S ANGL - The Center for Thomas More Studies
S ANGL - The Center for Thomas More Studies
S ANGL - The Center for Thomas More Studies
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S <strong>ANGL</strong><br />
EJUS NOMlNlS<br />
Per<br />
TH&hfAM iCfORUM,<br />
Lo~$ditiw$s Civitntis , d jam tz.1~1;1<br />
1 Vice-Contitern confiipta,<br />
5<br />
&<br />
i Circi ter
- -<br />
tioniig~tia, wec ita maynoftudio<br />
conJiript~~m, neqtte abjl~tam,<br />
baud zmquam pOJ3ea emendavit<br />
libego IZUH c-o%ue~iat. Ante corn-<br />
EDVAR-
THOMk MORI HIST. RICHARD! 111. 3<br />
DVAKDUS Rex, ejus nominis<br />
Qartus , a&is vttz<br />
pus amplum , ac magno robore LtriCtis artubus<br />
: quarrquam lrberrore v ~du corporisque<br />
annis quinquag~nta rribus, ~lldulgenria pauio tandem hahrtlotelt faaus)<br />
menlibus leptem , drrbus<br />
fix , qui ar~nutn ab regno<br />
nec tameh afpedu indecor~s. Coterulngenr~<br />
ac Irbrdlni ab Ineuntc Rarim date per ornneni<br />
cepto lecundum & vigrli- vitam (quatenus eum rerun] gerendarun~ ramum<br />
numeraret, concefiit tio noo avocabat) admodum debebatut,mo~<br />
fatis, anno POR ChriRu~n naruln atladr~necn- re homlnum fereomnrum : nam valentibus 2-<br />
tcfimo & &uagefimo tertio fubra rnriiefi- Ere pcrluakris modum ~n magna <strong>for</strong>tunae 112<br />
munl, CuperRrribus mafculi kxus lrberls duobllsl<br />
fernher quatuor: Edvardo v~deltcec Rege<br />
defigt~aco, akiorum circicer rredecrm : Rr -<br />
centra. Id vrrlum eps non adrnodum fuit moleRurn<br />
populo,quod neque uclrus voluptas virf<br />
d~ffundereie ram latepolfet, ut otilnrbus fieret<br />
thardo Eboraci D.uce,qu~biennio minor erat: gtavrs : & rlle vel precro quod Irburt,em~cari<br />
Eltrabetha, qde poRea ducentibus fatls Hen- iolebar, vel precrbuseblandirr : nusquamgraL<br />
tici Septimi conjbx fuit,& Odavi merer,ieglna<br />
<strong>for</strong>ma arqrte indoleegregra : Czcrira,oon periarus<br />
v~olenrra: fle~u~rzterea~ratrsevafit (uc<br />
fit ) pottienlts drebus nod era ti or , ~n qo~bu$<br />
inde <strong>for</strong>tur~ataac<strong>for</strong>mofa: & Bligitta, vtrtir- regnuln ejus quretillimun~, & rerum Rarus 00temej~sc0jus<br />
norniniserarrepr;e&tar~~e,~ro - rcntr~lirnus <strong>for</strong>t. Bellurn naque adcrat ullum,<br />
fe&, & Vrcaln religiofanl ducente In m~nafie- neque dlum rmmrnebar, nrli quod heibo d;.<br />
tio monialrum ihclufarum apud Bert<strong>for</strong>diam: ipeaabar : qurppe emernus merusomnrs abc;<br />
Anna, poRea honorifice nupta Thomo, tunc rat. Domi vulgo qures,& rnrer purptlratosab<br />
temporis Domino Havvardo, & poitea Co- rege conc~l~ara concordia. Regi ipfi omnes<br />
thirr de Surre: & Gathatina, qua: iortern iub- nonvl, led fua fponteobediebant, ueriusque<br />
inde variam exoerta , ihterdumiecundam lae- reverebantur cum quam rncruebant. A pecuz<br />
L -<br />
pius adverfam, pofiremo, 4 hzcpoftrema eft, txis exigendrs (qua: rcs urla fercmentes Anglo-<br />
(nam adhuc vrvlt 3 pietate, benefi~enria~ue runl alrenat 6 prrncipe) jam ptidem prorlL3<br />
beperis Henrici O'€tav~ profperrlmam, ac fe deR~terat, neqtte mol~ebstur quicquam dnde<br />
plane dtgniam cotllecuta eRi<br />
nafceretur occafio cr~butorum,ve&rgal P Gal-<br />
Is, quem dico, Retrquum in palatfo obiif- ha jam ohm obtlnuerat. Balauco aanum ante<br />
fet,quod eR apudBened~&inotum ccenobrum, mortem unumarmrs potrtus fuerat, f4ic Reg<br />
adOccidencemSolem circiter m~lle paKtsLondino<br />
difians,mapnifico lnde fuoere delerusefl<br />
- 0<br />
Vindebram : ibique non fine lummo toritis<br />
quanquarn peromhe ternpusimpcrii rantacomirate<br />
fulc ~nquosl~bet , ut nlhrl ~llurnrna~is<br />
commendaret multrtudrni , eam tamen proi<br />
popblidolorelachrymis ~reCepuItusefi *y- grc~lio temyoris ( qnum plerosqbe princbes<br />
pe qur tam benignus ac ? acil~s fun, do111 pax dru confir~nata potentra vertat in Cuprbiam)<br />
erst, - fnam beilo neceKeerat oartes ~~luruoelfe mulris partrblss auet~olenl fecit : nempc ea a.<br />
\<br />
infeRas) ut neque aliusq~is{uamin Andla re- Rate, quac ill1 pollrema fuic, Vindeloraz vergnatrt<br />
unquam patribus populoque charior : Catus, I'rlefefium tondini,atque aliquot 2 Sez<br />
ncque is iph aha vicz pat-te;equectiarius,acqoe hatorlbtls accefiir ad le haud alia de caufa,<br />
caqua? illt poihema fitit. At earn iplam tamen quam ut fe apud eum venationeoble&afenturc<br />
charrtate~~j defideriumque ejusinvtfos partici- Ibi eosnon tarn n~a~nificoacfiimptuofo,quam<br />
amico & popularr apparatu excepit , ferinam;<br />
enim quo tetnpord vita ftjn&us e& , invjdia que carneat tam affiuenterilliac rrahsmifit iP<br />
omnis depofiti Regis Henrici Sexti . quae d111 urbem, ut haud temereinveniasaliud, q ~od ei<br />
apud ejus fautores dagraverar , tandem confo- aut plurlmum aut majorem bcnevoleotiam<br />
prta reiedic, jam multis eoruin, viginti illis pln~ concrliaverit apudpopulum t apud quem res<br />
miaus annls, qutbus imperitavrt, defundis:<br />
aiiis interea inkratiam aiaue amiciriam tecb<br />
0th . , - in quam zonciliand~m obvius omnibus<br />
atque exp'o~tus fercbar~r. Brat corpore proceto,<br />
Ipecie vere tegia, multum ilhanimi , nee<br />
minus confilii inerar' Advevfis rebus impertierritus<br />
, proiperrs laetbs magis quam elatus,<br />
exigda fa&a comiter magnis beneficiis przponderat,ac<br />
pro malorisin fe amoris atgumento<br />
ducitur.lta prrnceps ifte tum ob~it mortem,<br />
quum vita ejus maxime optata omnibur , ac<br />
jucuada <strong>for</strong>et. Cujus tam egregra apud fuos<br />
gratla liberis ejus (In qu~bus etram iplis tam<br />
eximiae narurz dotes, & illuRria regiarum eir.<br />
tEquus in pace clemensque,in bello scer & fe* tutum figna ~onf~~cieb~nrur, quam tapere<br />
tog. In aggrediendispericulispromptus , tied eorum ztas poterar ) mirum haud dubie fir.<br />
ultra tamen quam yofceret ratio,pracceps.Gu* mamenturn fuiriet ad principatutn, fi non cog<br />
jus res bcllicas quisquis te&e apftimet , is prd- amicorum inter Ce dnifioc%armaifet , atqlld<br />
feBo non minus prudentiam ejus admirabnur,<br />
ficubi cellit, quam'laudabitaudaciam,ubi vii<br />
oit, 0s & vultus erat,quemeidsreveilest coctxccrabilis<br />
imperandi fitis ad eorum perniciem<br />
incitalfct illurn, qui fi aur natllta ~aleteqtrice<br />
quam aut fides potuilTct,luum corpus hoitil)ut<br />
LA2 Pro
pro ip<strong>for</strong>um falute objiceredebuiar. Quippe<br />
KicharJus GkceRriz Dux , natura patruus,<br />
nominetutor, beneficits devinttus, obfiri&us<br />
facramento,raptis on~nibus humanz locietatis<br />
vinculrs, conrra jusac fas hoc egir , ut nepoti-<br />
busluis orphanisac fibi creditis,auferre vrtam,<br />
regnumque in fe transferre pdet. Cscetum<br />
quoniam hujus viri faaa materram fere prz-<br />
ientis operis implent, haud abs re fuerit mores<br />
ejus ddcrrbere, quo fiat iliufirius, cujufmodi<br />
vir ille fuerit,qui ranrum animo fcelusiuR~nuit<br />
concipere; Richardus ergo Eboracl Duli,no-<br />
bil~s,Fa&iofus,potens,cum Rege de regw non<br />
armis hofiiliter,fed civrli more legrbrrs insma-<br />
tu difceptavir. 'Tanrum aut cauia aut gtaria<br />
valuit, quum Rex innocentlor elfet quam bpi-<br />
/enti%, ut ex Parlamentt SenatusConlulto,cu-<br />
jus apud Anglos Cumma atque abbluta pore-<br />
fias eR, fucceflor H~nricoRegi , repudlata<br />
ipfiusfobole,(quanquamegregro pnncipe) dc-<br />
fignaretur, regnum fibi pofierrfque furs perpe-<br />
ruum psotinusab Henrici morreau(picarurus,<br />
Quam 11le non rnoratus , durn clvrl~unl PIE-<br />
textu drlfenfionurn conatur prizRrtutum .re-<br />
pandi tempus przoccupare , vrvoque adhuc<br />
Menrico fceprrurn fib1 aKerere,in Vacenfi prz-<br />
liacum mulris unapurpuraris occubuir , re-<br />
linquens liberos rres : Edvardum, quem dixi-<br />
S . MORI<br />
potuiKe,quin Agrippam etiam natum eumpe-<br />
dibufqut prdatrs exl~(feferunt. Przrerea nec<br />
indentaturn,five allquid aAruxit vero,odio na-<br />
[us rumor, fine natura futuri pr;elcia przpofie-<br />
re multain e'jus ortuoRendere voluit,qui mul-<br />
ta Caret in vita conrra natura fas defignarurus.<br />
rCzterum bello haild infirenuus Dux eit habi-<br />
NS, cui, quam ad yacem , natura fuir accom-.<br />
modatior: fzpe vt&or evafit : lubinde etiam<br />
viaus, quam remne emulorum quidem quit-<br />
quam rpfius aut infciriz aut ignaviz unquam<br />
rribuit : fupra facultares profufus, quae ne de-.<br />
ficerent, ex aliisexhaurire cogebatur qvod in<br />
alios effunderec, His artibtis fa&tum ur amici-<br />
tiam inftabrlem itabrleodium parerer. Confilia<br />
fua non aEi~s unquam credere , quam per<br />
quosexeqili necelfefuic ; acnei-ls lpGs quldern<br />
autante aur ampliils quam res urgebat. Perfonam<br />
quamlrbet induero,gerereque, & rueri<br />
gnavtter. Hilarem,fe~eram,~ravem,rem~~am,<br />
prout iumere aut ponere fuafit commodum.<br />
In vvltu modeha, in animo fafius, tmpotens,<br />
immaois. Verbisadblandienshiis, quos incus<br />
impenfc oderat : nec eorum abfirnens cornplexlbus<br />
quos defiinabat occidere. Crudelis<br />
mus, Georgium, ac Richardum hunc. @i tit<br />
erant omnes illufir~ loco nati , Gc anrmo etiam<br />
atqueimmitis,haud ob iram Cempcr,fed ambL<br />
ttonis ergo fiepius, durn vel augend% <strong>for</strong>runac<br />
fuas,vel fi tmanda: Ruderet. elppe amici, inimiciquezqua<br />
ratro fuit, comparati cum comrnod~s,<br />
neque cujufquam morreab&inuic anelato<br />
ac fublimi fuere, avrdi gerendr principa- quam, cul~isviravidererur conliliis Cuis obftatus,<br />
aeqtie ioperrcrum neque parium iatis pa- re. ConRans fama efi Henricum Texcurn,dum<br />
tientes. Edvarduspatr~smortem ultus, Hen- exutas regno in arce Londinenfi captivus africurn<br />
bello v~&ulri legno exuir, ac locunlejus<br />
ipfe occupavlr. Georgius Clarentla: Dux procerus<br />
elrganfque, ~udl~uefonunatus vlderi<br />
porulr, L non 3ur plum rrgnandi cupidltas in<br />
fratrem, autinrm~co~um calumnra fratiem iniervarerur,ab<br />
ifto crudelrter adatto lub coRas<br />
pugione, confoGlm ac trucidaturn , idquenec<br />
jubeatenccopinante rege, qui fi t~axirue decreviITet<br />
de medio tollere , quetn <strong>for</strong>taas 2<br />
commodo magis dwcebat fuo vivum in Tua pop<br />
ciraflet in 11lum. Nam five ei Reglnie fattio<br />
infidias fecerit , cur cum regisconfanguineis<br />
teftate habere, alium tamen haud dubie ram<br />
dira: carnificinae fuerat przfe&urus , qudm<br />
acre odium ~nterceRit,(ut mul~eresnon maliria<br />
qurdem , Ted natura inv~fos fe~e iem per hagermanum<br />
hatrem. Sunt qui fufpicentur ifilus<br />
eriam teas & caIlrde occultata conGlra in fiabent<br />
quicunquefunt marltls chari) fiveet~am rris Clarentrae Ducis perniciem non defuilfa.<br />
Dux fuapte (uperb~a viam affeaabat ad re- quanquam refilteret , ac reniteretur aperte,<br />
gnum, certlp prodrtioniscrirnenoble&um eft; Czterum (uc remzRimantibus vifumeft) alicujus<br />
live Ions infonfveeffct, frequens eumSe- quanto languidrusquam is fa&urusputabatur,<br />
natus acerbinimoiupplicioad~udrcavit. Sed qui fibi Ceno Ratuiffetadfalurem Germani fra-<br />
Rexatrocitatem paena: fufiulit, morrcm tulrt, tris lncumbendum. @ibiis hoc verumvideqmut<br />
levinima defungeretur,rn vini Cretetlfis<br />
dohum immerfo caprte, refpirare prohrbirus,<br />
tur,hii oimirum perfuafum habens Richardum<br />
jam olim viveote adhucEdvardo , hoc apud fe<br />
exlpiravit. Ciijusnecem idem qui juGt ubi Ire- confilium de 'atleerendo fibi aliquando regno<br />
fcivit pacratarn. mlfere deploravlt. Richardus agitalfe, li <strong>for</strong>te, utiaccldu, fraterinhabrllbus<br />
l~ic, de quo plrefens fermo ~nfiituitur, ingenio regno lrberis decefilfet. Cujus rei Cpeq<br />
atque animirobore utrtvts fratrum par: <strong>for</strong>ma,probitatequeurr~que<br />
fu~t infcrior : habicu<br />
corporis exiguo, inzquallbus atque in<strong>for</strong>micomelfario<br />
regisfrequeras,atque intemperantia<br />
vlCtus fecit.Eam igttur ob cauCam Richardum<br />
putant Clarentiac Ducis mortem appetllfe,<br />
bus membr~s,extantt dorfo,alreroque hurnero<br />
ere&ior,os ~namablle, corvum, ac plane ejufmodi<br />
quale be!licofum in purpuratis ac martium<br />
appellari,in alris aliter,folet. Verlipellis,<br />
iracundus, inv~dus, Tenlperque, etiam ante partum,pravus.<br />
eippe quem fama efi haud allter<br />
alvo matana exlml,quam obfierricanre ferto<br />
quum ipiius propofito illius vitanon Patis opportuna<br />
videbatur : quippequem fivein fidc<br />
nepotrs manentern, five afpirantem ad regnum<br />
hoftcm fi bi vidic capitalem futurum. Sed hac<br />
dere nihil certe afl'erercpoIILm , fufpiciones<br />
duntaxat hominum, conje6turafque fecurus,<br />
quibus vefiigiis ut aliquando venitur ad ven<br />
rum,
HISTORIA RICHARD1 111. S<br />
rum,ita frequenteterratur. Quanquam hoc um,arque Richardum HaRyngum, virurn nopfi<br />
jam dimfide~irelationecomperi , MiRel- bilem,cubicularium fuum, qur inlignes inter fe<br />
brocum quendam protinus Edvardo defuntlo in~tnicirjas exercueranc : item alios ucriufque<br />
ad Potieri domum , qui Richardo farmllar1s faB~onis, qul tum aut in aula f~terunr , atque<br />
crat, curriculocontend~G, pul~aroqueviolen- alrunde conqrliri porerant. Hos obi Rex ade&<br />
ter oilio, multoantelucem , quuki% viofeota v~djr, levatuspaululum, & fu~ultuspu,lvims,<br />
&incempeBivapulfaiiomagnr ac fubltarii ne- Gc,urt ferrur, allocntus cfi:Viri clariffimi,,idem<br />
gotii fib facerer , .propere intromiflurn re- cognac1 mrhi , affiltefque charifimi, me;l quo<br />
eadeltr hora.extlntturn nuncialfe. Ad loco vita fir & vos videtis, & ego ientio : qua:<br />
quam vocem Bociarus velut exultabundus : res facit,uri quo minusdiuf~~turum rnevoblf-<br />
Nan eitergo dubrum (inquit) quin tneus Do- cum reputo,tanto impenfior animum foll~citu.<br />
minus GloccRriae Dux ill~co iir fururus Rex, do fubeat , quanam an~morum conjunaione<br />
five confiliorurn ejus conkius fueat , five ali- affetlos vos relinquan~. Enimvero quale~; ego<br />
quo ligno rei eventum praelenkrir , ( nam re- vos,reliquero,tales libcri n~ei vos excipia~~t nemerc&&um<br />
haudexiitimo) quem ego fermo; celfeefi: qui fi (quod fuper~prohlbeant 1 difnem<br />
ab eomemini,quicolloquenres~udive~a~~ cordantes invenerint, ipfi nimirurn partibus<br />
jam tum patri meo reauntiatum , cum adhuc acceffuri,nwafqueanreltres inter fe moturi vinulla<br />
proditionis ejus fufpicio haberetur. Cz- deanrur , quam ad esm prudenriam perveneterum<br />
ut revertar ad hiRonam , Teu Richardus rinc,qua vos compofitis rebus veRris reponant<br />
oli1n fecumanimo regnuminvaferat,feuconfi- in concordiam. Tenerameorurn zrarem conlrumex~epotum<br />
ztatis opportunitate ceyerar, fpic~tis,cujusego p~zfidium unicumcenfio in<br />
quae res pferumquefignesetiam &quietos im- veRra concordia Cturn:fiquidem haudlatls fir-<br />
pe!litad facinus,certum eR decreviReeum,vlta ma res efi, vefirainrlloschariras, fi mutuis in<br />
puetis adempta, regno velut fcelerispret1o Po- vofn~etipfis odlls ferarnini. Qod fi viri elfenr,<br />
tiri.Gnarusitaqueveterum fa€tionurn,qulbus<br />
inter aulicos labotabatur ( quas , ,quoad ejus<br />
mintls<strong>for</strong>talfedelideraretur fides.At vero pueritia<br />
auror~ratere~enda eR,ladolefcentia fulcierat,feduloeriam<br />
a1uerar)regisiid~ardi cop- eoda confillis: quas res nequeilli aliund~~otetis<br />
regin= Canguini & familla: tantam authori- runt confiqoi,n~k vos dederitis: neq; vos contatem<br />
& rantas opes inridentibus, conrraquc cedere, liintefiinasintervos fimultates aluerinon<br />
minus iifdem derebus invrfis,eam [em fuis .pis. Etenim ubi m ~~tuo ~nfenfi diver6 ientiunt,<br />
confiliis magno ptavit adiumento <strong>for</strong>e , &%her alrerius confilium odio coniltlentis e-<br />
partiuin ptztextu, velut offeaias veteres ultu. jbdir,ibi neceKeefi benaco~~tulta rnalccedant :<br />
rus, fuum occulte negotium ageret , iraque & quipye rara effendi confenfu non polfust.Prp<br />
iinorationefa&ionis alterius ad alceriusperni- terea durn Cuam quifq; faaionern ftudetcomcretn<br />
abuteretur. Tnm ex ea qua: fupereat n~endareprincipi, fiat nimirum uti ad gatiam<br />
paulatin~ qudspoRet cornmodurn in fuam fententiam<br />
perduais, fi quos parum opportunos<br />
pltna,quam ex veroatque utilr iuadeanrur. Ita<br />
adul.lrionibus rmbutus adoleicentisanioffenderet,eos<br />
per rnlid~as~ncauros, necmalt<br />
quiccjuarn furpicantes opprimerct. Nan hot<br />
illi coriRabat , fiquaev~Goneconfiiii~m ejus<br />
rnus, rener princeps in vitia fertCtr,ac regnum<br />
frcum In perniciem trahit ,nlfi G quid DEUS<br />
infpiret mellus. Quod fieveniat ut rcfipifcat<br />
cfferri concingerer, confsflim foce,ucinterdlb princeps,atquead frogem redeat, cum vero hii<br />
fidentes fatiioncs fuo ipfius fangulnc fadus<br />
fanciretur. Hz direnfiones amicorum, quanquorum<br />
primae parresapudeumfuerant, long~!Gme<br />
ah favore excident. Itagratia male parcylam<br />
nonnrhtl erant ipfi Edvardo rnolek,tamen<br />
dum eratincolamis , eo neglrgentius eas<br />
ta cito pent. @z vero bonis artibus acquifita<br />
eR,ea demum Rabllis, firmaque perdurar.<br />
habuic, quod atramque parrein cognovit fis- Diu jam inter vos magna odiaexarlere , haud<br />
nare fe, quum velkt , pro fuo arb~tratu pofio magnis fzpedecaufis. Petn enim plerumque,<br />
Cqterum ~bi~o~retna~~ritudinedecumbens, non male faBam, aut malenatratjtis depravac<br />
vires labalcereiknfit , & deylorrtam rnedlcis oratio , auc per fe exiguam duriusinterprecanfalucem<br />
fuanl, zrarem l~berorum animo repu- do audieutis affettus exaggerat. Unum hoe<br />
tan~,~uan~uarn n~hd <strong>for</strong>midabat minus,quam<br />
id quod evenit , ptoCpiciens tamen mcllta illis<br />
mala nafci ex amicorum dilfenfione polfe,<br />
fcio, haudquaquam pares vobis irarum cau.<br />
Pas & amoris ere : nam quod homines fumus,<br />
quod in ChriRi verba juravimus , qui unuin<br />
