Papst Pius XI.: Enzyklika »Divini illius magistri« vom ... - Kreuzgang

diximus, non absolutum est atque imperiosum, sed a
naturali et divina lege dependens, ob eamque rem non
modo auctoritati et iudicio Ecclesiae subiectum, sed etiam
vigilantiae ac tutelae, pro communi bono, Civitatis; neque
enim familia perfecta est societas quae necessaria omnia
in se habeat ad se cumulate planeque perficiendam. Quo
in casu, ceteroquin perraro, Civitas non iam se in familiae
locum substituit, sed, semper accommodate ad naturalia
prolis et supernaturalia Ecclesiae iura, necessitati opportunis
subsidiis consulit ac providet. Generatim, ius est
munusque Civitatis, moralem ac religiosam iuventutis
educationem, ad rectae rationis fideique normas, tuendi,
publicas eas causas removendo quae eidem adversantur.
Praecipue ver0 Civitatis est, ut commune bonum postulat,
educationem ipsam iuventutis atque eruditionem
pluribus modis promovere. Primum ac per Se, operae
ab Ecclesia familiisque susceptae favendo atque opitulando,
quae quam sit efficax historia usuque rerum comprobatur;
deinde operam ipsam perficiendo ubi ea deest
vel haud sufficit; scholas quoque et instituta propria condendo;
Civitas enim magis quam ceteri opibus pollet,
quas sibi pro communibus omnium necessitatibus traditas,
aequum omnino est et consentaneum ut in eorum
utilitatem, a quibus accepit, impendat l. Praeterea praecipere
Civitas potest ac proinde Curare ut cives omnes
cum civilia et nationalia iura perdiscant, tum a scientia,
doctrina morum physicisque ludis instructi sint quantum
decet atque hisce nostris temporibus commune bonum
reapse postulat. Verumtarnen plane liquet, eo Civitatem
officio teneri, ut, in publica privataque educatione atque
eruditione omnibus his modis provehenda, non solum
nativa Ecclesiae et familiae iura christiane educandi
vereatur, sed etiam iustitiae quae suum cuique tribuit
Sermo habitus ad alumnos Tusculani Conlegii, vulgo di Mondragone,
14 Maii 1929.
36
ooiifommene Befetlfdjaff, bie aae %tiffel aur eigenen %er-
~oD1Eommnung in fidj beföfje. 3n biefem, übrigens felfenen Zuenaijmefaa
fe$t fidj nidjf ber 6faat an bie 6teNe ber Samilie,
fonbern ergandf bae Seijlenbe unb frifff mit enffpredjenben
%tifteln ZZodeijrungen, immer in Qbereinftimmung mit ben
nafürlidjen 3edjfen ber %adjfommenfdjaff unb ben übernafürlidjen
ber Rirdje.
Band angemein ift ee fobann 3edjt unb Pflidjf bes @taatee,
nadj ben 37;ormen ber gefunben ZTernunft unb bee Blaubene
bie fifflidje unb religiöfe eqieijung ber 3ugenb du fdju$en
burdj enffernung alller in ber bffenflidjteif auffrefenben fdjäblidjen
Einfliifie.
3n erfter 2inie fteijf ee bem 6faate mieber um bee Be.
meinmoijle miIlen 3u. auf delfeifige 213eife eqieijung unb
Unferridjf ber 3ugenb du förbern. 3unadjft fdjon baburdj,
bafj er ben Unfernebmungegeift unb bie Zrbeif oon Rirdje
unb Sarnilie 6egunftigf unb unferfiü$t, beren ftarfe 213ir-
EungeEraff Befdjidjfe unb Erfahrung ermeifen. Bann baburdj,
bafj er ibre Zrbeit oeroolllftanbigt, mo fie nidjf bin*
reidjf ober nidjf genügt, audj burdj eigene Bdjuten unb lln.
ftalfen. Denn ber 6faat ift meijr aki jeber anbere im Sefi$
Bon %tifteln, bie iijrn für bie '23eburfnifie ber Befamfijeif
dur ZTerfugung fteijen, unb es enffpridjf ber Beredjfig.
Peif, bafj er fie dum ZTorfeil berer oermenbe, oon benen fie
ijertommen l.
llufjerbem Eann ber 6faat forbern unb barum bafur forgen,
bafj aUe 6faafebürger bie nofmenbige Rennfnie iijrer ftaafeburgertidjen
unb nafionalen qflidjfen unb einen gemifien Brab
geiftiger, fittlidjer unb Eörperiidjer Rulfur befieen, mie fie
unter ben ijeutigen ZTecijalfnifFen oom Bemeinmoijl tatfädjtidj
geforberf mirb.
3nbee ift ee Ehr, bafj ber 6taaf bei aiier Sörberung bee
Öffenflidjen unb prioafen 64ul- unb Eqieijungemefene bie
angeftammfen Sedjfe Don Rirdje unb gamilie auf bie djriftfidy
@gie$ung a6fen unb überbiee bie auegleidjenbe Bere6figEeit
berüdfldjtigen mufj. beemegen ift jebee Er~ieijunge~