Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia
Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia
Abnegat inceptoque et sedibus haeret in isdem. Rursus in arma feror mortemque miserrimus opto. 655 Nam quod consilium aut quae iam fortuna dabatur? 'Mene ecferre pedem, genitor, te posse relicto sperasti tantumque nefas patrio excidit ore? Venere concubuisse iactabat. sane afflati tactique dicuntur capti membris, ut "tactus etiam ille, qui hanc urbem condidit, Romulus". afflavit ventis bene dixit, quia scit, non iaci fulmina, nisi cum flatu ventorum, ut in VIII "tris imbris torti radios, tris nubis aquosae addiderant". sane de fulminibus hoc scriptum in reconditis invenitur "quod si quem principem civitatis vel regem fulmen afflaverit, et supervixerit, posteros eius nobiles futuros et aeternae gloriae". Fabula sane talis est: cum inter aequales epularetur Anchises, gloriatus traditur de concubitu Veneris. quod cum Iovi Venus questa esset, emeruit, ut in Anchisem fulmina mitterentur; sed Venus cum eum fulmine posse vidisset interimi, miserata iuvenem in aliam partem fulmen detorsit, Anchises tamen afflatus igne caelesti semper debilis vixit. nos contra praepositiones vel adverbia in 'a' exeuntia modo producunt ultimam litteram, excepto 'puta' et 'ita', apud En- nium et Pacuvium brevia sunt. hinc est quod etiam numerorum nomina indeclinabilia producuntur, ut "triginta magnos". ea vero quae declinantur brevia sunt secundum rationem nominum in 'a' exeuntium. effvsi lacrimis pro effusi in lacrimas. omnisqve domvs modo familiam, alias domicilium, inter-dum re vera domum. fatoqve vrgenti simile est ut 'currentem incitare', 'praecipitantem impellere'. rvrsvs in arma feror quasi quodam doloris impetu, quod pater liberari non acquiesceret. mortem opto contra fatorum vim et matris auxilium. nam qvod consilivm quasi vetuerit regina audito 'mortemque miserrimus opto', sic respondet Aeneas 'nam quod consilium aut quae iam fortuna dabatur'? mene probatae pietatis filium. nam pronomina habent vim suam, nonnumquam et emphasin, ut "cantando tu illum?" sane 'mene efferre pedem genitor' et cetera rhetorice per deliberationem tractatur, an Aeneae relicto patre fugiendum sit. posse plus est quam velle. nefas scelus. excidit bene excusat patrem dicendo 'excidit', et ipsam temperat obiurgationem.
Si nihil ex tanta superis placet urbe relinqui, et sedet hoc animo perituraeque addere Troiae 660 teque tuosque iuvat, patet isti ianua leto iamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus, gnatum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras. Hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis eripis, ut mediis hostem in penetralibus utque 665 Ascanium patremque meum iuxtaque Creusam alterum in alterius mactatos sanguine cernam? Arma, viri, ferte arma; vocat lux ultima uictos. Reddite me Danais; sinite instaurata revisam proelia. Numquam omnes hodie moriemur inulti.' 670 Hinc ferro accingor rursus clipeoque sinistram insertabam aptans meque extra tecta ferebam. Ecce autem complexa pedes in limine coniunx haerebat parvumque patri tendebat Iulum: 'Si periturus abis, et nos rape in omnia tecum; 675 sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armis, hanc primum tutare domum. Cui parvus Iulus, cui pater et coniunx quondam tua dicta relinquor?' peritvrae bene 'periturae' dixit, non 'perditae', quia adhuc posse videatur evadere per suam et Anchisae fugam; ideo autem 'addere', tamquam magnam portionem exitio Troiae genus Anchisae coniungeret. ivvat delectat, quasi malum illi voluptati sit. patet isti apocope est pro 'istic'. pronomen enim esse non potest, quia non praecedit nomen. mvlto priami de sangvine quasi bis sanguinem fuderit Priamus, quia et filium eius Pyrrhus occiderit. natvm ante ora patris his rebus terret eum, qui non potest mortem timere. obtrvncat obtruncare consuevit. hoc ideo. qvod propter quod. arma, viri, ferte arma notant hoc critici, quia saepius armari aliquos dicit, cum exarmatos nusquam ostendat: qui nesciunt, non omnia a poeta, ut supra diximus, dici debere. nam et diem describit, nocte non praemissa. superfluo enim dicuntur ea quae necesse est fieri. quis enim domum ingressus, non arma deponat? vel quia ad auferendum patrem arma deposuerat; vel quia armis Graecorum fuerat armatus. vocat lvx vltima victos id est victis moriendum est. reddite me danais vel quibus me sustulit mater; vel tamquam quaerentibus et invenire cupientibus. et bene 'reddite', quasi retineatur; nam ideo ait 'sinite'. instavrata renovata; quod verbum et de feriis et de scaenis solebat apud veteres usurpari. nvmqvam pro non, ut "numquam hodie effugies". insertabam cunctationem ostendit hoc verbo eius, qui nec ire ad proelium velit, nec domum relinquere. sic et 'ferebam' dixit. patri melius 'patri', quam 'mihi'. tendebat offerebat, sed manibus eum gestans. si peritvrvs abis argumentum dilemma, id est conplexio, quae adversarium ab utraque parte concludit. expertvs quidam participium praeteriti temporis [sed] vim praesentis habere volunt, quia praesens deficit. tvtare domvm hoc est cui defensori relinquimur, si tu deseris? cvi parvvs ivlvs interrogantis est. et simul epitheto commendat aetatem.
- Page 1 and 2: DISPENSA DI LETTERATURA LATINA A.A.