quandoaetaseorum per feimbecillaatque im- atqiieunicum charitarisfy~nbolutn Cuis militiprovida,confiliis<br />
amicorum (quibus fukiri (0- bus dedir , eoncionatoribus corninemorandr<br />
lis yorerat) nudaretur,qur durn fe difceRione ac pretereo.@anquam haud fcio, an cujufquam<br />
dricordia disjungerent , partibus & Rudiis in- verba Concionaroris magis vos commoverc<br />
tendi , minus verum quodeffet, cernercnt , aut dcbecsnt , quam mea, qui protinus hinc ad eo<br />
curarent:izpeque quo fuatn quifque fatlionem loca demigro, dequlbus illi tam multa prrdiin<br />
principi~~ratiam promoveat, placituramagis<br />
omoes quam profutura confulerent. Hzc,<br />
cant. At iRud tantuln d me rogabiniini,uti vobifcum<br />
reputetis alteram harum faaionum<br />
atque kujuimodi lecum revolvens, ,multos 2<br />
purpuratis acccrfi jubet,nominatim Marchionem<br />
Dorlcttum, reginaeexpriorcmatito fili*<br />
partcm cognatos mihisalteram affinesea,vofc<br />
que ipfos invicem aut fanguinis vincuio auc<br />
CAI 3 affini-
affiaira tic conjmgi : qua necelfiiudo lun&ta rentur. Defunao trg?, Gliusnatu major Lon*<br />
iicrnn~ rlio co:l1u;tr,liCh~tftl rnfiituta tanrum dinurn,utpote rctgiarn ut betn, perere n~aturat,<br />
habere :lt ponds~r~.q~~~)ti~ln a~ild ChttRranos qu~ vivo patre,Ltldlor v~x~crn Vallia: nam ea<br />
hrbcr:.debctent, arquc urtt111n cetre habeaat deir~crps pr llnogsnrrts regum, vrvts adhuc panon<br />
rnrrlus momenrr ~d conctlrandos anitnos*<br />
quxn ryi~ fangurnrs rarrocnntineret. Tantrlln<br />
rentrbus propna cttao elt, qua quumab re#<br />
rout lit3 elGr,eo nsgligentlus habira, tn moprohrl3eanr<br />
tuperi, ne tdrpli~tn dticordta: vobts rem prope !~lveRrern,c~~taeltet);rari rmprocaulat11<br />
przbeat,quod maxtme adconcordiam brs homl~~rb~is,larr ocinirs, ac czde licenrer tmincrtsre<br />
debz~et, Equ~decn nelcio quo mala<br />
fato fiat,^^ rnlm~citra nasqrlam exercearur inp~ne~uegra~anribus.<br />
Edvardus fillus eo cunt<br />
tmpeno n~rKus eelt , uc pr;ofentrs authorirate<br />
feR~us quam apud l~os, quos potilfimurn aue principis fscrnoroloru~l~ audacia frznaretut,<br />
natut a aur leges debsant ab omnt fimultate Moderator puerct~adarus eR Antonius Vodedeter<br />
rere. Adeoexec~abl!rs belua eft fupe~biil, vrlus,cognomento Rtverus, regrna frarer, vk<br />
& prccellet~dr cl~ptdlras : quae quurn le,mel haud factle diicernas manune an confilro<br />
generofis ~llufirrurn vrrorum petloribus irre- promptior. Trim adhtbltt In conlilrumaltr, ut<br />
p[erit,non ante definit drlfidrrs cuntia turbare, qurfquepuero proxrmus materno genere f~ltr<br />
quan cqdlbusornnia & ianguineperrnilcuerrr, Eam renl ab sesinacuraram,quc fua fablonis<br />
durt~ qursque primum Ii~tnmo proxlrnus elfe,<br />
morqueacquart , poflremo pracellere contenopes<br />
ab renerts ltatrm prtnciprs annis firmartt,<br />
frufirarus tanlam ejus Ipem. Rtchardusprb<br />
dlt, QII tam rmprobus ardorgloriz hoc in textum Cbr ad eos evettendos, i~~itlurnque ah<br />
regnoprulrtlnts hts annlsquantuin fuscrtaverlt reltquum isce~tum fuum confic~endum fecit.<br />
incendrt,c\uantum Rragrs edrder~t,utinam tam Nan1 quorum rn ~!losodlurn msxrmermplacafaale<br />
Deus oblrvlicl velrt,quam nos remtnifcid tumnovlt anlmolgue~nte benevolos, eos parmtlr,<br />
Cups mala fi prrvato mrhi tam animo titn coram alros per eptRolam ac nuntros ex*<br />
praciperr & precogirare Itcu~lfer,~uam re ryfa plorata fidei compelians, admonet,rem ncutipoRea<br />
ma<strong>for</strong>e rneo dolore , quain voluptare quam fsrendam,princ~pem amrlTo patre, jt~velum<br />
experrus,dtipeream,(i flexrs popIrtibus ex- nern ipfis cognatum in cuRodia ik manibus<br />
htbitum honorell~ tam mulr~s hominum capi. efle agiutort~rn , ablegatrs propem~durll rpfis,<br />
tlbus redemrtfem, Sed quando,fatta quz funt, qui neque minuscerta ib ellm fide , & longe<br />
jnteCta elre non porunt , qua ex reante tam honorattor pars regii generis firerant , qtiarn<br />
mul:u~ndantnr acceprutn t~ovirntis,eanepor* ianguls ejusmaternus,qtii nlli llbidir~i patrrs vi*<br />
to acctdat danda iedolo opera eft. Ornnia ja& turn altrer el%[ , per quam erat indignus, qui<br />
parataf~rht, & fpesehperfurcl ptofpera h b li. rum ejus arque rplorum fanguioe mrlcereturt<br />
berrsmers, cognatts vefirrs, li neque 1110s vita quosnuntnonptrmos apud regem elfesneque<br />
dcfitruat, neque vosconcotdia : quarum 4 illi hoobrifice, neque fibi rutum, i~t quoruttt<br />
prorius altcrutra Ct carendum,profe&o ra tilts<br />
~ I ~ j itlurafuerit.Q~busli U S<br />
quis con;munis<br />
permagnt referat, haudquaq~am pari aemularum<br />
Cuorum potential11 , gratia & favortbul<br />
hotlltnum iors arculerrt, Anglra tarnen tacrle adolefcereapud ptiocipem pirerum,natura fainvcniet<br />
reges,illisnulla <strong>for</strong>tanis partedeterio- crlem,atatrs vitio credulum,nec fitis callentern<br />
re$. Verum fi vos Inpuert regno drlcordra ocd delatorum calumnias. MemlntIfe ms,inqu~i,<br />
cupet, rnulc~.nini~rum VIII boni atque egregri opinor,patrem ejus quanquam annis & rer urn<br />
videntursnte pertturi ,ut pariter ipfi necprin- ulu matorurn ramen ejus &&tionis Iuafu irha<br />
cipeiaterrm turo, & vob~s~pfis ~nprimrs peri- pulfuque quovis c~rcuma&um, longeprofea<br />
culo obnoxlis, quam populus intefttna fernel &o magis, quam atlt ex iplius.honote, aut eg<br />
fedirione kviens In pacem rurlus ac concordram<br />
redeat, Vos tgrtur racrone hac , qtram<br />
ufu cujulquam fuer~r, przrerquam illorum qui<br />
lua be bona an mala noRra avtd~usappetietung<br />
hodte vobifctimpoRramam mlhr v~deor habi- In lncetto eR. ltaqt~efi non quorundam 00.<br />
turtts, horror, obteRorque per amorem 11lum; itrum gratia magis ayud regem, quam ~lla coc<br />
quent ego Cernper hattenus erga vos,qaem vos gnatio!~rsracro valu~ret, paulum ctrteabfuei<br />
vrc1Rii11 erga me,quem Deus erga nosomnes<br />
hahuit,ek hoc ternporecondonetts, & remllfis<br />
rat, quo mrtlus alrquot hoftrum citcumv~ntos<br />
infidirs opprelfiflei~t,tam hercie facile , quam<br />
offenfis omnibus vos amore mutua comple- opptelferunt eum qul regis f3nguine haud mi<br />
&anltni : quod ego ~o~ptofeCfo fi&kuros~on& nusprope aberat. Veru~lt favcntibusSuperis co<br />
fido , fi vos orarroullaairt Dei aut principis, periculo defuntti fumus, f c tamen ut vel tnaja<br />
cognationis,parrrz,aut vefir~ deniqueip<strong>for</strong>um ~rnpendcar.li pr~ncipis a 4 eaus patimur quofalutt~t.ot~rnovezr,<br />
Hac ~rbi rex locutusefi,<br />
haud d~~rrrusfu~trnensCek , rn desterumlatus<br />
.recubuir fdc~e adproceres vetlsqdorumnemo<br />
erat qui i lachryrnts temperare potuerrr. C*<br />
cunque noRrrs in~mrcrs Irkbit impclli: qurbut<br />
bauddrffic~leCt vel~~notantis juflumad pernicicm<br />
noRrampcztexere, nili DEUS Bc vefita<br />
vigilantid malttraincorurn in ipCos averrat,qu;r<br />
tcrum verbrs cytn quantum quisque yoterat in re non eR quod qurfquam noitrum negliconfularr,<br />
t~rln ad rern qua plac~tura lenriebant<br />
relpondcnres , velur lao federe in motlentis<br />
gtatraa~ tcgrs rnanusrnter Ce junterunt, quum<br />
ut~paulo poR ayp~rult acllmu longe disjungegentius<br />
fegerat ob male Cartam paulo ante cobcordiam,<br />
quam cametfi Cmulateinierint, rcgir<br />
potrus affe&ibusCunt obficuti, quam his. Neque<br />
quenquqm boltruni tam veeordem atbitrot,
HISTORIA R .ICHARDI IIE a<br />
trisr,ut multum Gbi putet ei confidendum, qui diam iturus ad regern,ubi earn noCtem traducx<br />
inimico vereri amicum recentern feproficeatur<br />
, niC quis <strong>for</strong>te exiRimet una hora iubito<br />
coaaam paccrn , ac ne toto quidem adhuc<br />
menfe coalitam, altius eorum pedkoribus inxic.<br />
Ab Hamytona igitur VodellnusofficioEe<br />
Ducibus occurrens , ac f~mma~ratulatione<br />
viciRim exceptus : ubj quantum temporis vifin<br />
elt , ierinone atqueepuiis produxere, diiediRk,quarn<br />
tot annisalte a&am ac radicacam mittitur. Ira delinittri human~tateducum, ut<br />
invidiam. Hisatquehujt~sinodi verbis,literis- opr~ma $e plenus,hilacis, atqueanimi fect;rus<br />
que homines ex fe ardenres vehementius in- iret cubittltn. Sed 11li qui longe diverfum agicendic,<br />
fed prrcipue duos,Edvardurn Bukyngamiz<br />
Ducem , & Richardum Haftyogum,<br />
arnbos fama atque opibus celebres: ied Dux<br />
tabant animo,quam vultupli~ie tulerant, reliquis<br />
oinnibus fecedere juth , Richardum<br />
Rucefi~um equitem, Pc alios qui ralibus eran,t<br />
natalibus ~llufirior, alteri, ex munerequodgerehat,<br />
muirumauthoritaris ailcreverat , Grpiidein<br />
prlefecerat eutn rekcubiculo Lo, quud<br />
eft apud Anglosperquam hunorificum. Hii<br />
cooGliis intimi, retinuerunr, ac difcumbentes<br />
ad menfzm de luis ioceptisi~ladultam notiem<br />
de11)erant. l'oft hanc deliberationem adiurgentes<br />
, mittont qui tnulco turnultu cornices<br />
qui non tam fibj rnutuo bene velient, quanl re- fuos adn~oneant, utiparent fefe, nentpeDuces<br />
ginz, parencibuspariter cuperent male, hade- tantum non inequisere. Hocnuncio excitanus<br />
facrk cup Richard~con~~irarunr,uc fuo- tus iphrum comitarus , prxfio aderat, cum<br />
rum iniinicorum prztextu .tnaternos a~njcos Vodelini adlluc minihi Aerrerent. Ad hzc<br />
principis amolirentur : ita rebus inter ipfos ad effeccrant , uti omnibusitineribusoppidi obhunc<br />
modum cornpolitis, qttutn illos rotelle- fefis, nemo fineretur exire. Tum paulo ab<br />
xtlfent tanta manu regern dcdu&uros,ucnihi~ oppido lr:ngius, qua parceSrrar<strong>for</strong>diam itur,<br />
in eos auderi cutequeac ab ineimibus,' fin ipii d~(~oli~eranr eqt~ites, qu~ li quos <strong>for</strong>te deprecontra<br />
parent copias,ad manus rein venruram, henderent fefellitTecufiod:a~t~,in Watnptonam<br />
cujus & reinper dubius eveurus eh,& q~lum ab<br />
,zdrerfa parce princeps elier,iuam, prodiriotlis<br />
rurfus repellerent. Prztexerunc caufam, quaG<br />
ducesco~lltiruerint , videlicet officium Cuum<br />
riornen ac fpeciem Cubituram ingenio eos exarrnandos<br />
itatuunt. Iraque euraverunt , uti per<br />
approbatuti, ipii eo dieomniumpritni islotate<br />
principem. .At Vodeliaus ubi accepic daufos<br />
viros idoneosreginae perfinderecur, inuftuln<br />
elfe periculi in eoconhlio, clued depellendi periculi<br />
caufi inibatur. N am pacaris rebus,Procenl>;ls<br />
redudis in concordiarn , animisque<br />
omnitim inrct~tis adexcrp~endurn regem , ac<br />
tlndique exitus, facultatein vero abeundi ne-<br />
,qne Cuis neque fibi fieri, tern tam atrocem &<br />
non ternere,& le inlcio captam, fatla eorum<br />
praCencia cum proxima no~~istvultu verbliquc<br />
conferens, tam magnam paucarum horarum<br />
&ademate infignieildum, fi amici reginzco- interventu keri rerum mucationem rnagnopeoant<br />
tnulc~tudi~~em,injetturos haud dttbierne-<br />
0<br />
tum hi~s quibus aliquando Gmultas cum illis<br />
re admirabatur. Czterum quum nequedilcedere<br />
iiceret,& conrinendo fe ilihilalfrquererur<br />
interceCrerat,ne non tantummodo regiscauia, aliud quam uc latebras quafivifle viderecur<br />
cui netno difcrimen intenter ,iovadendi: fin (quodcur opusfa&u eRer, nullius culpa: fibi<br />
congregetur,dilcordia. Atque hoc pa&o <strong>for</strong>e,<br />
ut Rti vicififim fuas cogerenc copias , deinde<br />
velut vim repelierent , ~llacuros quorum opes<br />
quad illa nofcerer, pluri~uu~n pollcrenc: qua<br />
conlcius erat) adireduces ftatu~c, & caulas hujus<br />
conGlii confcientia inaocentia: luae fietus<br />
Ccifcitari. @I ur primum in confpeBu:n venerat,<br />
quzri irli ultro,atqoeacculHre eutn ceex<br />
re totum regnum in armis ac turnulcu fu- peruot,cluoddifcord~as inter l'roceres cererer,<br />
turum. T~~ncejus damnu:n otnne, quod &<br />
i!i,znenfurn exfiettabatur,Sr magnaparsinros<br />
animutnque reois<br />
n<br />
nireretur ab ie alienare, pecdercque<br />
per jnhdias moiiretur : quas ipli de<strong>for</strong>tafl;<br />
caiura, iqullws 11la illaxime vellet a- prehenlas merit~ runt in authorem regetturi.<br />
verri Omnes ei ut~i atqucalnicis ejusacceptum Mirantem hanc orationern,ac fefepurgare corelaruros,urpote<br />
quo$ cauIEriniur privaci odii nantem, quutn ratlr;ns cjulaque defioerentur,<br />
cauiaconturbaiferernpub~icam,vio~ata per in. ad vim c,onvecli comprehendunt, arque adferjuriarn<br />
concordia,cu]us nlaricus ipfius lnoriens vandum adhibitis cultodibus relinquunt.hlox<br />
aurhorlanciends fi~tlret. His rationibusad- confceilfis equis Strat<strong>for</strong>diam contendant, ac<br />
dllRa rcgina, fic ayu? Vodelinurn fratrem, filiumque<br />
Richardum Grajunl egit , qui cum in<br />
regen] reperiwr pnranfeni jam turn difcedere,<br />
ideo uti fertur ut oppiduin univerlisangultum,<br />
a~1a~rincipi.s prj:~~asobtinebnr, ut illirepudiato<br />
priore'cvtlti!io, prxlidio foperiedentes, relrberum<br />
illis seli!~~t~eret, Dirnrlfis igitur equis,<br />
prxeunte longs ltipncorum ferie, ubi ad regem<br />
gem cornitsttn rnodlco Londitlum detlucerent.<br />
kLaij!l iiinece !%is Hamptona quz qoanquJm<br />
propius ve:lrum efi, lcindente fe in parcescomiiatu,<br />
per medi~sordines perrexerunt , ac fe<br />
in umhrl!io propercgni lira, camenatter~ ejuf- dimitcentes in genua principelnreverenrer fadem<br />
nolnrnls oiyido, objacet auftrali Iutaverunt. Quosille contra porretta manu<br />
'fret0 comparara,Borialis vocatur. Hanc eodCm<br />
die, cltio rcx inde digrecis eft, Gloncefiris<br />
ac S:.~k~il~amia: Duccsintranc: ac <strong>for</strong>t2<br />
accidir,u: Votfc!inr~sre~in~hater, qrtctn diximlis,~biiiem<br />
rclticerit. l'ollero maneStrntfsrde<br />
terra lcvaros aiaabilirer cornplexuseli,~~ihil<br />
etialn tnali auc retcilcensaut fufpicans, quum<br />
illi nihii coohati, auc ejusrcveriri prafenriam,<br />
Richardo Grajo fcatreejus uterino movere liten1<br />
occiyiunr, calumn~antcs illum ac Germanum
8 THOMA MOPIII<br />
nlrm ejus Marchionem curn avunculo Vode- intercipetent. Hoc nrltlcio exanimata regil?&<br />
lino conjurafiadverfu~ luum fanguioem, decre~ilfe~uecircumvenris<br />
atque iublaris fraude<br />
calamitacem ram infignem,tantam, tarn infperararn<br />
filiororn, amicurum , ac hain ipfius~nnobilibus,<br />
rcgis parirer ac regni Gbi procurationem<br />
arrogare. Atquc earn ob tetnprotit:us<br />
ab defi~otto rege Marclrionern in arcem Longemifceos,<br />
ad hzc damnans acdereftnns confilrum<br />
hum, qu~princi~is~~jn~ittendurn przfidiu~n<br />
fuaterar , pavida ac trepida 2 palatlo fiuo<br />
dincr;fin~irruprt?e, arqueexpilato regis arxro iein ca;.i~obiumprori~it:erat er~m alyiurn illud<br />
fiiFaidium inmilires slargirum, c;ttilj tn c \AT- zdibus ~alatinis contiguutb.lbi !eacfiinotem<br />
fern ad confirmandas illius faaionts opes co- iiliurn , Pr filia~~uatuorin Abbaris domum<br />
egilfet. Ita rern quam gnari erant c~minuni cum familia iua conjicit. Mifis efieadem noconfilio<br />
decretam, regifqt~ep!urimum reique tte minifier ab HaRyngo cubicularioad Ebopublicz,retuLlle<br />
ut fiecec , iHi per calumniam raceniem ArchiepiCcopum , qui& ipfe haud<br />
inverterant, nenihil eGt quod dicerent. At longe aboccidentali canobio habitabat , qui<br />
princep~ Grajurn parancem relponderepvvs- min~firrs Epifco~i 'narravit fibi 4 Domino<br />
13iens : @idfecerir,inquit , Marchio,quar~- n)andncum , ne quieti rzfulis parceret, t-anti<br />
quam nihd mali fpero,rum quoniam nobtfiutn eRP mowenti quod a Z srebat. 1111 magnitudinon<br />
fuit,cerro non poflum fcire. Verun; clrtod nem negociiexfeRinattonereRimantes, fopoad<br />
frarrem artiner, Grdjun~ arque rtvuntulurn rein I)umioi haud cllnaanter interrompunt.<br />
VodeIinnm,ii~nocer~~es hciclc iiio.. f.ictlPpr3e- Isintrotntlfo ad pulvtnarnuncio, quum averfiarepoiTum,ut<br />
qui non ufquami ii:>.'lro litere Sum retroprincipem,&captivosejuscognarcs<br />
jarn dru tilnt digrefT. Ncrr tlublum efieus, in- accepill'er, tiomani tantzreiatrocicate perculquitGlonieltrr~<br />
1iclx t'xt~) !ceirrarurn propoh- firs obltrrpoir. Turn nuncius: jubct te,inc]urt,<br />
rtlrll ~ptimepri~~cc~s,~edulo trceialfc,nec plu- Dt:ni~)us,meus Reverendc I'acer,animo Lotlo<br />
1.afoct~tus manos iojecic irl Grajpm, acTho- etli,;:c rib; poilicetur Calva <strong>for</strong>eomnia. Abi,<br />
111nm Vanghar~um cquitsm,rrg:oz cogaatnm.<br />
Grajus ur erat O: aninlo generoh , & non im.<br />
inquit tlie, ac renunria, quanlvisbene furora<br />
hnr, tr~~i~quarn taraen tam bona <strong>for</strong>e quarn fuprocercl<br />
corpore, corfiot~~sprzScntc peric,uIo, erunt, 'T'umeo dtmiKoprotinusexcitat fa~ni-<br />
~nat~urn ca;>ulo adniovir. Tu~nincrcpittis i4 lialn,& tttpatusfuis, apl~enfoadcollumi~gr!lo<br />
quodarn%dmonei~te ferrmelfe huac conaturn, (erat cnim Cancellarius) r&ta contendit ad reconcidensanin~o<br />
r~~anuo, reiultc, & fe capten- gtnnl-?), ibi pisna reperrr confiernatioiis, IU.<br />
durn dedic. Ergo regem rerroagut~c Han~pto- &us,pauor~s, ac tun~ulrus, atnnia trcpidari, fe<br />
nam ,obi de integro corlfultarlr Ibi quos vo- ft~uarf,convrhc in atylum 2palatio,fcrinia,farlutlt<br />
P minittri~re~~sex~uBurant, i;bltttuui>t r crnas: Ouoiui~: neminen~, imponeniesalios,<br />
que luosipGs magisquarn illr lubebat.Q~ilus . alios deponentes onera', dios depofitis qus<br />
rebus gravicer off,.olus quum prvhthere non pertulerar~t nova petere: Eff;rngece aliosrnetm~T;t,<br />
q ~~dfo!un~ Potuit.flevit. In praodio<br />
Gloncefiriz Dux P Iu~~fercijlis unurn Vorirlidium<br />
parietem,qui iolusaba$logalati~~m 3irimebat,<br />
irti viz compendiun~ fierct: nec deno<br />
inifit, jufI'odapifc.ro,uri fulareri~r eum,jube- eratlt (ut accidereferein tali tun~ultu foler)qui<br />
rerqueDucis norniue ut LonoelTct nni~no,rteu alrv quzd~m quam quodefiinabPntur, rfftrdubitaret<br />
hujus ruruultus facilem exirum <strong>for</strong>e, rent, Reginam videt humi fedentern, fol~rn~<br />
Illegratiis a&is orar tninilf rt~~n i den1 fercofum rrtftcm , atquc actoniratn, complicatis Jigiris<br />
ad nepotem hrret Gra!urn,eu~iqoe t~li nu!ltis Suaiv, cwrumclue <strong>for</strong>tunam cotnploranccm,<br />
