53/24 เรื่อง ผลของ 2,4-Dร่วมกับ TDZ

More documents

Recommendations

Info

Agricultural Sci.J. 41(2) (Suppl.) : 353-356 (2010) ว.วิทย.กษ. 41(2) (พิเศษ) : 353-356 (2553) ผลของ 2,4-D รวมกับ TDZ ตอการเพาะเลี้ยงใบกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนในสภาพปลอดเชื้อ Effect of 2,4-D and TDZ on in vitro leaf culture of Paphiopedilum concolor. ปยมาศ เกิดนอย 1 , สุเม อรัญนารถ 1 และ กัญจนา แซเตียว 1 Piyamas Kerdnoi 1 , Sumay Arunyanart 1 and Kanjana Saetiew 1 Abstract In vitro leaf culture of Paphiopedilum concolor was studied. Leaves from aseptic culture were cultured on Murashige and Skoog (1962) (MS) medium supplemented with 0, 1, 2 and 3 mg/l 2,4-D and 0, 0.1, 0.2, 0.4 and 1 mg/l TDZ for 20 weeks. The 4x5 factorial in randomized complete block design was used. It was found that MS medium with 0.4 mg/l TDZ gave the best shoot formation and the highest shoot number was 0.40 shoots per explant. MS medium with 3 mg/l 2,4-D and 0.1 mg/l TDZ gave the highest average score of explant growth which was 1.97 and the highest percentage of shoot regeneration which was 13.33 percent. Shoot and callus did not develop when explants cultured on medium with 2 mg/l 2,4-D and 0 and 0.1 mg/l TDZ and 3mg/l 2,4-D and 0.2 mg/l TDZ. Keywords ; 2,4-D, TDZ, Paphiopedilum concolor บทคัดยอ การศึกษาการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนในสภาพปลอดเชื้อ โดยการนําเอาใบจาก สภาพปลอดเชื้อ ไปเพาะเลี้ยงในอาหารสูตร Murashige and Skoog (1962) (MS) ที่เติม 2,4-D เขมขน 0, 1, 2 และ 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0, 0.1, 0.2, 0.4 และ 1 mg/l โดยวางแผนการทดลองแบบ 4x5 factorial in randomized complete block design เปนเวลา 20 สัปดาห พบวา อาหารสูตร MS ที่เติม TDZ เขมขน 0.4 mg/l ชิ้นสวนมีการพัฒนาเปนยอดไดดีที่สุด และมีจํานวนยอดเฉลี่ยสูงที่สุดคือ 0.40 ยอดตอชิ้นสวน อาหารสูตร MS ที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ 0.1 mg/l ชิ้นสวนมีคะแนนการเจริญเติบโตเฉลี่ยสูงที่สุดคือ 1.97 คะแนน และมีเปอรเซ็นตการเกิดยอดสูงที่สุดคือ 13.33 เปอรเซ็นต สวนอาหารที่ไมมีสารควบคุมการเจริญเติบโต ของพืช อาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 2 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0 และ 0.1 mg/l และอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.2 mg/l ไมสามารถทําใหชิ้นสวนพัฒนาไปเปนยอดหรือแคลลัสได คําสําคัญ ; 2,4-D, TDZ, Paphiopedilum concolor คํานํา กลวยไมรองเทานารี (Lady’s Slipper) มี 5 สกุล 137 ชนิด สําหรับประเทศไทยพบกลวยไมรองเทานารีพันธุ พื้นเมืองเพียงสกุลเดียว คือ Paphiopedilum (อุไร, 2541) ซึ่งดอกมีลักษณะสวยงามแปลกตามีกลีบงุมงอเปนกระเปา คลายรูปรองเทาแตะของผูหญิง ดอกบานทนทาน และมีราคาที่ดีกวากลวยไมสกุลอื่นๆ (ระพี , 2535) ปจจุบันการ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อการขยายพันธุกลวยไมรองเทานารี โดยปกตินิยมทําโดยการเพาะเมล็ด ซึ่งทําใหตนกลวยไมในรุน ตอมามีความแปรปรวนทางพันธุกรรมเกิดขึ้นได ดังนั้นการขยายพันธุแบบไมอาศัยเพศสามารถชวยลดปญหาดังกลาวได (ดวงพร, 