f - Digitum

m , .
Î ) c V a r . Q u ^ f t . C\ll. 487. ./
«^iÜT^ » ^^ cautionem tuum durent, icdico etiam ex ibperueniente flua cauià '
I poffit iininimèïumpi,necperiieconueiitionaIisexadionilocum
f Î^^Sfâ'if^Çvr^^^^^ ftc^íafíquóefle,in fpecieVixenSt Nicol.Moron.d^tíe^íC^
S fn fi^fSlíí^fh^^^^^^ ^J ^ ^ ' .numi 140. & feqq. fecundum vldmaîn impreflîonem,
num.^.in fine & feq. hb. 2 pruribus^tohtendens > qM quòd &idem VoIuiT.Hier.deMonteq.7.num.i8.& q.27
paxfadamrerduas partes dicitur rapta per ofl^hfiò^^ num.4..verf&qüamuis
y eontrari«m:quòdimmorumpatur tregua quamuisof
cituriterumrumpi ,fiakerex aha p a r t e f e n f i o C í q n a t u r e x nouacaufa, & propterearumpenti tre-
|excompreheiifisinpace,qUammsi^^^^ gü^m-adh^cíferuanda eft fides data, nec fecundo rumpens ^
excufaWl:,fecundumIo.Andr,inaddit.adSpecuünrub;
. «ítendir, nén^iétít primus oftendcnsf,'cuius tàmen^ ' de tregu.&pace, in prima addit.in princ. ex Vinc.Hifpan.
^ontrarium eoinfuluK Vulpell. tibnfih'oS.in fine,fed l'o- ^uem allegat, ita teftante apud eum de confLtuÌnS
,quitur quando in 'iHftrumento pacisvfeui caurionisàdeft uarüñ Hifp^nia, & hanc opinionem fequuti funt Archid
f^lâuhûâ, rato Manente pa6to in Ang.in J.quiferu^ mihi,num.i¿fF de verrelpeCtu
pœn^^fifco apphcatœ , de quibus dixiinffâ fu6 bor.otog.& ibi etiam Paid.de !Saftr.num. 4..Guman.nu.
r^ r - tregua, quáMn'on dici ruptamifí dixit hanc opinionem in pradica. feruari ex h-nol. ind. 1.
Wenfio fequatur ex-nòiià fupcrucnien te caUfa, & qiiòd qui feruum(prout mox infra eum referam)Minfin2er.obI
ïumpéntî tr^am.impmi^pqiîîtieâdcmtregua rumpivc^ Îej.7.cênttitv4.vbi alijs rdatis dixrr íecundum hancópinio
'tra VinGéîn. quem móx prò Gòmfàtià opinione àUlegftbo^; nem,quam faniorem, Sì equiorem exiftimauit, fuiife in^
fCTÍpferUñtImÓl:ití d.l.quifefuu ffl de-^eib^r. "

f \
- t. .
48S * f PröíperîFarinac^IX.Romant:
^ ^ , í?.4.^.,«.nvidemrprácedcrisampliatiô,vtprò ties cm,inmr ^mties fuent cmtrau^^^^^
r Declaf .'iida tamen videtur praccacnv^ P ^^^ _ ^^ y claurula>licet operetur in fauorem obferuantis fecundum I
cedar, qÎàndocauno expreß eft^^^^^^^^ IoaÍA¿dr.ina'ddir.adSpecul.in rubr.derregu.ÔQpaco^
fam,tunc enim verum eil,quod non rumpi^^^^^^^^ ^ in prima addit. in fine, verfic. nifi didum fuiífet. Corn. ^
antiquioricaufafequaturoffenfio^fec^^^ verf ramen videtur,&iterum
fimpUcirerpraítcrurdenonoífendendotoe^^^^^^^^ infra verfic.&maxime propter daufulam, quòd pœmtaral¿feaindefinitaoratioadomnescaufastuh^
Î S
durà Hercul.de caur.de non ofFend de W ^ iRfoStmatnm&exSalycer.inl.cumproponas.C.depaindifiinde,&c.i8num;9.&feqq.vb^amp^^^^^^^^^
per eundem Corn.in conf lily.num.B di
S m I m p Ä Ä ^
fear de crobat.lib. concluí; 1131. num. 3ixîôéconcluf. •nono^end.çap.lS.nft^.i.JNicoiiMoron.de^^
^ ' Ï M P U A VI. etiamquòd in contraa¿p¡cís,íea
^ cautil sdenonofFendendoeíretappofita cíaufiilavr^ta
, ^Zm paL, Hod enim per haneclaufülam videátli^in. W%47.num

w .
De Vaf.&DlücJ:í: Crîminib. Qu^ftXVt.
\ fundalcdiura,cum ibi notatisperfcribentes omnesffi de ibidem qü«ft. ii^ num.i.& feqq. Vulpell.cor'^o num \ ^
¿ tranfad. refere, & fequitur Petrin.Beld.de re militar, par». y.Hohded.conf 8p. num. lo.ôc feqq. iundo mftn.Ki ¿r'
^ lo,tit.2.nura.5z.poflmcd.verf veldic. NecdiifentitNi- &72.1ibii. ^ • >.
col.Moron.de fid. treg.&pace,quieft,iZ7.num,i7.in fine,^418 LIMITA IL eandem regulam quia pace rupta ab
fecundu^ryltimamiraprefiîonem ,jverumex ha^ diitin- vno expadfccntibus,licetfecunduscontraueniens noru
âione videtur comprobari omnino fecunda opinio,quia_, teneatur ad pœnam conuentionalem, partiapplrcandam,
pœne in pacib. feu cautionihus de non offendendo appo- quia iam contrauenit,bene tamen tenetur ad illam fifue^
nuntur potius proptet contemptum , & contrauentio- rit applicata fifco , fecundum Bald. Imol, Ô^Roman.ini
nem qiiam proper interefiO, feradmora.if.folut. matrim. quos in propofito refert, & '
1 . Alla eft diftindo, quòd eadem prima opinio procedat,: íequitur Corn. ^nconfil.5i,colum.prima,ad finem, num. ^
I quando in coppadu pacis , feu

f> . ' ^
\ / !^oiperiFarinac^ •.
' BbiûrditfïifeqrôtÎ ex quo pçnà pars fuit promifTafi ratur eadem eonclußo , procedat,ßagaturfolummodo iie.pä
& altera pits fuie prooiíífa-parti obferuanti, debeät_ diuer na applicanda part i sßcusßde pœna applicandafißo tverumj I
fo iure csnferi ex ratione ibi per eum allegara ; ^C^d &. contra hanc fecundam declarationem videièidem, nu. 4 j 9.
i d e m wluit in conf5>.nuttì,5).'Veràin pro prima opi ^ ' , . : ,
^idèThób.Mon. confr't0.num.(i. Q VìEST. GVII. P ARTE III'.
Au O M I T A in. .quialicetièc^ r
' teneaturpœna rupta pads, feu cautionis, non tamen ipfe ARTIC. XXXIII, I
poteft exigere pœnam à primo òfF€ndenre,cum pœna prç ' '
dídantóttuacompéfatione rollantur,fecundum Bal.Alex. % IM A fit conclufioinhoc propofito xxxiif,
^ Se Roman.in l.ièmel moca,ff;folUt.matrim.quos in propo ^ ^ ^ ^ articulo , quòd in dubio noua caufa prafuiîto
refert, & fequitur Hercul de caut.de non oftend. cap. S ^ ^ ^ mi tur. Bal.in I. penulr.corum. finirfum.17.it1
3^.ttum.primo, (reprobato eod. Alex.contrarium tenente fine, verfic. fed fi mihi apparetiC. de aedihté
in l.cum proponas, la z.C. de pad.)Nicol.Moron,defid. adio.Iafinl.qui feruUm mihi,nu.fecúdo,ver*
tregu.& pacè,par. fecunda,quaft.ï j.num. Ö.7.& 8.fecun-. & aduerte diligetiter, fi; deverbor. obligar. Grat, confili '
dam primam imprefiíonem, & ibidemquaft.39. num. 4. 73.num.-19. hb.i.Socin. Iun.confil,iöz;nu. i4.hb.3.Alexi
&quaft. ï i^.-»um. î I. & feqq. fecundum n^ltimam im». eonf i num.

* - •• ' ® t,
•y
DeVar.&Diuef£Grimíníb. Qu^ft.CVI^^ 491 '
num. 4. 8-& feqq. fecundum vltimam impref-- fcndendumexnouac:inri. f^-rn^/ÎMm H.wt'î- • ,, \ '
J iîonem. Vbi bene hanc declarationem comprobat-. confino ñutí fr&fLn^ih? *
„î Vulpell, in trad, de pace, quaft. 47. ntun. i. Vbi quod eam eddi"ra^ion¿m mS; fH^
•f hac declaratio eft còmmuniter recepta, & confìl.p. Lm. ^ pr^hmm^^^^^^ Teftes facmntL.
10.& confi.^,. num.5. Viu. opin. V¿ num 5. Vbi re- mcZl^Z^^^^^^^ probaturnoferr,&
fequìturMandof m loco pracitato. Claud. ad 440 SEPTIMA í7r mnriníT« /r • ••
Bertazz.conft8,tnvlrimaadditionWer^ ipfi-iffLd^tls, qu^Se^oS:^
caufam. ^ quod quis ad ofFendendum motus fuetxt ex 44.^ cauteli... Rimila^Sen^or. colí.U . n^mT veZ
noua caufa,fufficmnt prafumptiones, fíe ennncolhgîtur , adprçdidorumconfii-mationemhb. i Bertaz cóf! nn
^ ^ Alexand. m conf ip. num.i. lib. t.. Vbi amphus plu- i5.infi.& Hdib.i.&confiSj.num 17&fraa ^
J res enumeratimperfedas probationes noua caufa,&ea? 441 Contrarium confulendo fcripiitCeohal in mniîl ^ c
y coniungit ad inducendtim plenam probationem, quod & poft num. io.Iib.i.quem refert Hercul decaut denoñ Js
r idem vohmnv^^ , fende^jgap. 13. poftnum. p. ÔC 12. Verf puto tamën&
i 15.11b. 4. lubdens amphus generahter, quod noua caufa-» cap.47. num.28.
^X^xcufat etiam ,cquòd non fuerjt plené probata,idque plu- 442 In hac contrarietate Vulpell.in trad. de pace queft.4.6
^^bus fímihbuscomprobat, & ibidem num. 17. verf for- diftinguendo dixit primam opinionem procedere, quani , '
tius vi^tur. Vbi panter facit aham conclufionem, quod do cum iuramento concurrun t alique coniedure , quòd
ad effedum euadendipœnam pacisrupta,í"uí5cit confia- quis ofiènderit ex noua caufa, non autera ex antiqua fire
de noua caufa per praíumptione^s,& inditia, faciunt^ verò nulla cpncurratconiedura, tunc procedat fecunda
fcnpta per Nicol Moron.in trad.de fid. treg. &pace,par. opinio , & itain fpecie concordando contraria diftin-
gLi"Mafcard.ldeprobation.hbro3. concluf 11:7. num.
Vbi quod fufficit probatio vera,velprafumptiua. Vulpell. .
probata contrana ratione, dixit ifto cafu,prafumptmani dura Alexand. in confil. ip.fub num.2, ad med hb i Herprobationem
haben pro liquida, & euidenti probatione. culan. in trad de caution, de non offenden. cap. 1 i. num.
ante finem. Vbi refert,& fequitur Alexand-m loco pra
iftocafu prafumptiones diuerfa fpeciei coniun-untur. citato. Eugen. confil. 82. num. 17. infine, 18. &feqq. ^
Vbi benè refpondet Cçphalo contrLum tenend. ^^ . ^ ^
confiLi88. num. 19. & faciuntin fimih Dodores allegati 445 Contrarium confulendo fcripfit Cephal. confil. .35. nu.
inmatmaprobationis p.verficnec in afferradelinquentisconfeffione, ¿num.
cu^t a dolo fupra, quaftio 90. num.84.^^ I7.in fine verficquicquid agitur. Vki tamen loquitur in.
^^ ^.nc T P /Í ° afièrtione eius, qui offendit, fada alte offenfionem, dif
rn f f'"'r ' Aduocatorutn Marchia cirque ex ea non probari, quòd offendens motus fuerit:.
inconfilcrimin.dmerfor.i50.nura.57.mfinehb.i.&a ex noua caufa,fccisfenrien, quando talis^flertioemana-
«itinaduipfiusoffènfionisfLndumTxâd-in d c^^^^^^^
treg.^ pace par. 2. quaft. 10. num. 5. m fine, ÔÇ ^.Hieron. ip.à quo non videtur difcedere Cçphal. in d.conf 3 5. poft
num.i4.&verfiG,&in re certa. Herculan.de caut.de non
^^ fitconcltifio, quod fufficit feraiplena-, off-enden.cap.t3.num.i>.verfic.parnbusafi-erendbus.Hip- ,
probatio ,&per vimm Teftem, qyod quis motus fuer.tu polyt.Riminald.confil.3oo.num.45.verfie. Nec verifimi ^ ' #
ex noua caufaadoffêndendam i & ad probandum ipfa^^ le.lib.3. Vbi refert,&fequitur cîphal. in loco pracitato. . í
nouam caufam fecundum Alex, (qui tanien loquitur ahjs 445 Verum quicquid prafati Dodores dicant refolutib de- t
cqncurrentibus ) m conf i5?aium.2. verf quod autem fit pender ex rraditis fupra num. 454..par.2. quia fi confiate \
hb.i. Hercman.,de^caut.denonoffendend.cap. 13.num. de aliquo fado, exquopotuitoririnouacaufa,tuncin- ^
12.NÎX0I. Moron, defid. treg. & pace,quaft.r 13. num.3. diftindè ftatur tali affezioni ipfius offèndentis, fiue in_
fecundara vlnraara impreffionem.Hiemny. Magon. dc- adu offenfionis, fiue etiam antea talis aiferrio habeat.
cifLiicen.ioo. niim. 8 Mafcard.de probat.hb.3. concluf profe prafumptionemiuris, fi Verònon conftat de ali- ^
ii3i.num.38..infine,&conclufiip.nurn72.Honded. quo fado producente nouam caufam, tunc ridiculum. , "
cuni.97.num.25>.hb. t conf 8i,.num.74. hbro 2.Simon. eft dicere,quòd affèrtioni pradida fit credendum, ad ef- •
del rat.confil. iSS.fub num. 15?. & vide in fimili tradita fugiendum pœnam contrauentionis, cum omnes ad ft-»
. s > ^ ^ excufandumpofientficafiererei&iftaeftventas. j
43S qVlNT A fit condufio, quodpubhcavox,^& 44, N ON A fitconclufio,quòdnouaoffendendicaufa^ ^
probat off-enfionem fuifie fequutam ex noua caufa,& non probatur etiam ex confeffione extraiudiciali ipfius offen- f ^ ^
cxantiqua, item probat ipfam nouara caufam. Alexand. li, qui puta, faffuseftoffenfionis in ipfum ü)atanouam.> * ^ V
conf p. num. 2. verf fubfequenter probatura eft hb. i. & caufam dedifle. Alexand. confiJ.i t ^num.9.m fine,& xu X
conili. 11 J.nuin.io. verfic. Item eft probatura dè pubhca libro quarto, fed in cafu Alexandri alia concurrebant vl- V
Voce, & fama hb.4. Nicol. Moron, de fide treg. & pace, tra confeffionem extraiudicialera. Simon, de Prar.'ccnf. >
Wft. 113. nura.^3. fecundura vltiraam iraprefiionenu. 187. num.3.&M- Vbi loquitur de confeffione offènfiiu- ,
Thob,Non,confil.ii(í.nura.4.in fine & feq. Mafcard.do rata, ^exculpara offendentis; eo quiaad^fiii defenfioprq^t.
hb.3. concluf 1157, num.73 .Eugen.confil.82.nu. nem,&prouocatusexculpantemofiènderat. >
22. Qiiamuis contranu œnfiilendo ícripftrit Caphal. in. 44S D E CIM A fit conclufio, auòd noua caufi prafiimi-^
^nfil 3 5. nura. 2. iundo numero 14. m principio tur, & non prafiiraitur, iuxta peribnarura qualitatem.
^ » /• Ajra:- /X , ' fecundum Vulpell. in trad: de pace, quaft. 47.num.4. qui
45? , SEXTA fitconclufio, quòd fuffìciunt teftes de au- diftinguit inter promiffìonera de non offendendo. &paditU
ad probandum, quod offendens motus fuerit ad of. cera , in promiflìone.de non offendendo, pœnali magis
- ' prafuraen-
* w • '' 1 w» .

i f
'' 49 t ^ PfoípcriFannacijl. C.Romanî.
^ prefumí^dum eft, quòd Viîis perfona iilam fregerit ex prefumitur caufa, quando pacifcentes feínuícem nonu
nouacaufa,quamaliaperfonanon vilis,&honorí incura offendere poft pacem faótam ^caucionera preftitanui
bens, & fic honorem pecunie anteponens, in pace verò infimul amicabihter conuerfari fuerint, fecundum Hermagis
prefumatur pro nobili,& honorem. profitcte,quòd ^ culan. in trad. de caut. denon offenden. cap.3^.num. zi.
fcilicet illam fregiffe non dicatur, nifi ex noua cauià, qua Vbi ampliat etiam quod non probetur fadum aliquod,
pro vili perfona non fic honorem extimanti, vt ibi per ex quo pofiiìt prefumi noua cauià, nuni.i3. Vbi ponit,
eum,qui & parirer diftinguit inter comprehenfùm in pa- quid,fipoft reconciliationem pacifcentes fadi funt itecc,feu
cautione, &inrer principalem pacifcentem. Que rum inimici. Vulpell.in trad. depace,queft47.num.quin
r omnia hcec colorata videanrur,parui tamen apud mefunt to,& confilio tertio, num. 20. & confil. 6ji rium.vp.
momenti, quia aut conftat in proceffu de noua caufa,pro &confil.53. num. , fecundum vltimam^. rendo fequitur. Corn,in confil.. f i. nura.y.in princip. lib,
impreiÏÏonem. Vulpell.in trad.de pace, queft.47. nnm.3. i.Matth. Philician. confil. crirain.diuerf 38. num. 10. ad
êfcônfil.7. in fine, & f 3.num.8. Vbi deoffènfionefequu- med.verfad quod facit lib.2.in paruis, Bero.conf198.nu.
taperoóioannospoftprimamrixara. Mafeard. de probt, * 3, hb. 3. Vbi de communi. NouelUn prad. crimin, cap.
. îib.3.concluf 113 i.nuni.38.poft.med. verf & noua cauià. fin.num,47. Ethec condufio communiter approbatur
- ^ ^ Honded._confil.97.num.34'Verf& predidis non obftant, ficut ex Alexand.Iaf Boer. & Grat, in locis per eum relatis
^ ' lib.i. Vbi de offènfioneicquuta per tres annos poftpacera teftatur Ciar, inprad. fin. queft.47. num. 10. verf fed
f fadanu. hie^uero. Herculan.de caut.de non offènden.cap.3o.nu.
^'Ì DECIMATERTIA fir condufio , quòd offèn- i.&feqq.Nicol. Moron.defid.treg.&pacepar.2.queft»
/ ' fio prefumitur fada ex noua, vel ex antiqua cauiaiuxta». 4i.num. i. &feqq. íecundum primam imprefiìonein-.
illius qualitatem, fi enim correfponder antique offènfe, Vulpell.in tradatu de pace, queft. 106. num. i. Viu. opi,
propter quam pax fuit fada, & non feruande offènfe poft 84.numero quarto. Hippol. de Riminal.conf 3 num.
/n- pacem illare,&tunc prefumitur non ex noua caufa, fed 2o.lib,4. Honded.confil. 89. num. 11.& 13. Ant. Galear,
exantiqua caufa proceflìfie,&è contra fecundum Bald. 4J7 Maluaf CQnfzf.num.í. Vbi declarat procedere, quando
, inJ-fípr5edipm,num.i7.poftmed.C.deediIif.adion. qué non conftat, :quis ex duobus rixantibus fit aggreffbr, vi-,
fic originaìiter dicentera referendo fequuti fuut Riminal. pura, quia prefumptiones fint hinc inde pares, fecus aut«
Sen. confil. 22. nura.ç.verfic.&tanto magis hb. i,Decif fi prefumptiones vrgeant potius contra vnam parteiTL.,
Bononien.iiç. p0ft.num-2tD.verf ad quam eognofcendum-^ quam contra aham,quia tunc illa pars, contra quam pre-
^c C(^leg. Aduocat, Marchie confil. crimin. diuerfor. ifo. ' ^ fumntiones Vrgent, folnit pcenam, vt ibi per eura, nec
l . \¿poft.num.í9.Iib.i. Petrin.Bel. deremihtar.part.io.tir.2. diffèntir.Vulpell.de pace,d.queft.io

t ' • ' V ' ,
D e V a r . & D m e r C C r î m m i b . ^^ Q u ^ l 1 : . C V Ä . '
I parti propter rupramp3cem/eu cautionem de non offen- ra y numero ^yo. J *
f ¿endo/ed fi in inftrumento eíTet applicata aliqua pœna_. Caufa nom jra¿ia pacis, vel cautionis dicitur, quando quii offendit
I lifco, tuncamboeflent condemnandi fecundum Clar.qui , irouocantem,feuinfultantem, etiam cum excejfu moderato detamen
loquitur pet'\erbum foriè, in pra6t.crimin fin. fenfionis,num.á,7i.contra,num.47X.
quœft.47,num. lo.'Verf fed hicqu^ro, in fine, ea motus Caufanoua procur ata, & affidata per offendentem ipfum non excuratione,
quia licet ratione incertitudinis regulariter oes. fat à pœna pads ,feu cautioms ruptA, num.47 ^ .çfrfeq.vbi tadebeantabfolui
; hoc tamen locum habet, quando agitur men quod m dubio caufa non pr&fumitur affeüata, & prode
poena corporah ; fecus fide pecuniairia, quia tunc, VC curata-:,
deliótum non remaneatim'punitum, omnes puniuntur, Caufam nouamoffendendi allegare non poteß author rixa,num.47 s » Q
m prout fcripfit idem Ciar, in quxftio. i0.num.z7.verf vidi offendens eum, qui poß pacem, feu cautione?n prdißitam adul^
F ego, ^ahbi dicetur (fi dicendi tempus Dei benignitas no terauit vxorem offendentis non tenetur pœna pacis, fèu cau^
bislargietur,)^'^ideturdementeCagnol.inl.fiquisraa tionisrupt
quœapudmeverioreft,difi"entitNicol.Moron, intraót, Offendens eos, à quibusprimfueratinfultatus maximè cum armis ex : '
de fide, tregua,&pace,qusft.4i.par.fecunda,num z.verf cufatur àpœna pam, fèu cautionis rupt^.num.48 s •
hac omnia procedunt, & numero:tertio, & numero quin noua,&iußa offendendi oritur ex eo, quod quis in domo offen-
, to, fecundum primam imprefiionem, & rationes,ac con- ¿//^^ voluntatem tripudium impediuit, nu. 486.
fiderationesVulpelli.fibeneconfiderentur,non multum Caufanoua,etiußaanoriatnrex grauifu¡pition.e, quodojfenfusvoftringunt,
&fi , prout idem Vulpellus ibidem numerò. ofendentem offendere, quamuis, non offenderit, & num.
quatto fatetur, ftante incertitudme pcaedióla, nemo po- 487.(¿-feq. vbi etiam an fufficiat potentia offendendi a^uipro^
teftreputarifidei,ac pacis fragori Cur quxfo poftea vo- xima, quamuis ad añum non fuerit perdura.
lumus ambos teneri pro pace frada ad pœnam conuen- c^^r^ ^^ ofendendi oritur ex Vi§bis alt er cat or i^s, iniupropterea
hanc contrariam partem declarando fie rioßs,&dtfamatorÌASÌnter-offenfum,&offendentem&etiam
Ciar, in loco precitato amplexus eft. Baiard. ad eundem ibfentia%tis,num.489.
Clat. d.qu^ftio.47- num. 5Ì. in fine nec difientit, Hippol, c^^r, ^oua, & iufta oritur ex eo quòd quis alteri dixit,quòd fuo Prin
®.imin.Gonf3Ìi.num.z3.& feqq.hb.4. dpi erat inobediensfubditus, num.490.. ^
Offendens minantem dicitur offendere ex noua caufa,num.49i,
Çaufà noua,& iufta ofendendi oritur,quando offenfus deßcit inßde, ^
a r g v me n t v m< * (¿r non obferuat promifa,numero 492-&feq vbi multo magis,
^ • ß p o ß inobferuantiam promiffornm illor^m deridet, (¿r de- ,
>aufa noua qualis debcat effe adhoc, vt t:S.tXcaufaiufl'a,& noua oritur ex eo, qmd quis ofendentemdamnifi^^^^ V
offendens excufetur a poena pacis a feu cauti«-« m in bonis,num.494- , \ %
nis ruptée, 'Caufanoua,&iußaanortatnr exeo,qmalteri dixitifemho da-ro-
" ' \ìinate,mi xouinctò per qualche coCa,^ ille alt er ßc dicenti
refondit, pigliala come voi,num. 49')' '
S V M M A R I V M ,
Caufaiußa,& nouaoritur ex eo,quod quis ab offendente pratenfum
^ debitum petit coram multitudine hominum indtßrete,tn dui- ^^
Aufa noua etiam leuis,&iniußa excufat àpœna pacis, fiß. liter,et impertinentibm verbis.nu.496.
^^^^ eautionis de non offendendo rupta, numero 460. contro-i. Caufa iußa,& noua offendendi oritur ex vrtata cubitali, nu 497'
num.46x. (¿rfeq. vhi plura ad materiam. Y noua, et iußa offendendi, et excufant es àpœna pacis, feu can.i.
^^^^^Caufa noua etiam proueniens ex ludo , & ebrietate e»- tionis rupta remifiuè,num.498.
eufat à pœna pacjsifeu cautionis rupta, num ^BISSKÊ } ' * V
'aufa iußa offendendi dicitur omnis ea,quaprouenit ex faBo ad-
Herjarij promcante offendentem ad iracundiam , num. 4

t.-
«
' 494. ^ ProrperîFariWcij IX. Romani.
^ ßbli» Sof^níürt.coní: to^.num. 1«?. lib. 5. Marfil. íingu. nouam caufam re offendendiiìne frazione ,
e x ^ tionís.Hieron.Magon deciCLucen.ioo. num. 9. Vbi I
íum T & ftqq. Thob. Non. conf 108. nu. 18. & conf u i c quòd non fufficit caufa fatua, 'Vana,& ex ira iniufta proue
num.i.« icqq. 1 niens,& nu. 17. Vbi quòd noua caufa ratione carens pro
"Tbi^VrobatkonSn.contrarium tenentem,&interea non caufa dici debet, fadunt dida per eundem Mafeard.
derconncrimPhilipp.deVbald.conf 153. num.z. Bero. d.concl. 1157.num zi. Vbipariterdixit,quodm s qu^
S % 8 . n u m . r.in fine verf nequerefert an nouacaufa funt de genere prohibitorum, caufa mmfta no ex^^^^^^
fuer t>ufta,veliniufta,lib. 3.Iacob. Porr. Imol. conf 71. qua re latins dixi fupra fuo loco) Claud, ad Bertaz.^i^n^^^^^^
f num.i6.Cephal.in conf 190. num.j.hb. z. Mifing.obfer. fil- i8y. htteraC,vbi quod noua caufa debet effe lu^^^^^
98. verf habet itaq; centur. 3. Hercul. in trad, de caut. de quod contraria opimo non eft vera. Honded conf97.nu.
non offend cap. 13. num. 10. Vbi loquitur non folum de z8. VbiqUod caufa noua debet effe verifimihs fecundum
c a u f a leui,&iniufta, fed etiam de colorata,&num. II. ad i r r - a
med. verf quia, &leuis caufa. Nicol. Moron, in trad, de 4^4 S E C V N D A fit cocIufio,quod caufa lufta die tur om
fide,treg. &pace,par.z. q.io. num. i. fecundum primam. nis ea, quae prouenit ex fado aduerfari] prouocante offen
imprefifonem,ôcq.ii3.num. i.&feq. fecundum vltimam dentemadiracundiam,proutetiamdi^ifi^ram tir. d o
mprefiionem. VuIpeli:confil.3.numii.&rfeqq.Viu.opi. pœn. temp.q.9i.nu.iz.&feqq. Vbietiamdeclaram, &
num.3.Mafcard.deprobar.lib.3.conduf 1131.nu. prefsè etiam fic vòluerimt.Hercul. m trad.de caut. de nq
24 conduf II57 num. i feqq. Vbi dedarat hoc offend.c. i3.nu.i i.poft med. verf fimplex autem calori^
orócederequoad pœnam eonuentionalem, non autem- 46; cundie. Vbi tamen dedarat, quando iracundia^enitdf
ouoad lesalèm, & num. 70. Eugen, conf 8 2. numer. 13 .& iufta caufajalias fecus. NicoI.Morori.de fidtreg.& pac. q.
feq. Baiard, in addit. ad Ciar. q.49.47.nuni.n-poft n^ed- 1zz. num.z4. fecundum'Vltimam impreflionem. Vulpell.
Honded. confil. 97. num. 3 2. lib.:i. Cíephal, confil. 5S7. in trad.de pac.q.48.nu.2.Vbi tamen loquitur quando ira
num. 30. lib. 4. Ant. Galeat. Maluaf confil. 33. num-z6. cundia fuit iufta,& non tçmeraria,& conf 3 - n u - c o l .
Simon.de Prcet. con ni. 18 8. fub num. 19. 67. nu. i o-Thob. Non.conf 111.nu.8 Idem; Vulpell. conf.
Adi Et pro hac conclufione maximè fadt. Bai. in confilio 7-0.12.in fine,& conf ^ 3. nu.4.& conf 77. nu 5. & nu. 19.
^ ipf laudare vos libro 2. Vbi eam dixit iuftam offendendi 466 Et procedit haecconclufio,etiam quod tale-taótuni non
caufam, que ex ludo, & ebrietate proceflit ,quòd & ante,. fit ilhcitum,& punibüe fecundunvSocm.Iun.m coni.103.
eumvoluitBartol.ini. aut fada,§.caufa,ffdepœn.& Bai., nu.3.1ib.3. Rom. confi83.num. 2. Nitol. Moron.dehd.
/ fic dicen tem in propofito refert, & fequitur Vulpell, con- treg.ô^pac.q.ii^. nu.i.&¿.fecundum vltimamimpreffio
[ fil.79.nu 14 Et quamuis Vulpell. in locis infra allegandis nemnecdiflentit. Vulpell.in trad.de pac. q. 48. num.
\ hanc fententiam non ampledatur.-vide tamenipfum itu feq.& conf67.nu.io.Thob.Non.conf iii.num.z8.Hoconf77
num.5.&^. Vbi dixit fuffìcere caufam minusiu-, 4^7 ded. conf 97. num.3 3. lib. i. Qjymuis contrarium,quod
' ftam,dummodoverifimihteroffendentemadiramprouo noua caufa non excufet proueniens ex adu licito,&ppu
care potuerit,& ibidem num. i o. & feqq. Vbi pariter con- nibiU defendat. Colleg. Aduoc. March, conf cnm. diuerf.
cludit minus iuftam caufam fuflicere,dummodo appareat i jo- nu.49. & feqq.hb.i.idem Nicol.Moron.de fide,treg.
^ ^ ^ quod ex ea,&non ex antiqua quis offenderit. & pac. q. 13. num. 11.ad med.'verf quod tamen declara fa
46i Con tra. quod caufa leuis, ô^iniufta non fuffidat, fa- cundum primam impreflìonem,& q. 123.nu.3. & feqq. fedunt
allegati fupra in tir. depœn. temp. q. 90. nu.74-Vbi cundum vltimam impreflionem,videquedixifupra,q.9r,
probaui iniuftam caufam non excufare â pœna conuentio nu.i2.& feqq.&haceademq.nu.i45.
nah,& in noftris terminis aperte fcripferunt Roman.inl.li 4

t . \
DeVar.& Diuerf Griminib. Qu^ft. CVIL \ 495,., ^ .
yat,ièupercuííerat,íecundum Alex. i^conC.r^ z iibr-^
Jfpe¿tate fideiíit5recundo,quQdde'Vifu atteñetur,ter«o, i-que quidem caufa licpr I^-m-f mW ^
f quòd offendatur is ad quem refertur, offenfioni Icaufam^; AttameSit Sl/x^M^^^ S Tvrnf^lC W ^
Ìidedifle,nonautemalterex tranfuerfalivindida/pr^utin ,, conuentiona ^ ^ >
cafu,inquoconfuIuitParif inquoaitVulpell. ¿^benèq. ^ ' hacmaterirc^^^^^^^
c-ontrarmmiudicaifetpropteraìroatatenlvindrdetranÌ qi^od aXìum ^fuo ^^^^ excufar • >
^ V ybietiam ponit vnum exemplum caufe^ afftdate, fub- iHud verum credo.Nifi in cafu in quo mentita fi púnibi- " ' \
ditqjquod in dubio caufa non prefumitur affedata. Ni' lis, & per eam infertur iniuria,fecus fi impunibili^ prone /
col; Moron.de fid.treg.&pac.p»r.2.q. 13.nutn. ai.infine, : eft,quando datur ad propulfanduminiuriam,hoc enim vi '
'Verf-vltimojfialias diceremus,& num. 12. & feq. fecun- , timo cafu pacem rumpi crederem, non à métiénte, fed ab /
dumprimamimpreffìonem,&q.i23..nu.Ì.infine.&feqq. eo,quimentientemoff'endit,proutlatiusdixiinmateria.. '
Vulpell.intrad.dèpace,q.48. nu.4. verf. 0¿ indemendica iniuriarum, fupra q.io;. nu.3o*. num. 24.'verf cafum hunc. .. - ' ^ ^
Honded.conf97. nu.22.infine. . 48-Z SEXTVS contingit cafus non admodum à preceden- -
• S E P T I M A fit condufio,que ex precedenti con«, tidiflìmihs ineo,cuifuitdidùm,quoderatfur,& propre
clufione infertur,quod noua caufa allegan non poteft per, rea is,qui iniuriam recepir, iniurian tem non folum menti
authorem rixe, pluribus exornat lacob.Por. Imolen.con-, tus eft, fed etiam percufiìt,quem cafum referr Vulpell. iiu.
fil.7i;nu..i8.& feqq.Clar.m §.fin.q.47.'num. 9-verf quer-o conf 37. num. i; ¿r fcqq.-^bi quamtl^ipfecontendar non - •
nunc,in fine,vbi dixit ita vidiife feplùries ludieari. Herc^- fuffragári huic offendenti allegatioriem nouç caufe ex ed, ^ '
ia.4eTeàut.denon offènd.câp.47. nu.25. Nicol. Moron. dC'. . V quod fatis fibi erar iniuriantem mentiri. abfque eo j quòd t
fide,treg.&pace>par.2.q, 13. num.. ri écfeqqvomnibus ih, ^ • ipfum percuterer,ex qua percuiîîon« videtur'excefiiffe,^
difcurfii, fecundum primamimprcffionem. Vbi latè hanç. & idem repetijt in tradavdepa-eeiq. 48- num.^.&6.& e^K
opinionem comprobat,& ibidem n.IO. ponit exernp'luin»; 92. num. 12. &feqq..-^^ ^ ^
quarìdoquis deuêniensàén^erba alterGatorià:,aut iniurio. ,483 . Labitur tameniudiciomeo Vulpellus, cum ex iniuria-, *
fa,dedit caufam fradurepacis,is enim non poteft nouanis verbali, fatis iuftamoffendendi caufam oriti dubitandum -
caufàmallcgare;vtibi per eumi& q. num%3 q. li-U non eft. Et licer iniuriatus percutiendo: vltra mentiram,di i ^
nu.i.&omnibusfeqq.feciindum'^ltimamimprefllìòneift catur excedere,ifte.ramenexceiïas non facit incurrere pç- a
Baiard.inaddit.ad Clar.q.47.nu.f3. f^^- nam conuentionalem,prout dixi fiiipranu,4 ' 'Í. K
fla offendendi ciutà^;. ^ . r J ;T Y - i 48J; .!• OCTAVVS figurati poteft cafus, & generahter in ofr
Etexhoc exempio pofito per Paul,de Paft^r. injlocopre- fendentibuseos,àquibus offïndens fuit infultatus,& mar
citato inferri poteft ad géricralem'còndufìonem,quòd no :ximè cum armis, fecundum Bero.in conf. 198. num..2- &
ua, & iufta offendendi caufa ex adu cottímiffo ab offcnfo, 5. hb.3. Thob. Non. conf 111 .nui 29. vbi de noua cauTa^
etiam éxeo,quod pa?ufeu çaûtio nc^r^m|ïattir, & i, prouenienteexinfultu euaginato gladio , & vide de hoc N J
iiilima conclufio cum,prout fuo loco diduip eft, nòna, infra in decimo cafu. ; ^^
iufta offendendicaufaoriaturexquolibet adu verifimili- 48*? NONVS cótingitcafusineo,quiinalienadomocontfíi
ter ad iracundiam prouocànte, quamuis pcenamnon me^- domini voluntatem tripudium impediuitCitharedo,com
reatur. minando, fi fonare non defifteret,& fimilia faciendo , de
ü SE;CVNDVS' cafus côtingit in illa muliere, que fu- quibusperIacob.Port.Imol.iiiconf7i.inprincipio,conit
oftenfa ex eo>qaod ex agro oflièndcntis bouemíexpule- dudentesj,ex pr^didis,,quòd fijSiqui talia fecit,fuir offen-
^ V.:.,- fusi
t
- . • \
9 É
T>

e
^ ^ p S ( Profperl Farinadj Romani.
^ • fíic ab eí: aui nòti òffèndcie ptomifír, non incurritur poí- pratenfum debitum indifcretc, inciuiliter, 6;. impertí-,
na comí^^^^ nentibus verbis, prout in cafu in quo Vulpell.confului|^
dECÍmvS figurati poteíl cafus in eo,quialiumof- conf 77. num. i.
' ^^ fen^irex2tauifufpTtione^ DECIM VS OCT A V contingere poteft cafus
oerduda Is inquam,licet ex ea fufpitione, & non ex anti- in eo, qui alterum cubitali vrtata afficit etiam in pallio aona
caufa offènderit, non tamen per hoc excufatur à poena nimo iniuriandi,fecundum Hercul.in rradtaru de cautio,
ranuentionali/ecundum Petrin. Bell, in trad.de caut.{de ne de non oflTendendo,cap. 15. fub numero 11. quem re
non offen.eap.ip. nu. 1feq. fe'rt etiam Hieron. Magon. decif Lucenf 100. num. no-
¿88 Vbi dixit fuflScerepotentiamofl=endendiaótuiproxi- ' no ,&Mafcard. de probat.hb. 5. conci. 11J7. num. 6Í.
f • mam,quamuis ad adum non fuerit perdun
in IO. cafu. mer.^o^. Licèt alij contra,num.^o4. cr feq. vbi etiam quid d
492 DECIMVSC^ARTVS conringircafusinof- pafio,feuconuenttoneexprefsa,quòdnonpoffìtallegarinouaca
fendente illum,qui cum promififletofFeniorifùndum fuo fit,'Refoluevt,num. &feqq.
eciequidfiprouocatM, no incontinemi,fedex interuallo pr
^ ^ Magon.decifLucenf ioo.poft nu.7.&nu. 18. Vbideeoi uocantem oWendat ^
V / qui eontra fidem datam reuelatfecreca illius, cum quo pa^ Statuta, fiuConßitutionesprohibetttes allegationem nouA caufi ai
Í cem fecit, & non offendere promifit. Necdifiìmileeft-i excufationempacis,vel cautionis rupta,habent tantummod
ì quòd voluit Bertaz. in conf 147.nu.2S. lib. primo, deeo, iocum in principalibuspacifcentibus,non autem in alyscompr
^ qui promifit pro altero fide iubere,promifiionemq; noiu ¡ : henßsinpace,feucautione,nu.SiS- •
493 obferuat. Immò illiim deridet,& deludir ; Immò ex fim- Conftitutio Pij V.molens non poffe allegari nouam caufatn,in pace,fit
pliciderifione,&delufionenouamoririCàtìfam, eftdeme cautione rupta, non habet locum in Terris mediate Ecclefiaß
( te riercul.de cautione de non offend, c. 13.fub num. II. bieBis,num.4 D e C I M V S QV Í N T V S cafus, & ille quidem ge- Conftitutio Pij Q^ÙPrti, volens non poffe allegari nouam caufam, w

