Legenda aurea : vulgo historia Lombardica dicta ad ... - Pot-pourri
Legenda aurea : vulgo historia Lombardica dicta ad ... - Pot-pourri Legenda aurea : vulgo historia Lombardica dicta ad ... - Pot-pourri
46 ('ap. \\, Dc nativitrtff- doinini i^nstri Jesii ('liiisii. tontra naluraiu iii humaiia natiira ') lieri, desiit iiicarnari, (iuiiitn per ereaturain , quae iiabet esse , viverc , senlire, (liscernere et in- teilig;ere, sicut angeliis. Angeli enim ipsam Cliristi nativitatem pa- storibns anmiutiavcrnnt , ut superius dictuui cst. Tcrlio cjus nati- vitas nobis est utiliter exhibita. Primo ad daemouum conlusionem. \am hostis jam nobis ut aiite praevalere iion potest, uiule legitur, quod sanctus Hugo , abbas (;iuuiacensis in vigilia nalivitalis doiuini vidit beataiu virginem iii uluis teueiiteiu liliuiu et diceiitem : adest dies, iu quo prophetarum oiacula renovantur. Ubi miuc cst hostis, qui aute huiic dieiu hoiuiiiibus piaevalcbat ! Ad hanc voceiu dja- bolus de humo prorupit, ut verbis dominae iusulfaret, sed mcntita est iniquifas sibi, quouiaiu dum ofiicinas fratrum circuuiiret, ipsum ab oratorio devotio, a rcfectorio lectio, a dormitorio straiuenta vi- lia , a capitulo patientia rejecit, In libro quoquc Pefri Cluniacen- sis lcgilur, quod iii vigilia nativitafis doiuini sancfo Hugoni abbafi Cluniacensi apparuit beata virgo lilium in grcmio tcnens et cum eo ludens, qui dicebat: nosti luater, quod diem nafalis mei ccclcsia cuiu luagiiae laudis tripudio cclebrat; et ubi cst nunc dyaboli vir- tus vel quid dicerc potcrit vel quid facere? Tunc dyabolus vide- batur quasi de huino surgere aut diccre: ctsi in ecclesiam , nbi laudes tuae fiunt, intrare non possuiu, sed tainen capitulum, doriui torium ct refectoriuin introibo. Quod ille attcmptans invenit ostium capifuli niniis artuiu sibi -) grosso , ostiuiu dormitorii nimis de- prcssuiu sibi elato , ostiuiu refeciorii repagulatuiu iiupediiiientis a caritate scilicct servientiuni , aviditate audiendi lectiones et sobri- ctate cibi et potus ct sic confusus evanuit. Secuudo ad veniac impcrationem, undc lcgitur iii quodani libro cxcmplorum, quod cum qtiacdam niulier lubrica ad cor tandcni rcdiissct, de vcnia despcra- bat, nain cogitans dc judicio reputabat, se csse rcain de infcrno, de coelo reputabat se csse iiumundam , de passionc rcpufabat se cssc ingralam, cogifans vero quod pueri dc facili placantur, (l\m- stuin per suam infantiam adjuravit et voccm dc sua vcnia audire mcruit. Tcrlio ad iiilirinitafum curationcni. Dc hac etiam nativi- latis utilitate dicit Bcrnardus: triplici inorbo laborat genus hunia- nuin , in principio, in niedio et iu line, id est , nafivitate, vita et mortc. Nativitas erat immunda , vila perversa, mors pcriculosa. 1) necoiilioies foit.-isse rectius loco voc.-ibiiii fieri praeferunl fen-. 2) Edit. Vr, iiiiile grossuiii ofTert, iiuod refert .-iil seq^ieus o s I i ii m