recrearer , quetn ur <strong>for</strong>tonz adverfz infuerum , Solntar earn epilcopus,hortacur nepr qkntib.os<br />
tctquepaulo iniql~ius firenten1 , mag15 egre rebusdejiciat animum def~erntionemeliotuirr,<br />
conlolationis at-bitrabntur. Sibi veto lKpius fibi fadaln Ip:? rein haud perinde atrocicer<br />
utramquetxperio,advcr.iai~~ minus ilvvarn vi- cefiurarn,ac ipli tngeret malt~r~usrerun\ interdi.n.Carerum<br />
Glonceftr~x Iluxpoli tam offi- pres [itnor. Addtt quo magis eamconfirmaret<br />
ciufam conLl~tiunem, captivos omnes,alro~n authorem eflefpeihznuatio ad ie miflo cubialih<br />
ablegavtt In carcerem ; arquetnde 11.aud culariutn. Ach pereat,inqu~illa,Isenimprin*<br />
mulro poR in quoddarn oppiduin, uod Poiis<br />
fraaus appellatur , ipfius ju,ffu addukii caplce<br />
cepselt corurn,qui odro implacabili in ranguinismci<br />
perniciem incumbic. Tumille: Regina<br />
pletiebaotur. Sed nottequxeu~n diem ieque- inqoir,erigianilnu~l. In 11anc rem fidern hic<br />
ba'tur.quo hoc Scrac<strong>for</strong>diz gefia funr,rrep~dtls rrbr afiritigo meam quo die allurn quemquarri<br />
ad reginam nuntiusvenit ad Occide~~tale t e ill& in regern creaverrnt , quam filiur~ ilium tunabrum<br />
, triltia omnia arqueatrocia denuil- urn queru hahenrfecum,nospoRtidieiRum alrians,<br />
capturn ri parruo prrncipem, retroque zerum cjuern hic tecunshabes, hoc ipfoihloco<br />
vi ;~bdu&um Vodelinum, regin~fiarrem, ac<br />
Rtchardum Grajurn , cum alrosan~icos rjus<br />
diademare infigni,emus. 'Quod yo minusdubites,en<br />
hoe ligilium, qilod me* fidei princeps<br />
comprehenC~s atclueabtegaros,incerrum quo: illt~ltrilTirnuscred~dir, maritos tuus, tibi jamin<br />
traaandos incercum quo mo~io. Mutatam manus trado,& Limu1.h~~ dicens, Ggrl!um re-.<br />
rerutn furnrnam,everfa con~idrlicomnis:~ro- $ink rradtdit , & priuljrlarn illuxir, abiit do-<br />
inde occupandum ipG tempus,ac fibi rcliquif- mum, quum jam 2fenertradc$iciens, undellli<br />
que his <strong>for</strong>runis, durn Iicerer, confulendum , pruipettus erar inTharnefim, perlultari toruin<br />
ne propere accurrentes adverfarii relrquias fluvtum cymbis videt , a(vlum videiicet obfi;<br />
den re
HISTORIA RICHARD1 111. 9<br />
dentc DucisCloceRria facelfltio, ne quis eo fid~isobtruncarent. Huccommentum, tamper<br />
acltiam ttan~fugerct,aut inexcuffus przrer- etfi p~ udentrhns rem lulpe&~orem reddidit,favehetetur.<br />
jam contrnuo resdi@argi,totlpo- crlzcot~~ec~-ta~~ribus cos qui tale facinusanirno<br />
pulo in areere, Rupere omnes, ira, tneru, ac de(t~naKz';ar, corporlbus potius arma fu~lfegernrrore<br />
compleri,conglobari alii alibi irl armis, fiuros quam v ~n~ta a:que impedita congefluturmdtirn<br />
voilrdre drverii,atqueinvicernrn~~~~- ros ~n doha, fiinpllcl talnen ac rudipopulo mitantes,ptour<br />
quofquepartiuin itudiurnaut ye- rurn quatrl fatisfeiertr , adeo cotlfpe&is armis,<br />
ricitlr ibrmrdo copulaverat. Ad haec ut od~o veluc certa arque explorata prodicione Glus<br />
qu11ci; aur favoreferebatur,itaelevare alii ver- undlqclc ducibus, fiiipendium caprivis acclabisinvid~am<br />
frB~,aiiia~~ravareorarione nlte- matumeR. Quuln rex advcntarepropiusnunbatur.<br />
Tucn ne quid Londinum detrimenti ca- claretur,Senarus ucbts cum magno civiomnu,<br />
peret,excubari d civtbas csprun,quun~&Pro- mero progreIfi obviam quatuor ab urbe milliceres<br />
jam quicunqueautinurbe erant,aut soil busoccurrerunt. ira princeps honorifice excelonge<br />
aberanr, diverfe dehis rurnortbus ac tu- ptus, ptocerum ac ctvium celebri pompa civimultt~multa<br />
d~vinabant.SedEboracenIisEp~- tatern eltin~e&us,~uartodte Majr Annoregni<br />
fcoyt~s veritus,ne levisacpr;ectpiris cortfil!~ vi- fu~ primo,eodemqu: ulti~no. Sed hac honoris<br />
deretui ~njuKurte~isIi~illum tradld~flere~ior, i~a~nifica fpecie , vultuquein obfervantian~<br />
priulquam ut conGliull~irer,quo FXturn tege- prtncipls compofi~o GIoceltriz DUX 2 fumma<br />
ret, Gsrtlurn abea teceper~t. Ibtfa&~n.r illud lnvldla ~~{ufplciorle, quibuspauloante laboducutn<br />
pterifque ince$entibus, atque odrofe<br />
intetpreranclbus, tattluam privataefirnultates<br />
labat, In tanram Cib~ro charitatem omnium,<br />
tmtamque integrlcatis opinionem venit , ut u-<br />
firt~~tts In yrincipem tnfid~is prztexerencur, nus otnnruin Proteaor regis, regrlique ejws,<br />
Hallyt~a~~s ~ontra(~uem nefc~ebatur hujus fa- ~onleniu~roceturn renilnclaretur. Itaque fine<br />
&I co+>ictucu eRe) fuam fidem, quain perfpe- id ~nkiria fa&um, live fato, agnus certecon-<br />
&lRi.mm B~buerunt omnes, pro ductbus in- fulroin lupt fidern cred~tuselt.MoxEboracenterpotlere,<br />
n~tal adverfus regem cogitaturn, fis Epltcopus acr~rer ~ncrep~tus,quod figillurn<br />
yotiros al, h~is in cufiodlam eos, iqurbus fua reg~nzrraditleratadm~niRrationeprivatuseR.<br />
ial~sirn~rriracredebatur, re&enean iecusvcitrum<br />
elir judrcium,inquit , quorum examioi<br />
Eo rnunere~l~aororatuseB Rutellus, EpifcopusLincolni-enCis,vir<br />
& i~lurcrum,Srvit~prorefervan<br />
reostlr qi~inihllmereaces,ietamenI+- b~tatefin~ulari, tumin literis haud dubie fiua<br />
fos a!> lltts elf=. ccmqueruntur. Cztecum eam<br />
hte111 vos aut lud~cabitisveRroarbirratu, aut<br />
componeris , tantum ne qu~d reincognita Raternpeaate<br />
prirnarlus. ig~rurubiprote&oreffe&us<br />
eit , quanquam Gsguli ei dies anno Iongioresviderentur<br />
,qui morz impatientern CUruatls,<br />
& privatas controverGas in publlcarn pidiratem ejus moraretur, avidumque quam<br />
feditionern arque intehna bella vertentes, co<br />
rern deducaas,ocirritatis animis , interrui hata<br />
primurn retpfa ulurpandi regni, quod animo<br />
jam anteinvarerat,tum haud temcrequicquam<br />
coron~riol~eprrncipis, quem hus eadent caufa cenfutt ante te~tt~ndom,quarn reliquam yraedz<br />
co!~,~taotur, componi res & redinregrart non partem in naGm pellexerat: baudignarus<strong>for</strong>e,<br />
poitit, ln quo certan~ine hcatera panaeirenr, i~tG alteium fratrem privarec itnperio, in alter-men<br />
]us & aurhor~t'as major tn illis cafiris Gr ruin protinus evehendurn univer<strong>for</strong>um Rudio<br />
necclfc elk jn qu~bus yrincepserir. Hzcorat~o incumberenr , fiveperinanerer inalylo, five,<br />
ub cognltam veri tidem magnam habuit virn<br />
ad cummovendum, led mufco rnaximetomulquod<br />
rnultornecuebar,magisextraBritanniam<br />
altquo tranlmirreretur. Ergo in proximo contuanre~arrirnoscom~re~crmn~incns<br />
adventus<br />
tegis, quem co11)itatu magnltico ducesadmoduln<br />
revere-nter hlbitum ~ondinum verfus<br />
prod~~cebanr.Ceteiun~ quacunqueibant, ru<br />
more@ drKen~tnandurn curaverunt , molitos<br />
qit~ In vincul~s erat~t,~r~rnui~ ipfosdeinde alios<br />
6 procertbus per vrm opprimere,atque ica fibi.<br />
vet:tuprocerurnRraviterincufat regiaam,odioleabeafa&utn,<br />
qitz unicum & chari[timum<br />
i principe fratrem diR~neret, tanquam utrique<br />
illvideat dulcia ilia mutuaeconiuetudinis obleaalnenta:<br />
in illum velmagis impia, cujuspotilfimurll<br />
curarn prae referr : quippe qucm libertati<br />
hbduttum, ab luceac Cplendore clari&<br />
met vtem Rruere, qua regem parirer & rcgnum iimz <strong>for</strong>tuna: fuz detra&um)in afylum,mifere<br />
fibr fubjicerent. Cujus cornmenti quofides veli~tin tenebras& Cqualorem abfirudat. Ncc<br />
pleb~ fierer,aurigz, atque al~i ducutn miniltri, horum quicquam alia caufa atraturn, quam<br />
qui cum prrefid~o impedimenta fequebantur, utinobilibusqui regi dconG F ~ofunt acrisapud<br />
oltkntbbant undique capram iuppelle&ile;ml pppulum concitaretur invidia. Adeo ei odio<br />
dolia qur;(li~m armorum pIena,yu;e ipf s,quum e&eos , tic vel cum liberorum dibendio fuotransterre~etur<br />
auia prlncipis, neceffe fuir aut turn, quod deMedza fcrunt fabulle, U~CXC~<br />
auferre lecum,aut abjicere. Qood quanqc~am quos odit,ardeat. Alioquineniln quorhmin<br />
htis Icirenr, tamen per malttiam di&mulantes, aiylo puerum, inquit, nifiquodviderivult poquum<br />
ea pa& ranquarn man~fefiarii cdminis pulo vos aut parum fidditer, aut non fatis fapi-<br />
arguinentum oftentarent, inclamaverunt : En enter proQexllfeI;rincipi, fipeciculum fitejus<br />
armiipia,qux prodltoresiRi in dolia clamab- mihi fratrem credere,cujus ipfumcerpusmihi<br />
&derant,ur duces atque ornnes nobiles per in- vos dendum tuendwnque crcdidAis 8 Cujus<br />
cBJ ~CO*
10 TWOME. MORl<br />
incolumitas haud mibi certe fulciri fatis olla ac Pontifices ram boniinRitueraat , tam multi<br />
vtttus cura vrdetur,nlfi ludr quoque voluptas rat~mfan&umque habucranr : arque el loco<br />
acceffe~tt : q ~re mirum ~n modum pu>rries fitritos<br />
reficrc vegetatque, ncc eatn poreR moilis<br />
p~~ero~urn;etasab linlbuscapere. Blandusadinferri<br />
conrunlel~am, quem locum Perrus ~ple,<br />
Princeps ~~ofioloium , magno {upelorurn<br />
cimor~ Comltatus , ol:rn tam peculiar~ter Deo,<br />
hiberi coiiuiordebet, qui nequeannosejusfu fibique dedrcaverat, ut per rot rctro fecula neperec,neque<br />
rnulrum rratetlli fit ~nferior, turn qu~ rex tamsudax fuer~t qulfquam, qui nonfc<br />
ui ad ejus nobtirratern ac~edat proxime. Ira<br />
fimulztatis habebirur , timulniajefiarts ratlo.<br />
vericus vrolare neque ram rel~~iolusEpiIcopus,<br />
qui Gt aulus conlecrare. Nuiio ergo pat30 me<br />
eisigicur omnibus palribus accornmodatlor<br />
uam Gerinanus frarer , quem nuncdererior<br />
~urore,Cardmairs inqult,fan&i loci immrnustur<br />
immunitas, qui cam tnu~tismtkrealioq~i<br />
noverca inaterabfiiner ? St quis haec levicula per:ruris tam Lye fuit praefidlo. Sednequenefentiat,<br />
quad ego certenemtnr vifum iri puto, celfe erit Cpero, verum quantumvis etiam necui<br />
fdlus principis curz fueric,is fic habero,ma- ceKe fuerit,nonf3ciendum cenfeo. Equidem<br />
ximasinterdum machinas conGRere, nifi minorum<br />
adminiculo non poG. Ad hzc quarn<br />
iRud nobis regni hujus Proceribus rnhoue-<br />
Rum, quam ipfi regi invrdiofum otnniunl per<br />
@seR reginam aud~enmn rationi <strong>for</strong>e, quod<br />
fi mrnusfuccedat 2 Gntenria,ipCe tamen fedulo<br />
cona$or,ut fact12 omnesinrell~ ant npn meam<br />
indufirlam defutife negotio, fe B maternam inora,nonin<br />
hoc regno ranturn, fed apud exteras dulgentiam, ac muliebrem pottus meriim obetiam<br />
genres ja&art (ut cito pervolac maIus ru- fierin'e mul~ebrern metum,inquir DUX Rukynmor)<br />
fratrem ejus co necefiiraris ada&orn, ur aami;e, itno pervicaciam mulrerisinvi&tam.<br />
florenttbus rllius rebus ipfe in aiylo delirekat. Nam hoc ego veJ quovis pignore aufim cer-<br />
Nequeeniln remerequif'u~m credctur lo an. tare,nihil rllam prorfus vel 6110 timere vel fibi,<br />
trum (efeabdere, cut crtrapericulam llceat in @is enim bellum fibi furnat cum famina?<br />
luceaclibertate vivere. Hanc perluafionen~ @od 1; mares quoque ianguil~is ejus aliquot<br />
ubi fernel anlmisinfede~lt , haud facrle evdlas fernma eflenr , tnelius profel40 fekres habepoRea<br />
, ~nanisque rn rnalum crefcet den~c~ue rent. -2nquam nec illis quidem regin+ coqua~tr<br />
devinare facile qulfquam poRir. Huic gnatio fraudt eR , Ced ip<strong>for</strong>utn con1poficus ad<br />
igitur peRt quo propere eatut obviam viruul kdlrionem animus.Czcerum ut inaxinztnobis<br />
aliqnem zcategravan, acque authoritate pel- ipfa, cognatioque ejus, invifa <strong>for</strong>et,non polfct<br />
Ienrem mittendum ad matrem cenfeo,eumque tamen charus non elfe fraccr principis, ncmpe<br />
cui & regis honor & ordrnis hnjus fama cura: cui nos rpfi cognati filmus, cujus ver8 confer..<br />
fit, turn cui apudeamfit ,%amoris nannrh~l& vandi G tanto Lludio, quantonobis~ncommofidej.Q~b~~omntbusdecaulisnemocirct~~n-<br />
dandi cupiditate duceretur, non minus Iibenfpicienrl<br />
tnihi magis ocsurrit idooeus quam ter illurnexillts latebriseducere, quam nunc<br />
Reverendinimusrfie Pater(aderar enim)Car- abdereac vlncire Ruderet. Natn G quid iapcdinniis,<br />
~LII folus mrht fiaprudentu videcur rer , haudquaquam Gbiplus tribuerec quarn<br />
rem confeLturus, modo ne laborem recufet : cruibufdarn nofirurn ,-dequorum fide non dunon<br />
recufatururn autem fpero vel regis cauh bitat.§edvcreperfua~um habetfiiii fuifalutem<br />
vel nofira, vcl ip1;us Ducis nepotis rner iecun- non minus nobis curs elfe,quam fibi : cui quo<br />
dum principem ipfurn char~nimi: @I bus omnibus<br />
fi id quod fpero regin& retta perfiakrit,<br />
tnagisbene volumus,eo minus efi apud illam<br />
fcrredebemus,G illi penitusconfliturum fuerit<br />
non facilediau fuerir,quantum adrmcc moleaiz.<br />
Czreruln ea ii irlcepto pravo; mulrebri<br />
perthacia ficinfiiterrt , uc abllbidineanlmi ad<br />
in a$lo continere, contraque nemini non placere<br />
arbirror principis curationem parct~ti<br />
committi, mod0 inducar animom ibi vrverc,<br />
verum fleQi nulla canti patris neque authori- ubiverhrr neutri Gt indecorun~. Quamobrem<br />
tatenequeconfilio nequefidepolGc, ego certe fi in reddendo filio eorum conlillaarpernetur<br />
author fuerim ex edt&o regio dcanobio exi- fcqut, quorum ncqueambigua prudentia eft,<br />
mendi ejus, ducendique in felrcifimum regs neque lncerta fides , quis non intelligat facile<br />
conrubern~um apud quem adeo honorifice ex- cam hucufque progretTilm odio noRri magis<br />
cipietur, ucomnes inrell~~ant earn cum filium quam merus fui? Quod f adeo meticulofa lit,<br />
in afylum clauderec,vel malitiam i confii~o,veI ut ex animo meruat quodnufquam eft? Quis<br />
itulritiam habuia. Hzc mea eO hacdere fen- enim prohrberequeat,qmominus vel umbram<br />
tentia, nih veflrdm qurfquam contra fent~at. horreat fuam r Cerrequo ea magis filiam nobrs<br />
Neque enim unquam ufqueadeo mea inihi ratio<br />
blandietur , ut non patatusfm cuivis vetimer<br />
credere , eo nobis contra juflius timendumeQ<br />
puerumillirelinqucre. Erenim fi cam<br />
itrum reCto iraconfulenti parere.Huic orationi<br />
nobilesfe~quotquoc aderant,fuffragaban-<br />
Panos metus concipiat anirno, ut filio periculum<br />
ere fingat -, profeau ut cR metucntium<br />
tur. Cardinalis, atqueEpikoyi reliqui, czrera<br />
alfenfi, tanturn invita matre nihil audendun.<br />
folticitus anrmus ne afylo quidem Carts fidet,<br />
Nam li id cogitet , adeoimmanis quempiam<br />
~eniebant,~lequevirn adhibendam ti <strong>for</strong>ceverbis<br />
minus obtemperetur. Rem eniln videt~ fuanimielre,<br />
ut puera innocenri nocere fiudeat,<br />
auc canta feritate , utneque hoicib~parurn tiperis,<br />
hoinint bufqoe invihm, tantz vetufiatis morn neque hominurn pudor 2 flagicio revoaiylum<br />
tam rellgiofurn ccrncrari, quod Regs cet, fasrle ei alylinomco lsvc ic vanum cgc<br />
vide-
HISTORIA R<br />
videbitur. Itaque LICa ft~t~icione periculi iibigetur<br />
animus , muni~lleneum a!iquod firmrus<br />
e%tra regnuin quxrere. Qurn nunc quoque<br />
quanquam nrh~l tale lnetuentern bald dubrto<br />
tamen hocipfatn tamillam animo agitare, ut<br />
faciat,quam nos contra ne faciat. qz G tam<br />
improburn facinus muiiebri remeritace patra-<br />
Ian: cunl tenuiorutn bonis, Ibi aediCcant,epulantur,oblettant<br />
Cefe,creditoribus interim im -<br />
pun? riludenres. Illuc ilxores fugiunr cum Cipyellr&~lr<br />
maritorom duritlam =rum iibidrni<br />
iaa: praerexentes. Illuc fures coavehunt quar<br />
ftaito Cufiuiere: ibique inde vrvunt ac triumphanr.<br />
Ibi nova larrocinia rnachinantur : indc<br />
verit (pattabit enimfacile afcttantibus nobrs)<br />
omaes ubiquc mottales przdicabtant, drgnos<br />
fiilicet nosqui principi d Confilio Gmus, clqus<br />
qtravis no&te prorepunt,furantur,occidunt,&<br />
cornmrIfo facii~ore revcrtuntur,tanquam loci<br />
reverentianon tuerecur mod0 eorumvitam ad<br />
Germanunr fratrem per vecordiarn fib octllrs<br />
nofiris petire patiamur. Ego igitur IlluRnlfimum<br />
Ducem ,durn licet,vel invira matre, cenyanitentianlanre<br />
aaorum fcelerum, fed nov&<br />
quoqj dclignandt licentram indulgeret. wasquam,<br />
fi virr prudentesadnitereotur,bona pars<br />
fio eximenduinpot~us, quam tantifper ibi relrnquenduitt<br />
quoad eum mulierir mala mens<br />
hujus malt faale ro111 polfet : Idquecum bona<br />
divi Petri graria. Reliquum quam nercio quis<br />
pretextumetusemittat in periculum, tlec afyli Pontifexac Prrnceps mrlerrcordes magisquam<br />
tamen-immunitatem ulIo pa#o violari velim.<br />
C@z quoniam vires ab vetufiate caperir, noo<br />
prudentesinttrtuel-unt, & cereri deindpsrcli*<br />
giofo metu pertulere,nos feramus cenfeo qua*<br />
ego is rum quifuadeam inf~ingendata~ Contraque<br />
fi ia:tegrareseLTet, non fuaferim infiitutcnus<br />
ferec rario, quenon eo ufque fuffragatur<br />
afylo,ut nos prohibeat IlluRri(f;mum indeDucndam.<br />
Neque tnheninficior benefatlum ac<br />
miieticorditer, tat quos naufragium, aut male<br />
expuntla nomina,aliave quepiam <strong>for</strong>tuna: vis<br />
cem ipfius bono producere. Cujus loci privi-.<br />
legiurn nullu~n in eo locum habet : Ego csrte<br />
huoc aiylorum vetum ac nativum ulum de adverfa fecit inopes, hisaliquis aperiaturpot- i'emper turn arbitrarus, ut eorum corpora tuetus,qui<br />
corpora faltem integra pwfiet cteditorum<br />
Lvitia. Ad hzc G regni trtulus, quad<br />
non fcmrlaccidit, in qutfiioncm vcniat,dum<br />
atmisde juredecernitur , atque alterialteros<br />
rentur, quos alioqui maneret malurn tummagnum,<br />
turn inprimismeriturn. Narn ut declinettrr<br />
immeritum , non e& cur implores pccltliare<br />
cujufqueloci privilegium. Etenim nccui*<br />
habent proditorurn loco,non difplicet aliqaem quam ufquam inferaturinjuria ,camimmunid<br />
locum eiread quem utrique conftjgianr , sbi tatem,leges, mores, natura cu~~;locoexsequo<br />
dubiis aut afliais rebus, peadente adhuc vi- trrbuunt : nifi quisaliquem novit locum, ir<br />
€totia,Iint in tuto. Catterum furibus at latro- quo maleficia fas eR perpetrare. At ubiab ipfi<br />
tlibus,quibus ea loca plena funt, quique femel legc periculum eR, ibi verb praefidium 4 privieju~modi<br />