# ,
De Var.&Diuerí:Crímbíb/^^ - ^ ^
j j ^ i didtu^aò^n caufis rreguarura,& pads^frádorefi íf,«¿ád;0onn^.nu;38: ìibìuÒccónÙ^.nu.73fb.z.vbi >
fvdeorumfideiuffomailegarenonipoffinc,quodoflênf^ quaUdo confiât uotoriè de noua caufa. HippohRimin.c^^^
|iexnouacaufaproceflrerit:necallegatacuiquefufitagetUr> . fil.300.nuffi.38.&feq.lib.3.
quae quidem conftitutio fuit confirmata per Pium V. Î04 Contrarium fenfiffe Videtur Hier. Magon.decif Lucen
ems conftitutione decima.dejua m eod. Bulla, par. .2. fol. 100. nu. 19. in fin. & feqq. vbi prefertim quando conftitu
53 5• vbi non folum proiu infra mox dicam, dedarat etiá tio prohibens allegationem noue caufe,exciperet aliquos
didamlconftnutionemPijQuarti/fedetiamito cafus-particularesfquia tunc extra illos cafus excepto?cen
açadfideiuiïïonemdenonGffendendo,dequa indidaPij . fenturper eandem conftitutionem ,exdufi omnes alii ca-
Quarti conititunone nullum erat verbum, fed tantum.lo- • - fus in quibus de iure permiffum eft allegare nouam cau- - Ì
|quebaturde^pace,& tregua - huìuffìiodi enim-éonftitutio fam, & confequenter feCUndum eum ,ftante conftitutio-
nes, & Itatnta valere dubitanduïfi Uon eft, & in ;fpedej. ne predida;nec etiam poteft allegari aliqua noua caufa^
fcripferunt Hercula.; in trad, de caut; de non offen den. c; iufta,& probata^. . ^
P idem téfeft Bfeue Leonis,dequo jof C^ipd & idem fenfifie videtur Mafcard. qui tamen co-
^ n Conftitutionibus Marchie,& ftatutum Perufinuniilibi gitandum reliquir de probatio.lib.3. conci. 1157. nü.47. ôc
cap. 11 z. fubdensquòdpredìduìti Breue, & ftatutumL. feqq. loquens iri pado exprefio, quòd non pofiíít allegari
futit localiajnec feruari debéfìtìàtìófiftffèréo, quaiWT>erufie noua caufa,.qùòd fcilicet ifto cafu, nec etiam fuffragetur
^ Prouincia Marchia v Idéítií'ÍÍefUÍlán. in èôtfiïradi noua caufa, iufta,& probata^ cum exdpienti de noua cau-
^caur.denonoffend.càp. jtifubaiitel Zi Vb^ fzpo'iTitvjepUs&npaSioïa^Kiitfm^^
tîônen^ fupradideeonftiturionis PlIÔna nuMrk9:ìn ¡06 Et licèt, vt vid2s,propofira limitatio magis communifine,
& fèq. Vbi quòd hec|eft-magri«- ëôriftitUtibî ' NicoU ter à modernis recepta videa'tur/íatis tarnen dubitabihs ea ; ;
Moron, intràdrdèfid:;'tieg'&pace,pan nnM.40i reddi videtur, tum expremifiis, tum etiam eXjdedudis
fecundum primato imprfflìònem. Vb^^^ perHippol.Rimin. in d.conf 30(i>.num.40.& feqq. lib. 3.
uioném dcfupradido^Pontificis motuproprio. Vulpdí.iü i vbidixit,quòd quando StatutBm,feu dècretum vtitur ver
nitadide pace,q.'45. in fine, v»bi:refert ConftftMíbñeíh^ bis refiftenribuspotentie, aduialfegandi, &probandi
Maj^ìe, & alias Snmmorum Pontificu^^^ ftatU Eccle^ nouam caufam jtuncvideiur quòd illa hon pofiit allegari,
fiàftico prohibentes aìlegarionem nouç C â ù f e . Tböb.-Noi aurprobari y etiam parte non opponente, ôi quòd propter >
conf lio. numi^i'vbi facit méniionem de motu proprio rea omnis allegatio, ôi probatio fi tipio iurenulla,preíer*
PijC^rti. Hier. Magon decif Liicenf 'jöo. hum: rimin criminalibus, & Bald. Alex. Vant. & ahjs ibi rdatis
fed dubium-faEiöbar.Vbi refenin propofito ÔecretHm Lu • ' • per eum,exeiusdióHs,^idcturpoffedicidedarationemad
cenfe,Eugef«confil.8z.numii.vbi in hocTefert Decretü predidam limitationem,quòd non obftante decreto, feu
Ducis Vrbini, Baiard- in additioUd 01ar. q. 47. num» 55Ì Statuto prohibente allegationem, & probationem nou«
vbi parlier refertêonftitarionem Pif Coarti,& Pi) V. Hi^ eaûfe,>pôiîit eadem nouacaufa-allegaïi probarififco . <
pol. Rimin. confic co, num.3 7; Vbi réfert DecretumDu- non opponente, fecus autem ilio opponente. Immo qliah ^ ' *
caleFerrarie. ' jn*). - \ / do pœnanon parti, fed fifco applicaturjtunc videtur fen-,
A M P L I A , Quia ficutVàletftaturum,velconftitu ' rire,quòd etiam fifco non Gpponente,non debeat quis ad-
tio mandans,non poffe allegairi nouam caufam jlta etiahU mirti ad probationem iftius nouecaufç,licet fecus Credati ,
valetexpreffum padum,feu promifiib de ñOn offendendo quando pœna,aut tota applicaretur parti,aut partim fifco,
áliquém ex noua caufa. Bertaz. corif4. nuïn\p.in finé; Îibr. ôc partim parti. Adeo quòd fiante deelaratione predida.^
I.,confil. i47.nu. Z3;.verß fed totadifficultaS.Hippol.Rimi hodie cum apud nos omnes pœne ifte conuentionaies ap-
conf ioi.infine,num. 3z.verf&ita Gèffant,hb. i. Q w m phcenturfifco,qui etiam femper fi opporiat, ftantibus Bul
uiscontrarium videturdementeHdcul. intrad.decaut« lisPijQ^rti,&Qmnti allegationi,|^probaiioni nou^
de nonfoffend»Gap.4Z. num.fo.. cauie,fequitur etiam quòd vix daretur cafus in quo limi-»
Et quòd fuerit prOmiffum non offeíídere ex quäcumqj tatio predida locum haberet ¡
caufa, velquod-non poflìt offendens fe excúfaré ex nulla^ J07 Preterquam in duobus cafibus. Primus eft, quando
caufa. An tunc^dhuc poflìt idem Offërideris allegare noua idem fifcus per teftes pro Curie inforbarione^examina^
caufam, videtur quod fit,fecundum Hercul. d.cäp.4z.eb tos, probaffet ipiam nouam caufam, quia tunc nihil erit,
dem num.^o.Vbi quòd per hoc non cerifenturexciufçcau quòdiiireimpedirepoiììt eiufiJem noue caufe per fifcum «
ieàlegepeirniiiîe. Bertazz. conf 185. num.zo.vbiidem fi probate allegationem} Et ifte cafus plerumqne continge- , _
fuerit promiffum non offendere ex quaCunque caufa. Hip- refolet. \ '
poi. Riminal. in loco infra mox allegando contrarium té Secundus erit cafus , quando quis vellet probare-» ja
nentem. Quamuis contrarium confuluerit Hippol; Rimi. nouam caufam dependen rem àrieceflària defenfione, ad ^L
conf i of. num. 18. & 23. hb. ii &contrarium eriam , ô^ ea,que dicam infranu.f lo.Quia tunc pariter, nifi falerni
inalc confuluerit Vulpell. in conf ^z.num.feq.Volens probationem admitteremus, redargueremus etiam ftatuc "
non poffe allegari nouam caufam ab eo,qUipromiierat no tes de iniquitate,&iniftis duobus cafibus fepius vidi à
offendereexqeprione remora... • iudicibus fuiffe fadam bonam allegationem noue caufe.
L I MfI T A I. Quando noua caufà allegata effet iuftai, çoS In alijs uerò cafibus,Vt verum fatear,diuerfimodè lu-
& plenè:probata,.opèraiïtur huiufmodi Statutaj& confti- dices ièruaffe, afiirmare poflum,&fic bonum erat habere
tutiones,vtnon poflìtdici,&allegari cauía friuolà, & ih-^ Iudicem fauorabilem, qui in dubio non credo errabit, fi
iufta, ad ea, qua; dicunt Dodores fupra,num.454.Item y t noue caufe allegationem,& probationem admittet,quan
nec etiam poffit dici nó effe necefiàriam-probatióflera no- do eam viderit iuftam,& ex iufta iracundia prouenientem I
ue caufe,quin illa in dubio prefumatur, prout pariter di- vtputa ex grauibus verbis iniuriofis, vel ex percuflìonib®. I r
cunt Dodores fup. num.43z. Non autem quin poffit pro- aut infultu animo percutiendifado,&inde incontinen«. k
bari,&deduciea çaufa, que iufta, &probabi!is %eritie- tifequutaoffenfione, fecus autem fi ex interuallo, prout ^ ^
cundum Bero.in Cófls?8.nu.i

49 ^ ^ Prolperi Farínacij I. G; Rofanani.
^ noua caía proueníente,« necefläria defeniione.NMnqua caura,non eft locus exadíoní poetiíE conuentionalis,fecun
cnira illa cenfetur excluík à conftitutione, vel á patíium-« durn Hercula. in traét. de cautione de noa offendendo j
confeníu,cum necftatuta, nec paírium Voluntares pof— ^ pp»! 3• nuiTi.ç.verfTertiâdecÎaratio: & exprefsè cauetui
fint neceffàriam defenfionem tollere,& fi hoc "exprefsc di- in conijtitutione Pi) Quinti,,dequa in Bullar.; parte fecuncerentnonvalerentjprobatUrheG
hmitarioin cap.jí.í'.fí da,dççimain ordine,tfoK 935. proutadueirteruntThob
quis alium, & ibi gloif in Verbo vttam fmin defendendo y Non. conf 111. num. 14. .Mafeard. de probat.hb.3 .cone
de pace tenenda in vfibus feudorum,&exprefsèyoluitBe m^m- Bertaz.conf 151. poftnum. jJ. & fequen
ro.inconfipS.num.If.lib.3.Herculan.in tradnde caur. libus. Honded. Cpnf 97.num.37. hb. i»
t

\
DeVar.&DiuernCnmíníb. Qti^íl.CVriI. ««9 ' ,
rmorumjelamnupœm^pafif vigore hanmmentorum Frbts, '^^ronesßatusEecleßaßeivigYre%ulU^^^^ ar
^^r.appUcamurfifio,nun..io.sa conßuetudme acquirmtur 'f^ndatur.ç^ anmami¡dernBaroriespoS^
ma deferempmiturpœmfi^marmfiMbamimentalh&noniw LegÍ6,&Coriftitutionisperpetu&naturaeñomnemhomimm oh-Cuh.
"^tscommmt^^vkbannimenta^&Üatutaadfuntm'^. . ditumcomprehendere,num6o. emtjominem (^rjutP
ptt>rum delationupœna anpoßit imponi à Trioribm,. & Deputa- Lex generalis, et generaliter loquens comprehendit omnes perConas
tts C mtatumjuper bono,etpacifico flatu ip/iiuCtuttatis, & an quantumuispriuilegiatas,dummodo tarnen (pedalepriuileñum
«ttama VomintsCaftrorum Principibns inferioribfiii & ^on habeant,in mat eria,de qua agitur^nu-Co.
^utdetiamaMagißratibus,num^.i^. ^ Quicumque Diílioycomprehenditomnemperßnasmagnai,'(¿-par"
deperanturamuliere,(¿r illapuniri debet pœnaflatutaria ce uas,nobile s,et ignobiles nemine prorßus exclufo nu- 60
tra deferentes arma num, 1 y. Vafalii mei vafallus,vafallus meus non eßmm, 61. ' Vbi declaratur
•mafidef erantur a forenßbus, puniri debent ipß forenfes nedum hétc conclußo.
pcena iuris communis,ßed etiamßatutaria, aut bannimentali, Conßitutiofauorabilis comprehendit omnesfubditos immediate vel
num. \6. Declara, dummodo tali} pœna,aut ßt pecuniaria,aut médiat eßubieäos,num.6i.
^leuiscorporalis,fecH6figrauis,num.ij. Hietiam ijuidßforen Dominiumßgnificaturperiftaverbamt\im innmS\xnm,(jrßmilia.
fis adeget ignorantiam. An in eoprdißumaturßcientia,&i» om- Dominium in propriaßgnificatione'verificatur m direäo dominio
nem euentumforenfes femper mitirupuniri debent,num.i^'Et num.6x. •
quid de viatoribusforenfibm vementibm adforum,&arma de Dominij appellatione venit plena proprietas, vna cum facúltate alie -
ferentihus,num. 19. Et quid feruetur in Frbe.,ßeu Batu Eccle- nandi fine vlla diminutione,num.6i.
fiaßico, num. lo. _ , f deferent em,(¿'in fragranti apprehenfum ludex poteß punire
morumdelatfoeH ettam prohibitaClericis,num. 11. Ntßiniti- abfque alio proceßu,d'quomodo,nu.6^. cot. Etanrequiranere,
& per loca periculoßa,num. iz. Sed, an pojßnt puniri pœ- tur fententia declaratoria,^ an ab hac fententia detur appellarla
fiatuíaria, vel bannmentali,num.i Et an etiam à Judiec tio,

• . ^ - . : ^^ •
I
Proiperi FarinacijlX/Ronlanî.
^ nec ipfîM eorum famuli pofunt de ferre arm^^ fqmdßdiäa arma reperiremr pem plures y »
Armadeferrefínelicentiaanpo(fmt^agiñratm\Ctuitatum';(^ feqq- m enaman,aquomodopoßtßocajuprocedtadtom-
Vniuerßtatum,qui aliquam habent iuri^diBionem nu. 103. , ram,vel adpœnam ordinanam ,feu extraordinariam.
t^rchibußapuziones, &aliafimilia arma prohibit a, necetiam^ Fdnerans aliquem cum armis, pumtur tantummodo^na.vulneris,
oificides,& exequut or es iußiti^ poffunt deferre,num. 104. ( & non pœna deíatioms armorum, num. 166. Declara primo
%yírma deferre extra Ciuitatem,& in itinere impunè quispoteíÍ,nu. procedere, dummodo vulneransßc arma detulerit ammo vui-
10Ç .Etiam quodilla deferens tranfeundo per ciuitatem aliquo nerandi,aliM fecus mm. 167. Declara fecundo,dumntodopcetemporis
imruallofe in ea firmaret,num. i Nec valet Sta- na vulnerisßt maiorpœna delationis armor um,ßcusßecontrk
< tutumprohibens delationem armorum adfui defenßonem in iti num. 16S. Declara tertio vigore bannimentorum gener alium
• nere, & per locapericuloJd,nHm.i07. Qmmuü aly contrae. Status Ecclefiaftici. num. 169. „ ^^
num. 108. Arma deferens pluribus vicibus,&ßc pluries detulijje conjejjus, m
tyfrma déferre etiamßnelicentiavnHsquisque poteß nauigando per vnica, an pluribus pœnis puniripofit,num.i70. ;
mare, num.109. Arma deferens,dr captus,an débeat cumpdeiujjore relaxan^num.
^rmaetiamClericü deferre lieitum eß,quando illa deferuntproßi 17et feqq.
j^rma corporis dtferr e defenßone lieitum eìl tranfeundo etiam, quando per quis locapertculofa,nu.iio.
proficifcitur ad fuum^ r^ ¡n c t r r\ r
agrum,&fuar^ofe[fionem,num.iìi. _ _ 1 I U ^ Vili.
Arma etiam non ligata deferre lieitum eíí in itinere,c^ nauigatione
num. lìÍ. T» ^ •>• • L ' a- • r i '
Archibufetta deferre non licet,nec etiam in itinere,nu-115. i R O faciliori huius queftioms rerolutione
u4rma retiñere,&deferre lieitum eß ex caufa donationisnum.ilM eíretpríEniittenclum,quid nam veniat appel-
Et quid quoad pœnam ßatutariam.num. n ^ 1, ^ ^ latione,armorum,ex quo premiíTo non mo-
^rma deferre lieitum eil pro occidendisbannitií, num. 116. Dum- , Sjfâ^' dica oritur'\tihtas ad interpretationem Sta
modotllanon deferantur fimulatè ad aliumfinem,num. 117.Et m-^F^^ tutorum punientiumvim,feu infuitumfaûii
an tßo cafu ßt licitum deferre archibufetta,nu i i9.etfeq. cum armis, aut quid fimile. Verum de hoc contentus sq
Arma deferre vnujqmfque poteß infocietate officialium,&pro ferui- remittere ledorem ad text.in 1. armatos,, & ibi precipuè
tio iußitia, num. iiS. Ang. & m l.hi qui açdes,'Verf telorum autem appellatiorinadcferendilicemiàm
ex iußa caufa concedunt nonfolumTrin- ne ibi etiam Batto. & Alexand. fl%adl. Iulia.de vi pu-
/
cipes, fed etiam Praßdes prouinciarum^é- Gubernatores terra. blic.tex. in 1. armorum, & ibi glofli: & Dodo, acprçcipuc
rum,num. 121 num. 1x3. Vbi quid de licentia de fer endi ar Alciat. & CiepolLfl?: de ver b. fignif. glo. in clem, i. quia
chibufetta^. vero nonnuHi, in fin. ibi etiam Dodor.de
/( Arma deferenti cum licentia Superioris an licitum ßtreßfler e Offì- ftat.Monach. Io. de Platea in §.item lex Iulia,il2iCol.z.vei
^ cialibui volentibm eum capere, num. 122. ÌÌC.& adde>quòd armorum appellatio, Iníl.de pubi, iudic.
Arma deferendi licentia dari poteß,&tacitè connìuentibus oculis, " laf m ex maleficijs,num.84. Inftit.de adio. Ang. de ma-
& etiam exprefsè, (¿r de modo concedendiiflaólicentioi,numer. lefin/Verbo i. & ibi Au inad
rtig"*» 114 çfr feqq. dit. Afflid. in Conftit. ÌntentioniS5num.22. deillicit-port.
Arma deferensfcient.e,ç^ tolerante Superiore anpoßtpro eorumde- Marfil.in prad, §.pro complemento,nura. 13.& feqq
lationepuniri,num.ix

De Var. & Diuerí: Crímínib. Qnxñ. C V î t 501
i ?n ^r'ín;'?-'^?' denobilit. cap. io.hum.6^. Duen. reg.f ^
Píin ptmc. Cafl-an. m conftiet. Burgund, rubr.i.'Verbo i)«
ram imponenda eft, quamuis Statuta,féu bar/ementa.
iHänon imponant,teftaturquequòd ira viditfe#aStr
^
'^tTpylhl^^^^^^^ '7.1ib.z.Pe- filinprad. iprocomplememo'num. iz. Carer, inpuâ
fi x.T nnm ^ if^ in primo tra¿t.d^..ppellar.§. in text, ibi, iremque torum
111 i7i.num. 17. hb ^ Couar. var.refolut.hb.z. cap.20.nu. &c. num. zo. Pr : à Plach. in epir. deliót. hb.f. cap. S.nu
i8.antefinem,verí:,Namregularirer.Catell.Cortamme- az. vbi quòd ita\ ud eum in pÌaóèica receptum dl in ill
Z'w r Ti ? ^ Barbat.de Car lis Hifpania Regrî^ s,Clar.in;prad. §.fin. qu/ft. 8z. Statu .
â Â h . Í Bonacoft-in quift. cdminal.in -Verbo
qualt. Jib.z. calu 394, num.i 8. & feqq. Scappa de iure no dearmis, in fine,folio mihi 18. Scappa deiur non fcripr.ii
i cian.intrad.crimin.hb.8.c.3.num.i. &feqq.'vbiprobata. trad.crim.hb.8.cap.4.num.i6.& 17.vbiquod talispœ-etiam
antiquo R naamiftionis armorum habet locum etiam,quòd non exterdiCtam
fuifle. Bertazz. conf4^.num.i.hb.i.Franc.Bec. primatur in Statuto, -vel ediéìo. Baiad ad Ciar q 8z nu
/ M ' num.3 . Brunor.á^-ole in fuisquaft. legal, q.3 ç.nu. 63.vbi idem didt,&apud nos res non habet diftìcdrat'em'
16. íNauarr. m c.ita quorundam.in y .notab. num. 24. de-i quia bannimenta exprefsè imponunt armorum amiftlo-.ludíEis.
loan.Perr.Surd. conf if2- nu.33.hb.z. . nenu.
AMPLIA I. propofitam regulam, quia deferens arma 10 Quaquidem arma hcet de iure communi pubhcen tur
^contra iuris prohibitionem tenetur pœna 1. Iul.de vi pub. & fifco apphcentur, fecundum Luc.de Pen.inl.i.C vtar'
itxt._in d. 1. !.{& ibi glo.|i. aduertit efte mirabile,quòd vis mor-vfus hb. 11. fub nu.z. Afíhd. in cap. i .§. fi quis ruftipublica
committatur exfolo armorum'Vfu habendo,'Vd cus,num.ii.depacetenen.in vfib. feud. lo. de Platea in
i ^^ malcficíjs,num.8.r. Inftit. de^ §.Mte lex Iulia,il z.col. z.uerf fed quaro,qua fit pena. Inftiaótio.Marfíl.in
prad. in i. trada.deappellat. §.in texr.ibi, tut. de pubL iudic.Grammat.in Conftit.Inrentionis,num.
Iremà;eorum,oç^c. nu.z. Cyrill, in fumma crim. in rubr. 17. deilhcir. port. arm.
1 de pubi. iud. y. num.1, ôç 13. Menoch. dearbitr. quçft. n De confuetudine tamen apud nos,«& etiam'vigore ban
Jib. z. calu 3 94. num; 18. Decian. in trad. crim. hb.8. cap. nimentorum Barifello, Ô^ exequuroribus illa inuenientia.nu.z.in
princ.&infine. .. .. bus;acquiruntur,ô^ ira eriam de hac confuetudine teftani^œnaaureml.
lui. de ^i publica, qua fit. Die arbitraria tur Decian. in trad. crimin.hb.8.cap.4.nii.i8 &Baiard.ad
€ffe,ficutiexGrammat. lodoch. Claro, &Ofafch. in locis Clar.q.Sz. num.64.
pet eum relatis benè voluit Menoch, dearbitr. quaft. hb. iz Verum an etiam amittantur arma in praiudicium Do-
2. cafu394. nu.i. &in ijs terminis aduertit Decian.in tra. mini,qui illa accommodauit deferenti,& an didus Domi
cnm.hb.8 cap.4. nu.zz, ^ ^ nus pro reperitione habeat adionem contra OfiÌciaIes,&
Qua quidem arbitraria pœna poteft eiFe non folum pecu exequutores; an-verum folum contra eum,qui arma accÓ '
niaria,ied etiam corporahs,arbitrio Iudicis,fi credendum modauit, -videlatè difterentem lofeph. Ludou. decif jPe- 4\
eftloan. de Platea ini. I.e. vtarmor.vfus,hb. 11.fub num. rufin.3r.par. i.pertoram. ' ^^ i
i.per tex. in Authen.de arm.§.denundamus,qui rex.reue- 15 A M P LI-A III. quia quòd attinet ad pœnam delatioxa
loquitur no in defferentibusarma,fedin fabricantibus nis armorum,atrendenda funt Sratuta,feu bannimenta de
& deilhs mercimonium facien tibus contra iuris prohibí- fijper edita i ftatutaria enim pœnafadt ceftàre pœnam iu- .
tionem,prout etiamlqquirur ibidem ipfe Ioan.de Platea.,, ris bannimentahs pœna fadt ceftàre pœnam iuris', & Sta- " ^
fed idem Ioan.de Platea in §. item lex Iuha,il z. col. z.verf. tutorum; Dominos enim Caftrorum, Pratorefq; & Refed
quaro, qua fit pœna. Inftit. de pubi, lud. exprefsè Io- dores Ciuitatum, & Terrarum pofte armorum delatioquitur
etiam m delatrone armorum, uultq;pro ea pœnara nem fub certis pœnis prohibere iuxta temporum quahtapofte
etiam efte corporalemarbirrio4udieis. tem, ficut in iure non recipirdubiÌrionem,ira etiam vbi-
Sed quod non fit,nifipecuniaria,'Vide hcet20. fohdorÚ que paftim feruari notoriumeft,ficut in fpecie aduertit, &
probat tex. m e. i. §. fi quis rufticus de pace tenen. in vfib. probat Decian. intrad. crim.hb.S.cap.,3. nu.17. & feqq. i
feud. & ibi Afliid.in fummarioJRoman.fing. Z67. incip. 24
Prohibitumeft. Afflid.
Vbi etiam num.z. ponit quid dePrioribus,&Depqrain
Conftit. Intenrionis, num. 23» tisCmitatumfuper bono,&pacifico,eorum ftatu,anpoí^
deilhc.port.arm. - - fint huiufmodi pœnasarma deferenribusiniungere,&c5-
Sed hodie non eft 'Viterius de pœna iuris communis in- dudit negatiuè,nifi adfit caufa multum vrgens : Tu -vetQ ,
ueftigandum; quia'Vbique locorumprouidentftatura,ac dicas,quòdnullopadohuiufmodiPriores poftuntfacer^
etiam bannimenta,qua fine dubio attendenda funt, & a- tales prohibitiones,cum hoc fpedet ad Principem,& Do-\
pud nos bannimenta imponunt pœnam trium iduumfu minum loci,&eiusOfiìciales,nonautemad ipfos. Aym.«
nis,& fcutorum -vigintiquinque fi de die quis arma detu- conf 314. Illud quaritur,col. z. verf licer inferiori, vbi
lerit, fi autem de nodefcntorum ^o.'vltra pradidosfu- DominisCaftror.&Principibus inferioribus,proqu3bu5 %
nis idus. Exceptis archibufertis,& alijs armis breuioribus etiam,& in eodem cafu plenè confuluit Rolan.conf 3. lib.
quorum delatio maiori pœna punitur,vt fuo loco didum z.per totum. fequitur Frane. Becc. conf4.num. i.&feqq,
eftinfra, num. 51. vbilatèBerrazz. conf 46. poft num.z.hb-x. Baiard. in ad- ^
amplia IL quia deferens arma non folum punitur, dit.ad Clar.q.Sz, ntim.f i.vbi fimpliciter loquitur de Ma-
'Vtfupra,fedetiamiliaperdît,;feCundurnAlex.inaddir.ad » giftratibiis,& teftatur de communi|,&num.j3. vbiquòd ^
Bart.in d.i. I. littera C,ff'. adi. lui. de vi publ.Ioan.de Pia- ab edido hoc prohibitorio non datur appellario ex Guid, „^
tea in l.i.C.vt armor, vfiis lib. M. poft; num. z. eft tex. in Pap. quem allegar decif 43 6.num,57.
cap.i.§.fi quis rufticusdepace tenen. in vfib. feudor. Qui
quidem tex.hcet videatur loqui alternatiué, vt fcihcet
jf AMPLIA IIIL eriam in muheribus,quas compre^ |
ru- bendi fub prohibirione generali delationis armorum icri'^'^ §
fticus arma deferens arma amirrat, vel foluat viginti foh- pferunt Bai. in l.fed & fi is.fl^.dein ius vocan. &in 1. nemo' \
dos, comrnunitertamenreceptum eft,vt didio, -Vel, ftet deinceps,C.de Epif &Cler. Marfil, in prad.§.pro compie
copulariuc,& quòd 'Vtraque pœna locum habeat, 'Vt 'Vi- mento,num. 3 z. & fingul.z48. Curt. îun. in trad.lfeudòr. \
dere eft ibidem apud glofin'Vltima folutione.Bal.numa. par.3.col. j.in7.hmirat.quos omnes in propofito fic rein
primo notab. & Afthd.in fummario, & nu., 10. Ioann. .ferr,&fequitur Decian. in trad, crimin.lib. 8.cap.3 .num.
de Platea in f.itemlex Iuha,il fecondo, col.z. verf fimili— 27. Dicens amplius, quòd magis punienda funt fœmina
ter. Inftit. de pUbl.iud. laf in §.ex maleficijs,num,8i. Infti
iut.deadio. Auguft. inadditio.ad Angel.de malef.in
arma portantes,quam mafculi:,quiaabutuntur frao-ilitate ^^
ver- ièxus ad armanon apti,inferrq; ad iimiie Sratutu puniens /^W
ho diBw Andreas armatti6,n\xm.2.\Tiñn.'R,omzn.fit\g.i6j'. vioíenriácúarmis,fubquQétmuherescomprehenduntur
incip. Prohibitum eft,&ibi in addit.Afflid. in Conftitu* ex Bai, Alex. & Parid.dePut.in locis per eú relatis. Baiard.
ïnrentionis,num.z6. de illicit, portar, arm. rvbi amplius,
quòd hçc pœna àiure communi impofita delationis arma
Proip.Parin.Prad.crim.Pars4. ì
in addir, ad Ciar. q.8z. num. f 5. & feqq. allegar Soarcz in
commun, opin. verf Muliere6,nu.2çz. ¿Ga1>r.iib. 6. tir^
' íi I de ' . • -

^ Proíperi Farinacij I. C. Romani ; ^ - ' : . ^ T
'' /T dc verbojpfígnif. concluf. 6. num. 37. Sc Viui. opin. "808, Bonacoin in quasft. crimin. in verbo de arfáis »in ipj:înciU
nam. 7.^ • -Nec diflentit Dedan.in tra

DeVar.&DiuerfCriifíínib. Qii«ft.CVIII . o j
3 r. poft num. prima- EtLcam^M^^^^^^^^^ Beí
nullam habet difficultatem ífantibusApoLliciscMftit^ A F^LZr ® j ? ' fddrao.Iittcr»,
, " ven'd^e''^^ "l"'-t arma fabricare,
ì B a ï o u A Ï f d T i T d f S b / '
dus dignitatispticminentia;,&conditionisexiftanc. Plat.inle

; ,
f ^ 5^4- tt Profperî Farinacíj I. e. Romani. -
€ •
quodtexí md.lcgepnma,ír.adl. lul.devipublic. In quo 44 Sic etiam,nec talis rctentio exprefse à ftatuto prohibir.
Communiter,fedinaduertenter Dodores fimpliciter "fit- v punibiliserit,nifiprobetur, quòd Dominus domus fcien
mant propofi^cam ampliationem,non loquitur de retinen* ter domi fuç receperit,pro vt in ijs terminis cofuluit Bur'
do domi/eu in agro vnum,feu duo armorum genera, vd ^at. did.conf j^i.poftnum.y y. verf f. additur. Am'pliás"
etiam plura eiufdem generis arma, pro fus domus tutela, quòd ignorantia excufat à delido Dominum domusfquà*
& defenfione, fed in cogente ftudiosè armorum multitu- uisipfe Dominus non fuerit diligens in perquirendo, ¿
dinem ad aliquod facinus perpetrandum,idem Decian.di dicifverum. Non enim poteft'Verifimiliter quoterò
do libro odduo,cap. tertio,nu, 3 Ç. vbi teftatur,ita etiam quod domi fuae ipfo ignorante prohibita arma introdu-!
concurrerecommunem'vfumperomnesciuitatesltalia?, cantur,& ego fœpe vidi inimicos Dominorum domus iti
\ etiá alibi, & inde in pradica infert, quod fi aliquo fta- "illa infcio Dño, & vt Dominum morti traderent archituto,
feu conftitutione prohibitaeft delatio aliquoruiTu bufectaabfcondifi:e,'Vel in eius cubile, vel in aliqua parte
armorum particulariter, "^t puta archibufettorum, qtios do mus, & poftea procurafiie,^taccedens, circa dida abnoshic'\ulgo
appellamus, talis conftitutio, non extendi- fcondita arma ibid«m inueniret, fed re comperta tah frau
tur ad talia arma fimpliciter retinentes domi,nifi in con- de inuentor debitas fua fraudis luit pœnas.
ítitutione etiam retentio fuerit exprefsè prohibita. Memini enim iam pluribus ab hinc elapfis a nnis furcaj,
Et idem affirmat.Bettazz.confilio 73.num.3.&Afllid. fufpenfum efie quemdam filium, qui fub ledo partis fep->
quem allegatin conftit. intentionis, num. 3 y. de illidt. tuagenari) archibufettum pofuerat. Et poftea operatus eft,
portam. armorum. vt Vrbis Gubernator birroarios mittetet ad perquirendi
40 Et hinc eft, quòd ftansarmatus in fua dorao,non incur in domo,arma,fed cuminuerifimile admodunifuififet^i
rit pœnam delationis armorum in terminis. Burfar. conf fum, ^ic ille decrepita atatis huiufmodi arma trada
141. num. 3 5. in fine, & feqq. ret,&in fuisexaminibusdixifi^et fe valde dubitare de fui
Vbl ampl/at etiam idem fi quis fteterit armatus in oftio propri] fili j nequitia,capto filio,& ore proprio Veritatem
domns, Immò fecundum Bald. Roman. & laf in 1. pleri- confeifo iuftitia,vt fupra fuum habuit efi^edum.
que,ff.de in ius^ocando,qaos m propofito refert,& fequi 4^ A M P LIA X11. multo magis,vt non hceat' defer -
r tur Baiard. ad Ciar. q.8i. num. 6z.fi quis iniundus, cum fe arma in iudicio,&-vbi ius dicitur,feu etiam córamiuarmis
aufugiat in domum fuam nó poteft à familia ipfum dice, vel in congregatione , feu hominum conuentu,pro
infequente inuitus inde extrahi.. Quod vltimum, ficut m vt textus apertus, in l.qui dolo,§.primo, verf item, qui cu
iureverum,non credo,ita fi cafus contingeret,fine dubio telo,ff adi. lulia.de-vipubhc. AfiÌid.incap. i.S.adpala^
non feriiareturmpradica, pro nunc non intendo hoc di- rium,num.i.depace tenen. in vfibusfeudor. Vbi poft Af-
I fputare. flid.ibidixitmaiorem pœnam iudicisarbitrio infiigenda
X 41 Bene-verum eft, quòd exconftitutione Pij Quarti re- effe illi,qui portât arma ad Palatiumj'vbiregitur iuftitia.
' tinens domi fua archibufetta punitur eadem pœna, acfi Afflid. in conftitutionibusintentioni,numer.zf. deilhc.
detuhflet, & hcet hac Pij Quarti conftitutio extendatur " portam.armor. Vbi loquitur de Palatio macina Curia
per Pium Quintum,etiamadretinentes pugiones,cukei--- Vicaria. Menoch, dearbitr. quaft. lib. z. cafu 394. numi
los,& aha arma breuioris menfura tribus palmis attamen 3 8. & feq, Bonacofli: in quaft. crimin.in verbo de armis ,
^ ^ decommuniconfuetudineiblaretentiopugionum, cui— verf icem dido ftatutotrorum,&aliorumarmorum
brcuiorumnonobftantedi ^ Immo etiam priuilegiatos àiure,-Velhabenresà fupe-da
conftitunone pumbilis, non eft.Nifi fuerint ftületti , riore lioehciamdeferendf arma ea, non poffe deferre cora
qui vigore bannimentorum 'Vr bis capitulo 13.de anno -ludice.&in locoiudid), & congre Idem^in Palatio Principis^ Domini, quòd non liceat
^ . puto, cum prohibitionis ratio vrgeat,fiue iure Domini j,fi acmadeferre in fpecie probatur in c. i. ad palatium, d»
ue etiam iure pignons,& fiue fua propria,fiue etiam alle- pace tenenda in vfibusfeudor.Et ibi Bald, in fummario,
naarchibufetta,quisdomifuaa;ennear.Ethancdubíratió in vltimo notab. Vbi infert ad Palatium communis Flo-
¿ V, toliit noftra conftitutio Pij Quarti,prohibens.recend- rentia, quòd afferit in Italia effe!magna eccellentia,& Af^
tionem archibufettorum, &iIlorum receptionem extitu- etiam in fummario. Vbi dixit,quòd quando vaffak
/ \rio erapuonis,venditionis,permutationis,dafionis infolu- i m v a d k ad curiam fui Domini, Comitis, vel Baroni, nó
tum,pignorationis,vd etum ex quocunq^ alio titulo. -debet arma oortare. Marfil in d.§. pro complemen to, nu.
pradida exprefse prohiben- . 8. Carer.-vbi fupra eodem,num. 11. Tiraq. d. num,73-vef
ou^-D^rn^^ ' lìc-red&dehoa Petrus à PIach.d.cap,8.num.z4-verf his
mí r . r , m o m e n t o didaarchibufetta, fua do fané pramiffis. Batbat. d. q. c. eodem numero zi. in fine.
d^fÌ e^fiÌi" vrcontingere poteft, quando aliquis ea 4S -Menoch. dearbitr, did.'cafu 394. num.44.&feq.Vbi ambiiflít
Nonl^^^^^^ eriamquando Princeps abeft a palatio (dequa tamen
aimTdomSi^r^.^^^^^ ampliatione ^ide qua dixi in fequenti -Verfic. ) Viu de-
X a qTa in ÜS te ^ ^ P^^^ft -cif zSy. numero fecundo. Dedal in trad, crimin. libro
Vbiamplius,quòd ita.ruatur ,
C ^ 373-nu.i.öfpoitnum 6.1ib.i. teftatur femper vidiffe ab omnibus deferri arma in Pala- /
' f ; , . ""J

