f° 1 - Cartusiana

f° 59v (50)
1449
Beata Virgo vult in Schuete honorari et Domina Gratiæ appellari.
Congregationes tres celebratæ in refectorio Carmelitarum ad inquirendam veritatem de miraculis Beatæ
Virgins in Schuete alias proposuerunt episcopus Camaracensis (sic) Joannes de Burgundia domunculam
destruere et imaginem processionaliter deferre ad matricem ecclesiam Sancti Petri in Anderlecht. Quædam
mulier ibidem a deputatis iurata et diligenter examinata asseruit quod in supra dicta nocte Pentecostes
circa auroram in quadam visione apparuit ei semidormienti ante lectum suum una pulchri/pulchra domina
velut Regina in camera sua ambulans dicens sibi/ei: Tu mulier dic populo Bruxellensi quod in Schuete volo
honorari et Domina de Gratia appellari. Quo audito mulier perterre facta expergiscitur in præfata Domina
evanuit. Quæ mulier per iuramentum constanter affirmavit se similem visionem tribus sequentibus
noctibus continuis semidormiendo habuisse. Magister Dullaert prædicta contigisse scribit anno sequenti
qui fuit jubileus sed apparet contrarium ex diplomate data per illustrissimus et reverendum Joannem,
archiepiscopum Rhemensem sequenti anno ubi concedit indulgentias visitantibus capellam Dominæ de
Gratia quæ ubique inchoata esse debuit. Igitur malui insistere vestigijs V. P. Marcellij Voet secundi prioris
huius/ejus domus in libro fundationis qui scribit hoc anno contigisse quæ supra narravi. Insuper ad
prædictæ visionis et nuncupationis confirmationem quidam honorabilis curatus de Itterbeke Nostræ
Dominæ de Gratia devotus per visionem (ut putatur) edoctus custodi imaginis scilicet Hermano de
Anderlecht onus dedit ut quandam parvam tabulam cum imagine Beatæ Virginis faceret fieri (quam ipse
solvit) et sub eadem scribi titulum Nostra Domina de Gratia in Schuete, quæ appensa fuit præfatæ
domunculæ et postea capellæ. Nec prætermittendum quod cum domus hæc in Capitulo Generali apud
Maiorem Cartusiam ordini esset incorporanda, magna fuit hæsitatio de eius intitulatione eo quod diversi
super eius nominatione diversimode scripsissent quidam domus Beatæ Mariæ de Gratia. Alij domus
gloriosæ Virginis de Gratia, alij domus Dominæ Nostræ de Gratia, alij alio modo. Quasi Sancto Spiritu
inspiratum et Nostra Domina cooperante, Capitulum unanimiter ordinavit quod domus ista per totum
ordinem nominaretur Nostra Domina de Gratia iuxta Bruxellas. Hæc fusius quam optassem.
Sucessu temporis recepta iam peregrinantium oblatione copiosa, cæpit paulo post oriri dissentio inter
curatum parochiæ in Molenbeca et curatum et capitulum ecclesiæ Sancti Petri Anderlectensis sub cuius
parochia dictus locus de Schuete esset situatus quæ/quod si contigerit ut Jesum ibidem quærerent vel si ut
Lazarum viderent non descripto/discepto. Sed per prædictos dominos Anderlectenses potiorum
fundamentorum et jurium ostensione quam per D. curati Molenbecani voluntariam litis desistentiam satis
compertum extitit prædictum locum infra metas paræriæ Anderlectensis esse situatum. Sedata hæc lite et
sopita, cæpit oriri discensio super recollectione oblationum inter prædictum capitulum ex una et magistros
ecclesiæ ex altera quæ quidem partes adeo se invicem per concursum impediverunt quod totius
aportatus/aportarum ordinario/ordinatio, receptio et dispositio in potestate d.d. amani de senatus oppidi
Bruxellensis tanquam in sequestro permanserunt, et prædicti sua discordia pro maiori oblationibus
frustrati sunt. Verissima est hæc sententia: concordia parvæ res crescunt, discordia maximæ dilabuntur.
Scipio expugnata Numantia rogavit Tyresium principem qua de causa ea prius invicta, iam capta et eversa
esset ? respondit Tyresius: Concordia victoriam, discordia exitium præbuit. Iam cœnobium translatum est
ad parochiam Molenbecanam cuius ellemosynis (sic) pauperes sustentantur.
105