кÑлндÑк, меÑÑÑÑ-жÑÑÑ
кÑлндÑк, меÑÑÑÑ-жÑÑÑ ÐºÑлндÑк, меÑÑÑÑ-жÑÑÑ
...Айналайын аккудьщ кднатынан, Кайтем1з, ол да адамга бола туган. MiHe, шарасыздык, жалгызын ел1мге кимау, тэуш сезше сенш, сощы сьщар аяк умггке жармасу,-бер1 ананы осы катан шеш1мге жетелейш. Одан epi шыгармада аккуды атудан Kyiieyi бас тартуы тусында анада катыгезддк ce3iMi бас кетергеш керщедо: Жалгыз улдан артык па, жалган 6epi! Балам елее, бакыттьщ Keperi не! Топан су басып кетеш калгандарын! Перзент сурап, несше армандадын! Курысын онсыз сенщ жанган багыц! Сонгы ек! тармакта айтылганды эйелдщ шын сыры десек те, "топан су" туралыны туша ойы деуге болмайды. Оган делел -аккуды жайратканнан кейшп ейел толганысы, екшулерь Демек ейелдщ:"Топан су басып кетеш калгавдарьш", -деу1 уакьпгша туган елоэдт, сетпк пендешшп деп дейектеу керек. 2. Кел жагасындага ананьщ аккуды кимау сез1адцер1 шы найы накышталган: 1. Каска тан. Булбул уш. Кел бетшде Аккулар уйыктап жатыр тербет1ле. Бас багып жагада отыр жалгыз ана, Танданып текаппар кус келбетше. 2. ...Аласурып, кан ойнап тамырында, Ана журек тыпыршып, кабынуда, Не кыларын бше алмай, жабыгуда. 3. Сулулыкка сукганып, кашып эш, Ана-журек солк етш, басылады. Кызганып, кызгыш байгус шыр айналды, Абыржып Ана-кецш мьщ ойланды. 4. Кдрайды ана шыршаньщ калкасынан. ...Ошак касы, от басы, кермеппш гой, Дуние-ау, сен осындай керемет пе ен! Келпршген узщдшер кейшнен туган тавдану, жабыгу, абыржу т.б. сез1мдер1 иыктаса келе ейелдщ сулулыкты туешш, аккуды каншалык кимаганын туешуге кемектеседа. 132
3. Ill отымай шолжац ескен батырларьщ, Ана отырган шыршага жакындады. Ke3i тунган бейбагьщ топ аккуга Бшмей кдлды мылтыктыц атылганын. Бул жолдардагы "бшмей калды" таркесшщ сешмд1 естшу ce6e6i бутан дейшп жоне будан кейшп ана толганыстарында жатыр деп ееептеуге болады. 4. Ок атылсымен, аккулардьщ жаппай ушып кету1, жар лы акку жанталасуы,-бэр1 анага эсер еткеш анык: ...Кдсиетке ок атып, жойган пакыр, Кдлай алып кетерш бше алмастан. Суле-сопа, жагада ойлауда кур. Одан opi мылтык унш ecTin, жеткен жылкышыньщ:"Аккуды неге атасьщ, арьщ бар ма1"-деген айыптауын естю1мен, онсыз да oiciHimKe камала бастаган ананьщ желшу1, азаптануы осе туседа Байгус ойел ун-тус1з жылап турды, Кдрттыц уш мен-зен гып кулакка урды. Крлындагы мылтыгын кулаштап кеп, Богелмей , "Жетам колге" лактырды. Шыгармада содан кейш ауру бала ineuieci муц-шершщ тулгалана Tycyi табши оршген: Бай умыт, олаз жаткдн бала да умыт, Кдйткан кустай алыстап барады умгг. Коцгамен коштаскан акку yHi Кулагына келед1 аракщк. Tirrri ез шанырагына таянганда да, уй манында коп Kici болуы тепн eMecTiriH, оньщ 6opi ауру бала олгеншщ белис1 екенш пайымдауга ойелдщ шамасы келмеу1 де K a cip eT аукым- ) дылыгын ангартады: ...Абыр-сабыр , уй маны дурбелец-д1, Алгаш ана абыржып, бшмеген-дь Ат устшен тусе алмай катып калды, Мелшшп, бшмей тш мен ун дегещц, Бшмейд1, кайда кедщ, юмге кедщ. Оц бе, туе пе, oifcreyip таласуда, 0Л1 менен таршщ арасында. 133
- Page 81 and 82: 1г. Кел келемдшп, су
- Page 83 and 84: -"Ойга терец бойлас
- Page 85 and 86: месе "жастагы адам",
- Page 87 and 88: жерд1 кушактап мен
- Page 89 and 90: алмай жур. Элде ола
- Page 91 and 92: Ыктимал жауаптар: "
- Page 93 and 94: дегендеп "кекке" се
- Page 95 and 96: 2e. Эарелеу. 26. Ултты
- Page 97 and 98: к -"Сыпыра шауып кыр