• •
De Var. & DiuerfCrimînib. Qu^ft. C'IlII. 505
Ì [ijsImpcratforumA Regarni idem etiara fer tcsperverbura,«>f^,miiiimèprobâtit.Burratâoni:3 /ï. ^
latio furarai Pontifias apud nos eft notiffimura. S7 num.z8.in fine,& reqq.lib.3. Vbi idem fi teiies dicant vi-
Limitahanc XIL Ampliationem, vt arma deferentes, vel difi"e aliquem deferencera lormentum breue, Vel tormén
delicentia íuperioris,vel quia Prmilegiati à iure,non pof- ticula breuia,ac prohibirá. Quòd & idem repetijt eodem
lint illa deferte m iuditio,vel in loco Gongregationis, Vt conf num.48.in fine,ÔÇ.feq. '
iupra,nonpoiïïntinquara,illa deferte durante congrega- j8 Sednunquid Bulla Pij Quinti predica comprendati
tione.íir quando ms redditur,ergo fecus finita Congrega^- Barones flatus Ecdefiaftici, ita vt neque ipfi, neq; eorum ^
tione, & ( vt nos dicimus ) finita audientia Iudicis,:quia^ fubditi de ipforum hcctia in eorum Terris,& Cafttis pofiftisprmilegiatis
iureimpediatarmo- fint predidum armorum genus prohibitum deferred,
» tunc.nihileft,quod
-rum delationem, etiara in locis prediótìs per id,quòd in-. Perlege quefo amantiifime ledor, infrafcriptum votumj
iiraih voluit Bald.in l.z.ff". de aur.&arg." legar. Vbidixit^, aliasinhac materia a me datum tenoris infrafcriptiviquòdprohibitus
nobilis à Stat uro fub certa pœna intrare dehcet^., .
Palatium Poteftatis, non cenfetur prohibitusintrare qua Propofitumdubiuminquatuor partes diuido, prima.,do
Poteftas abeft à Palarlo, fequitur laf ini. eius, qui in_. erit,an Bulla comprehendat Barones , fecunda an ecianu
, prouincia, colum.fin. ftlfi cert.peta.& in fpecie voluit.Ti- comprehendat Baronum fubditos, tertia an trahatur ad
raquel.de nobilit.d.cap.io.nura.jíí. Plach. d.conf ì.nura. loca eoruradem Baronum, quarta an Barones poflintL,
^ xj.Decian.libro 8.cap.}.num.(íi. Vbi de communi, & re- hanclicentiam darc_/.
probato.Menoch.d.caf 35)4.nura.4o.44.&feq.hancfequi 6a Prima pars dubi j non habet difficultatera. Tura quia^
tur dedarationem Vtroque cafu, fcilicet, vel quando
ius de natura legis,

^ loa ^ ProiperiFarinacijI.CiRomanî. .
^ loca imníl'diatc fubieda. Quòd Eamen omnino extenda- hrmor. Vbi dixit, quòd poteft impune quis fe cum atmis
' tur,raro. ad loca immediatè, quam etiam mediate fubiedla defendcre ab aggteífore, & numero 9.vbi facit generalem
bene confuluitidem Cajphal. é. confílio 3 f.numero 41.& conciufíonem,quód de iure communi poteft quisportare
feqq.lib. I. arma ad fui defenfíonem, quia tune videtur portare cauf»
gi Quarta, &vltima pars dubij ex precedétibusnegatiuc fue íalutis, & non ad offendendum aliquem. Marfil. inL,
refoluiturjquia fi Bulla comprehendit Barones, & eorum íp pra¿i:.§.pro complemento, numero 4. Vbi ampliar etianú
loca,&caftra. Vtiqueabfiirdum eft, quòd ipfi qui pugio- in Clericis, dicitque illis licitum eíTe arma portare pro
nes Archibufia ferre non poífunt in didis eorum locis defenfione perfone, & rerum fuarum per text.in cap.dile.
< poífint illa deferendi alijs ibidem licentiam concedere^, do, & ibi glof de fentent, excommun, in & in c.olim il
vulgata regula,Nemo dat,quod non habet. Nec premifiìs primo. Et ibi glofil^afinalis de reftit. fpoliat. & in cap. i.iji
obftet, quòd Bulle quandoque exprimant de locis etiara queftio. i. Immo idem Marfil, in confiho 103. nutnerod.
mediate fubiedis, quia, vt ex preallegatis colligitur , hec dixit, quòd non efiet ponete os in cçlum dicere,quòd noa
eft declaratio eius, Qtód tacite ineft, & ita iuris efte cen- valet .Statutum,feu edidum prohibens armoriirn ddatiofetur,
faiuo, S^Tc nem ad fui defenfionèm. Carer m pradic.in primo tradai
¿4 A M P L I A X V . 'Vtludexdeprehenfumcumarmis d e a p p e l l a t . S . i n t e x . i b i . i 3 ( h c e t
in fragranti crimine ftatim pofiìt illum punire etiam abf- fecus credat de iure Regni) Bertazz. confiho 308. numeque
p"occftu,fecundum AiHid.in cap.i.§.fi quis Rufticus, ro quin to,libro 2. Vbi alios refert,ôc ampliar, vt nec Sta?
numero Ki invltimonotabili de pace tenenda in vfibus tutum valeat prohibens armorum delationem ad fuide*
feudor.ex Bal.quem allegat in l.ad officium, fflfin.regund. fenfionem ex Marfil.in d. c, 103. & idem reperijt in conf.
quod & idem voluit, Marfil.in pradic.§.pro complemen- 173.num.í.
to,numero 44. Vbi reddit rationem , quia fcilicet eft leue 70 Verum in hoc dicant Dodores quicquid velint hçc exdelidum
arma deferre,'Vt fuo loco dixi. Nec diifentit De cùfatio parum prodeflet in pradica deferenti arma, quia
cian.in tradat. crimin. libro 8.cap,4.numero 4.Baiard.ad fi dubitar de ofìènibribus, non ex fe ipib,feddefuperioris
Clar.queftio.82.numero (if .allegat.Iaf in l.vnica,numero licentia,& non aliter debet illa deferte, vel à fuis inimicis
; i8.& ibi etiam Cagnol. numero 98. fl\ fi quisiufdic. non_. cautionem petere,»8¿ ahas, vtin propofito aduertit. A iHid.
obtemper. Parif de Put.defindic. Verbo cap. 2.nu- in d.Conftit.intentionis, d.num.p. Et ita feruatur, ôC hec
mero 4.fol. 245. â tergo. Vbi quod deprehenfum cum at- obferuantia non eft contrariaiuri cómuni,per ea,quç mamis
poteft Iudexabíquefententia, mandare torqueri,iux- giftrahter fcripfit Decian. d. lib.S.c.3.num.37.vbirefponi
taformam banni. Carer.in prad.in primo tradatu de ap- dettextui in d.l.penult.ffadl.Iul.devipubl.nonautem de
pellat.§.in textxx.ibi itemque eorum, çjrc,num. 28, Vbi quod pœnailatutaria ,Velbannimentaii propter contemptum
captus cum armis in fragranti poteft ftatim perludicem Statuti,feubanni,&itaetiamdefendit,&contrarijsrepuniri
ex Bald.quemallegat.inl.fi in ruptione,ff finium re ipondetRoland. confil.3.num.i.iundo num.3 i.irijfinc-/,
gundorum. Decian,intrad.crimin.hbro8,cap,4. nume- &fequenti, libro 2, loan. Petr. Surd.confil.i j2.num.f3.
ro 3.Vbiiquod iudex videns ahquem deferte arma,poteft libro 2.
illum punire abfque aha denunciatione, feu relatione-» 71 . in omnem euentum, quòd quis arma deferat offenfi
^gßf-^ Offi Cialis. bilia fine animo malo, & pro dëfenfione fui corporis,non
^ Contra premiffa vide Afflid. in Conftitutionibus In- pr^iumitur,nifi probetur per deferentem,quia ex ddatiotentionis,
numero 28.de ilhc.portan. armor. Vbi conclu- ne armorum malus deferenris prefumitur animus,fecun-

De Var. &DiuerGEfirninîb. i : ; Qu^ft. cllll. 507 ,
î ¿^•'S^^'^au^S^nnÎ^ Bart.inl.finali$.teIommffadl.I«I.devipub4indlr- I '
i m nt.de mula, quaítde pœnmum.6. -vbi loquens m pan. hum.-z. Et hoc deiurediaeftorum & ibi euan^Anod mî
¡ eeíiaredditduasrationes. primo fciUcet, quiaPanceria. mero z.ff.eodem, vbiqt ò d ^ ^ ^ ^
ferrar pro ralutehomims,&non pro ofFeniàfack iure.íforum, hac autem procedi d ^ i u r e S m
T n e ^ a Z u e t t u S t mT^r^'^^'^^ -^eneicorum,quo iuree'tiamlfenfiïS^^^^^^
in deferente Dan^^^^^^^^^ Pl^^h.in l.i .m fi.num.
m dei-eienre^panceriam, deQ,^C;& pro hac eadem opmio ^ x.vctCôc nota Cvt armorum vfus hb. 11 & m « item lex
ne;^cltdodrina Bar.in l.pedicuhs ^.argento fF.deauro,& Inlia, il z.corum.z.verf & adde idndo veVfftnd^^^^^^^
à turZ&'Verfhodieindiftindein^.^^S. u^^ . ,
I & defenderei dixit eorum delationem eírehcitam, quan- in tra.Decian. 1
fendant,nonveniuntarma def€nfíbiha, a¿eap.3.numero in trad.crim.hb.S c.z.nu.p, ad finem, vbi exemplificatitiV '
I4.vbi in hac eadem fnia tandem fefidet, hcet ahqua in co dipeo.&fcuto, dicirque quòd non comprehenditur, fub'\
trarium adducaï:.^ . Nifi quis fe armafteraribis défenfibi,. prohibirá armorum delatione,nifi probaretur, quòd quis Li
libus animo ahquem pugnis percuriendi,& ne ipfe eif. deferret animo oftèndendi.
dem pugnis poffet oftendi, -vt ibi pér eum & cap. 4. nu. 77 L I M I T A IlII. in deferen tibus gladium paruuium, à
mero Í8. infine, vbidicit fe nunquam'Vidiífe^obferua- quinoneftin'Vfunocendi,& quo mihtes in pralionon
tum, quòd deferens fola arma defenfiua illa amiferit.. vtunrur, vr pura, in eo qui ad incidert'dum panem , vel ad
Quod & idem teftatur Baiard. ad Glar. quaft.Sz.numero tcmperandum calarnos , ^ fimilia, apt us eft fecundura ^
64.-Vbiamphus, quòd Statutumprohibensportar Bar.in d.l.i.num.z.-verffalht in gladijs.Ansì^num.a.verf
riarma, comprendir tantum ofienfibilia nonautemde- eodem modo fìiadl.Iul.dcvi pubi. & ibi Alex inaddir.li- ^^
fenfibilia loTeph.-Ludouic, deCif Pcrufin. 3 i. numero: 3. tera D.ÔC per eundem Alex, ad eundem Barr. in l.fi.§ telo- ^ ^
par. I. ÒClacòb. Boulen. quem allegat.in reperì tione l.ca- rumffeod.& per Roman.in l.i.§.occifoium , fubnum.i. r
pitalium §. famofus, num^ 131 .&feq.ffdc pœn. Et quam- ff. ad Sillan. Angel, in 1. fi pignore §. furem in fi. ff. de furt jF \
uis ibi dicat, quòd vigore mòtus proprij Pij Quinti, funt Ioan.de Platea,in l,i.num.3.G.vtarmorum -vfus i lib 11' ¡Jr I
etiam prohibirá arma defenfibili.a artamen. motus pro- eft tex.in Authen.de armis § prohibemus,& ibi gl.in ver-'-T * V
prius PijQ^nti de armis defcnfibihbus nullum nrerbum bo,/wiwríj,&Bar.nura.3.Ioan.dePiatea.in§.recuperanfacit:-.
da, in fi. verf fecus fi non fit res apta, inftit. de intedid.&
Contrarium, quod armorum appellatione veniantar* in §. item lex lulia, il x. colum. z. m fine, verf dummodo ^ \
ma defeniibiha. hcet non appellatione telorum,&confe- fdas.inftir.depubUudic.&in$.exmaleficijs, colum.f m ^
quenter,quòd SrarUtum prohibens delationem armorum ,princ. -verf Adde tamen quòd non dicitur quis armatus
comprahendat etiam deferentem arma defenfibilia, eft inftit. de adion. Arer. in eodem §. ex malefici js, num i r
tex.in 1. armorum, 6c ibi prafertim. Alberic.flf.de -Verbor. Se ibi etiam laf num.84.in fin. An&de malef in verbo '-vno
fignifquiloquiturdefcutis,&galeis, prout etiam loqui- fiaccaferreo, num.i.infi.&ibi Auguft.inaddir Amad de-»
tur rexr.in Auth
,aearmis§.prohibemiisgl.in LGléthenii- findic.num.Sj?. So'cin,reg.3o.in 4 fallen Aftlid in Conñina
1 .§.quia vero nonnulli in fine, in'yetboarma, deftatu tution.Regni Intentionis, nu. 17 de illicir.pQrtar.armor
Monachorum.,.-vbidixit,qiiòdappeHàtionearmor^^mde loan.Fraric.Scaglion.fiiper i.prag.de duello.poft num do. •
«»da figmfitation« vemunt arma, quibuç defendimur^ Maifilin prad.^.pro complemento, num. 17, verf itenv
Í ' ' ftante ' »
' \

'jos ^ troiperrFarinacij I. G/Ròmani.
^ ftante StatÎîto Carei'.in ptad.in i. trad, de appellate in^ credit, quando qais extra Ciuitafem proficircf Rolens
Xtn.ibiiteniqtte eorum (^c.num.^.Petr.ä Plac.in epith.deli- per Ciuitatem eundo,autredeundo tranfiret, aliascnim*
¿torum, lib. j.c.S.fub num.(i.&S.Catell. Cotta in memo- inquit ipfe fi ligara arma^per Ciuitatem, quotidie ferretl
ral. in v e r b o i n princ, Tiraq. in trad, de rebus femper in eamanens,nonpoirer propter contemptumpro
exig. verf zi. &c. Barbar, de Cardlega.quaft.j.nuín.iS. liibitionis pœnam efFugere,& non male dicit,faltcm iudiyerCidem
dicas, il 2.& num.19-verf&licet communiter. cio meo extraordinariam, cum animus ofièndendi pro-
Menoch.de arbitr.quœft.hb. 2. cafu 394. num. 72. Viuius pter quem ordinaria pœna impofita fuitjCeiTet. Et tarnen,
opin. 7

t , •
• I
De Var.&DiWnCríminib. Q u x t t . CVIII. 509 ,
I to,mouetur etiam, & in eandem fententiam concurrit^ ftitutionibusintentionis,nu. 54.de illic.portatftmor. vbi ^
Í Nauar.mcap.quorundam,num.i.notab.antenum.5.iun- loquitur fecundum difpolitionem illius Conftitutionis,
9 ¿to, num.5,7. & 11. vbi dat notabilem declarationem.^, & nu.3 J-vbi quid de illis,qui adu, non inferuiunt, fed haquam
ibi omnino per eu videas, extr.de ludeis. Addo pro bent tantummodo literas fami]iaritatis,0¿: nu. 3 (í.vbi quo^
hac eadem limit. Barbat.de Card.legat.cjj.num.i^.in fine, modo probetur, 9 quis fit Curialis, & familiaris Regis,
Clar.in praòt.^.fin.q.Si.Statutum Viu. nu. 4. verf & fcias, & nu. 37. -^^bi etiam idem de Curialibus filij primogeniti
vbi quòd Ita alias Mediolani Senatus refcripfit.Scapp.de iu ^ ipfiusUegis. Duen.reg. ^ f .in^.limit.'vbi etiam qui dicun
renonfcript.hb.f. c.i^i.nu.i7.& íéq. Iofeph.Ludou.de- ' tur Curiales,&in lo.limit.vbi de Curiahbus,&familiari-
cifPeruf3i.nu.4.partei. _ bus primogeniti Regis. Quibus addo étPetrum à Plach. >
f
Quid de portante baculumaptum,&accommodatum in epith.deh

' 510 ^ ProfperiFarinacijI. C.Romaiii . ^
Í ouaiontili, 5¿ ah'óruM armorum breuioris menfurœ tri- uigationis fF. a^i.ïul.de Vi pubi. Luc.de Pœn in I.1.CJ
bus Dalmis nec etiam oífíciaIes,ó^executores iuílitia pof- vtarmorú vfus,Iib.i ^.nu.2o.m fine, Bart. m Authen.dear
funt illa deferre 'Vi

«
De Van DiuerfCrimínib; Q n x ñ . C v L . 511
inI.quídolo,§, i.verfíc.exceptus eft,qui propter Venatio- Penn.in di(aal.priraa,ntmero ii.&fequenti.C.t^rmor. 4
nem, Scc. ff. eod.titu.adl.Iul.de vi public.Bar.in didahi. vfus,libro 11. Vbi loquens in PrefídeProuincie,^amuis
j num.i.vbi etiani, quòd licèt de iure Autbenticorum non illum refert Caflàn.in confuet.Burgund.titulo. Desiuftiliceat
defer re arma, etiam ex caufa venationis. Attamea ; fw,rubric.i.folioii.numero 15». Non tamen negar etiam
vfus communis contrarium admittit.Luc.de Penn.in 1.1, aftìrmatiuam veram efte, ÔC procedere,quandoiufta timo
Cvtarmorum vfus,num.2o.in fin.Bart.in Authen.de ar- ris càufa Iudicem impellit ad concedendum hanc licenniis.§.denuneiamus,
num.2.Affliót in cap.i.§.iì quis rufti- tiam, Quod & idem in effedu voluerunt Affliól:. in cap.
cus,num.f.yeriìc,item fallit,nifl porter caufa venàndi, de 1.$.fi quis rußicus, numero 18. loquens in oflìciali habenpace
tenen.in vfib.feudor. Ioan.de Platea in §.irem.lex Iu- te merum,& mixtum imperium de pace tenenda in vfibus
llia, il 2.colum.2. verfic. quinimmo etiam Inftit,deinter-i feudorum.Socin,reg.3o.in feptima fallen.vbi de Poteftadid.Aftîid.in
Gonftitu.Intentionis,num.j.de illicit.por-« te alicuiusiterre.Marfil.in praih^.pro complemento, nutat.armofc.
Et ibidem poft num,2. Joan.Fran.^'caghQn.fu- mero quinto,verficulo item vfus armorum.Carer.in praperpragma.
I .de duello , num. jS.Carér.in primo trad.de dic.in primo tradatu de appellar. §. in text, ibi, itemj^ eoappcllatio.in
§.in itxt.ihiJtemi^eorum&c.tmm,i6.T>\iin. numero 10.& fequentibus in difcurfu.Vbi genereg.f
f.in prima limit. Petr.à Plach.inepitho.delidQr.lib. ralitefloquitiir tàm de licentia Préfidisi«piàmCapitanei,
1 .cap.S.poft num-44.CyrilLin fummacrimin.rubr.de pu- & cuiüfcumque alterius Superioris.Petr.à Plach.in epith.
. blic.iudic.§.quìhtb,num.i.folio mihi 115. coIum.4.ScapN delidor.libro 1. cap.8. numero 17. Paris confiho 171. nu»
' pade iure non fcriptò lib.j.cap. lìi. num. i. & feqq. Vbi, mero iS.libro quarto, Gatell. Cotta in rnemoral. in veri,
quòd ita de confuetudine feruat . Roland, conf; 3 . num.7. bo armorum,yetüc.Sc notabilis. Barbat.in trad.de Card,
iundo num.3^.\Iib.2. Decian.in trada.crimin.hb.8.cap.2i legar.queft.num. 19. vetficu.idem etiam Bonacoif. inu
i num-:i,& cap.3. hum. 3 3- Vbihanc limitationem fine du- quèft. criniin.in verbo de armiiy \etiic. hem dido Statubio
procedere fatetur quoadpœnam iuris communis, ve-^ to,folio mihi i7.Scappa deiure non fcrip.libro y .cap. lìr.
^rum quoad pœnam ftatutariam- credit contrarium ad numero 5;ybi,quòd ita feruatur de confuetudine. Decian.
I hoc,vt Statutum aliquid plus operetur vltra ius commii- I2i in trad.critnin.libro8.càp.3.numèro 58. &

-
• / ^ ProÎperi FarinacyL G^iRomam,^^^^^ ^
^ r NeediÎi'ntit Roland.Confilio 5 .numerò iS.in fine, libro quaeft.Si.in'verfStatutüm vj. verficulo primo^vbiplujej
' 1 'Vfiil^amen apud nos communiter prasualuit, vt etiam alios refert concor4äntes,teftantesque de magis cotumufine
tali fideiufiÎone concedatur licentia deferendi arma, ni,& feruata opinióne, à qua & ipfe nullo modo recedenlicèt
quandoque fed rarò,viderim etiam Vrbis Guberna- 133 dum pufat,&'Verficulo fecun do, numero fecundo. Vbi
tores pro licentia deferendi arma,& archibufia, voluifitj idem Statutuni punit deprehenfum curn armis, licèt fe-
fideiufiîonem de non abutendo, erit itaque hoc iudici eus, quando. Statuta, vel edióta exprefsè dicerent poíTo
atbitrarium^. - prbcedi.perinquifitionem jquia tuncpunituretiamnoa
a m p l i a IIL diaamxiij.limitationemmultoma cáptusj-vt ibi per eum.Cœpol.in l.fi fugitiui inumerò 74.
gis inDominis Caftrorum,& Terrarum, quos poiTe con- C.deferuis fugitiuis. Bonacofi: in qua£ft.crim.in verbo de
* cedete fuis fubditis licentiam deferendi arma in eorum_. armù^mte medium,verfic.fi Statutum dicat. Scappa do
territorio dubitandum non eft.Et in fpecie feripfit Afihd. iure.non fcriptolibro f.cap.i^i.numero 13. & feqq.Ro.
in cap i.§;adpalatiura,depacetencn.in vfib.feudor.fed an JandíCónfiho yf. numero 27. & feqq. hbro 2. Viu. opin.
pofiînt.concedere licentiam deferendi archibufetta, dixi 7^3 • ßwmero i. & feqq. -^bi de communi.fer nata opinio.
fuprantim.^S.&feqq. ne,& quòd ab eà tanquam rutifiîmain decifiuis non eft
1 îo . S V B l'i MIT A I. hanc xiij. limitationem proce- recedendum,quod & idem pluribus comprobauit,& tefta
;dere j-prout loquitur , quando fubeft iufta caufa » que tus;eft Decian.intrad.crim. lib.S, cap^f.nuraero j.per to-
«utem in propofito dicatur iufta caufa concedendi licen- tumï^vbi prefertim hanc fententiam defendit ab imputiam
deferendi arma'Videasper Carer, in pradic. in :tra- gnàtiombus Menoch. contrariumfenTientis m tvâd.àç^
¿tat. de appcllat. §. in text, ibi , itemque eorum, &c. fub açbitrar.?i'i3iTft. d. caf 394. numero:45>.ÔCieqq. Addo ad
numero 10. & fequentibus, & per Decian. libro 8. cap.3. i>riemiirâ-Bèrfazz.confil.4Îi. poft numer. 10. hbro 2. Vbi
dióto numero 57. ad finem, verfic.circa caufam,vbi dam loquitur m delatione paruorum archibufiorum» Brunor
nar conrrariam obferuantiam propter prefumptam lucri à:SoléÌJ3>compendio iuris, verficarma deferens,&rlatiu!
.caufam. Baiard. ad Ciar, queftio. 82. numero 72.'vbi in fuisrqueftionib.legal.queft. 3 j.per rotam^vbradparte;
eriam remifi:ìuè,quefintconfiderandaper ofifìcialem in difpaiata.queft.bancfenx«ntiam communem,ciemsntio
conceflìone huius licentie. Dicant tamen in hoc Do- ii-ém;feiaprsdicaferuatam teftatur, &'proptereaabea.
iäores quicquid velint, quia hodie huiufmodi licentie ihiudicandojminimè rccedendum,quicquidcontradixe
pafiìm arbitrio Superioris, abfque alia difcufiìoneiufte i34 rint ali j ibi per eum telati. Nifi verba Statuti refpicereii
caufe conceduntur, prefertim in Vrbe, in qua gentium.. òificium ludicis,& in ludiceni efient dii-èda,vt putà,qui;
multitudo, & inftantiapctentiummultiplicaraâhtierfieri P-unicètiauentunràludice.tuncenim conui

•t - ' *
BeVar.&DiWrCGriminib. C^i^ft. CVH^^ 513 ' ^
^öcm allegat in l.iÄusfuftiÖ,ffdehis,qtiinotantiit infam* tor Auguftin. in additio. ad Angel, de malefíf^n verbo \
& in hac opinione refídet idem Marfil.in d.§.pro compie- . diEìus ^^ndreas armatus , num. S. in fine. Idem^r,gel in. r
miento,nu.i4.'VerfattamcnmihiAnu.25.0^feq.Nififta- AuthenticadefantìifilmisEpircopis, in§. Reuererdifitutum
pramiaret inuenienté, quia tunc refpedu pramij mus,in fine,numeio 21. Carer. in prad. in piimo tredainueniensnon
confequitur illud,nifi et capiat ex Angel.in tu de appellation. intex.ibi. num.
d.§.Neraiiu$.Jonacoff.in quaft. crimin.in verbo de Ar- 22. & alij plures relati per Clarum in loco pracitato, Vt
flwij,admedium,verfic.item fifatelhtes,foho mihi ly.à ter fijprain hmitatione.ÔcTin primaopinione.
go,quibus addo etiam eundemMarfil.in fingul.?9^incip. 144 LIMITA XV. vt arma deferens non puniatur pœ-
Dubitarunt, Dodo laf.inl.i.inprincip.nu.Sy.ff'.deacqui- na,prafertim Statuti, vel cdidi corporali, vtpma, in deren.pofieifpòft
Roman.ibìjquos in jppofito refert Decian> Catione archibuforum paruamenfura,quando in defe- '
»
in tradat.criminal.hbro8.c.4.nu.4.poft princip. verficul. rente ceífat dolus, prout in ijs tormentis confuJerurt_,
Angel, vero, ad comprobationem dodrina Angel.eo loci . Bertazz. confil.46. nume, fi confil. 173. nume, 3. &
volentis puniri inuentum cum armis,quamuis non appre fequentibus, libro primo, & confil. 3 oS.num. lii.'&'conf
henfum,praterquam in cafu,inquo„Statutum daret inue- 46i .,numeio & confil. 315?. num. 8. &feqnentîbus , linienti
pramium, rum tuncülud-nondetur,nififequatU5 bro fecundo.Burfatr. confil. 77. nu .6. in fine, &i3;&feapprehenfio,
& hac contraria opinio comprobatur tam quentibus,& confii. 141.num.7. m fine , ôç fequentibus.
ex Conftitutionibus Pij. Quar ti, &Qmnti, quam etiam Qm Dodores pracitati maxime in propofito confiderant
^ex bannimentis Vrbis, &ftatus Ecclefiaftici, quibuS: in dolum requiri, quando in Satiitis, feu bannimentis apeorutb
fine cauetur in omnibus pramiflSs capitibus poft ponuntur ifta verba audtat,&yràifumat, vel etiam, q^ianfe
procedi ex ofl!ìcio,&per inqiiifitio nem. do funt direda in perfonam, próutinnoftris bannimen-
1 In hac contiarietate Vna fuit diftindio, & ex hacdi- tis, & Apoftolicis Conftitutionibus pradidis .
ftindione comprobatur,ni fallör,propofita communis lir I4ì • Et apud eofdem Dodores etiam. reperies , quòd ad
mitatio, quòdfi ¿"tatutum punit euro,qui fuerit inuçntus excufandum à dolo qualibet caufa etiam iniufta, fatua
|cum armisvproutloqnividentur Dodores relatifupr^ credulitas excufabit, de quo dixi parricïilariter de pœn.
^in limi tations tunc talis pœna hon habet locú, nifi êt temperan.fíipra quaft.90 nu.,6.
fueritdeprehenfus, fecundumpiimáopinionemratioi^e 146 LIMITA XVI. Nifi confuetudo armorum delatexr.in
l.bai:fatOTum.C.defideiufi[br.dido verbo Íí^/am, tionem q-uandoque peimittat j hanc enim confuetudinon
puniatinUentum cum armis,fcdcum,qui armà.detu- nem valere negati non poteft ex trsdit. in I. dequibus.fiv
lerit, proutapud nosloquuntur Apoftohca conft^utio- de legibus, & in 1. prima, & fecunda. C.qua fit longa^ ^
nes, & bannimenta Vrbis, 0¿.ftatusEcClefiaftici, & tune confuet. & pariter hanc confuetudinem excufare à pœna
poflit puniri fi conftet de delatione armorum., etiaKu nec etiam dubitan dum eft, prout in terminis refpondit — 1
quòd non fuerit inuentus, & ita procedit fecunda opinio Parif confil. 171.num. 19 libro quarto. & aduertit Decia. " I
fecundum Affiid.-inConftitut. Intentionis. num.ïS.de il- in tradat. crimin. hbro.8. cap.3 jium. Vo.jVbi exemplifi- I \
licit.port.armor. Petr.áPlach.incpith.dclid.hb.i.capit.8. catin confuetudinedeferendiarmaintrad.xrimin.hbro
num.1«?, 8. cap. 3.num.6o.inahquofefto,.inaliquafcena, veìin_.
Etquamuis contra hanc diftindionem fitaduerfendu, aliis locis, & remporibus^proutin VrbeaJiàsmeminiin.
quòd multi Dodores relati fupra pro fecunda opinione lo vltimo die CarnisPriuij, in quo omnibus armatosince- ll^
quuntur,qn Statutum punit inuentum cum armis, & ta- dere licitum erat, & cap, 4. numero quinto, poft mediinen
volunt etiam fine apprehenfioneefiTe puniendum, & um, Verficulo attamen ex communi confuetudine, vbi
irtroque cafu pœnam delationis armorum locum habere amplius dixit prohibitam à iure commnni delationem.
exprefse volucrii,ô^defendit Menoch. de arbitrar, quaft. armorum in defuetudinem abijCe,aim hodie, Vr ipfc_»
lib.2. cafu 394. num. 45).& feqq. Vide tamen in propofito inquit ,in quacumque regione, 5c cifitate, quihbet poflit
Decian.d.hb.8.c.4.nu.5.vbi deféndédo primam propofita arma impunè portpe, nifi exprefsèprohibeatur à ftatutisp
in limitatione fententia in fpecie refpondet omnibus fun» vel edidis. Bertazz. confiho 229. numero Burfatt. con- v.
damentisipfius Menochij. , .. , fili.o 77^ numero 15. & confiho 141. numero 39. vbi V
Alia fuccedit diftindio , quòd prima opinio procedit, confuetudine, qua nobiles defciuntarma fine hcentia., \
quandoStatutum punitaliquodfadum,quoddeiuieeó- & de qua etiàm loquitur lofeph. Ludouic.decif Perufin. m
muni non eft delidum,prout eft iredenodc,portare pei;- - . '31. numero fecundo, part, prima. Roland. confil.38.& \ * ,
Jas,aut quid fimile. Secunda autem opinio procedat,qüá fequentibus, hbro 2. vbi plura adducit ad comprobatio- V
do Statutum punit ahquod fadum de iure communi pro nem huius conclufionis, Enumero 36. & fequentibus.
hibitum,& punibile, prout eft homicidium,furtum,& fi- 147 Vbi declarat eanr non procedere, quando talis confutu- ^ f
Hiilia, fecundum Angel.in Authen. de fandifs. Epifcop,§. 148 do effet generalis, & indifcreta quoad omnes. Et quòd at-
Reuerendiflìmus ,nu.2i.refert,&fequitur Btunor. àSo- tinet ad arma prohibita in Conftitutionibus Pontificijsi,
lein fuis quœft.legahbus,q.34.num. 17.'Verfic.3.cafu,&c. vide Bullas pradidas, in quibus.videtur improbari om-
Ex qua diftindione idem Angel credit comprobati prima nis contraria confuetudo. Ideò recurrendum eft ad ilr
opinionem, fed certèlabitur ; quia armorum vfus deiu- lam quaftionem , de qua fuo loco dixi, nunquid fcilicet-,
recommuni,vtinregula,prohibituseft,étquòdnon fue coufuetudo reprobata excufet à pœna, & ad materiam. . ,
ritcaptus,proutbenèaduertit Auguftin.adAngel.de ma- huius hmitationis vide, qua generahter dixi fupraintir. '
ìtfìcAn'-^ethodiäus

