MONUMENTA ORPHANOTROPHII TRIDENTINI - Provincia Tridentina

Giangrisostomo Tovazzi OFM
MONUMENTA ORPHANOTROPHII TRIDENTINI
sive Hospitalis, et Fraternitatis Sanctae Mariae de Misericordia
Descripta
Per F. Ioannem Chrysostomum de Avolano Ordinis Minorum
Reformatorum sancti Francisci
Trento 1802-1804

Prefazione
In una sua lettera al fratello P. Massimo, datata 9 marzo 1802, il P.
Giangrisostomo Tovazzi scrive: “Al Padre Massimo di Volano. Borgo.
Carissimo Fratello S.L.G.C.S.N1 .
Nella sera dello scorso martedì (9 marzo) trovandomi contento d’avere
quasi terminato li miei due Direttori, mi capitò in cella il signor Conte
Girolamo Salvetti, ed a nome anche del signor barone Sigismondo Trentini,
e del signor Leopoldo Ciurletti, presidenti dell’orfanotrofio trentino detto
volgarmente delle Fradaglie, m’intimò di dover fare l’inventario
dell’archivio di quel Pio luogo. Nello stesso tempo venne anche il padre
Provinciale, già impegnato dal detto signor barone Trentini; e quindi
malgrado le mie scuse dovetti promettere di servirli. Sabato2 dunque con un
carro fu condotto a questo convento il menzionato archivio chiuso in quattro
casse3 . Non ho ancora cominciato a lavorare intorno ad esso, volendo prima
spedire li predetti Direttori4 : e non so se arriverò a terminarlo, quantunque
sia intenzionato di farlo in fretta, e corto. Spero, che non lavorerò in vano. Il
Signor Iddio mi doni sanità, e vita. Pregatelo ancora Voi, che mi faccia
questa grazia, mentre io pure con fraterno affetto lo pregherò per Voi,
affinché vi doni di poterlo servire lungamente. Amen. Trento 16 marzo
1802” 5 .
Tale inventario fu iniziato dal Tovazzi il giorno 18 marzo 1802,
interrotto causa l’occupazione del convento da parte dei soldati austriaci
infermi, il 15 settembre 1804; per questo ancora nello stesso giorno il
Tovazzi consegnò alla Confraternita della Misericordia l’intero archivio: si
veda l’aggiunta al numero 138 del pacco 12.
Il P. Giangrisostomo moriva il 5 marzo 1806. Aveva scritto fino al
numero 138 del Pacco 12, pagine 1221, e rimanevano ancora 8 pacchi,
pagine 1221-1224; 1261-1302, compilate dal P. Vincenzo Maria Keller da
Cles (1783-1814) successore del Tovazzi come cronologo della Provincia
francescana trentina, incaricato a continuare il lavoro dal Conte Girolamo
Salvetti Ministro della Fraternità alla fine del 1806; concluse il lavoro il
giorno 2 luglio 1807. Si veda l’aggiunta al numero 138 del pacco 12.
1
*Sia Lodato Gesù Cristo Signor Nostro.
2
Li 13.
3
*accompagnato dal gastaldo Giovanni Betti.
4
*I calendari liturgici per la diocesi di Trento e per i Frati della Provincia di s. Vigilio.
5
*Tovazzi, Epistolario VI, Trento, BSB MS 61, lettera 2211, pp. 3027-3028; cfr. anche Diario
9 marzo 1802, BSB MS 69, p. 2080.
3

Tutto l’archivio regestato è contenuto in due volumi manoscritti della
nostra biblioteca di s. Bernardino n. 12-13 6
***
Ho pensato di trascrivere questi “Monumenta”, pensando che sarebbero
stati senz’altro utili ai ricercatori della storia di Trento e del Trentino,
soprattutto sotto l’aspetto prosopografico; balza infatti ai nostri occhi un
numero notevolissimo di persone altrimenti sconosciute.
Il lavoro di trascrizione e regestazione segue la disposizione topografica
del materia archivistica: lettere da A a XZ; poi seguono i pacchi da 6 a 20.
Per ogni lettera e per ogni pacco la numerazione è relativa al blocco e non
continuata.
Complessivamente sono 943 numeri.
***
In un documento del 1441 era detta “Compagnia della Fradaia de Santa
Maria” 7 . Nell’archivio di tale Confraternita vi è un volume il “Libro
massariale del ricevuto e speso dall’anno 1441 sino al 1484, scritto parte in
italiano, e parte in latino” 8 .
La Confraternita di Santa Maria della Misericordia venne fondata come
associazione a scopo spirituale nel 1444 e curava anche un ospedale con
annesso un oratorio: ricevette l’approvazione papale appunto nel 1444,
come si può vedere nel primo documento della Lettera A, riportato più
sotto. Nel 1454 venne denominata Fradaia Nova e con la rifondazione del
1583 fu trasformata in orfanotrofio femminile con scuole di manifatture
varie in seta. Continuò anche nel secolo XX.
Gli originali sono nella biblioteca comunale di Trento, “Archivi degli
Ospedali ed Istituzioni assistenziali antiche...”.
NB. Le note con asterisco sono state poste dal trascrittore.
6 *Tovazzi Giangrisostomo OFM, Monumenta orphanotrophii tridentini sive hospitalis et
fraternitatis sanctae Mariae de Misericordia descripta, 1802, 2 voll. pp. 1-812; 813-1220.
Continuazione del P. Vincenzo Maria Keller OFM (1783-1814), pp. 1200-1302: Trento, BSB MS 12-
13.
7 *Tovazzi Giangrisostomo OFM, Spicilegium archivi Orphanotrophii tridentini Sanctae
Mariae de Miasericordia, Trento, Trento Biblioteca San Bernardino, MS 14, n. 329, 353.
8 Cfr. Tovazzi Giangrisotomo OFM, Monumenta Orphanotrophii tridentini sive Hospitalis, et
Fraternitatis Sanctae Mariae de Misericordia, Trento Biblioteca San Bernardino, MS 12, Lettera T.
num. 1.
4

Littera A
1. Anno 1444 die 22 augusti Eugenius quartus Papa Communitati, et
civibus Tridenti literas dedit sequentis tenoris: Eugenius episcopus servus
servorum Dei dilectis filiis Communitati, et civibus civitatis tridentinae
salutem, et apostolicam benedictionem. Devotionis sinceritas, quam ad nos,
et romanam geritis Ecclesiam promeretur, ut piis votis vestris, illis
praesertim, quae animarum vestrarum salutem, et cum divini cultus
augmento, pauperum, miserabiliumque personarum utilitatem, et
commodum respicere dinoscuntur, favorabiliter annuamus. Sane pro parte
vestra nobis nuper exhibita petitio continebat, quod vos, qui annis octo, vel
circa iam decursis, in vestrorum peccaminum remissionem, et ad pauperum,
ac infirmorum, necnon aliarum miserabilium personarum civitatis
tridentinae, ad illamque pro tempore declinantium, peregrinorum, et aliarum
personarum huiusmodi necessitatibus occurrendum, quamdam Societatem,
sive Fraternitatem Sanctae Mariae de Misericordia nuncupatam, sub certis,
laudabilibus, et quamplurimum pietatis opera concernentibus
Ordinationibus, et Statutis gubernandam instituistis, ac inter alia, quod
quilibet ad ipsam Societatem aggregatus, nonnullas orationes, Pater noster,
et Ave Maria singulis (sic) dicere, et quasdam ad Dei, et eius gloriosissimae
Genitricis Virginis Mariae laudem caeremonias observare: necnon certis ad
hoc deputatis diebus insimul convenire tenerentur statuistis, et ordinavistis,
et ab inde citra erga infirmos, et personas praedictas elemosinas erogastis, ac
alia in ipsos pietatis opera exercere non cessastis, prout nec cessatis, de
salute propria cogitantes, ac cupientes terrena in coelestia, et transitoria in
aeterna felici commertio commutare, de bonis vobis a Deo collatis,
quoddam Hospitale pauperum sub vocabulo Sanctae Mariae de
Misericordia, cum capella, seu altari sub simili vocabulo infra limites
parrochiae parrochialis ecclesiae Sanctae Mariae Maioris tridentinae
fundare, et construere, ac fundari, et construi facere, necnon sufficienter
dotare proponitis. Quare pro parte vestra nobis fuit humuliter supplicatum,
ut vobis faciendi praemissa licentiam concedere, et alias super his oportune
providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi
vestrum pium propositum plurimum in Domino commendantes, devotioni
vestrae fundandi, et construendi, seu fundari, et construi faciendi Hospitale
cum capella, seu oratorio hiuismodi infra limites praedictos, in loco tamen
ad hoc congruo, et honesto, quem ad hoc duxeritis eligendum, ac Hospitale,
et capellam, seu altare huiusmodi de dictis bonis dotandi, licentiam, necnon
5

ad regimen, et gubernationem capellae, seu altari huiusmodi, postquam
fundatum, et dotatum fuerit, ut praefertur, unum ydoneum sacerdotem
deputandi, et ad vestrum nutum ab illis amovendi potestatem, diocesani loci,
et cuiuscumque alterius super his licentia nullatenus requisita, auctoritate
apostolica tenore praesentium, se speciali dono gratiae concedimus pariter,
et elargimur: iure tamen parrochialis ecclesiae, ac cuiuslibet alterius alias in
omnibus semper salvo. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam
nostrae concessionis, et elargitionis infringere, vel ei ausu temerario
contraire. Si quis autem hoc attemptare praesumpserit, indignationem
Omnipotentis Dei, ac beatorum Petri, et Pauli Apostolorum eius se noverit
incursurum. Datum Romae apud sanctum Petrum anno Incarnationis
dominicae millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto, undecimo
Kalendas septembris, pontificatus nostri anno quartodecimo.
Bonannus Pro A. de Veneriis.
(L.+P.)
Io. de Mota A. de Strata.
Extra Io. de Novaria scripsit: Bulla concessionis construendi capellam
Frataliae novae Sanctae Mariae.
2. Anno 1444 die 12 novembris Romae Papa Eugenius quartus
Indulgentiam unius anni, et quadraginta dierum concessit porrigentibus
manus adiutrices ad constructionem Hospitalis tridentini beatae Mariae de
Misericordia, literis ad triennium tantum valituris, et non mittendis per
quaestuarios districtus, in quibus dicitur: “Cum itaque sicut accepimus,
dilecti filii cives, et habitatores civitatis tridentinae, infra limites parrochialis
ecclesiae Sanctae Mariae Maioris tridentinae, quoddam Hospitale in
honorem, et sub vocabulo beatae Mariae de Misericordia pro pauperum, et
infirmorum, aliarumque dictae civitatis, et ad eam declinantium
miserabilium personarum, ac peregrinorum receptione, atque gubernatione,
de bonis a Deo sibi collatis, de novo cosntruere, et aedificare proponant, nos
cupientes, ut Hospitale praedictum quantocius construatur, et perficiatur”
etc.
3. Anno 1448 die 15 novembris, Tridenti Iohannes episcopus
brixinensis Indulgentiam quadraginta dierum concessit devote visitantibus
capellam Hospitalis Sanctae Mariae de Misericordia nuncupati, erectam, et
sub limitibus parrochialis ecclesiae Sanctae Mariae Maioris civitatis
tridentiane sitam, in festivitatibus Nativitatis, Circumcisionis, Epiphaniae,
Palmarum, Coenae, Parasceves, Resurrectionis, et Ascensionis Domini:
Trinitatis, et Corporis Christi: necnon Nativitatis, Purificationis,
Annunciationis, et Assumptionis Sanctissinmae Mariae Virginis: omnium
6

Apostolorum, ac anniversarii dedicationis dictae capellae. Item erogantibus
elemosinas pro refectione, et sustentatione pauperum, infirmorum, et
peregrinorum in dicto Hospitali degentium, et receptorum, ac pro ipsius
Hospitalis, et capellae restauratione, et conservatione: aut in suis testamentis
eidem Hospitali ad haec aliquid de suis bonis legantibus. Huiusmodi autem
Indulegntiam concessit, dummodo ad id consensus accesserit diocesani.
Pendet sigillum cereum rotundum.
Anno 1449, indictione duodecima, die 15 iunii, pontificatus Nicolai
Papae quinti anno tertio, Tridenti Iohannes Carvajal sancti Angeli diaconus
cardinalis, in Germaniae, et nonnullis aliis partibus apostolicae Sedis a
latere Legatus specialiter deputatus, visitantibus capellam Hospitalis
Sanctae Mariae Misericordiae sitam infra limites parrochialis ecclesiae
Sanctae Mariae Maioris Tridentinae diocesis, in Nativitatis, Circumcisionis,
Epiphaniae, Resurrectionis, Ascensionis, Pentecostes, et Corporis Domini
nostri Iesu Christi: necnon in Nativitatis, Annunciationis, Purificationis,
Conceptionis, et Assumptionis beatae Mariae Virginis, ac Nativitatis beati
Iohannis Baptistae, Petri, et Pauli Apostolorum,, ac Apparitionis, et
Basilicae Sancti Michaelis Archangeli, et ipsius capellae dedicationum
festivitatibus, omniumque Sanctorum celebritate: manusque adiutrices
porrigentibus ad reparationem, conservationem, et augmentationem calicum,
librorum, et aliorum ornamentorum dictae capellae, centum dies
Indulgentiarum concessit literis perpetuis futuris temporibus duraturis, et
sigilli oblongi appensione communitis.
5. [An. 1449 circiter] 9 . Anno, mense, die, ac loco non notatis, Frater
Iohannes de Capistrano Ordinis Minorum in omnibus partibus cismontanis
quoad Fratres de Observantia nuncupatos Vicarius generalis, nobilem virum
ser Melchiorem de Oleo civem tridentinum, ac Hospitalis novi Virginis
Mariae massarium, totamque Frataliam eiusdem Hospitalis tam virorum,
quam mulierum, praesentem, et futuram, ad Confraternitatem suam, et ad
universa, et singula suae Religionis suffragia in vita recepit pariter, et in
morte, plenam eis participationem omnium carismatum, et spiritualium
bonorum, videlicet Missarum, orationum, suffragiorum, officiorum
divinorum, ieiuniorum, abstinentiarum, poenitentiarum, peregrinationum
etc. gratiose conferendo.
In fine est: Fr. Iohannes supradictus manu propria me subscripsi:
pendentque sigillum cereum oblongum cum inscriptione: Sigillum Vicarii
Generalis Ordionis Minorum Citramontani. Porro idem Sanctus Ioannes de
9 In margine.
7

Capistrano, qui praedicavit Tridenti anno 1438 et anno 1439, decessit
Villaci in Pannonia anno 1456 et Sanctorum catalogo adscriptus fuit anno
1690, extitit Vicarius generalis Ordinis Minorum quoad Fratres de
Observantia, Sorores Sanctae Clarae, ac Religiosos tertii Ordinis de
Paenitentia s. Francisci, ab anno 1443 usque ad annum 1446 et iterum ab
anno 1449 usque ad annum 1452. Melchior autem ab Oleo, filius ser
Dominici, fuit undecies civitatis tridentinae septemvir, sive unus ex septem
consulibus, ab anno 1418 usque ad annum 1469 10 .
6. Anno 1472 die 17 maii Ferrariae in Capitulo, Frater Zanetus de Utino
sacrae theologiae magister, atque totius Ordinis s. Francisci generalis
Minister, nobilem virum, et dominum Christophorum de Morlenis, totamque
familiam eius tam virorum, quam mulierum, praesentem, et futuram, ad
Confraternitatem suam, et ad universa, et singula suae religionis suffragia in
vita recepit pariter, et in morte, plenam eis participationem omnium
carismatum, et spiritualium bonorum, videlicet Missarum, orationum,
suffragiorum etc. gratiose conferendo.
Subscripsit: Fr. Zanetus Generalis concedit: pendetque sigillum cereum
oblongum. Christophorus de Murlinis fuit consul Tridenti an. 1452, 1455,
1463; consul primarius anno 1472 et iterum consul an. 1477. Nulla hic est
mentio Frataliae novae Hospitalis S. Mariae de Misericordia.
7. Anno 1494, indictione duodecima, die veneris 14 martii, Tridenti
Frater Agabitus de Manardino Procurator, et Commissarius sacri, et
apostolici Hospitalis sancti Spiritus in Saxia de Urbe, iuxta tenorem
literarum apostolicarum dicto Ordini, et Hospitali, ac eorum membris
concessarum pro substentatione pauperum, infirmorum, et infantium
expositorum, ac etiam puellarum nubilium maritandarum ex diversis mundi
partibus ibi confluentium, et commorantium, Fratres, et collegiatos in
Fraternitate nova sanctae Mariae de Misericordia Tridenti, nominatim
recensitos, in Fraternitatem dicti Ordinis, et Hospitalis recepit tam in vita,
quam post mortem, faciendo omnium Missarum, vigilairum, orationum,
ieiuniorum, Indulgentiarum, ceterorumque omnium quorumqcumque
bonorum, et beneficiorum, quae per Fratres dicti Ordinis fiunt, et fient in
perpetuum etc. eos participes, et consortes in aeternum.
Pendet sigillum cereum oblongum. Fratres autem et collegiati tridentini
sunt hi.
10 *Il documento contiene la concessione di “Fratellanza” spirituale.
11 In Margine: 180/315: cioè: 135 uomini notato prima e 180 donne.
8

Miser Pre Alesandro nostro
pievano.
Miser Iori de Preda Piana.
Miser Mathe de Castelo Barcho.
Miser Vilio de Pho nostro
Ministro.
Miser Steffano de Cazuffo.
Miser Andrea di Facini
Sier Zuhanino da Lasino.
Maistro Vilio de Marcholino.
Miser Pre Philipo de Cremona.
Sier Iacomo del Bon.
Maistro Mafe de They.
Thomas del Passera.
Lorenzo da Chalavino.
Francescho de Zuliano.
Maistro Pero Sartor al Canton.
Zuhan da la Pergola da Sancta
Croxe.
Sier Zuhan da Chalavino nodaro.
Vili de Rizo.
Maistro Francescho da le
Scudelle.
Piero Vesentino.
Zuhan da Comai da Sancta Croxe.
Miser Steffan da Thon.
Zuhan de Garnia de Voltolina.
Bertolame de Antonio da Levigo.
Bertolame Campanar.
Tomasin da Landrona.
Francescho da Deno.
Ambroso Tesaro.
Ambroso de Petro Buso.
Ser Iacomo da Pho.
Maffe Molinaro.
Bernardino del Furlano de Pho.
Iacom de Daniel.
Piero da Thei Sartor.
Maistro Piero Parolaro.
Benedet Ferraro.
Andrea de Gavardino.
David Parolaro.
Bernardin Gobeto.
Piero de Mariol.
Piero de ser Ambroso de Pero
Buso.
Vili de Flahon.
Iacomo Marangono.
Maistro Iori Pelizaro.
Dorigo de Garniga.
Miser Vili Sotimperger.
Berto Cartanel.
Pero Antoni da Coredo.
Ser Francescho da la Sale.
Bertolame Fornero.
Salvador Sartor.
Azalino Seraduraro.
Zuhan Neser.
Marco da Perzen.
Maistro Andreata Verones.
Sier Lucha de Fostino.
Gothardo de Pissavacha.
Antoni Fasolo.
Pero da le Calze.
Alessi Bergamascho.
Sier Baptista Cariolo.
Maistro Zuhan Stetner.
Maistro Andrea Folador.
Maistro Bolfgong Caliaro.
Dorigo da Pissavacha.
Zuhanantoni de Zuhanin Sartor.
Domenego Scarpateto.
Sier Bernardin Gelfo.
Zuhan Molinaro.
Bastiano de Folegno.
Maistro Antoni Ciroicho.
Tome dito Gata amalada.
Andrea de la Meliana.
Michel Sonzino.
Cristoffol de Valchamonega.
Vizenzo de Sandrino.
Ambroso de la Valdesol.

Franecscho Parolaro.
Maistro Iacomo da Deno.
Iacomo Tessaro.
Domenego da la Val de Bon.
Salvador dal Gambaro.
Andrea Marzaro.
Domenego dal Melta.
Zuhan da Archo.
Felipo Tessaro.
Marco de la Vinitiana.
Ognaben da Gardumo.
Martin da Valchamonega.
Antoni da Stenego.
Marin Caliar.
Sicco dy Sichi.
Michel Tessaro.
Nicola da Pe de Castelo.
Piero da la Berlina.
Steffan de Calapin da la Portela.
Zuhan de Delai da Banal.
Zuhan Marangon.
Maistro Manfe de Sandrino.
Maistro Zuhan Sartor.
Aldrigeto da la Berlina.
Sier Girardo Spon.
Marin da Banal.
Bernardin Scarpion.
Biasi da la Canova.
Zuhan de Albertino.
Sier Trentin de Bonapas.
Pasqual de la Fiorenza.
Mathe de Vili de Rizo.
Bertolame Castaldo.
Steffan de Steffan da Ravina.
Antoni de la Fiorenza.
Piero.
Antoni Polenton dal Canton.
Thomas dito Supa.
Francescho de la Fiorina.
Sier Iacom da la Spada.
Maistro Lenzo Pelizaro.
10
Prete di Besagni.
Antoni da Banal.
Zuhan Bechalet.
Iori Gusella.
Francescho Pevrada.
Antoni da Villa Francha.
Sier Zuhan Antoni de Zelemia.
Sier Nicolo Aprovino.
Maistro Bertolame Selar.
Lenardo Buffa da Soramonte.
Ambrosin Seraduraro.
Domenego Molinar.
Domenego de Mathe Lanza.
Zuhanino de la Fornera.
Anroni de Benedet Ferraro 12 .
Madona Aldrigetina nostra
Ministra.
Madona Masenza fiola de la
sorascrita.
Madona Chorona de Maleferatis.
Antonia Falazarda.
Antonia de Rigeti.
Madona Bona da Rezio.
Madona Masenza da Rezo fiola de
la sora scrita.
Bevegnuda del David.
Chaterina del Passera.
Dorathia de Bertholame Tessadro.
Madona Franceschina Dona de
Sier Zuhan da Brezo.
Madona Beatris de Preda Piana.
Madona Lucia da Terlago.
Madona Antonia da Lizana.
Madona Chaterina da Serignan.
Madona Ana Dona de Sier
Antonio Cariol.
Madona Maria quondam de Sier
Luchin.
12 In margine: 135.