flagitiisimbuci nunqtlam reDpifcunt legio petendum eR : indeq;ego n~alum natum<br />
poRea,facinus eR ptofeCto afylttrn ullum prs- airumqueafylorum uCum putem. A qua tiecefa<br />
iidioelT'e, multoque magis bomicidis, quos ab fitateIllufiriRimus itke DuxabeR procuk. CUark<br />
ipGs avellt, mattarrq~ie jufic DEUS, ma- jusfidemerga principern fangoinis neceffitud~<br />
kim2 li ad crimenaccelietit At nifi confulro probar, cujuserga reliquosomnes iLocentiam<br />
pecca'tum fit, nec opus qbidtmapud nosaljla tenera declarat infantia, ne quis illi opul afyld<br />
elt. Nam ii quem in alterios eecem aut necef- putec,in quodarcribi nec poteRqu.idcm.Neq;<br />
fitasarmavir ailt impulit cafus, ejus dell&i aut enim ad afylum tic, que~nadnlodum ad baptiveniatn<br />
lex,aut princeps gratiain facie. Nume- fma, confugitur,uc fufceptorum cornpatturnret<br />
aliqt~is ntinc quam raros in afylo compe- quc vicaria voce benefic~um~impetntur, fed<br />
tiat, qrlos illic favorabilis aliqua neceatudo cujus bono datur, ]pie fupplex flagitet , ac precompuiit<br />
: c~ntra~uantaillicaffluit rurba pet- cetur oportet. 1dque.adeo mtrito cum comdiiorum,<br />
quos alea, luxos, ac libido exhauierit, petit nemini, ptretetquameicujustnrnsfati~<br />
Przterca latronurn,ficariotum, titlorum ho- noris confcia indignurn egentemq; talis auxilif<br />
micidarum atque immanium roditorurn, facit: &am ergo voluntatem habet iile pueruquam<br />
tetra atqrte horrenda col P uvies in aly- lus , qua fibi inutile muaimentum ab a+lo o-<br />
lum, velut in peflilentifiman~ fentinam con- -flulet , qui fi eo proveheretur aptatis ut u 1 utti<br />
finxerit : idque potifitmumin duo, 6 quibus ejtfs iocipoLTet intelligerp,profe~o non parum<br />
altcrum eR ~rrbi propinquum, alterumin ipf s irafceretus iis,quiillic manendurn ei liuadetent.<br />
urbisvifceribus collocatum. Auiimprofec20 Unde nunc erimere nonrepugnantem ufq; oe<br />
confirmate, quifquis afylorum cofiroda cam- dko nihilmihi videtur <strong>for</strong>midandum,uc in eoS<br />
pararit cum incommodis, euin pronunciatu. quoque quibus verC afyli ope opus elt,aliquana<br />
rum potius,quam tot incommoda perpetiet~da to tamen magis audendum quam iolemus,cenfint,<br />
multo <strong>for</strong>e commodius ipfis etiatn corn- ream, Nam fi quis eb fubducat fecum alienis<br />
modiscaruille, ~tq; hoc affirm~lichaberef?~ bonis,quidnl regi lieaet d fugitivo ablata Dout<br />
non accedant alia , in quibus ad perniciem mino reddere , fine ullo privilegii prsjudicio ?<br />
bonorum homir~es AagitiofiLTimiindies magis? Eavetbnfer2, qui 2 dleooadcrant , five arcpa<br />
ac rnagis abutuntar afylorum licentia. i Nam tabantur Duci, five ita vere fcntiebant,canfirnuac<br />
juvenrus improba nonaiia cauh liberius, mavere, Sic divino jure cautum, uti ob;erdd<br />
quam llorum fiducia locor~m,profundit,~et- tohm bona in afylum confluentiurn dibardit,abligurit<br />
: quin ditiotes'aliquot eo proyo- tidntur Crcditoribrrs, telida tantm libirtatc<br />
1B9 a cgr.0
corporis, quorum laborevi&urn quzrirenr. arlgufiiisauguff rlTirr~ae principisaul;p,jucundrG<br />
Credo vos,inquir ~lle, verrim dicere. Quod fi limo fratrrs contubernro redderer : Id Li ~ta fcmulrereo<br />
rransfugrat pcrtzfa taariri, led tan- c~flet, & rep rebu> publ~ct : 5( amrcolurn<br />
quamperterrica, m~hi certe vrdetur inoffenfo<br />
dlvo Pctro maritus 2 cnedto Perri telnplo concorfiunirer,&<br />
prtvacim fu~s re&e coolulruram.<br />
Sed reg ~n~rtmis arq;eciacn duciperquam rein<br />
jugem ~nle&a manu prorrattulus. Al~oqt~~ fi eratam fa&uram,qurbusrnax~~necommodu~n<br />
ncmo inde deduct pote[t,qurfe drxeritrbr ma- lir jucunde fimul vrvere. Ad hec regrna : Haud<br />
neicvelle, cetcepuer quilpram qut i Przcepto- equrdem negarrm . rnqurt, honorande Pater,ore<br />
fugerit rbi rellnquendus eR. Quodexem - ptandam 6110 hurc meo coodrrtone' eKe quam<br />
plum quanquam leve ut elt videri poffit , [a- affers , uri videlicet perperuo cum rege verfemen<br />
hzc noftra caufa eG aliquanto levior. tur,& conv~vat frarr~: czterum conrraguoque<br />
Nam illrcquanquampueriIrs merus eR, eft tamenaliquis:<br />
at h~cofnnino nullus eR.Et ptoferem<br />
ego neurri parum incomodam cenfuenrn,<br />
ii a~nbos al~quot adhuc annos tuerecur, arque<br />
&o antehac fzpc viros afyli rmmunirare ufos educaret mater, ofirmata utrrulvis ztarula, fed<br />
audivi,fedpueros nonc prrmum audio.parn- hujus prlelertrrn m~norrs, cut przrer infantiie<br />
obrem ut allquando finram, qurrquisid faci- renelos annos (cluz Sr tpCa cura: non ofcrtan[is<br />
norisadm~ht, ut opus el afyliope fit, is ibi lndiget) febris ettamneutiqus. levrsaccefic,<br />
maneto. Sed hic Illlafir~llirn~~s Dux rbi dimir- cum qua d~u confl~&tarus , adeo nilper pot~us<br />
rendus non efi qui neqoe %tatern habet, qua rem~Riuslegrotarecc~pit quarn revaluic,ur ego<br />
pofit ~Rud petere, neque malltiam, propter nerntnl mortahuin omntum et~rn audcam proqiiam<br />
pofit promererr: cujus nequevlcn,neque<br />
Ir bertas venrre in d~lcrimen ullo jure porelt. Per<br />
terquam nuhi uni credere. eandoquldem &<br />
rerum Med~carum per~tr ajant,quod vel taceninjutiam<br />
vero propemrnus potclt,fratte rerum trbm~llu quortdtana probant per~cula, nemifumma<br />
potient : iple oplbus potens, arnrcrs nem in morbum niG duplicaco perrculo recietiampotentior,qur~~pepatruoClariflii~~o,no-<br />
Jere. Opiilorquod ptlore c~ndittufati~ata<br />
bifiueomnibus In Ialurem atque iocolutnrra- natura rnlRus recenres vrles ad iecundos concem<br />
ejr~sincumbentibus. Pofirecno qur ex afylo<br />
qnetnpiam ipfius bono commodoqusprogreKus<br />
adferc: nequed:&do ramen inven~ri<br />
polre, qu~ Lint ad lalutem ejus partes fuas dilitraxennt,etiamli<br />
vim feccriot, bosego tamen genterobrtur~.Sednem~nem ufquam elfereor,<br />
alylo vitn fe~ilfeperne~o. Huic ducrs orat~ooi cui aut pen~tus cxplorati~m fitYquid ejusnatura<br />
cum laici quorquoc aderanr, tucn ver6 Clen- ferarp~fiulet~ue, quarn ego,qu;e cum eo frecorum<br />
pler~quenrhll etram tnali fulprcantes af- quens & afIidua temper vixr : neque qu~ vel miieniere,<br />
eoque diicefium denique, ut rnredderetur<br />
ultro , vi deducen Jus ex afylo videretor.<br />
nus remrlfe: vel mags indulRenter pueiurn Cic<br />
curdcurus, quarn rnater. Ad hzc Cardiaalrs:<br />
Czrerum vcrb~s ante vifurn eft quatn VI expe- , Nemd,rnqui:,rbir ~nfic~asre~i~la clariifima nerundum.<br />
Card~naliser~oi confil~o In alylurn rnlnenl ufquam e&, qur viva ce iic accommore&asontendir,<br />
unaque aliquot P nobtlrbus, ddtror tuorum vrtzliberorurn ifthacprle~~tim<br />
fivedrgn~tarrse~us viri habira ratio eR,fivePru- zratula moderandz , neque Procerum qurfteaor<br />
huc refpexir, uclex rot prsfeoria Proce- qusrneRomu~um,qur non ambosopcet ~n tuis<br />
rum regtna collrgeret non ex unrus ere homi- manrbus oculllque potiamum enurrirr,modo<br />
nis fententla, quod tum agebarur, fivene subs tu adduci poK's eo rnlocovivrre, qui & 1110quidem<br />
eft antam rem uni credere. Quanquam<br />
fulprcancur alrqnr, fi regina,quod experum<br />
atnpl~tud~ni max1m2 convenlar, & miniin2<br />
allenus tit d dlgnlrate tua. Stn rrbi ipG<br />
&abarur,fil~uin obRinate pernegare pergeret, fuaferisrn hocalylo deltrefcendum, communi<br />
mandarum feorh fude qurbufdam 2 Comr- otnnrum Gntenr~a~udicatum eR, long; magis<br />
tibus illicet ut invitae per vim eriperenc, neu<br />
tempusalioamandandi darent. Cujns rei confi<br />
iium pofteum fermonern habitum abitatura<br />
ex ufu eKe ducrs cum rege libecum 1n dignitare<br />
ac fplendore v~vere , ut~iufque bono ac commodo,<br />
quam cum illiusdamno, hujus ~nv~dia,<br />
v~debarur,modoad~d Cupperetecfpatrum.1gi- certe urr~ulque dolore ~niferam tecum vitam<br />
tur ubi mutuoin conlpe&um venere, Cardi- in latebcis & fqualor c ducere. Neque enim uf.<br />
nalis exponit tern atroccrn videri nobrl~bus,o- qoeadeo necelfe elt prterurn educari d matre,<br />
nicum regrs fratrem ab eo fejunttum, ab rlla<br />
velut in carcere adkrvari : quo ex fattour nrhrl<br />
fuper ip<strong>for</strong>um infamiam queratur , confequi<br />
us nontnterdum incidat occaiio,qua alrbi eum<br />
ah praefket. Nam & quumolim chariflimus fi -<br />
lrus tuus tunc defignarus rqptofe&urus ear<br />
tamen & conflari apud exteras omnes gentes in Vali~arn, Cui, pacazque commodi caufa,<br />
invidiam,ipGnimirumprinciyi,cujus Germanusunicus<br />
narrerur rn afylo delireicere,ne pap~ocul<br />
abs re vi&urus memini earn rem pro<br />
egregia prudentia tua te quoq;ipfa approbanre<br />
t~ia quidem interim exernpta calumntz, tan- fitri. Non admodum approbanre, inquit illa,<br />
quam populum tam immanem gignat Sr egerum<br />
,ut fratti etiam d fratre immlneat pcrlculum,<br />
Proin read eam ab rege , Procerlbufque<br />
neque tamen Iazc caufa Gmrle qurcqua~n habet<br />
cum ~lla, cum ~c alter tunc eaec incolumis, &<br />
alter nunc infirma valetudine. Quo in Ratu<br />
miRilm,utipro fuain eam fideatq; amore re-<br />
&a & falutaria confuleret. Ejusgcneris inpric~~niCt,curtam<br />
avide conetur eum ProrcGtor<br />
ad G trahere,nequeo equidem fatis demirari. In<br />
mis ere, uut ducem emifTum ex illis larebrarum quo iipuer {abfit omen verbo) citra uliam ejus<br />
culpam
HISTORIA R ,]CHARD1 111. I3<br />
colpam peritet fato, ficile tamen polfet in Cuipicroneq<br />
fraud~s venire. Jan) quod rem neque<br />
ru reainz magis pertimekis amicis eum tam<br />
P<br />
prtrpinqniscredcrei eo ric~flim al~i magismeper<br />
fe inhonefiam,etiamfi abeGt neceGtas,& tuunt apud re relinquere,ne muliebris ~ltefiununc<br />
tam neceffariam ut veniam facilemereretLr<br />
, ctiamGgaulum ab hone8ate deflettcret,<br />
itra coaceptur tlmor inmentem tibt Cubjiciat,<br />
ut alrquoeum ableges longitis. Sunt qui neganc<br />
illequod cuiq; proclive eR orationis depravar etlam fratrem jus cRe tlbt i rege dlarnendi,<br />
atrocitate, dum piam hanc meam pro ti110 follici~udinem<br />
rriftlbus vnbis invadit , meriimq;<br />
cum nrhrl adafyli rationen, faclat lirnplexarq;<br />
innocens zzaspueri, qui neque judicto praedlmeum<br />
intcrpretatur malitiam: nequemih~ na- tus Gr quo poRit implorare, & malitia careat,<br />
toque falurem, fed iibi & Proceribusinvidian~ propter quam 1110 polfer indigere. Itaquenec<br />
queri.Wzcego certenonadmodutn iniq; fero. lnfringi quidem cenfcnt hujus loci privilegium,<br />
Urinam non majoribus a1 umnis d~firingeret, fi invitz quoque eum c ~ hinceteptum b ~ cant,<br />
quam ut vacarer verb~s com~noveri : Neque quad te obRinatecommodis rtloruru , refratamen<br />
fitis video, quomodo ip6 Cecum con- oanre <strong>for</strong>tage faeliri funr. Adeo anxius cR<br />
b<br />
fiet : nam qwirncolumia mihi fimulat efleoin- I'rotettor amant~ffimus ejus patruus, nc tu,<br />
nia, idem ogrZ me rctinere fufiinet vel filrum, dumvanos t~bi tnetus fingis, anitno in certam<br />
&qui ubiv~s tutam meere fingit,is ne ibi quldem<br />
finit,uhi &latronibus turum efi qutel'cere.<br />
Nnm quid iniqui habet,me fimodo lrbera<br />
film, ubi mlhi licet,vivere: aut cur invidiofim<br />
fuerir puerulum mancre cunr matre ? Narn<br />
quodiRud minushoaorabile~uturlim cuntenpernic~ern<br />
allquo eim~tras, pilerum. Itane, inquit<br />
llla, adeon fillurn amat lneurn, ut nihll c-<br />
que vereatur , ac ne elabatur allquo manufque<br />
ejus evadat ? timec Ccilrcec ne emittan,, hioc<br />
longius eum , quem lic afSe&tum nec poffum<br />
quidern citra Lalutrs a~ipendium , cui adeo acdit<br />
tu:n fi&,tumProceribus omnibus,tum ipfi curat2 cohfillere mequidam non Itbentervideaiqile<br />
prrnc~pi : ego certecomtracen~o , ne- deret, hrnc ne eurn emrcrerem, credo ut indiC<br />
mini eflr non honortficum ibi duccm relinque- pofitosin innere caliesitnmitcerem? liceai cerre,pottfiinum<br />
ub~ Gr credrbilehabicum iri ex- re, quod ad hmcrematriner,in utran~vis aua&ttGmatn<br />
falutis rug: rat~onem, qua~n hoc ba- rem dor~niat : Narn ubi ego illum lperern tubendam<br />
loco me hrc wanenre nemo oplnor tum,fi hicdefperem? Ell neullus ufquamlocus<br />
dubitat: P quo non kficonfilium adhucexire, hoc uno Canttior? cujusimmunitatcm ncc tyneq;<br />
in difcrtmen poR reliquos confanguineos rannus quirqliatn ha&enus invcntus eR tam<br />
meos conjicexc: quiutinam hic mecum eITenr impiusIqu~nonfit verrtus viohre? Acque ego<br />
in tuco potius,quam ipfa cum lllis <strong>for</strong>isin vitae certe confido divi Petri Canttrfimi hujus alyli<br />
verCarer periculo.Sub hrec verba: Ergo,~nquit l'rzfidis numen, non minus potentem vindiquidam<br />
ex nobtlibus ,. qui Comeseb veilerat ccm adverfus afylr fui vioiatores hodeq; <strong>for</strong>e,<br />
CardinaIi,noftin aliquld regina,cureorum cui- quam ojtm fuir. Sed puerillsxrasprivlleglum<br />
quam debear immmereper~culum? Non cur non capit: pulchrZ fcrltcet , quafi vero locus<br />
debeat, inquit tlla, uc necur in carcetem qui- qui fontes recrpit , inlontes cxcludat. Nam<br />
dem trudi,in quem trudunrur ramen. @am- quod argutarur afyli beneficlo non indigerc<br />
obrem nor1 eit quod mlrere, fi meruam ne qui puesululh,utinam non egeret,nec egeret certe,<br />
imn~erentes in vincula cot~jecerunt , lidem ad li per ie tuta eat adverfus iceleratosinnoceninr:ocentium<br />
perniciem ficr incubituri. Turn t~a.Adeo me I'roteAor (qui fuperos precor uc<br />
Cardlnalis nutu linguncem illu~n admooens ut Procettoremfeprobet ) Itupidam arbirtatur,<br />
concicefcerer, acea in re ne pergeret ulterius, ut quorfum ejus phalerata teadat otatio,non<br />
rnox reg:nam iuper amicorum cafu lolrbanlr, ientiam ? Afyll latibulum principis majeltatem<br />
nempe excuifa & cognita cauta nihil f~redii- dedecorar,concilrat infamiam Proccribus, incrimtnis,<br />
de feipfa vere vani&mum e(Tc quod vidiam Principi , cxutriuCque commodo eG<br />
rnetua~~quippe cui aeq; maliimpendeat qdc- ut conjuo&im habrtent,maxirn2cumPrinceps<br />
quam,neque inrenrar~ queat. At rfiud qui con- egear collulons, quod ego Cuperos omncs obfidam,~nqu~c?<br />
Num innocentrk conlcicnri,a? teftor utriquc , ut collu<strong>for</strong> obtingat felicior,<br />
quafi veroilli ndcentes Gnr. An quod illorurn quam isqur callidis confiliis prqrexrt tam gan.<br />
inimicis Gm <strong>for</strong>taa mlnus invifa, q~ibus ~lli d~bus verbis perionatas ineptias,tanquam nuG<br />
vel maxiinepr~pter meinvili Cuut? An (ecuram quam reperiri potlit, qni jocetur cum principe<br />
przficr iatlguinis hzc necenitudo cum princi- (G mod0 hocipii vacat) niC frater (cui per vape<br />
? Sed quoto coguationis gradu abfint illi , lstudinem non lebet ludere) exafylo, id ellaexquibus<br />
jam videsquam nihil prodeR cognatio, tra munitiones fi,velut IuCuruseliciatur.Perqua<br />
ne exltiiliter obfir id mrhi velin vorisefi. indc quafi pueri cancam habeant rarioncm ma.<br />
Quamobfem & ipfa meintet haec fiptaconti- jeRatis ut jocoiint potiusquam admittantim<br />
nere Ratui,ne~ filium hincemttiere,donecIpes pares , aut tanquam ludcro nifi cum fiatribus<br />
ahqua affulferit meliorum.Nam illum quo ma- fuis nonposfint , qurbus id +tatis pueri minus<br />
gi~ ltnpenIe quoldam hoc agerevideo,ut tam plerumque obleaantur quam alienis. Scd<br />
levium rerumpraetextu in ha potellate habe- puer hic loci bcneficium implorare noa pot&.<br />
ant, eo nirnirum ipfa vehementius quoq; hor- Quid6 implorantcm audiat 2 Sed fin@ noa<br />
reo d me arnittere. At contra, inqurr rlle, quo poffe, bnge non vtlle , imo raculn, imo ut<br />
CBI - 3 excat
14 THOM& MOR'I!<br />
exeat vehernelitef inRare,tamen quifquis illum rerum ignari, S: minus creduli fidem fiprudersvel<br />
volentein invirx mih~ abttulerit , eum ego tes alienz perfrcll~z adm~n~fiti putarentur. Sub<br />
plan6 conrendo lan&uin hoc alglum ternera- hzc regrna veluc deliberabundacont~cuit,cui<br />
re. NIG pureinus, untie iac~ile~ium fit equum<br />
m~hi abducere , inde fas eG abfitahi Glium.<br />
cum Cardtnailsad abeuod~~n pararior rellquis<br />
videretur, k Prote&or ipfe in ~alario adelfet:<br />
@?R 111fi me etiti fallunt , filium cui bdum cum fatellitlo cogitare apud anlmuln fuumccre.<br />
hareditate przd~um obvenir,opero cuiquam pit palam fervari fil~utn in aiylo non PO&, cenirltraris<br />
obnoxium Aagira: mea rnaerl tucp landi vero Ipem non eife iubducende,il~inc ni-<br />
durn crsdunt,& quiiquam hinc mihi pupiilum hi1 opporrunum,cum neque temyus fuppeterer<br />
abffrahet rneurn inofFernla facri loci libertate ? neque quo mitteretur provilum e(fetimparata<br />
@od G nrquemeum jus Gum tueri poKet er, ne- ' omnia adeo fecuram nuntius hic oyprelferar<br />
clue rlle iuum petere tamen cum turela ejusad nihrl minus cogitantem,quam in alylo itlferen-<br />
me pertrneat, quls me non videt petercejus vi- dam vim, cujus nunc obhlfos exitus olnnes<br />
cepoil'e,nlfi <strong>for</strong>telex banorum tanrum hakri cernebar,necuilam ~ueroelabendi facultatem<br />
tutelam veiir, non etiam corporis, cujus unius nifi per difpofitos in infidiis milites dari al&<br />
gratia curat lex4aiva ut pupillo bona 6nt.quod<br />
ii quid ad obtinendum puero Privilegiurn exempla<br />
valenc , baud lange petitis indigeo.<br />
Nempc hic ipie locus.in quo nunc Ramus,qoi<br />
uando contra (ut in perdit~Ifimis etiam rebus<br />
4ai folet ) Qcrabat nonebe f~rta&s ram iaclementcm<br />
patrui in nqotes animum quam<br />
Ipfaconcepi&r, denique fi non vaousejus rinunc<br />
anpuero ufiuiefG polfit d~f~utatur, alte- mor e[fetcette ferum <strong>for</strong>e. Praeterea Cardinaram<br />
olim filium meum pidelicet ipium princi- lis animum iatis exploratum habuit, nee minus<br />
pem &narcentern excepit, & vagientem [exit, compcrtarn nobillurn aiiquorum,qui fimul ve-<br />
& ptofperiori <strong>for</strong>tun* (qua: nunc precor ut ei nerunt fidem quos ut verebatur,ne falli poC<br />
fit perpetua ) confervavit, Nequc enim quod ient , ita f biperfuaferi~t non otuiffe corrumomner<br />
intelgiris; ofyli nunc prirnum incola pi. Igitur 8 filium ornnino &ni~ura fit,prefum,eee&o<br />
