แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
ชื่อเอกสาร : การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
(Document Title)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005<br />
(Document No.)<br />
แก้ไขครั ้งที่ : 00<br />
(Revision No.)<br />
ส าเนาฉบับที่ :<br />
(Copy No.)<br />
ชื่อ-สกุล ลายมือชื่อ วันที่<br />
ผู ้จัดท า<br />
ผู ้ตรวจสอบ<br />
ผู ้อนุมัติ<br />
นางสาวพณิชนาถ ผุดกระจ่าง<br />
เจ้าหน้าที่แผนกเภสัชกรรม<br />
นางสาวพณิชนาถ ผุดกระจ่าง<br />
เจ้าหน้าที่แผนกเภสัชกรรม<br />
นายแพทย์วิเชียร ฐิติโชติรัตนา<br />
รองผู ้อ านวยการ
โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
หมายเลขเอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน่วยงาน : คณะกรรมการเภสัชกรรม หน้า : 1/5<br />
เรื่อง : การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
วันที่ประกาศใช้ : 16 พฤศจิกายน 2553 แก้ไขครั ้งที่ : 00<br />
สารบัญ<br />
1. วัตถุประสงค์<br />
2. ขอบเขต / ขอบข่าย<br />
3. ค าจ ากัดความ / นิยาม<br />
4. หน้าที่ความรับผิดชอบ<br />
5. ขั ้นตอนการปฏิบัติ<br />
6. เอกสารอ้างอิง<br />
7. เอกสารแนบท้าย<br />
บันทึกการแก้ไขและประกาศใช้<br />
ครั ้งที่ หน้าที่ รายละเอียดการแก้ไข ผู ้แก้ไข<br />
ผู ้อนุมัติ<br />
วัน/เดือน/ปี
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 2/5<br />
วัตถุประสงค์<br />
1. ร่วมกันก าหนดแนวปฏิบัติเพื่อให้เกิดการใช้ยาอย่างเหมาะสมตามแนวทางการรักษา<br />
2. ควบคุมค่าใช้จ่ายในการรักษาให้มีความเหมาะสมมากขึ ้น<br />
3. ควบคุมการใช้ยาในโรงพยาบาลให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ<br />
4. ลดจ านวนการเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
5. พัฒนาระบบความปลอดภัยทางด้านยาให้มีความสมบูรณ์มากขึ ้น<br />
ขอบเขต/ขอบข่าย<br />
แพทย์ เภสัชกร พยาบาล<br />
ค าจ ากัดความ/นิยาม<br />
<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong> หมายถึง การประเมินการใช้ยา เป็ นการประกันคุณภาพการใช้ยาอย่างเป็ นระบบ<br />
เพื่อให้มีการใช้ยาอย่างเหมาะสม ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพโดยด าเนินการอย่างต่อเนื่องแบ่งออกเป็ น 3<br />
ลักษณะ ได้แก่<br />
- Prospective DUE เป็ นการประเมินการรักษาของผู้ป่ วยก่อนที่จะได้รับยา เพื่อพิจารณาความ<br />
เหมาะสมของการรักษา และสามารถแก้ไขปัญหาที่อาจเกิดขึ ้นได้ก่อนที่ผู้ป่ วยจะรับยา<br />
- Concurrent DUE เป็ นการติดตามการใช้ยาระหว่างที่ผู้ป่ วยใช้ยา หลังจากได้รับยาครั ้งแรกไปแล้ว<br />
และยังมีการใช้อยู่ ช่วยให้สามารถแก้ปัญหาได้ทันท่วงที<br />
- Retrospective DUE เป็ นการประเมินการใช้ยาย้อนหลัง หลังจากผู้ป่ วยหยุดใช้ยาแล้ว สามารถช่วย<br />
วางแผนป้ องกันการใช้ยาไม่เหมาะสม สามารถแก้ไขปัญหาในภาพรวมได้<br />
ADR หมายถึง ปฏิกิริยาที่เกิดขึ ้นโดยไม่ได้ตั ้งใจ และเป็ นอันตรายต่อร่างกายของมนุษย์ เกิดขึ ้นเมื่อใช้<br />
ยาในขนาดปกติ เพื่อป้ องกันวินิจฉัย บ าบัดรักษาโรค โดยไม่รวมปฏิกิริยาที่เกิดจากการใช้ยาในทางที่ผิด<br />
อุบัติเหตุ หรือจงใจ<br />
หน้าที่ความรับผิดชอบ<br />
คณะกรรมการเภสัชกรรมที่ประกอบด้วย แพทย์ เภสัชกร และพยาบาล โดยมีผู้รับผิดชอบหลัก<br />
คือ เภสัชกร