Dona Benasuda quondam de
Sicher
Dona Pedercina da Comay.
Antonia Fornera.
Antonia de Cristoffol Scarpion.
Agnola de Antonio da Voltolina.
Chaterina de Mathe Segador.
Agnes Dona fo de Maistro
Gironimo.
Malgarita da They, e
Domenega so fiola.
Malgarita da Flahon.
Madalena di Murari.
Maria de Cristoffol da Mez.
Nastasia de Maffe da Costa.
Maria de Maistro Comin.
Madona Dorathia Dona fo de
Misser Thome Tabarello.
Dorothia de Donà da le Berete.
Tarsia de Martin da Pomarol.
Dorothea de Maistro Lucha.
Malgarita de Thomas Gobeto.
Barbara Fornera.
Bevegnuda Hospedalera.
Madona Paula da Molven.
Dona Maria de Bernardin Gelfo.
Dona Antonia de Pero Parolaro.
Dona Lucia de ser Steffan da
Chazuffo.
Dona Richadona de ser Trentin da
Caden.
Dona Francescina Del Trobar.
Dona Iacoma Maistra da Scola.
Polissena so fiola.
Mathea Dona de Sier Gratiade
(sic) Galesso.
Anna de Domenego Melta.
Isabeta da la Spada.
Antonia so Nora.
Bonafemena de Scalcho.
Bona de Bastian da le Spere.
11
Speranza de Zuhan Marangon.
Masenza de Mafe da They.
Isabeta Dona del Anzo da Maran.
Chaterina Dona de Andrea de la
Misiana.
Dona Agostina de Ser Zulian da
Cazuffo.
Madona Antonia Dona de Maistro
Archagnol Medigo.
Antonia de Maistro Martin Sartor.
Chaterina de Cristoffol Bressan.
Chiara de Antoni Ferrar.
Fior de Laba.
Fior de Antoni Fasol.
Maria de Iacomo de Danielo.
Zuhanina de Pero de Pedertzolo.
Biada de Marcho da Perzen.
Madona Agnola da Thon.
Madona Agnola Dona de Sier
Pelegrino di Busi
Valentina so Neza fiola de
Ambros.
Bevegnuda de la Cilia.
Dona Francescha Dona quondam
de Ser Cristoffol da Caden.
La Vesentina del Borgo.
Madona Maria Mare del beato
Simone.
Zuhanina da Chagno.
Libera de Domeneg del Moro.
Maria de Maistro Salvador Sartor.
Malgarita de Martin de
Valchamonega.
Bevegnuda da la Berlina.
Dona Ursolina de Ser Nicolo
Morzant.
Chaterina de Pero Pas.
Felipa de Marin Caliaro.
Felipa del Feltrino.
Maria de Maistro Zuhan Stuaro.

Bertholamea de Maistro Nicolo
Horeves.
Malgarita de Maistro Giroldo
Stazoner.
Madalena de Sonzin.
Antonia de Zuhan Pero Feraro.
Chaterina de Dorigo da Molven.
Isabeta de Ambros Tessadro.
Mobilia del Faci.
Chatarina del Mazuchelo.
Tomasina da Castel Barcho.
Chaterina Gusela.
Maria de Pero Rosso.
Lucia de Pero Vesentino.
Boneta del Coies.
Iacoma de Francesco da le
Scudele.
Domenega de Cristoffol Molinar.
Chaterina de Agostin de
Voltolina.
Orsola Dona de Bernardin
Furlano.
Madona Chaterina di Fedrisi de
Osana.
Antonia de Andrea Tessaro.
Maria de Zuhan Bechalet.
Margarita de Francesco Parolaro.
Maria de Andreata.
Margarita de Domenego de la Val
da Bon.
Oliana Nora de Maffe Sartor.
Silvestra quondam de Michel da
Pou.
Fiordiana del Peton.
Lucia de Soncino.
Madalena de Michel Marangon.
Anna de Bernardo Parolaro.
Margarita di Caliaroti.
Fomea de Berton.
Malgarita de Maistro Zuhan
Sartor.
12
Chaterina de la Pasibona.
Donada de Domenego Molinaro.
Magdalena de Thomasino.
Vinante de Dorigo da Gardum.
Anna Fornera.
Anna da Bon martin.
Antonia de Pero di Zuhanei.
Betina de Iacomo del Bon.
Dorothea de Laidelpas.
Fiorenza del Borgo.
Gnese de Pero Zizo.
Chaterina de Bertolame Caliaro.
Maria so Nora.
Lucia de Alessi Bergamascho.
Maria de Vili de Rizo.
Crestina de Ser Lucha de Fostin.
Malgarita da la Berlina.
Malgarita de Ser Nicolo Morzant.
Dona Francescha de Aliprand
Cibichin.
Annunciada quondam del
Cristele.
Pasqua de Antonio Banalo.
Antonia de Marcho Caliaro.
Madalena de Furlan da Pou.
Zuhanina Zelemia.
Honesta de Andrea Marzaro.
Nicolina so Mare.
Agnese de Mathe Lanza.
Lucia de Lorenz da Calavino.
Maria de Maistro Iorio
Hospedalero.
Steffana da la Portella.
Bernarda de Scarpateto.
Chaterina de Stevan Moiolaro.
Madalena de Stevan Moiolaro.
Malgarita del Supa.
Margarita del Fachinelo.
Domenega de Maffe Molinaro.
Dona Biancha quondam de Ser
Iacomo Mirana.

Bevegnuda de Cristofol Molinaro.
Maria Fantescha di Calapini.
Maria Soror de Bertolame Forner.
Margarita de Antoni de la
Masenza.
Margarita de Ser Vili da Pou.
Madalena de Zuhan Antoni
Sartoro (sic).
Osana de Antoni de Vila Francha.
Honesta de Lanza.
Zuhana da Comay.
Dona Margarita de Zanot.
Zuhanina de Zuhan Supa.
Chaterina de Iacomo da Rovre.
13
Lena del Gobet.
Fomeia de Carlo da Montagna.
Chaterina del Bon massar.
Maria de Iavarina.
Zohana de Sandri da Cognola.
Bernarda di Pompeati.
Gnes di Nicolo Pizinino.
Madalena de la Val.
Brida de Marchabruno.
Zuhana di Paternostri.
Madalena Pevrada.
Maria de Domenego di Murari.
Magdalena de Felipo Tessaro.
Lucrecia.
8. Anno 1584 die 28 iulii Silvius de Prato canonicus, et Vicarius in
spiritualibus generalis Tridenti, emisit sequentes literas encyclicas:
Silvio di Pratto, signore di Segonzano, canonico di Trento, in spirituale
Vicario Generale etc. A tutti li rettori di Chiese parrochiale, et sacerdoti
curati, et non curati nella città di Trento, et ville circa vicine constituti,
desideriamo salute nel Signore etc. Crediamo assai placar la ira d’Iddio, et
farselo veramente propizio, quando cum saluberrime esortazioni svegliamo
le mente de fedeli suoi alle pie opere di carità: et quelle a sua divina
pensiamo esser più gratte, quanto più se avicinano al honore divino, et
amore del prossimo. Essendo adunque ragunati per opera pia da sesanta
figlioli, et figliole nel Hospedale della Fradaia nova di Trento, che andavano
dispersi. dove se gli insegna el viver cristiano, et qualche arte, quali non
possono esser sostentati constantemente da quello pio loco per esser gravato
di fabriche, et altre spese per queste creature. Et accioché questa opera tanto
cristiana, per diffetto del viver non manchi, per questo comandiamo a
ciascuno di voi in virtù di santa obedienza, che quando venirà da voi el
cercante per queste creature, vogliate caldamente raccomandarle a vostri
populi, et esortargli a fare large elemosine a queste creature, accioché con
questo mezo ottimo se aquistino la grazia d’Iddio, e la gloria del Paradiso.
Datum Tridenti sub sigillo officii die 28 iulii 1584.
Nicolaus Clusolus cancellarius de mandato.
9. Anno 1608 die 15 iulii Paulus Papa quintus concessit plures
Indulgentias confratribus Hospitalis Orphanorum ecclesiae Sanctae Mariae
Misericordiae Tridenti sequentibus literis: “Paulus episcopus servus
servorum Dei universis Christi fidelibus praesentes literas inspecturis

salutem, et apostolicam benedictionem. Considerantes nostrae mortalitatis
fragilitatem, et humani generis conditionem, districtique severitatem iudicii,
praecupimus fideles singulos iudicium ipsum bonis operibus, et piis
precibus praevenire, ut per illa eorum peccata deleantur, ipsique aeternae
felicitatis gaudia facilius consequi mereantur. Cum itaque sicut accepimus,
in ecclesia sanctae Mariae Misericordiae tridentina una pia, et devota
utriusque sexus Christi fidelium Confraternitas sub invocatione Hospitalis
Orphanorum dictae ecclesiae ad Dei Omnipotentis laudem canonice, non
tamen pro hominibus unius specialis artis instituta existat, cuius dilecti filii
confratres quam plurima pietatis, charitatis, et misericordiae opera exercere
consueverunt, nos cupientes, ut ipsi, ac pro tempore existentes dictae
Confraternitatis confratres in huiusmodi piorum operum exercitio
confoveantur, ac magis ad ea imposterum exercenda, necnon alii Christi
fideles ad dictam Confraternitatem ingrediendam peramplius invitentur, et
dica ecclesia in debita veneratione habeatur, ac ab ipsis Christi fidelibus
congruis frequentetur honoribus, illique eo libentius ad ecclesiam huiusmodi
devotionis causa confluant, quo ex hoc dono coelestis gratiae uberius
conspexerint se esse refectos, de Omnipotentis Dei misericordia, ac
beatorum Petri, et Pauli Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus et
singulis utriusque sexus Christi fidelibus vere paenitentibus, et confessis,
qui dictam Confraternitatem de cetero ingredientur, die primi eorum
ingressus, sui sanctissimum Eucharistiae Sacramentum sumpserint, ac tam
ipsis, quam ad praesens, et pro tempore existentibus dictae Confraternitatis
confratribus et vere paenitentibus, et si id fieri potuerit confessis, ac sacra
communione refectis, vel saltem contritis, in eorum mortis articulo nomen
Iesu corde, si ore nequiverint, invocantibus pariter vere paenitentibus, et
confessis, ac sacra Communione refectis, qui ecclesiam huiusmodi in
festivitate Circumcisionis Domini nostri Iesu Christi a primis vesperis usque
ad occasum solis diei festivitatis buiusmodi singulis annis devote
visitaverint, et ibi pro sanctae matris Ecclesiae exaltatione etc. pias ad Deum
preces fuderint, plenariam omnium peccatorum suorum Indulgentiam, et
remissionem apostolica auctoritate tenore praesentium concedimus, et
elargimur. Necnon ipsis confratribus similiter vere paenitentibus et
confessis, ac sacra Communione refectis, qui ecclesaim praedictam feria
secunad Resurrectionis dominicae, ac in Pentecostes, necnon Nativitatis
Domini nostri Iesu Christi, ac Purificationis beatae Mariae Virginis
festivitatum diebus etiam devote visitaverint, et ut praefertur oraverint,
septem annos, et totidem quadragenas. Postremo eisdem confratribus
quoties divinis officiis in eadem ecclesia more confratrum celebrandis, aut
Congregationibus publicis, vel secretis pro quocumque opere pio exercendo,
aut processionibus quibuscumque de licentia Ordinarii celebrandis, et
14

sepeliendis mortuis officiose interfuerunt, aut ipsum sanctissimum
Eucharistiae Sacramentum, dum ad aliquem infirmum defertur,
associaverint, vel qui hoc facere impediti campanae ad id signo dato genibus
flexis semel orationem dominicam, et salutationem angelicam pro eodem
infirmo recitaverint, vel pauperes peregrinos hospitio exceperint, aut pacem
cum inimicis composuerint, vel quinquies orationem, et salutationem
praedictas pro animabus confratrum eiusdem Confraternitatis in Dei
chariatte defucntorum recitaverint, aut demum aliquem ad viam salutis
reduxerint, et ignorantes Dei praecepta, et quae ad salutem sunt, docuerint,
toties pro quolibet praemissorum piorum operum sexaginta dies de iniunctis
eis, aut alias quomodolibet debitis paenitentiis, auctoritate, et tenore
praedictis, misericorditer in Domino relaxamus, praesentibus perpetuis
futuris temporibus duraturis. Volumus autem, quod si dicta Confraterniats
alicui Archiconfratrnitati aggregata sit, vel imposetrum aggregetur, seu
quavis alia ratione pro illius Indulgentiis consequendis, et de illis
participandis uniatur, seu alias quomodolibet instituatur, priores, seu quaevis
aliae liteare praeter praesentes, nullatenus ei suffragentur, se ex tunc prorsus
nullae sint eo ipso. Quodque si confratribus praedictis ratione praedictorum,
vel alias aliqua alia Indulgentia in perpetuum, vel ad certum tempus nondum
elapsum duratura per nos concessa fuerit, eaedem praesentes nullius sint
roboris, vel momenti. Datum Romae apud Sanctum Marcum anno
Incarnationis dominicae millesimo sexcentesimo octavo, idibus iulii,
pontificatus nostri anno quarto.
Boldrinus”.
Visa, et approbata Tridenti die 9 augusti 1608.
Petrus Bellus Vicarius Generalis etc.
10. Anno 1619 die undecima iunii reverendus dominus Gaspar
Scottonius mansionarius ecclesiae cathedralis tridentinae in suo testamento
capitulo 17 reliquit alla Casa delle Fradaie delle cittelle il quadro del suo
altarino con l’adornamento addorato, il quale fu benedetto sotto la
benedizione di santo Carlo Boromeo. Quod quidem capitulum descriptum
fuit da Gasparo Gorno della Fradaia nova Vicario adì 19 luglio 1619.
11. Anno 1735 die 18 octobris Tridenti nella pia Casa delle Orfanelle
Viam Crucis erexit Frater Iacobus Antonius de Calliano Ordinis Minorum
Observantium Reformatorum s. Francisci delegatus sui superioris
provincialis, petente domina Teresia Gorella priorissa, cum praevia licentia
celsissimi, ac R.mi D.D. Dominici Antonii episcopi tridentini et assensu
plebani Petri Iosephi Mannetti quum dicti pii loci Minister esset l’Ill.mo
signor Francesco Antonio Sizo.
15

Lettera B
1. Anno 1583 Leonardus Michelettus scribere coepit Catalogo delle
putte ricevute dalla Fradaia nova detta della Misericordia. Nel anno li
governatori della medesima stabilirono di fare due scole appartate, una cioè
per li fanciulli, ed una per le fanciulle: per le quali elessero tre maistre
Donna Margarita Bonina, Donna Isabetta di Zuan dal Pan, e Donna Iustina
d’Arco. Molte fiole adì 17 luio, giorno di domenica, vestite di camisoti
turchini, corde bianche per capo, e scarpe a spese della Fradaia, furono
condotte in s. Maria Maggiore, dove fu cantato un Vespro solenne con
l’intervento di quasi tutto il popolo, finito il quale furono accompagnate con
una solenne processione fino alla casa della Fradaia, insiem con li figlioli,
cum iubilo. Intervenne a così fatta funzione una gran parte del clero di Santo
Vigilio, delli reverendi, e nobili signori canonici, magnifici signori
locumtenenti, magnifici signori consoli, e gentiluomini dell’uno e dell’altro
sesso, i quali lasciarono alla detta casa un’elemosina di circa venti ragnesi.
Furono governatori della Fradaia in tal anno li signori Niccolò Chiusole
Ministro, Sigismondo Galasso Vicario, Antonio Iob sindico, e Melchiore
Marazoni massaro, con sette consiglieri, uno de’ quali fu il soprascritto
Leonardo Michelotto.
2. Anno 1583. Ordini fatti per li domini governatori della Fradaia nova
di Santa Maria della Misericordia di Trento, per accettare nella casa loro li
poveri figlioli, e figliole, che vanno mendicando per la città. Confermati
dall’Ill.mo, e R.mo signor Lodovico cardinale Madruzzo vescovo di Trento
in Consiglio li 14 ottobre 1583 colla soscrizione di Giorgio Alberti
cancelliere.
3. Ordini da servarsi dalle orfane della Pietà di Verona. Sembrano
trascritte dal mentovato Leonardo Michelotto.
4. Capitoli antichi de’ Fratelli, e Sorelle della Fraternità di Santa Maria
della Misericordia di Trento. Sono divisi in capitoli 25.
5. Ordine da osservarsi dalle orfane della Fradaglia l’invernata per il
buon governo. È diviso in dieci capitoli, scritti, e dati da osservarsi alla
maestra li 7 ottobre 1637.
6. Ordini, e regole appartenenti alla maestra, e custodia delle creature
orfane nella casa di s. Maria della Misericordia, detta la Fradaia nova in
16

Trento. Fu consegnato questo libro alla nuova Priora, e maestra Madonna
Antonia moglie di misser Francesco di Franzi etc. li 29 settembre 1609.
7. Ordini, capitoli, e statuti della Fradaia, overo Fraternità Nuova de
Santa Maria della Misericordia della magnifica città di Trento, ad instanzia
di Paolo Ferabò ferraro trascritti per me Prospero Mario da Borme de
Valtellina, ora scrittore in Trento 1580. In sostanza sono come li riferiti nel
libretto segnato B. 4. Hanno un capitolo di più, e qualche picciola altra
variazione.
8. Memoria delle opere fatte nel fodrar la stua de la Fradaia nova de li
orfani da Domenico di Murari marangone l’anno 1622 e de’ denari datigli
dal signor Gasparo Gorno.
9. Legati lasciati alle orfane della Fradaia della Misericordia da diversi
negli anni 1618 e seguenti sino all’anno 1630.
10. Memoria delli dinari cavati dal bussolo della cerca delli putti della
Misericordia della Confraternita nova da Migo delli Amichi, e Leone Gorno
rettori della dita Confraternita nell’anno 1586 continuata da più mani sino
all’anno 1608, riferendosi anche i danari cavati dal zocco posto nella
cappella della Confraternita nova: dal zocco di preda posto nella giesia della
dita Fradaya: dalla cassetta posta fora della giesia. Si nota,che l’anno 1586
nel bussolo solo fu trovato uno scudo di oro; ed una doppia Iustina.
11. Nell’anno 1617 li 29 dicembre il salario annuo del reverendo sig.
cappellano della Fradaia nova degli orfani fu accresciuta di sei ragnesi, e
così fu ridotto a ragnesi quaranta da pagarsegli in quattro volte, cioè nelle
quattro Tempore. Tanto registrò Gasparo Gorno Vicario della Fradaia.
12. Nell’anno 1623 gli otto di maggio il prete Niccolò Torresani dottore
accettò di essere cappellano della Fradaia nova, con certi patti qui espressi,
tra’ quali uno è di assistere nel primo giorno dell’anno, festa maggiore
dell’Oratorio, e col salario di ragnesi cinquantacinque.
13. Ordini, e capitoli per il buon governo della Fradaglia nova delle
orfane di Santa Maria della Misericordia di Trento.
14. Ordini, e capitoli spettanti all’officio delle signore Ministra, e
Vicaria per il buon governo delle orfane, e cose domestiche della casa.
17

15. Regole da osservarsi nella casa delle orfane, ovvero officio della
Priora, e compagna.
16. Locazione delli novi Priori nella Fradaia nova degli orfani e delle
orfane di Trento fatta nell’anno 1609 a Misser Francesco di Franzi, e Donna
Antonia di lui moglie.
17. Libro degli officianti salariati nella casa di s. Maria della
Misericordia, detta la Fradaglia nova degli orfani di Trento, nel quale
appaiono ancora le Messe, gli Offici, le processioni, e le altre festività, che
si celebrano nella chiesa di detta casa in tutto l’anno, cominciato nel 1605 e
finito nel 1623.
18. Suppliche di putti, e putte per aver luogo nella casa della Fradaglia
della Misericordia di Trento dall’anno 1609 sino all’anno 1649.
19. Altre suppliche di putte, o sia orfane, per esser ammesse tra le altre
nella casa della Fradaglia, dal 1614 sino al 1635.
Lettera C
1. Anno 1569, indictione duodecima, die martis 20 septembris, Tridenti
in Contrata Macelli, praesentibus domino Ioanne Baptista Columbino
notario, domino Gallo de Gallis, et domino Leonardo Michelotto omnibus
civibus Tridenti, Iacobus dictus Iachele filius quondam Iacobi Tim
Alemaniae hospes Tridenti, realiter et cum effectu, gratis, et amore dedit,
numeravit, et mutuavit domino Francisco filio quondam ser Balthassaris de
Nicolinis de Vigulo Basilicae, praesenti, pro se, et haeredibus stipulanti, et
acceptanti, rhenenses viginti tres in pecunia numerata aurea, et argentea,
quos promisit, et convenit idem dominus Franciscus dare, reddere, et
restituere dicto Iacobo praesenti hinc ad dies quindecim proxime futuros,
remota omni exceptione iuris, et facti. Leonardus Columbinus filius
quondam Ioannis Antonii de Columbinis de Trilaco civis, et habitator
Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
2. Giornale di Gio. Maria Thim oste in Trento degli anni 1608, 1609,
1610 e 1611.
3. Altro Giornale di Gio. Maria Thim dell’anno 1593 e seguenti sino al
1598 con un quaderno, che riferisce i beni stabili da lui posseduti.
18