quondam P regni folio,atquc exu- Rare cenfujt fponteut illum tradere, quam inlmternariro<br />
meo, gravida huc confug~, hicre- . vita videreturrata <strong>for</strong>e,uti id nonnihilrhdcorpgem<br />
peperi , hinc reduci ac viaori marico gca- fervandum uerum curam atque indultriam<br />
tulatura prodii , hintinfantem fil_iurnprimis eorum , qu~ t us jam rradebatur,accenderet , fi<br />
par~nti~arnplexibus obtuli. 6ui nuncre9anti ipfa fua manu filium in eoruln futelam fidem.<br />
utinam ram tururn palatium fit qualn htc lo- que dcponeret. Pcodu@oigit~r in medium &<br />
c&,olirn regnarireholkefuit* Qua ex loco al- conltiturocorarn puero: viri,jnquit ClatiRiterum<br />
etiam filium mitterc non decrevi neque mi, ntque adeo impudens ipia fum vrhra 8e<br />
cuiquarn utrumqae credere , illi prsfertim ad prudentis diCfidattjl, neque adeo,iufpiciofa ut<br />
queln wroque deliciente regnum fucce6onis de fide dubitem , cujus me8 fidacia: id hodie<br />
jure devolvetor. Nemo rimores meos excutiat documenti dab0 , qood ti olterutra defidcrematernz<br />
Collicitudinis , faseR etiam vana me- tur , in votiis reternurn tit mihi reique public&<br />
tuere.eanquam ego in hac renihil Cum publi,<br />
ca Iege cautior quz fi perrti vera narcant,neminem<br />
unquamadmittit tutorern ejus , cujus interitu<br />
lit hzreditatem allquanta minarem ecvulnus<br />
infit&ururn, Simul manu pileturn apprehendens<br />
En hicquem vultis,inquit,mcum<br />
atque Edvardi charifimi olim regis veRri fid<br />
lium , quem ego non ambigo , ntl niii vobis<br />
jam regno lucraturus. Adverfus quie pericula eum credere Racuilfem hujusloci poffi faneta<br />
carti13mum ac propc unicrim efi in hujus im- rcligione tueri. Tamen iRud etiam minus ammunitareloci<br />
przfidium 2qltoisquem habeo<br />
me volente non ex~bir , quad fi quis invirae<br />
bigo e& aliquos meofanguini inf6Bos, ut fi<br />
qu~d ejus fcireno fanguinis in ipfotum corpo-<br />
(quod non opinor) abfiraxerir ac Can&iRimC ribuscontineri,non cun&arentur his ip<strong>for</strong>um<br />
afyli religionem duserit violandam, ego fupe- manibus exhaurire. Ad hzcpericulo noRro<br />
ros ejus prtCdes obtefior idem ut afyli prope- didieimus,qnam facile cognationis adfettum<br />
diem immunitate egeat,careatfacultate inter- omnem execranda repi fitisextinguat : frater<br />
ceptus pratoccupatu$ue oinnium faeraram fratrem 6medio tollltl Lberiqueperpul&sre~<br />
fedium prahlbeatur adlm, nam ingrerTu1n ex- goo, arque adeo ita parentes ad imperitam aftrahi<br />
ne inimicum quidcnr vellem Cardinalis f&anr, 6r nepos de pairuo iecurusefi iS Meoubi<br />
vidit feEe multurn urgcndo nihil promov& rum certe liberarumalter alteri prziiditrrn e$<br />
reiiedillrzn mngis magiique incenfam. P o b dam feorlim affervaotur, utetvisincolumis u-<br />
riora quoquc duriora jacere aiflibu&; vetbis trumque fervat: eoquenihil peticutloGus,quatn<br />
fidemProre&orisinvadete,quam illeqraum in. ambosuni concredere, merctltorfiquidem pategrrm<br />
crederet gravatim audit infimulari. rum cautus haberi lolet,-qui uni maviculs <strong>for</strong>-<br />
D-ique dpondit,hsud diutius fc ran verbis tern iemel univerfam commietit. Tamen hung<br />
e ~ ~ ~ ~ fi ultbear r uilli m puerum ipfisin rnanus vobisinmanus do,frarremq;Gmulin rlloutrG.<br />
dwetfidem ipios fuam cum' falvum t% incolu. querefira co5itto fidei : ab iifdem utrumque<br />
mem EareobBriBuros. Sin retinere fdar dil- rurfus coram Deo atqr haminibus rcpetitara,<br />
c ~ illico nec ~ vcrbum s addituros amplius Prudenti~vobismultnm inelfe Ciio,fideipluti,<br />
incam rm, in qua vef prudentiam eotum fu- murn,opCt acpotenti~fitis;nec dccrunt qui hac<br />
GeCtotm ille vel fidern hatieat, Prudentiam ii ia
HISTORIA RICHARD1 111. I4'<br />
iacauh [efelibcnter vbbts adjungent : Unum<br />
tanrum per veltram fidem ; perquelnaciti mei<br />
memoriam, per meam erga filios follicitudinem,<br />
atquc in nosfiduciam vos obrefior, uti<br />
viam ingreGtm jrrlr Cclee&pceniteat, eadem<br />
tam pergeret : & cpando femel cceperar, gnawer<br />
ufqueinliRertt. ItaquefceleR~lTitno Prote~onsconfilio<br />
cum reGltere non poar, Fauq~ernariaiodum<br />
ego vobis n~nlium timidavi- torem Cefoctumque adjunxtt, malumque pudeor<br />
s itane vosviciGm plus jufto Gcuri fitis, biicum itatuir,quapdo nequiret corngl, quam<br />
Statimqueadpuerulumverfa: Valedulciflime, maxrrnepolfcr in Cttom bonum vertere. Coninquit,<br />
fili. Supeti tibi curatoresadhibeanr, ventum tR,ut Proreaor opere Oucis ad ufurimoipfi<br />
curam habeant : matrcnl f'ccnelfalrem pandum regnum , Mium quem unum habebat<br />
rtnple&re, atqucexofculare digredlens, in- iegitimum,cum illius filia matrimnio conjunl~rrtus<br />
an idem utlqnam licebit: denuo Limn1 os geret. Ad,h;ec Her<strong>for</strong>dla: Camitatum, quem<br />
admovit ori,curn cruce e~mcooli~nansaver- Dux velut h~redita~irmappetebar,neq;Edvartit<br />
fefkploranfque d plorantedifccfic. Quem do CuperRite potuit obttnere perempta lice<br />
Cardinalis, Comitesquecjus excepturn, re&a concederet. His ill~uspofiular~sProw&or main<br />
pdatium,ubiProte&or cum Proceribuseorum<br />
reditum oprriebatur , per dlCpofiros tota<br />
gnam dcro thelauri vim,regi.zquefuppelle&ilisadjrcit.<br />
Igitur ubiintereos convenit,quo<br />
via fkellitum ordines adduerunt. A ddu&tum<br />
Proteaor amplexus,a~que in ulnas 2 terra rubvchens,<br />
advenifii charrRimeNepos, inquit ac<br />
magis & tilisconGliis oculos animofque hominuln<br />
averterenr alto, qur ad inaugurationem<br />
novi regis pertinerent , magnifico apparatu<br />
Domino gratus, nimirum ornn~bus~mihi !onge<br />
profe&ogratiaimus. Turn indecontinuo<br />
m~~irisin fpeciem neooau qurdem inrermiffo<br />
d lahoreoperant;bus adornabantur in earn cetondinurn<br />
itur ad principem: divertabatur is lebritatcm. Proccresper omni regnl partern e-<br />
in Epikoyipalario , unde protinus ambo me vocati frequenresaderant.Gtetun~ Proteaor<br />
diam per urbcm ~elcbri~ornpfau~i~ undiquc<br />
acclamationibus, & clamantiurn vota frufiraturs's<br />
arcem ingre& lint , unde nunquam eos<br />
ac Dux, ubi Cardlnalenl atque hnccllarium<br />
cum Eboracenfi ArchiepiCc.Comrteq; Dark atq; Elienh przCule,nec non Haltyngo cubicu*<br />
pcdem rftulifle confiat : igitur ubi Proce&or lario ,mulnsq; alris nobtlrbus collocaverant dc<br />
utrttmqucpuerutb petitus efGet,msjore fiducia<br />
cum aliisaliquor, turn pr;ecipuiDuei Bukynordtnc,ritu<br />
ac f~lefirbusinfi~niendiregisceremoniislocuturo~.Ipli<br />
interim fubducentes Cefc<br />
gamia,aperrt ieG:quenquam nonignoro m\J- cum hiis quos fui propofiri parricipes habehf t,<br />
tis vifurn totius cum confi& ab in& ab ittiti0 alio inlocolongediverfa traaabant. Cpicoapartidpem<br />
hi&. Proteaoris amici quidam<br />
Authorem eciam eum fufcipiend= rei extiti&<br />
rradant ultra ad GloncefirefE~n miflo protifilio<br />
quanquatn y auci adhibebantur,iidemque<br />
minime tutiles,lpargi tamen iufpicio cepit, ac<br />
muarare popi~lus , tanqua& rebus haud diu<br />
nus ab Edvardi morteclandefirfie nuntio. Scd benepermanGo~~s: quum nec fciret quifquarn<br />
al~i,quibu~ex~loratiu~eRcalltdum~cote~oris aut quam ob caufam,autquo autore metuerer,<br />
ingeniit,negant ante coiiiuaicata pefire~na qui five animis ingencra ma!a fecrctiorc naturs si<br />
pr~ora confecilfer. Carerum conje&usin car. pr~fagienc~bus,pelagi rn morem, Iponte f ~a excerem<br />
neceffariis reginiz, & utrumque in lit10 dkuantis adverlits inRancctn procellam, five<br />
in {uas manw prodrtcto reliqua minus tinlldg "nus qujfpiam altquid odoratus multos fufpiquibds<br />
res pofiulare vidcbatur apertt~fk,~ucil, ciotle impleverat. &dnqua~n nonnihil ipIa tes<br />
que potiriimum,cujusacalfione d~nlidia par- etiarn quanrltmvis dtfiimulata cogitationcs<br />
re fuas viresau&iores fereinrelligebat, perho- hom~num exciravit: liquidem paulatlmqui$<br />
mines a&utos,& tratkandarum rerum artifices ab arcc regia d~labi,~n Protetlocis aula e&,ibi<br />
rem inGnuat.Proponirurei cogoarorurn caufa,<br />
Princeps iratus,etli quatido licuerit futurns ultor<br />
: qui feri dimittanturinRiaarenr : b=hwm<br />
frequcntta, celebricasque verhri Clentiumac<br />
(bl~cudo circa principe~n , plerisque eo divertcotibus<br />
uode negotiorum expeditio iperabaetenim<br />
kmper carceris ~c vinculorum memo- tur: q~tbu(dam ctiam admonitis, yarum tuto<br />
riam. Sin trucidentur, haud dubiemortem 11. regem ie frequentaturos,quibusnih~lneccfirii<br />
lorum ei cure f~rc,~uorum carcer dolori fuit.<br />
Ad h~cpanitcndo nlhrl profici , redimend=<br />
ngotii e&t, Sic ubi multa figna concurrere,<br />
~artim caCu , quzdam induftrlaad ultimumefbencficiis<br />
o&nfae non relidurn locum; at ere ficere,uti non plebs rn~do(~ur ternerO quovh<br />
nempe facilius perditurum qoam fccvarururn agitatur) fed prudenres quoque, atquealiquor<br />
principcrn, qucm cum fratre una cognarifque etiam Proceres e~per~ifcerencut, ac rem horaeo<br />
jam injetlosvideat , ubi Proteaor omnes rent.~a&cnus tatnen ut dirputarent veriusqu%<br />
unonuru tolterc, necdubrumlir,!fi qu~d d~flidercnt,c;eterum dubi~Comes,quiin mdnovi<br />
molimiais intentaretur,anlurum : @em, tarum rerum uru con(enucrat, providenter illa<br />
ut erat credibile, occulturn Gbi prlelidrum ita Cufpe€kans. Hafiyngo,q~od grant mutuo fibi<br />
Duci aploratorer RrunP, et8 advsrfaretur, lecretorum con~cii,comptllato: Bina hxc tnihi<br />
iolidias: idque <strong>for</strong>s esiis quos minime lufpisa- haud placent,ait,l.orfinr habitaconfilia :ncm-<br />
tetw : eum nam,rerurn Ratum,eosanimorurn pe durn nos ill alterocommune tern fimplici-<br />
habirusefi ut cui confidas, quctn timeas8 fia- ter & aperte traaamus, g ~ fcias i illi quibusdc<br />
ruere recto non pollis. Talia luggerendo fati- rebus in alter0 clandeltrne muffitent ? Taco.<br />
garurn Ducis mimum co pcrpulcrs , uti quam inquit Hafiyngur , minime dubita ,<br />
unw
16 THOMA MORI<br />
urlus quidan) illic aderit qui nunqoam abefi,ne rant,fimulque humanitatem benignitatemquc<br />
ve~ burn quidcqrn unclu3n~ dubiurn fi efferrl<br />
fe,ut nonciriussd meperfcrnrur,quam loquen:anlmi<br />
laudantlbos, llle non diumorattis revertirur:<br />
fedm~rum quiltn rotus ab I!!O motatus,<br />
ti excidac. Hsc ~lle de Caresb~o ~nnuebar,~uo qui modo ram Iarrls exierat nempe nunc convaldebmrl~arrrer<br />
oteb.~rur : neque tanturn libi tra rrrfi~s,rorvusobdu&to (upercilio,coril~~ata<br />
decuju[quam in teamore fidequc promitrebar, fronteadmorlo labro, minabundus, Rupentrur<br />
cu~perindefeferatus eft charurn, ac devln- bnsun~verfi'squq ~l!um intemperiestam repen-<br />
&turn iibr ~llutn intell~~ebar, nempeluern opi- re corr~~uilGr, hoc vulru fe in fellam conlicc<br />
bus admodurn arquc auroritare promoverat,<br />
& erat qui proveh~ haud dlfficuircr po&c.<br />
Nam przter egregiam Bri:annicarum legurn<br />
ens, ubr paululum rriltt Glentio ~avidos expe-<br />
~tantiurnan~mosiu~end~lter , in hzc verba<br />
yroruyir : Qz fupplrcia excogiteatur 11l.oruta<br />
pentlam, acceiXt corpc?risamplitudo, & orls digna lcelerihus, qui nec non Lnguinemoda<br />
decor,fpecies inGgois, ut idoneus non ad agen- tam propinquum principi , fed ejus, regnique<br />
dasmodo caulis, fed ad magnaset~zm res ge- hujus proteborem, ilnpiis adlbus machinanrendashaberetur.<br />
Ingenii vero tanti, quantum tur tollere. Ad haec verba omnes qui aderano<br />
homini tam nullius fidei non optares : qqriippe attonitiatrocitatereiconticuere,volventes ta.<br />
cujus unius drfimulatio totarn eam quzillaln eitefecum quis tantiflagitii conicius elfec : cue<br />
coniecuta eft,n~alorumpeRem conflav~t. Cu- jus Iibi quifqueexperselfevidebatur, Sed Hajus<br />
fidem nlfi kcutus fullfet HaRyngus, Stant- ftyngus,cui przfilmptus in feprotec9oris favor<br />
lzus,comelque Darbi;~, czterique earum par- animosloquendl fecit,uItima meritosexempla<br />
tiumnobiles, adprrrnam flatim fraudis fufpicionem<br />
difcefilfeuc , & d~fccflu fuo omnia eorelpondit,quicunqueelfent.At<br />
hujus,inqulr il~ Ie,Cceleris machinarrix eit fratri~uxor~innuebat<br />
rum clandeltrha,& nef~ria confil~a rurbafenr. reginam.Cuiqui favebanr,ad eam vocem miro<br />
Czterum Hatlyngus durn niminm illrus unius pavoredetigebantur. Sed HaRyngus, cui uni<br />
fideniritur,cqrerl cundantesperfidiarllius turn czdesimminebat, capit recreari : quumid<br />
dernum captos fe ler~trre ceperunt,quum tam<br />
damnare jam,non eriam vitare potuerunt, Sed<br />
malum, quod amicorii,cuipiam intentandurn<br />
pertimuerat derivari , adinimicam cerneret.<br />
& prote&tor quoque & Dux HaRyngum mira<br />
ncquidfufpicarerurn~ala, amicitia: fimulatio-<br />
Czterum animononnrhil aoxio requirebat fei,<br />
cum,cur Rgrotedor hanc rem cclaRet , quem<br />
ncla&abanc : quanquam llli crediturexaaimo confcius elfet ad opprimenda regna non abamatus,<br />
heic ~nviIus , neutri ad haec confifia hortere , nec rationem inire poterat,cur hoe<br />
commodus.FerturCatesbius 4yrot'edore mil- di@imulatum oportuerit apud Te, cujus confus<br />
, ut animo ejuscallidt pertentato ex~rire- kientia prote&or fuerat ulus in captivosrcgi.<br />
tur, an pertrahi quoqi~o pa&o hominem n3: cognatos, ea ipfa duin quo adfcrvabitntqtf<br />
ad has partes fperarer,afperaomnia & contraria<br />
rerui~lli. PefitnPetiam celferar, quod Haityngus<br />
hinc in farnlliari colloquia jaeantia<br />
oppido trucidandos, videlicet haudopioantis<br />
in eandem propemodum horam fibi viciflim<br />
alio clancubrio confilio confiitutum necem.<br />
fuz fiduciz allarum <strong>for</strong>midines aperuerat:Ve- Intkrimprote&or: videbitis,inquit,ut hazcfce-<br />
SICUS ergo Catesbius,ne multi contra fuam fi- lefta mihicurn uxoreshori, atque alrisprxfiimulatlonein<br />
inovendo ac fatigando profice- giatricibus fafcin'ltum corpusmgicis venefirent,neu<br />
confilia qua- jam prorepere videbantur,canCta<br />
erumperent , cenfet maturandum<br />
ciisexhauferir fimul fubdu&a in cubitum manica<br />
brachium proferr, admodum kaud dubic<br />
facinus, occupandos durn dubitanr,illum quid<br />
ff eai non pofTec amolrendum. C&od eo fuafit<br />
macilentum, fub quale tamen abinicio fuerar.<br />
Tum veromerito praeter confciof curitti expaavidius,quum<br />
Haltyngi principatus, quorum<br />
plurimum pollebac, In LancaItrenii comitaru<br />
fibi deltinabatur.Cujusrei detefiabilisambitio<br />
Catesbium ad ineundarn execrandi fceleris foveicere,<br />
reputantes materiam tancurn rixa:primum,deindecadisquaeri.<br />
Nan1 brachium illudtnacilenrum<br />
probenoverant ®iiiam ab<br />
magicis praeItigiislonge abelfe , etG minus abcietatem<br />
impolerat. Igitur confultantibuspau- fui%er,Shori tamen uxorem nunquam fuirain<br />
lo poR in atceproceribus , quo eos protedor focietatem conIilii vocaturam mulierem, proconculcaverat,<br />
ipfehrius venieas in conGliurn<br />
excukt tatditatem : Turn hilaris,ac prope jopter<br />
libidinem quidem famofam, al magic~s artibus<br />
autem alienifimam, rum libi maxime o-<br />
canti fimilisaccubuit protinulque il~ Elienfem mnium invifam ut pellicem olim : nam & regi<br />
verius Epifcopom : Pater isqpit, fraga tibi in<br />
hortisaudio infignia naCci , non gravatim fcio<br />
inprimis charam. Igitur jam HaRyngusSliors:<br />
commemoratione perculfus ( nam eam dea.<br />
ferculum unum tor nobilibus in prandrum, mareferebacur) Ci talia, inquit,aublint, mevelut<br />
fyrnbolum tuum conferes. Utinam, in- rito cerre funt puniendz, Ad hzc ille: Qid<br />
quit ille, majusaliguid tam facilepoRimquam tu mihi, inquit, fi ego tibi fecilTeajo : idqitefi<br />
hnc,libenterf'aciam: limulque mini~rumqui defendas , duello cecum prodkor apprebab<br />
a~erret~emittir.~t~rotettor,vefutne~io~uid vero , rnrnumque <strong>for</strong>titer velut iratus incwfnecelfarrx<br />
rei in proximo haurus cubiculo, fit, in menfam , jamque ad oRium prodirio<br />
ftatimqu'e in conliliu~n redditurus egreditur, clamabatur, Iirnulque ad hoc intmtiiipum<br />
procer~bus imerim tanta ejus feitivitate oble- fitellires irrumpcates , armis toturn lodatis,quancam<br />
haud ternere ante initlo vide- cum
HISTORIA RZ CHARD1 111. 17<br />
cnn; cornpievere. protect^^ ltlico manum in confequi cos fi qur perfequerentur , polfent.<br />
HaRyngum injeQa. Ego te lzla: majefiatls Vach, ~nquir HsRyngus, adeone mecrctilofus<br />
reumfac~o~rodrtor, ioqu~t. Mcne , rnqulr, eR, uri ad vana Iomnrorum deliramentacon-<br />
6 prote&ol ? rc (itlqult) ipfium b prod~tor : tremricac , quz vel ~~l;tls brlrs animo figurac,<br />
Aargnlqoe Mrdcltonus quidain lo Uarbia: Co vel d,:uina cog:ta:~onereddrt dormrenri ? Sumttem<br />
Cecur~rnIrbravit, tic ur IIIG properefiib perfliiloefinrmirurn ,propequeadeoimpietas,<br />
menlm clilapf~sevltaffct r&um,ad dentes us- inania ~fihac nugan~enca curare, qua iifutuque<br />
caputfueric d~vrfurt~s , qurppe quem lic<br />
qt~oque cetenIapfi~ durn declinantem , exrrerorum<br />
onlnino hgna putet, cur noncoglcarrata<br />
pone etiam f~rg~endo fieri vel rn~llto certc<br />
zi,a ratne11 acies confecuta veltrci ~mpa&io vul- poriusfi retraeos exitinere(utfugientibus ninere<br />
toturn cruore perfudcrrt. Inter Co:nitem<br />
a peicul<strong>for</strong>e~l~ huncirsde praedr~sol!m, arqile<br />
hinc rotmiclcia verus iilterccfTerac. Nam Cohilelt<br />
fidum) jure nos aper invaierit, tanquam<br />
fceleris confcrencra fug~ctvos. *are aui nihi1<br />
eR ufquam pericull , nec certe eR aut illic<br />
mes eum de poFefione, vine an jure incerttrm<br />
invrtumcerce dejecerac , unde llle plusaulus,<br />
etiam amplius. @od fiomnino fit ,malo tamen<br />
altena ut perfidla cecidrlfe, quam vel culquam<br />
imperarurn ett ~n aiiena cau1a. I~~odolorl pa veiignavia noRravrdeamur. Proinabi, ac<br />
iel v,ebat. Jamque relrqui proceres eplfco- manendum nobisreounria. Nam ego vlrum<br />
i~;q~ecomprci~e~~debanrur, & ne muruo conruI:arent,<br />
alii aiio amandabantur. Sed Hailium<br />
(quern ~ pk prcbenovic) tarn cerrum fidornquernrh~<br />
, quam dextram hanc manum<br />