. . _ •
. ^ ^ ^ ProíperíFárinac^ L CRomani. . i
^ , . T n len*( us autem creditut denunciatori/feuofficiali de fait feruátum,^, non,ct quod miniftri eífént plufesjftd œ
^ ^ n u t a t e a^perquii-endum contrauentores ita per hanc tantummodo fac^atindítiú ad torturam, &.i^ctferuatû
Snnem voluir Parif de Put, in traóta. findic. in verbo fuiife teftatur m Odamo Barono de GiuitateTrobes,qni
cap.r- incipiente, Iudex in officio procefljt,n. r. fuit repertus cum paruo tormento,Et qui cumjntortura
f«í mihi'i4r Garer, inorad, in primo trad, de appdiat.- perftitiflèt infecunda inftantia fuit Iiberatus, g^uisiti pti.
rii^rext ibi^^'itemq; eorum.'c^c n. jo.vbi, quòd birruarij mainftandafuiftet in pcená vkimi fupphGi),.eodemnarus,
contia càptum curn armis alijs non extantib.fiint legitimi Barfat conf 33 « • numH4;, Vbi loquens m delarioneparui
teftes Òc quòdita obferuaruntoifidales.Claud.ad Bertaz, tormenti, dixit non efle Credèndu ofliciah;& birruario.
confiÌ.TrS num.z.verfic.fed quxftio eft,vbi alios referti 157 Etad premifla vide que dixi in tit,de indìc,&c. q.5i.n.
' Tci concordantes.QoamaisibidemBertaz.didonum.z, af- «^y.&plurib,feqq.&prefertimn.iSo.&feq.&mtrad.de
' ferat relationibus e;eequutoru non efleftandum, quando teftib.q. 5(Ì.num.37S,&feq.& nu.38z.&q.^3. ntim.-uS.
pars pcene.ipfis applicatur,quod & idem repdij t incònfil, i jS L I M I T A XVIIL > Et hec hmitatio venit dedaratm^
i73/nurar7.Baiard.ad aaivqueft.Sz.num.(jO,vbi,qUòd ex ad precedente limitationem, quia fi Giuria inuenit Vnii
rdationeofficialiitm, & exequutorum pofita inadis, po- enfem, feu gladiú in terra proieótum,penes plures ibideiì)
teft ludexdeprehenfum cú armis códemnarei& preriftos, éxiftentes, omnesq^tiegént fe didum gladium, feu enfem
quòd credatur birruarijs, & officialibus dicétib. fe aliqué proieciflè,licèt ahqui Dqdores dixerint pofli? Iudicem pa
innenifle cum arniis, quando pro armorum delationele- nam ab omnibus exigeire in folidum,fed-vnò foluenteaiiuis
pœna imponitur, benè exemplificat Ang. in 1. ea qui- òs liberad, vt videre eftkpud loan, de tWat.poftTancredü
dem- num.i. C.deaccufat.Batt.ini. Diuus, num.8.ff. de^. de

t . - s Í ^
De Var. & Diuerf Criminibus Qu^ft. CvIII. 515 * ,
ttt non abfoluenduro , fed condemnandum effe, licèt in quòd rion debet carcerari, etiam quòd non inuei^at fide- '
pìlirìbus fic inuentis,teneat eos abfoluendos^vt fupra eum iuifores, fed debet dimuti praftitaiuratoriacaiM)ne 6c
retuli «Et Ita quòd ifto cafu debeat fequi condemnatio, num. 32, Vbi quòd offìciaiis non recipiens ifto cafu fidevoluit
etiam Petr. à Plach. in epit.deh(ä.lib.i.c.8.poft nu. iuftbres tenetur in findicatu, ad qua omnia vide etianu
17.'Verfic. illud etiara.Scapp.de iure non fcript. hbro Decian.in tradt.crim.hb.8. cap.4.num. 14. & iy,Declara-
. c.iii.nu.ii.E)ecian.hb.8.cap.4.num.ii.verfic.Putarem "onem enim armorum efle leue delidlum dixerunt Dotamen.
Vbi declarar, nifi is, penes quem arma fuerunt re- dores allegati fupra num.130, hic non repeto. Ergo'Vbi
pcrta,doceret de fua optima condirione,& fama, & quòd -vigore bannimentorum, vel ftatutorum, imponitur pœ-
nom eft fohrus deferte arma, & quòd eníis reperrus non na corporalis, etiàm quò offerantur fideiuffores,deferens
. erat fuus, exijs enim tolhtur illa prafumptio,quòd arroa^ arma non relaxatur, nifi pœnas debitàs luerir. Et ita apud
I eflent fua,& quòd ad eftugiendum pœnam per ipfum fue- nos feruatur, ôc aduertit Decian. in trad, criminal.hb.8.
rintin rerramproieda. cap.4,d.num. 14. in fine,
r Verum ex hac fola prafumption e, quamuis violenta-., Abfolutafuithacquçftioadjaudem Dei, die ij. Maminime
imponi poflTe pœnam ordinariam delationis ar- ijliaOi.
morum omnino crediderim ad'ea, qua de prafumpriua-»
probatione fuo loco dida funt fupra.
; L I M I T A XIX. Quia fiquis-vulneret cum armis argvmentvm.
non punitur duphcipœna,videhcet delationis armorum,
&-vulneris,fed pœna tantum'vulnerispledetur,& cum TN T J o, MI* J 1 1 1
ca armorum delationis pçna confundiíur,fecundum Rar. D e ludo , & illlUS pœna , quando habeat loCUm m ,
in Aurhen.de armis.§.denunciamus,num.3.in fine.Ioann. genere,
de Platea.in §.item lexiulia, il 2. colum.z.verfic.ièd quaro.Inftit.depubhc.
Petr. à Plach. in epith.delid.lib.i.cap.
^g.poft num. iS.Iodoc. in prad.crimin. poft num.77, num. r v ji^ jt^ ^ v i tj-
'4.Barbat.intrad.dcCard.legat.quaft.f.num.2î.Cœpha.
confzo4.num.4z. & feq.lib.z.BonacofiTin quaft. crimin.
in verbo dearmü, Verfic. item fi Statuto caueatur. Decia. ^dideteflatiopropter multammala , indetueniunta
intradcrimin.hb.8.cap.4.nu.ip. Et videquaadmataria | ^ ^ qMÌÌ.iop.mm.z.
huius limirarionis, generahter dixi fiipra parteprimaj, J Ludem ludo prohihito anmortaliter peccttt nufft. ^
titulo de delid. & pœn. quaft, per totam, & prafer- fequentibus. ^ ^
tim,num.zo. ^ Clericilupresmagispeccant,quàim laici nu ^ ^^
T Hac autem hmitatio videtur in primis declaranda,'Vt Ludi in ¡perores an peccentmortalit er, num.
procedat, quando quis detulir arma ad eftèdum -vulne- Ludere m pecunia regulariter prohibitum eß à iure, num.^. ,
ràndi ahquem, tunc enim pœna delationis 'videtur con.; Mearum ludusprohibitus à iure,nHm.-j.
fundi cum pœna vulneris, quia ad illum finem quis accin- jilear um ludus quomodo, de quo tempore, & aquo inuentuf fuit,
acit arma, verum fi quis arma detulerit contra prohibitio- num.B.
nem, Se non ad efiFedum aliquem 'vulnerandi,fi poftea cú Aled ludus in genere fumitur à BoBoribuspro omni ludoprohibito, • ^
illis ahquem vulneret, videtur duphci pœna efie punien- num.
dus,fecuudumIoann,dePlat. in dido §. item lex luha,il Alearum ludus in ßecie dicitur ludus, in quo trahuntur taxilli,&
i.colum.z. infine, verfic. fedquaro,anfialiquis,Inftirut. iuxta eorum punElostabuUmouentur,num. 10.
de public, iudic. poft lacob. de Beluif quem allegat, &;eft ^learumludui habet mixturam ingenij, & fort una, num. i r.
fubths declaratio. ^ n^learumludH6,quandoj^accipiiur\prolud^artarum,num.ii.
S Declaranda eft etiam pradida limitatio, vt procedat, Cart arum ludus prohibttus eil à iure, numero 13. Declara,vt nu\\.
quando pœna vulneris eft maior, quam pœna delationis Tabularum ludus tàm Clcrícis,qmm latcis,prohibitus eft nui \
armorum, tunc enim pœna minor confunditur cum ma- Tabularum ludus dicitur mixtus ingenij, fcilicet, (^r fortuna fimtd, \
iori,fccus fi pœna delationis armorum efier maior, quàm num.\6. ®
pœnavulneris,iecundumDecian. in trad.crimin.hb.8. Tabularumludusquando^noneßprohibitus,num.ij.(fr
cap.4.fub num.i«)'quamuis contrariûconfuluerirCœph. T axillorum ludus prohibitus eßaiure,num. 19. Qmmuisalijco»'^ ^ -
in confil. z40.num.4z.&feqq.lib.z. volens, quòd pœna_. tra,num.zo. ^ \ ^
delationis archibufttri confundatur cum pœna-Vulne- Promiftio pecuniain cafu pod vnus faciat plurapun^a, quàm alitis .-V
ris, qua erat minor. ^ valet,num.zi. -
p Sic,& pariter eadem limitatio non procedit vigore ban Taxillorum ludus, quando proprie dicatur de perfe conßderatm ,
nimentoram generalium ftatus Ecclefiaftici,emanatorum feu iunñus cum ludo alearum,nu xz-&fequentibus.
de anno 1595?. cap.24. quibus exprefsè cauetur pœnam de- Taxillorum ludus an dicatur mixtus,nu-^^lationis
armorum non efl!e conñindendam cum pœna de- z^z,ardi ludus prohibitus eß, tàm Clericts, quam laids, nu.i^. &
lidijcum eifdem armis commifii. _ xG.vbi etiam quis dicatur ludus A^ardt.
o Sed quid fi quis inuentus fuerit cum armis, & exami- Ludus conßßens infoia fortuna omnino prohibitus eß, num. 17. &
narus confefins eft, aur conuidus fuerit, quòd pluribus fequentibus. Fbi etiam ponuntur aliqua exempta. ^^ÎS» '
vicibus arma detulerit,an vnica,feu pluribus pœnis iècun- Ludere ad pariter impar,anßt pro^ibttum,num.x$.pluries detulir arma,punjenduseft,& dicitur q? fie Digitü dimicar e, vt vulgo dicitur, alhmoTta, an ßt prohibitum, \
licredendumeft.Affiid.in Conftirut. intentionis, num. num.^o. »
a7.de illic.porrat. armor, (quòd tarnen apud nos non fer- Ludus mixtus conßHens partim in ingenio, & partim in fortunapra S^ ^ '1
uatur ) & vide in propofito Marfif.in prad§.pro compie- hibitus eil a iure, num. 31. Q uamuis alij contra,num, 3 z. * X
inento,num.3 4. vbi quòd vnica tantum pçna imponitur , Ludere mn licet tàm in public is,quam in priuatis locis, nu-^ 3,
eriam quòd vna die fuerit quis pluries cum armis inuetus. LudiinßeElorespuniuntur tàmpœna iuris, quàm ílatutaria,contra A
Et -vide etiam omnino Decian. in trad, crimin. libro. 8. ludentes impoßta, num.^^.Contrainpœnaßatutaria,num'^S' %
cap.4. num. 13.-vbi omnia pramifta benè declarar. quid deinfp eäoribus ludi non prohibitiì num. 36.
71 LIMITA XX. Quia inuentus cum armis relaxatur Societatem facientes in ludo puniuntur, acfiipßluderent,num. ijoblatisfideiuflbribus,fecundum
Affiid.in Conftit inten- ^ßeqq.vbi de materia.
tionis,num. Z3. de illic. portar. arm.or. Vbi eam reddit ra- Ludi participes puniuntur etiam, quòd non ludant,num.^j. Contra» f^
iionem,quiaicihcet pro delationearmorum non imponi- * »um.3S.Dißingue,vtnum.^9tur
à iure pifi pœna pecuniaria, & propterea eft lene dell- Jurans nonludere,antncurrat periurium, ß facit ad partem iniudum,
vt mox dicam. Marfil, in prad. §. pro complemen- do,vel alteri det pecuniam, vt ludat, vel ludentemdoceat,
a io,n»ra. 2p. & 31.-vbidemuliereinuenta cumarmis, mm.^o.^ßq. ' i
Prolp.Farin.Prad.Crira.Par$.4, KK z Ludm A
: ^ : : Ì •

' / ^
^ iß^ ¡u V V ; Proi|)lriFarinacij I. G,Romani.
^ tuiiueñvroh¿fñtpUmn.roli;immpecmiafedem vincente pecunie amiiTe in ludo repetit
¿^««ííipjti/^^»,/'^ J tima parte difputabo de'Validitatejac nullitate contra-
TecuniTMPdlaüme venimt omnes r^s conftñentes in federe,nume-^ prefertim mutui inter collufores, feu aliàs occafio
^ 7o . ' , neludicelebrati,&i;s omnibus bene,
mnFfnrlT r'^ dolares, magù^ mam alú, propter tempo^perditio- íis.erit etiam nrfallorv bene refoluta tota materia ludí.,
nemludereprohi^^^^^ i Et antequam ad primam partem me conferam,pte^^^^^^
TK^nniraenta impommia ludenttbm altas poenas vltrá ius commune to ludi vfum deteftabilem eflfe propter plura, & infinita^
'vdent,è'mmM'&• '»hi ampliatur etiam pro ludo mn pro propemodum mala, que inde veniunt. Idcirco luforés
hibitoaiure . odioíi funt, & plura in deteftationemhuius criminis,aelu
ftatutum,feu confuetudo ludi permifflua y & quòdamifum in ludo íbrum, vide tex.inl.fi;C.derehg:& fumptib. funer.Albír.
non repetatur,non valetmm.^6. Tréfertimin Clericis, num. in 1.1.§.Item notandum. fF.dealeelufu, & aleator.Adden,
Aj.Contrarium quòd huiufmodi Statutum ,feu confuetudo va- ad Alber.in d.l.i .§.fin.htera A. ff. eod. Odofred.m rubr.in
leahnum.'^S.S' feq.Jn hac contrarietate vide plures dißtnaio- fine.eod.tit.-verf Aleatores ftudent, 8c ibidem in d.l.i.nu.
nesmmso.é'jeqq. i.Florian.inead.rubr.infine.Henric.Boyc.mc.clerici,ilz,
Ludus dicitur Crimen,&propterea bannitus pro ludo, dicitur ban- num.i.verf & hec^'ohibitio fit de vita,& honeft.Cleric
nitusprocrimíne,num.s6. &ibietiam Abb.num.1'^erfic.advltimum.Hoftien.ic
lurorespuniunturpoemM^traordinaKÌa,nu-')7-Cpntra,quòdnulla c.Interdiledos, num..i.extr.deexcefl:Prelat. IdemHo;
poena puniantur ,num.s^.& sO-^bietiam deiure canonico an ftien.in fumma.C. eod. nume, ^per totum. Vbilatiflimi
lußresaliqmPoe-^apHuiantur. explicat, & exemphficat omnia mala ex ludo prouenien
Lufofesreputantur ature fuorüm bonorum lapiiatòres, nu. 6o. Vbi ria. Archid.in AÈpifcopus, num.2.diftma:.3 f. & ibi Pr^.
propterea^ ipßs inter dicitur fuorum bonorum adminiUratio. , pof num.3. ante finem,'Verfic. & eft mortale propter no
Z^udéns cum fraude pmitur,nu.6i.é'feqq.vbi et quibus modis talis uem-parisde Put.in trad-de ludo, nume, i. &fequentib
• fraus committatur,é- quòd defraude ßatur arbitrio iudicis . Caccialup. in tradat. de ludo, nume. 11. & feqq. 'Vbi la
l,udens cum fraude,é'falfitatean dicatur committere. furtum, & , tifiìmé, & num.8 3. & fequen. Stephan.Cofta, etiam di
falfum,num.6^.(¿r 6^. ludo, articu.z.num. 38. & fequen.Troil. Maluat.in trad
^•pcenaludenf is cum fraude,&falßtate, an pofflt extendi vfque ad defortibuspar.i.num.^&feqq. ^23. Auguft.ad Ang.d
mortem,num.6^.é'

t \ ' '
»eVar.&Dmerí:CrIm;ni!>. Q^ñ. CÌX. si? ' /
«e v S ^ ' num i.infi. mitur in genere, quandoqueauremin fpeciejinfenerefl ^
& num ?o ^il^R^^ religiolùm erga Deutn . muur pro omni ludo prohibiro,& prafertim fi fn fortuna
^ num.io.'Verí.& dixit Bald.&c. Cacaalup.in eod.rrad. confiftat, fecundum Odofred.in 1 folent S Senatus Con
deludo,num.^.vernd.ciretiamBaldus,&c.Srephan.Co. fulrus-ffdealealufC
ila eriam^deludo ,num.i4.verfic.& fic principaliter tradi- circa iftam materiale de refil ^ fumptib ^
tur regula m z.art.Troi .Maluet.in traode ibrrib.par.a. Sicard.in rubr.cap.& d numeÌ^s'.Yrnc^rfn cap cTerict Ü
tiCAn \ttDo,^etidor demali dati, Amadde findic.nu.pi. D.Florian. extr. de vita, & honefta cleric Vbi nroorf re^
Sdnu^rfi;^^^^^^ ?uòd fub ludo alearumcoinprelSdftur^^^^^
• vbTreftaturTcommn'nTrÌ Tabularun^Nec diifenrit Odofred.in rubr.fi^de alealufu,
vDi teitatur de communi.Clar.in §.ludus,in prmc.vbi etia Zc alear, verfic. vera alea eft. Vbi dixit aleam effe ludum ta-
• de communi, Menoch.de arbitr.quaft.hb.z.cafu jp^.nu. xillorum. Azzo in fumma. C. de relt num Verf^ elì
i.Vim.opin.465>.num. i. loan.Bonif.^ tra

• / . .. -, .
' ProiperiFarìnacij I. C.Romam.
/ fonibpa|^'.nnni.i4.m fine. Vbi prafertim, quando ludi- 20 Qiwmuiscontrariumg>ifteIudus non fît de iure comí'
^ tur ad Lffétcam,ad tertiam,& quartam, & hodie luditur muni,prçfuppofito quòd fit ludus mixtus(quod an verum
ad primam, -^ei iècundam, n^ulgo dicitur, à chiamar, fit,dicam infra)voluiflre videtur Bai. in I. aduocationisnu.
A n s e , demalefic. in verbo Metidor demaltdati, pofinu- a. verfic. alius eft perfona praexercitator C.de cpndit. ob
mer.2. lodoc.in praót.crimin. cap. 126, fub numer. ly.ad turp.cauf&in hac opinione refidere videtur Paris de Put.
* med.Pia(ft.Corrad.riîb.deIufor.num.5>.vbi de communi, in traét.de ludo nu.p.adfinem verf alij dicunt. Relati per
Adden.adSum.Angel. in v e r b o , num.3. htera A. ad Troil.MaIuat.de fortibus para, num.3. quos tamenipfçj
niedium addir. non fequitur.Barbat.conf6(3.num.i.lib.3.&ibidem,nutti<
14 Nifi quando in ifto ludo cartarum daretur fola indu- 4.'\bi allegat etiam eundem Bal.in rubr. C. decondt-ob
Aria,& non fortuna, quia tunc videtur permiifus,fecun- 2.1 turp.cauf Pra¿t.Monteleon.fol.31. num. i¿ Vbi loquitur
dum Florian.in loco pracitato, & poteft poni exemplum de ludo taxillorum cum tabulis ; Et in fortioribus termiin
iftis ioculatoribus, qui cum cartis faciunt mirabiles lu- nis pro hac contraria opinione facere videntur Dodores
dos, propter manuum,quarum habent dexteritatem, & allegati per Viu.opin.yyj.nun^i.'verfSandus veroTho.velocitatem.
mas.volentes quòd pofiiumpromittere centum tibi fi plu^.
1Ç A M P LIA 11 î. In ludo tabularum , quem & deri- ra punda à fortuna habueris,quàm ego:referr,& fequitur
cis,&laicis prohibitum effe, probat tex.in Authen.inter- Baiard.ad clar.in §.Iudusnuin.io. qui etiàm teftantur do
dicimus,&ibifio.i.C.de£pifcop.ôCcieric.Florian.inl.q> communi Dodorum Opinione.
^ \ ineonuiuio.§,fiferuus,num.4.ffdealealufu,&alear.Bal. 22 Taxillorum autem ludus de perfe,ab alijs ludis confide-
/ jnl,fi.inprinc.C.derelig.&furiìpt.funer. Alber. ind. Au- ratus eft propriè ludus ille, quem nos vulgo appellamus
then.interdicimus, num.2.ô^ibietiamOdofred.colum.I. ^//ÍD^ÍÍ, in quo quis ludir ad faciendum plura punda,ô{
in princ.& num. 1 .verf vnde nota,t5e ¿'alyc.num.2.in fine. 'Vt vnius punda citius 'Veniant, quàm alterius, prout be-
Imol.in cap.Clerici,il2.num.i5.colura.(i.antefin.verfô^. nèexemplificat Imol. in l.fiquiscumfcirctnum. 8. ff. prò
* hec opinio.vbi teftatur de veriori,& comuni opinione, empt.&in d. cap.clerici numero ly . colum. (í. in fine veri
ibi etiam Abb.num.4.de vita,&honeft.cleric.Prapof Ale- Item pondera extr. devita, & honeft. cleric. & ifto mode
xand.in cap.Epifcopusjpoftnum.j.verfaut eft ludus mix- confideratus ludus dicitur propriè ludus fortuna, proui
* tus,diftind.3 5.Vbi teftatur de magis communi opinione, inter ludos fortuna ponitur per Prapof Alexandrin.in.
Marian.Soein.in c.inter diledus,num.53 .verfic.circa ter- cap.Epifcopus num.j; verf aut eft ludusjn quo fortuna potium,&num.
y4.in fine, verf & hac opinio de excèfl^Pra- ieft.diftind. 35. lodoch. iaprad.crimin.cap.i26.fubnulat.Paris
de Put.in trad.de ludo, num.i i.verf Mixtus au-. merO' i^.'vbi quos nos^ taxillos vocamus, ipfe fritelloi
tem ludus,& num.35).&4o.vbi proponit contraria,& illis nuncupätyDiaz.in prad.crimin.canonícap.yo.numero fe
/ Vii refpohdet.Caccialup.intrad.deludo,nu.io.verfautcon-: cundòinfine rvbi quòd taxillos Hifpanum Idioma Dafiftetraixtim,Stephan.Coftainfimilitrad.deIudo,art.2.
dosappellat.
( * poft num. 3 3.in fine, & 3 4.etiam in fin. vbi de communi, 23 Verum non de perfe confideratus, fed iundus cum Iu-
Amad.defindic.poftnurn.5)i.Iodoc. in prad. crim.c.i-zó".. , do alearum, qui ludus,dixi fupra num. 10.propriè, &
fub num,i5.ad med.Prad.Corrad.tit.de lufor.num.i). vbi in fpecie dicitur quando quis cum Tabulis, & taxillis Iu-
* de communi. ' ditur in alea, non in fola fortuna, fed ô^'in Ingenio etiam
16 Prohibitus autem cenfetur tabularum ludus, quia repu coñfiftit refpeduindudionistabularum, proutparitèrdi
tatur rnixtus fortuna fcilicet, & ingenij fimul ; fortuna, 24 xi,num.xi. Sic enim declarando quahtatem huius ludi dipropter
taxillorum adum; ingenij,propter tabularum in- ftinxit Card. Zabarell. in c. clerici il 2. numero xi. verfic,
* duólionem, fic enim communiter tradunt omnes pracita & iuuari poteft,& Iterum infra in'verf de fecundo,& terti
Dodores, & in fpecie exemplificat Florian, in d.§.fi fer- tio de vita honeftat.cieric. & apertius ibidem declarat
uus eod. num. 4. & hòc modo fumptus tabularum ludus Abb.num.4.Stepha.Coila in trad.de ludo art.i.poft num:
idem eft,quòd ludus alearum, prout dixi fupra num.io.6f 33.&feq.
/ inter ludos tabularum principatumobtinet ludus Sbara- 2J A M P L I A V. Et in ludo Azardi, quem pariter
y gljgi,de quo per Caccialup.intrad.de ludo, num.7.& IO. prohibitum effe, & prafertim cleri cis feripferunt Cyn.in
^ ante fin.Amad.de findic,d.num.pf. ' Authen.-Interdicimus C. deEpifcop. & deric,vbiin hoc
( " Quòd fi tabularum ludus non habeat mixturam taxil- ludo rurpitudiriemineife affirmat,& in eo cito luforesex-
^ / jrum,ôç fortuna, confiftatq; in folo ingenio,proutcon- pediri. Odoffred.ibidem num. x.'Verf multo fortius Ad-
^ /aftir liidus fcaccorum, tunc indubitanter crederem illum den. ad Salycet. ibi litera A. 'Verf & die quòd regulariter.
/ ,-iefiehcitum ,&permifllim. Imol.in l.fi quis cum fciret num.7. in fine verf.fed aduerte
Jmmò tabularum ludum cum taxillis permiffum eflè^ flT.prb empt.Abb.in c.derici il z.poft num.4. verf & ^^ ^oc
/ T exprefsè voluit(fed quidem malè, & inaduertenter) Fab.à - Intelledu nota,extr.de 'Vita,& honeft.cler.Bonif de Vita-
Monteleon.in fua praól.arbitrar, fol.3 i.num.i(j. lin.in tit.deludoAzardi num. i. Vbi amplius quòd Azarjp
A M P L I A I i n . in ludo taxillorum. Ad taxillos di ludus eft diabolicus ab Azardo Diabolo ad homines
enim ludere prohibitum eft,& clericis,&laicis, cap.deri- decipiendos&c.&idemdixitTroil.Maluat.defortib.par.
ci,il 2.de'vita,&honeft.cleric. vbi Bald.in/umm.&num. 2.num.19. verf Item ludus fuit inuentus à Diabolo. Ang.
, fe 5.infine,dixit, quòd ludus taxillorum nullam habet fpede de Malef.in verbo A/etidor de mali dati, num.z. Amad.de
' virtutis,ied eft quadamdifïïpatiOjêC Vitium anima,& ibi . fin dica, poft num.91.
etiam Anchar.num.4. in 4.notab.Henric. Boyc.num.i.tSc 2í Ludus autem Azardi dicitur ludus taxillorum, fine ta-
\ A.bb.num.4.verf Item nota. Hoftien. in fumma de exceff bulis, confiftens in mera fortuna fecundum Abb.in c.cle-
>

De Var. & DIueri: Crímínib. Qaxtt, C V l L . 7 rp
iem prohibitionis in liidis mera? formne, quàm in alijs. cut ille qui ludit, Odofred. columna prima, in prmcip & *
Salic.infummario.Hoftien.ind.capituloCÍericiÍum;ro A
m61:.de ludo num.x. & num. z(J. verf fit iguur condufio fexto in verbo wurM^Ioan.Andr.numero tertio. vbi red
- Amad.S1nd1c.poft.nu.91. _ dir. rationem quia fcilicet fpe¿tandi confuetudo incitan-
Et ex hac ampliatione Floriam in loco precitato ponit di licentiam fumit. Ant.de Butr. numero i z.Bald.in fumpemplumin
ilIis, qui nummorumquantitate pofita in ta mario,& Abbas,numero quarto,verfic.òcpondera textú.
bulaludunt adpar&imparhocefl:ad'Vatidnandum,[an Bonif Vitalin.in tit.deludo Azardi,num.ic Parifde Put
ilh nummi remaneant in numero pari v d impari. Hunc in trad.de ludo, poft numerum 44.Caccialup.in eodem.^
enim ludum tai^uam in fola fortuna confiftentem fibi il- trad.de ludo, numero nono, ante finem, & 3 z.Stephan
_ hcuum videri affìrmat, cuius contrarium videtur de men Cofta in fimili trada. deludo, numero z f.articulo fecunfteCaccialup.in
trad.deludonum. 8z. infineprinc.&in^ do,& ibidem, numero 35.& 3

I ' 510 Proiperi Fàrinacij I.e. Romani.
do adludktidum,cIocendum ludere,autfímiliafaciendo, quantitate in ludo peraiíTo,quoad Clericos,&nm^g
f videPamj.de Put.in trad, de ludo, num.zo.5. verfic, ro 37. vbi generaliter de confuetudine ludendi.
án fi quis promifit, vbi deeo, qui non ludir,fed facit alium Corrad. titu* de luforibus, numero 11. in fine, verfic.lj
ludere nomine fuo. Caccialup. in eodem trad, deludo, mira fexto.
num.

DeVar.Sc DiWCCritninib. ' Qu^ft, CIX. 52.1 ' ,
in princip,'Verf. aliltamendicufit,& colum. frante mcd. mer. 182. Quibus in fpeciejadde Cacialup. inorad, d o
verftamen per confuemdinem,&d. columna quinta, in fi íudo,num.8Q.&Summ, Silueftr, in ver bo, lums nume- \
nc,verf in alijs autem locis, &num.y. column. (3. inprin. ro 12.
verf in locis,vero in quibus eft confuetudo ( dempta ibi- jtf A M P L I A X V . quia ludens non folum dicitur pro
dem diótionc-i. iVo», qua? errore impreftbrispofita fuit hibitus, fed etiam dicitur crimen, & propterea bannitus
in libro meo)J& d. num. i ç, in fine,columna feptima, in-, pro ludo dicitur bannitus pro crimine, fccundum Bartol.
princip. '•verf aduerte tamen. Cardin* Zabarell. numero & Bald, in proemio ffbrum in §. illud,quòd, refertj & fell.'Verf
ali) extraglof dicunt, & Paulo infrain verf & quitur Paris de Pur. in traót. de Iudo,fubnum.53. Caciaficperconfuetudinem
poteft abrogati, ôciterum infrain lup, in eodem trail, de ludo,num. 85. Pra-pofit. Alexand.
»verf de fecundo, & tertio, Abb. num, 13 .'Verf fed de iu- in cap, Epifcopus, numero quinto, diftincl. 3 f. Stephan.
I re naturali. Stefan. Cofta in traâ:. deludo,artic. 2. nume. Coftaintrad, de ludo, arrie. 2. numero 37. vbi quod non
3f. verf Nam maximè. Auguft.ad Ang.de malef.m verbo folum eft crimen, fed etiam graue, & non leue, Auguft.
eJ^etidor de malt dati, poñ nam. 27. Barbar, conf 66.nn. ad Angel, de.malef, in verbo Metidor demalidati, poft
fexto,libro3, Adden. ad fummam. Ang. in. verbo a numer, feptimum, verf & ideo ludus appellatur crimennum.
litera D, ° Prad. Corrad. titu. delufor, num. primo, verfic.fubijce-
Sedquòd immo-^aleat confuetudo indiftindè, etiam reetiampofiumus, & num.24, vbi amplius, quòd eftcriin
ludo folius fortune, ne dum in mixto videtur de men- men publicum. Poller, in prad. cenfual. in verbo Nicolaus
te Dodorum allegator, fupra num. 48. Et in fpecie aduer- ¿pifiopus, numer. i u.in fine, & feq. Viuius opinion. 468.
tit,! &.latècomprobatcontra mentem loan. Andr, in d.c. num.i.
Clerici,& fequacium, Stefaix. Coft. in trad, de ludo arti, jj A M P L IA X VI. & quidem illatiue ex precedenti
4, nuin.5. verf fed hic aduerre,&num.4.& feqq.in difcur ampliationej-vt cum ludus fit crimen ,iccirco luforesar-
* fiuCapraconcI.8(?.num. 4^. & feqq. vbi de communi. bitrio iudicis extraordinaria poena puniuntur,ex quo in-
- Altera Dodorum eft diftindio',quòdconfuetudo,fi- jure non requiritur exprefia,a¿detcrminata pœnafecun-
. ue Statutum, quamuis pofi:it-valere, quoad non repetirlo dum Bonif de Vitalin.intir.de ludo Azardi,num.3.verf
nem pecunie amiife,prout videntur loqui fere omnes Do fic. fed quia Paris de Put. in trad, de ludo,num. 45, in fin.
dores allegati fupra pro afiSrmatiua opinione, numer,48. prin cipij,'vbi quòd vigore conftitutionum Regni, publi
Non tamen valet, dum ex ealudusalias illicitus, fiat liei— ci taxillorum lufores ad opus publicum damnantur, Ang.
tiisjhoc enim confüetudine,feu ftatuto fieri non pofle col de malef. in verbo cJ^etidor de mali dati, num. 20.
ligitur ex ttaditis per Prepofit. Alexandrin.in cap. Epifco- Vbi quòd ille, qui vineit, & ille qui lufit poteft arbitrio
pus,num.íí. &7. poft med. verf aut funt laici , &d. num. • iudicis|puniri fecúdum perfonarum , &delidiquahtatem
7.infine,Verf ¿'quòdin cis diftind. 3 5. & ita etiam alio- per text, in A uthen.alearum, vfus, voluit dicere ini. final,
rum opinionibus relatis poft longam difpurationem refpo C.derclig &fumptibus.funer, in'Verbo.^^mVi, Qui tex.
detMarian. Socin. in cap.interdilcdos,num. 36. & feqq. iudicio meo, prout etiam in alio propofito admonui,ni- '
vfque ad num. 44. in fexta queft. per totam de cxcefiibus hil. ad rem facit, nec in eo potuiinuenire illud-Verbunu ' 'á
prelatorum. Nec ab ifta opinione diflentire videtur Paris puniri. Amad, de findic, num. 93. in fine,verf ôcpoterunt *
de Put. in locis infra allegandis,&ita etiam in hac eadem puniri arbitrio inquirentis,per tex.in d. Authen. alearum
diftindione relatis hincinde contrarijs , refidere "Videtur vfus .lodoch. in prad. cap. 126. nu.17, . .
Cacialup.in eodem tradt. de ludo,num.71. & feqq. ad nu. Vbi quòd lufores puniuntur extra ordinem, aut exilio,
' 75.77i78.&75).vbiquòditacommuniter tenent canoni aut pœna pecuniaria, aut alias iudicis arbitrio Ignar.Lo-
ñx, nec diflentit Stephan. Cofta de ludo arrie. 4- num. 4. pez. in addit. ad Diaz, in prad. crim.canon. cap. 7o.litera
in fine,& f . Capra concl.86.num.52.& ji. [Prad. Cortad» C, fub verf Hoc de Clericis,prope finem, verf Prad,Cor
in tit. de lufor.num. 10. & feq. Viuius opinio. 468. vbide rad. rubr. de lufor.fub num.20. Clft, in prad. §.Ludusnu
» communi Burfat. confi 16. num, (î. . meroodauo,verf fed quero, qiie fit poena,&'Vide Vrbis
Licet bene eadem confuetudo, feu Statutum poflit face bannimenta de anno capir, feptirno, vbi luforibus
re ludum prohibitium impunibile. Q^muis non licitum, ludo prohibito imponitur pœna trium iduum funis,fed y
fic eriim cbllio'i videtur poft multa ex trad, per Parid, de-.» ni fallor, loquuntur in i js,quiludunt in (^»^y^ ^
Put. intrad.deiado,num.28;3i.infine, 33.&.4S>-verfic. Ôç vide etiam bannimenta flatus Ecdefiaftici gen«vetiim
Statutum, vel confuetudo, & num.50. ÔC î I. Ca- ralia edita de anno i^^S»-cap. feptimo, vbi magis gerferal^ f
eialup.'in edd. trad, de ludo,num. 76. vbi dicit fe hoe in- ter in quohbet loco puniuntur poçna pecuniaria Indente A ^
dubitánterteñere,& num.78, infine, verf item nec pof- ludo prohibito. \
fa vbi propterea,quòd ftantejconfuetudine, aut Statuto Contra quòd de iure communi Indenti, non datur ali^-l
îuïum pcrmittentibus, ludens propterea non arcetur àdi- pœna,nifi quòd tenetur reftituereid,quòd vincit-, nec eif
snitatibus, & muneribus publicis,feu etiam àferend® te- «Jatur adio ad confequutionem pecunie,vide,uel non fo
limonio, " Iute, ut fuo loco didum eft, uoluitMarian. in cap. inter
t. Sed contrarium reprobato Cacialupo in loco precita.- cliledos,nume.73.uerf autloquimurinLaicisdeexceíf.
tò,quòd fcihcet confuetud o. non poflit facere ludum im- Prœlator. Nec diflentire videtur Parif de Put.vbi fupra in
« punibilé,voÌìiit Corradin prad. tit.de lufor,nu,i i. tradatu de Indo d.num.45. uerf pœna ludcntis.Cacialup.
f Plures autem funt cafus fpeciales, in quibus ludendi co». incodem trad.deludo,num.Ì£.in fine,uerf fiueioLaifoetudo
improbatur,de quibus infra in difcurfu quasftio- cus. Alciat. de prefumption. rcg,3. prefumpt. 25?. num. 6, ^ ^ ^
nis pertradabo.Primus cft in confuetudine ludédi in die- Vbi quod ludens,&UÌncens,nonconuenitur, nifi ciuili- r \
bus feftiuis,dc quo dixi infra, num.13 f. fecundus in coti- ter, preterquàm fi Idferit cum feruo,^filio familias, infti - y \
fùetudine, feu .Statuto ludendicumfalfistaxillis,feualeis tore,antahjs fimihbus perfoms ludentibus pecunias a - ^ 'I
cum fraude,de quo infra num.70,. tertius cft in confuetu lienas , de quibus dicam infra num. 81. & in hanc con- ^ I
dine mutuandi in ludo, fub vfuri.de quo dixi infra, num. trariam fententiam etiam concurrir Men.och, de arbit. q.
220. (^¿tus eft in eonfiietudine, feu Statuto pcrmirten- hb.fecundo,cafu 399. num.7. feqq. , _ \
te ludcrein magna quantitate, de quo dixi infra,num.i 3 3 λ De iure autem Canonico Laicilufores, fi non defiftant ^
Quintus eft cafus in confuetudine'rcpctitionis pecunie â ludo,excommunicantur text, in cap. Epifcopus, ibi
amifle à fi"iioiamilias,a f6ruo,feu alijs non habentibusre- Prepof Alexand.in fummario diftind, 3 5. Card. Zabarùm
füárum adminiftratione'na, & ludentibus alienas pc- barell, in Clement, fecundaj.fed & tales,num. Î o. in fine,
€uniâs;dé quo diîi,infra,num.i77. Sexrus cft cafus in fo- de vita,& honeft. Cleric. Ignat. Lopez, in addit. ad Diaz.
ro còn-reicnxie,inquo'Vinccns tenetur pecuniam reftitue in prad.crim.canon, capif.7Q, in uerbo d^leatores, litc«rc,aUt
pauperibus erogar» non obftante quacunquc con- raC,fubverf hocdeClerit. SuramaSi!ueftrina,inuerb© j*
tra'ria confuetudine . . í num.i o,veif & ibi pafct,idem cft in Laico. Me- £
- Quòdanv«rumfir,&quando, vidaallegacosinfra^nR n