4. Registro delle partite contenute ne’ Giornali di Gio. Maria Thim, col
catalogo alfabetico de’ debitori.
5. Maneggio di Gio. Maria Thim massaro della Compagnia del
Sacratissimo Corpo di Cristo nel Duomo di Trento l’anno 1618.
6. Memoriale economico di Gio. Maria Thim dal 1623 sino al 1629 per
le spese della campagna sua.
7. Altro memoriale di Gio. Maria Thim dell’anno 1587 e seguenti, del
dato, e ricevuto da lui.
8. Memoriale degli affitti pagati al detto Thim.
9. Altro memoriale del dato e ricevuto dallo stesso Thim, dall’anno
1599 sino al 1605.
10. Altro simile cominciato nell’anno 1587.
11, Altro memoriale cominciato dallo stesso Thim nel 1618.
12. Altro dello speso, e ricevuto dalla Compagnia, o sia Fraternità del
SS. Rosario de’ Padri Domenicani, dall’anno 1599 sino al 1600, essendo
sindici, e massari di essa Domenico Cavaleri, e Gio. Maria Thim.
13. Altro simile dell’anno 1613 sotto gli stessi massari.
Lettera D
1. Libro degli acquisti di stabili, ed affitti di Gio. Maria Thim,
cominciato nell’anno 1578.
2. Libro de’ saldi dello stesso Thim.
Lettera E, numero unico
Altro libro di saldi del predetto Thim.
Lettera F
1. Colte pagate da Gio. Maria Thim per li suoi beni di Terlago.
2. Ricevute della casa di Dio et della Prepositura di Trento, e di altri,
fatte a Gio. Maria Thim.
19

3. Memoria degl’instrumenti scossi da diversi notari di Trento per Gio.
Maria Thim.
4. Estimo de’ beni posseduti da Gio. Maria Thim in Terlago, e Cadine.
5. Libro di saldi fatti da Giacomo Tin, da Lucia di lui moglie vedova, e
da Gio. Maria loro figliuolo.
6. Raccolta di scritture fatte in occasione della differenza passata fra la
venerabile Casa di Dio, e la venerabile Confraternita di s. Maria della
Misericordia per il Legato fatto alla detta Casa di Dio da Gio. Maria.
Lettera G
1. Libro dell’Estimo della veneranda Fradaia delle orfane cavato nel
1636.
2. Inventario delle robe della Casa della Fradaglia nova, consegnate a
Madonna Margarita Maffeotta Priora nova nell’anno 1634.
3. Libro dell’Estimo, e delle colte della veneranda Casa delle orfane.
4. Inventario delli danari, robe, libri, ed altre scritture, consegnate al
nobile sig. Leonardo Monte Ministro della veneranda Fradaglia nova nel
1635 dal nobile sig. Massimiliano Mattioli Ministro antecessore.
5. Copia dello stesso inventario.
6. Inventario delle cose mobili ritrovate nella Casa della Confraternita
nova di s. Maria della Misericordia di Trento, fatto negli anni 1668 e 1669.
7. Libro de’ censi, ed affitti della veneranda Confraternita delle orfane
dall’anno 1666 sino al 1697.
8. Altro libro de’ censi, ed affitti della medesima Confraternita
dall’anno 1697 sino al 1734. In fine si trova la nota del danaro sborsato per
la fabbrica della chiesa delle orfane dal 1716 sino al 1724.
9. Inventario de’ beni mobili ritrovati nella Casa della Confraternita
nova degli orfani, e delle orfane di s. Maria della Misericordia fatto
20

nell’anno 1610 consegnato a misser Francesco di Franzi, e Madonna
Antonia di lui moglie, nuovi Priori, e governatori di detta Casa.
10. Copia del medesimo inventario.
11. Avvertimenti per la Fradaglia nova lasciati ai successori.
12. Copia degli stessi avvertimenti con qualche variazione.
13. Inventario delle robe del volto del Consiglio nella Fradaia nova,
consegnato al massaro novo Bartolommeo Battisti nell’anno 1610.
14. Libro degl’istrumenti registrati dalle Fraternità nuove. Sono numero
427.
15. Inventario de’ beni, isntrumenti ed altre ragioni della Casa della
Confraternita di s. Maria della Misericordia di Trento, consegnato a Gio.
Battista Micheletto massaro di detta Confraternita, e scritto li 15 novembre
1584 da Leonardo Micheletto maestro di Scola in Trento.
16. Inventario delle robe dell’onesta giovane Isabetta Bernera, accettata
nella Fradaglia nova, fatto nel 1639.
17. Capitoli fatti a Madonna Zoanna maestra della Fradaglia nel 1631.
18. Saldo fatto al nobile sig. Leonardo Monte Ministro della Fradaglia
nova nell’anno 1642.
19. Credito contro il masador di Terlago dell’anno 1639.
20. Carte per la causa di Violante Bonesina orfana nel 1629.
21. Conti levati di diversi massari della Fradaglia nuova, negli anni
1607, 1608, 1609, 1610, 1612, 1614.
22. Sedici benefattori della Fradaglia.
23. Limosina della veneranda Casa di Dio, nel 1629.
24. Polizza delli dubbiosi, e non posti al libro.
21

25. Candele, e limosine, che si dispensano alla Messa, ed al Vespro nel
primo e secondo giorno dell’anno.
26. Giornale perpetuo della Casa di s. Maria della Misericordia, detta la
Fradaia nova delle orfane di Trento.
27. Inventario della biancaria, consegnata a Madonna Lucrezia Caiana
Priora della Fradaia nova nel 1633.
28. Conto fatto per la fabbrica della riparazione de’ prati di Stella
presso Ravina nell’anno 1639.
29. Estimo della veneranda Fradaglia Nuova di Trento.
30. Magister Dominicus Faitellus de Murio Sutor Tridenti anno 1629
Violantae filiae quondam magistri Palmerini Bonesini olim sculptoris
Tridenti, ac orphanae, in solutum dedit partem suae domus sitae in Contrata
Theutonica
31. Affitti dubbiosi non riscossi già molto tempo, de’ quali nel libro
Cenaghi. Qui stanno tredici rotoli pergameni degli anni 1463, 1464, 1535,
1543, 1547, 1553, 1556, 1576, 1581, 1585, 1587.
Lettera H
1. Anno 1556, indictione decimaquarta, die veneris 16 mensis octobris
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus habitationis
excellentis doctoris domini Camilli Pilati. Praesentibus ipso domino
Camillo, Cabriele filio quondam Nicolai de Feris cremonensi habitatore
Tridenti, et Donato filio quondam Salvatoris de Capellettis de Covalo
mansatore infrascripti domini venditoris, omnibus testibus etc.
Ibidem excellens dominus doctor Franciscus filius quondam clarissimi
iuris utriusque doctoris domini Antonii Quetta civis Tridenti vendidit
domino Ioseph de Georgiis de Brixia habitatori Tridenti unum affictum
perpetualem brentarum sex vini albi bulliti, et stariorum duorum frumenti ad
mensuram civitatis Tridenti, positum super una petia terrae aratoriae, et
vineatae plodiorum duorum, vel circa, posita in pertinentiis Tridenti, in loco
dicto alla Provina, apud ipsum dominum venditorem, et nobilem dominum
Hieronymum Baldironum, pretio renensium octuagintaduorum in ratione
librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo renense. Iob
noatrius Tridenti scripsit. Iulius Iob de Iob notarius eius filius descripsit.
22

2. Anno 1557, indictione decimaquinta die sabbati 2 mensis ianuarii, in
civitate Tridenti, in Androna, seu Contrata Schivabrigae, in domo haeredum
quondam domini Martini de Trilaco , et habitationis infrascripti testatoris.
Praesentibus Antonio sutore filio quondam magistri Dominici sutoris de
Ultracastello Pahi, magistro Comino cerdone, filio quondam Michaelis dicti
di Coter de Travaiato districtus Brixiae, cive, et habitatore Tridenti,
magistro Leonardo cerdone filio quondam magistri Antonii Moleta de Valle
Tellina, Petro Brunello filio quondam Antonii Brunelli de Banallo
habitatore Martignani, Francisco filio quondam Rochi Frassoni de Negrano
Pahi, Antonio quondam Michaelis de Villa Plebis Pahi habitatore Tridenti,
magistro Bartholomaeo cerdone filio quondam Thomaei de Pomarolo Vallis
Lagarinae habitatore Tridenti et Baptista filio quondam Iacobi Carapaia
habitatore Tridenti testibus vocatis, et rogatis ore proprio infrascripti
testatoris dicentis hoc modo: Ve prego voi tutti qui presenti che siate
testimoni a questo mio testamento, et ultima volontà, et per me notarium
infrascriptum similiter vocatis, et rogatis. Ibique Ioannes Maria filius
quondam Ioannis de Vicariis de Cologna dominii veneti habitator Tridenti,
per gratiam Domini nostri Iesu Christi sanus mente, et intellectu, licet
corpore languens, facit suum nuncupativum testamentum, in quo mandavit
celebrari pro anima sua obitum, septimum, trigesimum, et anniversarium.
Legavit fabricae ecclesiae s. Vigilii de Tridento carentanos octo pro una
vice tantum: et similiter alios carentanos octo semel tantum fabricae
ecclesiae S. Mariae Maioris de Tridento. Legavit iure institutiionis filiabus
suis Luciae, et Dorotheae renenses tresdecim pro singula earum, dandos
quando se nupserint. Legavit Donae Bartholomaeae suae uxori, et filiae
quondam Ioannis di Bontoi de Supramonte dotes suas, quas asseruit esse de
renensibus tresdecim: quam uxorem suam voluit esse Donam, dominam, et
usufructuariam omnium suorum bonorum donec vixerit, et vitam vidualem,
castam, et honestam duxerit, nec non eam tutricem, et curatricem filiorum et
filiarum suorum, et suarum esse voluit. In omnibus autem aliis suis bonis
sibi haeredes instituit Ioannem, et Hieronymum fratres, et filios suos aequis
portionibus, et eos invicem substituit. Ioannes filius quondam egregii notarii
domini Bernardini de Ianonis civis, et habitatrois Tridenti publicus imperiali
auctoritate notarius scrispit. Gothardus filius quondam providi viri ser Pauli
Franceschini de Trilaco civis, et habitator Tridenti notarius publicus
descripsit.
3. Anno 1563, indictione sexta, die mercurii (sic) 16 mensis martii,
Tridenti in Contrata s. Benedicti. Praesentibus domino Odorico de Zenis
notario de Cavedeno, et Francisco quondam Iacobi Berlophae de Vezano
testibus, Leonardus quondam Baldessaris Gislimberti de Trilaco vendidit
23

magistro Seraphino bastario civi, et habitatori Tridenti, unum affictum
stariorum duorum cum dimidio frumenti, constitutum super una petia terrae
arativa stariorum quatuor seminis, vel circa, in pertinentiis Trilaci, in loco
alla Gemenor, pretio rainensiun quindecim. Aldrigetus Gislimbertus
notarius scrispsit. Antonius notarius eius filius descripsit.
Noatndum autem, quod dicto anno 1563 currente litera dominicali C,
dies 16 martii fuit non dies mercurii, sed dies martis.
4. Anno 1571, indictione decimaquarta, die veneris 23 martii Tridenti in
Contrata Macelli, praesentibus Ioanne filio quondam... Sparapani, Antonio
filio Andreae de Gislimbertis, et Mathaeo filio quondam Nicolai de Pasinis
officiale, omnibus de Trilaco, et habitatoribus Tridenti, Dona Francisca filia
quondam Petri Ropele olim cìvis Tridenti, uxor relicta quondam Ioannis filii
quondam Ioannis Mariae de Vicariis de Cologna veronensi, alias ortolani
Tridenti, vendidit Iacobo filio quondam Iacobi Tim de
ProneburghMarchesa, hospiti, et civi Tridenti, dicto Iechele, unum affictum
perpetualem stariorum trium frumenti bene cribellati ad communem
mensuram Tridenti, solvendum per Iacobum filium quondam Nassimbemi
de Fantibus de Trilaco, pretio renensium decem et octo bonae monetae
maranensis. Leonardus filius quondam Ioannis Antonii de Columbinis de
Trilaco civis, et habitator Tridenti, publicus notarius scripsit.
5. Anno 1576, indictione quarta die lunae 20 februarii, in civitate
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, praesentibus Baptista
quondam Melchioris Gnesinae cive Tridenti, et Bertholomaeo quondam
Petri Gratioli de Vezano, Ioannes quondam Francisci de Prandis de Trilaco
vendidit domino Iacobo quondam Iacobi Thin hospiti, et habitatori Tridenti
unum pratum quantitatis plaustrorum trium foeni, positum in pertinentiis
Trilaci, in loco, ubi dicitur Sot il Sasso, pretio renensium viginti quatuor in
ratione librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo renense.
Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander filius egregii
domini Antonii Gislimberti notarii Tridenti, publicus notarius descripsit.
6. Anno 1578, indictione sexta die lunae 6 ianuarii, in villa Covali
plebis Calavini districtus Tridenti, dominus Antonius filius domini
Bartholomaei de Thodeschis de villa, et plebe Calavini praedicti vendidit
Peregrino quondam Blasii de Parisiis de dicta villa Covali unam petiam
terrae arativam, et vineatam quantitatis stariorum sex seminis, vel circa,
positam in pertinentiis Covali, inloco dicto alli Filari longi, pretio
renensium sexaginta trium bonae monetae de Marano. Ioannes filius
24

quondam domini Philippi de Iordanis de Burgo Vezzani publicus imperiali,
et apostolica authoritatibus notarius, et civis Tridenti scripsit.
7. Anno 1579, indictione septima die martis 28 aprilis, Tridenti in
Contrata Macelli, praesentibus magistro Rugerio filio magistri Ioseph Ricii
sutoris Tridenti, Bartholomaeo filio Ionnis Berloffae de Sardanea, et Ioanne
de Nasimbenis de Padergnono, Maphaeus filius quondam Baptistae de
Martinis de Trilaco, nunc habitator Tremeni, vendidit Guielmo, et Maphaeo
fratribus filiis quondam Andreae de Martinis de Trilaco, patruelibus suis,
unam petiam terrae arativae, et vineatae stariorum quatuor seminis in circa,
positam in pertinentiis Trilaci, in loco in Compesaltri, pretio renensium
quadraginta quinque in ratione franchi, et bonae moneate maranensis.
Leonardus filius quondam domini Ioannis Antonii de Columbinis de Trilaco
civis, et habitator Tridenti notarius scripsit.
8. Anno 1582, indictione decima die sabbati 20 ianuarii, Tridenti,
praesentibus domino Bertolomaeo quondam Valentini Fogaroli de
Supramonte, Gabriele quondam Ioannis Mariotae de Tavernario, et domino
Silvestro quondam domini Marini de Columbis cive Tridenti, dicto Grillo,
Bartholomaeus quondam Pauli Mazonelli de Trilaco vendidit domino
Iacobo Thin civi Tridenti unam petiam terrae arativam stariorum trium
seminis, in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur a Val, pretio ranensium (sic) 18 in
ratione etc. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander
Gislimbertus notarius, et civis Tridenti descripsit.
9. Anno 1582, indictione decima, die sabbati 21 iulii, Tridenti,
praesentibus magistro Marco Antonio quondam Hieronymi de Zugnis
habitatore Tridenti ad Portam Pontis, et Stephano quondam Maphaei
Calavresii de Pissavacca Tridenti, Guielmus quondam Andreae de Martinis
de Trilaco vendidit domino Iacobo Thin civi Tridenti affictum unius starii
frumenti, quem posuit super una petia terrae arativae, et vineatae stariorum
quatuor seminis, in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur in Compesaltri, pretio
ranensium (sic) sex in ratione etc. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius
scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsit.
10. Anno 1582, indictione decima, die iovis 26 aprilis, in stuba palatii
episcopalis, coram magnifico domino Lazaro Fenutio Praetore, Beada filia
quondam Christofori Vigolini de Trilaco, et uxor Ioannis quondam Francisci
de Prandis, ratificavit venditionem unius petiae terrae arativae, et vineatae in
pertinentiis Trilaci, ubi dicitur in Compesaltri, apud iura Domus Dei, factam
domino Iacobo Thin pro renensibus 30 quibus alios ranenses sex idem
25

dominus Iacobus addidit ad evitandam litem. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsi.
11. Anno 1583, indictione undecima, die veneris undecimo ianuarii
(sic), Tridenti, praesentibus egregio domino Antonio de Thodeschis notario,
domino Antonio quondam Iacobi de Thodeschis, et domino Antonio filio
domini Bertolomaei de Thodeschis de Padergnono, Franciscus quondam
magistri Antonii de Levigis de Supramonte, dictus Schiopeter, habitator
Tridenti, aetatis annorum viginti quinque, et ultra, vendidit domino Iacobo
Thin civi Tridenti affictum librarum septem monetae de Marano, qui potest
franchitari, et solvitur per Antonium quondam Bertholomaei de Levigis de
Supramonte, pretio ranensium 28. Ioannes Gulilemus Calavinus notarius
scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsit. Sed attenta litera
dominicali B. pro Ianuarii legendum Februarii.
12. Anno 1583, indictione undecima, die mercurii sexto iulii, Tridenti
in episcopali palatio, praesentibus egregio domino Faustino Berteo 13 notario,
et domino Baptista de Gestis, quondam Antonii de Arco cerdone habitatore
Tridenti, coram magnifico domino Lazaro Fenuzio Praetore Tridenti,
Odoricus quondam Ioannis Bernardi de Parolariis civis Tridenti, aetatis
annorum viginti quatuor, vel circa, vendidit domino Iacobo Thin civis
Tridenti, unum affictum brentarum sex vini albi bulliti, qui solvitur per
Iulianum Carpellam de Vezano. Item alium affictum brentarum trium vini
nigri, qui solvitur per Ioannem Mariam Carpellam de Vezano, pretio
ranensium centum. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit, et
Alexander Gislimbertus notarius descripsit.
13. Anno 1583, indictione undecima, die veneris 18 Ianuarii (sic),
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, praesentibus Michaele
quondam Blasii de Mingellis de Pissavacca districtus Tridenti, magistro
Martino Parolario quondam Petri Marinelli de Vervodo Vallis Annaniae, et
Ioanne quondam Antonii Morati de Monclasico Vallis Solis, habitatoribus
Tridenti, dominus Ioannes quondam domini Pauli de Francischinis de
Trilaco districtus Tridenti vendidit magistro Iacobo quondam alterius Iacobi
Tin hospiti in Contrata S. Mariae civitatis Tridenti, unam domum muris
muratam, et cuppis coopertam, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in
Piné, cum omnibus stantiis, et commoditatibus in ea existentibus, videlicet
duobus revoltis, uno porticu a revolto, et curte, pretio rhenensium centum, et
quindecim in ratione librarum quinque bonae monetae pro singilo rhenense,
13 *Bertelli.
26

in ratione franchi iuxta aestimationem factam per ser Paulum Tabarellum, et
dominum Balthassarem de Valle homines concorditer a dictis
contrahentibus ad id electos. Iohannes filius quondam egregii domini
Antonii Dro de Malpheris civisque Tridenti notarius publicus scripsit. Sed
pro 18 ianaurii legendum 18 februarii.
14. Anno 1583, indictione undecima, die mercurii 23 ianuarii (sic), in
stuba parva palatii episcopalis, praesentibus domino Ludovico Pavaroto
servitore infrascripti magnifici domini Praetoris, Nicolao Voltolino, et
magistro Francisco quondam Ioannis Pintari, omnibus habitatoribus
Tridenti, coram magnifico, et clarissimo domino Lazaro Foenutio de Saxolo
ferrariensi Praetore Tridenti dignissimo pro etc. Donna Benevenuta filia
quondam magistri Petri de Veneris olim cerdonis Tridenti, uxor domini
Hieronymi Piperatae civis Tridenti, aere alieno valde gravata, vendidit
domino Melchiori Marazzono sartori Tridenti, uti massario Confraternitatis
novae della Misericordia Tridenti, cum praesentia, et consensu spectabilis
domini Nicolai Clusoli, nobilis domini Sigismundi Gallassii Vicarii, et
Ministri dictae Confraternitatis, ac magistri Gratiadei textoris, et Iacobi
Tinelli consiliariorum in eadem Confraternitate, omnium civium Tridenti,
duo plodia terreni sita in pertinentiis Tridenti, in loco dicto alla Scala, pretio
rhenensium ducentum denariorum in ratione librarum quinque bonae
monetae pro singulo rhenense. Iohannes filius quondam egregii domini
Antonii Dro de Malphaero civis Tridenti notarius publicus, collegiatusque
scripsit. Sed hic quoque pro ianuarii legendum februarii.
15. Anno 1587, indictione decimaquinta die sabbati 31 ianuarii,
Tridenti, praesentibus domino Bonapasio de Vezano, Baldessare quondam
Andreae Gislimberti, et Antonio quondam Laurentii Frizerae de Vezano,
Leonardus quondam Bartholomaei Hendrici de Trilaco vendidit dominae
Luciae uxori quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti pro se, et Iohanne
Maria filio suo, et haeredibus stipulanti, ementi, et recipienti, affictum
stariorum duorum frumenti, quem constituit super uno prato plaustrorum
qiuatuor foeni, vel circa, super monte Trilaci, ubi dicitur in Prada, ubi
dicitur in Pra Toblin, apud nobilem dominum Hieronymum Tabarellum,
Antonium, et Mathaeum de Hendrigis etc. pretio rhenensium
duodecim.Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit.
16. Anno 1588, indictione prima, die dominico, primo mensis maii,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus magistro Philippo de
Frizis lapicida, et habitatore Tridenti, Ioanne Dominico quondam Berti de
Strologis de Roboreto, ac Ioanne Maria quondam Iacobi Bagotii de Thiono,
27

