Legenda aurea : vulgo historia Lombardica dicta ad ... - Pot-pourri

Cap. LXVIII. De inventlone sanctae crucis, 309
Christi ab illis latromim nescircnt discernere, eas in medio civitatis
posuerant ibidcm gloriam doniini praestolantes et ecce cum circa
horam nonam {(iiidani jiivenis mortuus deferretur, Judas fcretnim
tcnuit et priraam et secundam crucem super corpus defimcti appo-
suit, sed nequaquam ilie surrexit, appouens autem tertiam protinus
rcdiit defiinctus ad vitam. In hjstoriis autem ecclesiasticis legitur,
qiiod cum quacdam mulier primaria civitatis semiviva jaceret, Ma-
carius episcopus Hierosolyniitanus primara et secundam crncem ad-
hibnit, sed nihil profecit, tertiam vero apposuit et mulier apertis
oculis protinus sanata surrexit. Ambrosius vero dicit, quod dis-
crevit ipsam crucem dumini pcr titulum, qucm posuerat Pylatus,
quem titulum ibidem invenit et Ivgit. Dvabolus autem in acre voci-
ferabatur diccns . o Juda, quid hoc fecisti? Judae mco contiaria
operatus es : nam ille me suadente fecit proditionem et tu mc re-
nuente Jesu invenisti crucem : ^)pcr illum multoruni Iucratus suni
animas, per te perdere videor jani lucralas: pcr ilhim rcgnabam in
populo , per te jara expellar a regno ; verumtamen tibi vicem rc-
pcndam et contra te regem alium suscitabo, qui fidem descrens
crucifixi cum tormcntis tc negarc faciet crucifixum. Quod quidem
de Juliano apostata dictum vidctur, qui Judam episcopnm Hieroso-
lymis factum multis tormcntis affecit et inartirem Christi fecit. Au-
diens Judas vociferantcm dyaboluin nihil extimuit, sed constanter
dyabolo nialedixit dicens: Christus te damnct in abyssuin ignis ae-
terni. Post hoc Judas baptizatur, Quiriacus appcllatur et Hieroso-
lyinorum defuncto episcopo ibidem in episcopum oidinatur. Venini
cum beata Helena clavos domini non haberet, rogavit episcopum
Quiriacum, ut ad locum pergeret et clavos domini quaereret. Qui
cura veiiisset et ad dominum preces fudisse*, continuo velut tXurum
clavi fnlgentes in terra apparuerunt, quos ille accipions reginac de-
lulit: illa autem genua figens in terra et caput inclinans eos cum
multa reverentia adoravit. Crucis ergo partera Helena detulit filio,
partem vero thecis argenteis conditam reliquit in loco, clavos vero,
quibus dominicum corpus fuerat affixum , portat ad filium , ex qui-
bus , ut Eusebius Caesariensis refert, frcnos, quibus uterctur ad
bellum, composuit et ex aliis galcam suain armavit. Nonnulli au-
tem asserunt, ut Gregorius Tnronensis, clavos quatuor in doininico
corpore fuisse, ex quibus Helena duos in freno iraperatoris posuit,
l) Verba : per
— luoains oiniltit Ed, Fr.