\
, » ^ pfoípen Farinacij I.e. Romam.
m cjuòd ab EpifcopoLaicus lufor poena ar- , nemlfcci. Vbi dixit hunc fic ludentem cum falGtate^
f ^ bitTariaEV^^^^^^ did proptie committete furtum, fed itnptopriè & fic cef
S^mSlquamcanonicoincurrunt^fedetian^ fatillaregula, quod.pro tribusfuttisqu.spoteft fuf^^^^^^
iodem uie fuo^^^^ & intrat aha conclufio,quod excepto furto, hodie de con-
«?ooSrea ilS tanquam male vtentibus fua fubftantia fi.- fuetudine propter iter^ionem delidi, non impomtur p«
?iu Kdisis in?erdicitur adminiftratio fecundum Bal. na mortis, de qua d.xi fuoloco m titulo, de peen, temper,
in ÀuthSquòdlocum Cde collatio.in fine, Auguft. ad Ideo cogita, & m dubio adhaereas equiori opimoni,& nò
Anff. de malef. in verbo fep- eri^bis. • J r
rimi a n t e finem,verf itemaddePrad.Corrad.rubr.de Quamuis re Vera ifti falfi lufores grauiter dehnquunc
liifor'num li ino. Ampliacione allegat. Rip. ini. is cui &legibus,achominibusodiofireputantur.
bonis num" 21 ft! de verbor. oblig. & ibidem per Con- 6-j Talifque pffina^ locum habet, fiue falfitas, fit latens,vt
rad num zo Viui. opin. 468. mim. i. verfic. &hinceft puta,fi taxilh fint plumbati,autaureatiintus,fine etiam pa
loann Bonif in trad, de furt.§. 10. num. 9 i. tens, vt quia taxilli haberent maiora, feu minora punda..
fx AMP LI A X V I. & multo magis, vt ludus prohibí- fecundum Parid, de Pur. in trad, de ludo, num. 45. vbi
tus fit, & ludi poena incurratur quando in eo fraus ahqua, bene comprobat, & refpondet contrarijs,pro vt contrari
feu falfitas interuenit-. Quòd multis modis contingere um videtur fentire. Caccialup. in eodem trad, de ludo,
poteft d e q u i b u s , vide bene declarantes, &exemplifican- num.03. Menoch. dearbitr.queft. lib. 2. cafu 399. nura.
íes Marian. Socin. in cap. inter diledos, poft num. 3 4. a? ii.infine^. ..
feq. de exceft". prelat. Parif de Put. in trad, de ludo,num. 68 Vbi declarat dummodo falfitas patens fit collufori igno
9. verf idem'filudat cum taxillis falfis, 8c.num. 20. verfic. ta ,& occulta^ .
& communis conclufio Cacialup. in eod. trada. de ludo, Et rurfus omnia praedida tam quo ad poenam, quarru
num. 3 9. & feqq. Aug. ad Ang. de m.alef in verbo Meti- quo ad repetitionem pecunie amifie, dequa mox dicam,
dor de mali dati, poft num. fecundum, in princip. additio- procedunt, fiue fraus,& falfitas committatur in ludo pronis,verf.ficut
faciunt ifti Barri. Baiard. in addit. ad Ciar. hibito, fiue etiam in permiifo,fic enim eft de mente com-
§. ludus j num. 14. muni omnium Dodorum preallegatorum prefertim fu-
Vbi quòd in ludo & fit commifla fraus, aut falfitas,fta- pr^in verf & à vincente,& ita in fpecie voluit. Card. Atut
iudicio peritorum^. leXan. in cap. Epifcopus,num., C. de relig. Se fumptibus funer. Bald, in I. aduoca-
Et ibi Auguftin. in additionibus, vbi bene aduertit-», tionis num. 2. verf idem dico, C. de condir, ob cauf dat.
quòd non fine caufa Dodores dicunt hunc teneri poena-, Imol. in 1. fi quis cum fciret,num.5. verf quod intelligCLj
furti, fed extra ordinf.n puniri, quia proprie di reótè,

De Var. & DíuerCGríminibi ^ Qu^ft. 'CI X. 52 3 ' ^
NoIuìt Pafii:^ePut.mtra(a.deìud^^ nem eorum, qui dixerutitcompellentem adK-^ndunu
uerte,nu.5i.CacciaIup.m eod trad, deluded,n^ did eum qui fuafiombus,&bladiti> aliquem inWAu- - ^
mil Statutum. Capra,conci.8
tr3d.deludo,num.,ff'.de alea lu ter à Statuto depuratus eft ad puniendum.Er cefianteft^
fu,&aleato. tuto,quòdEpifcopusvnacumiudicefaculari,noncrimA
Procediti &'terèio fiue compulffò fiat per vim,fiue etiá • nahter ad poenam,fed tantum ciuihter ad reftiturionem_. '
blanditijsfecundum Addentes ad Bonif de Vitahn.in tit. amifiTorumprocederepofiitjVoluitCacdalup, intrad. de ¡f\ ' ^
deludo Azardihtterá-C, Vbi ad ludendum dicitur quis c5 - ludo, num. (io. \ ^
pelh etiam adulationibus. Paris de Pur. intrad. deludo I 8i A M P L I A XX. In ludentibus cum |filio familias, -1
num.44. in fine. Vbi de compellente fuafionibus,feu blan- Monaco. Inftitore,aut fimili perfona, qua non fuam, fed' ¡^j
diriis. Infercqueadillosbarros.&lufbtes Azardi,quiftát; alienara luduntpecuniam,ij enim fi vincunt, non folum-»
inhofpitiòéxpedantes-viatores, quosdiuerfisartibusad non lucri faciunt,fèd etiam commitrunt furrum -Ioann. ^
ludum prouocant,dicenres,/Wi2WM/pro vna cena, non fie— Sicard in rubr.C.de condir.ob turp. cauf nume, feptimo,
mus oííoy/, &fingunr in principio pecunias deperdere ^iSc' verf fi autem rem ahenam,quod ante eum-voluit Bald.in
dèinde (Vt ipfe dicit) fubmittunt dados fallos,& exardeií. I.aduocationis,num.íecundo,uerf alius ludus eft.G.de cote
ludo faciunt poftas magnas,ij inquam dicuntur prouo- ditio. ob cauf datam. Caccialup.in rrad.de ludo num.3p. ^
care^compellereadludum,&puniuntur. Vtibi per eú; Alciat.deprafumpr.reg.3.prafuropr.zp riu.

f
• • /
y ' ^ - ProfperiFarínácijI.e.Romani.
later dePiit.íntrad.dc^ludopoft nura.50. adefFugiendasmaliaconicaspaffionesexRípain locopei
f Si. LlmXA I. Propofitam huiusquaftionisregulam eum relato.
in oua dixi ludutnáure ciuili, & canonico prohibitum ef- Quamuis contranum,quod nec etiam recreationis ca«
fe vt reverá non fit prohibitus de fe,ac fui natura, vide- fa liceat ludere ad aleas videatur-dc mente ciueem.Iodoc
licet,de iure diuino,vd gentium.lprout furtum ,facrilegi- in prad. ctimin. cap. u Vbi quòd ita tenent omnes'TheoIod.:io. Bonif intra- ^ ^ ndi detrHfioneinmomßenum^&fuipenßone altar
i ' * dar defurt.§.io.nu.94. " : mm.
V L I M I T A II. Quando luditur non auariti£B,& cu- ¿urücmlü,mneß approbata à iure cammeo.
piditatis caufa.fed caufa recreationis,& folatij,^ut pr?d- Clertcus lujor de ture cammeo pumtur,mm.9 5'&Jeqq.Vbf ettam,
puècontingit in infirmo ludente,caufa enim recreationis talupcenatneurratur a citrico abjquealta momttonc^ .
facit ludum,aliasprohibitum,hcitum.&permiflum,&in Religtoß,&regulares prohtbtttfunt ludere ettam ludo ature Imto,
laids,&CiencisfecundumImol.inl.fiquis,cumfdret_, , P^rmiJJO'num.9^. rr • , , r r
num.quarto,&(?.antefinem verf fi autem infirmus,«: Giertet tn publico ludere non pojfunt etiam ludofcaccorum Jeuai
Si proempr.&incap.Clerid,il2.num.iz.antefinem verf ltcttoludo,ntim.99fallir
fecundum eunÌtìe vita, & honeft. Cleric. & ibidem Clerici in luduipßspermtßs non poßunt admitiere láteos, & muí
num.24. minus mulieres,pr£ßrtimiuuenes3&formojifs,num.ioo.etje^
Vbietiam an infirmus vincens teneatur in foro confcie- ClericHsnon puniturpro ludo,nft fit foUtusludere, fecusßvna ,a
tia pecuniam amifl'am rcftituere, vel faltem pauperibus e- aliquibus victbus luferit, & poßea pa^nsfe abílinueritm^
ifígare de quo. Vltimo dixi generahter infra num. 182. & , 11 - . r t i • ^ -rr
f-i & nu.i6. eolum. feptima, ad med. verf fed aduerte,& ibi Clerm pojfunt luder e recreatioms caufa ludo Uctto,&permtJJo:m}
- - V />etiam Henric. Boic.num.nono, verf quandoqueproue— lo^. &fiq,
^ flé /'nitexrecreatione,&verf'drcatamen hoc. Statuta,feubanmmenta laicorumimponentiapcenamproludono
W declarar nifi in hac ratione interueniát aliqu? opera , comprehendunt clertcos, num. lof.
tiones, vel verba turpia,aut lafciua diflbluriones, & Abb.
Jf,'^'num. 13. Verficul.ibcus,',fi caufafolatij tantum. PrapoC
- V Alexandrin.in cap. Epifcopus nu.3. verf vt fir caufa recrean -i Q V ^íi S T. C I X . P A R . II.
tionis.dift. 3 5. Marian.Socin.in cap.inter diledos , num.
ij. extr. de excefllbus. Pralator. Addentes ad Bonif. d o ^2 f f ^ ^ i ^ E G V L A fir, quòd ludus prohibitus eft no
Vitahn.intir.de ludo Azardi,hrteraD, Verf ex quopo- Ä folum laicis,fedriíultomagiíj,&Clericis, vl
^ teft inferri. Parif. de Put. in rrad. de ludo, num. f.verfic.^ 1 loquitur de lud^á tabularum, item alius rex
• ' < omnis ludus,& num. 9, Verf ludus vero natura recrea--. ^ ^ ^ ^ Cap. Clerici, il 2. de vira, & honeft. Cler
ior,&num. 53. Caccialup. in eodem trad. de ludo,arricu. qui loquitur in ludo alearum,&taxillorun
j V primo,§. primo,num. 3.verf o'mnisludus,&num. 9. pri-v 6c in cap. Epifcopus35.quaft.
I ma igitur condufio,& num.4. vbi de materia. Troil. Mal- Vbi pariter loquitur inludo alearum, & ibi glofl^prim
] c in tradatu de fortibus, parte fecunda,num. II. verfic. & vtrobique communiter omnes fcribentes notante. E
/ falht fecundo,Capra cond.8(j. num. 48. lodoch. in prad.- quamuis Innoc. in did. cap. Clerici dixerit, fenon credi
y criminal, cap. 12Í.num. 16. Ignat. Lopez.in addit. ad Diaz re , quòd ille Canon loqueretur de pracepto, fed potius d
f in prad. criminal, canon, cap. 70. fub httera A, verf pof- confilio,quem refert ibi. Ioann. Andr. num. i. Atrainen.
C lunt fané Clerici. ' quod immode pracepto Clericus non poflÌt ludere, appa^
.^Vbi ampliar etiam caufa recreandifocium, quirecrea-^ ret manifeftè ex poena eidem infiida, fi luferit dicam mtrj
tioneindigeat,prad. Conrad rubr. delufor.num.decimo num.93.Et eft demente omniumDodorum materia nam
odauo, iumma Ang, in verbo Ludus, num. 5. Summa-, . tradantium,& communiter dicentium, quòd immo più:
Silueftr. in eodem verbo ludus,nxxm. 4. in prindpio,6^in.^ peccant Clerici ludendo,quam laid, & prafertim de lude
, , alearum,taxillorum,&rabularum,quòdfit«quej>roliiw
. Vbi declarar, quando quis dicatur ludere ex folatio, & tus,& laids,& Clerids fatis füperq; fuo loco didum elt
A .0 Baiard. ad Qar. in prad. §. ludus,num. ^ Ignat. Lopez, in addit. in prad. crim.Diaz.cap.70.httera.
{ SS Vbipropterea,quodhcuumeft,ludcre temporepeftis A,VbiprafertimdcSacerdotibus,prad.Conrad.tit^dcla
' / • /

DeVaf.& DiWCCriminiB. Quaeft. Gì X . 515- ' j
ïpr; num. i. in prima ampliar. Surama Armili in verbo pœnam fuum arbitrium regulare debeat .Et ibUgnat.L
ladus, poft num.z. Summ. Ang. in eod. Verbo ludus, nu.z. pez. in additio.littera G, nec diftenrit. Menoch.'íífc arbitr»
verf.3.probaturrationeperfonaeSumm. Silueftr. in d.ver quaeft. lib. fccúdo ,cafu 395). num.^fiOno infine, & facit-'
bo ludus etiam num. 1. verf quarto,eft aliquando prohibí- Concil.Trident. fefiio zz. capit. primo, in fine de refor—
tUsViuiusopinion.469.num.io.&adeft decretum Cone. mationc.^, — ,
Tridentini fefiio zz. cap. I.in fine de reformat.&feflioz4. Vbi quo ad pœnas clericorumluforum confirmar pœcapir.
I z. pariter ad finem etiam de reformation. nas alias fancitas àfummis Pontificibus,& facris Conci-
AMPLIA I. Propofitam regulamjquia de iure ciui- hjs etiam Ordinariisfacultatem tribuir imponendi, etiam
H Çlericus lufor, aut ludi infpedor, in triennalem mona- maiores,arbitrio eorum, ôc quòd à tah condemnatione-»
I fterij detrufionem, & in fufpenfionem per tantumdem té- appellarlo exequutionem non fufpendat,cum de morunu
" pus ab altaris mìnifterio,referUato iudici arbitrio didum corredione agi dicatur.
tempusminuendi,fiduminmonafteriopermanferitfepa: 98 A M P L I A II. eandem regulam multo-magis proce
nitenrem oftenderif,text.expreflus in Authent. interdici- dere in rehgiofis, ôc regularibus, qui non poflTunt ludere ;
» mus,&ibi glofiaprima,&còmmuniter omnes, item glof. ètiam ludo alias licito&honefto,nec cum ahjs, nec inter
in cap. clerici il fecondo, in verbo ad deas], ôc ibi Anton. fe, quia cum fint mortui,quo ad mundum,& debeant ftade
Butr. num. 13. de vita,& hòneft. cleric.Gaccial. in tra- re in monafterio foh,& rriftes. cap. placuit fecundo 16. q. ,
dat.deludo num. 6i. verf dicit enim tex. Diaz, in prad, i.l. Deo nobis.C.de Epifcop.& deric. non debent propcrim.
canon.cap. 70. alias in verbo s^leatores,nnm. terea fe immifcere m ludís,ex quibus,Vt plurimum proue
Idem Ignat. Lopez.in addir, littera C, niunt multiloquia.peccata rixç,& alia mconuenientia,de,
Vbi tamen quod liac pœnaiuris cíuiIis,non eft appro quibus in ijs terminis per Henric.Boich. in cap. ckrici, il
bata à iure canonico. Menoch. de arbitr.quaft. lib.z.ca- 2.num.fexto,devita,&honeftate cleric. Prapofit. Alefu
S99 poft num 3 xandrin. in c. Epifcopus,num.(i. verf ex qualitate perlo—
De iure auteni canonico habemustex.Ìn in cap. Epifco- nirumdiftind. 35 . ^eph. Cofta intrad.de ludo numU 4^ "
-ipus 3 T.diftin. qui licer non videatur declarare pœnam E- & 15 • verf Ratio differentia in fecundo artic. Troil.Mal-
'pifcopi,Prasbyteri,aut Diaconi luforis,fedfubdiaconum, uat.de fortibus,partefecunda, numero decimoodauo,
L t alium inferioris ordinis à communione priuandum ef Verfic. aut loquimur de religiofis. I-nat. Lopez inaddi|.
feftatuat, tamen Prapofit. Alexandrin, ibidem in fumma ad Diaz in praól. crimin.cap. 70. fub littera A. Vbi pomt
rio dixit Epifcopum,Prasbyterum,vel Diaconum in ludo ;^nam declararionem,quam ibi videas, prad. Cerrad, m
alearumperfeuerantes deponendos effe, fubdiaconos au-^ bric. delufor.num.z. verf multo magis in Monachis, &
tem & inferiores cIericosexcommunicandos,ad qua vi- num. decimonono.Summa Angehcain verbo/?

' ProíperiFarinacíj L GvRórnam. ^
crimin4Cân6n.Câpir.7ô.âîiâs^4. in verbo equ¿dludaturmpecumanu.ioí
Ldo num 22 fn2 a^^^^^^^
.. honeks, cuetos,valet.
J ^fludus Imtus eli,numero 111. &fequeL. Hi decUratur dum^ Sî.i^
iMitre-lrccmmiolimumefl.„umera 118. Li,mta fr

DeVar.&D¡uer£Cr¡minib.v ^ ^ 527 *
rio.fF.cod. Paris de Put.in tra£l.de ludo, num. 3 4 / ^ 1 dc 114 Clericisautemetiamrvidetur pcrmiíTús ludusfcacco- '
iponfionibus fadis ex caufa conuiuij, 'vcl ludi 'virtutií, fum,fecundum gloíí. quá tamen loquitur dubi^duè, &
&num.45). '^rbi défponfione magna quantitatis pecunia- - per verbum,/om,in Authen.Interdicimus, in verbo adia- *
rum/aóla inter duos Dominos, equorum currentium ad Epifc.& clericis.Florian.in l.quòd in conuiuio.
brauium. Caccialup.in eodemrrad.deludo, num. 1 9 . § . f i f e r r a s ^ numero z.infine¿ffdealeíElufu, &alearorUm,
2.0. Vbi bene exemplificat fponfiones fadas in ludo permif * Vbi tjeiftfur de communi, reprobato lacob. de Rauenn.
lb ,'^t putaratione conuiuij, vel cauía virtutis oiftenden-í' & Pettv^ibi per eum relatis, & contrarium tenentibus, &
dee. Capra cuncluf86.nu.73. & feq. Vbi proponit contra- cum hac opinione videtur remanere Cyn. in d. Authenria,&illis
refpondet. . Intcrdicimus( quamuis ab alijs pro contraria opinione
Sicmutuum fadum inludo permifiTo, & non prohibí* allegetur ) ibi etiam Odofred, in verf fed numquid ad
|to,dixitidem Gapca d.concluf8^.num.73.& feq.. : . fcaccos . Vbi hanc opinionem tribus rationibus compro-
A M P L I A IIL Et illaritièex regula, ^t idem fit ia bàt.Et Salycet.num.z.Imol.in l.fi quis cum fciret.numero
ludo pil?,quera'pérmifl'um,&licitum eflTefcripferuiit Ma- quint9>,^verfic.& talis iudus. if pro empt.íoann. Andr.in^
rian.Sociri;inèap.inter diledos,iammz9.verf & ex pradi- cap.derici,il fecondo,numero 13.verficulo, d^iuuari podis,
de exceflib. Pralator.^per;texT. inf. item, nul la/if ad 1. teft-^ didonumero 13.^erfic.in fine,ad fcaccos ludere, ¿
AquikPansrde Put.in trad.defüdo:i nuui.7r& 8... Vbijdér de vita honeftate clericorum, Sc ibi etiam Anton, de-»
elarat dummodoludatur recreatromiscaufa,in modica Butr»verficulo, ludus enlm fcaccorum . Imol.num.i 3 .co-/
quantitate,>iuxta generaliter tradirà«infranum.130. Erira lumna j.pofi principium, '\erfic.& etiam talisludus videetiamdedarativnum.ii.'vbi
propterea-teftatur aliàs fuifle tut cleri cis permifliiis. Henric.Boyc.num.8. Vbi proponit
cancellatum,'&'inualidumdeclaratitmqu0ddàrainftru5 contraria,&illis refpondet,&Abb.numero4.verficulo,&
mentura depofitrdu;catorum odingentorUm,exq;uafue- * ex his.Vbi dé communi Dodorum opiniohe,Stepha.Corat
probatum illudfuiflè fadumex caufator pecuniarum fta in tradatu de ludo , num.25, i" íi^e, 'Verficulo, quód
»^vidarum iii ludo pil¿.eacdalupiinn-ad.de ludq,nura.9.i autem. ludus fcaccorum.Vbi quòd ita communiter tenent
Amad.defindic.num.92.PradiCorradrubr.deIufot.pa^ Canonifta,&numeroa7.antefinem,articulo 2.&ibidem
Inum;.i8.. Viuius opin. 4^7; numv6: vbrjetiam de itiatenaa numero 28. in fine, & feqq vbi' eriam relatis ^ntrari js ,
huiusludi?.^Exiquibus fine dubio negaHnon potefthanc quos fcrupulofos nuncupat; Iterum teftatur,ifa'^t pluiiconclufionem
efle communiter receptam. Quamuis Bur- mumtenere Canoniftas Capra conduf 86.numero j- Vbi
f a t . i n c o n f II 6.num. I . & feq. quem refert Baiard.ad Clar. * de comnHini,&veriori opinione, Auguft.adAng.de main
§'IudUs num.6.probare conetur hunc pilaludutii, tani- lefic-m verbo eJ^etidordemaU dati, numero 2.in fine, &
quam confiftentemin formai & ingenio, fimul prohibí- * 3. vbi de communi, à qua minimè recedendum credit-,.
tum efle, ¿cundum communes Dpdorum, quos ibi re- Amad.de findic.numero 92.verficulo,& non folum laicis.
cenfet,opíhíohes,fedlabit-UDÍnhoe JBurfat.credens lu-, lgnat.Lopez.inadditioneadDiaz.inpraól.crimin.cap.70. ^
dum pradidum habere infèiTàxturanifortuna, & inge- • htera A.verficu. fed an clerico. Vbi de communi, Praót.
nij : Qróhiam ', quòd ;in fola i-ndufiria , ingenio. Corrad.in rubr.de lufor. verf poft num. 18. poft medium, »
confift^communiter l!eceptumeft^,iiectJbeRè; Buifati * verfic,fichanc conclufionèm.Vbiquòd itacommuniter
opinio poflet procedere, prout loqui videtur in cafa ÍUO, Dodores tenent ,Summa Armili, in verbo/Wí«, num.3.
quando fdlicet luditur magna pecuniarum quantitas , & Summa Angd. in verbo/«¿/«i nnúmero 2. verfic. & licèt,
•X caufa auaritia. Ad ea qua generaliter diòta funt infra lacob-de Arena, Se ibi, Addentes litera B. Ciar. ludus, 'Il
num. 130. Etitaiilum intdligit Claud. ad Bertazz. confil. numero quinto, verfic. quaro numquid. Vbi de commu-
379 hteraB. ' "7 * ni. Viui.opin.467.num.2. vbi ahos refert, & teftatur de-*
A M P L I A u n . Et pariter illatiuè ex prima am- * communi opinione Dodorum vtriuique cenfura , &
pliat.propófitainludofcaccorum,quem omnino laicis Theologorum..
We permiflum,exquo in fola fortunaconfiftit fcripferunt H i Et quamuis contrarium, quòd immo dericis non fitli-
Florian.in Lquòd in conuiuio.§. fi feruus:, num- z^in fine, citum luderc ludo fcaccorum, propter magnum tempus,
vcrfinaUjsludis.flvdealealufu, &aleator. Adden.ad.Sa- quodin illocontentur,'vaIuèrint lacob. deRauenn. &
lycet.ih Authen. interdidmus, litera A. verf namfiinge- Petr. relati per Cyn. in dida Authen.Interdicimus. C.dc
nium tantum. C.de Epifcopis;, & dericis. Anchar, in cap. Epifc. & cleric, fequitur idem Alberic. in firi.num.5. rdafi
clerid,il z.num ió.verficulo,nam ficut ludus fcaccorum, per Capr.d^.conduf86.numero quarto. Vbi etiam pro hac -
extr devita, ¿honeft.dericor.&ibi etiam Imol.num.i 8. opin ione referuntur odo rationes ,.Ange. de malefic. in^'^
columna4.antemedium,verfic.pnmocafuHennc.Boyc. vèrbo Afettdfj de malt dati,poñ num.z.vc!:fic.kd,Ucoh. \ /jS
num 2 & Abb num.4.'Verf & ex his. Vbi decommuni, & de Aren.relati per Viui-d opin.467.verfic.Benè verum eft, ^
num. 12. verf circa pnmum. Prapofit. Alexandrin.in cap. nec diflèntire videatur, Claud. ad Bertazz. confilio 379. ^
Epifcopús,poftnum.f.diftind.3f.Marian.incap.jnterd¿ htera B. ' ^ „ < • •• à
ledos inum. 29. -verf Item ludus fcaccorum, de excefl: . Non crederem ramen recedendum a prima opinione,
Pralator Bonifac.de Vitalin.in rif.de ludo Azardi,ih fine, qua vt vides magis communiterrecepta eft-Dedaratis tanum
i7.'yerfic. ludere auterh ad fcaccos non efliprohibi- men infráfcriptis modis ; Primo, vt procedat dummodo
tum ' Paris de Put.in trad.de ludo, num. f .veif ludus au- ludatur caufa recreationis, & non caufa voluptatis, au t^
tem fcaccorum & num. 5 3. Caccialup.in eòdèm trad.de , auaritia,vd cupiditatis, & in pecunia fecundum Archid.
ludo,num.8 in principio,-verficulo, tu aduerte, & num. in cap. Epifcopus, numero primo, diftindione 35. & ibi
i6 in fine. Stephan. Cofta inltrad. de ludo., numero 28. etiam Prapofit-Alexandrin-numero 3. Card Zabarell.ir^
'verf fed poteft dici,in fecundo articulo. Troil.Maluar.d« Clement.2.$.fed,&tales,num.io.de vita,&honeft,cleric. ^ 1
fortibus num.zt.Capraconduf86. num.3. Vbi qupdin Maria.in cap.interdiledos,numero30.verfic.vndeetiam p / .i
hoc nemo diflentit. Àngel.de malef in '^erbo y^eiidor fcaccorum ludus extr.de excefiib. Pralator.Paris de Pute-, r , I
WíW^/í¿/4íí,poftnum. 2. Amad.de findic,num.92, Prad. in tradatu de ludo, numero 12. in fine. Caccial.up. meo- V
Corrad rubr delufor. poftnum. 18. Fab. à Monteleon. in dem trad.deludo, fub numero 27. Troll. Maluat de for X
íuapraxiarbitrar.fol.31.num.i6.Clar.in§.ludus, num.3. tibus,parrefecunda,numero 26.infine. Ignat.Lopez.in_. 1
fubWfic.hacautem conclufio - Viuius opin.467.num.i. additionead Diaz.in prad.cnmin,canon.cap.7o.hter9»A- 1
' Vbi etiamde communi, & num. II. vbi de origine huius in fine-Prad. Corrad, ru.br. de luforibus, num. 18.an te^.
ludi. Et hac conclufio ab omniibus,r!»:t vides.communiter finem . Viui.dida opinio.-467. numero z.in pdncipio, &
r«ccptaeft,quamuisludumhuneì&peftiferumexiftimet num.3. . . ,. . ^^ , ,
Claud.ad Bertazz.conf.379.Htcra;B.&proptereapradidc 117 Secundo declara ,clericis iicitum efle fcaccorum ludo,
communi opinioni minimè aflentiat.Eundemque ludum ludere, nifi ludendoà diuifiis diftrahan tur, propter mapernidofiflimum
exiiÌMnattcritidaaa. Bonif iatrada.de gnum rerapus,quodin,tali ludo conreritur, fic.enim con^ ^
tatt.$,iojmm.i?j;. , - cordaudo contraria deckrat, & diñinguitFloria.ind.S.ft :

i Proipm Farinacij 1. C/RomanL
\ feruo, nuftì.J! .&MenricUs Boyc.in dido cap.ClefÍGÍ,eod. culo. Troil.Maluat.in tradatu de íbrtibus,partcfecurtáa
^ erf IteiTífuftinendojgloíKvbi propterea affirrnati num.17.
uam opinionem declarat procedere »dummodo ludatur 12z Quarto,& generaliter eadem ampliatio locum non.,
temporibus,^: horis congruis,m quibus clerici,diuihis va habet in clericis,qui,quòd nec poffint pro conuiuio lude-
care non debent, & dummodo per hoc non;.neg;li|a¡nt Dò ié fuäderi'videtur,ex tex in cap.nullus, de confecratione,
mino infcruire,Stephan.CQfta in trad.de ludOi'áfeíiíécUn- diftind.'f.& in càp.non oportet miniftros, & incap.not!
do, poft num.z 9- Vbi refertHenric.Boyc.in lodö precita- liccát ; diftind.44. Quibus iuribus prohibetur clericis into.
Troil. Maluat. deíbrtibusi par.z.num.z(j.Gapra COn- cumbere conuiuijs, que fiunt inter plures, quorum vnui
clufione S6.num.i-j. Ptad. Corrad.rubricade lüforibus , quiique confert partem fuam. Q ^ iura in id allegat Flonu.i8.antefinem.
Angel.iniVerbo/Wi«, num.z.'verficu- rian.in didal.quòd inconuiuio, inprinc.num.z.&exil.
lo,&licèt.Iacob.de Aren.SummaSilueftrinl in eodem ver ^ hsarguit Abb,in dido capxlerici,niim.:r:3.ante fin emjd<
bo ludus, numero fecundo,verfic.prohibetur etiam ludus v"it-aj& honeft.cleric. Quòd fi non licèt dericisfaceté COE
fcaccorum. Viui. opin.4Í3.numei:o 3 .verficulo, quarta.^ uiuiáde confertis,ergo multò minus hcèt ludendo etiara
cincumftantia-». ; - & ita videtur de mente Ioann. Andr. poftGoffred. indi
ti8 A M P L I A V. Quando luditur pro conuiuio, aut., do cap. inter diledos,num. 14. Et ibi ètiatn Anton, dt.
com.edendi caufa, tunc enim in mcra fortunaconfiftensj Butr.numero 13. de excefiìbus Prelatorum. Et ibi etiam,
prohibitus non eft. Text.in l.in conuiuio, in principio.fi^. Marian-i'ocin.numero 3o.in verficulo,vnde,nec pro con
de alee lufu,&^eatorum,&ibi glo ff.in vethopermittitur, uiuio, fequitur Paris de Pursin tradatu deludo, num.13
»vbi ponit exemplum, quando quis ludit ad faciendunu Caccialup.in eodem^tradatu de ludo, numero Z7.adme
maiora punda Alberic.inrubr.flT.eodem, num.3. verficu. dium,verfic.vmdedidius Abbas, Stephan'rCofta in fimil
& etiam caufa conuiuijA rurfUs in d.l.quòd in conuiuio, tradatu de ludo /numero 16. in fecundo articulo, & ibi
num. I. vbi ex hoc infert excufandos effe, qui in tabérnis dem numero 3 4.ante.finem 3.colum.z. ' pusiin.glofi^primajiniÌTn:e,diftind.3 5. &inxap;ini5er dili
ad medium, verfic.fed aduerte,de Vita,& honeft.cleric.& dos,ih verbo Folupru'oß^, deiexceflib. - Prélarof. Alberii
^ ^ ibi etiam Henric.Boyc.num.z.verfic.fed hoc fallir, & nu. in l'quòdin coàuiuiov nuB^ero primo^ verfic. lu^jetiam
15. verficu.'hocfallit. Azzoinfumma. C. de relig.&fiim- ' canonico. ff;dealee1ufuv&afèator.&.Videtui-d
V ( ptib.funer.num.z(j.verf Item,&: pro eo, quòd ponitur in. HenriciBayc.in cap>derici,~3l zinUm.zìverfic.fed hocfa
I conuiuio.
Hoftien.in fumma.de excefijb.Prelaror;rium. f. ht,deVìtà.j& hon eft.dferic. Summa i-ilueftr.in verbo lùdu
< in fine.hcèt tamen ludere. Bonifac.de Viralin.in titulo de nuro.4. i . . • • . w 'f ;
ludo Azardi,num.4.infine,yerfic.quòdfi luditur.Parisde Pto concordia potes dicere primamòpiniòiiern pre
# Put.intrad.de ludo »numerò II..verficu. Nifi pro conni- cedere; dummodo iftaconuiniainterclericòs, non trar
iiio.Caccialup.in eodem trad.deiudo, num.io. verficulo ièant in diifolutionem^&luxuriamjfecundam autem pr
falht quando luditurahquid pro conuiuio, Stepha. Cofta ' cedere quando eadem conuiuia in diíTolufioíiem trani
in eodem tradatu de ludo,artic,2.num.3 ad finem,verf rent, fic enim videturdemente AlberiC.Fn didahquòd ii
fed iftud in laicis. Tcpil. Maluat. in tradatu defortibus, conuiuio,num.r.verfic.Iure etiam canonico.ff.deàleek
parte z.num.8. Angel.de malefic.in verbo Metidor demo- ciunt fcripta per Troil. Maluat. in tradatu de fortibus
it ¿3Í4fí,nu. 17. Amadeus de findic.nu. pi. in fipe, verf quòd aleator.Et eft,nifallor,rationabilis diftindio, & fi
limita verum.Iodoc.in prad.crimin.cap. 12.6. poftnu. 16. parte fecunda, nu.iò. Vbi generahter dixit pro cònuiuic
§ P^^d.Corrad.in rubrica de luforibus,num.i8.verfic.po- non efi^e hcitum ludere,caufa voluptatis , vei ingluuia
# teftetiam poni exemplum. Summa Angelica, in verbo/ ^^gvt&.káAng.útmgi\tñc.in. ytzhoMetidordemalidat\
I /«¿^«í 5num.5. SummaSilueftr.in eodem verbo W«j,nu- num.iy.' ^
J;. iQnero 4. Anton. Scapp. in tradatu de iure non fcript. cap. ^^S Velpotes dicere, prout dixit Abbas in dido cap>jnte
. f 1^7.num.5. diledos, num.7.de excefiìbus Prelatorum, vt prima opi
^il' . P^'^^'^^dens ampliano quatuor mo- «io procedat in foro fori, quo ad mcurfum poenein
|^?-di,5;primo,vt non procedat,quando in conuiuio interne- habilitatis in'dipnitatis ; fecunda autem'procedat in
^^ nirer b!afphemia,aut aliud malum accidens, propter quod foro poli., & confdentié, & ifta diftin dio etiam,vid er u
ludus eft prohibitus, fecundum Tröil.Maluar.intradide rationabilis, & eam relatis aiijs opinionibus , fequitui
forribus^parte z.num.9. Vbipropterea infert,nec etiá pro Tioil.Máluat.de fortibus, parte 2. numerò.17. Auguftin
conuiuio Jicitum effe ludere illi,qui ex fui mala natura fo ad Angel, de malefic, in verbo Aietidor de mali dati, poi
htus eftblafphemars--». num.17,: > • -
Secundò,vt nec eriamproconuiuioludereliceat in ma ix6 L I M I T A 1. huius tertie partis reguiam non proce^
, gna quantitate, fecundum lodoch. in pradica crimin.ca. dere,quandoluditurinEcciefia, riitioneenimloci,ludu!
f V "^-Po^numerumKi. Vbi magnam,&feu paruam quan. ^ ahàs licirus,&permifliis,-eificitur iilidrus,&prohibituSj
/ titarum declarat effe, fecundum cognitionem perfona- argura. text, in cap.Deus qui, de vir. &honeft.cleric.cap
I ^uni, quod,& idem voluit Summai-ilueft-in vtrhodudw, non oportet, diftind.4z.cap.decet de imiraunic.Ecclef in
j t -numero 4. & latius dixi infra hac eadem parte, limitatio- fexto.Sicenim petiurapredida,voliut Prepofii.Alexanyf
J . " ' ' drin.incap.Epifcopus,numero(i.poftmedium,verfiGu!o,
f ^^^ , .•'•.^' V ? ' i u r e canonico, & in foro poli,nec etiai-n^ Item rationelod, diftind.3 j. Capra;concluf.8^.nun3.24-
( • P'^" conuiuio cum, nec ipfis etiam Prad.Corradirubr.de lufor.num. 14.in.fine,in feptitvaj^.
JmTb. Fonumari hceat, nifi ex ordine charitátis, ergo miratione.Summa Angdica in verbo ludffi,
rnffii^n""" ^^^Indo,fecundumloann.Andr.poft adden.lirera A. Vbi banc conclufionem à contrarijs^
in eap.inter diledos, numero deci- fendir,prout conrrarium in ludo fcaccorum ^olaitSam
Sr^rin AKK «umeto decimo ma Siiueftrin:in eodem verbo ludus , num. 3. ve^f none
rnm An^nfti^ feptimo, extr.de exceffib.Prelato- circumftantie loci. Et vide bannimenta ftatus Ecclefiaftiw
f S nnft n ^l^etidor a generalia,edita de anno ifpp.cap.i. Vbi prohibetur lu-
\ íaX u íeludo^ n^^^^^^ dui etiam pile ante Ecclefias tempore, quo dimna cele-
^ N «««^tatudeludo,numcrodccimofexto,infecundo3£ti- brantur officia.-, LIMITA
/ • ' í , - ^