Cap, VII. De sancta Anastasia. 47 Venit Chiistus cl coiitra Imnc triplicem morbum attulit triplex re- niedium. Natus enim est , vixit et obiit. Ejus nativitas purgavit nostram, ejns vita instruxit nostram , raors illius destruxit nostram. Haec Bernardus '). Quarto ad nostram superbiae humilitatem, unde dicit Augustinus, quod humilitas lilii Dei, quam nobis in in- carnatione exhibuit, fuit nobis in exemplum, in sacramentum, et in medicamentum. In exemplum convenientissimum, quod homo imi- taretur allum sacramentum , quo peccati nostri vinculum solveretur, et summum medicamentum, quo tumor nostrae superbiae sanaretnr. Haec Augustinus. Superbia enim primi honiiuis sanata est per hu- militalem Christi. Et notandum, quod convenienter huniilitas salva- toris correspondeat superbiae proditoris. Superbia enim primi ho- minis fuit contra Deum, usque ad Deum et supra Deum. Fuit contra Deum, quia fuit contra ejus praeccptum , quo praeccperat, non de ligno scientiae boui et mali comedercnt. Fuit ctiam usquc ad Deum, quia usquc ad appetitum divinitatis, credens quod dyabolus dixcrat eritis sicut Dii. Fnit et supra Deum, sicut dicit Anselmus, volendo quod Deus illum velle nolebat. Tnnc enim suam voluntatem posuit supra voluntatem Dei, at filius Dei, sccundum Johannem Damas*^^ cenum, humiliavit se propter homines, non contra homines, usque ad homines et supra homines ; proptcr homines , quia propter eorum utilitatem ct salutem , nsque ad homines pcr nasccndi modum consimilem, supra homines per nasccndi modum dissimilem. Nam ejus nativitas et secundum aliquod nobis similis fuit, quia scilicet natus est cx muliere ct pcr candcm portam propagatus, et sc- cundum aliquod dissimilis , quia dc spiritu sancto cx Maria virgine natus est. CAP. VII. I>e sancta Anaistai^ia. Anastasia dicitur ab ana, quod est sursum, et stasis, quod est stans sivc status, quia sursum stetit a vitiis et a peccatis ad virtutes, Anastasia nobilissima Romanorum Jilia praetaxati -) illusfris. 1) Hic edit. Princ. ex glossa niale addit : De iifilitate etiain ipsii n a I i V i t a 1 i s C li r i s t i. 2) Legendinn videliir p r a e t e x t n l i^'"' :
- Page 9 and 10: WDEX CAPITIM. Prologus pag. 1 (]ap.
- Page 11 and 12: Index capitum. vii Cap. LXXX. De sa
- Page 13 and 14: Index capituin. ix Cap. CLXIX. De s
- Page 15 and 16: liicipit prologiis siiper lcgeiida
- Page 17 and 18: ExpIIcit prologus. Incipit legeiitl
- Page 19 and 20: ("a[). I. De adventii Doiuini. 5 iu
- Page 21 and 22: Cap. I. Du aclvfiim Domini. 7 (lie
- Page 23 and 24: Cap. I. De adventu Domini, 9 fixum.
- Page 25 and 26: Cap. I. De fidventii Domiiii. 1 i j
- Page 27 and 28: Cap. 11. De sancto Andrea apostolo.
- Page 29 and 30: Cap. II. De snncto Andrea apostolo.
- Page 31 and 32: Cap. II. De sancto Aiidrea apostolo
- Page 33 and 34: Cap. II. De sancto .\ndrea apostolo
- Page 35 and 36: Ctip- H. De saiuto Aiidrea apostolo
- Page 37 and 38: Ca|j. 111. De siiuclo iNicolao. 23
- Page 39 and 40: Cap. III. De sancto Nicolao. 2,i cu
- Page 41 and 42: ('ap, III. De sancto Nicolao. 27 ve
- Page 43 and 44: Cnp. IV. De Snncfa Liicift virgine.
- Page 45 and 46: Cap, IV. De Sancta Liicia virgine.
- Page 47 and 48: Cap. V. De sancto Tlioma apostolo.
- Page 49 and 50: Cap. \. De sancto TliOina apostolo.
- Page 51 and 52: (J;i[). V. De sancto Thoina apo^tol
- Page 53 and 54: Cap. VI. De nativitate doiuiiii rio
- Page 55 and 56: Cap. VI. De nativitate douiini nost
- Page 57 and 58: (a\[). VI. Dt tiati\it.'ite (lomiii
- Page 59: Cap. VI. De nativitate domiiii nosf
- Page 63 and 64: Cap. Vin. De «jfuicto Ste|»liajio
- Page 65 and 66: Cap. VJII. De saiicto Sfephario. 51
- Page 67 and 68: Cap. Vlli. Dc sancto Stephano, oii
- Page 69 and 70: (Jajj. Vlll. l)e saucto Stepliauo.