habitatore Cadeni, dominus Ioannes quondam Andreae de Martinis de
Besagno Vallis Lagarinae diocesis tridentinae, habitator Pissavaccae
vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thim, olim
hospitis, et civis Tridenti, ementi, stipulanti, et recipienti nomine, et vice
Ioannis Mariae eius filii, unum affictum perpetualem stariroum duorum
frumenti ad communem mensuram Tridenti, quem constiuit super una eius
petia terrae arativae, et vineatae, posita inpertinentiis Pissavaccae, dicta la
Fachina, pretio raynensium duodecim in ratione librarum quinque
denariorum bonae monetae, quos dicta domina emptrix exbursavit in tot
monetis venetis. Petrus Castellius civis, et habitator Tridenti publicus
apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
17. Anno 1589, indictione secunda, die sabbati 25 martii, Tridenti,
praesentibus nobili domino Michaele Gallassio, magistro Philippo quondam
Antonii Frizii cive Tridenti, et Nicolao quondam Iacobi Tonini de
Padergnono, Gotardus quondam domini Ioannis Franceschini de Trilaco
vendidit dominae Luciae quondam domini Iacobi Thim civis Tridenti, pro
se, et eius filio ementi, unam petiam terrae arativae, et vineatae stariorum
trium seminis, vel circa, in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur al Pergol, pretio
ranensium quinquaginta in ratione etc. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit. Barnabas Mantius notarius collegiatus Tridenti descripsit.
18. Anno 1590, indictione tertia, die sabbati 15 mensis septembris,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus magnifici, et
excellentis domini Ioannis Baptistae Calavini. Praesentibus Valentino filio
quondam Antonii de Simonibus, et Iuliano filio quondam Ioannis Mariae
Carpellae his duobus de Vezano districtus Tridenti, et Ventura filio
quondam alterius Venturae de Dasindo plebis Lomassii Vallis Iudicariarum
diocesis tridentinae, domina Lucia uxor relicta quondam domini Iacobi Tin
olim civis Tridenti uti curatrix Ioannis Mariae eius filii, a Bartholomaeo
quondam Bernardi Ioannoni de Trilaco per viam transactionis emit unam
petiam terrae arativam, olim Bartholomaei Mazonelli de Trilaco, sitam in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto a Val, pretio rhenensium quadraginta unius
denariorum maranensium, quos dicta domina Lucia dedit dicto
Bartholomaeo in tot tronis, et iustinis bonis, et expendibilibus. Antonius
filius quondam nobilis, et excellentis legum doctoris domini Pauli Thicini
civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
19. Anno 1591, indictione quarta, die mercurii 13 februarii,
praesentibus Ioanne quondam Francisci Menestrinae de Supramonte, et
28

Ioanne quondam Leonardi Bridae de Vigulo Vattario, ambobus districtus
Tridenti, Dominicus filius quondam Antonii de Levigis de Supramonte
praenominato cessit, ac omnino renuntiavit Antonio Mathaeo, et Valentino
fratribus, eius consobrinis, filiis quondam Ioannis de dictis Levegis, omnia
eius iura, et actiones reales, et personales, utiles, et directas, mixtas, et
hypothaecarias, et generis cuiuscumque alias, quae, quas, quales, et quantas
habet, et habere poterat in bonis, et haereditate quondam Margarethae filiae
quondam Nicolai Vecleti de Supramonte respectu portionis sibi Dominico
spectantis ex dicta haereditate. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti
scripsit, omisso loco. Sebastianus Sicilianus filius quondam domini Iacobi
olim civis Tridenti publicus imperiali auctoritate collegiatus Tridenti
notarius descripsit.
20. Anno 1591, indictione quarta, die martii 29 mensis ianuarii, Tridenti
in Contrata Lata, praesentibus domino Francisco Tremeno, domino Baptista
Olivio notario, et domino Petro a Putheo aromatario, Donatus quondam
Dominici de Fant de Trilaco vendidit dominae Luciae relictae quondam
domini Iacobi Tin civis Tridenti, ementi pro se, et Ioanne Maria filio, unum
affictum stariorum trium frumenti ad communem mensuram Tridenti, quem
posuit super una petia terrae arativae, et vineatae quantitatis stariorum
duorum seminis in circa, sita in pertinentiis Trilaci praedicti, in loco dicto a
Campoplan, pro pretio renensium decem et octo, in ratione librarum
quinque pro singulo renense. Iohannes filius quondam egregii domini
Antonii Dro de Malpheris civis Tridenti notarius publicus collegiatus
scripsit.
21. Anno 1592, indictione quinta, die mercurii 19 mensis augusti,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus Gotardo quondam
Nicolai a Strata Cognolae, et Mathaeo quondam Francisci Tocholi de
Cavedeno habitatore Tridenti, ser Michael filius quondam ser Bartholomaei
de Notariis de Trilaco, agens nomine proprio, et reverendi domini presbyteri
eius fartris infirmi, vendidit dominae Luciae Thim, nomine domini eius filii
ementi, unam petiam terrae arativae starii unius cum dimidio positam in
pertinentiis Trilaci in loco alla Gemenor, pretio raynensium decem in
ratione librarum quinque bonae monetae. Petrus Castellus civis, et habitator
Tridenti publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
22. Anno 1593, indictione sexta, die martis (sic) undecimo mensis
ianaurii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus domino
Ioanne Spata, domino Laurentio Sinestrario cive Tridenti, et ser Ioanne
Gilberto dicto Ron e Trilaco, Antonius quondam Valentini Tabarelli de
29

Trilaco vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi
Thim olim hospitis, et civis Tridenti, ementi nomine domini Ioannis Maria
eius filii, unum affictum perpetualem starii unius cum dimidio frumenti,
quem posuit super una eius petia terrae arativae, et vineatae stariorum
duorum seminis in circa, in loco a Val pertinentiarum Trilaci, pretio
raynensium novem in ratione etc. Petrus Castellus notarius ut supra, scripsit.
Sed legendum die lunae.
23. Anno 1593 die sabbati 8 maii Tridenti, praesentibus Iacobo de
Bassis, Antonio quondam Nicolai Pedercini de Covalo, et Dominico
Pedercino, Ioannes quondam Antonii Buttarini de Trilaco dedit dominae
Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini ementi unum locum
arativum, et vineatum stariorum quatuor cum dimidio in circa, situm in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto a Vadal, pretio rhenensium septuaginta
trium. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus
notarius descripsit.
24. Anno 1594 die veneris 20 decembris, Tridenti, praesentibus Petro
quondam Iacobi Pasqualini, et Ioanne Bartholameoto Vallis Surdae,
Ioanninus filius quondam Antonii Banalli, dictus il Zuanino, de Trilaco,
dedit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini civis
Tridenti, unum affictum starii unius cum dimidio in circa, quem posuit super
uno loco stariorum quatuor in circa, in loco a Val, pretio rainensium novem.
Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius
descripsit.
25. Anno 1595 die martis septima mensis iunii, Tridenti, praesentibus
domino Ioanne Brigida, et maistro Marino filio quondam Polini de
Aldrigetis de Dorsino plebis Banalli habitatore, et Ferrario Cadeni. Egregius
dominus Octavius Franceschinus renunciavit pacto redimendi unam petiam
terrae sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in Prada prope Antonium de
Malsesino, quia domina Lucia uxor relicta quondam domini Iacobi Thim,
eidem effectualiter dedit rhenenses sex. Alexander Gislimbertus notarius
scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius decsripsit: sed notae chronicae non
conveniunt; nam anno 1595 die 7 iunii fuit dies mercurii, non vero martis.
Nec tali die potuit allegari venditio facta die 15 decembris 1595 a praefato
domino Octavio.
26. Anno 1595, indictione octava, die mercurii 20 mensis septembris,
Tridenti in sala secunda palatii episcopalis, ad Bancum solitum, ubi
huiusmodi venditiones fieri consueverunt, praesentibus nobili domino Paulo
30

Malpaga cive Tridenti, et ser Iohanne Galvagno officiali Tridenti,
magnificus doctor dominus Franciscus Calavinus, et spectabilis dominus
Gallus de Gallis cives Tridenti, tamquam iudices venditionum deputati per
magnificos dominos consules civitatis Tridenti, pro praesenti quadrimestre,
sedentes ad Bancum praedictum per se se, et successores suos ad sonum
campanellae ter de more pulsatae, ad instantiam infrascripti nobilis domini
Ambroxii a Rocabruna civis Tridenti, sequentes, et sequi volentes stilum,
formam, et consuetudinem Statuti, et novorum Capitulorum, pro libero, et
franco vendiderunt eidem domino Ambroxio ementi, et in solutum recipienti
tutorio nomine haeredum quondam nobilis domini Tarquinii Costedi, unam
petiam terrae arativae, et vineatae, et partim boschivae quantitatis unius
plodii in circa, sitam in pertinentiis Covoli, in loco dicto alle Piaze, pretio,
et finito mercato renensium quadraginta duorum in ratione libarrum quinque
pro singulo, stante quod nullus comparuit, qui plus licitatus sit in
subastatione ipso nobili domino emptore. Andreas filius quondam domini
Bartholomaei Triangii civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali
authoritate notarius, Tridentique collegiatus scripsit.
27. Anno 1596, indictione nona, die lunae 25 mensis martii, in civitate
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus domino Andrea
quondam ser Petri Tresolli de Bolentina Vallis Solis plebis Maleti, et
Donato quondam Stephani Parisii de Covalo, et Iacobo de Bortholomedis de
dicto loco, nobilis dominus Ambrosius Rochabruna, tamquam procurator
nobilis dominae Christinae eius uxoris, uti tutricis nobilium dominarum
Maxentiae, et Annae Mariae filiarum quondam nobilis domini Tarquinii
Costeda, vendidit dominae Luciae relictae quondam domini Iacobi Thini pro
se, ac nomine Ioannis Mariae eius filii ementi, unam petiam terrae arativam,
et vineatam, et partim buschvam quantitatis unius plodii in circa, sitam in
pertinentiis Covali, in loco dicto alle Piazze, pretio rhenensium triginta octo
in ratione librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo rhenense:
quos dicta domina Lucia solvit in tot monetis venetis. Quae petia terrae alias
fuit in solutum data dicto domino Ambrosio procuartori pro affictibus
incursis unius affictus, qui solvitur per Gothardum de Bortolamedis de
Covalo. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Maximilianus
Matthiolus publicus apostolica, imperialique auctoritatibus notarius,
Tridentique civis, ac collegiatus, registratorque archivii veteris descripsit.
28. Anno 1597, indictione decima die martis vigesimo septimo mensis
maii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus nobili domino
Ioanne Maria Xicho, et Ambrosio filio magistri Iosephi Gossetti, ambobus
civibus Tridenti, Simon filius quondam Antonii Moscatti de Monclasico
31

Vallis Solis diocesis tridentinae vendidit ad praesentiam continue reverendi
Patris domini Ioannis Baptistae eius fratris consentientis, et autorantis,
donae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Tini olim civis Tridenti
unum affictum perpetualem stariorum duorum frumenti, quem posuit super
melioramentis unius suae portionis domus sitae in civitate Tridenti, in
Contrata Sanctae Mariae Maioris, pretio renensium tredecim denariorum
bonae monetae maranensis. Alexander Gislimbertus notarius scripsit.
Maximilianus Mathhiolus notarius ut supra descripsit.
29. Anno 1598, indictione undecima, die sabbati 24 mensis ianuarii,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus Ambrosio filio magistri
Iosephi Gosetti festarii civis Tridenti, Nicolao fratre mei notarii infrascripti,
et Pasquino quondam Thomaei de Maderno plebis Civezani districtus
Tridenti, Iacobus filius quondam Ioannis de Fantibus de Trilaco vendidit
dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini olim civis
Tridenti, nomine, et vice domini Ioannis Mariae eius filii ementi, unum
pratum a media opera, seu ab uno plaustro foeni in circa, situm in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto in Prevedon, pretio rhenensium sexaginta
sex denariorum bonae monetae de Marano. Alexander Gislimbertus notarius
scripsit, et Maximilianus Matthiolus notarius ut supra descripsit. Notandum
autem illud de Maderno plebis Civezani.
30. Anno 1598, indictione undecima, die mercurii sextodecimo mensis
martii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus Michaele
quondam Bartholomaei de Notariis, et Francisco quondam Petri de Endricis
de Trilaco, Sebastianus quondam Martini de Piné de Trilaco vendidit
dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thim civis Tridenti
ementi pro domino Ioanne Maria filio, unum hortum medii starii seminis,
vel circa, cum uno revolto contiguo coperto scandulis, cum curtivo, et placio
in uno tenere, positum in pertinentiis Trilaci, in loco alla Crosetta, de quo
horto solvitur affictus dictae dominae Luciae, Communitati Trilaci, et
Fraternitati Disciplinorum Trilaci, pretio rainensium viginti, in ratione etc.
Antonius filius quondam domini Aldrigeti Gislimberti notarii tridentini
publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
31. Anno 1599, indictione duodecima, die sabbati 29 mensis februarii,
Tridenti in Contrata Platheolae, praesentibus egregio domino Iulio Caesare
filio quondam egregii notarii domini Alberti Scarduini ex civitate Bononiae
habitatore Tridenti, Ioannes Maria quondam Donati Ianeselli de Bosentino,
et Christophoro quondam Gasparini Bartholotti de Vigo Meani, his duobus
districtus Tridenti, Dominicus filius quondam Francisci Pedercini de Covalo
32

districtus Tridenti vendidit domino Iohanni Mariae quondam domini Iacobi
Thini civi Tridenti, unam petiam terrae arativam a starii tribus, et quartis
tribus seminis, sitam in pertinentiis Covali, in loco dicto al Piazzo, apud iura
ecclesiae Sancti Christophori de Covalo, pretio rhenensium viginti
denariorum bonae monetae maranensis pro singulo stario seminis.
Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius
ut supra descripsit.
32. Anno 1600, indictione decimatertia, die mercurii trigesimo mensis
augusti, Tridenti in Contrata Macelli, in stuba domus haeredum quondam
domini Ioannis Baptistae Columbini olim notarii Tridenti. Praesentibus
nobili domino Hieronymo filio quondam magnifici domini Antonii Thicini
cive Tridenti, Antonio filio quondam Dominici Gosetti Vallis Solis
habitatore Tridenti, et Petro filio Dominici Columbini de Trilaco, ser
Gratiadaeus filius quondam ser Blasii de Castello villae Trilaci districtus
Tridenti, uti cohaeres quondam praedicti domini Ioannis Baptistae
Columbini, per se, ac nominibus aliorum cohaeredum absentium, vendidit
domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thini civis Tridenti,
unam petiam terrae prativam, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in
Prevedon ab una opera secatoris in circa, apud Ioannem Antonium della
Tonina, viam communem, et ipsum emptorem, ac venditorem, pretio
rhenensium centum denariorum bonae monetae maranensis, quod pretium
dictus emptor solvit in Ungaris, et Cechinis boni, et iusti ponderis, et modica
alia moneta argentea. Antonius filius quondam nobilis, et excellentis legum
doctoris domini Pauli Thicini civis Tridenti publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius scripsit.
33. Anno 1600, indictione decimatertia, die veneris quinto mensis maii,
Tridenti, in studio domus habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus
Nicolao quondam Leonardi Bridae de Vigulo Vatario, et Attilio quondam
Liberalis de Zenis (sic) de Trilaco, ambobus districtus Tridenti, Antonius
quondam Valentini Tabarelli de Trilaco, per se, et suos haeredes vendidit
domino Ioanni Mariae filio quondam ser Iacobi Thini olim civis Tridenti,
unam petiam terrae arativam, et vineatam cum uno arbore nucis, et alia
arbore pyri, a stariis duobus in circa seminis, sitam in pertinentiis Trilaci, in
loco dicto a Val, pretio renensium quinquaginta denariorum bonae monetae
maranensis. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus
filius quondam domini Iacobi olim civis Tridenti notarius descripsit.
34. Anno 1600, indictione decimatertia, die iovis vigesimo primo
mensis septembris, Tridenti, praesentibus Attilio filio quondam Liberalis
33

Zeti habitatore Trilaci, et magistro Antonio quondam ser Andreae Luti de
Poia plebis Lomasii Vallis Iudicariarum habitatore Tridenti, nobilis dominus
Hieronymus filius quondam alterius nobilis, et magnifici domini capitanei
Hieronymi Tabarelli patritii Tridenti dedit, tradidit, et permutavit, ac partim
vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini olim
civis Tridenti, nomine, et vice domini Ioannis Mariae eius filii permutanti,
et partim ementi, unam petiam terrae arativam, et vineatam a stariis quatuor
in circa seminis, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in Campiano,
quia e converso dicta domina Lucia dedit, tradidit, et permutavit praedicto
nobili, et magnifico domino Hieronymo Tabarello in cambium acceptanti,
ununm locum arativum, et vineatum a stariis duobus in circa seminis, situm
in dictis pertinentiis, in loco a Val, et pro rhenensibus triginta octo
denariorum bonae monetae maranensis nomine additionis, et iuictae pro
aequivalentia praesentis permutationis. Alexander Gislimbertus notarius
scrispit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
35. Anno 1601, indictione decimaquarta, die sabbati 14 mensis aprilis,
Tridenti in Contrata Malpagae, praesentibus Petro filio quondam Thomasii
de Gratiadeis de Cortesano, Melchiore eius fratre, Ioanne filio quondam
Sigamundi Bartholoti de Vigo Meani, et Simone Andreolo de Gazzadina
Meani, nobilis dominus Hieronymus filius quondam nobilis alterius domini
capitanei Hieronymi Tabbarelli (sic) de Fatis de Castro Viguli patritii
Tridenti, per se, et suos haeredes, iure proprio, et in perpetuum vendidit
domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thini olim civis
Tridenti, unam petiam terrae arativam, et vineatam a stariis quinque seminis
in circa, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Poza, apud viam
consortalem, Matthaeum de Hendricis, ser Bernardinum filium quondam
Stephani de Fantibus de Trilaco, et ser Franciscum de Piné, et partim
dominum Baptistam Castellum de Trilaco: et hoc nominatim pretio
rhenensium nonaginta denariorum bonae monetae maranensis, quod pretium
dictus emptor ibidem dedit, solvit, et numeravit ipsi domino venditori in tot
auro, et monetis argenteis. Antonius Thicinus notarius scripsit. Iacobus
Cestarius filius domini Christophori, publicus imperiali authoritate notarius,
civis, ac collegiatus Tridenti descripsit.
36. Anno 1601, indictione decimaquarta, die lunae 29 mensis octobris,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus venerabili presbytero domino Francisco de
Barberiis plebano Trilaci, et Dominico quondam Laurentii Thodeschi de
Albiano, dominus Ioannes filius quondam ser Francisci Tabarelli de Trilaco,
agens nomine porprio, et fratrum suorum, vendidit ser Bartholomaeo filio
34

quondam ser Petri de Fant de dicto loco, unum pratum unius plaustri foeni
in circa, situm in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco dicto in Prevedon,
apud dominum Iacobum Banallum del Merlo, fratres de Stechis de Vigulo,
Commune Viguli, et haeredes quondam Leonardi Toninae, ac partim ser
Antonium Toninae, pretio renensium quinquaginta in ratione librarum
quinque bonae monetae maranensis pro singulo renense, ultra livellum
quadrantum septem cum dimidio, solvendum illustrissimae episcopali
Mensae Tridenti. Stephanus filius quondam domini Iospehi Demae civis
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scrispit.
37. Anno 1601, indictione decimaquarta, die mercurii septima mensis
novembris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Francisco
quondam domini Omniboni Caldonatii mercatoris Tridenti, et ser
Bartholomaeo de Sosiis de Cognola, dominus Iosephus Gislimbertus de
villa Trilaci vendidit domino Ioanni Mariae Tim filio quondam domini
Iacobi Tim civis Tridenti duas petias terrarum, unam scilicet arativam
quantitatis stariorum trium seminis circiter, sitam in pertinentiis Trilaci, in
loco dicto alla Palù, pretio renensium quinquaginta. Aliam petiam terrae
prativam quantitatis duarum operarum secatoris circiter, sitam in pertinentiis
Trilaci, in loco a Pin, pretio renensium viginti quinque: quod pretium pro
ambabus petiis renensium septuaginta quinque in ratione etc., dictus
dominus Ioannes Maria emptor solvit in tot monetis auri, et argenti boni
ponderis, et valoris. Maximilianus filius quondam nobilis, et excellentissimi
protophysici, et consiliarii caesarei domini Petri Andreae Matthioli, publicus
apostolica, imperialique authoritatibus notarius, Tridentique civis, ac
collegiatus scripsit.
38. Anno 1602, indictione decimaquinta, die martis quinta mensis
februarii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus
habitationis mei notarii infrascripti, praesentibus reverendo domino
presbytero Francisco de Barberiis plebano Trilaci, et Iacobo filio quondam
Iacobi Lunelli testibus, Ioannes filius quondam Francisci Tabarelli de
Trilaco, pro se, et nomine fratrum suorum, pro quibus de rato promisit in
propriis bonis, vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi
Tin pactum, quod habet de vendendo pratum in Prevedon termino quinque
annorum venditum per ipsum ser Bartholomaeo quondam Petri de Fatis,
quantitatis unius plaustri foeni circiter, situm in pertinentiis Viguli Basilicae,
in loco in Prevedon, infra hos confines a mane dominus Iacobus del Merlo,
meridie fratres de Stechis de Vigulo Basilicae, sero ommune Viguli,
septentrione haeredes quondam Leonardi Toninae, et partim Antonius
35

