ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐÐÐЯ
ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐÐÐЯ ÐÐÐÐ ÐÐÐÐÐÐÐÐЯ
бойынша микобактериялар ашык, кызыл, ал баска микробтар кек туске боялады. Туберкулез крздыргышыньщ Турлершщ niminnepi ер турл! болады. Ipi кара микобактериялары кыска жене жуан болып келед!, адамдардшмен салыстырганда Циль-Нильсен ед!с1мен б1рынгай боялмайды; адам микобактериялары ете жодшке, нэзж, сел гана ишген таякщалар, Циль-Нильсен едшмен б1рынгай боялады. Kyc микобактериялары бершен де Kimi жене кеп niiuiimi (полиморфизм) болып келедь EipaK булардыц жогарыда керсетшген ерекшел!ктер1 туракты деп айтуга болмайды. Себшдшк кдсиетгерь Туберкулез коздыргышы аэробтар, 6ipaK оттегш, егер корекпк ортада ол болмаса (анаэробтык жагдайларда), углеводтардан алып отырады. Туберкулез коздыргышы езшщ коректенуше керекп заттарды кептеген ортадан алып есе беред1, 6ipaK олардын клеткаларынын толык, дамуына курамында глицерин, картоп, аспарагин бар коректйк орталарды кеб1рек кажет етедь Оларды ecipy уипн глицеринда ЕПА мен ЕПС, Петраньянидщ, Левенштейн- Иенсеннщ, Гельбергтщ корекпк орталары колданылады. Микобактериялар ете баяу еседг адамга тен Typi 20-30 кун еткен соц, ipi карага тен Typi 20-60 кун; куска тен Typi 11-15 куннен сон eciH беред1. Биохимиялык касиеттер1. Туберкулез коздыргышы езше керекп витаминдердщ барлыгын корекпк орта курамынан тузуге кдбшетп. Синтетикалык орталардан В тобындагы витаминдерда ецщреда (биотон, парааминбензой кышкылы, инозит, никотин кышкылы). Микобактериялар коректенетш азот кез1: аммиак, амин кышкылдары жене амидтер. Азоттык корекпн Keai -ыдыраган кан белогы, казеин жене т.б. курамында белок бар корлар болып табылады. Углеводтар кезк глюкоза, глицерин. Крздыргышы pH = 6,5-6,8 бол ганда жак;сы еседо. Микобактериялар курамында липидтер бар, олардын белжтерк фосфатидтерден, майлардан, балауыздан турады. Микол кышкылдары мен курдел1 полисахаридтерде балауыз бар. Тезгмдшп: Микобактериялардын тез1мдшш ете жогары. Кепкен какырыкта б1рнеше жыл бойы, пклршмеген сутте ею аптага дейт, сары майда 250 кунге дейш, кыста 5 ай, кей жагдайда одан да узак сакталады. Ец тезвдц Typi - М.avium. Kerrripyre, uiipyre, теменп температурага ете тез1мда. Кун ceyneci жене жогары температура тез жойып ж1бередь Балау. Туберкулезге тексеру ушш зертханага кдкырыкты, кещрдек тармактарынын юлегейш, cyrri, кынап жалкаягын, 107
lueyerri, зерд1, елген жануардан-закымдалган мушелерда (екпе, шек, лимфа туйшдер1 жене т.б.) ж1беред1. Олардан жагынды даярлап, Циль-Нильсен едасшен бояйды, себшд! жасап, зертханалык жануарларды (тещз шошкалары, кояндарды) закымдайды. Жануарларга Tipi кезшде диагноз коюдыц непзп еднааллергиялык зерттеу. Ол ушш туберкулездщ коздыргышынын есшшен алынган дермек-туберкулин колданьшады. Туберкулиннщ уш Typi болады: альттуберкулин, сут коректшерге арналган кургак тазартылган туберкулин (ППД), куска арналган кургак тазартылган туберкулин (ППД). Туберкулиндц Tepi шнне жэне кез коньюнктивасына ж1беред1. Серологиялык едю ете сирек колданылады. Мунда комплемент байланыстыру реакциясы (КБР), конглютиндеуцн кешецщ узак байланыстыру реакциясы (ККУБР) тшмщ болып саналады. 18-сурет. Циль-Нильсен ejtiici бойынша боялган Mycobacterium tuberculosis. Тапсырма: Студенттер аурудыц какырыгынан жене БЦЖ культурасынан даярланган препараттарды Циль-Нильсен eflici бойынша бояйды. Боялган препараттарды микроскоппен кдрайды: препараттыц анык, жаксы кершетш жерш керсету ушш тацдап алады (препараттыц кекшш KepiHici, аздап ишген незйс туберкулез таякшаларыныц болуы немесе шпнде нуктелер1 бар, анык Кызыл туске боялган таякшалар). KepiHicri суретке салу (18-сурет). Сабакка кажет материалдар мен курал- жабдыктар: бруцеллалардыц ecimjinepi (вакциналык штамдары), елйршген бруцеллалар суспензиясы (антиген), кдкырыктан немесе БЦЖ культурасынан даярланып, бектлген препаратгар, туберкулез 108
