You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ce3iniu Еуропа халыктары модениетшщ кдйнар коз! саналатын<br />
Латын тшнде (6 -8 гасырда) "каламус" туршде орын алганына<br />
да мен бермейдь Сондай-ак, М.Фасмер сездтнде дэлслденген<br />
"деньги" сез! туркшк "тенге" сезшен шыкканын<br />
(ал онын ар жагында туркшердщ 6ip кезде акдха орнына тиш<br />
TepiciH колданганын, кейш Tepi орнына "тиынга —тэнгэ, тенге"<br />
деп аталган айналымдык белплер, монеталар шыгарып,<br />
содан казак, тшнде тиын-(копейка)-сакталганын) ескеру керек.<br />
Осы орайда алдымен орыс, сонынан турю сезш келт1рш,<br />
пзсек: алый-алкызыл, бакалея-баккал (ваккал-кекошс сатушы);<br />
барабан-дарабан, башлык-башлык (баска киетш кшм);<br />
башмак-баспак (казакта "ш" орнына "с”" крлданылса, казактан<br />
баска татар, башкурт, шубас, озербайжан, озбек, уйгыр<br />
т.б. тщдершщ nerai 6ip болса да, оркайсысынын жекелеген<br />
дыбы с озгешел^п болатынын да есте устайык, - К,Ж.), буранборан,<br />
бугай-бука, ералаш-аралас, жемчуг-шжу, изюм-жунм,<br />
кабан -кдбан, караул-карауыл (карап турушы), кобза-кобыз,<br />
ковер-кшз (кибиз), колбаса-кулбасты (от шогына, кулше<br />
кактау) т.б. скенше кажет айгактарды М.Фасмер ютабыпан<br />
алуга болады.<br />
Ал, IV-V гасырда б1здщ бабаларымыздын, Рундардын-<br />
Еуропага коныс аударганын, алдымен Баламир (375 ж.) бастап<br />
Дунайга мандай Tipece, кейш Едш (Атилла) бастап (434-<br />
452 ж.) Римге, Францияга жеткенш, онын Еуропа дамуына<br />
кеп ыклал еткенш ескермеуге бола ма! Мосслен, Еуропага<br />
тем ip балкытуды, Kipniurri куйщрш пайдалануды, сабын колдануды,<br />
жетщщршген жазуды, Tirrri христиан дшш ала барган<br />
гундар екенш карапайым окырманнын бшмеут мумюн,<br />
ал мектеп мугагпмдер! еспмесе, ол ынгайсыз жайт. Mine, сол<br />
жорыктар Еуропада кулдык жойылуын, дш, жазу, гылым дамуын<br />
непздегешн бупп калу шындыкка киянат скеш анык.<br />
1994 жылы "Рауан" баспасынан белгии галым Эбшбек<br />
Нурмагамбетовтщ "Бес жуз бес сез" ютабы он мын данамен<br />
шыкты. Кеп адамга соныц e 3i жете коймауы мумюн, ейтсе<br />
де Э. Нурмагамбетовтщ оган дейш де "Ана ттГ газет! бетгер1нде<br />
/25.10.1990, 17.09.1992, 1.10.1992, 2.12.1994 ж. T.6./6ipa3 макала<br />
жариялаганын ескерсек, бул моселелерд1 мугальмдер ара<br />
263