ГИДРАВЛИКА ЖЭНЕ ГИДРОМЕТРИЯ НЕГ13ДЕР1

Суйык бетшен томен орналаскан А нуктей yrniH н еп зп
гидростатикалык тендеу1 былай жазылады. Р - Р 0 + yh,
(2.35) мундагы, Р - толы к немесе абсолю тй кысым - Р ^ ;
у - салмакты кысым, б1рл1к аудандардагы h - тер ен д т , Z
жене Z Q- оймен алына салган салыстырмалы 0 - 0 жазыктыктан
А жене В нуктесше деш нп геометриялык бш ктш ,
оны салыстыру жазьщтыгы деп атайды; Р/ужене P J y -
б ш к й к , А ж ене В н у к т е л е р ш д е й ги др остати к алы к
кысым. Z жене P J y шамасын гидравликада геометриялы
к жене пьезом етрлш б ш к й к немесе геом етриялы к
жэне пьезометрлш TereypiH деп атайды. Геометриялы к
жене пьезометрлш eKi биш тш тщ косындысын толы к гидрост
ат икалык бит т т деп атайды:
Н = Z н— = Z0+ — = const (2.36)
Г У
Б ул тецдеу бойынша тепе-тецдш калпындагы 6ipTeKTi
суйыктыц барлык нуктелерш де геометриялык жене пьезометрлш
биш тш тердщ косындысы туракты шама болы
п саналады. Гидростатиканыц н е п зп тецдеушщ (2.28)
графип есептеу жазыцтыгын Н бш к й й м ен параллель
болып ж урйзьлген келденец жазыктык (0-0) болып бейнеленеди
Осы есептеу ж азы кты гы нан Н б и ш й й н д е жаткан
келденец жазьщтьщ ты тегеурт жазьщтыгы деп атайды.
Егер суйы кты ц epKiH б е й н д е й кысым атмосфера
Кысымына тец болса, тегеурш ж азьщ тыгы суйыкты ц
epKiH бейм ен б1рдей болады.
Ф и зи к алы к тургы дан Караганда гидростатиканыц
н е й з й т ец д е у ле р ш щ м уш е ле р ш щ (Н — Z Q+ P Q/pg )
косындысы мен g у д е у ш щ кебейтшдосше тепе-тецдш
калпындагы суйыктыц м енш ш й потенциалды энергиясы
деп есептейд1. М енш ш т Ь пот енциалды энергия деп
потенциалды энергияныц суйык массасына катынасын
айтады. М ы салы , gz - суйы кты ц жер жагдайындагы
б ш к й й т ц м ен п п к й энергиясы; ал g ' P /у— Р /у —р/р —
суйы кты ц кысымыныц M enuiiKm i энергиясы деп атайды.
22