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 3/5<br />
เครื่องมือและอุปกรณ์<br />
1. ฐานข้อมูลการสั่งใช้และการจัดซื ้อยาในโรงพยาบาล เพื่อใช้ประเมินข้อมูลในเชิงปริมาณ<br />
2. แหล่งในการสืบค้นข้อมูลยาที่ผ่านการคัดเลือกจากคณะกรรมการแล้วว่าควรมีการประเมินการใช้ยา<br />
เพื่อใช้สร้างเกณฑ์หรือแนวทางการสั่งใช้ยาให้เป็ นไปอย่างเหมาะสม โดยอาศัยแหล่งทุติยภูมิและ<br />
แหล่งข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต<br />
3. แบบฟอร์มเกณฑ์การประเมินการสั่งใช้ยา เพื่อใช้ประเมินการใช้ยาในเชิงคุณภาพ<br />
4. ระบบการสื่อสารเมื่อพบข้อสงสัยในกระบวนการรักษา เพื่อขอค าปรึกษาในทีมสหวิชาชีพในการ<br />
ให้การรักษาแก่ผู้ป่ วย<br />
ขั ้นตอนการปฏิบัติ<br />
ขั ้นตอนในการก าหนดขอบเขตในการประเมินการใช้ยา<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรมและการบ าบัดประชุมขออนุมัติการด าเนินการระบบ DUE<br />
2. คณะกรรมการ PTC ร่วมกันพิจารณาปัญหาการใช้ยาในอดีต รวมทั ้งข้อมูลเชิงปริมาณงบประมาณที่<br />
ใช้ เพื่อก าหนดรายการยาที่ควรมีประเมินความเหมาะสมในการใช้ยา โดยมีคณะกรรมการเภสัช<br />
กรรมเป็ นผู้น าเสนอข้อมูลยา โดยคัดเลือกจากยาที่มีความเสี่ยงสูงเช่น ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ เสี่ยง<br />
ต่อการเกิด ADR สูง ยาที่มีราคาแพงมาก ยาฉุกเฉินที่มีความส าคัญ ยาที่มีการใช้ไม่ตรงตามข้อบ่งใช้<br />
หรือยาที่มีการใช้กับผู้ป่ วยที่มีความเสี่ยงในการใช้ยาสูง เป็ นต้น<br />
3. ก าหนดเกณฑ์ (Criteria) ในการให้ยากับผู้ป่ วยที่ถูกต้องโดยอาศัยแนวทางการรักษาที่มี evidencedbase<br />
ยืนยัน<br />
4. เก็บข้อมูลเพื่อประเมินผลจากการประเมินการใช้ยาได้แก่ ข้อบ่งใช้ ขนาดยา อาการไม่พึงประสงค์<br />
จากการใช้ยา มูลค่ายา เป็ นต้น โดยการจัดท าแบบฟอร์มบันทึกการใช้ยา ร่วมกับการบันทึกใน<br />
คอมพิวเตอร์ ให้สามารถน ามาประมวลผลได้ง่ายขึ ้น<br />
5. ก าหนดแนวปฏิบัติของแต่ละวิชาชีพ โดยก าหนดบทบาทให้มีความสอดคล้องกันเพื่อช่วยให้การ<br />
เก็บข้อมูลเป็ นระบบมากยิ่งขึ ้น<br />
6. ด าเนินการตามแนวปฏิบัติโดยเฉพาะการประเมินในรูปแบบ Concurrent DUE<br />
7. สรุปผลการด าเนินการประจ าปี เพื่อน าเสนอผลงานแก่คณะกรรมการเภสัชกรรม ให้รับทราบเพื่อให้<br />
เกิดการพัฒนาและติดตามเป็ นล าดับต่อไป
้<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 4/5<br />
รายละเอียดขั ้นตอนการด าเนินงาน<br />
- ผู ้ป่ วยนอก<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรมก าหนดรายการยา กลุ่มเป้ าหมาย และแนวทางในการปฏิบัติเพื่อใช้ในการ<br />
คัดกรองผู้ป่ วยที่ต้องได้รับการประเมินการใช้ยา<br />
2. ทีมสหวิชาชีพด าเนินการติดตาม ADR ดังนี<br />
2.1 แพทย์<br />
- ท าการตรวจวินิจฉัยและหากมีการสั่งใช้ยาในกลุ่ม DUE ให้บันทึกข้อมูลการสั่งใช้ยาตามแบบ<br />
เกณฑ์การประเมินที่ได้จัดท าไว้แนบ OPD card ก่อนส่งต่อผู้ป่ วย<br />
- สั่งตรวจผลทางปฏิบัติการที่จ าเป็ นในการพิจารณาสั่งจ่ายยาให้ผู้ป่ วย<br />
2.2 เภสัชกร<br />
- ตรวจสอบความเหมาะสมในการสั่งใช้ยาของแพทย์ ทั ้งข้อบ่งใช้ ขนาดยา โอกาสการเกิดอาการ<br />
ไม่พึงประสงค์ให้เหมาะสมกับสภาวะผู้ป่ วยและโรคที่เป็ นข้อบ่งใช้ โดยพิจารณาให้เป็ นไปตาม<br />
แนวทางการรักษา<br />
- บันทึกข้อมูลประวัติของ ผู้ป่ วยและการสั่งใช้ยาของแพทย์ลงในแบบฟอร์มการประเมินการสั่ง<br />
