You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
кейш орныгып, мацайына соуле себездеген "жаркырап"<br />
ecepiMeH де кулпыра Tycin, эсемдпсп, ягни eMip артыкщылыгын<br />
аялауды icKe аеырган. Бул эсем кершгстер шептесе келе<br />
табигат зейнеттшгш, сол аркылы ©Mip салтанатын гана емес,<br />
сол эсемдйсй коргауга дайын болуга, ягни дастанньщ непзп<br />
идеясына epic ашады.<br />
10. Шыгармада игершген утымды тенеулер де ондагы езе<br />
идеяга багындырылган. "Ашуы жауган кардай, шеккен нардай//<br />
К,арт кыран К,анжыгалы:карт Бегенбай" (306.), -<br />
кестесшдеи "жауган кардай" тецеу1 дерекйз угым ашуды заттандырып,<br />
ерлещцре тускен. Сонымен 6ipre "Шеккен нардай"-<br />
турпаты ipi жануарга балау, сол аркьшы KyHKepici мал багуга<br />
байланысты казак угымына жакын улттык ернекп кедеге асыpy,-6opi<br />
батырдьщ ерен 6iTiMiH, соган сай кесек ашуын еспеттеуге<br />
жумсалган. К,олга тускен кал мак кызы дегенше<br />
беМмделгп, оган epiK берсе де, Баян ce3iMi тыншымаганын<br />
мына жолдар андатады:"Алайда ар алыскдн журепмен//Тендзде<br />
алыскдндай Kynrri сенмен" (336.). Келтаршген мысалда дереказ<br />
угым ардьщ заттанып, дербес жан иесше айналганы соншалык,<br />
ол кол-аягы бардай, журекпен куш сынаскандай есер<br />
кдлдырады. Сонымен 6ipre ардьщ бул жулкысуыньщ кунде<br />
Kepin журген езен-келдеп де емес, тещздщ езшдеп кушта<br />
сенмен жагаласумен пара-пар етш epuiyi,-6epi кезге шалынбас<br />
imid алапат ce3iMfli заттандырып, ipuienrin сомдау Yлгiлepi.<br />
Жат елге бет алган eKi жасты кергендеп Баян керленуш сипаттаган:"Алыстан<br />
eKi кара керд1 Баян,//К1легей кара булттай<br />
тенд1 Баян" (37б.)-суреттемес1нде кеп мен бар. Эйтеу1р 6ip<br />
булт емес, "кшегей" кара" бултка балау, ол аз болса, етпеттеп<br />
тенуд! коса жетектеу,-бор1 батыр каЬарын салмактандыра<br />
тускен. Шамырканулы ага мен ез катесш сезшбегендйсген<br />
де, момакан, жаймашуак калыпта калган ini сез1мш салыстырган:"Дурысы-кумк<br />
кулген кунд1збенен//Тунерген кара<br />
булттай кара тундГ (386.) тармактарына мойын бурамыз. Бул<br />
жолы да жай емес, "тунерген кара" булт ернектелуше коса<br />
онын ез алдындагы жаркын рен делел1 "кумю кулген"<br />
KepiicreyimiHe карама-карсы койылуы, онымен де коймай,<br />
"булттай" тецеугне "кара тундц" нышаны ycTenyi,-6epi -ею дай<br />
145