De Var.&Díuerí:€nmíniBus^^ ^^^ • Quxfld CIX. 519 > ' /
LIMITA n. C^uandointerIurores;.e^ neraliterinfrannm 182. à
ritas,ita quòd -vnus certus fit 'Vincete alium, quia magis 133 Et in tantum eft vera propofita limitatio, vt'ifcèt Do- \
inftru(äus,peritus,&exercitatusTunc em^ dotes controuerrant fiiper^^alidirate con¿etud?i^islScitum
eft Illi qui magis infttudus eft Iqdere cum eo, qui, dendi ad ea. que dip fiipta num. & feqq. non tamerL 1
minus inftrudus eft, etiam mludopetmiftb,. EtiftocaiU valere confiietudinem,vt ludi poflit magna quanti tas pe-;
datur repetino pecunie amifle, ÔÎ; vincens tenetur refti-, cuniarum m ludo pcrmiflb,;& quòd amiffa non repetatùr, -
tuere, fairem in foro confcientie, fecundum Floriamin L in fpede voluerunt Paris de P ut. in trad.de ludo ínum.4. '
qüodity:onuiuio. §.fí feruus, num. 2. verfic. vd nifi alter, , & feq.Troil.Maluat.in trad.de fortibus, parte i.num.iL^
certus.íf.de alee lufu, & aleator. Prepofit. Alexandrin, m verfic & per predida, relati per Gapram conclufio. 86.
I cap.Epifcopus,poft.num.^,yerfic.& ponunt ali) Dodores,, num. ^ ,
diftinólio.3f..Pads.de Put.in trad.de ludo, num.zo.in fi- 134 Contrarium, quòd immò;. talis confuetudo ludendiîâ^
ne, 3 i.itvfinfi%apaîup.in eodem tradatu deludo,nu. , - ludopeimifto ad magnam quantitatem 'Valeati &.QUÒd')
4Q.verfic.efl^ etiaiji bene aduertendum. Vbi quòd pra^mif« ftante eadèm confuetudine amiftà pecunia,quantaeiimq• '
fa pr ocedunt potius in foro poli /quàm in foro fori, Au- fit,rep:etinon.poflit,voluit Marian;Socin.in cap.inter dì- •
gaa-^dAng.âémûlef.mverbûMm^^^ ledos ,,n.um.47-deexceflib.Prelat,Stephan.Coftá in trad. >
2,3 .'Verficulo dicit tamen Calderin, Prad. Corrad. titulo de ludo, articulo fecundo ».numero 28.verficulo, tamen
de luforibusinijmero, i ,i .in quinta Ìimitationé- Vbi quòd, confuetudine,.&ç. & articulo tertio num.3, verfic.licèt m
nec ifto cafu ^'Valec eonfiietudo denegans repetitionem hoc eifet attendenda confiietudo. Capradida concluf
peçunie amiile, ^ numero
14. etiam in quinta limita- * numero 10. & ieq. & numero ,1:3. vbi teftatur de commutionc-/
. ^ ni opinioneyquoadlaicos, licetfecus credat,quoad Cleri-:
. LIMIT A-ni. Vtluderenecliceat inmagnaquan- cos,pcottJtdixifupranum.47i Auguftimad Ang.demalef..
titare,etiam in ludo permiflb,vt puta, pile, fcaccorum,feu in verbo Adetidordemalidathpoñ num.4. Vbi refert Imol.
aho confiftente in folo ingenio,vel etiam in virtute corpo in cap.Clerici,de vita,& boneft.Clericor dicentem vnura
I ris,nee clecicis nec laicis,& magna dieitur quantitas,fi lu- periculofum verbiim,quòd fcilicet de confuetudine videdatuKÎn
toto tempo re,in quo quis ponit fe ad ludendum, ; tut derogatum legi, volenti non pofleludi i nifi rvfque ad
& ludum continuât vltra vnum aureum fiue ludes fît pau-, «vnum aureum in ludo permiffo, & num.i4.infine, 'VerH
per, & ignobili«ifiue etiam diues,ôçnobilis,text.e^ini. Necobftat. Vbi tamen hoc cogitandum reliquit, & num.
iìna.§.fednetnini, C-de relig.& fumptib-funer.Florian.in 22.'\erf tene tamen menti. Summa Silueftrin.in verbo /«-
|.quòdinconuiuio,$fiferuus,num.2.verfic.quòdyidetuc dus, num.iin fine. Vbiquòd hodie de confuetudine maverum.if.dealee
lufu, aleator. Imol. in cap. clerici > il z. gna premia ponuntur per mihtes in Gaftiludijs. Ciar, in
num.i i.coluiji. 4. ad medium verfic. Hoc tamen inteUige §.ludus,num.4.verf fcias tamen,vbi ref€rt,& fequitur Auverum,de
vita,& honeft.Cleric.& ibidem numero 13.C0I. guftin. de malef in loco precitato. Buifatt. confilio 1 i(j. '
j.poft princip. verf & adde etiam, quòd de iure poetino. num.(í. ' «
Gardin.Zabarell.in dido cap. aerici ,-.nurn.ii.colum,pe- 135 LIMITA IUI. In diebus feftiúis, qui cum magis
nult.ante finei|i,verfic.limitatur tamen, & ibi etiam Hen- Deo, ac in eius, & Sandorum honorem dicati fint, pro-1
ric. Boye. nurÇ.i 3. verficu.& dicit Conftitutio Gradea, ôi pterea tunc,nec eiiam ludere licere ludo licito, & permif^ :
Abb num,i2.verfic.non tamen debet ludi maxima quan- fo,non obftante quacumque contraria confuetudine, & ' >
titas.Prepof Alexandrin.in cap.Epifcopus, num.ó.veiriic. laicis, ô^etiam multo minus, clericis colligitav, ex trad.
propter circumftantias autem ,diiìind.3f.Marian,in cap. per Prepofit.Alexandrin.in cap.Epifcopus, num.^.ad meintet
diledos, num.3 3 .in fine, "Verfic. Quòd intellige-», dium, -Verfic. Item ratione temporis pura, quia tempore
de exceffPrelator.Paris de Put.in trad.de ludo,fub num. pœnitentie, vel tempore folemnis ,4fti, diftind.3 f. Paris
3.&fcq.vbi in fpecie de ludo pile, & num.i4.& fiiim.20. de Put.in tradatu de ludo, num. 12. vbi quòd ludus fcac-
' Vbiteftatur dg communi opinione,& poft
nu.4cr.&feqq. eorum non eft permiflus tempore pœnitentie, & fiib nu-
Vbi latè, & num. 37. verfic. dummodo lufurn fit itì paru» mero 49. Caccialup. in eodem tradatu de ludo numero
quantitate.Stephan.Cofta,etiamdeludo,artie.2.num.i3'l. 7Ì,'Verficulo,videtur tamen dicendumj-vbi,quòd hoc ha
SE I8 .& articulo 3. num,3 - verfic. quòd tamen procediti-^ ber pro expedi to,faItem in foro poli,& quo ad pœnam
Troil.Maluar.in t;rad;atu de fortibus,parte fecunda,num.v neralem. Troil.Maluar.in tradatu de fortibus, parte zmulo.'Verfic.item
intellige, & verfic.feq. num. iz. Vbi-^erò mero 2j.verfic.nifi efl!èt tempusreferuatum deuotioni,«Si'A
ìuditur ,&rtum. i3-&23.inprincipio,&inverfic&lu- pœnitentie,&c.Etloquitur in ludqfcaccorum ,quòdnec \ fi»
dendo,&Ci Vbthuius condufionis eam reddit rationem. tunc eo tempore liceat ludere.'Capra eoncluf 85.numero 1
quia fcilicet ludendo maximam quantitatem prefumitur 28. 'vbipariter loquitur deludo fcaccorum & in clericis,•Jfi
quisludere ex auaritia & animo fpohandi proximum, Sí fed circumfcripra confuetudine . Amad, de findic. nume- ?
nuhi.z^.vbiquidin Principe, Ange, de malefic.in'Verbo ropíí. Vbi reprobato Angel, de malefic, in loco infra alle-
J

^ ' ProipenFarînacijIX.Romank:^.^ . .
. Caora cTicluí:8cf.num.44. Vbi hanc admittit opinionem reßitutionem amißöyum m tudo, »«/^-if ; . .
crSSlfiS^^^^^^^^ maleficia vetbo Me- Domas inqm háüurprohthuo ludo ^pubhcatur & fifco anient^
infin; Vbi,qLiò HP.^j- ^/^euam quid fi domm mn ^dfufe,,
dinrot^t dicit efle in ciuitate fila Aretijlu^^^^ poremlud^fedadalmm. ^ r r r^
Natl'S tunc fi quis ^icentnontenetu Retinm\domifu^ ludum prohéttum^^^
nemnecinforociuiH,necinforopœnitentiali.^'Limma tineatur caufa recreatíonís»& fine lucmm-i S Licet altj con*

A
;
De Var.&: DíucrCCrimínib. Qiiaeft. CIX. 5 31 ' r í
terxetinrentes nori folum barattariam,fed etiam ludum,pç tempus.Iodoch.in pradt.crimin.c. 12^. núm.j?. •Corna
pecuniaria pleduntur.fi non ailiduè, & cótinuè ludum rad. rubr. de lufor. num. 5. -verfic. fubampiia etiam.Sumretineantiii
vero afiìduè, & continué ita quòd dici poflìt, ma Ange.in -verbo ludm, num.p.verfic.tertio, quòd fi fueeos
quodammodo de hoc artem facere, puniuntur -"-Itra rit ei aliquid fubtradum.Summa Silueftr.in eodem verbo
domus pnblicationem pœna infamia, & perpetui exili jv luduí,num.s).^erñc.ttnio quia. Foller.in praót.cenfual.in
vt ibidem cap.F». verbo AZìVo/^^ì num.iii-infin.ô^feqqvbiam-
Gontrarinm, quòd retinens domi ludum non alia pœ- phat etiam in furto faòto, vbi reddit rationem. Menoch.
na,quàm quòd poftìt ei impunè damnum,&iniuria,ac fur dido cafu 3S)9.eodem num.13. Burfat.conf i i(í.num.i &
. tum fieri ,-v'tmpx dicam »puniti debeat, dixit fibi magis 141 feqq. Vbi ampliat etiam in furto fado retinenti ludum pi-
I piacere N^arian;in cap.interdiledos,num.75.& feq.de ex- la,in quo magna quantitas pecuniarum luditur,nec ab ea
ceífib.'PralaroTí Nec ab iftà contraria opinione difeedere diflentit Claud.ad Bertazz. conf 579. litera B loan Bonif.
''Vid6taiiAtt¿uft;ad Ang.de malef vbi fupra, num. 9.-vbi in trad.defurtis.Ç.io.num.S^.
pròpiereàeiufdem Angeli opinionem nimisrigorofam,&: 143 - AMPLIA III. rvt non folum denegetur Domino
non,véram;'credidit, & confentit Menoch. de arbitrar. domus,iaqua hiditur,adio pœnalis, & criminalis contra
qúajfidón.libíixafu 399.num!i¿. , ^ eum,qui fibi-vim, 0¿ damnum intulit, fed etiam dencge-
> / 'Ilium;auteftî, qui ludiimdomiretinet iuraquandoque tur adio ciuilis ad reftirutionem rei; tex.expreifus, quem
vocàcunthidi fufceptoré,&quando'qj etiam aleatorem,vt fic intelligunr Doótores in l.i.§.quòd autem. flf.de alea luin
bilr,§.item notandum. ft", de alea lufu, & aleator.Odo- fu, & aleator.& ibi glofi^in verbo fimpliciter, Odofred.in
frèdJinrubr.eodem tir. verf&aÌeator dicitur, & in dida-. princip.&Florian-num. i.& feqq.-vbi late exornat ratiol.i.cd.iiantenu.i
.in ^ethofiufieptorem,Azzo in fumma.C. nem huius conclufionis pofitam in d- quòd autem Azzo
derelig.nu.i8. Bonifvde Vitalin.in.tit.de ludo Azardi,n.3. in fumma.C.derehg.num.28. -Verfic-idem dico in condivèrfalearius
autem , vbi retinétemiudum etiam alearium tione furrina. Marian.m cap-inter diledos, num.71.1n fi-
«Vocar.Paris de Pur.in rrada.deludo, num.4.&4(i. verfic. ne,'Verfic.immò etiam rei vendicarlo, de exceihb.Piala-
I atôaroxdicirur. ^ 144 tor. Paris de Pur.intrad.deludo ,num.4(j.in princip-Vbi
5 -3 A M P L I a' 1. huius quartaiparris propofitam regu- tamen, quod datur rei vendicarlo, de quo vide Menoch.
lata! ,.fvt verbecans illuni in cuiusidomo luditur auraliam dearbirrar. quaft.lib.z. cafu 399-poft num.z j. Caccialup.
iniuriàminferens in eum,nuM pœna punitur, tex.expref- m tradde ludo num.óf .Angel.de malefic.in vccho Mettfus
in l.idn princìp.& in rubr: ff éodem, & num.'z. & in d. dòr de mali dati, num. (í, verfic. item patitur ahas pœnas.
gvïîotandum, num.3.Odofred.in eadem l.i.inpriacip.vbi Amad, de findic- fub num. Cœpoll. caut- 55. fi ahquis
referen do ¡verba edidi Pratófis,ídicit,y?^í/¿ aleatorem oc- fcolaris,num.i.Prad.Corrad.rubric.de luforibus,num.5.
ea/ìone ludi verhirauerit, benedtcatUr àDe0,& iudicium non verfic.fubamplia edam.Summa Ange.in -verbo ludw,po^
¿a¿

\ Proíperi F^inacij 1. G^ Romani. v "
catU vhiidt réperiamr. C.de relig.& rumpt.funer,Bonif. ponit exemplum in fcolari, qui receptabat lufores in dode
Vitalin.in titu.de ludo Azardi, num.3.114.vbi ta-; mo fua, & pecuniam pto candela recipiebatj.,
men videtur dubitare de hac conclufione,ex quo hodie bo 1J3 LIMITA II. vr tunc demum impuneliceatverbena
non pubhcantur. ParisdePutmrrad:. deludo[,nu.4f, rare ludifufceptoretñ,& furtúilh facere ,|qñ fcilicet dam'
in fine, verf licet dicatur. Caccialup.in eodem trad.de Iu- num, feu furtum, & miüriä illata retinenri ludum in do^
do,num.4.verfic.alia poena. Angel.de malefic- in Verbo mo fua prouenit occafione ludi, tunc quidem impunibili
Metidor de mali dati, num. j. Amad, de findic. num. cjy. efl:,fecus aurem fi alia occafione,prout vr de mente glo.in
lodoch.in prad-crimin cap.3i

N '
/
^ DeVar.&DmerCCriminib. Quaeíl. CIX. 533 ^ ^
ènîbus ibi Vlpianus paulo ante mcntionc fecerat, & eft de publicatione domus,ncc in alia pœna, nifi fcientà ludum \
mente Salycet.in l.fin.num.i. verf No ta, quòd iniuria.C. ipfum domi fax retinuerit. Bonifac.de Vitalin.in tit.de lu
de relie & fumptib.funer.num.iz.Etexprefsc voluit Paris do Azardi,num.io.Parfs de Put.in traólat.de ludo, num.
de Put in trac-de ludo, nu.4^.verf ideo debet probari(qui 45-in fine,verf licct dicatur. Caccialup.in eodem trad.de
tamen allei^at Azzon.& Bart.in locis prœcitatiscontrariû ludo,nu.(Î4.in fine, verficulo,quòd intellige.Angel.de ma
dicentes Vf fupra pramonui)& eft de mente Capta con- lefic.in verbo Metidor de malt dati, num.j.in fine, verfic.
ciuf 8 num.08 Et idé fi Dominus domus ficèt fit roaior,qui ignorer, &c.
LIMITA lin. vt tune demum furtum fadum alea- Et ibi Auguft.in addit.num.io.Amad.de findica.niim.^f.
k tori impunibile fit, quando illud fadum eft in domo alea- 'Verf quòd m telhge. Prad. Corrad. rubr. de luforib. poft
^oris,fecusfiextradomum.ItaprobatTcxt.inl.i.inprinc. num. 5. Nec difl^ntiunt bannimenta Vrbis edita de anno
VertimfurtuJfaaumdomi.ñAtútxMu,dcz\^^ioú'^Snm- i6x LlM ITA VII. ld,quoddlXllnfecundaampllatlopto
ex eo text, argumento à contrario fenfu. Et ibi glof m ne de impunibilitate furti commifii m domo fuf ept onsr
verbo. Et eotempore, Azzo in fumma.C.de relig.ô^fum- ludi,vt procedat fi furtum committatur m te ipfius iufce
ptib.funer.num.l^. verf fed&fiquiaeifurtum"domi,& ptons, vnde fecus fi '
Verffi autem non fiat ei furtum in ilio loco.Odofred.in d. prima, m princip. m verbo fiikrafîftm, fir. de alea lufu, &
l.i num.> in fine verfôc furtum ei facere folummodo do- aleatorib. .
mCvî^^miri t S ^ LIMITA VI I.
70. verf vnde tamen tempore, & loco ludi, & verffi verò res punibile eft ( hcet punibile non fit '
nu.6.ve Otem patitur alias pœnas. Amad.de find.num.9j. glo.m verbo quamuu, & Alberic.num.z.Odofred^n pnntn.iitii
i^ai f cipio,colum.i.verfic.item Prator ait. Florian.num.I.ft.de
prout loquitur in furto,fecus verò in alio damno, & iniu- p^oft medium,verficulo coHufores autem. Arch d ac.m c.
^luuLiuquiiui.» 1 in- Epifcopus, numcto 3. vetficulofecus fi collufotcs, diftmriaillataaleatori,qti^impunib
P P ^ ^
illT/lTi"^^^^^^^ 7-deLcefiibusPralator.Cac'cialup in tradat deludo,
tex.m d.l. 1 .».Item fpde alea lufu ÔC aieato. numero . in fine, verficulo, quando verò colludentes. ^
Izzointt^^^ Stephan.cUineodemtradat'ucfeIudo,artic.3.nume.
hic anremodiofus eft. Odofre.indióla l.prima, in princ.., ro fecundo.
S m i^erfic fi aleLVeft verberatus. & colum. z. an- 1Í4 Fallit,quando vnus ex ludentibus amifit ahquam pccu
te num iirprin^V^^^^^^ vhicûïnquél & num.z.in fine, niarum quantitarem cum altero ; Nam tunc hcitum eft el , .
verf Nam veSvbfqu poteft .Paris de Put. in trad. eádem rem, vel pecuniam ami(ram,aut tantundem eidem i
íp lnin nnmAÍ Caccia collufoti futari.dixi infra nu. 188. . . . . \ I
&70 v T r f ^ Angel.de Kíj LIMITA IX. Quia fi collufbres mterfevimintu-
£s .cejo. . : • tí. Amad.de fin lerint non permifiam ex natura ludí tenentur, & puniun- >
tur,fecundL Marian. in cap.inter diledos num.zz.ver^
dic.num.9^verf Tertia^ verbo fic.&fimiliterfi vimintulerunr,&num.77-deexceOraií^o
Wm^^S^^^^^^^^ lar. ParisdePut.intrad.deIudopoftnum.4^ verfic fe-
> Frf^^nTnZ v eft communis. cus.vbi collufores fe offenderunt, & num. 48. Caccialup.
OuaZisconT a^^^ ü- ineod.trad.deludo, num.70,Odof*d.in I.i.§.firapinam
' extr^^^^^^^ , fuaderividetnr ex Tex. in princ.colum.i. verfitem piator ait, ffde alea lufu, &
ín d 11 in irme fi^de ^^^^^^^ ibi iHa ver alear. Vbi loquitur de iniuria a col uíbribus ínter fe inuil"
^ ou^vfd^^^^^^^ fòlum ad furtum, cem illata. Menoc.de arbitr.quaft.hb.z.cafu 399.num.iy.
ba Domo qua videntur lere«^^^^ Vlpianus dixel Vbi de homicidio fe^uuto inter collufores & caf4co.lnm ^
fedetiam ad verbera de qm^^^^^ ^^ vulneribus inuicem inter collufores illans. .f • -
rat Et Ibi glofilin J / / B o n a c o f l : i n quaft.cnm.verbo ludus, verf Statutum dicit... ^ ^
declaratillud verbum Vbi de ludentibus fe inuicem impellentibus , & crus. A A
detur,vbinonIuditur,&ficexr^^^^^^^ quid fimile ftudiosèfrangentibus ex Bal. in l.fi ex pía- . JJ
dummodo fit confuetusl^^^^^^^^^^^ ^^^ PTontrátiumvideturVohiiffe Bonif. de Vitahn. in ti
re,ahter fecus;fic dif- de ludo Azardi, num.7.verf & fie videtur. Vbi quod ri-
tor dicitur, Vbi dixit aleatorem proprie dici eum, qui ex ^ ^ ,etinente ludum m
confuetudine ludum domi
Í ^ t S l i f p ^ m Í ^ m ^ ^ ¿^^nondaturadioproiniuiiaillatamuicem ^
z.vbiproptereainfertnondic^ u l o ^ ^
me tantum domi fua ludum r e ^ 7 co!luforem, feuetiam K , 1
Abb.m c.clerici,il extraneum fpedatorem,feu tranfeuntem cafu, & fine do- • \
accipiendo lo off-enderit non punitur , quod an verum fit & quando V
eum,qm femel, Vel ac de materia, Vltra ea, qua dixi in titu. de homicidio \
,oz Azzo in fumma. C. quando pertradaui matenam homicidi) culpofi,& cafua- \
verf Nam fecus puto, vbi de nu S b hs vide Parid.de Put.in trad.deludo, num.48.& 54-Cftc-
^cLlup.ineo.trad.deludo,num.70.veifilludtameneftbe. ^
" Tim Ita X. Ingrani offenfione, ludi enim recepta
turdubitaredehac cor poteft impune ofl^endi,eique damnum&,niuria infer
plicantemMeno^.dear^^^^^^ Koc eft veVberari,piout dicit tex.in l.i. ff'.de alea lufu, ,
17.& feqq.vbi etiam um domi- & aleator. Verberari autem quando quis dicatur pi^bat
tutionem Mediolani,punicntem eos, qm eorum uomi ^^^ l.Cornelia.§.inter pulfationem^ffide iniur. Vndefe-
«61 l ÍM Tt TvL Vt retinensludumnonpuniaturiru cus fi alia grauionoff-cnfione, quam fint verbera .offen-
í Profp. Farm. ^ad-crim.Pars 4. - ' ^ , ^
\
\ • •

\ Y 534 : PrbiperiFâïînacijLCRomam
X deretuil^uia tuiic offendcs pro exceíTu punitur fecundum Reptifiopecmm amißk in ludo datur etiam quodludus effet nimus,
- Ivlarian'inc.interdileâ:os,nu.77.(Screq.deexcer.PriElar. num'-i^^.
Bonifde Vital.in tit.deludo Azafdi, nu.7.in fi.'^erf Nifi Acquißtainludo-nontribuunt acquirenti nec titulum, nechonmfi.
grauiterdeliqueritParisdePur.in trad. deIudo,nu.46. deminum.184.
veríic.fí tamen fieret fibi grauis offenfi.Caccialup.in eod. Dominiumtransfertur in acquißtis in ludo etiam prohibito, nu-ú^
trad, de ludo,nu.70.'verC Quando 'Verò. Menoch.de ar- ^cquißtain ludo, an dicantur acquißta ex cauß lucratiua,vehne
ié"«) bitr.qua:íl.Iib.2.cáf4oo.num. 17. Vbi de'Vulnerante, feu dem,rofanum'iS6.
occidente fijfceptorem ludi,quòd punitur non tamen pce- Fily poffunt reuocare aliénations bonorum, qu&pat er propter ludun
na ordinaria,fed arbitraria. ' diffipauitvßueadlegitimam, nU'iSj.
f 170 LIMIT A X I. quia licer retinensdomiludum,non Ludens per dens poteft propria authoritateperditampecunian
poflSt agere pro iniuria fibi illata, feu furto fado, non ta- accipere.&ßeqq.Fbiai
inter diledos,num.75?.extr.deexceflr.Pralator. _ ißa añiocompetatfifco eccleßaßico,velßdiculari.. .
LIMITA XII. Inludo licito jretinensetiim domi Ludentis^y&vincentisbonafunt tacite hypothecata$roreßitution
fua ludum licitum, non videtur punietidus, quia fi ludús pecuniarum in ludo'VÌElarum,num.i9x.
efthcitus, ergo nec illum domi fua retinens aliquid mali Tr éifcriptio nulla currit aduer fus ludentem,quin amiffam in ludo pt
fecit, & hinc propterea inferri poteft ad iflos, qui in Vrbe , cmiamrepeterevaleat,nuiiS>^'Declara,'vtnu.\94.
domos conducunr, & in illis locum aptum ad ludendum Judd non tenentur reìlituere alteri Jud&o pecuniam, quam in luñ
ludo pila accommodant. I j inqiiam ficut hoc facere non " vicerunt,ficus fi luferunt cum Chrißiano, nu. 195.
prohibentur etiam, quòd publice didas domos ad luden- Ludens ludo permijfo, non tenetur reftituerepecuniam in eodem lua
dum 3ccommodent,&retineant. Ira etiam hociure face- 'vi[iam,nu.i96t
re poffe 'videtur condudendum, & ita etiam feruatur de Ludens ludo permiffo habet aBionem ad confequendumpecuniarru
confuetudineetiam, quòd in magnaquantitateludatur. quam'vicit,&nonhkbuit,nu.i9-j.
Quamuis ifto cafu huiufmodi ludi pila fufceptores maxi- Compellensper vim,feu nimiam imp ort unitatem ad ludendum tem
\ meimprobentur perBurfatt.inconf 116. num. i. & feqq. tur r eflituer e pecuniam-viäamin ludo etiam permiffo,nu.iS)i
Nec diifentiat. Claud. ad Bettaz.in conf ^79.fab htera B. Ludens qui ad ludum attraBus, & prouocatus fuit ab altero collufi
17z 'LIMIT A XIII. Quando domus,in qua luditur. .reyfivincitnontenßtur'vMampecuniarü-.amittenti reßituere
eflêt alicuius pupilli, 'vfdua,aut alterius miferabilis perfo-: mm.\99-contranum.iöo. Declara duobus modis, vt nu.xo\
na, quia tunc non publicaturfecundum Ang.de malef.in«

t -t
. . . . . \
DeVar.&DiucrCCrîminlb. Quaeft. CIX. sis'
|»râft.cnm.c.ïi^ num.^. prad.Conrad.tit. delufor.n^.«?. 'Vel filius familias datur aduerfus patentes^ pi:ronos re ^
Menoch de arbirr.q.lib.i.cafu 399.num. 4. Viu.opin'.4

f
iié' Proceri Farmacy I; CRomani.
y ^rkm wiHto fecíídum Archid. poft alios quo.s refert and- malef in verbo Metidor de mali tó.nu.i 8. Amad.dcflnd.:
^ S e rfncap.Epiícopiis,num.3.adfinerav« num. 5?3. lodoch. in praa.crim.c.iz(í.num.;.praa. Coa,
A diftu r r ^ - rad.tit.de lufor-poft num,
tS^ ETanacquifita in ludo dicatur ac ìH Verum vide Mar.Soc.in c.inter diledos, nu.45.extr.de
vel onerofa die,quòd ex titulolucratiuo,immo ex ma excefPrfelat. Vbi magiftraliter demonftrat qUandoque da
l^Lio fecundum Mari.in c.inter diledos, nu.8Q.& feq.ds ri adionem infra biennmm>& non vlt ra, quandoque inixceírPrdat.ParisdePut.intrad.deludo,nu.5Z.CacciaI.
frazp.annos, quandoque infra longiíhmntn tempus,6c
' in eodL trad.de ludQ,nu.8Q.in fine, & feq. Angel,de ma. quandoqueinperpetuum, refert&feqmtur Paris de Put.
lef in verbo Metidor de malt dati, nu. 13 • Barbat-conf - in trad,de ludo,num.3 8. Nec diflentit, Caccialup.in eod,
nu.? lib 3.prad.Conrad rubr.deIufor.nu.i4. trad-deludo, num-4i. Et de materia vide etiam declaran.
«87 AM PL. IA VIH- Quòd filij poflTunt reuocare aliena- tem Stephan.Coftam, in fimihtrad.de ludo, nu.i.in fine,
tionem eorum,que pater amifit in ludo vfque ad legitima &niim.z.in3.artic. • , .
fecundum Mari.in c.inter diledos, nu.8z.extr, de.exceC jcjf LIMITAI, hums V. partis propofitam regulamm
Prelato.poftBal. quem allegat Paris de Put.in trad^delu- Iudieis,quinon tenen tut reftituere id,quodvicetuntinlii
do n 5 z. Vbi etiam diftinguir, & de materia,de qua efiam do et prohibito. Vt puta taxillorum, feu alearum,qn lufe.
vide Cacdal in e^d.trad.de ludo, nu.Si .Troil.Maluat.in runt, cum alio ludeo,quatenus tamen eorum lege Mofaitrad
de fortib.par.z.nu. 7.Angd.de malef.in verbo^J^g- ca prohibita fit talis repetitio, fi yero d. 1. Mofaica nihil m
tidordemah dati, num. 13.BarbaiConf ^^.num,3 .lib,3.Tir hoc contra ius commune ftatutufe eft,vd 6t fi ludeusluraq.delec^ib.connub.glo.i.nu.zoi.prad,
CQnrad.rubr.de ferit,cum Chtiftiano, & tunc datur ab eo vincente repetí
lufor, num. 7. Addentes ad fumm. Angel, in verbo ludici , tio,& comprehendútur fub legibus,aut ftatutis fuper hoc
num. V. litera D, Menoch. de recuperan, pofíeíí, remed,^, loquentibus ,&difponentibus fecundum Barb^t.qui late
num.172. hanc declarat limitationem in conf

' / /
DeVar.&DîuernCriminibus ' Quxñ. C Ì X . 557 '
pèrdit praa. Conrrad. tit.de lufor.n am. 11. poft med.in 4. ^utuum factum Indenti non à collufore, feu retinente lu. "^fedk ^
limit.Viu.opm.458.num. 17. ^ teniaperfonavalet,ettenet^num.ii^.contranu.iíG.Rejol.. \
)0 Quamquam contrarium, quòd detur repetitio etiaxttrf ue,vtnum.xi7. %
ab eo,qui attradtus ad ludendum vicit,& quòd non fit ali Mutuumfaiiumferuo in ludo an valeat,anrepetatur, an Dcminiu
^uafacicnda differentia inter-vincentem attrahentem, teneatur,demateria,num.iiS,
feu attraóèum, dixit 'Verius Marian. Socin. in c. inter di-
Ieóì:os,nu.49. 50.& feq.deexceifib. Prelatorum.
•I Declarando hanc III. limitationem vide trad.per Imol. O V i C C T r T V P A R V T ^
%in LfiquiscumÌciret,nu.6.ff:proemptore,&inc.Clerici, v^v it ò i- 1 A- 1 ak. v w
il fecondo,n, 13.colf .ad med.'Verf interdum autem vicit
'non committendo dolum,& verf Attende tamen,quibus 103 Bjp^^a^lE G V L A fit, quòd contradusA promifiîo
in locis confiderat, quòd fimpliciter attradus hoc eft pri- « Sf^® nes fade in ludo prohibito, vel occafione^
fno ad ludum inuitatus.fine -vi, aut importunitate fi vin- i ludi,non -Valent, text, in l.quibus in fine, ff.
catteneturreftituere, & ab eo datur repetitio nonalirer, ^ de alee lufu,& alear. & m l.fi.in verbo/w/^«ac
fi non fuiffet attradusj fecus fi per vim,aut per nimiam menta, C. de relig. & fumptib. funer. Alber.
importunitatem fuiffet attradus,& fic attrahentem àfat in rub. ff.eod. num.3.in fine",verfic.& quando contradus.
traótum ad hunc effedum dicit eum, nonqui'fimpliciter Odofred'in l.i.num.3. verfic, Verius eft,ff.eod. Bald ind.
ad ludendum inuitat, feu inuitatur, fed qui per vim aiit.., l,fin, verf Nota de inftrumentis, que fiunt in ludo, & ibi
importunitatem trahit, feu trahitur. Stephan. Cofta im. etiam Salicet.num. primo, verfic. Nòta quod inftrumentrad.de
ludo:artÌG.3^num.ii. Capra concluf8(i.num.3taobh»atOria Azzo.in fumma,C.de relig. num.26.in fina
Videque dixi fupra,nu.7ö'.&feq. verf alias autem. Parif de Pur. in trad. de ludo,fub num.
a Declarafecundo,quia Dodores préallegati loquuntur ' ' if.&zr. Vbi teftatur,ita alias obrinuifie,in caufa cuiufda
V nó in foro fori,nec dicunt,(q) attraétus ad ludendum fi vin mihtis,qui luferat ad pilam,petdideratque ducatos odin-
I ceret,non poffit conueniri in iudicio pro reftitucioneü» gentos,&de illis fecerat Vidori inftrumentum depofiti,
pecuniçamiire,'fed loquuntur in foro Poh ,Dicunrq;'^ cum enim fuiffet probatum inftrumentum fuiife fadû ex *
iìc attradusadludendum,non teneatiir in foro confcie«- caufa ludi,fuit etiam pronunciatum in facro Confiho,intie
reftituere pecuniam vidam attrahenti,fed tantummo ftrumentum non valere,& fic fuit cancellatum, & idenu _
do illampauperibus erogare, quod an 'V^erum fit,& quan- teftàtus>eft iterum obtinuiffe ibidem, nu.41. in quodam
dodixigenerahter,.&remifliuèfupranum, i8z. Vbi'Dd- inftrumento magnçqiiantitatisfado pro pecunia -Vida.,
d:ores allegati tangunt in fpecie etiam-'hiinc caftiny Ì" / ^ ' Î i« ludo Pallatorum, quamuis licito & permiffo, vt ibi per
^ ^ r • eumCacdal.fn rrad. de ludo,num.34.in fine verf octauus ,
ATÌ O V m T5 "KT ^ V \f ' cafus efti,&nu. in princ. additionis, poft nu. 14. Amad.defindic.num.94,. \ i
)e validitate, feu nullitate contradus, &'mutui in- Pranc.Aret.conf 8 r. Vifa confuhatione,nurn.i.Iod^^^^^ " ^ I
11 r r 1- r 1 104 prad.crim.G.i2(i.num.7.Vbi etiam infert ad contrattum
Kt collufores, leu alias occaiione ludi celebrati • ^ locationis,condudionis,& permutationis.prad.Conrad. ^
tit.delufor. num.3. fumm. Angel.in verbo ad finem
c rr Tiyf  Jì Ì V M verfquinto, quòd omnis contradus.fumma Silue. in eoò
y Al yyj. ^ I t jk-j., dem verbo num.9. verf quia Viu.opin.470.num.
^ ^ ^ 2. Nec difientiuntbannimentafta'Äs ecclefiaftici edità-.
^^^^Ontra&us i (¿rpromiffionesfafiéin ludo prohibito, Vii OC' deanno i599.cap.9.
cafone ludinonvalent,num.io},CÌrfeq.rbiidem de con- apj AMPLIA I. Idem in fponfionibus quas nos vulgo
traElulocationiiiConduilioniSf&permutationis. fcommijfm,zppe:\\am\isin\nàovt\ occzf\ont\\xài pxohifcommifíA
in ludo prohibito,vel occafitne Ih- biri fadis, prout eft demente omnium Dodorum pti^ldt
non valent,nu.xo\. legatorum & in fpecie -voluit Parif de Put. in trad. dc-» ^ ,
ideiußor ex caufa ludi non poteñ conueniri, quia fideiußio efl nulla, Iudo,nu.i9.ÔCfeq. in difcurfn. . , ^
num xo6. xoè A M P LIA 11. Vt ficut non darur adio contra prin-\
Unditio faäacollufori non valet JecmßfaEia alt eri tertidtperfoné^ cipalem ludendo de eo,quod am^fit in ludo.ôç non foluit, j )
nu- 207. c^r feq:- Vbi etiam quid defolapromtffione de vendedo. nec etiam datur contra eins fideiufforem, & expromiífotndens
remßuam m ludo non tenetur de euiätone, fiue venditiofa- rem fecundum Caccialup in trad.de ludo,num.3 5. 'VerC . ,
¿ia fit collufori, fiue extraneo, num. 109. ^ an faltem teneatur vndecimus cafus eft, poft Bald, in loco per eum relato &
adreßitHttonempretii,num xio.et quid devendtttonefaElain ante eum Parif de Pur. in eodem trad.de ludo,num.2^.
ludopermifo,num. 111. i©7 AMPLIA III. Vt nec valeat venditio fada per lu-
'ranfaäiafatla ex caufa pecuniarum in ludo amifarum non valet, . forem collufori,licet fecus, fi fir fada tertie perfone.Bar.
et fi quod datum efi,repeti poteß,num.iii. in i.fi quis cum fdret,in fine num. 2 & ibi eriam Imol.
'ontra&Hsfa¿iusinlMdo veloccafioneludi,aneonfirmeturiuramen- pariter in fine.num.9.ff pro empt. Marian.in c.interdileto,num.ii^.
dos eod. num.71, de excefiìb. Prelator. Paris de Pur. la..
ViMtuum faEiumlufori ab eo, qui domifuitretinet ludum non valet, trad deludonum 3 4.in j.Ôc 5.cafu. Ang.de malef in ver» y
(fr pro repetitione pACtmié mutuai a non datur aflto, num.i 14. ho M etidor de mali dati, num. 12. Amad.de find.num.94.
et feq. Vbi ampliatur etiam , quòd retinens domi Ittdum effet lodoch.in prad.crim.cap. 125. num.7. ^ \
perfona nobilis, et illum retineret non caufa ludi. to8 Et quid fi in ludo fada eft loia promifiro de vendendo. ' • '
Hutuumfailumàlufore collufori non valet,num.zi6. an fubfequutavenditio extra ludum , & exintetuallo va-
MutHum faSlum minori, vt ludat, non vdetmc repeti poteß num. leat, ponit Paris de Put.in trada.de ludo num. 22. & Cae, ^
1 ij. et feq. Vbi ampliatw etiam, quòdmutuum ßt faElum ak cialup.ineod trad.de ludo num.3 ç.-verfnonus cafus eft.
altero minore. 109 AM PLI A. IIII. Vfvendensrem fuaminludotion
MutMHmfaElumilli,euiboniiinterdiEìumtfinonvalet,nH.i\9- teneatur de euidione, fiue »venditio fada fit collufori,
Mutuum faiiumltforifub vfura multo minus valet, ««.220. íiue alteri extraneo U.f.i firiquarum rerum adio non de-
^utuanspecuniamludtntibtupmiturtanquam particepsludi, ei rur Glofin c.Clerici il 2.in verbo adaleasin fineextr. de-*
deliba, num. 221. Epifc. &Clcric.& in c. Epifcopus in 1 g!of etiam in fire>>
iponfio, feu fcommiffa denon ¡udendo eon adieSìiotupcené, in tafu 3 S-diftindione. Odofred. ini. i. poft num. 3. verf filudo
quoludatur valet,et tentt,nMm.i%i. tecum. fi\de alee lufu ôcaleatoribus. Bart.in l.fi Quis cum
HntMnsinludopecHniampotefirepttere,qtiandemHt$uta ptcaniá íciret in fine,ff pro emptore & ibi Imol.num.9. Hoftien,
•*»/»> amlfa in lude, nxm. nytffi^. Vki dâm^trU* »od. c.Clerici, uum. 8. vci f Et ü quij ad aleam fedcn s, Ôc
f I
\

