кулндык, мешьур-жуст
Share Embed Flag
Download ePaper

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст кулндык, мешьур-жуст

library.psu.kz
from library.psu.kz More from this publisher
13.01.2015 Views

Ыктимал жауап: -Будан аттын мыктылыгын, тез1мдшгш 6ipa3 байкаймыз. Ал, мына узшда ше: Шуйдел1, шоктыгы ергек, шщерлш, Серке сан, желмаядай тшерсеп, Тау желш тартса жуткдн талые танау, Тынысты кенде жатыр кещрдеп. Журсе де жаздай куры болмайды ток, Кез жарым кесер баста KeciM ет жок- Кдклан бел, калбагайлы, уцйр сагак, Шапса жел, мшее жайсац, турса селсок- (273-6.) Ыктимал жауап: -"KeciM ет жок",-дегеннен аттьщ бойгеге жеткшкп жаратылганын кореек, "Тау желш тартса жуткан талые танау",- жолынан узакка шапса талмайтынын аныктаймыз. MyraniM co3i: -Акдн еске TycipyiMeH бершген мына узнадге ундлешк: Кулагер шапсад бауырьщ жазылатын, Жерошак туягыцмен казылатын. Кушактап ку дал ад а калдым жылап, Жазым боп жау колынан жалгыз атым! (311 б.) Ыктимал жауап: -Кулагер туягынан жерошак кдзылуы аттьщ шабу екпшш, жуйр1кт1пн долелдейд!. MyraniM co3i: -Ал, мына узшдщеп Кулагер ол1мше аса аяныш тудыратын жекелеген сездер мошеш им дойектейД!: К,оркырап Кулагер ат жатыр кулап, Шумектеп шекесшен кан буркырап. UlipeHin терт аякты, танау кдгып, Ынкылдап елш барад ат кыркырап. (307-6.) Ыктимал жауап: -"Крркырап" сезшен кан агудан шыккан дыбыс накты естйщц де, киналган атка аяныш ce3iMi туады. Ал. "шумектеп", "буркырап" сездершде каннын тез агуы да дол ернектелш, Кулагерд1 едхмге кимауга жетектейд1. Соны- 190

мен 6ipre "терт аяк,ты inipeH in", "танау кагып", "ыцкылдап", "кыркырап" ерекет етушщ 6 e p i аттын eM ip ушш жанталасуын накты накыштап, оган деген куйзелкл! жоталантуга кызмет етш тур. MyraniM одан opi окушыларга уй тапсырмасына усыныл- FaH uibiFapMa тш бойынша 6ipep улпш 03i тадцап керсетед1. Мэселен, "Алапка бетегедей кшз тосеп,// Оранган орманды тау агашына" (257-6.) - деген жолдардагы "оранган" созгнщ астын сызып, оны агаш кеггпгшщ белпа ретшде алады. Ce6e6i агаш аз болса, белгш 6ip келемд1 аумакка ие болган тау онымен орана алмас еда. Демек 6i3 "Кептж угымды бщдаретш сездер",-деп, тапсырсак, онда белгш 6ip санды белгшеген, немесе "кеп" , "мол" деп жалпылама айтыла салган сездерд! термейс1здер. Кдйта осы угымды негурлым накты ашкан, жеке езшде сурет, KepiHic жаткандай есер кдлдыратын, бейнел1 сездер мен сез т1ркесулерш тауып белгшеу кажет. Мына дейектелген мысал сол yjirire жатады. Бул талап 6i3 усынган баска да такырыптарга тон. Ал, eKiHiiii сабакта окушылардьщ 6ipi corri, 6ipi сэтс1з дегендей, жазып келгендерш сараптап, жуйелей келгенде, мынадай ыктимал жауаптар 6eiciTuiyi керек: 1. KoiiTiK угымды б1лд1рет1н сездер: 1. Таскында. тау суындай кецш жыры. (254-6.) 2. Желшдей куаныштын жеделдей сок, 0лецнщ езен! 6ip сапыоылсын. (254-6.) 3. Каптасты кумырскадай кырга казак. (266-6.) 4. Жетюу осында кеп куйып жатыр. Аркага аунап uieicri Кдратауьг. (266-6.) 5. Аркага аударылды ас дегенге .Лакылдап Б ал каш , Арал тещздерь (267-6.) 6. Kicire шыпылдады ак ордалар, К^шын ат ер-турманы етш жалт-жулт. (267-6.) 7. Кел аска кыр казагы кустай каптап. Топырлап конып жатыр уйге тарап. (268-6.) 8. Жан-жактан топ-тобымен тегшген мал. (269-6.) 9. Ac Teric адцы, артына калды уймелеп. 191

мен 6ipre "терт аяк,ты inipeH in", "танау кагып", "ыцкылдап",<br />

"кыркырап" ерекет етушщ 6 e p i аттын eM ip ушш жанталасуын<br />

накты накыштап, оган деген куйзелкл! жоталантуга<br />

кызмет етш тур.<br />

MyraniM одан opi окушыларга уй тапсырмасына усыныл-<br />

FaH uibiFapMa тш бойынша 6ipep улпш 03i тадцап керсетед1.<br />

Мэселен, "Алапка бетегедей кшз тосеп,// Оранган орманды<br />

тау агашына" (257-6.) - деген жолдардагы "оранган" созгнщ<br />

астын сызып, оны агаш кеггпгшщ белпа ретшде алады. Ce6e6i<br />

агаш аз болса, белгш 6ip келемд1 аумакка ие болган тау онымен<br />

орана алмас еда. Демек 6i3 "Кептж угымды бщдаретш<br />

сездер",-деп, тапсырсак, онда белгш 6ip санды белгшеген,<br />

немесе "кеп" , "мол" деп жалпылама айтыла салган сездерд!<br />

термейс1здер. Кдйта осы угымды негурлым накты ашкан, жеке<br />

езшде сурет, KepiHic жаткандай есер кдлдыратын, бейнел1<br />

сездер мен сез т1ркесулерш тауып белгшеу кажет. Мына дейектелген<br />

мысал сол yjirire жатады. Бул талап 6i3 усынган баска<br />

да такырыптарга тон.<br />

Ал, eKiHiiii сабакта окушылардьщ 6ipi corri, 6ipi сэтс1з дегендей,<br />

жазып келгендерш сараптап, жуйелей келгенде, мынадай<br />

ыктимал жауаптар 6eiciTuiyi керек:<br />

1. KoiiTiK угымды б1лд1рет1н сездер:<br />

1. Таскында. тау суындай кецш жыры. (254-6.)<br />

2. Желшдей куаныштын жеделдей сок,<br />

0лецнщ езен! 6ip сапыоылсын. (254-6.)<br />

3. Каптасты кумырскадай кырга казак. (266-6.)<br />

4. Жетюу осында кеп куйып жатыр.<br />

Аркага аунап uieicri Кдратауьг. (266-6.)<br />

5. Аркага аударылды ас дегенге<br />

.Лакылдап Б ал каш , Арал тещздерь (267-6.)<br />

6. Kicire шыпылдады ак ордалар,<br />

К^шын ат ер-турманы етш жалт-жулт. (267-6.)<br />

7. Кел аска кыр казагы кустай каптап.<br />

Топырлап конып жатыр уйге тарап. (268-6.)<br />

8. Жан-жактан топ-тобымен тегшген мал. (269-6.)<br />

9. Ac Teric адцы, артына калды уймелеп.<br />

191

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!