ftyngum proteaor jufit ad morreln Se con>- hdbeo. Fecer~t(art rlle) Deusverum iRud, ur<br />
pome, ac ii quid cum facerdore veHer,accer-<br />
~endum quain plimum curaret , nalnrra dieventutn<br />
cotuprobes : atquelta dikefit. Ad<br />
cujus nunriutn rnanente Sranleo intra decem<br />
vum, rnquit, IJauIum propitium habearn, uc horas proxrm? conSequenres correpti ambo<br />
non ante cibr qulcquam gufiaturus fim qtram negledo fomnro, fidem fecere. Certum e&<br />
abr capur a~nputatulll videam. Ergo llle ni- ~ U U )arnrnarcem ~ I tenderer, paulum abfu~Ife<br />
htl ferelu&ando profe&urum fciens, addutto<br />
quem locus rlle offerebat facerdoti confelzoquo<br />
minus ter lnrra breve Ipatium roties offe~~denree~noprovolve~ecur<br />
in terram , qua:<br />
ern crrtnlnum qualemcunq~~e fec1.t: nam pro- res etfi nullo dleaon accidat, be1 equi vitio, vcl<br />
11xrorem temporis brevltas non admitcebat,<br />
Proretiore jam ad prandium cotnpoliro, l)c ut<br />
inlidentisincul-ra : ramen vetufia fuperRitioneficefiobfervati~m<br />
, ut denuntiare credatur<br />
caput ~lli ~rxcrfum elfeaudrret intento.Quarn- -gtande airquod inltans in proximo in<strong>for</strong>mobrcm<br />
u:gentc Bukyngarnia: Duce (quemslle nium. Jam quod feqt~irur , non cam monitupplrclrer<br />
irrrueos uc iui mli'ereretur obfecrabar)<br />
vtx cemerd faaa confeflione , producitur<br />
tio,qudm~nimlcl ludibr~umfuit. EqrlesqGdam<br />
rum perqnam renuls fo:tuna:, nunc Purin<br />
medlacn plar~~ciem arcis, acqtle ILI hpcr tra- purarorum facilP pr~nceps,ad eum adhucdorbem<br />
;edrfic,o reparando deltrnatam depufita<br />
cervrce , lu&uoLurn infons \ i x finem receplt.<br />
CO~~LIS .11111ci cum capfte Vlndeloratn vedum<br />
mrenrem venlt, officii firnulatione comirarurus<br />
ad arcem : reautem ipfa d prote&oremiffus,<br />
urporegnarusexirir , ut ejus inarcem adh:nd<br />
piucul ab Edwardi char16n11 iibi prlnci- venrum acceietarer. Isrefirtanternin via, &<br />
pis ~ Gbus hui~~ave~eo~erzp~ei~t~rn eit ~og::o- cum noto fibr facerdote, qui <strong>for</strong>teoccurrerat<br />
fcc-re, clux Cornnia rnorresn ejtls prnlagrrita an- colloqucntem quaG per jocum interpellans:<br />
tecegeielrnr ; live nrot~ita tali; putanda lint d<br />
Deo mrlfa,ur caveanrur~nGdlz , GvelncluBa-<br />
Quid crb~ tam multacum (icerdote, rnquir,<br />
nondum enrnl iaierdote ribi opus eR : re&;<br />
bJ:s taci przvia figna, auc anrmz futuri przfz- inlulrans brcvi <strong>for</strong>e. Sed quidvlspotius,qudm<br />
g ~ lop~rrs , fomno fenlibus, irnul:nencra fata<br />
conluGsrmaginri>os adurnbrans , futuros revanlfimain<br />
klomrr~~sexltio jamproximifecuritatem<br />
przterierirn. In tpfo arcis veitrbulo<br />
rum eventt~s przrnonfirat corpori. Jam primum<br />
ad nlrdlutn elus no6"1s, quam lerhalis ei<br />
nonadmodum proculabeo loco in quo capuc<br />
ejus proped~ern e(tetamputandurn , <strong>for</strong>te cadies<br />
kqucbatt~r ab Sranleo Mlnifier aohelus duceator11l~obv1usoffertur genrilitio fibi~o-<br />
Dornrni lui verbis hortatur , ur te quam pr~- mine. Ad ejusoccurfum fubiit anim~miliius<br />
mum P le&o proriplens fuga inlta imtninenti cernporisalterius recordatio , quo eidem eoperrcillo<br />
le fubducerec : Nain Dotnlno objettam<br />
per qurerem rerrlbilem , magnrque mali<br />
fpecrem, ~ltrlque ip<strong>for</strong>um, nififwga yrzvenidem<br />
in loco $militer occurrenti dolorem ac<br />
metum hum cotnrnunicaverat. - Fueratcnim<br />
rum reus apud Eduardumfac4us , accafantc<br />
retur,exrtrofatl~, ut verebatur fururarn. Vrfunl ~ivero GermanoReginz, tanquam habuilfet<br />
enim aprum yrofiracos ambos apyecere dencibus<br />
: HaRyngum repenteconfeCtutn , ipp vero<br />
fit lancinatum caput, ur fanguis uberrrm in<br />
confiliumdeprodendo Gallis Caleto : cujus<br />
przlidii prafetlus erat. Qe tamotfi (prour<br />
poRea comperrum eR) meraefKetcalumnia,infinus<br />
efflueret. Hanc irnaginem animo ejus dignanreRrvero, fabi ilium in eoMagifiratu<br />
tam altum impreGfe terrorern (quum aprum Praelatum, quem velutdeRinatum ac promiL<br />
recordecur ProteCtoris rfle infigne) illi plane fumipfe$craverac, turn accufitoris dolo ; &<br />
deliberaturn fit difcedere etiatn antelucem, it-<br />
Ie itineris comes lit futurus , plus adbucvia:<br />
noCturna reginae orationepr;eoccupatis Regis<br />
atir~bus, initio tamen iibi magnoinpesiculo<br />
priusquarn defiderarentur emenfuros, quam ut verfari videbatus. Igirur ingenseum libido<br />
CCJ nuns
THOMfi MORI<br />
nunc inceR;t, ibi cum ill0 de difcriminepr;e- retur, , velot przter noxarn earn flaaitioG<br />
terito jaln atq"e vitat to colloquendi. Ec- multa coniilii cooatu puniturn, nequem <strong>for</strong>-<br />
18<br />
quid Haflynge , inquir (nan id crat etiam ca- te tumulrun~ ejus liberandi caufa perdiii, &<br />
doceatori nomeu)mem~ntRi cpem olim & hoc<br />
ipro in loco fermonem concuierimus ? Memini<br />
, inquit ~lle , admodumque cert2 gratulor,<br />
ab invidis intentas infidias iplis male,<br />
proditionis conIcieniia Rirnulati parri&dae<br />
conclrarent : quorum nunc @e merit0 illius<br />
fuiplicio prov:dcntecupprelfa nihil rehate pe.<br />
rlculi , quo minus omoes boni fub optima '<br />
ribique bene cellille. @anto magrs. principe quietilErnP fint viduri. Jam hcc<br />
inquit, iRud fentias, 6 ea iciresquz Luntadhuc ediqum , quad sntra horas duas ejus Recs<br />
pauci'sqfie cognita, quiz tu quoquepau-, prcmunciabarur , & prolixius erat , quim?lr<br />
lo alldies pofierius. Hoe de capite ple&ek vel remere diaatum tam brevi.temporis Tpadis<br />
eo die, qllos ante captos oiiendimus Re- tiopo~uerit deicribi , & tam ambirioh corn..<br />
cognates, inrelligebat.? haudquaquam policum , tam police me~ubrana defcriptum,<br />
gaaruJ quam prope corvic~bus idem fatum ut ne duplicate quidem remporis latcrvalJo<br />
jmminerer {"is. Qin Superis, inquic, habeo apparari PO@$ : unde .qulvis facile perfenfit<br />
gcarias, "i nunquam zquP mihi dubiz res ac elaborari comtnenti perrpicuam vanitatem,<br />
rum fuere:it;lvicinim nuilquarn magis certk ac nempe quatn rem videri volebant, modoprirne]ius-<br />
confiitur;e <strong>for</strong>runz Fez qua'm mod0 . mum repentecomperi&, ejus rei pc;r&rn de,<br />
iunr, 0 denlam mortalrtatis caltgrnen~ cum prehendebantur antea medirati, Sed inde<br />
demum rnanimZ libi cucusvidebatur,quum ta- protinus in Shors domum irruirur, exrrahi..<br />
rnenpoft molnet~tum fei-2 temporis periit mi- tur ipla , & rrudirur in carcerrm : dlrepra<br />
lcr~. Vir celebti spud (uos loco , utpoce eque- bona per iram ioilicet , atque ad Pro~ekio~~~ firis ordinis, illuRri & antiqua famrlla natus, compottata , velut in rnul&am lnaIeficii mafamilia:<br />
gioriam i.majorlbus acceptamipfere- gici, cujus cum nullurn in illa fignum porec<br />
rllm belli ~onliquegedar~m laude cumulavit. haere, nepeiinjuriam affli&ta vidererur ,<br />
vita:fuir pulb remrtfioris, populo ob comi- demin id defcendirur criminis, quqd necrpb<br />
<<br />
tatem gtatiofi~~, reg ob fidern inpr$nis cha- poterat negate, qtlippe quod pobulus ram<br />
rus, artibus & inftdiis malicio<strong>for</strong>um hominum kivit verum , quad nemo cum demunl tam<br />
expoficus proprer gcncrolam quandam animi arrocirer objeaum ei non rilir, nempe lluod<br />
iimplicirali.m fibi prafid-eerrretn, S: ridolo ma- impudicitil~noinine famo[a effet : underfierjm~alienan~,<br />
lofidianribus facile obnoxiur, cit ProteCtor . ht-in divi Pauli templo lnagna<br />
urpore ob irlllararn anitno audaciats. Codir ce~ebrinteSrnacu Londiatnli prodcunte luphujusfama<br />
repence per urbemprimum , indc plicac:~rn , ut nudis pedibus & cereum acqurquaver(um<br />
pervolavir. Sed Proteaor il- ccnfum nianu gcRans (qui {nos efi illic agenjiro<br />
ab facinore parrato,lit aliquid ialrern habe- rium publicam pcnitenriam)'crucem & plalret<br />
,qaod tcgendo fceleri iuo przrexerec, I'ro- lentium chorum przcediret. CZrerum ilia<br />
feaum urbis, ac Senacores aliquot acceriiri vultu grelfuque tam comp~fitoinc~~~b~~, c3C<br />
ad fe in ar cem juber, ubi venere, off endit 6-<br />
bi Ducique illftru&as in eutn diem infidias,<br />
quas ipfi quum nihil minus opinantes pauld<br />
anre praadlum deprehcnd~llrnt,in ipfo coaatu<br />
quanquam negleao horrendoque cultll, facie<br />
tamenadeovenufia, prderrim cum decenriC<br />
ham in candidas'ejus gcnas rubedinem pu.<br />
dor dbderer ., ut ingens illud dedecus baud<br />
ad easopprimenda~ roa&os arn~alubito qua- parum ei laudis gratirque conciliavetit, spud<br />
]iac"nque corripcrc. Ut aliqiiam veri iieciem<br />
habere videreritur quiz dicerent , Itabant<br />
anre oculos mlljtes aliquot rnolto fitu<br />
gr loricas , prout in fubito exorro<br />
tumultu fieti roles , $eRanres. Caeterum<br />
Oulros corporls ejus potiund magis qud,n<br />
animolervandaecupiditaris fl agrantes : quao.<br />
quGn boni quoque , & qulhus vitia jnviG<br />
eraot, milericordia 11lam lnagisquirn probro<br />
dignam cenfebqnt, reputanres I~rorc.~torem ,Ideprehenfis<br />
infidiis gnavirer ac Arenue pro- . lud non tam odio vitiorum , qualn lcelerrri<br />
pu]~ro pe~culo , pluribusq~e conj~irantiilm copfilii fiui regendi Rudio iddudum fecr~r.<br />
, ip<strong>for</strong>orum benigniratem unius Haff yn- Hrc mulier Londini bonis prpgnara pahnrigi<br />
lupplicio conrentam (CLI~ parci fanemaxi- bus, bent? pudiceque ~ducara , conjunaa ,a<br />
mo iplorum periculo non poRer) reliquos o- matrirnunio : czrera feliciter , quad nimimnes<br />
(irvafle penitenria= Ad h ~ ilii c , fi- um fefiinaro. Nam cum virurn haberet<br />
rnulant~ lc credere quz dicerenrur , extol- rum corporis rum <strong>for</strong>t~nrboui~ cumulatun,,<br />
lcre <strong>for</strong>ritudinem , laudarc clemenciarn , 8r animo ramen aheoalienato vjrir, quhd<br />
inrolumiCatemgratu~ari, quum'taciri interim vir~ conj~n&a<strong>for</strong>et, qaam virum amare per<br />
spud k farillus emu1 8r aurhorem abornina- =tatem pear : underejeAo marito fac.l2 regi<br />
ratur. Protr&or eodem etiam coinmento ra- ambicnti aRenfum ~rrbujc , & ali&qu,n;anti<br />
tus deliniendutn populum, caduceatorem in- proci fplendor , Er a ~pc~uss~rf~~~~~<br />
vld ccererip<br />
rerea cum c!diLto jamolim in id pararo mife- meruendi fibi blandicntisac &ppl,~s: adllgC<br />
rat , 2 quo ad ruba fonitum comrnotaplebe, $ss apparatus, 8r mundi mujiebrjs ;<br />
locis nlaxime celebribus eaden~ fete prrconis deniqueorii, hixus , ~ ~ l ~ ~ r a<br />
vace pr;enunciarenrur. Sed addita in Ha- rant mobilem pueila: animurn impellere, ..Sed<br />
fipgum , quo fiu~plicium ejus zquiys audi-: cam ubi relcivitconjux, rein habulllecum Re-
IIISTORIA Rl CHARD1 111, '9<br />
gc, ut erat hoino modsituh, haud Te tanto ho- gnx frater , Richardus Graj~s,quosHamptonote<br />
dignacus ut PXI~ICI~~S cvnculs~narn otrln- rlrle ac Strat<strong>for</strong>drz comprehenlos dtxrmus ad<br />
geret, in torurn eanl Kegi celIic. Chatiro CI- opp~dulum, quod 4 fratioponre nomen acce-<br />
vilioraliis, qurbus haud yuaquam zqourn rn<br />
illam jus eraf. Deiun~Po Reg1 iucceliit Hap~r<br />
, caprte plec2ebantur , curanre czdem Rirhardo<br />
#atelyf3'u~quire,cujus mrnilterio Proftyrigus,<br />
qualn erfi vrvo 11ln adamaverat abR1nuilfe,<br />
ramen ferebacur live reverentla , five<br />
te&or ad ejusrnodi ryrannica facinora ut<br />
plurirnuni ur'ebattir , utpotc vame taciturni, &<br />
ibdalitiaquadam fidepermotus. Eratilla infignicutiscandore<br />
, tcr!as oris egregiafpecre<br />
przdita, fed ocul~s.praeler:im mra: lllecebrae<br />
multarum experrr rerum: Ingeni~ mapi, malique<br />
tcrtno ne rudis erat, habtruruiticus , ad<br />
quzlibet acrocia facinora fufctpienda princeps,<br />
inerant reliquo corport orhrl quod immucari abomniautergahominesmrfericordia,aur era<br />
velles,nifi quis <strong>for</strong>te opcalfer aluorem. Namti %a fuperos reverentiaalrenrfimus. Is $ carcebdla<br />
fuit magis quam proccra. Talem eam reprodu&os, ac refpondere prohibiros,necoa<br />
fuiffe narrant qu~ illzm In iplo<strong>for</strong>iniefimul& gnita eorum innocenria, Prote&ori confaaret<br />
ztatisflore cognaverunt. Er rlla quidem etfi rnvidlam, inde pravatos, inaudrtos, atqueaded<br />
taota e&t sr~s~ulchr~tudine, ur omnium facile<br />
ad fe oculos converteret , ingen~o tamen<br />
necaccuParosquidem celeriter necaildos curav~t,nulla<br />
alia cuipa,quam quod boni erant,aut<br />
aded feairo, ac moribus tanta comicate condiris<br />
fuit , ut-magis propter tnorum Canitatem,<br />
quam oris pulchr~rud~nem amanda videretur.<br />
vel minus propinqui regina:, vel minus fideles<br />
principi. Igiturparracrs rebus hu, & ilobilium<br />
quos tilaxime adverfaturos putabat , necatis<br />
Sermonis fdcie~ld~egre~ra artrfsx, neque filen- aliis,allrs adhuc caprivis,tum rel~quis ferZ Lonti0<br />
rufiico, ncqueinco~nmod~ca dicac~rare no- dini agentibus,procul ab fuiscu~usqueviribus,<br />
tabilis. Rex fiquidem cum effet foliro hrlarior<br />
, interdum iculebat prledicare meretrices Ce<br />
denique attonicls& perculiisomntbus, quum<br />
ncq; tiiret quisquatn,quorfiim res evadercr,aut<br />
habere tres,diverGsquarnque dotibusinfig&: cui confilracrederet,Rote&or rapiendam ocunam<br />
lep~drlfimam,alreramafiutifimam ; rer- .cafionem ratusefi:unde fufpenfis fubito pavotiam<br />
veru meretricum quae usquam elfent o- ' reomnium adhucantmis, occupandam regni<br />
mnium lanaiamam ; ut qua: extra leaurn re- polfeGor~cnl,priusquarnrebusplenius excuais,<br />
gium non facile alibi quam in templo conipice- & corfiunicatis confiliis in diverCa drfcedendi<br />
retur. ReLqaa: haud Cat conlpertum habeo ipatium firmarispartiumcopirseliet. Gterum<br />
quae fuerint. Lstrfiinam hanc elk confiat,<br />
quam drcimus eo nomine chaririimam , qui<br />
in hoc haerebatur,quinam colorrei tamiceleratzpraetexi<br />
pofict, quo leniretur invidia. Huic<br />
quuin alias nonnullas haberet, nnam hrnc prz<br />
czteris adamavit. @n Sr hzc lrlulier tantum<br />
confultationi plures adhibebat, quos ipc prxmiorum<br />
facile ad fc traduaor ulu~ fib! Qerabac<br />
abfuit ut favore princrpis in cujusquanl abutetetur<br />
malum , ut piurrmis etiam bono fuerit,<br />
<strong>for</strong>e,vel virrbus pollentes vel ingenio. in his<br />
Edmundum Skaum , Loodrni Pfafe&um,veE-<br />
Nam & offenfum regts animurn plerumqueieniebar<br />
, invrtis gratlam , Jelrnquenr~bus yeniamimpetrabac,<br />
deniquemulcis~n maps rcur<br />
ingent~um praemrorum fpefolicitant t fpcrantesfieri<br />
co~nmodepolXe , ut ille Cententias<br />
confirmaret.Eclero deleEli, quibusapud plea<br />
bus Cuis magno Cxpe ufui erar,mercedepler~~m- betn authoritas concionando quipfita fuerat :<br />
que velnuila , vel yreexigua, eaque fpecie ma- - Potifimum ~erb Johannes Shaus , Praefeai<br />
gisquatn pretio fpoklanda , five fatti fui con- frarcr , ac Pynkerus, A~~uRinenfiurnfratrum<br />
icientia contenra, feu bene dc onrnibus meren- in AnglLa Przfes. Ambo facrarum profefione<br />
doofienderr: cupiens quanrz apud principem literarum iniignes F Ambo concionum gloria<br />
authontatis<strong>for</strong>et, Certurn eBadeBcxtrain- celebres. Coterum utriquedoQrina tam invidiam<br />
fu~Ke,ot przterquam a6 una Reginaiab frafamam,quam virtusinfra dodrinam.Hi&rutGque<br />
reltqua fadione mutuo iibi tnfefiapa- mones 2 iuggeRu accuratiRimos in iaudem<br />
rrter amaretur. Haud remer; cuiquam illorurn<br />
~utoritate~ratiaque lnferior , qui diverfis ztal'rore&ori,alter<br />
anteguamRex creatus eKet,et,ab<br />
ter poR regnum initum habuere,plcaos odula*<br />
tibus apud fuos quique princrpes valcntesfola<br />
fcelerun~ fama poRerts rnc1areii:unr : eo diumrniore<br />
memoria?quo deterlore : ut beneficia<br />
pulveri , mali fi quid p a y r , marmori intculpimus,<br />
.At eadem adeb o Im celebris , amicis<br />
nunc notisque omnibus CuperRes , annisque<br />
velut in alterum progrefla teculo , deleta propemod~metialnfibilon~is<br />
inah priftini lurus<br />
memoria , miferam hodre vitammendicando<br />
f'fiinet rvivencibus camen ac fimulant~bus quition~sintoieratrdz,<br />
Pynkerus ~1 medioototionis<br />
curlu defiitutus vocc delceadit , populo<br />
id in Cuperos rcferente , velut hcrilegz palpationis<br />
ultores : Shaus publica omnium $nab<br />
minia notatus i haud mulro poR vitaexceIIir,<br />
tcedi~folitudinis~in quamfcfe pudorepublici<br />
confpc&us abdiderat. Sunt bcrqui Pynkerum<br />
negantinitiopropofiti conkium , fed re peraBa<br />
vulgato more gratiam wcupatum apud<br />
cupidumlaudisprincipem. Cartrolm ut deilbusdam,,<br />
qut nunc ei ftilRent adverfa <strong>for</strong>cuna: . io ambigitur, iracum Sha~confiatuf~ueadeo<br />
conlortps, nifi rcs illis incolun~es ipfa aliquan- communicatum confilium , ut ci prim2 etiam<br />
do conferva&t. Sed uti Cupra narrarecapi; partes infinuandse populo rei mandarentwr.<br />
mus , eddem hora qua Londini truncatusell Nam ea commodifima incipicndi negotii vi-<br />
Haffyqijus, Antoniusinterh Vodenilus, Re-, fi'cllratio, fi it wniiune folenni propolita re,<br />
rC.1 . &
--<br />
a itra&tit concin~~2,<br />
IabefaQatosanlmos p lt iuanl , led amzrs qaoque incipir : & m od~<br />
brsab regtad ~rots&bre~~~~ell~cere<br />
ruIo prrclpua oegorri parsin excogitanda mud laill ~uber , bier1 cairn ie ds re cognlrurup ;<br />
talldr regs cguia verlabarclr , oe ram lillpl- )fed p3uio pbft leducata!a de negotio pauca<br />
con61~um rn~pudeater expo:iturn prot!- yr;etacusfd~i~c li.c.~tentat <strong>for</strong>e, modu llla kk<br />
nus explvdcraur. In earn fein alra altls con- rloe cflth~lla~) ~heclr : quln ultra &+<br />
ferenobus, hire) deoique Lrunma recidlr , ut , turutn . , il e? vlslihn paululum ei<br />
perlu&retur pppul~ . .& Eduardum ipium, graclficnretur. lila quamd~u per rmhlgurm<br />
&,ejus @&el11 fobolern silegit~mo eRt cotru 1 eglsordrlonerrl ~ILUIC , d~@~&rc, fcife<br />
na-? ,*a net ijlutn uoquam juac'regnalfe, cluld 111~ vellec : Illrerim refpondFr5: beaigw<br />