Toninus, pretio renensium decem in ratione librarum quinque maranensium
pro singulo renense. Quod pretium idem dominus Ioannes Maria solvit in tot
ducatis ungaris auri, et moneta. Maximilianus Matthiolus ut supra notarius
scrispit.
39. Anno 1602 die iovis 17 aprilis, in stuba Ioannis Tabarelli.
Praesentibus Michaele de Notariis, Baldessare Gislimberto, Antonio de
Fantibus, et Attilio de Zetis testibus. Iacobus filius quondam Andreae
Tabarelli de Trilaco dedit domino Ioanni Mariae filio quondam domini
Iacobi Thini civi Tridenti, unum pratum plaustri unius foeni in circa, in loco
dicto alla Chizzolla, apud Nicolaum Ioanninum, Antonium de Lasino,
Ioannem Gulbertum (sic), Nicolaum Frizeriam Vezzani, et dominos fratres
de Trilacis. Item unum locum arativum stariorum quinque, in loco dicto a
Mellar, apud haeredes quondam Francisci de Lasino, Sperandeum de
Lasino, Antonium de Lasino, et haeredes quondam Antonii Columbini,
pretio rainensium ducentum, et duodecim in ratione etc., quos habuit in
auro, et moneta. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus
Sicilianus filius quondam domini Iacobi civis Tridenti, notarius descripsit.
40.Anno 1602 die dominico 13 octobris, in studio meo etc. Praesentibus
Petro Pasqualino quondam Iacobi, et Ioanne de Gaiffis testibus, Andreas
filius quondam Ioannis de Lasino, et Antonius frater de Trilaco dedit
domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thim unum locum
arativum, et vineatum, et grezivum stariorum duorum in circa, in loco dicto
in Campion, apud haeredes quondam Donati de Fantibus, pretio renensium
quinquaginta quinque in ratione etc., quos dedit in auro, et moneta.
Alexander Gislimbertus notarius scrispit. Sebastianus Sicilianus notarius
descripsit.
41. Anno 1602 die lunae 29 octobris in canonica Trilaci. Praesentibus
Michaele de Notariis, Bapstia Paissano, et Hieronymo Gislimberto testibus.
Expositum fuit, qualiter iam anni tribus in circa ser Gratiadeus, filius
quondam Blasii Castelli iure proprio, et cohaeredum quondam domini
Ioannis Baptistae Columbini, vendiderat domino Ioanni Mariae Thin unum
pratum in loco dicto in Prevedon, pretio renensium centum, cum pacto
redimendi, ut in actis egregii domini Antonii Thicini. Unde praedictus
dominus Gratiadeus vendidit dicto domino Ioanni Mariae Thin medietatem
praedicti prati sibi obventi in divisionibus factis in loco in Prevedon unius
plaustri foeni in circa, apud haeredes Leonardi Toninae de Vigulo Basilicae,
ac Paulum Tabarellum, pretio renensium 126 in ratione etc. ex quibus
relaxavit renenses quinquaginta pro portione praedicti prati, et renenses
36

septuaginta sex confessus fuit habuisse etc. Alexander Gislimbertus notarius
scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
42. Anno 1604, indictione secunda, die lunae 23 febrauarii, Tridenti, in
stuba palatii episcopalis, coram clarissimo domino Ludovico Cremasco
nobili mantuano Praetore Tridenti, ibidem sedente loco ori idoneo, et
sufficienti electo, praesentibus egregio domino Faustino Bertello notario
collegiato, et Francisco Gesia servitore dicti clarissimi domini Praetoris,
testibus, ser Dominicus filius quondam ser Andreae de Florianis de
Calavino, cum praesentia ser Valentini Chemelli filii quondam Matthaei de
Padergnono, curatoris sui autorantis, vendidit ex causa cessionis domino
Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Tim civi Tridenti, pactum
perpetuum, quod habet, redimendi certam domum sitam in Contrata S.
Mariae Maioris Tridenti, alias per quondam Andream patrem suum
venditam ser Ioanni, et Petro de Mochatis de Monclasico Vallis Solis die 10
ianuarii 1587. Et hoc fecit pro pretio renensium triginta, et unius troni in
ratione librarum quinque maranensium pro singulo renense: quod pretium
dictus dominus Ioannes Maria Tim solvit in tot monetis alemanis.
Maximilianus Matthiolus notarius scripsit.
43. Anno 1605, indictione tertia, die martis 8 februarii, Tridenti in
Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus sr Michaele Corteletto Negrani
Pahi, et Georgio, filio quondam Antonii Philippi Ridi Pahi testibus, ser
Iacobus quondam Ioannis Fant de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae
Tim civi Tridenti, quamdam petiam terrae arativa, et vineatam, sitam in
pertinentiis Trilaci, in loco in Canton, obligatam prodirecto, et affictu
stariorum duorum cum dimidio frumenti ad taxam, eidem domino Ioanni
Mariae Tim anno 1598, pretio rhenensium quinque maranensium pro
singulo rhenense, quod pretium dictus dominus Ioannes Maria solvit in tot
pecuniis argenti alemanis. Maximilianus Matthiolus notarius scripsit.
44. Anno 1606, indictione quarta, die lunae 29 ianuarii, praesentibus
Rosatto, et Stephano Furlanello testibus, Georgius quondam ser Ioannis
Pompeati olim molitoris Tridenti, iure emphiteuticae condictionis solvendi
unum affictumm et perpetuum livellum grossorum sex denariorum altari
Innocentium, vendidit Ioanni Petro Pompeato fratri unam petiam terrae
arativam, et vineatam, quantitatis plodii unius, et perticarum centum, sitam
in pertinentiis Ravinae, in loco dicto alli Campi longi, apud viam
communem, viam consortalem, Donam Luciam del Thim, et haeredes
nobilis domini Gasperis de Paho, cum onere etiam solvendi affictum
franchitabilem stariorum triginta quinque et tertii unius frumenti, cuius
37

capitale est de rhenensibus ducentum et tresdecim, libris duabus, grossis
sex, dominae Luciae del Thim, pretio rhenensium ducentorum, etoctuaginta
octo in ratione franchi, iuxta aestimationem factam per dominum
Bartholomaeum de Albertis, et Bernardinum Pederzolum. Ioannes de
Pompeatis notarius scripsit. Antonius filius quondam eiusdem spectabilis
domini Ioannis de Pompeatis notarius descripsit.
Se legendum die lunae 30 ianuarii.
45. Anno 1606 die sabbati 22 aprilis, in studio palatii, praesentibus
Christiphoro filio quondam Donati Cagolae de Gabiolo Pahi, et
Bartholomaeo Thodesco sutore testibus, Pelegrinus filius quondam
Bortholomaei Brugnoni Trilaci, pretio rhenensium 112 intot traieris vendidit
domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thini civis Tridenti, pro
solvendis debitis, unam partem domus muris muratam, lignaminibus
aedificatam, scindulis, et partim cupis coopertam, cum uno volto, et
medietatem portici, unam cameram terrenam, et tabladura, quae tabladura va
per il colmo della casa, cum hostio causa ad eius aram, ac medietatem
portae cortivi, et viam eundi ad domum, et ad locum infrascriptum. Item
unum locum stariorum duorum in circa cum loco in Piné apud domum,
arativum, et vineatum, cum arboribus fructoferis intus. Item cessit pactum
pro sua portione redimendi locum in Piné a Bartholomaeo Ioannoni.
Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Alexander Gislimbertus
Tridenti collegiatus ex protocollo quondam spectabilis domini Alexandri
avulculi sui descripsit.
46. Anno 1608, indictione sexta, die mercurii quinta mensis martii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris. Praesentibus magistro
Leonardo de Massiis textore Tridenti, et Donato Violotto de Paho,
habitatore, et portitore Tridenti testibus. Dona Helisabeth uxor relicta
quondam domini Antonii Paisani de Trilaco, cum praesentia domini
Baptistae eius filii agentis annum vigesimum, et ultra, consentientis, imo
parabolam dantis, vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti, unum
affictum perpetualem brentarum trium vini albi brascati pro capitali
rhenensium 26 librae unius, et grossorum trium, qui solvitur per Bernardum
quondam Stephani de Fant de Trilaco, et constitutus est super una petia
terrae arativa, et vineata ipsius Bernardi, posita in pertinentiis Trilaci
stariorum duorum seminis, in loco dicto al Perar, pretio dictorum
rhenensium 26, librae unius, et grossorum trium. Carolus Travaionus filius
domini Petri, publicus notarius collegiatus, et civis Tridenti scrispit.
38

47. Anno 1608, indictione sexta, die mercurii tertia mensis decembris,
in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus Baptista
Nardello, Antonio Nicoletto de Supramonte, et ser Io. Baptista Bortolo de
dicto Supramonte, Tridenti habitatore, testibus. Iacobus filius quondam
Ioannis Snaider de Supramonte habitator super mansu nobilium dominorum
fratrum de Hieremiis, vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti
unum agrum quatitatis stariorum duorum seminis circiter ad corpus, et non
ad mensuram, situm in pertinentiis Supramontis, in loco dicto alle Crone,
pro pretio renensium triginta octo, in ratione librarum quinque bonae
moneate pro singulo renense: quos renenses dictus dominus emptor solvit in
auro, videlicet ungaris, et duplicibus hispanicis, et traieris. Carolus
Travaionus notarius scripsit.
48. Anno 1609, indictione septima, die sabbati 5 mensis decembris,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in apotheca domus, et
habitationis infrascripti domini Ioannis Mariae emptoris. Praesentibus
Iacobo de Paulis, et Ioanne Capelleto de Covalo testibus. Thomas filius
quondam Michaelis de Poulis de Covalo per se, nec non vice, ac nomine
Antonii, et Mathaei eius fratrum absentium, pro quibus promisit de rato etc.
vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti unum pratum
plaustrorum duorum foeni circiter, situm in pertinentiis Trilaci, in loco dicto
alla Caura, pretio rhenensium triginta octo, quos dictus dominus Ioannes
Maria solvit in tot traieris. Carolus Travaionus notarius collegiatus, et civis
Tridenti scripsit.
49. Anno 1610, indictione octava, die mercurii 24 mensis martii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctissimae Trinitatis, in curtivo domus
illustrissimi domini emptoris. Praesentibus reverendo presbytero domino
Francisco de Barberiis plebano Trilaci, et Nicolao quondam Bernardi
Ioannoni de dicto Terlaco testibus, Antonius quondam Valentini Tabarelli
de Trilaco vendidit ill.mo domino Comiti Hieronymo de Lodrono filio
quondam ill.mi domini Comitis Francisci petiam unam terrae arativam
stariorum quinque cum dimidio, positam in monte Trilaci, in loco a Pra
Masseno, pretio aestimato per Antonium Soldatum, et Ioannem Banalettum
ambos de Trilaco, a contrahentibus electos, renensium viginti quinque,
librarum trium, carentanorum novem, in raione renensium sex cum dimidio
pro quolibet stario. Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti collegiatus
scripsit.
50. Anno 1611, indictione nona, die sabbati octava mensis ianuarii,
Tridenti in Contrata Lata, in stuba domus habitationis mei notarii
39

infrascripti. Praesentibus domino Bartholomaeo filio domini Alexandri
Andrini civis Tridenti, Nicolao filio quondam Hieronymi Zenari de Orzano
plebis Civezani, et Bartholomaeo filio quondam Iacobi Delaidi de Mazanigo
plebis Civezani testibis. Dominicus filius quondam Baptistae Castelli de
Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thim
civi Tridenti unum pratum unius plaustri foeni in circa, situm in pertinentiis
Trilaci, in loco dicto a Poza de Prada del Monte di Terlago, pretio
rhenensium vigintiquinque denariorum in ratione librarum quinque pro
singulo rhenense, quos rhenenses dictus dominus Ioannes Maria emptor
dedit, solvit, et exbursavit dicto domino venditori in tot cechinis, et ungaris,
et moneta argentea. Carolus Travaionus notarius scripsit.
51. Anno 1611, indictione nona die dominico quarta mensis decembris,
Tridenti in Contrata S. Maria Maioris, in stuba superiori domus infrascripti
domini emptoris. Praesentibus dominis Sebastiano Banallo, Ioanne Baptista
Nicolat, et Maximiliano Clebero civibus Tridenti, ac Donato Scipione
Lamferio habitatore Tridenti testibus. Donna Benevenuta uxor relicta
quondam domini Hieronymi Piperatae, tamquam filia, et haeres quondam
Petri de Veneris Vallis Solis, iure emphiteutico vendidit domino Ioanni
Mariae filio quondam domini Iacobi Thim, civi Tridenti unam petiam terrae,
sitam in pertinentiis Tridenti, in loco nuncupato alla Scala, arativam, et
vineatam, et zapativam, cum omnibus arboribus fructiferis, et non
fruictiferis in ipsa existentibus, quantitatis plodiorum sex circiter, et prout
esse reperitur, ad corpus, et non ad mensuram, cum onere solvendi affictus
illustri domino Innocentio de Prato, domino Segunzani: Domui Dei
Batutorum Laicorum Tridenti: Fraternitati Sanctae Mariae della
Misericordia: Fabricae ecclesiae Sanctae Maria Maioris; ac magnifico, et
excellenti doctori domino Ioanni Baptistae Sardaneae. Et hoc mominatim
pretio rhenensium millem et octingentorum in ratione librarum quinque
maranensium pro singulo rhenense: quod pretium idem dominus Ioannes
Maria solvit Donnae Benevenutae in tot monetis hispanis argenti nuncupatis
Zamfroni a quatuor tronis venetis, et triaieris. Maximilianus Matthiolus
notarius scripsit.
52. Anno 1612, indictione decima die lunae 30 mensis ianuarii, Tridenti
in Contrata Cantoni, in studio domus magnifici, et excellentis doctoris
domini Francisci Trentini, ipso praesente, nec non magistro Blasio
Lorenzono garbario, et Antonio quondam Donati Vallis Rabbi habitatoribus
in Contrata Fossati testibus. Nobilis dominus Octavius Tabarellus de Fatis
de castro Viguli, ad interpositionem praedicti domini Trentini, cessit liti
quem movit coram illustri, et clarissimo domino Praetore contra dominum
40

Ioannem Mariam filium quondam domini Iacobi Thim civem Tridenti
tamquam tertium possessorem bonorum quondam nobilis domini Hieronymi
Tabarelli de Fatis, domini etc., nempe terrarum sitarum in pertinentiis
Trilaci stariorum octo seminis circiter in loco alla Pozza, et in Campian pro
fideicommisso adiudicato praedicto domino Octavio, quia praedictus
dominus Ioannes Maria eidem nobili domino Octavio dedit, et numeravit
rhenenses quinquaginta in tot traieris. Maximilianus Mathiolus notarius
scripsit.
53. Anno 1612, indictione decima, die dominico XV mensis iulii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, praesentibus ser Baptista
quondam Botholomaei Paisani, ser Baldessare quondam Bernardi
Gislimberti, domino Petro Antonio filio quondam venerabilis presbyteri
domini Melchioris Cischis, magistro Odorico dell’Oliva de Nano, et
magistro Andrea Benevenuto Garbariis, testibus. Ser Ioannes Baptista filius
quondam ser Antonii Paisani de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae filio
quondam domini Iacobi Tim civi Tridenti pactum, quod habet redimendi
unam petiam terrae prativam quantitatis unius plaustri foeni, sitam in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Roza: et etiam petiam terrae arativam
stariorum septem seminis, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto sotto al
Dos. Et hoc fecit pretio rhenensium triginta unius in ratione etc., quos dictus
dominus Ioannes Maria solvit in tot cechinis, et taleris. Maximilianus
Matthiolus notarius scripsit.
54. Anno 1612, indictione decima, die veneris vigesimo mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus Fraternitatis
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti. Praesentibus domino
Melchiore de Zenis ipsius Fraternitatis massario, Valentino de Gratiadeis de
Castellano carratore, et Antonio quondam Valentini de Nicolodis de
Bolentina Vallis Solis, omnibus Tridenti habitatoribus, testibus. Nobiles,
magnifici, et respective excellentes domini Iob de Iob Minister, Gasparus
Gornus Vicarius, Franciscus Trentinus doctor, Barnabas Mantius notarius,
Dominicus de Cavaleriis, Leonardus de Leonardis a Monte, et Paulus
Paulinus consiliarii venerabilis Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae
Orphanorum Tridenti, agentes nomine ipsius Fraternitatis dederunt, et
retrovendiderunt domino Ioanni Mariae Tin civi Tridenti duo plodia unius
petiae terrae alla Scala, et affictum supra constitutum, pro rainensibus
centum et quadraginta quatuor pro capitali affictus, et rainensibus tribus pro
incurso affictu ad ratam temporis, de carentanis sexaginta pro rainense, quos
idem dominus Ioannes Maria solvit, et exbursavit suprascripto domino
Gasparo Gorno Vicario in bonis monetis auri, et argenti. Stephanus filius
41

quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti publicus apostolica, et
imperiali auctoriotatibus notarius scripsit.
55. Anno 1613, indictione undecima, die veneris decimaoctava ianuarii,
in ecclesia cathedrali Sancti Vigilii Tridenti, in sacrastia (sic) nova,
praesentibus venerabilibus dominis presbyteris, et capellanis in dicta
ecclesia Georgio de Fritiis, et Andrea de Ambrosiis, testibus. Coram
perillustribus multum reverendis dominis Ioanne Baptista Melchiorio,
Hyppolito barone de Wolchenstain, Hieronymo Roccabruna, Ioanne
Baptista Coreto, Bertramo Pezzano, Nicolao a Morembergh, et Horatio
Guarischeto, omnibus canonciis praebendatis suprascriptae ecclesiae
capitulariter congregatis de more ad sonum campanae, reverenter comparuit
dominus Ioannes Maria quondam domini Iacobi Tim civis Tridenti, et
exposuit, se possidere unam petiam terrae arativam, et vineatam plodii
unius, et perticarum centum, sitam in pertinentiis Ravinae, in loco dicto alli
Campi longi, apud haeredes quondam nobilis domini Ioannis Gasparis de
Paho, quam acquisivit a quondam Ioanne Petro Pompeato sine onere, quia
reperit eam a dicto Pompeato acquisitam fuisse cum onere solvendi annuum
livellum carentanorum sex venerabili domino altaristae altaris SS.
Innocentium in dicta ecclesia, volens bona fide uti, et conscientiam suanm
exonerare, petiit investituram in forma sibi fieri, offerens se paratum ad ea,
ad quae de iure vel consuetudine dictae ecclesiae tenetur. Qui praedicti
illustres domini de Capitulo eumderm dominum Ioannem Mariam per
tactum manus, et pro una libra piperis integri in pecuniis pro intratica soluta,
investiverunt de dicta terra. Iob de Iob apostolica, et imperiali auctoritate
notarius Tridenti collegiatus, ac civis, et venerabilis Capituli cancellarius
scripsit.
56. Anno 1613, indictione undecima, die veneris sexto mensis
decembris, in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus
meae habitationis. Praesentibus Matthaeo filio quondam Leonardi de Luca,
dicto Gobbo, de Bosentino, et Rugerio filio quondam Golini Ducati de
eodem loco testibis rogatis. Magnificus dominus Ioannes Maria Thim civis
Tridenti vendidit, seu permutavit ser Francisco filio quondam ser Iacobi, et
ser Valentino de Frizzeriis de Vezzano, unum pratum medii plodii circa ad
corpus, et non ad mensuram, situm in pertinentiis Trilaci, in loco a
Pontolino, apud Rugiam, per se acquisitum anno 1601 a Trentina uxore
quondam Iacobi Blanzardi, pretio renensium viginti. Et hoc fecit, quia e
conevrso dicti de Frizzeriis permutando tradiderunt praescripto domino
Ioanni Mariae tantum partem sui prati, positi in pertinentiis Trilaci, in loco
dicto alla Chizzola, apud ipsum dominum Ioannem Mariam, iuxta
42

terminationem, aestimationem, et designationem factam per ser Peregrinum
Paisanum, et ser Michaelem de Notariis ambos de Trilaco, ab ipsis
contrahentibus ad id electos. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
57. Anno 1614, indictione duodecima, die sabbati prima mensis
novembris, in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Vigilii, in studio terreno
domus infrascriptorum fratrum de Gaudentis. Praesentibus domino
Alexandro quondam Marci Andrini Ludi magistro, civeque Tridenti, Iacobo
quondam Francisci Faesii de Fravezzio plebis Calavini districtus Tridenti,
Baptista quondam Hieronymi a Rotis de Tridento portitoribus vini, testibus
adhibitis, et rogatis. Nobiles, et excellentes domini Aldrigettus, Ioannes
Gaudentius, et Ludovicus fratres filii quondam nobilis, et excellentis legum
doctoris domini Iosephi Gaudenti olim civis Tridenti, per Aquilianam
stipulationem praecedentem, et acceptilationem legitime interpositam illico
subsequentem, vigore pacti, quod habet infrascriptus dominus Ioannes
Maria, uti emptor unius prati a Balthassare Nardelli de Supramonte, alias
possessi per fratres de Negrellis de Cadeno, positi in pertinentiis Cadeni,
absolverunt, liberarunt, quietarunt, et franchirarunt magnificum dominum
Ioannem Mariam Thim civem Tridenti, filium quondam domini Iacobi, ab
ulterorio unius affictus solutione stariorum viginti frumenti, qui primo
solvebatur per dictos fratres Negrellos, secundo per dictum Nardellum,
postremo per dictum dominum Thim. Et hanc franchitationem fecerunt
domini fratres Gaudenti pro rhenensibus viginti pro capitali, quos dictus
dominus Thim in auro, et argento bono, et expendibili solvit, ac dedit
praedictis dominis fratribus Gaudentis. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
58. Anno 1615, indictione decimatertia, die martis 15 mensis
decembris, in studio episcopalis palatii Tridenti. Praesentibus nobili domino
Andrea Gallo, et excellenti legum doctore domino Aliprando Bassetto,
civibus Tridenti, necnon Francisco quondam Ioannis Rhaldini veronensi
testibus. Coram illustri, et clarissimo domino Ioanne Stephano Castello iuris
utriusque doctore Tridenti Praetore dignissimo, sedente pro tribunali. Donna
Dominica quondam magistri Antonii Peaci de Arco, et uxor domini
Laurentii Venturelli de Tridento, vendidit domino Ioanni Mariae quondam
domini Iacobi Tim civi Tridenti, quamdam petiam terrae arativam, et
vineatam plodii unius cum dimidio ad corpus, et non ad mensuram, cum
arboribus intus, ac cum fonte nascente in ea versus sero, sitam in pertinentiis
Tridenti, in loco dicto alla Scala, pretio rhenensium centum, et duodecim in
auro, et argento bono, et expendibili. Iosephus filius magnifici domini
43