^ 53s ProfperiFarinacijI. C.Romani.
ibi eri^I Anton.de Butr.num. AZZO in fumma C.do tó, num IJ.&ibi Auguft.in ad^dit. NU.I vetCfccundae
^ re "n^m "7. in fiae.^^ & fi in Alea.Marian.in c. mfi.Amad.de findica.nu.94;Vetf item A ludentes. lodoch.
înntdeIudoAzaidinum.8.ParifdePuteo.intra.34.ante finem -Verf mutuum fadum^minori, qui ex eo foluit pecuniam amif
Septimus Cafus eft. Stephan. Cofta in eod. trad, de ludo, Ìàm in ludo,fiue mutuum fuerit fadum in adu ludi, fìw
artic.î.num.i.ôç,feq. lodoch in prad.crim.cap. i i(i.num. extraludum,& fine anteludum,fiuepoft,&fiue mutuan
7. Prad. Conrad.rubr.de lufor.num.3. verf fic nec trania- fciuerit pecuniam mutuandam efle erogandam in caufan
* dio. Vbi etiam de cfemmuni, fumma Armili, in "^erbo mutui, fiue ignorauerit, licet primo cafu dicat minoren
* ludm,r\nm. 10. Vbi etiam de communi Summ.Silueftrin. eflè tutum,fine alia reftirutione. Secundo autem cafu re
in eodem verbo ludus,nn.9.ver f.c\ainto quia Clar.in prad. ftitutione opus fit, vt ibi per eum.Prad.Corrad. titu.dc
» §.ludus verf fin. Vbietiam de communi ex Abb.& Steph. luíbr. num.4, in fiue, Odd.de reftitut.in integrum, par. 2
(^fta in loco precitato. Viu.opin.470.nu,i. loan.Bonif. num. jç. 'vbi quòd fi fuerit mutuata pecunia minori ac
^^ \ in trad.defurr.§.ïo.num.89. hidum quomodocunqjmutuatafuerit,'Velde preterito;
' V t,i3 AMPLIA VI. Vt tunc contradus fadusin ludo, vel de prefenti, vel de futuro ab/q; alia probationelefiò
¿ . /veloccafioneludi nec confirmetur iuramento, Parif de-» nis minor reftituendus erit, nifi mutuanseuidenterpro-
\ • J Pur.in trad, de lud, num. lí.in fine,qui tamen hoc cogi- bet,quòd minor illam in alium vfum, quàm in ludum extandum
reliquit. pendit,de quo vltimo dixi infra,num.223.
afi' AM PLI A VIL Vt nec'balear mutuum fadumlu- Et procedit hçc amphatio etiam , quòd iftud mutuum
íbri,& mutuanti denegatur adio pro illius repetitiont-», fìat minori ab alio miiiore fecundum Parid, de Pur. inquando
is qui mutuauit erat il!e,qui domi ludum tenebat, trad.delud. num.i($.Caccialup.in eod. trad.de lud num.
quem vt aliàs dixi iura aut aleatorem, aut fufceprorenu

De Var. &Dmerí: Crímínib. Qu^ft. CIX. 5 39 ' *
ex ilio tex. nor. vfararium dici, qui mutuai i n ludo pro de eadem confuetudine ex Auguft. in loco pra ^ato talucro.
Hoftien. in fumma de exceftlpra:lat
.num.4.§'deri- " Icmque conftierudinem valere affirmât ex magis commu- ^^
cus autem in princ. Paris de Put.in in tradt-de ludo,num. ni Dodorum opinione,de qua de Didaç.m loco pet eum
ly.verf fedfíalius&d.num.i7.infíne,vbiideminmutu-.' * relato. Viu. opin.470. num. i. vbi etiam de communi fe- ' ,
ante in ludo caufa percipiendi aliquod lucrum, feu cómo quitur loan.ßonif in trad.de furris,$.io.num.8 j.
dum.Caccialup.in eod.tra¿l:.deIudo.num.74. Contrarium quòd nec eriam valeat mutuum fadum (
AMPLI A XI. quia amplius mutuans pecuniam IU- lufori à rerria perfona , illudque minime repeti poflît fua- * '
dentibus punitur tanquam particeps in ludo, & delido detur , & traditur per Imol. in d. i. ii quis , cum fciret '
I fecundum Bohif de Vitalin.intitul.de lud. Azzard. num. inloco precitato vbi quamuis dixerit, quòd orimaopi-
• i^-verfirem dico, quòd tamen non credo'Verum,nec in nioferuaretur in prad.propter audoritatem ^hf &Dopradica
feruatur. dorum ; contrariam tamen fententiam rationabiliorem
. LIMITAI, propofitam huius vi, partis regulam,vt exiftimat, prout,ôç eam fibi magis piacere iterum affirma
non procedat in fponfione de non ludendo ,&in cafu, , uir in cap. Qerici.il fecondo, numero 1

^ Proiperi Farînacij I. C-Romani.
^ prAcedatcafum , qmatmcisy qui culpa rem eßd^
Ä n r* V MP M T V M cendiotenetur,nuní.8')i
A A. O V M ß IN 1 V m. - Incendium in dubio potiiió cafu fortuito, quam culpa hòrniniicaur
tumprafíimitur, num. 3 Ó.Contrainum.íy.é-fequentibus it
, Poena incendijqu^ fît, quando habeat locura, & declaratur materia. ' "
( quando etiam ex incendio quis teneatur ad da-
IncendiuTqumdTâcaturcafufortuitoortumynum.ij.é'fe^^
' ^ pluraponunturexemplau, '
S V M M A R I V M. ^»cendium à fulgure caufatum dicitur cafiíífortuittis,nu4Q.
Incendtumfubttaviuentorumiauttempeßateexortum dicitur cafíti
^^^Ncendij materia à Doaoribmexißimatur ampia, & pro- , fojtuitus,nurn.4o. ^ - , n-r
funda,num.1. ^ / ^»cendtumtmmißum a publtcts hofitbtu dtcitur cafus fortuitus,
^ifí^ Incendi) crimengrauißmumeß,(^r alia in deteflationem-, , .„ . .
^^^^^^ huius criminis njtm.x. ^ncendiumcaufatumexfcmtdlat^nu exvnolocoinaU^
Jncendium pluribus modis contingit nempe ex propoßto cafu culpa in j dicitur cafus fortuitus, nuni. 40. '
committendo^in omittendo ab intra,&ab extra,num.^. ' '^^^^dium muminloco , inquoi ¿iç^f^
Incendium quid (it, quid combuHio, quomodo inter fe d^eram »cfr cafMfortuitm,nuní.3^.
quis dicatur incendiarius,num,4. • . , .
IncendiarimfiUicUsjît,doloue incendium commiferit,de iure ciuili c\\r x: q t r- a
qmndoqüetraditurbefijs,é'poteñcomburi,quandoquedeca- A S T. C^X. CA PVT. I.
pitatur,c^ quandoque etiam deportatur, feu relegatur fecundum
qualitatemperfonarum i iuxta varias legumfanäiones, . ,.«1.1 • IXT J--
I num.s.&feqq. ' Scendi; ttìateriam ainplam profundanu
Incendi^ pœna locum non habet niß conñet priué, quòd illud fuerit ^ k ^ - i/lamque latiffimam.,
commißum dolo, qui regulariter,non prafumitur,niß probetur (PI cM ^ «odofam exiftiroaùit Frane. Turzan. in^
faltem ex conieEturis,& indicijs,vtputa,in qualitatefa6li,tem ^ 18 j. in princip. & quiporis,é-perfonarum,num.6.
. • ' "^^'^'.'^erura dicunt, habet enim plura ca-
Incendypœnaquéi ßtexFrbis ßatuto,num.-j. P^a,qu^ prater ates tíiagifttaliter more Tuo declarando
incendijpœnaqua ßt vigore bannimentorum Frbü, & flatus eccle- Marian. cáp.fí quis domum, de iniur.&
, ßaßici,num.B. ' cuius dida duni äd generalem, &perfe(aanu
/ incendium immittens in oflio meretricum, quomodo puniatur, ^
J ^m.^. * ^ ^ • caf fortuit, parte fecunda, quaft.^^
incendiariusdolofus tenetur ad omnia damna, & intereße propter l - . í f . S «»^il diftindum rehquit,fed po
fncendiumpaßa,num. 9. & 10. vbiquaamonespompeLtifla fô.f.n S confuf^ reddit, vt melius
caß&num. n. vbi quòdpradißa Piones quando¡ue danur S ^HiSndln^
adßmplum,^' quandoque adduplum mm.ix.vbim hac in fuo tvää.
f*oneanveniatinterefeextrinßecum,ä'num.ii.vbiande- ' ï f n T m . r ^^^^^^
tur turamentum in litems. oio,&c.poft num. 4«?. & plunbus fequentibus, fed muJto
luranrentum in litem pro d^nispaßis an detur contra incendia- «^agis confufe ioquutus fuit BonacoC in fuis commun.
num,num. 13. *ncenata opin.patt. 2. in extrauag. fol. mihi i r y. num,^5). in verfic,
Incendiarius poteflexeodem proceßu condemnariad pœnamßßco materian. fibi explicanmltcandam,&etiamaddamna,&tntereßepaßa,num.
li. dam proponit, de omni aha re magis tradat ,-ô

DeVar.&DiuerrCrlminibus Qu^ft. C n / 541
îdeMrepeditinl.quaefortuitis.poftnumcrofepnmo.vçr^^ num.'i^. & fequentibus, vbi amplius, quòdin fkbitrio
item attendendus eft G. de pignorat. adio. Bal.in 1. data^ iudids pofitum eft mutare qualitatem mortis, quando ^
opera poft num.i.in prindp.C.dehis qui accuf non poftl mortis pœna infligenda eft lofeph. Ludouic. decif Peîodoch.in
prad. crimin. capitulo 104. rubr. de fpontan. ruiîn. numero quarto, ÔC fequentibus, vbi pariter, /
incend.num.io.Prad.Corrad.rubr.de incendiar, num. 2. numero fexto,quòd in imponenda hac pœna non parumfol.niihi
j ^p.Et ante iftos Hoftien.in fumma de incendiar. iudicis arbitrium verfabitur circa qualitatem mortis ini
§.quid fit incendium,vbi etiam incendium, quid fit, quid fligende fecundum Menoch. in loco precitato, Vulpell. '
combuftio quo inter fe différât&qs dicatur incédiatius. 7 confil. 1^0. numero primo, & fequenti. Viu. opin. 439. 1
^ His premifiìsqùero,que fit pœna incendij,pro fblutio- numero primo,ÔC^vide in propofito tu qui Romanam Cu
wnediftinguendifunt plurescafusquorum. _ riam fequeris, vrbis ftatutum, libro fecundo , capitulo
P RIM V S eft quando incendium fuit dolo commit 36.vbi plures diftinguuntur cafus,ó¿ ibi etiam de ponente
iumàlaico, & de iure ciuih,in quo quia incendiarius igneminoftiomeretricum, &vide rurfus banmmenta-.
quandoque traditur beftijs,& poteft comburi.quandoque Vrbis de anno 1591. & fucceffiueab omnibus Gubernato
decapitatur,qnandoque deportatur, & quandoque etiam ribus confirmata,in capitulo f 3.ac etiam demum, vide bá
relegatur fecundum qualitatem incendi;, ôC perfonarnm nimenta generalia ftatus ecclefiaftici edita de anno 1599.
iuxta.Varias legum fandiones,Vt videre eft in l.qui çdes, çap. (íj.vbi vltrapœnas iuris communis imponit etianu
& l.final.§.qui data opera, ff.de incend. ruin.& naufrag. & alias capitalifiimas pœnas arbitrio, iuxta fadi,& perfonain
l.prima,in princip.& in f fi quis dolo,if ad 1. Cornel.de rum qualitatem^.
Sicar. &in l.capitaliüm,§. incendiarij,.ôi§.quiab inimi- $ Tenetur infuper incendiarius, preièrtim fi dolo incencitia.ff
de pœn.& in l.data opera,C.dehis qui aceufòr. non dium immittat,ad omnia damna,& interrefte propter inpoifidcircoquando,&
quo cafuftngule pœne predide, cendium illataadtext.ini. quiedes Verfic. fi vero,ff! de-.
Se earum qaelibet locum habeat, vide glof in cap. fi quis incend.ruin.& naufrag.glo.in l.fi fortuit.in verbo venta ,
domum in verbo reílituat, in fine,extra deiniur. & damn. & in verbo dolo ff. eod. de iure canonico habemus, text.
ldato,& in cap. cum deuotifiimam in 'yctho,fiveróincendí in cap.fi quis egreifus,& in cap.fi quis domum extr.de in-
' «w,ii.queft-.2.& in cap.peflimam in Veíbo^»¿2.f qiMïft» iur.&damno dat.Cyn.in l.data opera ante finem, verfic.& k .
8.&videomninodiftindionem Bart. in l.prima.nu.quinr hec vera, &ibi etiam .Salyc.in fine, Verfic.& vbi dixit,C. \
to,ff.de offic.Prefed. vigil.&dequaetiamper Cyn, in d. dehisqui accuf non poft. Marian.Socin.in d.c.fiquisdo-
Idata opera, nuiii.z.C. de his qui accuf non poflT^&ibiét mum, num. i8.&4f. verfic. circa tertiumjê^fubnum.
Bald.poft numerum primum, verfic. die èrgo, & Salyc. 49. & ^(3. & fequenti, vbi declarat dariiftocafu pluresapariter,número
primo,in princip.MariamSocin.in cap. fi 10 diones tam ad emendam damni, quam ad reftitutionem
quis domum, num.iji. de iniur. &dámn.dat.Melch. de^ ablatorum,quia fcihcet. Primo datur conditio ex illa de-
Facin. confil.crimin. dmerf 8 i.num.quarta,Iibco primo ^ cretali. Secundo adio ex edido pretoris de incend. ruin,
jin paruis. Bofll in dû de incendiar.numero primo, vbi re- & naufrag Tertio datur adio furti. Q^rto datur adio, %
mifîiue. Boer. decif 16. in fine,num.i7'.vbi etiam remifli" l.Aquil. & ibi bene declarat,quando adiones predide lo- \
ue. Afflid.in conftit. Regni incipien.qtti dolofe, ante nu, cum habent.Prad. Millei fol. mihi 6.nura.59;in formula-,
prim.&num.f. Vbiquòdad hoc.vtprediôtapœnalocû denunciationis.ô^fol.3.num.i7.inrubr.quib.mod.com
habeat,conftare debet de dolo,qui regulariter non prefu- mittanrur maleficia, & ibidem fol. 112. nurn. 46. & fol. ^
initur,fed probari debet fàltem ex inditijs,& conieduris, 126.num.i7.in rubr,trad.pœnar. mortis Affiid.in cóftit.
Vt puta ex qualitate fadi, temporis,& perfonarum. Addo Regni qui dolofe, numero tertio, âC in conftitutione fuad
predidas pœnas eiufdem. Affiid. in alia conftitutione, . per incifionibus,num.i4.in fine, verfic.^ fubdit, demafuper
incifionibus, nu.nono,ô^fequénti,de malef.cládeft. lef. clandeft.rubr. z6. Fab.à Monteijpn. in trad. arbitral.
rubr.26. Fab. à Monteleo.in prad.arbitral. fol. mihi 264. fol. Z64. num. 794. verfic. ôç fi non probatur. Nouel. reg.
num. 794. Berber. in prad.crimin.par.prima,rubr. de in- i8.numero,vbi de communi Franc. Turzan. q.i85. num.
cendiar.cap.22.num.fecundo,verfic.fi vero dolo.lodocíiin primo. Franc. Marc.decif 4i7.nu.i. par.3 .lofeph. Ludou.
prad.crimin.rubr. deincendiar, cap. 103 hum 2. & feqq. decif Peruf2j.poft. num.4. par.i. ^ ^
Ángel, de malef in num.2. Auguftin, ad 11 Et oéspredidçadiones quandoq; dantur ad fimplurii, ^
Angel.de malef in verbo í«ce»¿/í>ífí»,inprincip.additionis, & quandoq;etiam ad duplum, prout declarat Mar. Soc. "
ô;,in verfic. adde tamen. & in Verfic. & breuiter. Bonif. in d.c.fi quis domum, num. f 6, & fequenti, de iniur. & -
de vitalin. in tit.fi quid raptum eft occáfjncend.&c.num, damn.dat. Franc, Marc, decif 417. num, primo, par.2. & j)
14. & in titul. de incendiar, numero primo.Franc. Marc. vide Vrbis ftatutum, hbro fecundo, capit,3(í, vbi quòd indecif4i7.
num.2.par.2. vbiinfine,proptereadicitminus , cendiarius condemnatur damnum paftb in quadruplum
debito punitum fuifle in pœnam exilij quendam loanhe, illati damni. - . .. .
qui in domo fui fratris incendium appofuerit dolosè, & iz Immò etiam quandoque in hac ciuih adione venietinex
inimicitia,& vlterius eundem fratrem inculpauerat de tereife extrinfecum, quòd an verum fit, & quando ponit
incendio predido. Andr. Gayl. obfcruat.22.numero fex- in fpecie Vincent. Caroc. de loca. & condud. part. 4. ruto,hbro
fecundo. Prad.Corrad.tit.de incendiar.numero bric.de incend. num.zo. - . . . "V
primo,&feqquentibus,fol.mihÍ3^9.Iacob.Port.Imoleh, 13 Et rurfus pro damnis,&intereíre predidis datur iutaconfil.
72.num.odauo.Clar.in prad.§. finali 68. nu. 20.& mentum in litem damnum paffo contra incendi arium.
11 .verfic. incendiari j, & verf fequenti, vbi teftatur alias Plot.in 1. fi quando, num.73 ^ íecundum vltimam I
C remone fuiffe fufpenfos duos fratres,qniquafdam do- imprefiiìonem. C. vnde vi. lofeph-Ludouic.decif Peruf
mosinoppido combuflerant, & etiam vltimo fupplicip if. num. 9. in fine, par. i. concordant bannimenta Vrbis >
aflfedum quendam Paulum de molo, qui in fenili incen- predida edita de anno 1591. cap.î3. », I
dium pofucrat.licet quidam Donatus Biretta,quiincenfis 14 Poteftqi Iudex ex eodem procefluincendiarium ad pçftipulis
permiferat ignem vagari m frumentum fuum pro- nam fifco apphcandam condemnare, & etiam parti dam- ^
pnum , & alienum habita partis remifiîone fuerit abfoÈù- num pafij ad emendationem damni, fecuudum Marian.
tus,vt ibi per eum,qui etiam ponit, quòd comburens tu- Socin. in dido cap. fi quis domum, num. 67. de iniur.,&
gurium pœna mortis afiiiciendus non eft, fed tantummo- damno dat. Melchior.de Facin.confil.criminal. diuerfor,
do ad triremes condemnatum extitifle affìrmat quendam 81 .in numero primo, & 6. hbio primo, in paruis. Angel.
Paíc|ualem furtarellum, qui in tugurio ignem iniecerat-,. de malefic.in Verbo incene¿arto,num.4.in fin. Prad,Cor-
Menoclî.de arbitr. queft.libro fecundo,"cafu 39o.numero rad.rubr.deincendiar.cum.j.fol.mihi 340. Menoch. dc-»
primo, vbi proptereaincendij pœnam arbitrariam efic-» arbitrar.queft.lib.z. caufà 390.num.24.in fin. lofeph. Luexiftimauit
,&quomodo iudex in arbitrando hanc pœna douic.decif Peruf z5.num.9.par.i.
fc regulare debeat plures diftinxitcafus, de quibus,ibi per ij SECVNDVS erat cafus,quando incendium parités
CUIÜ. Menoch, de arbitr. queft. libro fecundo, cafu 390. cum dolo fuiç commiflumá laico, vd Clerico de iure«»
çmQ-
N

t ProíperiFarínacijlX.RomañL
canot#.'o, in quo pariter dicas, quòd eodem iure plures nis qüalitare arbitrio iudicispuftîrètur . Refert; & fequ
y emanarunt Summorum Pontificum fanótiones adpu- tur lodoch. in prad. crimin, cap. lof. rubrideittcendia
nicionera incendiariorú, videlicet in cap.fi egreíTus, & in nUra.i 3 .& feqq. Auguft, ad Ang. de malefic. in "Verbo i,
\ cap.fequcnti ,de iniur. & damn. dat. quibus iurfouspra:» ctndiario , poft nüm.íí. poft princip. addicioriisj-verficu
cipuèftatuitur incendiarios teneri ad reftitutionem dam- adde ramen.Bonif.de Vitahn: in tit. deibcendiar. num
ni ex inccdio illati. Item & text.in cap.tua nos,de fentent. Petr. Rebufli in prad. Benef par; 3.rubr.de modo adrni
; / excommuniGat.vbietiamftatuiturinccndiariosexcom- tendibenefieia. Cap.i,num.60. Vbi etiam jquòdClerici
y ' municatos,&pubhcatos non nifi à Papaabfolui pofiTe-/, exquo de iureciuih capire puniuntur,deiure canonic
l & ibi gloifa in verbo dicir.Incendiarios eccle- amittunt beneficia. Frane. Marc, decif 417. in princii
fiafticos,feuahorunì locorum religioforum ipfoiure ex- parr.z. Prad. Corrad.rubr. deincendiar.num.ii?. fol. m
communicatos efie. hi 342. vbi pariter cum Follerio, vbi fupra opinatuse
Ahos aurem mccndianos ahorum locorum non^ipfo text, in d.c.pefi1mam,indiftindèprocedère tàminlaicis
iure ex communicatos, fed excommunicandos effe, & in Clericis. Menoc.deatbitrar.quiEftion.hb.i cafuspoi
ibi vide omnino Abb. Felyn. & alios Dodores, apud 3 .& fcquentiÇ vbi, quòd in foro pœnitentiali' pro incet
quoslatiflìmèpertradatam reperies materiam pœnae in- dio eft poena excommunicationis tin foro autem contc
céndiarioriui^e iure canonico, An fcihcet, quando riofò eft poena arbitraria. Decian. in rrad. crimin" lib.,
fintexcommunicati,aniproiure,anpofiîntabfoluiabOr can. 24.rubr. defacrileg.circaloca,num.

De Var. & Diuerf Crîminib. Qu^ft. CX. ^ 543 ' '
pœna corporalis dtra mortem, aut maxima pœna pecu- 5. num. ló. Burrar.conf55). num. i. ^
niariajiî veto incendium fuit paruum, pecuniaria tantum ij Contrarium, quòd licct leuifsima culpa non puniatur ^
pœna imponitur. Sebaftian. Medic, de caf fortuit, par.i. criminaliter , agi tamen poftit in foro fori ex ea 1. Aquil.
quœft.y. poft num. ij.Vbipariterjquòd eft pœna arbitra- voluit Salycet. in dida l.data opera, in fine. C.dehis, qui i
ria ex Menoch, in loco relato. accuf non pofi. Afflid.in Conftitut. Regni fuper incifío-
Sic&ex lata culpa incendiarium teneri ad damna, & nibus, num. 14. verfic. & propterea, de malef clandeft.
intereiTe, voluit Marian. Socin. in cap. fi quis domum, rubr.26.poftInnocen.& Abb in locis per eum relatis. Fab. ^ *
num. 19. de iniur. & damno dato, vbi loquitur, fiue culpa àMonteleon. in ptad. arbitr. fol.i(Î4.num.794.in finç^, 1 \
^onfiftat in committendo, fiue etiam in omittendo,&ibi Verficulo Vnde caute, «& num.800. Feller.iu prad. crim.
Jbenèexemphficat,&num.58.Melch.deFacin.confil.cri- canon.in verbo a>'íwí»flf"' deof-. • communem ,quamuis ibidem num. 15.16.& 17-ponati* ^ J
fic.prefed. vigil, necdiflentit Salycet. in l.data opera, in-. tres declarariones que non fatisfarìunt Alex.Rauden.in^ jy
fine, verfic.fi fuit autem leuiflìma.C.dehis,quiaccuf non fua decif Pifan. (J. num. ZQ.Z5.&feqq. Hier. Gabr.confil.
pofl'.&fàcit,quiaVt alias dixi fuo loco,& generaliter cui- * i jo.num.3.h b.i, vbi de communi,& ibidem num.8-veri: ^
paleuiflìmanon punitur criminaliter. Marian. Socin. in^ • z.qnia Mafcard. de proba, lib.z .conduf 89z.num.9. Macap.fi
quis domum, num.ói. infine, verfic. ôç.ex predi- gon.decif Florentin, m .num. z(í. vbi alijs relatis teftadis
de iniur.& damno dato. Afìiid. in Conftit. Regni fu- • tur de magis communi, «S¿ num, jo. verfic. cum igitur, &
'per incifionibus,poft nu. 14.de malefic, clandeft,rubr. zi. num.5z. Caroc. in trada.deloca. & condud.par.4. rubr.
* vbi de communi. Ang. de malefic, in verbo ¿»^^»¿/wrio, deincend.num.n
num.ó.verficu.quartocafu. Prad. Corrad.rubr.de incen- Et propterea condudor,feuhabirator tenetur de leuif- j '
diar.iium.io. lofèph.Ludou. decif Peruf zj.num. 14. par. fima culpa ,quando illa fuit commifla non in omittendo,
I. Vbi quòd ita omnes Dodores vno oreaflirmant.Hier. fed in committendo, fecundum Salycet. in I. fi vendita.., f
Gabt, confil. i59.num.3. lib. i.vbi, quòd leuifsima culpa-» i6 poft num. 8.ff deperic. commod. rei vendit. Vbi amnon
folum non punitur, fed nec qui eam committit,vitu- plius declarat tunc dici culpam in omittendo, quando eà >
peratur per 1. quamuis. ft", de condir. & demonftrat. »cunu nullum precedit fadum illius, qui omifit, quòd fi fadum^ » 1
alijs ibi per eum allegatis. aliquod precedit, quod eft occafio damni,licèt damnum
Sednunquid teneatur incendiarius ciuihterl. Aquil. procedat ex fequenti negligentia, tunc illa leuiflima culad
damna,& interefl!e, videtur quòd non,fecundum glofli pa in negligendo, & omittendo caufata ex ilio precedeninl.fi
modo.iF.de legat. I.&ita omnes Dodores affirmare te fado, facit ipfum condudorem ,&habitatorem tenet
aufus eft dicere lofeph. Ludo.decif Peruf z5.num.13.par. ri 1. Aquiha, ex luribus ibi per eum allegatis, & quamuis
i.Viu.opin.439.num.3.infin.verf&confequenier,Ma- hec ¿"alyceri declaratio non multum videatur placerc_>
gon.decif Florent, m. nu.41. & num.43. verf ¿fcideo Petto Calephat.in confil.crimin.diuerfor. 58. num.31. &
licer.&c, fequentibuslib. z. attamen abea non diflentit Alexand.
CKie quidem opinio potifsimum procedit inforopç- Trentacin.in fuo eonfil. poft opin. Viu.439.num.i7.&genitentie,
fecundum Innoc.& Abb. inlocis relatis per nerahter,quòdcondudor teneatur de leuiífima culpa in-,
Affljd.in Confti. Regni fuper incifionibus,nu.i4.verfic, committendo , licèt non fic in omittendo, addo Alberic.
& propterea,de malef. dandeft. tubr.ió.Grammat. decií^ ia Licttia.§. primo,;nuin,f. ff. deoffic. prefed. vigil, vbi
generalicet
; \ • • ^

•A, A" •
^ ^ 544 > X P^^
gencK^^irer dixit » quòd in l! Aquilia venit etiam culpa le- 33 S E P TIM V S eft cafus in incendio prouenientP
uiftiiËi, que in omittendo confiftat. Patif in additio. ad fu fortuito, & tunc habitator abique dubio ad null '
Bar.in !.prima,num,primo,litera B., ad medium, verfic.ad tenetur pœnam, tex. eft in l.fí fortuito.íf.deincen^ •
- 1 iftud propofííu^. ff de offic. prefeóí. "Vigil. Bald, dido naufrag.,J& ibi glofl^! in/ve^^^
^ confil. 341.Qiijdam magifter,num. i. lib. t.Sebaft.Medic. edes,in verbo ca/u. AT. eod. Bart, in l.primä,numeroqn^^
I decaffortu.par, i.queft.7. poftnum.zf.verfic.quòdfifue to, in finiti verfic. tertio cafij.Cdeofifìc. prefed. vigij ^
I rit in leuifijma culpa. ,, , texr,quem :anegatin I.penul.ff^de incend^ruin.& naufrï
, I 17 Tenecur de incendio ex leuifîîma culpa etiam in omit>- Cyn.in l.datoopera,in fipe,'Verfic.ficafufortuito.Cd
^ teiido otto quis, quando combuftam rem detinet ex con- his,qui accuia.non,polf &ibi etiam SalyCet. numéro n^
^ • tractu,in quo de fui narura -Veniat leuifirma culpa, prout rno,in firie, verficulo tertio cafu. Marian. Socin.incap
in comodato, vel alijs contra

DeVar.&DIuerrCrimín: Qusfl. CX. íÍ5 : '
eulpam effeordinaram ad cafumj, & fingulos modos benè columna fecunda, verfícul. quòd autem. Petr. Calefar.
exemplificat,&declaratPolidor.Rip.in trad.denoóturn. confil.criminal. diuerfor- f 8. numero libro filando. K
temp cap zy.num. I3.in fin-ad quam mareriam,quando Alberic. in tradatu ftaturor.part-i. qua?ft. 81.numero
fcilicet quis teneatur de cafu fortuito, quando culpa prae- primo. lodoc-in pradic. criminal, cap. 104. rubr. dc-* »
cedit cafum, vide oranino Bart.& Dodor-in l.fi vtcer- ípontan.incend-numero 8. Menoch. de arbitrar-quafti- §
to §.fed interdum. ff commodati- Dec-inl.contradus, in on.libro 2: cafu 390. numero fecundo. Magon. deciíion.
fine, verílculo fecundo fallir, & ibidem Cagnol. num.SS. ' Florentin-24.numerofecundo,Sebefíian. Medic.de caf. I
Se Mayner num.5 .ff. de regul. iur. Alexand. confil. 74. nu. forruir.part- 2. quafl 7. num.i. ÖQ. 25. Pohdor. Rip. iru t '
7.6(rio.veríiculorertio refpondeo, lib. (J.Aym-conili,8. trad, de nodur. temp. cap. 27. num. 41. & fequentibus , ^ ^
,num.24.27.& 29. Bart-in 1. Diuus Adtianus,deficar.Aret. & cap.18. Vbi, an,&: quibus conieduris incendium pra- ^
'confil. 80. num. 60.verfícul. Nec obuiat.&coníiI.i4ó.nu. fumatur ex fulgure caufarum. é
ad medium, Coepoll. confil 3 3.num. 19. verfic. Nec ob- 40 Et rurfus cafus fortuitus dicitur, quando fubita -vi
ftar.Boff in tir.de homicid.num.74. &93. Clar.in prad.$. «Ventorum, aut rempeítate exorta ignis accenditur, pro- I
final, quaft. 84. in princip. Claud, ad Bertazz. confil, 299Í ut dixi infra, num. 141. Idem, quando ignis fuitimmit '
LitejaA,'verííc,fedcafus. Burfat.confil. 134. num. 22. & fus à publieis hoftibus,vt dixi infra numero primo,idem
14. libro fecundo. Eugen, confil. i4.nnm.27. & feq. & 64. quando ignis fcintilla ex vno loco in alium euolauit, &
lsiatt.confil.78.nura.f.&7.1ib.i.Roland,confii,8i.num, ignem accendit, vtdixi infra numeroi39.& pluribus
^j.lib.i. alijs modis , de quibus remitto Ledorem ad fcripta_.
Sed nunquid incendium prafumatur ortum cafu forw per Vincent. Caroc. in tradat. de location. a¿ condud.
tuiro, an -verò culpa ahcuius, »videtur dicendum, q? in-, parte quarta, quaft. 12.per toram, & latius per Sebaftian.
dubio potius cafu fortuito, quàm culpa hominis caufa- Medie in fuo tradat.de caf fortuit.
tum prafumitur, quia re vera incendium numerarur inter
cafus fortuitos,texr.in l.fi vt certo.§. fi verò fenedute.
ff.commod. & in 1. duobus.§. damnö.ff. pro focio, & in 1.
Éex condudo §. fina. & ini. videamus.§. fina, cum l.feq.!iP A "D \T \itn VT T« \T \it I
"locar. & in I. m contradu, in finc.fi-de regul.iur. Alberic. Ä X V V j V I V l h N T V M . \
iu l.fi vendita, in fine,fF. de peric.&commod. rei vendit. V^'
iti'iScuS^pYg^^^^^^^ ^»«"''ìH'» quandopra^fumatur ortum culpa inha-
C, vbi de materia. Curr. Tun. in 1. dominus horreorum, OltantlUin •
num p.iF.Iocat. lafin confil. 116. num. 2. lib, i. Gozzadin.
inconfil.

j ^ ^ ^ pj^iperi Farínacij I. CRomtó^^^ 1
nentio denoHrettnéndofœmmeoloci, quidiEluw ignemapplicauit caud lib.i. & confil, 74.num.2.'lib.

De Var. & DiuerrCrímínib. Quaeft. CX. 547 "
nuffi. l.'vbi teftatur ita efle de mente omnium Dodoru « te Iignorum,ex quibus nîmis altam flamtlfa'm prc^xítü," ^
Magon.deciC Florent.iii.num.i.&feqq.&num, 19. Vbi &vagando proceflit, tunc tenetur exiftens in tali culde
crebrioti dodorú opinione, Vincent. Caroc.in trad. pa, quae diciturin committendo ad damnura,propter in- é
deIocat.&condud.parte4. rubr.deincend. nuni. f. vbi cendium illatum,fecundum Salyce in l-fi venditajnum.z; §
* de communi,ô

\ . V V . .. ^
\ ^ > ^ ^ ^ V:
y 5^boftus'Videbacuriquia tünG iitnumfòletighis-accèiidi,,quia tunc etiam nullapj^.
ex ea parte incendiumprouenerit , excuratur ta- dente comtentione ,^rehetur ille de fequutp incendio r!"
Í " men ibidem faciens ignem,quia credidirillum locum mi- c.undumBerrazzo.incortfil.4,8i.nu. fequentijib i'
y jtinièipecieulofum, fecundum Gabr. qui hanc declaratio- ' -A^M P LilA- VIII. rVt & culpa prsfumaturineò '
\ nem pptinie comprobat in coniil. i fp.num. ip. & ieqq. qui revocata-vfijs fuerit alio modo, quamiolitOjSccjg^j'
f lib,primo. nato vquia tunc etiam quod nulla precedat conuentio fi
I / ampli AV. vt&: culpa prefumatur etiam ratio- ex hoc aiiquodifequatur incendium,fic contra fohtum,*6c
y ' ne temporis in eo fcilicet, qui tempore ineongruo,'^^tpu- diftinatjum-vfumdomum habitansde eo tenebitur, Grar
J ta.fiante vento, ignem immifit, feuaccendit in loco aper- confil. 46.num.i matnruimmiíTüm.odio inhabitantiUm , voluit Polidon
protnifiorum^elùmarur culpa jiedetiam dolus,prouiL>I Rip.idendd.;tettìptìr. eap.it. nufe? 34.3 3Ì. Vbipras,
dixifupra.