ner hvs rAe fucce&ros . p tatlone refia- & clrcull1Cpetie omnla , neG abfque.hvRgfti<br />
re l'rete&orem unum regni cayacem , i% u- cautlonepromlctit. Sed iibl ~ernotis rmba&<br />
t. Crre- quitfern plncldc 1 tIt;~oc:lrns bene . 1padls 11-<br />
aicurp Ebqraci Ducis legirimum filium. bus ad illhonelta folhcltan'vidlt , Veg$<br />
scd ob$aum Eduardo ipfi natdium vioum, apertd rdftere : verurn fic compofiro &ts~iifieri<br />
Don potuir: , quin & jpfum Protedkorem peraro termone, ut cupidiratem'ejus .incenl<br />
pearingere[, ulporcei cum Eduardo corn- dersc magis quarn leoirer : quanl cum AMznyoe<br />
: tlec rdeo carnen%cenluic abfilnenduv. menclus 2ccenfHm vlderit quam uc-facl~<br />
Sed euIn locum obliquo duCtu , atque acre iecextlngul, mod0 infamram , modo culya<br />
tra&aadum, &c ut cum drcantur omnla,mu1- ~Qnfclentlaln pr~tenddnt , orahr, uci flufira<br />
ra ramen lupprimi viderenrur : Lclllcet ne nlri delifieret. Ipfain cnim etli mhusdignam<br />
animus in marrem PIUS offcnderetu?. ' exiRimarer, q u fierer ~ ujor rep , dlgsis-<br />
~t ifl&,?ltemm, deffiiis Eduardl pto lpuajs rem tamen k quim ut co~lcublna ejur ficgi<br />
b&ndiS , re& axque a6tre agl 'ylaculr , & vekt cenfere. Reg1 haud quaquam LUueqrlm<br />
rnaxlm; polfec exaserar~ :dtque hulc rei to ram obfiioate repelh , nova llla coilfianria<br />
qaam.falbd & olim revrttam , rejeetainque fur[ admliatluni , qui.qm rararn caIllrarrm<br />
ca[umniam ~r~texuit<br />
, nlelius cognoicecur, cum exrmla venuRare c'on1un&am maximifqmdam<br />
altluf ab Eduardi'roojuglo fa#a ruin opum 10co ponells , ab ainoreconfillum<br />
rqetarnus. Eduardu* Wenricodepolito,po- rnutuatur,. ptlmo quoque telnp~r& Can, fiki<br />
utru regpi , Comrrem Varvici , vllu.1 opibqs uxorern ducendim conltltuit. Iraque re an,-<br />
~~~1.a<br />
popular^ garia florenretn legavel ac In , mo- CJUS ditlus1lpt)refia , quam ut ullv cnll&-<br />
HjrPahiam tm&acurum ds nugrilscu~~l Regis 110 evclll p ~fsr a Ile tameo vidrrcrur cupldip<br />
filia ~onrrahendrs. Sed interea tortc<br />
venic ad eumEllfabecha Grala v~dua , <strong>for</strong>tatem<br />
maglsFam quam fbo~umco~~fil~~~ &-<br />
cutus cum anllcls delrberac , qu1 facild certun=<br />
perquam renuis, at materno gcnere nobi-' nences In quam partern Kegs ao,mus propek<br />
liratts nlagoa: verufizque paretno Impale, icd<br />
non ob[curo. iplH curn ~n pula vsrfarerur<br />
dsrec cerciatrtn approbanr. C;eterunl mafcr<br />
ejusadeo rem xgtP rulrr, ur dllIuadedo y)=<br />
HenrrFi Regina: obiequens, nupfecar Grajo,<br />
eleganri qllldem acRrenuo, kd honefio map,is<br />
, quam ~laro rut porente : nempe null0<br />
tenlperarlr julgllsr honorificentius 1Jlutn "tillusque<br />
rebus confulcururn $a hdud bus p&<br />
hut domi pac?rrs. fi orccruum fib1 kegem<br />
adhucpac~, beli~ve~raduiniignl. Sed cum<br />
Hwrrcus pfiea prleliurn inrturus adverlus<br />
df~naace congluclner Indc non plifidlum<br />
tanturn fiabllrertdo regno, fed augenda pea-<br />
Eduardum Equltem fecerat : quo llle honore terea dltlonis fpem eRs. Narnlaud, lnqu,t,<br />
baud blduuln gavifus eodem in prolio occu- coajugium haud quaquam faneregium, tiuelebuit<br />
Ergo uxorejus , ur ~ I X, I amrffo vlro, rlr , ur fi quliplam pdulb drrlur aacrllam dec<br />
Henrico v~&o captoque, ipfa bonis omnlbus yereat fitam i~b~queadfcrlcat lfl[0~1~111, quad<br />
e,xura,rcia~is~~deficetin Eduardr fil'cum quad quoties acc~dlr, eriarn qul conilublutll puclmarltus<br />
ejus ab adverla parre Reterat , cecrde- l~graruldntur , ralnen delrrurn donllnulx, lrracque<br />
hdbirulugubrr & milerabill , acadvo- rldenr,quan juam haudlra lo:lge Cupra con&<br />
lucapeJlbus Eduardr Cuppl~ces ei Lbellospor- clonc;m vllgtnls qualm hujos bumllltas vlduas<br />
xigig j turnin fc converlum acrefiltantem : vi-<br />
,densaudlturo Gmllem , caufam verbs proponit<br />
, atque addit preces, uti przdia qurdam<br />
infri rus Majeftar~s em~neotiam fubfidtr,<br />
cujuS corpore , ladoieve ani~ni ut t~lhll lrnyrobo,<br />
1ca n~hll tam eximru~n elfe contendercrn<br />
baudmagal cenfus obnuptias ei pr~dem ;i ma- idemnut nonaliisetram loperfir, qu;e tlbllaulrite<br />
dollaca reddlfibl juberer, nequeenlm qua:<br />
Sua jam eraat fa& , ullo viri lui criminecadere<br />
in commilfum potullfe , ut mod0 detur<br />
11s przterea modls congruerent magrs. lncommode<br />
ccrte jungul~tur imparia net ullquam<br />
c~alekunt bcae qua: xlalde difidenc.<br />
crimene&, apudquem facramencum dixerac, Manca runt irc imperfc&a femper dlfpallbus<br />
in ejus fide regis ad mortem ufque rnanfifle, naraparenribus. SuQluete potes,ut hu~~fi;..<br />
net minusfirmamiiiam , fi f~taLervaGnr in- rennlfimo quad obaaes regno progeneres<br />
columem , novb regi fidem krvatulum f~i6 Ibridas itc degenerrs iegulosr ct. ruus fanguls<br />
L. Rex ~n loquentls vultum defixus, inuhexis<br />
confiantiam tanca cum modeftla coajun-<br />
&am mlrabatur , orationis grariam dupli-<br />
Graji fili~s ut tcatres generet ? CertG fi Illa rlbi<br />
alloqur convenlrer maxlme , qua nuoc nlhll<br />
convenlt minus, ramen hcroianciam<br />
cante <strong>for</strong>ina non mlfereri modo fuppkcem temprincipis quem aeque decear bcerdot~ pu,<br />
.-,.-**..-
titat-em parem eG ac dignltate proxime acce- la quam ru chari!l;ma mater -kveriotibus verdic,haud<br />
quaqilam centeqb itatl~n primo con- bis rlnpetere viderrs non me tan1 valde rnultum<br />
juglo itldclebili bigamla: labc polluendam. rerrltst, objlc~at hanc rn~bipatriz ponnJicu-<br />
QUJ~ quad, traaando iltbi matrlrnonio Ion- lusambienti <strong>for</strong>te idcerdotium, nam admini.<br />
gius progrefis es , qudm unde regredi non firando quanrum>~emini, regno non o&cir,<br />
inhonefie quess , <strong>for</strong>calfc' nec tuto quideti~, Dcolque qdod habet ex priorr mitrimonlo liquippe<br />
legato in id Varnice Cornice viro to- bel~~, ld ego per grartas etlam in Iucro Ponus<br />
regnitui kcundum tepotenti@mo, qui no , qotn mlhl quoque col~biadhuc nondenecfrufirarilaboresfuos<br />
& eludi quae firma-8 fun[ allpuot* Ita mutuh probamentum dew<br />
vit,indolcat, n&latis;~fiimarete vldeoquim dimus nuprlas ngbis non ibfacundas <strong>for</strong>e,<br />
yaldc tuarum rerum intcrfucrit. Ac Rex Qamobrem conjuglun~ hoc quad ipfe mihi<br />
q~anquamlib~titer optabat quamGbi iykde- Super~s akirantibus delegl , tu quoque dl,]-<br />
Iegi&tm'atriquoque eroba~i,~amcnut ut iffa clffima gen~tr~xapproba , ~dcmque nobh ur<br />
rem acciporet; cum quid fa&uruse&t, apud fellcirer cedar, fauRis con~precarionib~s tuir<br />
fe conRituiIirft , muha ferio , qurdam loco adoiwre , q u fi ~ pergas,lnprakns adverfari<br />
rekondit, ur %ui [olutum fefe maternacura- nafcecur, hlnc brev~nepotulus c~bi qui te<br />
tionc rnemjniflet; Tametk matrimonium "bland~tiis fuis conc111et. 'Tamen mate[ ubi<br />
divina quaedamices ,' ihquit , virzutis ergo regs animum vidtc rnflexibilerh , ipfa contra<br />
conrrahinon ppulentipdcbe'at. Deo videli- obfi~narlor , 8r dolore fpreti sonfilii {i<br />
cet amorem fidemquemutuam inrpirantecdn- magisluccenb novarn irigredirur vjam ad disjugib>s,<br />
quod ego certenobis conogl& co&- curbandas nuptias. Erac Elilabecha quzfido<br />
, ramen hoc meum conjogium 6 uis vei damgentilitto nornine Lucia , puella net ignclcrafiius<br />
=Rimer vplga:o more hominum fan-<br />
&isutiliapr=ferentium , is ipfe ni fallor inveb~llse<br />
cgregia <strong>for</strong>ma. Earn <strong>for</strong>te virgtnem<br />
rex cortuplt. Igitur ubi nupriarum appeteniet<br />
lllud non ulqueadeo incommodum.Nam bat dies, & pro =lore populus admoneretur,<br />
ego cene nulIius amorem populi yotiorem ne li quis obicem kiret eludl Ca~ramen~~m,~~duco<br />
rnihi , euim mei . cui haud paulb cha- ,ceretur mater ejusvelut e ~ ~ l u r u r ~ [<br />
xiorem its me <strong>for</strong>e, G coajuglum mea- rum religio~lefacrorum,dtflec Lucian, fill0 vcrum<br />
non vidcar afpernari. Externorum 've- re uxorcm e 6 , data fide & firmaca concue<br />
rb neceairud~ner principum , quas maternus bltu.' Igitur feu non au6s progredi Ponti&<br />
~ ~<br />
&=&us ruus pot~fimum ceniec ambiendas, cibus, fivenolente rege nuprias fuas advedo ruunde<br />
nos malorum fzpe flumen erupifE vidimus,<br />
tamelll~&bit adjungere , mtnore cum<br />
damno meo, fi qui meorurn <strong>for</strong>tP,fuitinearit<br />
'lhorecon@ergi a CU~ marer~~apietasauthori~~.<br />
tent pond~lsque tribuerer. lnterea refiicum<br />
eR quoqdcognita re; falfitasejusfama:rerincumlncognitis<br />
coyulari. Nam ipfe cerc? nec cererur. Accerfita Luc~a quanquam occultis<br />
ducerepoltiuun quam non smo, ow adamare<br />
quam non video, nec fat conlultum arbltror<br />
futuri incremen~i fpe quod prom~ttunt quim<br />
inffru~acoulil~rs, oftenrata fpeuxorem kregi<br />
<strong>for</strong>e, modo fidem conjugu [ibi 2 Rege &ram<br />
confiancer afilmet , cum ramen prop&to ju.<br />
prz&ant {+us externamarnmonia, prden- raojenro fuper ea re lojqdt~io~nrerro~aretur,<br />
tium bonorum fru~um~~rrurnyere,quorum fatetuc nu110 conjugii promdo regem obfiriripis<br />
e&Cenfus poteit earn habe,n:r perpetuarn<br />
vltz lbciam , quam 11011 libsnter Gpicias.<br />
@in accedere mrhi uxons nomine in ulterioc<br />
&urn. Ceterum amoris prae fe tul~ae tantum<br />
ut lpi3 luumobiiquiu~n fperavcrit conficuturas<br />
nuptias. Al~oqui nunquam concubitum<br />
re ditione novos titolos ne optari~n quidem, ejus futllk palfuratn. Comperta ergo & dequippe<br />
cui jam nunc tanturn terra: mar~sqlle nuntrata faifitate cornmenti matritnonii, Elidebetur<br />
, quantum adferre fidelirer tuerique fibetham Grajam ducit Kex fibique in Refitisnimirum<br />
unicuipiam fuperquefuerit. ,Ar ginam iociat hofirs paulo priusuxorem. Sed<br />
funt ubique r~onnull~ qua: huic Inez nulla cor- Comes Varvicenfis reverlus ode6 sgre tulir<br />
poris aur ai~~mt dotecellerinr , multis exupe- , illufam legatiooem ham ut coa&a manu retancetiarn<br />
, iRud ego neque hercle lnficior ne- gem in exlilurn expulerit, 6 carccre reaitutoin<br />
que probbeo fane 'quo ~nll~uscashi qu~busiic regaum Henrico quem Eduardus ipfius ope<br />
vidcntur , fruantur : eoquc contra lnjuriu~n Varv~ci depofuerat. Tantus ille vir fuit &re.<br />
eRqrP curquain eIfe meo meoquegenioab- lrquis OPI~US & poptilati gratia ut ab utrapar..<br />
fequi. Nec Varoici Com~tem quem velut- tefietllfct in eam nlmrru1n regni gubernacula<br />
cunque auimatun~ non tam valde <strong>for</strong>mido,<br />
tamen haud ram adverfo in me animo reor id<br />
incl~narent potens & Gbi Cumere nlfi honorifin<br />
centiusmulto duxrffet , reges create qu;imreilliut<br />
doleat qubd m ~ (enrrt h ~ lubere , neque<br />
tam iniquurn ur pofi~ler in delegenda coajugnare.<br />
Sed irnn~odlcapoteatia raroperpetua,<br />
Siquidcm Eduardus cum biennium abfuilfer,<br />
ge ejus mr poclus ocolu reg1 quitn meis, per-<br />
~nde ac pupillus adhuc fim , d cujus conjugio<br />
requiratur tutoris authoritas , quin dllpeream<br />
in privatiseifel~ber , qudm rex hac fer.<br />
virurc vellem , uxor uc invito mihi alieno arbitratu<br />
obrruderetur, Jambigamia: labesilregina<br />
interca in afylo memorato enixa princiL<br />
peln haud quaquam pari manu cum Varvicenfi<br />
congrelfusapudBerncttumdecen~abLondino<br />
rnill~buscaprorurf~sHenrico,comite~;ma~~~<br />
utriufq; parris firage occtlb, regnum in ha domo<br />
fic confiabrliv~~, ut concuti nifi domeRico<br />
I?] 3 difidio
5 MORL<br />
J,nidio S: inceftina fraude non poilet. Hac,ut ipfopatrem referre, Hic en, ifiquir, unus at-<br />
Porstlarr~ta veibofios , ita prxtcrn~rcri yrorius queu~~cus Ebotac~ Duels, verui & li~dubirahrud<br />
dccucrat ,nc l'~ote&or jgnoraretur Edu- tusfilius , hat III~US YI~I nora tac~es, hzc ceracdr<br />
til~rs nat~lrum vlrlum obje&uras aihil re- ta<strong>for</strong>ma , aiilue ipla charrffiml Ducis peeoriperrfls<br />
quod 1\11us macrrrnonlo objicerec prz- bus adhuc vcttrrs oblervantrs efigles. Sed<br />
ter excoifat11 oliin \rc antiquacam calumniam. ailtea jam coitveiterac , ut durn hiec verba di-<br />
Caterum id coinmenturn quamlrber frrgidum cebancur , Protettor interveniret , ita <strong>for</strong>e<br />
ilhplacuic cu~ fatis erar aliquid dic~, n~mirunl ut purerur eatn Concionacor haud huinano<br />
fecuro cerroquc probanouts ab lenon exigen- conlillo , led d~v~no quopiam afflatus numidas.<br />
Igicurpofiquam iniiiumlnlinuand;epo- neproculiffe, tuln ut ea re permotus popuyule<br />
rcl Shao dccrecum efi , haaenus ur Edu- lus , Rrchardum Regem rllrcet ingemroarer,<br />
ardo, frarreque ejus, Clarentia: cotaque Edu- .ficvilum ~ri pofter~s djvinitus in regem illum<br />
ardi fobole (purlis declaratis , Prore&orrs ad qua4ique m~raculo
HISTORIA RICHARD1 111. 23<br />
jsm diu fuit quod voctre (biim qesqoam cer- l~arein vel noturn fere unqurm fuiP aliquem,<br />
to poterat , roc inte15atls laqueis atque ex- quein REX aliquarldopro hofie habuerat , qui<br />
rruCtis decipulrs, exaCfis yczterea ram m&~s allrs atque al~s telnpurrbus adverfsriatn fibi<br />
magnisqueaullo non anno trtburls , quorum plusquain drmldiam partem r~gni fui effetent<br />
turn qu~dem finis erac , cum nec regi qua rat, HOS paAo duin bonis veeris tendeban-<br />
I<br />
dere exrgeretcaula, vel popu~o uadk exolve, mrrnlidla,, corpora lin~ul rn pcriculum verer<br />
facultaturn qurcquam reli&tum eGt. SIC niebanr. Arque hoc qu~dem pacis temporc<br />
bar~is rndies abradrbatur , ut effudderetur in grebanrur, quid dc his zrumois &cam qtw<br />
1rnpro6os. e g Galanlitas e6 proceflera:,ut ex bellicistunlulttbus, velut P foate malorum<br />
jzm ne codueta: quidem rribtttorum <strong>for</strong>~nae omnium in veftrarn Rempubl. profiuxermt:<br />
iuffi~erent,fedbe~volenti~~laufib~le & PO- qpa: bella ut lemper luar funeRa, ita rum depulare<br />
nomen meris rapinis obtrudcbatur. mum funeaifima cum lunc civilia , uec cerra<br />
Narn qtraeRol.es qtloque non quantum ilk ulquam gntium infeRlus , aut acerbills civil<br />
cponce.fua dedilfet , kd quantum ipGs colli- lrbus armis certatumeR , quim illo Duce &<br />
bylret auferebant , tanquam poyulus in con- principeapud nos , qul durn invadit regnumy<br />
cedendo rribure , voc~bulum benevolentls dun> tuetur, durn ejicrcur , dum redit ac recuad<br />
ipfius voluntatem regis ad fuam cujusque peratrutlu~ , durn deyulhres fuos uIcikirur,<br />
bonacn retuliKcr. - At ille nunquam medio- tantum Anglici fanguinis exllauftunl eR,<br />
cri quiefiii contentus , omnem corradendi quanto non ollm itet~t his fubjugata Cdlia.<br />
prstexcum ad fummum ufque inrenderat. Ira populusimminutus aut oppreflbs efi , nolcaqut<br />
deliaa non fua natura , Ld oprhus brlrum verb ac Procerum'quota pars reliaa<br />
yeccantis.zffimata {ant. Sic minimis qur- eR ? Denique airerius dum pecunia ~etebabusque<br />
offen& maxima: indiag mul&te, cur, alterius <strong>for</strong>midabatur potentia , heutra<br />
cjuii~ Ilngea: layfus interdurn rotislocupletum pars tuta ailtquieta fu~t. Et quem non ide<br />
fogtun~sredimebatur, all[ utir;9magisqua'm Rum fib1 timebat , cui <strong>for</strong>midolohs erat<br />
avarrriz Cervirum viderecur, iuebatur morre, etram hater, cui pcperciflet qui germanurn<br />
durn lev1 cuique culp~ praetendltur laCz ma luQulit , aur quis amare poturlfet eum , G<br />
jegaris atrox oomen. Quurum rerum nemo ifiudpauit ne frater quidem ? Jam quis hoc<br />
eR opinor vcftrum , me qui cxelnpia exigar, ferat , quad nemo tamen ig~~orat , wrorcm<br />
canquam vobis Burdeti nomen exciderrt ho- Shori tam vlle fcortum plus apud principcm<br />
minis optirni qb Colum verbu~n qi~od inter quain ompes regni Cui uobrles valurfle , quin<br />
pclcula ternere exciderat ttucidati crudeliter, ex~pfisquosdatn magillsin rebus fuis ufosmeieg~buslibtdinr<br />
prit~cipi~ , veluti obtorco cot- retricufz necera~lo magis , quim honcRo<br />
la ktvlre cua&is non minore Markami patrocinio ?. Qyquarn ea fitis pudice vixif:<br />
ria, qt~r iudicutla pimas qautn c&t, adern- le fertuc , ql~oad i~nproba libldo principisvipro<br />
ob idiplum t~a~tfiratu , gudm stern0 11. , ro eam bo abRul~lT'et, civi ninlirum vefiro nee<br />
lorum dedecore judrcum qui rrttabanr, ut que inopi , & indolis ac fpei bans. Gtemeru<br />
vel adulatione corruptt innoccntcm ho- rum hac in redequallbenr~usin defunai revctninem<br />
ipljrum fidei reltgiontque comtnrf- rentiatn Iilperrederem dicere , niC frufira ta-<br />
Itlm prlva leaurn ~nterprecat~one jugolarenr. ceretur quad omnes norunt , adeb inlatiabili<br />
@t~.de Thorna Coco loquar equlre c~vtque cuprdrtateflagravir, ut vitae cjus parsnulla mivdtro<br />
, bd quaiem perpauca: civitares ha- nurferendav~deretur. Nequeenim ulia fuic<br />
bent , qui otnnes apud vostloaores & 'urdi- unquam neque tan) hamilis, neque tam pones<br />
rlte col~[ecutus ell , & magnifice tens virgo , matrona , vidua , irlquam {emel<br />
QIJ veftrum eR aut tam rerum ncgligens o- oculuin defixiiret , qua: modo <strong>for</strong>ma , vulmn~utn<br />
ut non coitrovet'ir , aur tam oblivio- ta, voce, geftu , denlque ulla corporis parihs<br />
uc non mekinerit, aut tam duruout non te piacuiat ei , quam non ille fiatirn null0<br />
~n~en~rfcar ejns viri dainno, quid damnurn di- Dei mew, nulla ret~rdatusinfamia ~erfi~ueco<br />
, calamitari, fl)oliis, aye ex tantisopibus recur, urgerer, opprimeret , irreparabili daaon<br />
regellati modo ,fed nuditoti quoque, non mno mulrarum iplarum , nec minore cumll~<br />
allam ob caubm qubd eum aniari cq- &u& dolorevirorum, parenturn , & fi quid<br />
ti~tt ab $is quibus Rex infenfus crat ? Sed cuique erat amicorum rcliquum , qui cum<br />
quis finis erit,li viritim recenkam , quum ne- fuapte%nt honeRi , tam chatam habeat u x ~<br />
mo fie ex hac tanta frequeittia , qui non aut rum callitatem, honefiatemque familiz , uc<br />
fuorum periculo fit expertus, aur fuo, fami- quamvis potius jaducam ferre , qu4m talem<br />
Iras totasin ultiinum dlkritnen adduaas, cau- con!umeliam qucant. Atlicethisatqucidgeid<br />
