Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia
Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia
Talia uociferans gemitu tectum omne replebat, cum subitum dictuque oritur mirabile monstrum. 680 Namque manus inter maestorumque ora parentum, ecce levis summo de vertice visus Iuli fundere lumen apex tactuque innoxia mollis lambere flamma comas et circum tempora pasci. Nos pavidi trepidare metu crinemque flagrantem 685 excutere et sanctos restinguere fontibus ignis. At pater Anchises oculos ad sidera laetus extulit et caelo palmas cum voce tetendit: conivnx qvondam 'quondam' aut aliquando significat, quasi nunc uxor non sit quae relinquitur. aut certe 'quondam' 'semper' significat, ut in georgicis "ut quondam in stipulis magnus sine viribus ignis", et est, quam semper coniugem nominasti. haberi enim quaevis poterat, nominari non nisi nobilis. et bene [ex ductu litterarum] quod eventurum timet, quasi iam contigerit, deflet; se autem ideo ultimam facit, quod ipsa loquitur. diversam autem aetatem pueri, senis et feminae ad miserationem commovendam videtur obicere. svbitvm pro 'subito'. adverbium est temporis secundum veteres. oritvr oriuntur divina, ut Sol: ideo et quia dicuntur oritur. manvs inter mutavit accentum praepositio postposita. sane 'inter' plerumque pro 'per' ponitur, sed raro apud Vergilium, ut "hunc inter fluvio Tiberinus amoeno". bona autem oeconomia ad Iulum venit, dicens eum fuisse inter manus parentum. 'inter manus' autem, hoc est inter amplexus. non enim possumus eum illo tempore portatum dicere, quem et mox pedibus patris comitem fuisse, et post septem annos legimus et venatum isse et bella tractasse. mirabile monstrvm tîn mšswn est: dictum a monstrando, id est monendo. et refertur ad praesens eius significatio. 'prodigium' autem est quod in longum tempus dirigit significationem. levis pro leviter. fvndere lvmen apex 'apex' proprie dicitur in summo flaminis pilleo virga lanata, hoc est in cuius extremitate modica lana est: quod primum constat apud Albam Ascanium statuisse. modo autem summitatem pillei intellegimus. tangit autem, ut frequenter diximus, latenter historiam. item hoc quoque de igni ad Servium Tullium pertinet. nam cum Tarquinius cepisset Vericulanam civitatem, ex captiva quadam in domo eius natus est Servius Tullius. qui cum obdormisset, caput eius subito flamma corripuit: quam cum vellent restinguere, Tanaquil, regis uxor, auguriorum perita, intellegens augurium, prohibuit. flamma puerum cum somno deseruit: unde intellexit,
'Iuppiter omnipotens, precibus si flecteris ullis, aspice nos! Hoc tantum; et, si pietate meremur, 690 da deinde auxilium, pater, atque haec omina firma.' Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore intonuit laevom et de caelo lapsa per umbras stella facem ducens multa cum luce cucurrit. Illam summa super labentem culmina tecti 695 cernimus Idaea claram se condere silva signantemque vias; tum longo limite sulcus dat lucem et late circum loca sulphure fumant. eum clarum fore usque ad ultimam vitam. perite sane lucem dixit, non ut in septimo "tum fumida lumine fulvo": nam et illic splendor quidem est, sed cum fumo, qui semper causa lacrimarum est. in Ascanio autem solus ostenditur splendor. Suetonius tria genera pilleorum dixit, quibus sacerdotes utuntur, apicem, tutulum, galerum: sed apicem pilleum sutile circa medium virga eminente, tutulum pilleum lanatum metae figura, galerum pilleum ex pelle hostiae caesae. circvm tempora pasci crescere: ut "sacrum tibi pascere crinem". sunt autem hic infiniti pro indicativis 'fundere', 'lambere', 'pasci'. sacros restingvere fontibvs ignes religiosos. non quos tunc 'sacros' sciebant, sed quos mox probarunt. sanctos restingvere fontibvs ignes] [et] bene 'fontibus', non aquis. 'sanctos' vero, ut venerabilius fieret. sane 'sanctum' est interdum non idem quod 'sacrum', neque idem quod 'religiosum'; interdum non aliud quam 'sacrum'. hic ergo 'sanctos' sacros accipiemus, quippe quo loco auspicia fierent, sicut ex Anchisae persona ostenditur, cum dicit 'oculos ad sidera laetus extulit' et 'da deinde auxilium pater atque haec omnia firma'. aliter 'sanctum' accipi per singula loca dicitur. at pater anchises et hic et alibi Anchisen divinandi peritum inducit. ocvlos ad sidera contra opinionem Theocriti, qui eum fulmine caecatum fuisse commemorat. et caelo palmas cvm voce tetendit fugae defensio est, ut videatur non solum utilis et necessaria, sed et honesta, quoniam divina suadebant. nam et ideo inducitur noluisse, ut quod vincitur et consentit argumentum voluntatis divinae sit. si flecteris aut secundum Stoicos locutus est, qui fati adserunt necessitatem: aut secundum Epicureos, qui dicunt deos non curare mortalia. aspice nos quia intuentes dii iuvant: unde est "atque oculos Rutulorum reicit arvis", et contra "diva solo fixos oculos aversa tenebat". aspice nos] nam de Iove in primo libro "et Libyae defixit lumina regnis". aut secundum mathematicos, quod quidquid Iuppiter
- Page 1 and 2: DISPENSA DI LETTERATURA LATINA A.A.