2544) จากปญหาดังกลาวเปนสาเหตุใหเกิดการศึกษาสูตรอาหารที่เหมาะสมสําหรับการชักนําใหเกิดยอดของ ชิ้นสวนใบกลวยไมรองเทานารีในสภาพปลอดเชื้อ อุปกรณและวิธีการ ศึกษาผลของ 2,4-D รวมกับ TDZ ตอการเพาะเลี้ยงใบกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนในสภาพปลอดเชื้อ โดยใชชิ้นสวนใบของกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนตัดเอาแตสวนโคนใบซึ่งวัดจากโคนขึ้นมาประมาณ 0.5 cm. นํา ชิ้นสวนที่ตัดได มาเพาะเลี้ยงบนอาหารแข็งสูตร Murashige and Skoog (1962) ซี่งเติมสารควบคุมการเจริญเติบโต คือ 1 สาชาวิชาเทคโนโลยีการผลิตพืช คณะเทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง กรุงเทพฯ 10520 1 Department of Plant Production Technology , Faculty of Agricultural Technology, King Mongkut’s institute of Technology Ladkrabang, Bangkok 10520
354 ปที่ 41 ฉบับที่ 2(พิเศษ) พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 ว.วิทยาศาสตรเกษตร 2,4-D เขมขน 0, 1, 2 และ 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0, 0.1, 0.2, 0.4 และ 1 mg/l นําชิ้นสวนไปเลี้ยงในสภาพมืดที่ อุณหภูมิ 25±3 องศาเซลเซียส เปนเวลา 2 เดือน หลังจากนั้นทําการใหแสงเปนเวลา 12 ชั่วโมงตอวัน ทําการเปลี่ยน อาหารทุก 4 สัปดาห โดยบันทึกขอมูล คือ การเจริญเติบโตของชิ้นสวนใบกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีน โดยการให คะแนนซึ่งแบงระดับคะแนนออกเปน คะแนน 1 ชิ้นสวนเปนสีดําหรือสีเขียวไมมีการเจริญเติบโต คะแนน 2 ชิ้นสวนและ callusเปลี่ยนเปนสีน้ําตาล คะแนน 3 ชิ้นสวนเกิดhard callusสีเหลืองหรือสีขาว คะแนน 4 ชิ้นสวนเกิดhard callusสี เหลืองหรือสีขาว และเกิดยอด 1 ยอด คะแนน 5 ชิ้นสวนเกิดราก และคะแนน 6 ชิ้นสวนเกิดhard callusสีเหลืองหรือสี ขาว และเกิดยอดมากกวา 1 ยอด ความยาวและความกวางของยอด จํานวนยอด โดยวางแผนการทดลองแบบ Factorial in RCBD มี 20 treatment combinations มี 5 ซ้ําๆละ 3 ชิ ้น วิเคราะหความแปรปรวนโดย ANOVA เปรียบเทียบคาเฉลี่ยดวย Dancan’s New Multiple Range Test ที่ระดับความเชื่อมั่น 95% ผล ศึกษาผลของ 2,4-D รวมกับ TDZ ตอการเพาะเลี้ยงใบกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนในสภาพปลอดเชื้อ พบวา ในสัปดาหที่ 8 มีการเจริญเติบโตของชิ้นสวนเพียงเล็กนอยหรือไมมีการเจริญเติบโตเลย โดยชิ้นสวนมีสีน้ําตาล เกิดขึ้นบริเวณรอยตัด ยกเวนชิ้นสวนที่เลี้ยงในอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.1 mg/l มียอดสี เขียวและรากเกิดขึ้นเพียงเล็กนอย (Fig. 1 A) ในสัปดาหที่ 12 อาหารสูตรดังกลาว ยอดมีการพัฒนามากขึ้นรวมทั้งมี แคลลัสเกิดขึ้น (Fig. 1B) สวนอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 1 mg/l มีการพัฒนาในสวนของยอดและแคลลัสมีสีน้ําตาลและ สีขาว ในสัปดาหที่ 16 อาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.1 mg/l แคลลัสมีสีเหลืองลักษณะเปน hard callus สําหรับยอดที่เกิดขึ้นนั้นมีการพัฒนามากขึ้น ซึ่งยอดเปนสีเขียวและมีจํานวนใบเพิ่มขึ้น (Fig. 1C) สวน ชิ้นสวนที่เลี้ยงในอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 1 mg/l ชิ้นสวนและยอดมีสีเขียว แคลลัสมีสีเหลืองและขยายใหญขึ้นโดย แคลลัสบางชิ้นมีขนรากเกิดขึ้น ในสัปดาหที่ 20 อาหารที่เติม TDZ เขมขน 0.4 mg/l มีจํานวนยอดเฉลี่ยสูงสุดคือ 0.40 ยอดตอชิ้นสวน มีความยาวยอดเฉลี่ย 0.17 cm. โดยยอดที่เกิดขึ้นมีหลายยอดบนชิ้นสวนเดียว ซึ่งยอดที่เกิดนั้นมี