Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
7. Жануарлардьщ кейб1р инфекциялык ауруларыньщ крздыргыштары.<br />
Балык ауруларыньщ коздыргыштары<br />
Такырып: Топалац (сибирская язва) крздыргышы<br />
Сабактьщ максаты: Топалац коздыргышыньщ<br />
морфологиялык жэне культуралдык<br />
касиеттерщ зерттеу.<br />
Топалан - жш ететш, ел1 тиш, куйшрп тектес кдбыну ретшде<br />
байкдлатын жукпалы ауру. Топалацныц малдьщ эр тултндеп<br />
казакша атаулары: койда- топалан, ipi кдрада- кдраталак, жылкыдажамандат,<br />
ешкще- шек-шек, туйеде- акшелек, карабез деп аталады.<br />
Адамда дерттщ турше карай туйнеме, куйгйрп деп аталады. Жалпы<br />
атауы- топалац.<br />
Коздыргышы- Bacillus anthracis.<br />
Морфологиясы. Бацилланыц туркы 1-2,5 х 5-10 мкм, ipi, тузу,<br />
козгалмайды, грамоц. К,оздыргыш отгеп бар жерде, 12-43°С<br />
температурада спора, ал организмде капсула (кдуашак) тузеда.<br />
Коректж орталарда бациллалар йзбектер тузсе, ал организмде<br />
жуптаскдн немесе жеке клеткалар ретшде кездеседь<br />
Себщда- себу. Топалац бацилласы- факультатива аэроб.<br />
Осуше колайлы температура 37°-38°С (рн=7,2- 7,6). Микроб жай<br />
эмбебап корекпк орталарда жаксы еседь Ет- пептонды агарда ipi,<br />
кед1р- будыр, куцпрт TycTi, шей иректелген, медузаныц басына<br />
уксас (R- niuiinfli) колониялар тузедь Кейде S- тш щ щ (формалы)<br />
колониялар байкалады. Кан агарында гемолиз жок Пенициллин<br />
косылган агарда ескенде домаланып, шарга уксайды. Ет- пептонды<br />
желатинага шаншып сепкенде аударьшган шырша тэpiздec оседь<br />
Ет- пептонды сорпада макта улпасы (жапалагы) тэр1зд1 тунба<br />
тузшп, сорпасы модщр болады.<br />
Биохимиялык касиеттерь Топалац бацилласында липаза,<br />
диастаза, протеиназа, желатиназа, цитохромоксидаза, пероксидаза,<br />
каталаза жэне т.б. ферменттердщ бар екеш аныкталды. Keft6ip<br />
штамдары K y K ip rri- c y re riH тузед1 (пептонга бай орталарда) жэне<br />
аммиак болт шыгарады. Глюкозаны, мальтозаны кышкыл тузш, ал<br />
сахарозаны, трегалозаны, фруктозаны баяу ферменттейд1.<br />
Лецитиназаны синтездейцц, тауык жумырткасыныц сарыуыз<br />
ертндюш уйытады. Метилен когш редукциялайды жэне<br />
нитраттарды нитриттерге ауыстырып кайта курады. Сутп ipiTefli.<br />
Тоз1мдшп. Микробтыц вегетативй T ypi эр турл1 колайсыз<br />
жагдайларга тоз1мс1з. Олар б1рнеше тэулжтщ i i u i m e еледь<br />
Сойылмаган u iip ire H олекседе 7 тэул1кте ыдырайды. Споралары оте<br />
102
Change language