кулндык, мешьур-жуст

мумкшдапне карай окытады. Соньщ салдарынан окушылардын
бшм дэрежелер! де эр алуан болып шыгады."1
Демек бул птарлерге жупнсек, мектепте керкем шыгарманьщ
мазмунын танытумен шекгелу, окушылардын ездерш
ойлантып, 1зденд1рмеу т.б. олкылыктарды жоймай турып,
проблемалык окуды icKe асыру мумкш емеспгше ден коямыз.
Б1здщше, эдебиеттен сабак беруде ен кэп тараган жэне ен
басты кемшшпске баса назар аударган жен. Ол кандай
кемшшйс Ол: керкем шыгарма мазмунын мугагпмнщ ауызша
баяндап 6epyi, кейшнен окушылардын да сол туындыны
негурлым толык мазмундауын талап eTyi. Мэселен, мугагпм
Г.Жансупровтщ "Кектемде" елецш 5-сыныпта етп дейж
©лецнщ кандай жагдайда жазылганын мугашм шешен тшмен
жан-жакты ашып бердь Оленнщ идеялык-такырыптык непзш
де жетюздь Оленде ушыраскан тусшжаз дашнген сездерге
де тусшжгеме, аныктамалар бершдь Окушылар енжар тартпасын
деп, 6ip-eK eyiH (кейде T im i жетьсейзш| тургызып,
елещн окытты. влещй мэнерлеп оки биту KepeKTiri де
ескертщц1 4-5 окушы еленнщ мазмунын баяндап бердь "Он"
бага алган окушынын жауабы былай боп шыкты:
"1.Жансупровтын "Кектемде" елещнде кектемнщ калай
келгеш айтылады. Кектемде жауын жауады, жасыл жаркылдайды.
Бул кезде су тасиды, каз келеда; Кун ашык болады,
айран шыгады, жан-жануар-бэр1 мез болады дейдо. Бул-кейшп
жанарган ауылдын жана кектеш Bi3 де жылдьщ осы 6ip
мезгшш суйем1з т.б."
Сабак етп. "4", "5" алган окушылар мэз, мугалш де риза.
BipaK бул сабак су шыкдаса да кудык казганы ушш акща алган
су маманыньщ; ац атып экелмесе де , канша сагат ад
1здегет, мылтыгынын ок шыгарганы ушш жалакы талап еткен
"ацшынын" нетижеаз енбегше уксамай ма екен
—Айтатын баска не калды
—Ен Heri3rici калды.
—Heri3rici не
1Сулейменова Р. Талгам, тэрбие, талап.// “Кдзак. едебиетГ’ газетг, 13 апрель,
1968, 3-бет.
10