ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐТРÐЯ ÐÐÐ13ÐÐÐ 1
ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐТРÐЯ ÐÐÐ13ÐÐÐ 1 ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐÐ ÐÐÐТРÐЯ ÐÐÐ13ÐÐÐ 1
да гидравликалык машиналардыц, сумей камтамасыз етудщ, жер суландырудыц жене жер кургату сиякты гылым салаларыныц нейзп базасы болады. Барлык техника саласында гидравликалык кондыргылар пайдаланылады, олар да осы гидравлика зацын колданады. Гидравликаньщ зерттеу объекткл. - суйык, табигатта суйыктыц 4 агрегатты куш катты, суйык, газ туршде жене плазмалы болып белшед1. Суйыктыц Heri3ri касиеттерше ете щеменп температура мен жогары кысым кезшде, катты дене касиетшде болатындыгын (муз), ал ете жогары температура мен ец темени кысым кезшде газ туршдеп касиетше айнала алатындыгын (бу) жаткызуга болады. Сцйыц дегетм1з - физикалык дене, оныц белшектер1 ете козгалгыш кёледа де, аккыш жене сырткы куш ecepiнен езшщ формасын езгерте алатын касией бар. Суйыктар сыгылатын (газ турл1) жене кысылмайтын немесе ете аз сыгылатын (тамшылы) болып белшещ. Суйык козгалысыныц зацдылыгын зерттеуд! жещлдету уШац идеалды (киялды) жене реалды (нактылы) суйыктар деп eKire белшедо. Идеалды (киялды) - туткырсыз суйык, бул суйыкта уйкел!с купи мен жанама кернеу купп болмайды да, сырткы куш есер1нен оныц келем1 езгермейдь Реалды (нактылы) - туткырлы суйык, табигатта кездесетш суйык кысымымен температураныц есершен кедёма ете аз езгередь Сондьщтан гидравликада нактылы суйыкты абсолютй сыгылмайтын дене ретшде зерттейдь Реалды суйык Ньютондык жене Бингемдш болып белшед1. Ньютон суйыгындагы козгалысты суйык 6ip кабатыныц екшпп кабатына карагандагы жанама кернеу (шщ1 уйкел1с) оныц жылжу жылдамдыгына пропорционалды болады. Егер суйык тыныштьщта турса, бул кернеу купи нелге тец болады. Ньютон суйыгына су, май, бензин, керосин, глицирин, ауа газдары, т.б. жатады. Бингем суйыгыныц агысы ете баяу болады, Ньютон суйыгынан айырмасы - тыныштыкта турган кезшдеп 5
бул суйыкта жанама купи (iiUKi уйкел1с) болады, epi муныц шамасы суйыктыц ту pi не байланысты. Бингем суйыгына битум, балшыкты лай, колоидтар, т.б. жата* ды. А л мунай ешмдер1 катуга жакындаган температурадагы суйыцца есерш типзетхн iu iK i жэне сырткы куштер деп бел1нед1. IiuK i куш суйыктыц хшхндеп белш ектердщ байланыстыгы, ал сырткы куштерге суйык бетше тусетхн куш жене келем болы п к елед ь Суйык бетш е тусетш куштер (сы гу, созу, уйкел1с куш1, кысым) суйыктыц белгйп келемхне багытталган. Келемд1к куштер (салмак кухш, инерциялык куш , электромагнитт1к куш ) суйык денесхшц барлык келемЬ не б1рдей тарайды. 1.2. Суйьщтыц н еп зп физика лык касиеттер1 Суйык денесш щ массасыныц келем ш е катынасын суйык тыгыздыгы деп атайды. р —М /V, кг/м3 (1.1) мундагы, р - тыгыздык. М - масса (кг), V - келем (м 3). Суйык тыгыздыгын ареометрмен влшейдо. Bipmetcmi сцйыцтыц менш1кт1 салмагы деп суйыктыц салмагыныц келемш е катынасын айтады. у —G /V немесе у = p g , кг/м3 (1.2) мундагы, G —суйыктыц салмагы, у —менппкта салмак, суйыктыц менпшста салмагыныц элшем бхрлггх 1 Н/м3, Н дегешм1з —Ньютон куш бipлiгi. Температураиыц эсершен суйык квлемшщ esrepyi. Температураныц ecin, езгеруш е карай, суйыктыц кeлeмiнiц езгеруш келемдак улгаю коэффициента fit аркылы бeйнeлeйдi. 6 Д град 0-3) V at