- Page 3 and 4: At domus interior gemitu miseroque
- Page 5 and 6: eddidit Hectoreum meque in mea regn
- Page 7 and 8: Non prius aspicies ubi fessum aetat
- Page 9 and 10: Nos contra effusi lacrimis coniunxq
- Page 11 and 12: Dixerat ille, et iam per moenia cla
- Page 13 and 14: Procedo et Priami sedes arcemque re
- Page 15 and 16: una ingens Periphas et equorum agit
- Page 17 and 18: Forsitan et Priami fuerint quae fat
- Page 19 and 20: iuxtaque veterrima laurus, incumben
- Page 21 and 22: sic fatus senior telumque imbelle s
- Page 23 and 24: At me tum primum saeuus circumsteti
- Page 25 and 26: Non tibi Tyndaridis facies invisa L
- Page 27 and 28: infestus indicatur, Apollo tamen et
- Page 29 and 30: Tum vero omne mihi visum considere
- Page 31: Sic o sic positum adfati discedite
- Page 35 and 36: 'Iuppiter omnipotens, precibus si f
- Page 37 and 38: Hic vero victus genitor se tollit a
- Page 39 and 40: Haec fatus latos umeros subiectaque
- Page 41 and 42: Principio muros obscuraque limina p
- Page 43 and 44: Illic res laetae regnumque et regia
- Page 48 and 49: Brucia Troia Petronio, l’Iliupers
- Page 50 and 51: ***Petron. 88,1-90,1 88.1 Erectus h
- Page 52 and 53: I) Ad Petron. 88 1) Plat. leg. VIII
- Page 54 and 55: II) Ad Petron. 89,1-18 1) Enn. fr.
- Page 56 and 57: effugiunt saevaque petunt Tritonidi
- Page 58 and 59: kudiovwn: uJyou' de; kavrh e[cei, a
- Page 60 and 61: espressione e vita al movimento del
- Page 62 and 63: Tavole Tav. 1 - Pittura vascolare,
- Page 64 and 65: Tav. 4 - Affresco. Pompei, Casa del
Si nihil ex tanta superis placet urbe relinqui,<br />
et sedet hoc animo perituraeque addere Troiae 660<br />
teque tuosque iuvat, patet isti ianua leto<br />
iamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus,<br />
gnatum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras.<br />
Hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis<br />
eripis, ut mediis hostem in penetralibus utque 665<br />
Ascanium patremque meum iuxtaque Creusam<br />
alterum in alterius mactatos sanguine cernam?<br />
Arma, viri, ferte arma; vocat lux ultima uictos.<br />
Reddite me Danais; sinite instaurata revisam<br />
proelia. Numquam omnes hodie moriemur inulti.' 670<br />
Hinc ferro accingor rursus clipeoque sinistram<br />
insertabam aptans meque extra tecta ferebam.<br />
Ecce autem complexa pedes in limine coniunx<br />
haerebat parvumque patri tendebat Iulum:<br />
'Si periturus abis, et nos rape in omnia tecum; 675<br />
sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armis,<br />
hanc primum tutare domum. Cui parvus Iulus,<br />
cui pater et coniunx quondam tua dicta relinquor?'<br />
peritvrae bene 'periturae' dixit, non<br />
'perditae', quia adhuc posse videatur evadere<br />
per suam et Anchisae fugam; ideo autem<br />
'addere', tamquam magnam portionem exitio<br />
Troiae genus Anchisae coniungeret.<br />
ivvat delectat, quasi malum illi voluptati sit.<br />
patet isti apocope est pro 'istic'. pronomen<br />
enim esse non potest, quia non praecedit<br />
nomen.<br />
mvlto priami de sangvine quasi bis sanguinem<br />
fuderit Priamus, quia et filium eius Pyrrhus<br />
occiderit.<br />
natvm ante ora patris his rebus terret eum,<br />
qui non potest mortem timere. obtrvncat<br />
obtruncare consuevit.<br />
hoc ideo. qvod propter quod.<br />
arma, viri, ferte arma notant hoc critici, quia<br />
saepius armari aliquos dicit, cum exarmatos<br />
nusquam ostendat: qui nesciunt, non omnia a<br />
poeta, ut supra diximus, dici debere. nam et<br />
diem describit, nocte non praemissa.<br />
superfluo enim dicuntur ea quae necesse est<br />
fieri. quis enim domum ingressus, non arma<br />
deponat? vel quia ad auferendum patrem<br />
arma deposuerat; vel quia armis Graecorum<br />
fuerat armatus.<br />
vocat lvx vltima victos id est victis moriendum<br />
est.<br />
reddite me danais vel quibus me sustulit<br />
mater; vel tamquam quaerentibus et invenire<br />
cupientibus. et bene 'reddite', quasi<br />
retineatur; nam ideo ait 'sinite'. instavrata<br />
renovata; quod verbum et de feriis et de<br />
scaenis solebat apud veteres usurpari.<br />
nvmqvam pro non, ut "numquam hodie<br />
effugies".<br />
insertabam cunctationem ostendit hoc verbo<br />
eius, qui nec ire ad proelium velit, nec<br />
domum relinquere. sic et 'ferebam' dixit.<br />
patri melius 'patri', quam 'mihi'. tendebat<br />
offerebat, sed manibus eum gestans.<br />
si peritvrvs abis argumentum dilemma, id est<br />
conplexio, quae adversarium ab utraque<br />
parte concludit.<br />
expertvs quidam participium praeteriti<br />
temporis [sed] vim praesentis habere volunt,<br />
quia praesens deficit.<br />
tvtare domvm hoc est cui defensori<br />
relinquimur, si tu deseris?<br />
cvi parvvs ivlvs interrogantis est. et simul<br />
epitheto commendat aetatem.