- Page 71 and 72: Cap, IX. De sancto Jolianne apostol
- Page 73 and 74: Cap. IX. De sancto Johanne apostolo
- Page 75 and 76: Cap. IX. Dc baacto Johamie ajjostol
- Page 77 and 78: Cap. X. De iiinocentif^us. H;} (lic
- Page 79 and 80: Cap. X. De innocentiljus. 65 phosco
- Page 81 and 82: Cap. XF. De sancto TJjoma caufuarie
- Page 83 and 84: Cap. XI. De saucto Thoma cantuanens
- Page 85 and 86: (Jap. XII. De saiicto Silves.tro. 7
- Page 87 and 88: Cap. XIF. De sancto Silvestro. 73 a
- Page 89 and 90: Cap. XII. De sancto Silvestro. 7.>
- Page 91 and 92: Cap. XII. De sancto Silvestro. 77 a
- Page 93 and 94: Cap. XIII. De circumcisione domini.
- Page 95 and 96: Cap. XIII. De circiimcisione domiui
- Page 97 and 98: Cnp. XIII. De circumcisione domini.
- Page 99 and 100: Cap. XIII. De circujucisioiie doiui
- Page 101 and 102: Cap. XIV. Dti fcpipliaiiia Jouiiui.
- Page 103 and 104: Gap. XIV. De epiphauia domiiii. 80
- Page 105 and 106: istis Cap. XIV. De epiphaiiia domin
- Page 107 and 108: Cop. XIV. De epipliatiia doinieii.
- Page 109 and 110: Cap. XVI. De sancto Reinigio. 9a er
Cap, VII. De sancta Anastasia. 47<br />
Venit Chiistus cl coiitra Imnc triplicem morbum attulit triplex re-<br />
niedium. Natus enim est , vixit et obiit. Ejus nativitas purgavit<br />
nostram, ejns vita instruxit nostram , raors illius destruxit nostram.<br />
Haec Bernardus '). Quarto <strong>ad</strong> nostram superbiae humilitatem,<br />
unde dicit Augustinus, quod humilitas lilii Dei, quam nobis in in-<br />
carnatione exhibuit, fuit nobis in exemplum, in sacramentum, et in<br />
medicamentum. In exemplum convenientissimum, quod homo imi-<br />
taretur allum sacramentum , quo peccati nostri vinculum solveretur,<br />
et summum medicamentum, quo tumor nostrae superbiae sanaretnr.<br />
Haec Augustinus. Superbia enim primi honiiuis sanata est per hu-<br />
militalem Christi. Et notandum, quod convenienter huniilitas salva-<br />
toris correspondeat superbiae proditoris. Superbia enim primi ho-<br />
minis fuit contra Deum, usque <strong>ad</strong> Deum et supra Deum. Fuit contra<br />
Deum, quia fuit contra ejus praeccptum , quo praeccperat, non de<br />
ligno scientiae boui et mali comedercnt. Fuit ctiam usquc <strong>ad</strong> Deum,<br />
quia usquc <strong>ad</strong> appetitum divinitatis, credens quod dyabolus dixcrat<br />
eritis sicut Dii. Fnit et supra Deum, sicut dicit Anselmus, volendo<br />
quod Deus illum velle nolebat. Tnnc enim suam voluntatem posuit<br />
supra voluntatem Dei, at filius Dei, sccundum Johannem Damas*^^<br />
cenum, humiliavit se propter homines, non contra homines, usque<br />
<strong>ad</strong> homines et supra homines ; proptcr homines , quia propter eorum<br />
utilitatem ct salutem , nsque <strong>ad</strong> homines pcr nasccndi modum<br />
consimilem, supra homines per nasccndi modum dissimilem. Nam<br />
ejus nativitas et secundum aliquod nobis similis fuit, quia scilicet<br />
natus est cx muliere ct pcr candcm portam propagatus, et sc-<br />
cundum aliquod dissimilis , quia dc spiritu sancto cx Maria virgine<br />
natus est.<br />
CAP. VII.<br />
I>e sancta Anaistai^ia.<br />
Anastasia dicitur ab ana, quod est sursum, et stasis, quod est<br />
stans sivc status, quia sursum stetit a vitiis et a peccatis <strong>ad</strong> virtutes,<br />
Anastasia nobilissima Romanorum Jilia praetaxati -) illusfris.<br />
1) Hic edit. Princ. ex glossa niale <strong>ad</strong>dit : De<br />
iifilitate etiain ipsii<br />
n a I i V i t a 1 i s C li r i s t i. 2) Legendinn videliir p r a e t e x t n l i^'"'<br />
: