13.01.2015 Views

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

кын бере алмау тек KepiHic еразднтн, булдырлыгын тудырып<br />

кана коймайтынын, сол аркылы лирикалык каЬарман<br />

сез1м1н де каусатып жудететшш делелдейдЬ Сол тэр1зд1<br />

тертшшодеп "шерткен" сез! де жетастжи гана емес, лирикалык<br />

каЬарманнын соган токмешлсуш коса жштеепредь<br />

Бесшшщеп "керш" ce3i сан мелшерш аныктап коймай,<br />

адамдардьщ ттек, ниет1 дамуына да ез шарпуын типзуде.<br />

Алтыншыдагы "кернеген" ce3i Kici тыгыздыгын айкындаумен<br />

шектелмей, олардын кайгысы жоталануына да жарык<br />

шашып турганы анык. Сейтш epi адамдардын калай каптал<br />

кeлгeнiн, epi соншалык niepni екенш киыстыруда 6ip<br />

"кернеген" сезшщ алатын орны ерекше.<br />

Пшгш (форма) eciHKLTiiri, келема аркылы да кептак сипатын<br />

ашуга бола ма десек, мына мысалдар андыздайды:<br />

1. Тырсиып талай рет тойган каптар<br />

Кэрайды шем1ршектей карны сыздап.//Орманов F.<br />

(19, 214.)<br />

2. Курен аттьщ ею жагында кдмпиган коржын бар.//<br />

Эуезов М. (40, 363.)<br />

3. Bip KyHi анга шыкты э дета мен,<br />

"Алам,-деп,-не керсем де, алдыма уйт".//Ешниязов<br />

Кете Жусш. (27, 194)<br />

Мундагы алгашкы ею мысалда каптын, коржынньщ щхш<br />

ашпай-ак, сырт пшйнше: тырсиюына, кдмпиюына карал, зат<br />

молдыгын андата алу улшй бар. Ушшшще де ан санын санамай-ак<br />

кел ем i аркылы таныткан.<br />

Сез зергерлер1 енбектерше шукшисак, адамдар уйымдасуын,<br />

6ipriecin ерекет етуш бейнелеу барысында да "кеп" угымын<br />

берудщ не 6ip есем турлерш тамашалаймыз:<br />

1. Сол жерде апыр-топыр атка MiHin,<br />

Женелдис 6i3 екеум!з умак-шумак//(41, 329).<br />

2. Бутан елгшдей ел жумылып аткаратындай ep&ni юке бастайтын<br />

ерел1 азамат табылса, еретугын журт табылатындай<br />

кершед1 де турады //Кекшбаев Э. (42, 100.)<br />

3. Ел жабылып сураса,<br />

Bip тшегтн бермедщ,<br />

222

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!