ใช้ยา พร้อมทั ้งมูลค่าในการรักษา เพื่อเก็บเป็ นข้อมูลในการประเมินสรุปผลประจ าปี<br />
- กรณีพบข้อสงสัยสามารถขอค าปรึกษาผู้สั่งใช้ยาเพื่อให้เกิดความถูกต้อง<br />
- บันทึกวันนัดติดตามผลการใช้ยาผู้ป่ วยเพื่อประเมินผลจากการใช้ยา<br />
2.3 พยาบาล<br />
- พยาบาลจุดซักประวัติตรวจสอบยาที่ผู้ป่ วยได้รับจาก OPD card หรือการซักประวัติหากมีการ<br />
ใช้ยาที่อยู่ในรายการยา DUE แนบใบข้อความแจ้งให้แพทย์ทราบ<br />
- กรณีผู้ป่ วยรายใหม่ แพทย์ตัดสินใจจ่ายยาในรายการ พยาบาลตรวจสอบความครบถ้วนของใบ<br />
ประเมิน DUE ก่อนส่งต่อผู้ป่ วยมาที่ฝ่ ายเภสัชกรรม<br />
- ผู ้ป่ วยใน<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรม ก าหนดรายการยา กลุ่มเป้ าหมาย และแนวทางในการปฏิบัติเพื่อใช้ใน<br />
การคัดกรองผู้ป่ วยที่ต้องได้รับการประเมินการใช้ยา<br />
2. พยาบาลหอผู้ป่ วยบันทึกประวัติการใช้ยาเดิมของผู้ป่ วยตามแนวทาง medication reconciliation เพื่อ<br />
ตรวจสอบรายการยา
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 5/5<br />
3. กรณีผู้ป่ วยได้รับยาที่อยู่ในรายการ DUE หรือแพทย์สั่งใช้ยาในรายการ DUE จะต้องมีการบันทึก<br />
ข้อมูลการสั่งใช้ยาตามแบบเกณฑ์การประเมินที่ได้จัดท าไว้ และพยาบาลประจ าหอผู้ป่ วยแนบ<br />
บันทึกดังกล่าวมากับ medication profile ก่อนส่งต่อให้ฝ่ ายเภสัชกรรม<br />
4. ฝ่ ายเภสัชกรรมตรวจสอบความเหมาะสมของการสั่งใช้ยาของแพทย์ ตามแนวทางการรักษาที่ตกลง<br />
กันไว้ และติดตามการรักษาอย่างต่อเนื่องจนสิ้นสุดการรักษา พร้อมทั ้งการประเมินมูลค่าที่ใช้ใน<br />
การรักษา<br />
5. กรณีเกิดปัญหาหรือพบข้อสงสัยในการสั่งใช้ยา ฝ่ ายเภสัชกรรมสามารถขอค าปรึกษาให้เกิดการสั่ง<br />
ใช้ยาอย่างถูกต้อง<br />
ตัวชี้วัดคุณภาพ<br />
- ร้อยละของการสั่งใช้ยาไม่ตรงตามแนวทางที่ก าหนด<br />
เอกสารอ้างอิง -<br />
เอกสารแนบท้าย<br />
1. แบบฟอร์ม <strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong> โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล (FM-PTT-001-00)<br />
2. <strong>แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา</strong> (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong>)
DRUG USE EVALUATION โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®), Imipenem (Tienam®), Meropenem (Meronem®) , Doripenem (Doribax®)<br />
ส่วนที่ 1 เจ้าหน้าที่หอผู้ป่ วยกรอก<br />
ชื่อสกุล<br />
ผู้ป่ วย :<br />
………………………………………………………………….<br />
วันที่ วว ดด 25<br />
วันนี ้ : / / / /<br />
ส าหรับติด STICKER<br />
แทนการเขียนชื่อ–HN–AN ผู้ป่ วย<br />
HN : - - AN : - - - -<br />
WARD : 3 4 5 ICU OPD<br />
ยาที่จะ<br />
ใช้คือ : Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®) Imipenem (Tienam®) Meropenem (Meronem®) Doripenem (Doribax®)<br />
ส่วนที่ 2 แพทย์กรอก กรุณาใส่เครื่องหมาย √ หรือ X ลงใน และเติมข้อความใน............................................<br />
การเก็บสิ่งส่งตรวจเพื่อหาเชื้อสาเหตุ<br />
ไม่ได้เก็บ<br />
เก็บ คือ Blood Sputum Pus Urine Other...........................................................<br />
เชื้อก่อโรค<br />
ไม่ทราบ<br />
ทราบ คือ P.aeruginosa E.coli ESBL-ve K.pneumoniae-ve Enterobacter spp.<br />
