Magyar protestáns egyháztörténeti adattár. I. Budapest 1902.

locum detrusus, ultra quindecim dies, nisi miraculo divino in
vita conservari potest.
Si quando ad januam carceris ipse lictor accedebat, non
poterat vel intrare vel ibidem subsistere, nisi primum per
satis longum tempus, erumpenti graveolentiae ostium liberum
et apertum reliquisset. Imo quando cippis et numellis prima
vice lictor captivos includeret, tantam ibidem homo istis locis
alioquin assuetus, alterationem sentit, ut coactus fuerit, ea
propter per aliquot dies decumbere.
Huic sordido carceri inclusi, sine mora tredecim personae
numellis ferreis, sua latitudine meutum sursum sublatum, nulla
tenus inclinare permittentibus, per catenas durissimas ipsos
oneratos currus in praecipitio sustentare pares, ex ordine illigantur:
Alii vero cippis ligneis et manicis ferreis suppini 1
coarctantur, et per 39. integros dies a sc. 12. 8bris ad 19.
9bris in hoc statu miserabili utrinque asservantur.
Ita concatenati nonnumquam ex carcere nudi in frigidum
et liberum aérem ad aliquantulum temporis jubentur prodire,
et hanc solum ob causam, ut tam secularium quam ecclesiasticorum
vexationi magis expositi numero essent. Magno enim
ex utroque statu accurentes, semper commutationem hamm
miseriarum, cum apostasia suadebant, ipsis usitatis argumentis,
petitis ex horroré triremium et ad finem duraturae captivitatis:
nec non ab illecebris fallacium et diabolicarum promissionum.
Haec tarnen relaxatio carceris, etiam captivorum afflictorum
aliquo modo commodum concernebat, jam tum enim
propter pedes ex asperitate itineris tumidos, et tabe fluentes
perire debebant: nisi muliercula quaedam Germanica, decurionis
cujusdam Buccarini uxor intima commiseratione ducta unguenta
butyri et adipis apportasset; hiantiaque eorum vulnera inungendo,
telam velaminis et semicinctoris sui discerpendo illigasset.
22. 8bris. Cum ad collá concatenati, se invicem ex carcere
protraherent, de proximo castello Fluminis adsimt duo
rustici, et visis his ita crudeliter connexis, procidunt in genua,
et sublatis in coelum manibus Deum orant, pro relaxatione et
liberatione ita miserabiliter vexatorum: inquientes. Deus miserere
horum afflictorum, nihil enim dubitamus, quin hi sint ex
prisci illius aevi sanctorum tuorum sectatoribus.
Circa 19. 9bris Andreas . Goderman capitaneus arcis,
quamvis jam morbis, fame, frigore, majori ex parte ad mortem
1
supini.