кулндык, мешьур-жуст

орналасуга тик "тас", не т.б. сез тусш калып, жалгастыкка
иек арткан деп угынсак, "меруерт" эшекейш алмастыруга,
немесе уксастыкка мандай тареген ауыстыруга жаткызуга да
болады.
13. Дастанда кейштеу пайдаланудьщ да не 6ip озык, ynrinepi
бар. Kj>i3 бен жш.т токайласып, угысар шактагы табигат
осемдш. кейш туар курбандык алдындагы таршипк артыкщылыгын
мегзеуге арналган: "Ерке езен жанын ертеп, жармен
ойнап,//Суйпзген акбетшен кумю Айга" (34б.)-тармактарындагы
"ойнап" , "суйпзген" сездершщ кешптеу екеш анык.
Жансыз табигаттьщ, ягни езен мен айдьщ жан иесше лайык
ерекетке кешш, ойнауы, суйпзу1, суюшщ ocepni болу себебш
дотесек, жарасты кылык, шырай устеген:"ерке", "ак", "кумю"
керйсгеуыштер!, "жанын ертеп" шартты сез колданысы ыкдалын
коса есептеуДмгз керек. Ал, Н оян ел й рш гесш
бершген:" Кушакгап ак селеуд1 жылады жел//0зш щ KacipeT
жырын конырлатып" (38б.)-дегендеп "кушактап", "жылады"
кейштеулершщ есерлш т себеб1н ежжтееек, тагы да "ак"
Kepiicreyimi шапагатына тап боламыз. Кдзак ерлершщ жорыкка,
Баяндардын актык айкаска аттануы алдындагы
кершюке уншейж:"Тун erri. Жер шетшде алтын танды//Жоргалап,
жуз буралып, жел карсы алды" (436.). Осы узшдщеп
"жоргалап", "жуз буралып" кейштеулершщ кимыл жарастылыгын
жайып салумен 6ipre ез алдындагы "алтын" Kepiicreyimi
ecepiH коса кабылдап турганы аян.
14. Ocipece поэзияда каламгерлер ез ойын негурлым есерл1
жетйзу ушш кезбен Kepin, колмен устауга келмейтш дерекс1з
угымдарды затгандыруга жи1 барады десек, соньщ 6ip KepiHiciосы
шыгарма. "Сондыктан жаным куйш, жанады да" (296.)-
жолында кезге кершбейтш жанньщ пйшн, калыпка ие болганы
соншалык, оньщ куйш, жануы-дереказд1 заттандыра
отырып, ecepni кестелеу айнасы. "Мен де ойды агытамын
каламыма" (29б.)-дегенд1 сезбе-сез тусшдерсек, мал телш
агытуга болатыны, ал, ойдьщ дерекс1з угым екеш, демек оны
байлаудан босатып жАберу тек шартты угымга жататыны, ягни
заттандыру нотижесшде гана жузеге асатыны анык. Сонымен
6ipre сезд1 осылай кубылту KyHKopici малмен байланыс-
147