plerumqve oulla aut admudu~n ex fefe levi nusaliismikriis , uidique regnum mire yrearrocrbus<br />
tubni,xa nominlbus. Quin nul- meretur ,VOS tamen vet inprim~s earum parti-<br />
lum tam capitale fuit,m quod per merain ca- cipesfuifiis, cum quod no11 alibitam copio-<br />
dumnram facile non impingeretuc. Nam d exuberat injuriarum materia, turn quod<br />
quurn rex praveniens legirimurn cegnandi craris ur plurimum ptoximi. Maximam enim<br />
ternpus EcPptruin vendicarer bello , maximi anni pattem haud long2 dilcedebat ab urbc.<br />
piaculiloco habebatur in divitem, illi cogna- Et tamenvosefiis hi , quospraecipuP<br />
rum, afinctn ,, necefhldtiom, amicum , fami- julti~rnisdecauGsdebucrat , taoa ideo
2 A. THOME MORI<br />
7<br />
ab hat &itate maxim$ totiusregn~ ce- eR, ut 1s quem jpfi regno deftinzverunt no0<br />
lebri rnultum Apud exrcros omnes lncllta: fa- aetatls tnodo olaturz lira verum adlnlrab~lem<br />
mz accedlt prlncipi , id clood nlagno cum quoque prudentl~nl , magna cum relunl ufu<br />
impendlo , pe+uloque veltro in rcbus rjus acfumma don11 <strong>for</strong>~sque partavrrxllte , gloria<br />
pro[peris , adv&tisque omntbus a~n~ciflimo~ ConJunxerlr. Q1 ralnerh rantum onus ur dixi,<br />
anilllO~, extmlam hdem, li~l~ularern kmper gravarllu fit 111 lr~ufcepturus, tamen eout fieprsfiltifils.<br />
CUI tam p~o affe~t~l ve- ramus adduo polre Cacillus, fi vos quoque cifiro<br />
in Eboracenktn domum , ~LIUIII 1s qui VCS honeR~lIillll , crvitar~s hujus cegnl<br />
maximc debebat, iefegrarum gerer~[, clarifiimz RatlteritlsnoRrisin hacrepoflu]atir<br />
I.efiatnuncfalrem qul fuperis annuer~rlbus fa- vefiias precrs adjungere. Qod vos ut faciadlligentius.<br />
Qod ipfum ne nek~retls~ea tis a quanquam pro fipientia veftra non exi.<br />
demuln totius hujus noflri ad vosnegotilcauCa guam lpem concepimus , tamen etiam vehe-<br />
Quam durn exponimus,quzfo ut caeptfiis<br />
Non& opus rat~s fcio, eadem ur<br />
menter oramus, ldque eo certt? confidentrus,<br />
quad praeter has nofiras preces ( quas ipras<br />
jpfe recen[eam denuo, qu;e tam nuper Doctor<br />
Schauuserpofuit S(uggefiu vobis , vlr ut lonquoque<br />
pro noftro in vos Rudio nonnlhll hablturas<br />
momencicred~mus) non toti modo in<br />
gP facundror, f c Authol longe cerre quain publlcum reg110 pr0fuer:tis tali deliRendo<br />
fum ego gravior. Neque enim mihl tanrum princlpe, fed vobis q~oquefiorfum ipfis earejp6<br />
arrogo, utmeaperinde~alereverbap~R~- glt? commodabiris , quorum ille o&'ciis im-<br />
Iem,arque ejlls , qui ipfuin Det verbuillprz- cerium hper acceptum ferec. Haec Dm<br />
dicat populo, prlefertim tam prudentls,uc me- quum dlx~flet,cxpe~avitprotinus,ut malllbus<br />
]iusnemo quid fir dlcendum, ~otelbgar. ~orrd pedlbusque undlque ilh applaudercrur , utque<br />
tam religiosP, ut certum li~, nihd euln contra Rlchardus una ornlllum voce rex falutaretur.<br />
fuafurunlqudmkntiat, ex eo przfertlnl loco, Sedc0nt1-a tantaln fuam fpem cum alturn "11quemnemo<br />
bonusunquam mentitutus alccn- decunque hlenrlum an~mrdverrer~~,<br />
dlr. lgitur ab hot tall ac taoco vlro didic~fiis, lnfuf~rrans prafeao : Quid fibi hic habitus<br />
hujus adminlfirand~ regni ]US Rlchardo Gh- vult, ~nquir, Opinor , rnquic ~lle, non bris<br />
ceftrig Duci potent~ffimo , atque omnl virtu- exaudltam lllisorationem tuam. ~d quidem,<br />
genereflorentrfiin~ debe~i~nempequum inqult Dux, corrigecur fact14 : fiatimquc alipatrl<br />
fuo clariffimo Duci , cujus fkguinelata quanro connmrlore voce quim antea eadem<br />
leRe regnum firmarum cR , is nunc fiuperGr ~111s verbis, all0 r ~tl~~ordraerepe~~b~~ : ve.<br />
ullus, qoi rird quest filccedere, cum ob illegi- rum aded dllocidPornateque, vote, vultu, geb<br />
titnas Eduardi nupcras, quibus nullam potult<br />
fobolem nift fptlriam gignere, turn allam ob<br />
ftu tam accommodo, ut quisquisaderat, fateretur<br />
faclli nunqoam anto audivilfe re tam<br />
quam ut llle iig~~rficavic~~u~s quam malam cautarn tam bene peroratam, CXree~planavit<br />
: ica & ego lnra&aln mod0 przrere0<br />
, adduQtls ptldure ac reverentla Prorerumfiveadtniratione,<br />
live nletu attonit;, feu<br />
qllod all~m quisque loquendl ducem fequi,<br />
odeb in matiem eriam talem retinetltis<br />
pieraten, , ut gravatim in eam finifiri qulcqualllferac<br />
etiam cum bono PU~IICO dlcl- Eas<br />
qtldm lpkprsejremalebar, omnes ex gquo [acebanr,<br />
~'raefe&lls igitur eain renonnlhil &<br />
ipfe percurbatus , in unum fe cum nuce, &<br />
ergo res cum & ~roceresa bona expartepo- confclis quibusdam colligens * negaavir mopu~usperyendilfcnt,<br />
& LimulanlmadverriR'cnt<br />
non bellicas mod0 virruces, fid ornnes przterea<br />
moderando itnperlo appofiras artes In u-<br />
num h,unc virum ita dlvinltus collaras effe, ut<br />
[olus regnuin natus vrderipofit , haud ferentesampliusfpuriafob~le<br />
regi feCe, nec tam<br />
acerba rnala diutius inveterafccre, magno deris<br />
efie quldquarn proponi civibus slcerlus,<br />
quam recordarorisvoce. Inde natam <strong>for</strong>cafi<br />
taclturhitatem , ne quid has con[uetudines<br />
in-imutare viderenrur. Appellant &cordatorem<br />
L~ndl~~enies ~bi eum , qui prafeai aaec<br />
f~reRerudlruspattiisle~ibus, ne quid in reddendls<br />
judrclis , impenrrapeccetui. ~d mucrevere<br />
confenfu fupplicarel'rotc&on, arquc nusrecens interat Wilmanfonus qllidam, vir<br />
ejus oblecrare clemenciam, ne ip<strong>for</strong>um refpu- honefius gravis, quern, quum haudunquam<br />
atpreces , nevein ferecufet oi~usadm~n~Rran- adhuc allocucus populumfuerat, ma]; urebae<br />
di regni fufcipere, quod non 2 jurelnagls ~ UO ram ~ ~a~fpIca;~m inirium. Ceterum jufius<br />
quam ~ei~ubiica:fecerit comlnodo. Sed earn dlcere,malum 6bi metuens, fi recufarer, elrem<br />
dubio procul haud ltbenter admittct.<br />
@ gnarus pro fapienria fua perpendacfacil2,<br />
demetiamip~epropofuitden~~,f~di~~f~~~~nem<br />
temperans , ut Duels ornnia verbis acciquanta<br />
plus cucarutn qualm commodi fecum<br />
feratimperiurn,pr;eferti~nei, qui fit deccrnat<br />
perentur dl& non his. Sed nihllo fecius<br />
durabat idem populi Racus, non aliter quam<br />
grere, quemadmodum ilium fat CciogeRurum fileri concubla no& role;, obricenrir, vulrufi<br />
ceperit. @od ego munus predlco vobis que adeo immobilt , nullo ut figno prorfus<br />
baud quaquam puertlis effe ingenii , idque uilum anlmi fai Cenfum piz fe ferrent.<br />
ipfimcerti fenfitfapiensille , qui dlxit : Vz Dux nonnlhrl offenfus quod ejus orationem<br />
regno cujus Rex puer elt , coque msgls Sc ve- tam advertis aurl bus animisque excepi&nr,<br />
fira:<strong>for</strong>tunogratulandum , Ck iuper~shahcn- converfusadpraftaum : Quid fibi vult, inda<br />
efi gratia , quorum benignitare provlfum quit , filent~umiftud tam conturnax, fiatim.<br />
quc
HISTORIA RICHARD1 111, @F<br />
que ad curbam relpiciens : Viri Londinenks,<br />
inquit , nos eaderc advosrelaturi venimus,<br />
quam'in rem neque auxilto admodum veftro,<br />
ambulacro fuperne defpiciens acciplt & reddic<br />
fermonem. Tao~ntrbusi~itur untvertis, Dux<br />
ab equo fublimis , ptimum petit uti liceret ipGs<br />
neqiie confilio egbamus.ebamus Poteramus enlm qua: vellent ilbere citra ullam ejus offenfam<br />
proc~res&reliquus regni populus LufFectKede- proloqui, quanquam eniin nihil meditarentur,<br />
ligengo prtncipi,nrfinofierinvos amok hafifiet,~evos<br />
abejus tratiaturei excluderemus,in<br />
quam adfcitos ac focios elfe veRrarum , tam<br />
unde non & illi decus & regno commodum<br />
proveniret , tamen quum incertum Gt quam in<br />
partemili~usarnpl~tudo cfletacceptura , nibil<br />
eatdererum,ut nullius;equ? rerulent. Hutic<br />
anithum iofirttm vos aut parum cernere , aux<br />
lpfos nifi impetrara venia locutlros. Ad hac<br />
Proteaor, ut erat in tali reperquam benignus,<br />
parvi penderevidemini,quem ne rclponfoqul- atque affabrlis, cum cui mirus ardor infrat co=<br />
dem dignlim cenfuiftis.@in uno falrem ver bo gnufcendt qui vellent,annuit,arque hartatur,ne<br />
refpondeatis, potentiRimum Glonceltlia: Du- dubicent,quicquid decreviffet~t edicere , fibi<br />
cem , quem ccteri alioquin otnnes i'roceres, verb aninri in eos fui conkicnria perfuafumnipopulusquc<br />
deleauti {unt , vosne in Regem hi1 in fe qilenquam cogicare,quod nun gratia<br />
adkilcivul$s,an non ? ReCponlo namquein magis lir,qulim veniadrgnum. - Igitur Dux ea<br />
urramvis parre111 dato difcedemus , band a m dernurn Protectarisoratione fecrrrus, auruseft<br />
plius rnolefii vobis hac de refttruri. Ad hune rem cum fuiscaulisexponere, tandemqucimfirmonem<br />
excrtatusalrqt~antum yopulus,muf- mcnfam e~usirnplorareclernentiam,neregnum<br />
fitare inter fe, & audir~ {onus tnagrs qudmver- tam dru toc~ntolerandis malrsaffli&um negliba,quaIis<br />
exalveo redditut em~graturrs ap~bus, geiec,l~roceces,populumqueipliusadvoiutum<br />
quoad ex uitrma parte cursa: , qua fe mililRri pedrbus pro confucta ejus benignitare reipicequidam<br />
Nashefcldi hujus contllrt participis rec , procumbenti in Ce unurn paaiz fubjrceret<br />
~on~l~baverant i tergo, rep:nrP clarnor tolli- humetos, reinpublican1 propedirutam acprosur,RrchardeRexingeminant~um.<br />
Ctvesretro culcatam erigeret,rnanus fceptro tandemvelcervicesadrtarrabund~<br />
Ac&ere. Sed clamantibus<br />
adjungant i'ek Famull qutdam nu!la Kior<br />
remoni navrs diu fine perito gubgrnatore<br />
flu~ta~~tlsapponeret , captirque rlludvene~anchardi<br />
cura,win turbafit,acpueri Izanovan- dum pateretur onernri diademate, neque adeh<br />
dis~uomodocu~lqucrcbas. Sed Qtrx tametfi domrnationis ternpefi~tes horreret, ncquededifplxebac<br />
~llud , quod nullutn honefium ci- ledetur immodelta modeR~a , ur luz quietis<br />
vem in ca partwidebat,€a&um tamen cu15~dP caufa , nrgle&o ocio public0 ,. regnum libi hul<br />
pro fr rnverrens , indr&ko rurfii Clent~o jucun- mano jitle debiturn, ab fuperisiil~ deltinatum<br />
drtEmum ilium clamorem dicit animr rirdefi- defi~~e~cr , 2 quo tantoplus honoris ferretac<br />
gnandum Regem , adeoque alqris in unuul mlnus tohcirudinrs, quanto popdo imperaret<br />
confhntientis , ut nequidem fir auditus, qui ipfiusarnanti & rllins i~nperio fubeIIe cupidircontra<br />
dixcrit , quem tam eximlum affe&um limo. ProteEtor ubi verba Ducis accepit,vulcu<br />
vefirum nos,cum erlt opporrunum , iic facie. haudquaquam annuenterelpondit, qubd ncc<br />
mus, ut audrar, idem at vobis haud dubie in iplene(ciret vera elfequ~illeretulrfit, fe ramen<br />
magnum al~guando bonunl vertat.Sed interi~n eo fu~n'e affeauin fratre~n , eo in liberos ejus<br />
vos oramus,nt crafiina die pariterornnes majeflatern<br />
ejus adcamus rogaruri , quad vosei<br />
efi, ad hzc tantam habere honoris fui rationem<br />
, quam cr~tius etiarn coronis anteferret,ac<br />
tanro cum eonknfu deruililir, idem ut luo con- inducerein animum non poffet, illorum poRu-<br />
Senlu habear raturn. HIS drCtis defcenditipfe, latls iatisfaae~e. Nem~eextera~gences,~u~bus<br />
czteri difcedunt : parsapertd tncdki , multi G- resquo~attogerercrur minus cornperrum fo-<br />
~nulata Isetitia, tlec dcerant tx rpiis ducis comi- rer,ex aliorum cupiditate ipfum quoqne zRitrbus,qui<br />
quunl preinere ma$itlam,quam non rnaptas , ita fuani finlam venturam in pericuaudebanc<br />
oflendere, nun pocerar~r, vertere in lum ,qoaii regoum non jure debitum per iojuparrerrm<br />
vulrus coaAl funt . dum animi dolo- riam occuparct. Sed tamen ienw modo eosecn<br />
per lachrymasegererent. rum poftulatis ignokere, verum etiam v.oIun-<br />
Igttyr poRridie nobiles , civesiue ,magna tatibus egregie in fe pr~~enfishabere~habitufrequentiaadeunt<br />
Protettorem , qui Londlni r~lti>quegrat~as. 'Ckcerum orare veliua caufa,<br />
diverfabatur , mifTius intronunrlus,ait : Proce- \ quem in fe animum gererenr eum totum conres<br />
omnes Senaturn, populumque Londrnenfern<br />
pro <strong>for</strong>ibus ere , qm ejus'expetant expeecntjde<br />
colloqu~um. Sed is prima dubrrat<br />
fignarent PrinciPi,coi ipfepartrequam regnare<br />
tnailet , nec tamen operant confilinmque<br />
fuutn, quatenus Regi Irbuerrt uti , defuturam<br />
progredi,incertus quid fi,bi veller ea rurba, qua nunquam Iteipubiirae, quam etiam nonnihil<br />
lic iiipervcniier inoplnadri. Hanc Proteadris exiguo,iiul: procurarionrst~mpore (quodDeo<br />
cun&ationem Dux ad Ce allatam oftencat cc- nofi fib& referebat acceptum )iublevaKei, vel<br />
teris,uti fcirenr qua@ longeadhuc abelfet P~Q- eo prsecipu2 gubd improbos quorundam cotettorab<br />
hujui cogitatiooe propofiti; oatm, qui earn perturbalTent antea, quo minus<br />
Cieterum remrffo n~nri~ma~~iisobfecrant iterum vexarent , ipfe lua partiminduhria ,.fed<br />
precibus admicti , adferre ea qule nifi aptid plurimum divina providentia comprefifit.<br />
ipfum.non funt prolaturr. Prqdrt ergo tandem, Tum Dux habito pal~lrfper cum fuis~ollo~uio,<br />
oec adhuc tameliplane fcilliscred~t : verum ex rutfus ofiendir rem ejusmodielfequam incoe-<br />
ED1 pifint,
"iHOMiE MORI HISTORIA RICHARD1 111.<br />
pi&nt, ut etiam G cflet integra, tamen vellent tcrtio vix adduci ur dicatnolentem veil$<br />
earn rnagnisde~aulisag~redl, nunc vero lon- quum interim ut nlhtl folvat Principi , tamen<br />
gius progrefis qudm unde fit regrediendum, arnbitum pen? declatant empta: Potltlficl~<br />
Denique patribus populo~ue certum , non bullc. Jam eum quilmperatotisperfonam agit<br />
paffuros amplius lpurris Eduardi liberis fubjici in Tragcedia,populus nod ignorat <strong>for</strong>fitan c&<br />
fife, Proinde fi delatum ultronodafpernetur ~erdonem? Tamen tanta: rafcitia: cR 11lic [cite<br />
imperium, unum egeiplum omnibus omnium quafcias, uili quiseum vocet gut ver; eft,non<br />
votis expetiturn Pringpem. Sin omnino defi* qtli falfo fingitur, veniat in perrcttlum , neab<br />
nitirefpondeat ienonfulceprurumafac~12rpfos perlbnatis fatellittbus malo joco benevapuler,<br />
inventuros qnempiam,cul refpublica cur2 lit. &idquidem merirb,qui totam fabulam fit ag-<br />
Hzc verba Richardi animum tam valde 4 re- grelfus intempefirva veritate turbate. Sequengno<br />
abhorrentem fola fletrere, cogidtis fi recu- td die magno cum Comitatu vcnir in <strong>for</strong>um,<br />
iaret ipfe, nepotem nihilo ramen ma@ regha; non illud Londinenfe , fed majus a;que auguturum.<br />
Igitur ego,u€,inqdit,do~coanrmo tam fiius ,quod eR in palatio apud occide~ltale cczobfirmato<br />
decretum vobis Regem huoc non nobtum , ubi ab o~nni parteregnipromifcua:<br />
ferre d~utius, lic invitos vos al quoquam regi aguntur caul. Ibi quum in ea fcde collocaflet<br />
nequepo&video,neque fasea fentrod Cert; fe, quz regium tribunal, ob id vocatur, qtGd<br />
quod ad meattinet,quanquam aliom neminern judrcia lic ineo <strong>for</strong>o excerceantur , acparem<br />
eITe Ccio,cui regnum hzreditate jure debeatur, obtineant authoritatem , tanquam ipfius ore<br />
pluris ramen hasvoluntaresvefiras, cgufm om- Regis prolata, pro concioee rurfus oftendit ex<br />
nes leges, quarum vis omnis d vobis pendet, fa- eo locopatifimum pofrefionem Cefe rcgni cacio<br />
: quorum quoniam tam confpirantem in pere , unde Regis ore populo jura tedduntur,<br />
me confenfilm perfpicio , ne vel parum <strong>for</strong>tis quod tdco faciendum cenfui&t, quum Gc fenvidear<br />
in capelfeoda Republics , vel ve[tram in trret leges exequi , eas(lue adminifirare, id fit<br />
me benevalentiam non agilofcere. En hic in demunl Regem efle. Deindepr~ceres~rnercame<br />
hodierno dre procurationem utriuhuere- tores,artit ces,denique om~~e genus hominun,,<br />
gni. Angliz, Galli~~uefuicipio. Alterum ue (fed ea collegia nominatim , quaeBricannicis<br />
defendam Er amplrficem : Alterum, ut vobis itudentlegibus) otationequam m3xim2potaIt<br />
fubjiciam , atque.in potefiatcm vefirarn redd- op~lari,concrliar. Poitcemone cuiquam incam<br />
: aemye adminiitcationem earumdunra- t)dum eum f~ceret metus, fimulut bencvolcnxat<br />
meam duca , jus verB fruttum4ueac pro- tiam pareret inlid~ofaclementia , ~aladilrenprieratern<br />
urriufque omnem veftrum , haod Gonum oratione explicans Iimul& concordia:<br />
dubfi yublicam. Quem ego anirnum quo die bona , oiaendit fe omncs erga quoscunqueinibabere<br />
defiero, eo die precor,uc fuperi mihi miditias cxanirno deIere& deponere , omnes<br />
nun regnum hoc vcfirum mod0 , fed vitam omnium in fe offenfiscondonare public2,cujus<br />
quoqueipfam us indignam, quz retineatur,eri- reiut manifeitam omnibusfidem facerer,jubet<br />
piant, Hanc orationem ejus alacris excepic ad feacccrliri Foggurn , quem diu capitaliter<br />
clamor,RichardeRexingeminantium. Pro- oderat , addu&o exafylo proximo ( nam illud<br />
ceres cum Rege(lir: enim ab ea hora vocari cce- timore ejus perfugetat) in populi confpettu ei<br />
pit) concedunc intro opulusdifcedic domurn dat manum. Rem vuigo accepram ac jaBatam<br />
:p<br />
varii adfe&tus,multaque fuperea re Gcum dif- laudibus, prudentespro vana habucre, Inter<br />
ikrens. Sedplurimisin oreerat impudens illa Remigradum ut quemque habuit in via obfimulatio,<br />
licagentium loquentiumjue, tan- viutn, ita femper illis ad fervilem propeadulaquam<br />
protettor de eo qtlod agebatur, nun: tionem Ce demilit, admifi confcius, ne Gc cguiquam<br />
nequeaudiffet , neque cogitaffer antea, dem fecurustamen , aur quibus adblandiebaquum<br />
interim nec ipfi quidem dubitarent ne- tur,coafidens manum d capulo non referrc, &<br />
minem elTe tam Rupidum , qui dubitarct rem circumfpe&are undique, velut repercuKur~~s.<br />
omnem de compolito geti. Sed alii morem ' Cum poR ludicram illam eletkionem regnare<br />
caufabantur , & recepam in rebus humanis capi(ret,coronatusefi,eaquecelebritas magna<br />
conluetudinem , qua tic oporteat maximas parteillo ipfo apparatu peraaa, qui ncquasque<br />
res legirimisquibusdam perfici cere- pori cjus coronando fuerat<br />
moniis.Narn &eum qui creatur Epifcopur bis<br />
deftinatus.<br />
rogari num velit, bispofiquam [anile negare,<br />
C,ttera defint,