สีเขียวและมีใบเกิดขึ้นอยางชัดเจนและมีแคลลัสสีน้ําตาลลักษณะเปน hard callus (Fig. 1D) สําหรับชิ้นสวนที่เลี้ยงใน อาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.1 mg/l มีคะแนนเฉลี่ยสูงที่สุดคือ 1.97 คะแนน และมี เปอรเซ็นตการเกิดยอดสูงที่สุดคือ 13.3340 เปอรเซ็นตยอดที่เกิดขึ้นนั้นมีการพัฒนามากขึ้นใบมีขนาดใหญขึ้นรวมทั้งมี ความยาวยอดเพิ่มขึ้น แคลลัสเริ่มมีสีน้ําตาลปรากฏขึ้นแทนที่สีเหลือง อาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 1 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.2 mg/l มีจํานวนยอดเฉลี่ยคือ 0.20 ยอด และมีความยาวยอดเฉลี่ยคือ 0.18 cm. ซึ่งเปนความยาวยอดเฉลี่ย สูงสุด ชิ้นสวนที่เลี้ยงในอาหารที่ไมมีสารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช พบวา ไมมีการเจริญเติบโตของชิ้นสวน เชนเดียวกับอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 2 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0 และ 0.1 mg/l และอาหารที่เติม 2,4-Dเขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.2 mg/l ชิ้นสวนทั ้งหมดเปลี่ยนเปนสีน้ําตาล วิจารณ จากการศึกษาผลของ 2,4-D รวมกับ TDZ ตอการเพาะเลี้ยงใบกลวยไมรองเทานารีเหลืองปราจีนในสภาพ ปลอดเชื้อ พบวา อาหารสูตร MS ที่เติม TDZ เขมขน 0.4 mg/l ชิ้นสวนสามารถพัฒนาเปนยอดไดมากกวาหนึ่งยอดบน ชิ้นสวนเดียว ซึ่งลักษณะการเจริญเติบโตดังกลาว ขัดแยงกับการทดลองของณราวุฒิ (2539) ที่เพาะเลี้ยงสวนปลายยอด ของบัวหลวงบนอาหารสูตร MS ที่เติม TDZ เขมขน 0.5 mg/l ซึ่งไมสามารถชักนําใหเกิดยอดได แตพบวาเมื่อใช TDZ ที่ ความเขมขนต่ําลง TDZ มีผลตอการเพิ่มยอดของบัวหลวงได จากผลการทดลองที่ไดนั้นมีความสอดคลองกับจิราภรณ (2547) ที่เลี้ยงสวนปลายรากและปลายยอดของ Stemona curtisii Hook. f. บนอาหารสูตร MS ที่เติม TDZ เขมขน 0.3 และ 0.5 mg/l พบวา TDZ ที่ความเขมขนดังกลาว มีผลตอการชักนําปลายยอดใหเกิดเปน hard callus ขึ้นได สวน อาหารสวนที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.1 mg/l ชิ้นสวนสามารถพัฒนาเปนแคลลัสและพัฒนาเปน ยอดได โดยชิ้นสวนมีคะแนนการเจริญเติบโตดีที่สุด ซึ่งมีความสอดคลองกับงานทดลองของ Fang-Yi. et al. (2006) และ คณะ ที่ทําการเพาะเลี้ยงสวนปลายยอดของ Oncidium ‘Gower Ramsey’ บนอาหารสูตร MS ที่เติม 2,4-D เขมขน 3 mg/l รวมกับ TDZ เขมขน 0.1 mg/l ซึ่งชิ้นสวนสามารถพัฒนาเปน hard callus และเกิดยอดไดภายในเวลา 6 เดือน และ จากผลการทดลองอาหารที่เติม 2,4-D เขมขน 2 mg/l นั้นไมมีการเจริญเติบโตของชิ้นสวนเลย โดยชิ้นสวนที่เพาะเลี้ยงนั้น ไมสามารถพัฒนาไปเปนแคลลัสหรือยอดได ซึ่งผลการทดลองดังกลาวสอดคลองกับการทดลองของ Chen and Chin (2004) ซึ่งศึกษาผลของออกซินตอการเกิดเอ็มบริโอจากชิ้นสวนใบของ Oncidium ‘Gower Ramsey’ โดยเพาะเลี้ยงชิ้น
Page 1 and 2: วารสาร ISSN 0125-0369
Page 3 and 4: บทบรรณาธิกา
Page 5 and 6: ก สารบัญ 1. ภาค
Page 7 and 8: ค สารบัญ ผลขอ
Page 9 and 10: จ สารบัญ การใ
Page 11 and 12: ช สารบัญ อิทธ
Page 13 and 14: ฌ สารบัญ ประส
Page 15 and 16: ฎ สารบัญ การฟ
Page 17 and 18: ฐ สารบัญ ความ
Page 19 and 20: ฒ สารบัญ ผลขอ
Page 21 and 22: ด สารบัญ ผลขอ
Page 23 and 24: ถ สารบัญ การบ
Page 25: ธ สารบัญ ผลยั
Page 29: 356 ปที่ 41 ฉบับท

53/24 เรื่อง ผลของ 2,4-Dร่วมกับ TDZ

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?