- Page 1 and 2: ими ГИДРАВЛИКА ЖЭН
- Page 3 and 4: ББК 26. 222 Ц14 Шк1р жаз
- Page 5: I B 0JIIM . Г И Д Р А В Л И
- Page 9 and 10: Мундагы, Т - уйкелн;
- Page 11 and 12: 2-тарау. Г И Д Р О С Т
- Page 13 and 14: суйы кты ц тепе-тец
- Page 15 and 16: ды да, келбеу ж азьщ
- Page 17 and 18: 2.3. Суйыктыц жазыкт
- Page 19 and 20: Егер суйык; бетшен
- Page 21 and 22: дамдьщпен со айнал
- Page 23 and 24: Суйык бетшен томен
- Page 25 and 26: 2.7-сурет. Сцйьщтпы м
- Page 27 and 28: Р = Pa! ыdco + y \(0hdсо = P0S
- Page 29 and 30: Кысым эпюрасы трап
- Page 31 and 32: Алмастырган сон бы
- Page 33 and 34: Мунда, Р —Р 2~ Р 1Арх
- Page 35 and 36: Соцгы кезде шыккан
- Page 37 and 38: 3-тарау. ГИ ДРО ДИНА
- Page 39 and 40: суйык; козгалы сы н
- Page 41 and 42: галысы, сондыктан о
- Page 43 and 44: Д Q = U • А (о, м8/сек (3.
- Page 45 and 46: Агын iiuiHeH х, у, г коо
- Page 47 and 48: келед1 (3.671). Барлык
- Page 49 and 50: К|ысым куппнщ жумыс
- Page 51 and 52: 3.5. Суйыцтыц нацтыл
- Page 53 and 54: Б ул формуланы тутц
- Page 55 and 56: 4-тарау. СУЙ ЬЩ Ц О З
бул суйыкта жанама купи (iiUKi уйкел1с) болады, epi<br />
муныц шамасы суйыктыц ту pi не байланысты. Бингем<br />
суйыгына битум, балшыкты лай, колоидтар, т.б. жата*<br />
ды. А л мунай ешмдер1 катуга жакындаган температурадагы<br />
суйыцца есерш типзетхн iu iK i жэне сырткы куштер<br />
деп бел1нед1. IiuK i куш суйыктыц хшхндеп белш ектердщ<br />
байланыстыгы, ал сырткы куштерге суйык бетше тусетхн<br />
куш жене келем болы п к елед ь Суйык бетш е тусетш<br />
куштер (сы гу, созу, уйкел1с куш1, кысым) суйыктыц<br />
белгйп келемхне багытталган.<br />
Келемд1к куштер (салмак кухш, инерциялык куш ,<br />
электромагнитт1к куш ) суйык денесхшц барлык келемЬ<br />
не б1рдей тарайды.<br />
1.2. Суйьщтыц н еп зп физика лык касиеттер1<br />
Суйык денесш щ массасыныц келем ш е катынасын<br />
суйык тыгыздыгы деп атайды.<br />
р —М /V, кг/м3 (1.1)<br />
мундагы, р - тыгыздык. М - масса (кг), V - келем (м 3).<br />
Суйык тыгыздыгын ареометрмен влшейдо.<br />
Bipmetcmi сцйыцтыц менш1кт1 салмагы деп суйыктыц<br />
салмагыныц келемш е катынасын айтады.<br />
у —G /V немесе у = p g , кг/м3 (1.2)<br />
мундагы, G —суйыктыц салмагы, у —менппкта салмак,<br />
суйыктыц менпшста салмагыныц элшем бхрлггх 1 Н/м3,<br />
Н дегешм1з —Ньютон куш бipлiгi.<br />
Температураиыц эсершен суйык квлемшщ esrepyi.<br />
Температураныц ecin, езгеруш е карай, суйыктыц<br />
кeлeмiнiц езгеруш келемдак улгаю коэффициента fit аркылы<br />
бeйнeлeйдi.<br />
6<br />
Д град 0-3)<br />
V at
Change language