J ' i
t)ëVaf.&Dlueri:Crimînib. Quasft. CX. ^ 549 j
Quamuis contrarium voluifle videatur Marian.Soc. fertim, quando incendium fuit immiflum,feu orf^ do
iu cap. fi quis domos, num. I l.in fine, extr. de iniur.& node. Alex. Trentacin.in fuo confil poft opin Vitnj 43
damn-dat. Vbi tunc demum aflSrraathabitatorem tene- num.z7.Hier.Gabr.c0nf if^.num.S. in fine,& feqq. libro • .
li de incendio ab inimicis immiflo, quandi» fcilicet idem primo,vbi de materia. /
habitator incendiarium prouocauit ad dignas inirnici- 7^ Et de iftis conieduris culpe, quòd Iudicis arbitrio,ftan- /
tias, & Acquando culpa praìceflìt cafum, aliàs tacite ar- dum fit colligitur,ex trad.per Menoch.de arbitr.quçft.lib. '
guendo à contrario fenfu, ex eius didis, videtur contra- a.cafu 390. num. jé. & per Sebaft. Medic.in trad, de caf à I
rium fentite,prout etiam cótrarium fuie demente Bonif. fortuit, parte z.quçft.7.num. 13 Vincen Caroc.in trad.de | \
deVitalin-in tìt.deincendiar.num.3. ^ locat.&condud part. 4. rubr.deincend. num.14.
Si tamen quis fic condudor alicuius domus, feu agri 76 De pluribus autem inditijs,feu conieduris, quibus prç
combufti ab inimicis vicinis dide domus, feu agri, qui fumitur, quòd quisincendiumimmiferit,vidclatcdifle- ^ '
puta,Vtfuo inimico damnumafferant, combuflèrunt, rentemNatt.inconfiez.&43.hb i.Hier.Gabr.confi59. L
& eiufdem inimici agrum, vel domum, & etiam conti- num.8.in fine,& feqq.lib. i. Vbi ponit plures conieduras 1
guumagrum, feu domum didi condudoris. Isinquam excludentes incendij culpam, & illius inditium pronon
tenetur locatori, pro dido incendio, locate rei, quia ban tes.
illud prorfus fine fua culpa preceflìt, fecundum Bart. in 77 A M P LIA X11. quia fi incendium fuerit immiflum
l.fi merccs.§.cu!pe,num. i .verfic.& hoc intellige.ff.locac. in aliquam domum, feu agrum, à cane, feu muftella, ad
ôTfaciuntquedixiinfranum. . . • ' cuiuscaudam fuerat ignis accenfus ioco, non ramen^
AMPLIAX. & generaliter quia incendium licèt, ad eflTedum caufandi incendium. Is, qui caude canis,
did foleat, quòd fit cafus fortuitus, prout dixi fupra in-. feu muftdlç prçdidç ignem appofuit,tanquam exiftens in
capit- queft. 110. num. 3^. Veritas tamen eft, quòd illud culpa , propter quam incendium fuit caufatum , tenetur
non prefumitur ortum cafu fortuito,fed culpa alicuius in de ilio, nifi efl^et infans, funofus, aut fimilis ,fecundunu
certe, & indeterminate perfone, qnia fine culpa inccn^ Marian. Socin.in cap. fi quis domum , num. 47. in fine, l
dium non fit, regulariter probatur hec condufio in l.fi ve verf ô^fi fortc,& num .48.fl^dc iniur.& damn.dat.vbi con I
dita,in princip.in ilhs verbis, eum incendium ßne culpa fi- clufionem predida etiam declarat. \
m »o^pAfl^ de peric.&commod. rdvcnd.& ibi Albe- 78 LIMITA L Propofitam hums fecundi capitis re- \
ric. in fummario,& num. z.& Salycet. num.i.&7- in-» gulam,&generaliter, vt prefumptio culpe, que contra., ^
princ- Bart.in l.fi quis ex argentariis.f- an hajredi, poft nU. inhabitantcs infurpt, rolli poflit per contrarias probatio-
^ ft.de eden. & ibi etiam Angc.in$. Pretor ait> poft num. nes,&eiiam prefumptiones. Calcan, conf 63. colum.5.
7. Paul, de Caftr- num. 7. lacobin. de S- Georgio, num. in fine, verfic. nec obftat, quòd incendium, & colum.tf.
14 & laf n- 31 ante finem.Bald in l.fi creditor, num. t. ad in princ. Vbi exemphficat banc declarationem, Se reddit
hied-verf fi autem probetur modus.C.depignorat..ad.& rationem generalem; quia fcilicet vnum verifimile tollilibi
etiam Salycç.num.z. in fine,verfic-.in bis verò.Idenu. 751 tur per aliud verifimile, & femper attenditur id, q? eft ma- \
'Salyce-inlquefortuitis, num.IO. verfNunc accedo, ad gisverifimile.l.cumdeetatç.ff".dcprobat.cap.infpicimus, A
tertium.C.eod.glofl' inl.fimodo.fl^dcleg.i Balb. ini. de teg.iur.cum alijs ibi per eum allegatis, Cçpol. conf 69. ^^^
domos,in fine, fl^- eod.&ibi etiam Cuman.in d.l.fi modo, num. 5. vbi loquitur,quando probatur habitantem folerà
in verf nota quòd incendium. laf in eadl. dqmos, num. efle dihgentem, de quo dixi inf. nu... Alexand. de Neuo %
f.Bald.conf 441.colurii. i.num.i..vcrfic. Iteminincen- confil.88.num.4.vbiloquitur,quandoconftatneminenu
diofcmperprefumiturculpa,hb. i. &confi74.cafus eft tenuifleignemindomo cómbufta,dequo etiam per Caltalis,nura.z.ante
finem, verf fi autem non apparet.lib;z.& can.inloco precitato, vbi idem quando in loco in quo
in conf.44z.quidam.nomincRiftonés .num.z,lib 3. Goz- incendium ortum fuit, Gonfiar , q jpd non fiebat ignisi
xadin.conf.(S3 .niim z. Vbi quòd dpdrinaBartoh ind. I-fi 8® Rolan, confíl.95. num.Z4.1ib.z. Vbiidem quando probaquis
ex argentarijs, communiter ab omnibus approba- tur,quòd tempore orti incendi) habitantes non erant iiu
taeft. Alexand-conf74.num.z.lib.6. vbide communi^ domo.Hier.Gabr.confil.i j9.nu.io.&feq.hb. i. vbi,quòd
Calcan.conf 40.adfinem,'Verf Tertiò verò cafu. Petr. maiores, fortioresq; prefumptiones prenaient huic gene- ^
Calefad.confil.crimin-diuerf ì8:num.i7 hb.ZiAffìid.in-. rali prefumptioni culpe inhabitantium. Magon. decif. ¿^-ì >
conftitut. Regni, qui dolosè,uumv 5. Capra conclu|78. Florent. 111. num. zi. in fine, & fequentibus. ^
num ì7-Ma

\ ^ V v
\ 55 o Profperi Farinacij L G. Romani;
, . " &Sály^t.etiam ttUM.I.vei-fíc.^.quod probata diligentia. Ius habitabat. Xdnc enim-írtcendíum pr^fuittir,, .
yT PariCif addir. ad Bart, in 11 . num. i. litera B- verf imn^o miifum ab extra, lieet ignoretur a quo , quoniam
, ^ quòdfi probaretur.fF.de offic.Prafeei. vigil. Alexand. in pra dixi, fine culpa alicuius indeterminata perfonL -^^
\ I.fi quis ex argentarijs, §. Prator ait, num.c>. ff de edend. non procedit^Sc völuirÄalyc in I.fi vendita.num ?
\ &ibi etiam lacobm, defSancito Georg, num. i5. verfic. peric. &commod^rei'^endit.&in f quafortuitis n -
^ vnum non omitto Addentes ad Salycet-' in 1. qua fortui- lo. verfic.nunc accedo ad Titium C.de pi^^norar aö a?
/ y tis,num.io. Htera A. in fine, verf item add^^^^ rmn.Socin.in cap.fi quis domum, num.47'.ad finem vÍh
J I rat.a(ä. idem Alex, m 1- domos, num.tJ.íK de legat.i. & ibi circa quartum deiniur. &damn. dar.Gozzadin cohí?
r etiam.Iaf num.8.verfic.vndealibi,&num.1 Q.verfSTad- num.2.verfrertioadduco.Alexand deNeuo confil S
de,vbi dicit, ita alias in contingeima fadi confuluiife, & num.4. Salycet.in eonfil.crimin diuetf 5 r.num ? vlVr
^ ( obtinuiiftin Ciuitate Cremona.Crot.in repet.l.4.§.Cato adeo quòd fi nullus,lib.i.in paruis. Angel, demàiefie írí
/ nura.7

V - ì
^ ' •
DeVaf.&DiucrñCrimínib. Quxñ. CX. $$1 •
tiìderehabekt incitar in culpa fairem leuitenetur diuerfor.jS.num.ip.infinCjIib i. ^
prorerea de incendio ', prout ui contingenti cafu bene * Et ifta culpa, qua inabiranribusleuiflimaà iureprafu- /
ludicio meo iudicauit(prour teftatur) Viui.opin;43s^. iiú mitur aduertendum eft, quòd inrelligirur de leuillìma^ /
fine,& poft eam piene confuluit. Alex. Trentaciri. nnmij. culpa in om ittendo,non aure in commitrendo; iìc enim, f
T^.^.T*^ TOtt .. cómunirer afterunt omnes Dodores allegati infra nu.... | ^
- LIM I r A V 11. quia licet «incendium prafumatur é^in fpecie fcripferunt. Menoc. de arbir.quaft lib i,cafú \ I
ortum culpa mhabirantium, hoc rámen intelligendunru 3 9o.num.i.-verf immo hac culpa leuiflìma.dicehs,quòd 1 X
eft de culpa leuiliima non deaha maiori.Salycet.in |.h ve- qui contrarium tenent male fentiunt,& contra magis re- 1
I dita,num.8.veriìc.^numtamertnotàndum,fi:depenc. «praraDodorumopinionem.Iofeph.Ludou.decifPeruf | /M^
&connnod. rei vend. Alberic.in 1.3. §.i.num.5.ft:de oftìc. num.z3.6^feq.parr. i. vbiquòditacommuniter dicunt^ I
Prafed. vigil. Paris in addit.ad Barr, in l.i.num. i. litera «ii^nes Dodores.Burfat.confil.yp.num.ó.vbi de commu- 1
B.-verfirem adde quòd licet incendium.ft! de oftìc. Pra- ni opinione. Gerard.Mazzol.conf87.nu,73. Alex. Tren- 1
fed. -Vigil. Alexand.in l.fi quis ex argentarijs Prator air, tacin.in fuo conf poft d. opin. Viui j 43 9.num; 8. vbi quòd
tium.7.if de eden. & ibi etiam lacobin. de Sando Georg. haneft communis, & recepta ííribentium fententia. Menum.
I4.infine, verf aduertiteadid,& laf num,30.infi- noe. confil. ^3. num. zo.lib.i.Hier.Gabr.confil. i j^.'numi
ne,verf iftud norabiliter hmira. Salyc. in 1. qna fortuitis, 1.6CS. verfic. fecundo quia, & n um. z 1.in fin. lib. i. con'
num.io.in fine.G.depignorat.fad. glofin §. praterea in_. cluff467. num.5).|Sebaft.Med.de cafu fortuit. par.z. quaft.
verboi«/^af4re,inftit.quib.mod. recontrah.oblig.idem 7.num.5.
Alexand.inl.domos,num.4. ff:deleg. i. & ibi etiam laf ^3 LIMITA Vili, quia licetprafumatur incendiunu
rum. 6. Gror. in reper. 1.4, §. Gato num. 73. fií^de verbor. ortum culpa iuhabitanrium in genere, non tamen prafu- '
obIigar.(vbi ramcn,num.7^. videtur dubitare de hac con- mitur ortum culpa alicuius certa, & determinata perfo- "X
clufione)& ibi etiam Hormanetr.Det. nu.318. & in addir. ria,& propterea quando quis propter incendium iliatum |
literaD. in-verbo/f«i/7?«z

\ ^ ' \
\ ^ -profpenFarinacijI.C Romani.
^ jß ^ . ^ n.rr Gabrxonilisp.num.8Jib.i.Sebañ.Medic.dccaCfottuit.
/ . part, fecunda, quaft. 7. numero 11. Vmcen.Caroc.itu
\ verumcontra pradida non paruo ^Jg« íradar. deloca- & condud. part. 4. rubnc-de incend.
\ fcripta per laí:inl.domos,num.io.verffedadueite,tt dc^ „um ,1
\ S i b i dixit, quòd quando non apparet à qua perfona num. 32
' Si^inatainhabitantetaleincendiumproceíferir, tunc ,., ^ .r w
î ì vSadícribendumpatrifamilias,quieftcaputdo- ARGVMENTVM.
J f ^us,&qui tune prafumitur minorem diligentiam adhi-
^ \ \ c LX M IT A IX. quia hac fola prafumptio contrain-
/ ^ habitantes in genere, & indeterminate non fufficit ad 'R .. ^^ A v A4
/ condemnandum, proutdixifupranum.45-&eftdemen- S V M M ARI V M.
' te omnium Dodorum allegatorum infra & m fpecie ad-
cundid Meno^^^^^ quandoque vi- culfafuorumferuorum,autfamHlorum^^^^^
Âftàtur dearbkn^ num.5. verf i'^Socernontenetur,^^^^^^^ lem domus comk^
rSzc nmn Tp par I. Vine. Caree, in trada. delocat;& Maritus m» tenetur de incendio ortoin domo culpa fu^ vxom
condud.par.4.nu.8.9.&^9.vbiquòdprafumptiofacit- ^J^^L^terfarnilias non tenetur pro incendio or
{ ' Quri^is quòd immo hac fola prafumptio culpa inha culpaahcuius extranei, & nonfuifamiliaris,num.i H.
^ bit^imnad ipfoscondemnandum fufficiatfitde men- ^omini^[eupaterJarnilias^^^^
] re omnium Dodorum allegatorum infranu imiter habitus Q-reputatus fuit pro
\ J ^ fpecievidemr confuluifteBero.conf it j-num. fòdijendiurn fuerit caufatumculpapereurncommif^^^^^
T hb î. diftinguendo tamen inter Dominum domus, & fteioadquod deßmatus erat-.num.ny '
condudoreS ( fed certe loquitur Bero. quoad excufandñ Jncendmmrnum culpa, & negligentia laboratorum , & operam
villam,ne teneatur vigore ftamti ad emendatiohem dam non factt, f Dominus pro eo
ni propter incendium 1llati,non autem , quoad condem- Dominus exhibendo feruum cuius culpa ortum eñ incendium liber,
^ . nanoneminhabitantium)&Alex-Trentacin.in fuo conf ''
( ' poft opin. Viui) 4î9.iub num.7.verfic. & ideo Bart.&c Domimi tenetur pro incendio commiffo
Y- / «8 ^ LIMITA X (&quidem illatiuè ex pracedenti li- quemfctebat efe periculofumi vel ebrtofum aut taha commit
I / ^ mitatione) quòd quando in domo combuftaplures habi- t^re folitum, num.i zo. . ^
rJ ^ tabanr, licet, vtfupra dixi infecundaampliationeomni- Domims tenetur, pro incendio commiffo per etusfamulum,'^^^
f • um culpa prafumatur ortum incendium, hac tamen pra- uum , quando ipfe eß in ahqua culpa lata,lem, vel leuijjimd i
/ / fumptionon fufficit ad eos condemnandum , fed omnes committendo..num.i zi^
/ abfoluendi funt fecundum Alexand. d.confil.jo. num.9. Dominus tenetur pro incendio comißo perfamuluMeruum, qua>
poft med. verf Non obftat.quòd intentio aftoris,& num. do illud caufatum fuit ex culpa, per eum commiJJa,in officio,ct
Ï2. verfnonobftatvltimum,lib.i.&facit,quòdvoluit. a Dominojratjrapofitus,nuw^zz. .
Salycet.confil.crim.df1erf31.num... verf & pluribus in Dns tenetur pro mceaioipßusimmfo per famuìumandato,nuA
habitantibus,lib. i .in p'aruis, vbi^dixit, quòd ifto cafu in- Publicani, nauta, caupones, ßabulari^ tenentur pro incendio ori
cendium prafumitur ortum culpa ahcuius habitantis in- culpa fua familuc,num.iz4. j- ^ r f v
certi & indeterminati, ergo abfurdum videtur dicert^, Dominm ,feujater familias non tenetur de incendio ajua familia
C ^ ov.òd omnes teneantur ad ea,qua dixi fupra n.9 ^ .lofeph. commino,quando aut conßf de certo incendiario, aut de eiu c
K rr 4-udou. decif Perufin. 2^numi7.infine,&t8. vbiquòd T>o?nini debita cußodia,& diligema,&fic de ipfms^^^
V ^ ita còmmuniter tenetur.Burfar. confil. 59 nnm. i í. lib. i. fecus fi non conßet de certo incendiano, aut tpfm diligente
' - Gerard. Mazo!, conf 8^ num. 7Í.infine,& feq. Menoch. i z^.C ontra quod non teneatur, etiam quod non conßet dy eri
conf53.poftn.22.Magon.decifFloren.111.num.49. verf incendiano, & de eius diligentia. iz6.Vbide verton,&con
, l maxime fi ignoretur.Vinc.Caroc.intrad deloca.& con- munì opinione.
J 'dud.num.5 Condutìores,&habitatores domm combußanontenentur Vomii
l / C^d fi' incendium fuit ortum in aliquo hofpicio , in^ domus ad damni refeHionem, nu. 127. ^ 129. Vbi de verion
}' ' quo plures temoore incendi) hofpitati fuerint adueña,
, verf quomodo autem fol. mihi 342.qui fere omnes magis incendtjillati,num.iy4. ^ r j vieinisdebei
còmmuniter fentire videntur, quòd fi non apparet ia., Jncendium contingens in domo meafiinferat damnuf»
qua parte domus incendium originem habuerit, nemo emendariperme,num.i^s. l hitator domu
•propter incertitudinem condemnari poteft, quod, & idé Jgnis ßtranßt de vna domo in aliam, ^^mni
. -aliis relatis fcriptú rdiqucrunt Menoch- de arbirr. quaft. vbi ortum eílincendium, tenetur ad emendai
i libro fecundo, cafu 39o.num. ii.Gerard.Mazzol.confil; dumr^odo in ilio primo incendio fuertt
1 8 j.nura.25>.in fine,Verfic.haac fententiam, Ôc feqq. Hier- eus , vt puta, fi caß fortuito incendttm ' "
f '
' \

J
De Van &DiuerCCriminib. Qu^ft. CX. 553 - J
& feq. vhüdem fl conft At incendium onum in domo mea canfatun^
fmjfe culpa altcnm,pro quo de iure non tenetur.
poft med.'VerfPraterea non fequitur fTIIocat./c^n.can-
Ill ÌÌI.71 .nu. 3 .Qui negat focerum teneri pro nuru, cuius cui-
^
% ^
.endium in domo vicini mei,exortumßtrafiuit in domum meam* paleui dorausfuitcombuftaCalcan.conf4o.col.2.veriic. f
& propter me am negligentiam in non extinguendo ignem tran- quandoquè conftar.^vbi quòd glof in l.ne quid in princ.ff: /
fìuitin domum aliorumyicinorum,tunc teneor diBis vicinü^de de incend. Ruin. & Naufr. contrarium tenens communi- f
diüo incendio, quamuis non habuerit originemtn mea domo,ß ter reprobatur. Alex.deNeuo.conf88.num.6.CiEpoll.con I i
commode,&ßnepericulopotui defendere,(¿-meam^ç^vicin«' lìl.óp.num.f.inprinc.&infìne, Salyc.confcrimin.diuerf \ 1
rum domum aliai fecm,num.iiZ. 3 i.num.z.in iì.& 3.in princ.Ô«: antefìnem »'VerfiS«: ficon- I *
^is¡cintillaßex domo meaeuolauit in domum,velfenile vicinum, fìat, lib. i .in princ. AfHiót.decif çy.nu. 5; i.num. 26. & feqq. Burfatt.^
mero conf jp.poft num. 18. & feq.Rolan.conf9imum.4.i2.'&
endium ortum proptervim ventorum, poft accenfum ignem pro- feq. iundo num.26.in fine,'Verfic.tettio non obftat, lib.2.
uenientem dicitur cafmfortuitiíí,num. 142.. Gerard.Mazzol.conf 8 j. num. 12. & feqq. Bero.conf 21 y.
endiumnon dicitur cafm fort uit m ß tempore ventoßoaccenfui poft nura.(í. lib.3. Alex. Trentacin. in fuo conf poft opin. ^
ignisvicinisdamnuminferat,num.ì4^. Viuii439.num.32. Menoc.conf 53. num.i.&omnibus ^ 1
^nd^timore ßintercidatur ,ßu deuaíletur domm, qua combw feqq.'Vbi propofitis,& reiblutis contrarijs rationibus, & I
ritur, vel Uli contigua per vicinum, nein fiiam domum pro' argumentishancconclufionemlatifiimecomprobat. Ma \
fiuatvicinmnontenetur de hac inter cißone, & deuaftationc^ fcard.de probar.lib.2. concluf 892. num.io.& feq.& conß
iufto metu imminentis periculi hoc fecerit} alias ficus , nu- ciuf 993. num. Magon.decif Florentin.11 i.num.34.& ^
mero 144. 36.Vincent.Caroc.delocat.&condud. par.4. rubr. deinendijtimore
fi deuaftetur domm »ne inde ignis profluat in domos • cend.nu.29.vbi decommuni,&quòdinfadicontingenvicinorum,non
tenentur de hac deuaftatione etiam extranet de
Iftruñores,num.i4>
1J3 .Fbi an re(publica, & quando teneatur pro ifto damnopro' ret^damnum paflis de quo ftiox dicam. Capoll.conf crim. .-¿^.i
pter domus deftrukionem caufato. diuerf 116.au. i.ôc feqq. vbi pluribus hanc declarationem - ^
•endio orto,an ad illud extingueudum currereteneantur ad fionum comprobar. Ca?phal.conf3 62.poft num.21.lib.3. Magon. ^ .
campana homines illius loci, num, 154. decif Florent. 111 .num.3 3. Vincen.Caroc.de loca,«& coiit/ ^
'tuerfitai,villa,feu communitas,an teneatur, & quando de incen- dudo par.4.rub.de incend.num.2S.& 40,& dixigen
dio immifta in domum priuatorum fic mandante ftatuto y num* ter fupraq.24. num.6i.&feq.
iSS'&fieq. 116 AMPLIA III. vt idem fit, quando incendium orí
fjfeBus,non fequuto effeäu,an & quomodo puniatur in crimine in^
cendij, num. i
tur culpa, & negligentia laborator um, feu operariorum, ,
j7, qui de mandato Domini, & patris familias laborant, &
ma euiascapana,velparuaäomüs,fiu.ls8.&feqq. incendijftatHtariaprafertim, an habeat locum in iftemdi* operantur nus tenetur in fecundum fua dorao,vel Fab. fundo, à Monteleon. nam & in tunc prad. nec arbitr. Domi Ç -
fol. mihi 26Ç. &797. per tcx.quem allegat in 1. fi quis fundum,§.ficolonus,íf
locar, ôc ini. i.fl\de fur. ad verf. naut. '
QVitST. C X, CAFVT. lit Quamuis contrarium, quòd fcilicet quis teneaturpro cul
^^ ' pa operariorum,quorum feruitio vtitur, dixerit. Gramm. '
decif 5.num.9. ^ *
^ ^ ^ A W V I E R O R. pro complemento propofitar m* tij AMPLIA IUI. vt multo minus teneatur Dominus
retía, nunquid Dominus, feu pater familias pro fcruo,cuius culpa incendium ortum eft, fi illum exhi-
Í^P^l teneatur pro incendio orto culpa fuorumfsÉ bet damnum paífo,feruo cnim non exift'ente. Dominum
uorum,aut famulorum . Dicas. teneri de incendio eius culpa orto non ahter, & non

^ ^ V . . - .
, ProfperiFarinacij I. C. Romani.
, Sic f^ cendiüttiorrumífuit culpa famuli liberi pariter matidat aliquid fieri;tenetur,vtfacicos,de mandato. V^^^
liberat^do^^ tamen m hoc Carauit. confil. ctim diuerfor. ^
\ ^ d Ä g d^malef-in verbo incendiario, fiib num. i i.poft & feqq.Thom.z.Vbi plunbus excuikt Dommum qm
\ Bai Ral dcFlor.in locis per eum relatis Franc. Turzan. q. dauerat famuhs, vt ignem imponerent in ftipuhs fiiis
\ ¡8/ Conradí^rubr.de incendiar.nu.i i.verfin ex ilio igne fuit magnum damnum vicmis datum Inqu«
, mprnbro fol mihi enim, hoc mandatum fore intelhgendum ciuihter, fall,
f / txm Conrrarium-videturvoluiiTe Cephal. conf 3i1.nu.10. cet faóbs per fámulos debitis diligentijs, ne ignis vlterius
/ f ^ & feq. Vbi de condudore, qui elegerat operam mulieris progrediamr & non ahas .. • r- .. -u .
/ ^ li^pe^Mnap^ iH LiMlTA V. InPubhcanis,Nautis,Gauponibus.í¡
V I diú.dicitquefq, ex quo officiú illius mulieris erat priuatu, ftabulari,s,qui tenentur pro incendio orto culpa fue fami
^ / idcircolocatoT,qui damnum paifus eit habet optionem lieetiam,quod is,qui caufainmcendij dedit,nondehque.
/ asendi,vel contra ipfam mulierem,'Vel contra conduco- rit in ofl5cio,ad quod fuir deputatus fecundum relatos,
/ rem ex Bero.quem allegat in q. 3 9.num.3 .& «^ide que ge- per Magon.decipiorentxxi.num.i 2. & in firie verfic
^ nerahterdixitupraq.zlnumV quod;verodicebatur. Vbi amplmsm propofito ded^^^^^^^
* 10 L I M I T A I , huius prime queftionis regulam , quia qui dicantur Naut?,Caupones,& Stabulari).Gerard.Ma5
tenetur Dominus, feu pater famihas pro incendio)orto zol.inconf8i.num.25.per tex.inl.i.§.amilie, ff.de pubi
culpa fui famuli^etiam, quòd in fuo officio culpam non^ qui quidc tex. loquitur in illis famihanbus, qui dehnquu
comittat, quando idem Dominus fdens ipfum efie pericu in offido,in quo funt depuran,non fi extra illud, vt expre
lofum vd cbi5iofum,aut taha committere folitum, adhuc sè dicitur in fine d. famihe in verf proindc.& ibi glofii
domi eum retineret. Tunc enim 'Videtur in culpa ex hac -Verbo familia, ibi tamen feruus Pubhcam non conftitu
fola retcntione,& propterea de incendio culpa eiufdem fa tus ad officium ^edigahú non continetur, & eft de men
/ ' muh caufato ipfe tcnebitur fecundum Marian.Soc.in c.fi te Rolan.d.confil.p^.num.i i.in fine hb.z.Vbi exprefselo
( quis domum, num.4é.inpnn.&in-verf quod tamen ego quitur in Pubhcanis,Nautis,Cauponibus, Stabularijs.á
) limito de iniur.& damn. dat. Cepoll. conf ip.num. s -verf. Hofpitibus ad certum officium deputans, & etiam in fpe
/ &expredidis.Iodoch. in prad.crimin.cap.104 tubr.de ciedeclaratMenoch-confil. ^j.num.ó. iundo,num.3Ö
y fpontan.incend.num.7. Iofeph.Ludou.dedf Peruf Zf .nu. verfic.Non obftat tertium,& ifta eft ventas, nec diflentii
r iS.verfic vel nifi eíTent ferui nequam. par.i. Cephal.conf. Magon. d.decif Florentin. cxi.numero 60. '\erfic. deind
3

' > 7
DeVar.&:Dîuerl!Griininîte C x . 556 ^ J
famiii« eulpam caufato,& fic videncur loqui etiam,m çoniîfi>,num.4.ôç feqq.Iate Rolan, confí?^.pér lib. - ¡as /
fu/inquo no» conftat de certo incendiario , in fpecie i-Beroconfiij.poft.num.ó.lib. 5. Viu. opin.459^um.f' " ^ /
contra prediétam limitationem tenuerunt.Gurr.Iun.in l , in fine Menoc.conf 53.num.21.lib. i Hier.Gabr.conf f
Dominushorreorum, num.i.o.antefinem,ff:,locat,IafixX./ ' poft num.4.1ib.i.Maicàr.deprobat.lib.i. conduf4(Ì7.uu' /
conf il

• ^ V . . ' .
I 156 ' Proiperi Farinacij i. C. Romani.
\ ^ diliger^-jficlclititj&arbitno boni viri,quia;harc gen era- mum,quam inhabito,fed iHudctianijquod ex domo habi
\ jf- lis promiflio intelligitur fecundum fubiedam materiam^ tationis mee progredì tur in domos vicinorum, & eft ra-
V fecundum Gozzadin.in conf .num.7. & ip- Et bene de- tio,quia culpa etiam in re propria cafum precedctem in r«
\ clarat .Mcnoch.d.cafjpo.num.p.infincverfvnoaurenru aliena obligare confueuit. l.qui occidit. in hac, {f adi
\ cafu. Sebaft.Med.de caffortuit.par.iq.7.num. 10. Vbi re- Aquil.&in fpecie per hanc rationem tradiderunt Adden-
, fert,'& fequitur Gozzadin.& Menoch.in locis precitatis. tes ad Salyc.in I.quefortuitis,num.7.1itera C.in fine addi-
I I Vincent. Caroc. in trad;, de locar.&conduâ:,par.4.rubr. tionisverf&addequodincendium.C.depignorar.aäio,
J I Je incend.num.34 Vbi ponit caurelam,&verba, quibus pleneconfuluit. Ang.conf 15)7. Incendium eft ortum pec
y I videtur condudor feobligaflead incendium,quando fci- totum in difcurfu,&ibi etiam refpondet contrarijs. Mfr.
r V I licet promiferit diligenter rtlocatafrHÌ,& vtiynec quouis mo- noch de arbitrar.queftio. lib. i. caf 35)o.num. 13 -Bertazz.
^ I ' ¿odeteriorarifua dolo,negligentia,vel defe&u,ex dtcif.Vem- confil. 45)9. num. 4. Hiero. Gabt, conf if 5). num.3 i.Iib.i.
/ iin. quam allegat. zf.num. i^. par. I.ôcBonacofi.in trada. Mafcard.de probat.lib. i.concluf 85)2. num.4. & feqq.
I caute! htera C.r^robato Gozzadin.in d.conf 63. fed cer- Sebaft.Medic.de caf fortuit, par. z, queftio. 7. num.i},
tc opinio ipfi us Carocij eft reprobata à Rota, que alias fe- Vmcen.Caroc.de locár.& condud. parte 4. rubr. deinquuta
eft conf Gozzadin. dc credo decifionem inter mea cend.num.io. Alex.Rauden.decií.Pifan.^.num.74.verf.a<
confilia criminalia reperiti nec reperio in allegata decif quando par.i.
Perufin.num.i èrtale quid didum, &diçarquidquid'-ve- 136 SECVNDA fit conclufio precedentis conclufionis
lit Bonacof nunquam credo códudorem obligatum pro declaratiua, quòd fi ignis tranfi jt de vna domo in aham,
leuiftima culpa in omittendo,nifi de ea exprefse faciat me- tunc demum habi tator domus,ex qua ignis in aliam trantionem,
quia vt alio loco dixi, appellatione culpe non ve- iìj t,tenetur ad emendationem damni , dummodo in illc
nit culpa leuifiìmaj. primo incendio fuerit in ahqua culpajaliasiècus. Vtputa,
13z QV ./ÈRO III. quando incendium in aliqua domo, fi cafu fortuito incendium ortum fuifièt, quia tunead ni.
/
vel hofpitio caufatum fuit culpa alicuius amici, adueñe, hil tenetur, fecundum Salyc.m l.fi'^endita num.(?.in fin(
»vel hofpitis hofpitantis in domo, vel in hofpitio,aut alte- rverf fed iuxta hocquero,iF.de peric.& commod.rei -venrius
extranei non habitan tis in domo, "Vel hofpitio com- dit.Necdifiíentit Alberic.in 1.3.§.i.num.f.fi^deoftic.Prsbufto,an
tunc illius domus, feu hofpitij condudor tenca- fed. Vigil. Vbi videtur declarare, quando culpa confifiii
tur Domino ad reiàrcitionem damni occafione huius in- in committendo, fecus fi in omittendo. Idem Salyc. in 1
cendi j illati,dic,quòd non,fccundum Salyc.in l.fi vendita, que fortuitis, num-1 o. Ç^de pignora.adio.facit tex.in 1
num.5.ft\deperic.& commod.rei vendit.&ibidem, num. Capitahum§.qui ob Ìnimicitias,fi^de pœnis. Vbi fic di
3.Vbi ponit exemplum in amico, hofpite,velviarore rece- citur. Nam fortuita incendia ßcumeuitari fofjent ferne'
^ ^ r pto irf domo,aut hofpitio, ignemque vel candelam minus gligentiam eorum,apudA^os orta , fum, damno vicinis fue-
, diligenter tenente,ibidemquepröponit contraria, & illis rwt,ciuiliter exer centur. FtquiiaiìuraafeBinefldamnidi'
i / refpondet Marian. Socin.in cap.fi quis domum, num.4Ì. fieptet, &c. Sf ibi glof in verbo difceptet, addo pro hacea-
I J vetffi "Vero extraneus, de iniur.&dam.dat.Salyc.in conf. dem diftindione piene Bald, in confilio 442. quidam nocrim.diuerfor.31.num.3.-Verffi
fuerit, prorfus extr» raineRedorus libro 3. Andr. Gail. obfer.zi.nu.i.& feqq.
>1 ^ tiens,lib.I.Ang.demalef.in verbonum.II.in lib.z.
/ fine verfiofi vero fuerit prorfus extraneus.Franc.Turzan. 137 Idem fi conftat in domo mea incendium, ortumnon.^
1 queft.i8f.num.7.prad. Conrad, rubr.de incendiar.num. meà,fed culpa alterius, pro quo de iure non'teneor, rune
• iz.in fine verf fi extran eus fol.mihi 34oadfinem.Mafcar, enim fine dubio fi inde ignis profluat in domum'vicini
deprobat.lib.z.concluf89z.nu.io.Magon.decif.Florent. & illam comburat, ego non teneor ex Ange, in confilio
ìii.num.44. VincenitCaroc.in trad.de locat.&conduc. ip^.incip. incendium eft ortum, infine crnifilij; teneoi
par.4.rubr.de incend.num.zi.ôç feqq. & faciunt generali- enim ego in duofeus cafibus, vel quando conftat vere di
ter tradita fupra,num. II i. culpa mea ,'Vt dixi fupra, numero 15^. ^eì quando fu.
t35 Benetamenteneturidemhofpes,aduena,feu'Viator, mus in dubio, vt pariter dixi, numero 13f. Quare fek^^
cuius culpa incendium ortum eft, ad refedionem damni cus, quando conft. de alterius culpa per regulam, quòd
Y» * " % occafionedidi incendi) illati fecundum Salyc in d.l.fi ven vnus pro delido alterius teneri non debet,'vt ibi per Andita.num.3
.ft;de peric.& commod.rei vendit. Vbi & iuri- gel.& per lodoch.in prad.crim.cap.104.rubr.de ipontan»
( bns,& rationibus hanc conclufionem comprobat, & ini. incend.num.p. .
X ¡ quefortuiris, nura.7.in fine, verf Primum fi in domo ,C. 138 TERTIA fit condufio, quòd fi incendium indomo
J »^^icinimei exortum tranfiuitin domum meam,& pro-
I Ï34 Sic pariterfi non apparet, an incendium ortum habue- pter meam negligentiam in non extinguendo ignem, trarit
culpa illius,qui hofpitium exercer, feu fuorum familia- fiuit in domum aliorum vicinorum J tunc vtique ego te»
rium,an vero culpaforenfium ,& hofpitantium tunc neordjdis'Vicinisdeincendioin meadomo,in domo«
f iti ifto dubio non poteft ferri ièntentia contra ipfum offì- eorum profluxo .fi commodc,& fine periculo potui defen-
. ci) exercitorcadea,qitegenerahterdixifupra,nu.93.&in dere,&meam, ¿¿ryicinorum domum ;iècus fi non potui
^ fpecie voluit.Bal.in l.fi creditor,nu. l.in fine.C.depignor. hoc fàcere,faltem,fine periculo, & fi dixeris,nonneroihi
( adio.& inl.quefortuitìs,n.4.C.eod.Salyc.in l.fi que for- licuitnegligere domum meam,l.fi quidpDflrcffbr,¿depe-
. luitis, n. I o. verf fed tuncinfurgit dubiû ,& ibi Adden.n •?. titione hereditatis,refpondeo fic, fed fine damno alterius,
htera C. verfi.ô^fubdit ibi Baldus, C.eod.depignor.adio. l.qui bona,$,cuni inter edes,fl%dedamn.infcd. Hec ponic
^ Alex, conf fo.nu.i.hb.i .&;conf74.nu.f. hb.6. Afflid.de- Alberic.in 1.3.$ j.num.f.vérf fed 'vlterius, & num.i.ffìde
^ ciffy.nu.ó.Aug.ad Ang.demalefin verbo officPrefeót. Vigil. & facit optimè text.in l.capitahum,
li. in fine. Vbi quòd hocdidum Baldi in loco precitato §.qui objnimicitias^verfic.Nam fortuita incendia, fi^dCi»
«ftpericulofiim.prad, Conrad.rubr.deincendiar. nu. i^. poenis .
m 4. hmitatione fol. mihi 54z. Menoch. de arbitr. que- 139 , QV A R T A: fit condufio, quòd fi ex domo mea euomo.h^z
caf 39o,num,9. Gerad. Mazzol.conf 8fmum.3 3. " lauit fein tilla ignis in domura, vel fcenile vicinum, tunc
^ Altx. Räuden, decif Pifan. Ó.nu, j f , & feqq.par.i • Vbi de ego non teneor de tali incendio, quia reputatur iftud càfa
«5Í .
aiiam,qms teneatur
liii.
emendare
Si ignistranfeatde'Vnadomoift
damnum caufatum ab igne
X: Menoch.de fortuitoeueniíTc.Scnonmea,feualteriusculpa,fecurtí¡"i^
arbitr. queft.hb.z.caf^po.numz. verf velfi e
domo vicini ex Bai. in loco per eum reiato lo/cph.Ludou,
pronuentein dittam fecundam domum, pro refolutione : decif Perufzf.num.z.par.i.'Vbi idem,fihecfdntilla protaciendç
lunt plures conelufiones.quarum.prima fit,quòd ueniat ex igne, qui quandoque in publica platea propter
regulariter incendiurn contingens in domo mea, fi infe- aliquam publicam tetitiam accenditur- Burfatt. conf 59.
/ ' iurateneorcmendatedamauraexiaceodiQilUtiimindo rat damnum vicinis,debet emendari per me,&,fic non fo- num.i7.Roland,conf5>ì.num.z4.hb. i:çnt.uVnura.îo,
z.Magon.decif
140 OyiNTA
Flo

DeVar.&Diuerf!Grimimbus ' Quxñ: CX/^ SS7^ ^ '
i vil^lNT A fit conclufío,quód incendium veniens in Rampónibus,conrcrimin.3o.num.i.Iib.i.inparuis Bart'
Nomura meam ex domo Vicini dicirur quoad mc' cafus & Salyc. confil.crimin.diuerfor.? i .num. r.Iib.i .r>«irer in
fortuitus,& pioprereaegbnonteneoraddamnuminde paruis. ^ á
illatum refarcire Domino domus, in quainhabito fecun- HS T E R T IA fit conclufio, g, fi vicinus,aut alius domú, /
, dum Od(2red.in 1.3 cognofcit verffed quatum ad alio.s que comburitur/eu aliam domum pro faluandis alijs vici #
vicinos, ftde oft c.Prasfeòt.vigiI. Alex.conf jo.num.4.1ib. nis domibus intercidat,& deuaftet ad abundantem caute- S
x.&conf^mu.4.admed.'Verí:fedincendiumpr?di