Ioannis Andreae a Ponte civis, et aromatarii Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius collagiatus Tridenti scripsit.
59. Anno 1618, indictione prima, die lunae 26 mensis novembris, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, praesentibus magistro
Ioanne Maria quondam alterius Ioannis Mariae de Fredericis sartore
Tridenti, et Philippo quondam Bartholomaei de Philippis de Arco habitatore
Tridenti testibus rogatis, nobilis domina Marina relicta quondam nobilis, et
excellentis legum doctoris Bonaventurae de Albertis, alias civis Tridenti, uti
tutrix, et curatrix respective dominorum eius filiorum, retrovendidit
magnifico domino Ioanni Mariae Thin civi Tridenti unum affictum
franchitabilem stariorum viginti quinque frumenti pro capitali renensium
centum, et quinquaginta. Et hoc fecit pretio rhenensium 150 quos dictus
dominus retroemptor exbursavit eidem dominae Marinae in tot bona moneta
et expendibili. Iosephus a Ponte notarius ut supra scripsit.
60. Anno 1619, indictione secunda, die lunae 26 mensis augusti, in civitate
Tridenti, in aditu domus infrascriptorum fratrum de Buratis positae in
Contrata Lata. Praesentibus magnifico domino Antonio Gallo cive
Tridenti, domino Antonio Iachelino, et domino Dominico de Cavaleris
civibus Tridenti testibus. Coram nobili, et clarissimo domino Ioanne
Baptista Madruccio consiliario, et locumtenente Praeturae tridentinae,
Magnifici domini Prosper, Bartholomaeus, et Alovisius fratres filii
quondam egregii domini Gratiadei Burati notarii civis Tridenti, cum
assistentia excellentis doctoris domini Francisci Paurinfaint, eorum
curatoris, et consensu nobilium dominorum Alexandri Balduini, Andrigeti
Hieremiae, Petri Buseti, et Nicolai Burati attinentium, vendiderunt domino
Ioanni Mariae Tino civi Tridenti una partem eorum domus muris, et
lignaminibus aedificatae, cum omnibus commoditatibus, cum broilo et
curtivo contiguis, ac locum aratorium et vineatum, positum in pertinentiis
Ravinae in loco in Stella, cum onere solvendi illustri domino Baldessari
Rochabrunae civi Tridenti affictum capitalis rhenensium 140 et incursos,
pretio rhenensium mille, et unius, quos idem dominus emptor solvit in tot
iustinis, tronis, ducatonis, duplis hispanis, duplis Mediolani, duplis
Salzpurgensibus, cechinis, toleris, ongareis, scutatis aureis. Dictus
dominus Bartholomaeus aliam partem dictae domus, et alia loca arativa,
vineata, et prativa, in dictis pertinentiis Ravinae sita, vendidit eidem
domino Tino pretio rhenensium 501 cum onere solvendi affictum capitalis
rhenensiunm 200 domino Antonio Bevilaquae. Matthaeus Benassutus
filius quondam spectabilis domini Thomae Benassuti notarius civis
collegiatus Tridenti scripsit.
44

61. Anno 1620, indictione tertia, die lunae 27 mensis ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Petri, praesentibus domino Antonio Bellotto
venatore Tridenti, et domino Ioanne Antonio de Gerardis de Murio diu
habitatore in Burgo Sancti Martini Tridenti testibus rogatis, nobilis dominus
Antonius Bevilaqua civis Tridenti uti acquisitor infrascripti affictus a nobili
domino Hieronymo de Lodrono cessionario quondam domini Ioannis de
Calvis de Vermilio, olim habitatoris Tridenti, virtute pacti quod habet
magnificus dominus Ioannes Maria Thim civis Tridenti,uri acquisitor
mansus in Stella ab haeredibus spectabilis domini Gratiadei Burati, liberavit,
et affranchitavit praedictum dominum Ioannem Mariam Thim ab ulteriori
solutione, et praestatione unius affictus capitalis rhenensium ducentorum, et
incursorum super dicto capitali. Et hoc fecit pro rhenensibus ducentis
repectu capitalis, et rhenensibus [?] respectu incursorum, quos dictus
dominus Ioannes Maria eidem domino Antonio in tot monetis aureis, et
argenteis dedit, tradidit, solvit, et numeravit. Antonius Bernardellus filius
quondam domini Caroli civis olim Tridenti, publicus imperiali auctoritate
notarius collegiatusque Tridenti scripsit,
62. Anno 1620, indictione tertia, die 27 ianuarii, Tridenti, in studio
domus habitationis excellentis domini Iob de Iob iurisconsulti. Praesentibus
domino Horatio de Detis, et magistro Adamo Spagnolo testibus rogatis.
Dominus Ioannes Maria Thim civis Tridenti domino Bartholomaeo Burato
rhenenses 113 et carentanos tres pro residuo pretii rhenensium 212 partis
mansus in Stella eidem domino Ioanni Mariae venditi. Et propterea dictus
dominus Bartholomaeus ipsum absolvit ab ulteriori solutione praedictorum
rhenensium 212. Antonius Bernardellus notarius scripsit.
63. Anno 1620, indictione tertia, die mercurii 29 mensis ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata Macelli, in stuba domus, et habitationis nobilis,
et excellentis doctoris domini Francisci Paurenfaint. Praesentibus spectabili
domino Ioanne Baptista Benasuto notario collegiato, et cive Tridenti,
magistro Adamo filio ser Leonardi Spagnoli calceatore Tridenti, et magistro
Antonio Vigulo vegetario Tridenti testibus rogatis. Magnificus dominus
Ioannes Maria Thim civis Tridenti, domino Aluisio quondam spectabilis
domini Gratiadei de Buratis civi Tridenti dedit rhenenses quinquaginta
quatuor, et carentanos quadraginta quatuor, pro resto, et completa solutione
pretii mansus in Stella ab eo empti a dominis fratribus de Buratis. Quibus
rhenensibus dictus dominus Alovisius vult uti in itinere per eum fiendo de
proximo in bello contra infideles. Antonius Bernardellus notarius scrispis.
45

64. Anno 1621, indictione quarta, die sabbati 3 aprilis, Tridenti, in
quodam cubiculo penes salam aedium venerabilis Praepositurae Sanctae
Margarithae. Praesentibus magistro Iacobo quondam Antonii de Zanellis de
Vigulo vegetario Tridenti, et magistro Iosepho quondam Gabrielis de
Orlandis fabro lignario Tridenti testibus. Magnificus dominus Ioannes
Sarotus agens generalis illustrissimi, et admodum reverendi domini
Matthiae Comitis a Turri, et Vallis Sasanae, liberi baronis Sacri Romani
Imperii, canonici Tridenti tamquam Praepositi Sanctae Margarithae
praedictae, magnifico domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti renovavit
investituram perpetualem de una petia terrae arativa, et vineata quantitatis
stariorum quinque circiter, posita in pertinentiis Ravinae, in loco dicto ai
Campi longi, quia dictus dominus Ioannes Maria promisit omni anno dare,
et praesentare ad aedes dictae venerabilis Praepositurae starium unum
frumenti boni, sicci, et mundi, et carentanos quindecim in pecunia numerata
nomine census perpetui dictae rei locatae. Antonius Bernardellus notarius
scripsit.
65. Anno 1621, indictione quarta, die dominico quinta mensis
septembris, in civitate Tridenti, in Contrata Burgi novi, in sala meae
habitationis. Praesentibus ser Baptista quondam Bartholomaei Paisani de
Trilaco, Bartholomaeo quondam Matthaei de Endrigh eiusdem loci, et
Valentino filio quondam Francisci Marioti testibus. Magnificus dominus
Ioannes Maria quondam domini Iacobi Thim civis Tridenti vendidit Iacobo
quondam Pauli de Poulis de Covalo arativam, partimque vineatam stariorum
quindecim ad corpus, et non ad mensuram, iacentem in pertinentiis Covali,
dictam il Loco della Val. Item arativam trium stariorum, et trium quartarum
in circa ad corpus, sitam in dictis pertinentiis al Spiazzo. Item arativam
trium stariorum ad corpus, positam in pertinentiis praedictis a Baronch.
Pretio convento renensium quingentorum decem, et novem, carentanorum
sexaginta pro quolibet. Pro quo pretio ad computum dictus Iacobus emptor
in solutum dedit praedicto domino Thim arativam starii unius, et trium
quartarum seminis in circa ad corpus, sitam in pertinentiis Trilaci sotto al
Dos, apud lacum Trilaci, et ipsum dominum Thim, aestimatam per ser
Franciscum Frizzeriam de Vezzano, et Bartholomaeum de Piné de Trilaco
renensium quadraginta trium, atque renensies centum in cechinis sex, et
ungaris duodecim in ratione tronorum viginti quinque pro quolibet.
Residuos autem tricentos septuaginta sex solvere promisit in pecunia
numerata ad omne suum beneplacitum quandocumque, et in pluribus
vicibus, solvendo tamen qualibet vice renenses centum, et non minus, una
cum interesse convento in ratione septem pro centum in recumpensatione
fructuum ex dictis bonis percipiendorum in ratione omni ipsi domino Thim,
46

detracta semper rata dicti interesse pro summa solvenda. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
66. Anno 1622, indictione quinta, die iovis octava mensis augusti,
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in loco solito Consilii Sanctae
Mariae Misericordiae. Praesentibus multum reverendo presbytero domino
Georgio Fritio masionario ecclesiae cathedralis Tridenti, et domino
Innocentio Micheletto aurifice Tridenti testibus. Coram nobilibus,
excell.mis, et magnificis dominis Iohanne Antonio Zurletta Ministro, et
Francisco Calavino doctoribus: nec non Gaspare Gorno, Pasino Salvoto,
Bernardino Mantio, Gandino Zambaito, Pantaleone de Pellipariis,
consiliariis, ac me Maximiliano Matthiolo Vicario dictae Fraternitatis,
sedentibus, et totum Consilium praesentantibus, dominus Iohannes Maria
Tium civis Tridenti, contentatur, quod ipsa Fraterniats S. Mariae
Misericordiae de cetero perpetuis futuris temporibus singula hebdomada, in
die sabbati, in oratorio dictae Fraternitatis celebrari faciat loco Missarum
trium alias iniunctarum singula hebdomada, Missam unam tantum submissa
voce in honorem beatae Mariae Virginis: necnon perpetuis futuris
temporibus in vigilia Sancti Ioannis Baptistae de mense iunii singulo anno,
in ecclesia S. Mariae Maioris anniversarium pro omnibus suorum
defunctorum Missarum tredecim, unam scilicet in cantu, et alias undecim
submissa voce. Maximilianus Matthiolus notarius scripsit.
67. Anno 1823, indictione sexta, dieluane decimasexta octobris,
Tridenti in Contrata Platheae Sancti Vigilii, in sala domus mei notarii.
Praesentibus magistro Ioanne Baptista quondam Christophori de Bernardis
fabro ferrario Tridenti, et ser Petro quondam Dominici Pederzini habitatore
Trilaci testibus. Ser Baptista quondam Bartholioamei Zanoni de Trilaco
agens per se, et haeredes suos vendidit ser Ioanni Antonio de Anzolis de
Randena caseario Tridenti, vice, et nomine magnifici domini Ioannis Mariae
Thim civis Tridenti ementi, et recipienti unum revoltum terrenum positum
subtus aream dicti venditoris, cum curtivo annexo, necnon voltum annexum
dicto curtivo subtus pontem, qui inservit dicto venditori pro eundo ad illius
aream, salva libera servitute dicto venditori eundi, et transeundi per dictum
pontem cum personis, plaustris, et aliis quibuscumque pro usu suae areae:
ita tamen, quod non possit transire per dictum curtivum venditum. Quae
bona sunt in villa Trilaci. Et hoc fecit pretio aestimando per hinc inde
eligendos: ad cuius computum dictus Ioannes Antonius de pecuniis dicti
domini Thimi numeravit dicto venditori ungaros aureos quatuor.
Bernardinus Bonportus notarius scripsit. Ioannes Gaudentius Gaudentus
doctor, notarius collegiatusque Tridenti descripsit.
47

68. Anno 1624, indictione septima, die lunae sexta decima decembris,
Tridenti, in Contrata Platheae Sancti Vigilii, in stuba domus mei notarii.
Praesentibus nobili domino Iulio Rizzio cive Tridenti, domino Ioanne de
Albertis impressore Tridenti, et Aldrigetto quondam Ioannis Capelletti de
Covalo testibus. Ser Baptista quondam Bartholomaei Ioannoni de Trilaco
vendidit magnifico domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti partem unam
domus, scilicet aream cum duabus, ut dicunt, tablaturis supra, cum suo
coperto tegualrum, muris, et lignaminibus constructam, cum volto in parte
inferiori, quo utebatur pro canipa, sive in locum cellae vinariae, cum
servitute eundi, et redeundi per curtivum dicti venditoris cum personis,
plaustris, et aliis necessariis pro conducendis foenis, et bladis, et aliis
occurrentibus ad dictam aream suis debitis, et ordinariis temporibus etc.,
positam in villa Trilaci, in Contrata dicta de Piné, apud emptorem cum alia
parte alias ab eodem acquisita. Et hoc fecit dcitus venditor pretio renensium
ducentorum bonae monetae nunc currentibus ita inter eos convento, quod
excedit aestimationem alias factam per ser Baptistam Paisanum de Trilaco,
et Petrum Pederzinum de Covalo habitatorem Trilaci, in renensibus centum
et quinquaginta septem. Bernardinus Bonportus notarius scripsit. Ioannes
Gaudentius Gaudentus doctor, notarius collegiatusque Tridenti descripsit.
69. Anno 1625, indictione octava, die mercurii quinta mensis februarii,
Tridenti, in Contrata Sancate Mariae Maioris, in stuba domus infrascripti
domini testatoris. Praesentibus domino Ioanne Antonio filio domini
Salvatoris de Angelis affictalino in domo domini testatoris, Laurentio
quondam Ioannis Saraceni de Ravina servitore mei notarii, ser Iacobo
quondam Christani Canter naulezino Tridenti, Ioanne filio quondam
Bonomi Zini de Cavareno pariter naulezino Tridenti, domino Petro Antonio
quondam domini Georgii Bordonea de Tridento venditore salis ad salariam,
Francisco filio magistri Iacobi Franceschini rotario Tridenti, et Odorico filio
quondam Gasparis Fatorelli de Vezzano testibus etc. Ibique in lecto iacens
magnificus dominus Ioannes Maria filius quondam domini Iacobi Tim
iamdiu Tridenti habitator, sanus gratia Dei Omnipotentis, mente, sensu,
visu, loquela, et intellectu, licet corpore infirmus, condidit suum
nuncupativum sine scriptis testamentum, quo alia omnia sua testamenta
prius facta annullavit, et cassavit. Deinde mandavit corpus suum sepeliri
honorifice secundum illius conditionem in ecclesia S. Mariae Maioris
Tridenti, sibique construi in dicta ecclesia sepulcrum in loco eidem concesso
ab illustris, et venerabili Capitulo, et super eo poni lapidem iam adductum,
et in sacratu existentem, accommodandum tamen cum literis illius nominis,
et cognominis, anni, et die illius obitus, in dictoque monumetno reponi iussit
48

ossa filiae suae in dicta ecclesia reposita, sibique celebrari iussit in dicta
ecclesia pro salute animae suae septimum, trigesimum, et anniversarium
cum Missis quindecim submissa voce, et duabus in cantu pro singula vice ad
minus, et singula vice pauperibus erogari mandavit pro salute animae suae
starios quatuor siliginis in panes reductae, uti dicitur Tronde, et brentas duas
vini, tam in septimo, et trigesimo, quam in anniversario. Legavit fabricae
ecclesiae S. Vigilii patroni nostri Tridenti pro illuminatione Sanctissimi
Corporis Domini nostri Iesu Christi unam galetam olei semel tantum.
Fabricae ecclesiae S. Mariae Maioris unum affictum bonum, et bene
fundatum de per eum constitutis capitalis rhenensium centum, in ratione
frumenti ad taxam iuxta Constitutiones, aggravando dominos massarios
dictae fabricae de illius redditu ad emendum in perpetuum tantam
quantitatem olei pro illuminatione Sanmctissimi Corporis Domini nostri
Iesu Christi. Legavit Fraternitati Sanctissimi Rosarii Tridenti unum affictum
capitalis rhenensium quinquaginta bene findatum, aggravando dominos
massarios dictae Fraternitatis ad in perpetuum celebrari faciendum in sacello
dictae Fraternitatis Tridenti quatuor vices in anno, in quatuor vigiliis beatae
Virginis Mariae duas in honorem Beatae Virginuis, in salutem animae
domini testatoris, unam in cantu, et aliam submissa voce pro singula vice.
Legavit fabricae ecclesiae Sancti Andreae de Trilaco unam petiam terrae
arativam, et vineatam stariorum quatuor seminis, sitam in pertinentiis
Trilaci, in loco dicto a Vadal, onerando dominos illius sindicos in
perpetuum pro illius fructibus ad celebrari faciendum in dicta ecclesia
singulis quatuor Temporibus Missam unam pro defunctis in cantu ad altare
maius pro salute animae suae, cum requiem aeternam etc. Prohibendo
expersse alienationem dictae petiae terrae. Legavit semel tantum singulis
monasteriis tam monacorum, quam monialium civitatis Tridenti, quam
intus, quam extra moenia rhenenses duos pro singulo monasterio, ut Deum
pro illius anima orent. Fraternitati Sanctissimi Corporis Domini nostro Iesu
Christi Tridenti semel tantum rhenenses duos. Item sibi celebrari iussit, et
mandavit in perpetuum singulis annis in die sui obitus in ecclesia s.
Bernardini extra moenia Tridenti unum anniversarium per reverendos Patres
dicti monasterii cum omnibus Missis, quae eo die celebrari poterunt, cui
monasterio pro dictis Missis dari voluit singulo anno unam galetam olei,
aggravando Fraternitati (sic) S. Mariae Misericordiae infrascriptae, et illius
dominos administratores ad in perpetuum celebrari faciendum dictum
anniversarium, dandumque dictam galetam olei singulo anno dicto
venerabili monasterio. Legavit rhenenses quinquaginta in perpetuum singulo
anno elargiendos per Fraternitatem, et administratores Fraternitatis novae S.
Mariae Misericordiae Tridenti uni virgini bonae conditionis, et fama pro ea
nubendo, tempore nuptus, et non prius, arbitrio dominorum administratorum
49