- Page 99 and 100: лык; кэЬарманньщ бе
- Page 101 and 102: 2. Сэкен стилше багы
- Page 103 and 104: -Осы icnerri пшрда "Жаз
- Page 105 and 106: ЕК1Н Ш 1 Б0 Л 1М МЕКТЕ
- Page 107 and 108: Ыктимал жауаптар: -
- Page 109 and 110: -Балалар , манадан 6e
- Page 111 and 112: оньщ пншде ертегше
- Page 113 and 114: де, хан да 6ipa31зденг
- Page 115 and 116: Ал, ец соцында Жама
- Page 117 and 118: лыскд дэл бага беру
- Page 119 and 120: нады. Сондыктан да
- Page 121 and 122: шырауы да сол "аппа
- Page 123 and 124: 5. Ок тигеннен кейшп
- Page 125 and 126: шалык, келемд1 болы
- Page 127 and 128: 1. Саркытындай ел1мн
- Page 129 and 130: 5. 1. (Аккулар туралы)
- Page 131: сыбырлауы (6ipiHnrifle);
- Page 135 and 136: "Мына жаткан "Жетш к
- Page 137 and 138: Сауал бершгесш, муг
- Page 139 and 140: Бесшшщеп "ж1бек"-эр1
- Page 141 and 142: де, Баянды актарлык
- Page 143 and 144: жузеге асады. Мэсел
- Page 145 and 146: кейш орныгып, мацай
- Page 147 and 148: орналасуга тик "тас
- Page 149 and 150: парсы C03i, "тун кебел
- Page 151 and 152: г агытудыц сейлеу Ty
- Page 153 and 154: маганын, жапырагы м
- Page 155 and 156: Тастарды домалаткд
- Page 157 and 158: -"Оралган am белше". -T
- Page 159 and 160: -Адактыц куши екенш
- Page 161 and 162: icnerrec болганы анык,.
- Page 163 and 164: ец алдымен акку унш
- Page 165 and 166: С.СЕЙФУЛЛИННЩ "АККУ
- Page 167 and 168: "Кдзак, тш нщ тусшде
- Page 169 and 170: акку, мурша келмей,/
- Page 171 and 172: келге жылап акты//А
- Page 173 and 174: аныктауда сез магы
- Page 175 and 176: I. ЖАНСУПРОВТЩ "КУЛА
- Page 177 and 178: нын багамдауына му
- Page 179 and 180: "бултылдап", былкыл
- Page 181 and 182: Бакырмай домбыраны
3. Ill отымай шолжац ескен батырларьщ,<br />
Ана отырган шыршага жакындады.<br />
Ke3i тунган бейбагьщ топ аккуга<br />
Бшмей кдлды мылтыктыц атылганын.<br />
Бул жолдардагы "бшмей калды" таркесшщ сешмд1 естшу<br />
ce6e6i бутан дейшп жоне будан кейшп ана толганыстарында<br />
жатыр деп ееептеуге болады.<br />
4. Ок атылсымен, аккулардьщ жаппай ушып кету1, жар<br />
лы акку жанталасуы,-бэр1 анага эсер еткеш анык:<br />
...Кдсиетке ок атып, жойган пакыр,<br />
Кдлай алып кетерш бше алмастан.<br />
Суле-сопа, жагада ойлауда кур.<br />
Одан opi мылтык унш ecTin, жеткен жылкышыньщ:"Аккуды<br />
неге атасьщ, арьщ бар ма1"-деген айыптауын естю1мен,<br />
онсыз да oiciHimKe камала бастаган ананьщ желшу1, азаптануы<br />
осе туседа<br />
Байгус ойел ун-тус1з жылап турды,<br />
Кдрттыц уш мен-зен гып кулакка урды.<br />
Крлындагы мылтыгын кулаштап кеп,<br />
Богелмей , "Жетам колге" лактырды.<br />
Шыгармада содан кейш ауру бала ineuieci муц-шершщ<br />
тулгалана Tycyi табши оршген:<br />
Бай умыт, олаз жаткдн бала да умыт,<br />
Кдйткан кустай алыстап барады умгг.<br />
Коцгамен коштаскан акку yHi<br />
Кулагына келед1 аракщк.<br />
Tirrri ез шанырагына таянганда да, уй манында коп Kici<br />
болуы тепн eMecTiriH, оньщ 6opi ауру бала олгеншщ белис1<br />
екенш пайымдауга ойелдщ шамасы келмеу1 де K a cip eT аукым-<br />
) дылыгын ангартады:<br />
...Абыр-сабыр , уй маны дурбелец-д1,<br />
Алгаш ана абыржып, бшмеген-дь<br />
Ат устшен тусе алмай катып калды,<br />
Мелшшп, бшмей тш мен ун дегещц,<br />
Бшмейд1, кайда кедщ, юмге кедщ.<br />
Оц бе, туе пе, oifcreyip таласуда,<br />
0Л1 менен таршщ арасында.<br />
133