A.Baumannii E.coli ESBL+ve K.pneumoniae+ve Other.............................................<br />
ข้อบ่งใช้ของยา Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®) ในผู ้ป่ วยรายนี้ คือ<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อที่อาจเกิดจาก P.aeruginosa การติดเชื ้อที่ดื ้อต่อ Cephalosporin, Aminoglycoside,<br />
ระหว่างรอผลตรวจหาเชื ้อ<br />
Fluoroquinolone<br />
Empiric therapy : ภาวะ febrile neutropenia<br />
การติดเชื ้อที่ไวต่อยากลุ่มอื่นๆ แต่ไม่สามารถใช้ยาอื่นได้เพราะ.................<br />
อื่นๆ ระบุ...............................................................................................................................................................................................................<br />
ข้อบ่งใช้ของยา Imipenem (Tienam®) หรือ Meropenem (Meronem®) หรือ Doribax® ในผู ้ป่ วยรายนี้ คือ<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อใน รพ.ภายหลังไม่ตอบสนอง การติดเชื ้อที่ดื ้อต่อ Cephalosporin, Aminoglycoside,<br />
ต่อการรักษาด้วยยากลุ่มอื่นๆ Fluoroquinolone, Beta-Lactam/Beta-Lactamase Inhibitor<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อที่อาจเกิดจาก P.aeruginosa เกิดติดเชื ้อรุนแรงจากแบคทีเรียชนิด ESBL+ve<br />
ระหว่างรอผลตรวจหาเชื ้อ<br />
Empiric therapy : ภาวะ febrile neutropenia<br />
การติดเชื ้อที่ไวต่อยากลุ่มอื่นๆ แต่ไม่สามารถใช้ยาอื่นได้เพราะ...............<br />
อื่นๆ ระบุ...............................................................................................................................................................................................................<br />
ลงชื่อแพทย์<br />
……………………………………………………<br />
(………………………………………………….)<br />
วัน.....................เดือน................................พ.ศ...............<br />
FM-PTT-001-00
<strong>แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา</strong> (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong>)<br />
คณะกรรมการเภสัชกรรม<br />
- ก าหนดรายการยาและแนวปฏิบัติ<br />
- ประชุมสรุปรายงานประจ าปี<br />
ฝ่ ายเภสัชกรรมจัดเตรียมเอกสาร<br />
- แบบฟอร์มบันทึก DUE ของคนไข้<br />
ผู้ป่ วยนอกยื่น OPD card ผู้ป่ วยใน<br />
พยาบาลจุดซัก Hx<br />
ตรวจสอบการใช้ยา<br />
แพทย์ตรวจวินิจฉัยและสั่ง<br />
ใช้ยาตามความเหมาะสม<br />
บันทึกการสั่งใช้ยาลง<br />
ในแบบฟอร์ม DUE<br />
คนไข้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล<br />
แพทย์ตรวจวินิจฉัยและสั่งใช้ยาตามความ<br />
เหมาะสม และบันทึกการสั่งใช้ยาลงใน<br />
แบบฟอร์ม DUE<br />
พยาบาลผู้ให้ค าแนะน า<br />
ตรวจสอบข้อมูลการสั่งใช้ยา<br />
พยาบาล ward ตรวจสอบ<br />
และแนบแบบฟอร์ม DUE<br />
ฝ่ ายเภสัชกรรมรับแจ้ง<br />
- ตรวจสอบการสั่งใช้ยาของแพทย์<br />
- ลงบันทึกและติดตามผลการใช้ยา<br />
ผู้ป่ วยเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
ผู้ป่ วยเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
ลงบันทึกประวัติการส่งรายงาน<br />
ลงบันทึกประวัติการส่งรายงาน<br />
สรุปรายงานประจ าปี และน าเสนอที่ประชุม
Change language