praedictae Fraternitatis Orphanorum, et illius Consilii pro tali approbandae,
quae etiam nubere tenetur alicui persoane pariter bonae conditionis et
famae, ita quod omni anno alicui virgini elargiantur ex causa praemissa, et
non aliter, praeferendo semper virgines in domo Fraternitatis degentes:
prohibendo expresse assignationes fiendas anticipate: et illam fieri voluit
sigillatim de anno in annum, in die festivitatis Circumcisionis Domini nostri
Iesu Christi: negligente dicta Fraternitate in nubendo singulo anno unam
virginem, dando legatum praedictum, dictam Fraternitatem privavit, et
privatam esse voluit legatis, et haereditate infrascriptis, illique in tali casu
substituit omni meliori modo Montem Sanctum Tridenti, cum tali onere
semper,et aliis honoribus, et oneribus, prout dicta Fraternitas instituta fuit, et
eidem legata fuere. Item legavit semel tantum Dominicae, Barbarae, et
Margarethae filiabus quondam Antonii Bortoli de Supramonte rhenenses
quinquaginta pro singula, quatenus se probe gerant, et sint bonae
conditionis, et famae, et non aliter, eisdem, et cuilibet earum dandos, post
expletum decimum octavum annum suae aetatis, et citius, si contiegrit eas
nubere, in pecuniis et mobilibus pro parte, sive affictibus de haereditate
domini testatoris. Item legavit semel tantum Dominicae, Margarethae,
Lutiae, et Antoniae filiabus Dominici Bortoli Supramontis rhenenses
quinquaginta pro singula, dummode se probe gerant, et sint bonae
conditionis, et famae, et non aliter, illis dandos post expletum decimum
octavum annum earum aetatis, et citius, si contiegrit eas nubere, in pecuniis,
mobilibus, seu affictibus de haereditate domini testatoris. Item legavit semel
tantum Mariae, Lutiae, Catheriane, Dorotheae, et Agneti filiabus Petri
Nardelli Cadeni rhenenses quinquaginta pro singula, dummodo se probe
gerant, sintque bonae conditionis, et famae, et non aliter, illis dandos modo
praemisso post expletum decimum octavum annum aetatis earum, et citius,
si eas nubere contigerit. Item legavit semel tantum fabricae Sanctae Mariae
Lastarum rhenenses viginti quinque eidem dandos per suos haeredes.
Legavit semel tantum fabricae Sanctae Marinae de Ravina rhenenses viginti
quinque investiendos, pro quibus aggravavit illius administratores in
perpetuum ad celebrari faciendum in suffragium animae domini testatoris
duas Missas submissa voce in die Santae Marinae singulo anno. Legavit
Domino Ioanni Antonio de Angelis eius affictalino pro amore sibi praestito
in eius infirmitate rhenenses viginti quinque, eidem dandos per dominos
Fraternitatis Orphanorum. Item Catherinae quondam Laurentii Covellae eius
ancillae legavit semel tantum rhenenses decem eidem dandos ut supra. Item
iure legati reliquit, et legavit Fraternitati Domus Dei Batutorum Laicorum
Tridenti, medietatem omnium domini testatoris bonorum stabilium
existentium in villa, et pertinentiis Trilaci, eidem dandorum, et
assignandorum per dominos administratores Fraternitatis Orphanarum
50

haeredum suarum, quorum arbitrio, iuxta tamen mensurationem, et
aestimationes fiendas per aestimatores magnificae Communitatis qui eo
tempore reperientur in offitio, quorum aestimationi, et mensurationi fiendis
omnino stari mandavit, et iussit. Cum onere dictae Domui Dei imposito ad
in perpetuum celebrari faciendum singulo anno in die obitus domini
testatoris, si fieri poterit, sin minus die immediate sequenti, in ecclesia
Sanctae Mariae Maioris unum anniversarium pro salute illius animae
Missarum decem ad minus, duarum in cantu, et octo submissa voce, ed ad
distribuendum immediate post celebrationem dicti anniversarii singulo anno
in perpetuum starios quatuor frumenti in panes reducti, uti dicitur Tronde,
pauperibus in dicta ecclesia. Item dominam Magdalenam filiam quondam
domini Sebastiani Banalli, eius dilectissima uxorem, usufructuariam
reliquit, donam, dominam, et patronam pleno iure domorum existentium in
civitate Tridenti, et mobilium, ac bonorum stabilium, et mobilium
existentium in pertinentiis, et loco alla Scala toto tempore illius vitae,
vivendo tamen vidualiter, et caste, et non aliter, nec alio modo. Si vero
transiret ad secunda vota, tunc eidem dari iussit eius dotes rhenensium
sexcentum, cui etiam eo in casu iure legati reliquit semel tantum rhenenses
centum loco controdotis. S vero dictus dominus testator mori contigerit
antequam venirent fruges, tunc dictae dominae uxori dari mandavit alimenta
condecentia pro ea, et ancilla, de rebus in domo existetibus. Mandavitque
dictus dominus testator de bonis stabilibus, et mobilibus dictae dominae
uxori ad usifructuandum relictis, immediate post eius obitum fieri
inventarium ad hoc, ut Fraternitas Orphanorum (sic) haeres sua instituta,
finito usufructu praedicto, omnia tam stabilia, quam mobilia dictae dominae
uxori ad usufructuandum relicta consequi valeat. In omnibus autem aliis suis
bonis mobilibus, et immobilibus, iuribus, et actionibus, praesentibus, et
futuris, ubicumque sint, et reperiri possint, haeredem sibi universalem
instituit, Fraternitatem novam Orphanorum (sic) Sanctae Mariae
Misericordiae Tridenti. Prohibendo expresse alienationem stabilium in
totum, vel in partem, ex quacumque causa, etiam in evidentem Fraternitatis
utilitatem omni meliori modo, quo magis, et melius de iure prohiberi potest,
et potuit, quia mens, et intentio domini testatoris est, et fuit, quod praedicta
stabilia omnia in eius haereditate relicta, semper, et imperpetuum remaneant
penes dictam Fraternitatem. Et hoc dixit ipse dominus Ioannes Maria
testator esse, esse velle eius ultimum testamentum etc. Maximilianus
Matthiolus notarius scripsit.
70. Anno 1628, indictione undecima, die iovis penultimo iunii, Tridenti,
in Contrata Sancti Benedicti. Praesentibus magistro Alberto quondam
Ioannis Petri de Brumis Elvetio, et ser Iacobo quondam Odorici de
51

Guilielmis de Tavono Vallis Annaniae incolis Tridenti, et Ioanne filio
Omniboni Faesii de Fravezio incola Trilaci, testibus rogatis. Antonius
quondam Sperandei de Lasinis de Trilaco vendidit magnifico domino Ioanni
Mariae quondam domini Iacobi Thim civi Tridenti partem domus muris
muratam, lignaminibus constructam, tegulis tectam, sitam in villa Trilaci,
loco in Piné, in qua sunt duo revolti terreni, cum curtivo, stuba, coquina, et
alio thalamo, ac foenili desuper, apud dominum emptorem, pretio convento
renensium nonaginta quatuor, ad quorum computum dictus dominus emptor
eidem venditori cessit duos affictus in totum quatuor stariorum frumenti ad
taxam capitalis renensium viginti quatuor, qui solvuntur per haeredes
quondam Leonardi Cimadomi de Sancta Anna. Item compensavit renenses
decem et octo pro capitali alterius affictus, quem idem Lasinus solvere
tenebatur ipsi domino Thim. Residuum vero integrum dictus venditor fassus
est habuisse in vino, blado, et pecuniis iuxta conventa inter se. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
71. Anno 1629, indictione duodecima, die dominico 28 mensis octobris,
in civitate tridentina, in Contrata Sancti Benedicti, in thalamo domus meae
habitationis. Praesentibus ser Leonardo quondam Bernardini Menestrinae de
Supramonte, et magistro Petro quondam Ioannis Segna Pellione, incolis
Tridenti testibus. Dominica filia quondam Petri de Fandt vidua relicta a
quondam Gotardo Franceschino de Trilaco, cum praesentia ex abundanti, et
consensu Bartholomaei sui filii, vendidit magnifico domino Ioanni Mariae
quondam domini Iacobi Thim civi Tridenti, arativam starii seminis in circa,
sitam in pertinentiis Trilaci, loco in la Campagna, pretio aestimato per
Petrum Pederzinum utrinque electum, renensium viginti septem.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
72. Anno1601, die veneris secundo mensis martii. Praesentibus domino
Caesare Scharduino, Antonio Ducato Viguli, et Antonio quondam Vigilii
Gislimberti de Trilaco testibus. Mathaeus, et Ioannes fratres filii quondam
ser Blasii Pilati de Trilaco vendiderunt domino Ioanni Mariae filio quondam
domini Iacobi Thin civis Tridenti una arativam, et vineatam stariorum trium
seminis in circa, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto sotto la Crosetta
de Piné, apud Franciscum de Piné, Dominicum filium quondam Aldrighetti
Pilati, et Antonium Gislimbertum, pretio rhenensium sexaginta trium, in
ratione etc., quos dedit in auro, et moneta. Alexander Gislimbertus notarius
scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
73. Anno 1604, indictione secunda, die martis 12 mensis octobris,
Tridenti, praesentibus domino Ioanne Davono, et magistro Mathaeo
52

ferrabovio habitatoribus Tridenti testibus. Domina Beneventura filia
quondam domini Petri de Veneris, uxor relicta quondam domini Hieronymi
Peveradae olim Tridenti habitatoris, cum praesentia ex abundante domini
Ioannis Iacobi eius filii consentientis, vendidit magistro Aloisio Cenago
sutori Tridenti, ac massario Fraternitatis novae Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, pro dicta Fraternitate ementi,
stipulanti, et recipienti, accedente consensu magnifici domini Dominici
Bonmartini Ministri, magnifici domini Georgii a Turri, domini Thomae
Longi, domini Dominici Avancini consiliariorum praesentium, et egregii
domini Ioannis Malpheri notarii per cedulam missam, et mei notarii uti
Vicarii dictae Fraternitatis, unum affictum perpetualem franchitabilem
stariorum viginti quatuor Frumenti, quem posuit super melioramentis unius
petiae terrae suae propriae arativae, et vineatae plodiorum septem circiter,
sitae in pertinentiis Tridenti, in loco alla Scala, apud magistrum Andream
Brugnam vegetarium, viam communem, et consortalem, super qua petia
terrae constitutus est alius affictus capitalis rainensium ducentorum, qui
solvitur dictae Fraternitati per dictam venditricem: pretio rainensium
centum, et quadraginta quatuor de carentanis 60 pro rainense. Quos
rainenses dictus magister Alosius solvit dictae venditrici in monetis aureis,
et argenteis de pecuniis dictae Fraternitatis pro affictibus franchitatis, nempe
uno pro capitali rainensium 60 franchitato ab Antonio Bello de Supramonte,
altero de rainensibus 72 franchitato ab haeredibus quondam magistri
Mathaei Sicheri, et altero rainensium novem franchitato a Petro Valerso de
Cadeno, et tres rainenses addidit de aliis redditibus, quibus pecuniis dicta
venditrix uti intendit pro recuperanda apotheca, stuba, et coquina a dominis
fratribus Trentinis. Promisit autem solvere dictae Fraternitati omni anno
staria 24 frumenti boni, sicci, nitidi, et cribellati, a taxam tamen, et iuxta
Constitutiones ill.mi, et rev.mi domini nostri Tridentini. Barnabas Mantius
filius quondam domini Achillis civis Tridenti publicus apostolica, et
imperiali auctoritatibus, collegiatusque Tridenti notarius scripsit.
74. Anno 1608, indictione sexta, die mercurii quinta mensis martii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris. Praesentibus magistro
Leonardo de Massiis textore Tridenti, et Donato Violoto de Paho habitatore,
et portitore Tridenti testibus. Donna Elisabeth uxor relicta quondam domini
Antonii Paisani de Trilaco, cum praesentia domini Baptistae eius filii
agentis annum vigesimum, et ultra, consentientis, imo parabolam dantis, de
dotibus suis vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti, unam
petiam terrae arativam, cum duobus filariis vitium intus, quantitatis starii
unius, et quartarum trium seminis ad corpus, et non ad mensuram, sitam in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto al Perar, sive alla Poza, apud Bernardum
53

de Fant, Ioannem solum dictum il Banalot de Banallo habitatorem Trilaci,
Franciscum de Tabarellis, et dominum emptorem, pretio rhenensium
quadraginta sex cum dimidio, quos dictus dominus emptor solvit dictae
Donnae Helisabethae in tot traieris, et cibeneris. Carolus filius domini Petri
Travaioni publicus imperiali authoritate notarius, collegiatsuque , et civis
Tridenti scripsit.
75. Anno 1608, indictione sexta, die sabbathi septima mensis iunii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in domo habitationis
infrascripti domini emptoris. Praesentibus Bartholomaeo filio quondam
Valentini Nardelli, Marco Segalino, his ambobus de Supramonte, et Nicolao
Botura de Ravina testibus. Nicolaus filius quondam Antonii de Margonis de
Ravina vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti unam petiam
terrae arativam, et vineatam quartarum trium unius plodii minus perticis
viginti, sitam in pertinentiis Ravinae, in loco dicto al Prade, apud viam
communem, dominum Natalem Sitium, dominum Ioannem Petrum
Pompeatum et Mathaeum de Margonis fratrem venditoris, pro pretio
renensium centum, et nonaginta octo, et librarum duarum, iuxta
aestimationem factam per dominum Sebastianum Banalum, et dominum
Simonem Margonnum de Ravina, aestimatores a partibus electos. Quod
pretium dictus dominus emptor solvit in toto auro, nempe in cechinis,
ungeris, et in moneta argentea, in tot talleris, et traieris: in cassatione unius
affictus renensium viginti septem, qui super dicta petia terrae solvebatur ipsi
domino emptori etc. Carolus Travaionus notarius Tridenti scripsit.
Lettera H.2
1. Anno 1523, indictione undecima, die iovis vigesimo secundo iunii
(sic). In civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris. Praesentibus
magistro Guielmino calzuario filio quondam ser Ioannis Antonii notarii de
Ber... districtus Novariae, cive, et habitatore Tridenti, domino Fratre
Christophoro de Padua Ordinis Sancti Francisci, Petro Mengarda de
Samono iurisdictionis castri Ivani testibus. Magister Ioannes a Serco filius
quondam domini Hieronymi de Canedo de Ienua civis, et habitator Tridenti
per tactum manus, et pro una libra piperis integri pro intratica, investivit
titulo, et nomine locationis Dominicum, et Iacobum fratres filios quondam
Petri de Crescimbenis de Fravezio, de parte unius domus muris muratae,
lignaminibus aedificatae, cupertae canelis et palea, iacentis in villa
Pisavachae districtus Tridenti, videlicet de illa parte, quae habet duos
revoltos, cum area, et una camera, et cum medietate curtivi, pro affictu
stariorum quinque frumenti omni anno solvendo in festo sancti Michaelis,
54

vel infra eius octavam. Gueilmus Gallus filius quondam egregii viri domini
Andreae Galli notarii, civis, et habitatoris Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit. Sed pro iunii legendum Ianuarii.
2. Anno 1538, indictione undecima, die dominico vigesimo secundo
decembris, Tridenti in stuba posteriori domus habitationis infrascripti
domini Ioannis Baptistae Hieremiae in Contrata Portae Oriolae.
Praesentibus Andrea filio quondam magistri Ioannis Iacobi Raviciae
brixiensis, alutario 14 Tridentino, et Ioanne quondam Bortholi de Supramonte
districtus Tridenti testibus. Dominus Ioannes Baptista de Hieremiis uti
exactor magnificae Communitatis Tridenti per tactum manus, titulo et
nomine emphiteoseos, et locationis perpetualis investivit Ioannem Mariam
hortulanum, filium quondam Ioannis de Vachariis de Colonia habitatorem
Tridenti, de uno horto vineato perticarum centum, et sexaginta, sito in
pertinentiis Tridenti su le Laste, a mane, meridie, sero, et septentrione apud
viam communem, pro affictu, et censu charantanorum sexdecim bonae
monetae omni anno in calendis martii solvendo. Christophorus Vaythalinus
filius quondam Martini Vaythalini civis Tridenti, publicus apostolica, et
imperiali authoritate notarius Tridenti, et collegiatus, et magnificae
Communitatis Tridenti cancellarius scripsit.
3. Anno 1540, indictione decimatertia, die lunae quinto mensis aprilis,
Tridenti in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus habitationis mei
notarii infrascripti. Praesentibus Baptista quondam Bartholomaei de
Paisanis, et Ioanne Antonio quondam Dominici de Columbinis, ambobus de
Trilaco, et habitatoribus, testibus. Bonus quondam Nicolai de Bonetis de
Trilaco per se, et suos haeredes, ac nomine Christofori fratris sui, pro quo de
rato in forma promisit in propriis bonis, vendidit ser Ioanni quondam
Augustini Vallis Tellinae, civi, et habitatori Tridenti, unam petiam terrae
aratoriam stariorum duorum seminis, vel circa, cum uno filario vitium,
positam in pertinentiis Trilaci, in loco ubi dicitur in Compesautri, apud
dictum venditorem, viam communem, et haeredes quondam Antonii del
Bon, pretio rhenensium quindecim in ratione librarum quinque bonae
monetae de Marano pro singulo rhenense. Aldrigetus filius ser Antonii de
Gislimbertis de Trilaco civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit.
4. Anno 1558, indictione prima, die lunae vigesimo primo mensis
novembris, Tridenti in Contrata Lata, in stuba domus mei notarii
14 In margine: Garbaro.
55

infrascripti. Praesentibus magistro Antonio Bassanensi, habitatore Tridenti,
et Christano quondam Ioannis Bonelli de Ultra Castello Pahi molitore
Tridenti testibus. Dominus Ioseph filius quondam domini Betini de Georgiis
brixiensis, habitator Tridenti, vendidit Ioammi Bernardo filio quondam
magistri Antonii Parolarii civi Tridenti, unum affictum brentarum sex vini
albi bulliti, et stariorum duorum frumenti ad communem mensuram civitatis
Tridenti, qui solvitur eidem domino Iospeh omni anno in festo sancti
Michaelis, vel eius octava per excellentem doctorem dominum Franciscum
Queta, et constitutus est super una petia terrae arativa, et vineata plodiorum
duorum, vel circa, posita in pertinentiis Tridenti, in loco dicto alla Provina,
pretio rhenensium octuaginta duorum in ratione librarum quinque bonae
monetae de Marano pro singulo rhenense, quos praefatus emptor solvit in
auro, et monetis usualibus. Iob filius quondam ser Antonii Iob de Cunevo
Vallis Annaniae tridentinae dioecesis, publicus imperiali auctoritate
notarius, et civis Tridenti scripsit.
5. Anno 1563 (sic), indictione tertia, die martis 21 mensis maii,
Tridenti, in studio domus mei notarii. Praesentibus Antonio quondam Pasini
de Trilaco, et Iacobo quondam Ioannis de Vigolinis de Trilaco testibus.
Leonardus quondam Baldessaris Gislimberti de Trilaco vendidit magistro
Seraphino bastario, quondam ser Dominici de Leffo civi Tridenti unum
affictum stariorum duorum cum dimidio frumenti, quem posuit de, et super
petia terrae aratoria stariorum trium seminis vel circa, posita in pertinentiis
Trilaci, in loco al Muredel, apud Antonium murarium, Ioannem Gilbertum,
et vias communes, pretio rainensium quindecim, quos dictus emptor solvit
in moneta. Aldrigetus Gislimbertus notarius scripsit. Antonius filius
quondam egregii domini Aldrigeti Gislimberti notarii Tridenti publicus
imperiali auctoritate notarius ex auctoritate sibi data per magnificum
dominum Franciscum Bethiam Praeturae tridentinae locumtenentem
descripsit: sed legendum anno 1560, ut conveniant indictio tertia, et dies
martis 21 maii: nam anno 1563 fuit indictio sexta, et dies 21 maii, iuxta
literam dominicalem C. fuit dies veneris. Praefatus Seraphinus fuit
cognomento Galliciolus, uti constat ex Albo civium Tridenti ad annum
1576, et ex eius lapide sepulchrali olim iacente in coemeterio S. Mariae
Maioris Tridenti. Leffum autem, vulgo Leffe, situm est in dioecesi
Bergomensi.
6. Anno 1564, indictione septima, die lunae tertio decimo mensis
martii, in civitate Tridenti in Contrata Schivabrigae, in stuba domus
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Ioanne filio
domini Leonardi Pompeati cive Tridenti, Francisco filio quondam ser Pauli
56