- Page 57 and 58: (мадцы сойганнан ке
- Page 59 and 60: Сабаккэ кджет мате
- Page 61 and 62: Суттщ коли- титрш а
- Page 63 and 64: Сынама алу TepTi6i 1. Ет
- Page 65 and 66: 2. Суйылтынды даярл
- Page 67 and 68: сагатка апарып к,оя
- Page 69 and 70: биологиялык, тексе
- Page 71 and 72: Балык жэне балык еш
- Page 73 and 74: себед1’; Егер де ту
- Page 75 and 76: ауруыныц K03i болып т
- Page 77 and 78: Бузылган балыктыц
- Page 79 and 80: 9cipece, кдз бен уйрек
- Page 81 and 82: аякшасы, ипшде Кесс
- Page 83 and 84: бшйгш-шшде ет-пепто
- Page 85 and 86: 5. Инфекция жэне имм
- Page 87 and 88: агысына карай инеш
- Page 89 and 90: 88 Такырып: Агглютин
- Page 91 and 92: арналган он жэне Tepi
- Page 93 and 94: 6. Вирустар морфоло
- Page 95 and 96: Вирустар- адам, жан
- Page 97 and 98: Сабакка кажет мате
- Page 99 and 100: а) TipuiuiiK кдбшетшщ жо
- Page 101 and 102: 5. Тауык, эмбрионын
- Page 103 and 104: 7. Жануарлардьщ кей
- Page 105 and 106: Сабаккд кажет мате
- Page 107: к о м п л е м е н т а у
- Page 111 and 112: по айкын бшнген, ке
- Page 113 and 114: мал азыгын ж1бередь
- Page 115 and 116: Та б л. IV . AjpoMOMoJ (кра
- Page 117 and 118: Балау. Зертханалык
- Page 119: ЭДЕБИЕТ 1. Толысбае
бойынша микобактериялар ашык, кызыл, ал баска микробтар кек<br />
туске боялады.<br />
Туберкулез крздыргышыньщ Турлершщ niminnepi ер турл!<br />
болады. Ipi кара микобактериялары кыска жене жуан болып келед!,<br />
адамдардшмен салыстырганда Циль-Нильсен ед!с1мен б1рынгай<br />
боялмайды; адам микобактериялары ете жодшке, нэзж, сел гана<br />
ишген таякщалар, Циль-Нильсен едшмен б1рынгай боялады. Kyc<br />
микобактериялары бершен де Kimi жене кеп niiuiimi<br />
(полиморфизм) болып келедь EipaK булардыц жогарыда керсетшген<br />
ерекшел!ктер1 туракты деп айтуга болмайды.<br />
Себшдшк кдсиетгерь Туберкулез коздыргышы аэробтар, 6ipaK<br />
оттегш, егер корекпк ортада ол болмаса (анаэробтык жагдайларда),<br />
углеводтардан алып отырады.<br />
Туберкулез коздыргышы езшщ коректенуше керекп заттарды<br />
кептеген ортадан алып есе беред1, 6ipaK олардын клеткаларынын<br />
толык, дамуына курамында глицерин, картоп, аспарагин бар<br />
коректйк орталарды кеб1рек кажет етедь Оларды ecipy уипн<br />
глицеринда ЕПА мен ЕПС, Петраньянидщ, Левенштейн-<br />
Иенсеннщ, Гельбергтщ корекпк орталары колданылады.<br />
Микобактериялар ете баяу еседг адамга тен Typi 20-30 кун еткен<br />
соц, ipi карага тен Typi 20-60 кун; куска тен Typi 11-15 куннен сон<br />
eciH беред1.<br />
Биохимиялык касиеттер1. Туберкулез коздыргышы езше<br />
керекп витаминдердщ барлыгын корекпк орта курамынан тузуге<br />
кдбшетп. Синтетикалык орталардан В тобындагы витаминдерда<br />
ецщреда (биотон, парааминбензой кышкылы, инозит, никотин<br />
кышкылы). Микобактериялар коректенетш азот кез1: аммиак, амин<br />
кышкылдары жене амидтер. Азоттык корекпн Keai -ыдыраган кан<br />
белогы, казеин жене т.б. курамында белок бар корлар болып<br />
табылады. Углеводтар кезк глюкоза, глицерин. Крздыргышы pH =<br />
6,5-6,8 бол ганда жак;сы еседо.<br />
Микобактериялар курамында липидтер бар, олардын<br />
белжтерк фосфатидтерден, майлардан, балауыздан турады. Микол<br />
кышкылдары мен курдел1 полисахаридтерде балауыз бар.<br />
Тезгмдшп: Микобактериялардын тез1мдшш ете жогары.<br />
Кепкен какырыкта б1рнеше жыл бойы, пклршмеген сутте ею аптага<br />
дейт, сары майда 250 кунге дейш, кыста 5 ай, кей жагдайда одан<br />
да узак сакталады. Ец тезвдц Typi - М.avium. Kerrripyre, uiipyre,<br />
теменп температурага ете тез1мда. Кун ceyneci жене жогары<br />
температура тез жойып ж1бередь<br />
Балау. Туберкулезге тексеру ушш зертханага кдкырыкты,<br />
кещрдек тармактарынын юлегейш, cyrri, кынап жалкаягын,<br />
107