- Page 3 and 4: At domus interior gemitu miseroque
- Page 5 and 6: eddidit Hectoreum meque in mea regn
- Page 7 and 8: Non prius aspicies ubi fessum aetat
- Page 9 and 10: Nos contra effusi lacrimis coniunxq
- Page 11 and 12: Dixerat ille, et iam per moenia cla
- Page 13 and 14: Procedo et Priami sedes arcemque re
- Page 15 and 16: una ingens Periphas et equorum agit
- Page 17 and 18: Forsitan et Priami fuerint quae fat
- Page 19 and 20: iuxtaque veterrima laurus, incumben
- Page 21 and 22: sic fatus senior telumque imbelle s
- Page 23 and 24: At me tum primum saeuus circumsteti
- Page 25 and 26: Non tibi Tyndaridis facies invisa L
- Page 27 and 28: infestus indicatur, Apollo tamen et
- Page 29 and 30: Tum vero omne mihi visum considere
- Page 31 and 32: Sic o sic positum adfati discedite
- Page 33: Si nihil ex tanta superis placet ur
- Page 37 and 38: Hic vero victus genitor se tollit a
- Page 39 and 40: Haec fatus latos umeros subiectaque
- Page 41 and 42: Principio muros obscuraque limina p
- Page 43 and 44: Illic res laetae regnumque et regia
- Page 48 and 49: Brucia Troia Petronio, l’Iliupers
- Page 50 and 51: ***Petron. 88,1-90,1 88.1 Erectus h
- Page 52 and 53: I) Ad Petron. 88 1) Plat. leg. VIII
- Page 54 and 55: II) Ad Petron. 89,1-18 1) Enn. fr.
- Page 56 and 57: effugiunt saevaque petunt Tritonidi
- Page 58 and 59: kudiovwn: uJyou' de; kavrh e[cei, a
- Page 60 and 61: espressione e vita al movimento del
- Page 62 and 63: Tavole Tav. 1 - Pittura vascolare,
- Page 64 and 65: Tav. 4 - Affresco. Pompei, Casa del
Talia uociferans gemitu tectum omne replebat,<br />
cum subitum dictuque oritur mirabile monstrum. 680<br />
Namque manus inter maestorumque ora parentum,<br />
ecce levis summo de vertice visus Iuli<br />
fundere lumen apex tactuque innoxia mollis<br />
lambere flamma comas et circum tempora pasci.<br />
Nos pavidi trepidare metu crinemque flagrantem 685<br />
excutere et sanctos restinguere fontibus ignis.<br />
At pater Anchises oculos ad sidera laetus<br />
extulit et caelo palmas cum voce tetendit:<br />
conivnx qvondam 'quondam' aut aliquando<br />
significat, quasi nunc uxor non sit quae<br />
relinquitur. aut certe 'quondam' 'semper'<br />
significat, ut in georgicis "ut quondam in<br />
stipulis magnus sine viribus ignis", et est,<br />
quam semper coniugem nominasti. haberi<br />
enim quaevis poterat, nominari non nisi<br />
nobilis. et bene [ex ductu litterarum] quod<br />
eventurum timet, quasi iam contigerit, deflet;<br />
se autem ideo ultimam facit, quod ipsa<br />
loquitur. diversam autem aetatem pueri,<br />
senis et feminae ad miserationem<br />
commovendam<br />
videtur obicere.<br />
svbitvm pro 'subito'. adverbium est temporis<br />
secundum veteres.<br />
oritvr oriuntur divina, ut Sol: ideo et quia<br />
dicuntur oritur.<br />
manvs inter mutavit accentum praepositio<br />
postposita. sane 'inter' plerumque pro 'per'<br />
ponitur, sed raro apud Vergilium, ut "hunc<br />
inter fluvio Tiberinus amoeno". bona autem<br />
oeconomia ad Iulum venit, dicens eum fuisse<br />
inter manus parentum.<br />
'inter manus' autem, hoc est inter amplexus.<br />
non enim possumus eum illo tempore<br />
portatum dicere, quem et mox pedibus patris<br />
comitem fuisse, et post septem annos legimus<br />
et venatum isse et bella tractasse.<br />
mirabile monstrvm tîn mšswn est: dictum a<br />
monstrando, id est monendo. et refertur ad<br />
praesens eius significatio. 'prodigium' autem<br />
est quod in longum tempus dirigit<br />
significationem.<br />
levis pro leviter.<br />
fvndere lvmen apex 'apex' proprie dicitur in<br />
summo flaminis pilleo virga lanata, hoc est in<br />
cuius extremitate modica lana est: quod<br />
primum constat apud Albam Ascanium<br />
statuisse. modo autem summitatem pillei<br />
intellegimus. tangit autem, ut frequenter<br />
diximus, latenter <strong>historia</strong>m. item hoc quoque<br />
de igni ad Servium Tullium pertinet. nam<br />
cum Tarquinius cepisset Vericulanam<br />
civitatem, ex captiva quadam in domo eius<br />
natus est Servius Tullius. qui cum<br />
obdormisset, caput eius subito flamma<br />
corripuit: quam cum vellent restinguere,<br />
Tanaquil, regis uxor, auguriorum perita,<br />
intellegens augurium, prohibuit. flamma<br />
puerum cum somno deseruit: unde intellexit,
Change language