Tabarelli de Trilaco, et Francisco filio quondam Hieronymi Valandri de
Cadeno testibus. Ioannes filius quondam Antonii a Prato de Garniga
vendidit ser Iacobo filio quondam alterius Iacobi Tin de Pronenborg hospiti
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, unum affictum stariorum
duorum frumenti ad communem mensuram civitatis Tridenti, positum super
unam eius petiam terrae, iacentem in pertinentiis Garnigae zapatoriam, et
vineatam capacitatis trium zapatorum, apud Leonardum a Prato, Thomasium
quondam Christani a Prato, iura Sancti Osbaldi, et Antonium a Platea de
Garniga, pretio, et finito mercato rhenensium duodecim bonae monetae de
Marano. Gothardus filius quondam providi viri domini Pauli Franceschini
de Trilaco civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
7. Anno 1565, indictione octava, die mercurii 17 mensis octobris,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus habitationis filiorum,
et haeredum quondam magistri Symonis Capetae sartoris, et prosenetae alias
Tridenti. Praesentibus magistris Balthesare velutario filio quondam ser
Antonii Fornerii hospitis, Christophoro fabro ferrario filio ser Symonis de
Bernardis de Nogaredo iurisdictionis Castri Novi Vallis Lagarinae, et ser
Iacobo formaiaro filio quondam Georgii de Sinistrariis novariensis, omnibus
civibus, et habitatoribus Tridenti testibus. Magister Bernardinus tinctor
pannorum filius quondam ser Ioannis Francisci de Salodio civis, et habitator
Tridenti, iure emphiteutico vendidit, partimque permutavit magistro
Christano tinctori pannorum filio quondam Iacobi de Vicentinis de villa
Villae Vallis Lagarinae iurisdictionis Castri Novi, nunc civi, et habitatori
Tridenti, unam domumculam cum modico curtivo contiguo, muris, et
lignaminibus aedificatam, positam in civitate Tridenti, in Contrata Portellae,
apud haeredes quondam Bartolomaei Zavatini, apud viam communem, et
apud Domum Dei, aestimatam per magistrum Antonium fabrum lignarium
filium quondam magistri Adami Carpentarii civem Tridenti, et magistrum
Baptistam Borellam filium quondam magistri Antonii Borellae muratorem
Tridenti degentem, rhenensibus centum et octo in ratione librarum quinque
bonae monetae maranensis pro singulo rhenense: a quibus detrahendus
affictus infrancabilis et irredemptibilis carantanorum triginta solvendus
ecclesiae S. Mariae Maioris Tridenti: et alius affictus etc. Martinus Malpaga
civis Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit. Iob filius
quondam ser Antonii Iob de Cunevo Vallis Annaniae tridentinae dioecesis,
publicus imperiali auctoritate notarius, et civis Tridenti descripsit.
8. Anno 1566, indictione nona, die martis vigesimo nono ianuarii, in
Contrata a Mur pertinentiarum Trilaci, in loco infrascripto. Praesentibus ser
57

Baptista filio quondam ser Antonii Castelli, et Iacobo filio Bartholomaei
Banalli del Merlo de Trilaco testibus. Dona Francisca filia quondam Petri
Ropelae de Saleto Pahi civis, et habitatoris Tridenti, et uxor Ioannis Ortolani
filii quondam Ioannis Ortolani de Tridento, in executionem licentiae sibi
datae et concessae per magnificum dominum Praetorem Tridenti die
mercurii 23 praesentis, realem possessionem accepit petiae terrae arativae,
et vineatae stariorum duorum seminis in circa, positae in pertinentiis Trilaci,
in loco a Mur, virtute sui crediti, sortis, et affictuum de quibus in actis anni
1549, et pro expensis iudicialibus mediante consignatione dicti affictus sibi
facta pro parte suae dotis per Ioannem Antonium Ropelae fratrem suum.
Quam possessionem ei dedit Leonardus Columbinus notarius, una cum
Camillo Vinoto vicentino officiali Tridenti cavalerio. Leonardus filius
quondam Ioannis Antonii de Columbinus de Trilaco civis, et habitator
Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
9. Anno 1566, indictione nona, die lunae 25 mensis novembris, Tridenti
in Contrata Sancti Benedicti. Praesentibus Antonio filio meo, Sisino, et
Ioanne fratribus quondam Simonis de Avanzin de Madrutio testibus.
Leonardus quondam Baldessaris Gislimberti de Trilaco vendidit magistro
Seraphino bastario civi, et habitatori Tridenti, unum affictum stariorum
duorum frumenti, quem posuit de, et super petia terrae arativa stariorum
quatuor seminis, vel circa, in pertinentiis Trilaci, in loco alla Gemanor,
apud Marcum Antonium Banallum, Valentinum Tabarellum, viam
consortalem, et viam communem, ptretio rainensium duodecim, quos habuit
in tanto blado. Aldrigetus Gislimbertus notarius scripsit. Antonius filius
quondam domini Aldrigeti Gislimberti notarii, et civis Tridenti publicus
imperiali auctoritate notarius descripsit.
10. Anno 1570, indictione decimatertia, die sabbati 14 martii, Tridenti
in Contrata Macelli. Praesentibus ser Baptista Castello, Antonio filio
quondam Blasii Butarini, et Gothardo de Fantibus, omnibus de Trilaco, ac
magistro Ioanne Maria Stefanino cerdone Tridenti testibus. Iacobus filius
quondam Iacobi Tim, dictus Iachele, hospes Tridenti, dedit, solvit, et
numeravit nobili domino Hieronymo filio quondam nobilis domini Ioannis
Marci Sichi, civi, et habitatori Tridenti, rhenenses sexaginta quinque, libras
tres, et carentanos quinque bonae monetae maranensis, uti priori creditori
iudicato ex venditione facta locorum in pertinentiis Trilaci dicto Iacobo in
praeiuditium haeredum quondam Maphaei, et Ioannis de Martinis de
Trilaco, iuxta processum etc. Item idem Iacobus dixit solvisse quondam
domino Patricio Turcho notario Tridenti pro expensis iudicialibus processus,
sportulis, et aliis rhenenses quatuordecim, libram unam, et carentanos
58

septem die 21 maii 1568, quae summae ascendunt ad rhenenses octuaginta
monetae suprascriptae. Leonardus Columbinus de Trilaco civis, et habitator
Tridenti, notarius scripsit. Sed notandum, quod anno 1570 currente litera
dominicali A. dies 14 martii non fuit dies sabbati, sed dies martis, quodque
toto illo anno dies 14 mensis fuit sabbatum in solis mensibus ianuarii, et
octobris.
11. Anno 1571, indictione decimaquarta, die iovis 6 mensis septembris,
in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in studio domus mei
notarii infrascripti. Praesentibus magistro Gaspare sartore, magistro Paulo
quondam domini Gasparis de Ferrariis civibus Tridenti, Dominicoque
Francisci Pedercini de Covalo districtus Tridenti testibus. Bartholomaeus
quondam Ioannis de Bertholomedis de Covalo praedicto vendidit domino
Iacobo quondam Iacobi Thim de Promenburch habitatori Tridenti, dicto
Iachele, unum pratum positum in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur alla
Chizola, unius plaustri cum dimidio, vel circa, versus septentrionem apud
iura ecclesiae Trilaci, cum servitute ipsum rigandi, pretio rhenensium
triginta septem in ratione librarum quinque bonae monetae de Marano pro
singulo rhenense, quibus solvit mercedes medici, et medicinas occasione
vulneris illati per Iacobum eius fratrem in personam Antonii de Matthaeis.
Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander Gislimbertus
notarius descripsit.
12. Anno 1572, indictione decimaquinta, die martis octavo mensis iulii,
in civitate Tridenti, in sala domus infrascripti domini venditoris.
Praesentibus magistro Gaspare sartore quondam magistri Matthaei cerdonis,
et magistro Laurentio quondam magistri Vincentii selarii, civibus Tridenti
testibus. Magnificus utriusque iuris doctor dominus Odoricus Paverfant
civis Tridenti, uti procurator Christophori quondam magistri Angeli
barbitonsoris civis Tridenti, iure emphytheotico affictus perpetualis
ranensium quattuor, qui solvitur Domui Dei Batutorum Laicorum civitatis
Tridenti, vendidit domino Iacobo quondam ser Iacobi Thim hospiti
Tridenti, omnia iura sua utilis dominii, et melioramentorum, quae habet,
habebat, et habere poterat in una domo muris, et lignaminibus aedificata,
tegulis cooperta, posita in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris,
versus sero apud viam communem, versus mane apud dominum Iob
notarium pro casali, et partim apud haeredes quondam domini Andreae
physici, pretio secundum aestimationem factam per magistrum Iosephum
Giarolam, et magistrum Antonium Melotum muratores, et magistrum
Gabrielem de Orlandis fabrum lignarium homines electos, ranensium
ducentorum, et quadraginta septem, et carentanorum duodecim in ratione
59

franchi, bonae monetae. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit.
Alexander Gislimbertus notarius Tridenti descripsit.
13. Anno 1572, indictione decimaquinta, die martis secundo mensis
septembris, in civitate Tridenti, in studio palatii episcopalis. Praesentibus
Francisco filio Antonii Mazolli de Murio Vallis Lagarinae, domino Carolo
quondam domini Hieronymi Stigelmair alemano, et magistro Laurentio
selario quondam Vincentii Tangatini Tridenti testibus. Magister Iacobus
quondam alterius magistri Iacobi Tin alemani, habitator Tridenti, magistro
Christophoro quondam magistri Angeli Castelli, alias barbitonsoris Tridenti,
dedit rhenenses quadraginta sex, libras quatuor, et unum carentanum
denariorum bonae monetae Marani in tot monetis argenteis, pro residuo
integralis, et completae solutionis pretii domus anno proxime elapso per
eum emptae, ac sitae in Contrata S. Mariae Maioris. Ioannes filius quondam
egregii domini Antonii Dro de Malpherio, civisque Tridenti, notarius
publicus scripsit.
14. Anno 1573, indictione prima, die iovis tertia mensis decembris,
Tridenti in Contrata S. Benedicti, in stuba mei notarii. Praesentibus
Christophoro quondam domini Grisostemi Collevae cive Tridenti, et domino
Ludovico filio magnifici domini capitanei Baptistae Balduini cive Tridenti
testibus. Bartholomaeus quondam Iacobi Peterlana de Supramonte vendidit
Ioannino quondam Ioannis de Bortholis de Supramonte unum affictum
stariorum trium cum dimidio frumenti, qui solvitur per Antonium Valandri
de Cadeno, et positus est super petia terrae arativa, et vineata stariorum
duorum, vel circa, in pertinentiis Cadeni a Camauro, pretio rainensium
viginti unius. Antonius Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
15. Anno 1577, indictione quinta, die martis decimo secundo (sic)
mensis novembris, in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in
stuba domus mei notarii infrascripti. Praesentibus excellenti utriusque iuris
doctore domino Petro Syrena cive Tridenti, Iohanne quondam Bartholomaei
Gratioli de Vezano, et Marco quondam Iohannis de Paulis de Covalo,
omnibus districtus Tridenti testibus. Benevenuta quondam Simonis de Piné,
et uxor quondam Leonardi Gislimberti de Trilaco, vendidit domino Iacobo
quondam alterius Iacobi Thim de Marchesata Prunenburg, habitatori
Tridenti, unam petiam terrae arativam stariorum quatuor quantitatis seminis,
positam in pertinentiis dictae villae Trilaci, in loco ubi dicitur a la Gemeron,
apud Marcum Antonium Banalum, et Valentinum Tabarellum, pro pretio
rhenensium quinquaginta trium in ratione librarum quinque bonae monetae
60

de Marano pro singulo rhenense. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius
scripsit. Franciscus doctor, et imperiali auctoritate notarius, filius excellentis
iuris utriusque doctoris domini Ioannis Baptistae Calavini civis Tridenti
descripsit.
16. Anno 1581, indictione nona, die lunae 13 martii, Tridenti,
praesentibus domino Baptista quondam domini Valentini Micheleti, domino
Federico quondam domini Hieronymi Guarengo, et Aldrigeto filio magistri
Gratiadei de Leonardis de Comaio textoris civibus Tridenti testibus.
Antonius quondam Ioannis Agustini Vallis Thelinae, dictus il Fachin,
habitator ad Sanctam Mariam Magdalenam civis Tridenti, vendidit domino
Iacobo Thin hospiti Tridenti unam petiam terrae duorum filariorum terreni,
cum duobus filariis vitium intus, perticarum 450 iuxta aestimationem
domini Odorici Ciciliani, sitam in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur cot al Sas
a Compesaltri, apud iura Domus Dei, et haeredes Christophori Vigolini,
pretio rhenensium triginta. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit.
17. Anno 1581, indictione nona, die lunae vigesimo septimo mensis
novembris, in pertinentiis villae Trilaci iurisdictionis Tridenti, in quodam
loco dicto in Compesaudri. Praesentibus Antonio quondam Simonis
Zuchati, Antonio quondam Petri del Bon, et Blasio filio Antonii Columbini
omnibus de Trilaco testibus. Expositum fuit, quod anno praesenti ser
Antonius quondam Ioannis Fachini de Tridento inductus fuit ad corporalem
possessionem unius petiae terrae sitae in pertinentiis Trilaci, in loco dicto
Compesaudri, apud iura Domus Dei Tridenti, alias venditae in praeiuditium
uxoris Ioannis de Prant de Trilaco ad publicum incantum pretio rhenensium
triginta, ultra defalcationem quarti, aratoriae, et partim vineatae perticarum
450 per Iacobum Lasinum offitialem publicum magnificae Communitatis
Tridenti: quodque petiam eamdem vendidit ser acobo Tim dicto Iachele
habitatori Tridenti, et pretium eiusdem habuit. Iulius filius egregii domini
Iob de Iob notarii, et civis Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius
Tridenti scripsit.
18. Anno 1582, indictione decima, die martis decimo iulii, Tridenti,
praesentibus Iosepho quondam Iacobi Goseti civis Tridenti, et Ioanne
quondam Antonii de Mochatis de Monclasicho Vallis Solis habitatore
Tridenti testibus. Magister Filipus quondam Antonii lapicidae de Friziis
civis Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, vendidit domino Iacobo Thin
civi Tridenti affictum perpetualem, salvo pacto de se francando quod habet
affictalinus, stariorum septem frumenti, qui solvitur omni anno in festo
sancti Michaelis per Vigilium Novarinum de Pisavacha, ex una petia terrae
61

aratoria, et vineata unius plodii, in pertinentiis Pisavacae, in loco dicto al
Plaz: qui affictus solvebatur in primis Ioanni Bernardo campanario Tridenti,
et modo ipsi venditori uti creditori eius haeredum, pretio renensium 42.
Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander Gislimbertus
notarius, et civis Tridenti descripsit.
19. Anno 1583, indictione undecima, die veneris (sic) octavo mensis
februarii, Tridenti, in stuba domini venditoris. Praesentibus magistro Paulo
quondam domini Gasparis Ferrarii velutario, cive Tridenti, et domino
Silvestro quondam Gabrielis Caretonelii de Avio dicto Forabosco,
habitatore Tridenti testibus. Egregius dominus Ioannes Baptista quondam
domini Malchiorii Calvi civis Tridenti, vendidit domino Iacobo Thin de
Pronenburg civi Tridenti, unam petiam terrae arativam, et prativam in uno
tenere, positam in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur a la Gamenor, stariorum
decem et octo, apud il Palù in Salvareza a meridie, ac haeredes magnifici
domini Tomasi Tabarelli a sero, pretio renensium ducentum et quinquaginta
duorum, in ratione ranensium 24 pro quolibet stario. Ioannes Gulielmus
Calavinus notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsit. Sed
sciendum, quod anno 1583 currente litera dominicali B. dies octavus
februarii non fuit dies veneris, sed dies martis. Legendum ergo die veneris
decimo octavo mesnis februarii, ut notae chronicae conveniantur inter se.
20. Anno 1584, indictione duodecima, die veneris sexta mensis ianuarii,
in Contrata Sancti Ioannis civitatis Tridenti, in stuba superiori Domus Dei
Fraternitatis Battutorum Laicorunm. Praesentibus Stephano filio
Bartholomaei de Gregoriis de Romallo Vallis Annaniae, habitatore
Tridenti, et domino Alessio filio quondam domini Sensii de Mercatoribus de
Gandino habitatore pariter Tridenti testibus. Ibique constituti, convocati, et
congregati dominus Ioannes Hieronymus Syrena tamquam Minister, et eo
nomine Fraternitatis praedictae Battutorum Laiconrum Domus Dei de
Tridento, excellens iuris utriusque doctor dominus Antonius Iob, tamquam
Vicarius ipsius Fraternitatis, domini Ioannes Baptista Bordonia, Baptista
Guerinonus, Baptista de Vastis, Ioannes Donatus Migacius, Franciscus
Crucifixus, Mathaeus Trentinus, Mercurius Bordonia, Ioseph de Martinis
aromatarius, Sensius de Triangis, et magister Bonfadinus aurifex, consules,
et gubernatores praedictae Fraternitatis, ac dominus Ioannes Maria Pichus
florentinus massarius dictae Fraternitatis, nemone eorum discrepante, vigore
pacti, quod habet infrascriptus affictalinus de se franchitando ab infrascripto
affictu, absolverunt, franchitarunt, et liberarunt ser Iacobum filium quondam
alterius Iacobi Tim hospitis (sic) Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, uti
emptorem, et possessorem domus, quae erat quondam magistri Angeli alias
62

arbitonsoris Tridenti, iacentis in Contrata S. Mariae Maioris, ab ulteriori
solutione unius affictus librarum decem et octo in pecuniis, qui solvebatur
singulo anno per ipsum ser Iacobum dictae Fraternitati super praedicta
domo, ultra aliud (sic) affictum livellum librarum duarum in pecuniis, qui
solvitur, et solvi debet ultra praedictum affictum per ipsum ser Iacobum
praedictae Fraternitati super eademmet domo. Hanc franchitationem
fecerunt pro pretio raynensium septuaginta duorum, in ratione librarum
quinque bonae monetae de Marano pro singulo raynense, quos dictus ser
Iacobus solvit in tot monetis argenteis, et ipsi domini gubernatores talem
pecuniam posuerunt in cassetta solita, cuius claves sunt penes praefatum
dominum Ministrum, Vicarium, et massarium, iuxta tenorem novorum
Capitulorum ipsius Fraternitatis. Ioannes Franciscus Turcus filius quondam
egregii domini Ioannis Patricii Turci, publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius, et civis Tridenti scripsit.
21. Anno 1584, indictione duodecima, die lunae 4 iunii, Tridenti in
stuba episcopalis palatii. Praesentibus domino Fratre Salvatore de Sancto
Marco, et domino Hiliprando Piper cive Tridenti, et Petro de Piné testibus.
Coram magnifico domino Ioanne Hordelafio Praetore Tridenti domina
Vincentia quondam domini Hieronimi (sic) Gislimberti civis Tridenti, et
uxor domini Francisci quondam domini Baptistae Veronensis habitatoris
Trilaci, vendidit domino Iacobo Thin civi Tridenti unam petiam terrae
arativam, et vineatam stariorum trium seminis, vel circa, in pertinentiis
Trilaci, ubi dicitur a Mior, apud dominum emptorem, et dominum
Baptistam de Castello, aestimatam rhenensibus 46, quos dominus emptor
solvit in moneta. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit.
22. Anno 1584, indictione duodecima, die lunae 25 iunii, Tridenti in
studio meo, praesentibus Ioanne Antonio Snaidero de Supramonte,
habitatore Tridenti, et Christophoro quondam Antonii Cavedeni de Sardagna
testibus. Magister Philippus quondam Antonii de Fritiis lapicidae, habitator
Tridenti, verus, et liquidus debitor rhenensium sexaginta ex puro mutuo
recepto in tantis cechinis a domino Iacomo (sic) Thin cive Tridenti, eos
solvere, et restituere promisit in termino unius anni proxime futuro, alioquin
possit pignorari sub poena Familiae etc., ex nunc obligando omnia bona sua
praesentia, et futura, et in spetie unum hortum ad Pede Castellum apud
magnificum dominum Franciscum Particella, ac la Polentona, qui vendi
possit via executiva, nulla servata iuris forma. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit.
63

23. Anno 1584, indictione duodecima, die sabbati decimo septimo
mensis novembris, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in apotheca
domus infrascripti domini emptoris. Praesentibus domino Bpatista Castello,
patre mei notarii infrascripti, ser Andrea quondam Francisci Fadanelli de
Cadeno de dicto loco, et Ambrosio quondam magistri Guidi de Galvagnis
fabro ferraio alla Fossina testibus. Ioannes filius quondam Antonii Butarini
de Trilaco districtus Tridenti, vendidit domino Iacobo Thin hospiti Tridenti
unam petiam terrae arativae stariorum quatuor seminis in circa, positam in
pertinentiis Trilaci, in loco alle Laste in capo de Val, apud viam
communem, haeredes Francisci Tabarelli de Trilaco, et haeredes quondam
Hieronimi (sic) Gislimberti de Trilaco, pretio, et finito mercato raynensium
quinquaginta in ratione librarum quinque denariorum bonae monetae, quos
dictus dominus emptor dedit, solvit, et numeravit dicto venditori in tot
monetis venetis. Petrus filius domini Baptistae Castelli de Trilaco civis, et
habitator Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
24. Anno 1584, indictione duodecima, die lunae 19 mensis novembris,
Trilaci in stuba domus mei notarii infrascripti. Praesentibus Pelegrino
quondam Blasii Parisii de Covalo, et Dominico filio Laurentii Faesii de
Fravetio testibus. Mathaeus quondam Antonii Endrici de Trilaco vendidit
ser Iacobo quondam ser Iacobi Thim habitatori Tridenti, unam petiam terrae
arativam, et vineatam stariorum duorum seminis, vel circa, in pertinentiis
Trilaci, in loco ubi dicitur in Camplan, apud Bartholomaeum Mazonellum,
et Donatum de Fant, pretio rainensium quadraginta sex in ratione librarum
quinque bonae monetae de Marano pro singulo rennense (sic): quod pretium
dictus emptor solvit in moneta. Dictum locum aestimarunt dicto pretio
Franciscus de Lasino, et Petrus de Piné homines per partes electi. Antonius
filius quondam domini Aldrigeti Gislimberti notarii tridentini, publicus
imperiali auctoritate notarius scripsit.
25. Anno 1586, indictione decimaquarta, die veneris 28 novembris, in
stuba mea Tridenti. Praesentibus dominis Michaele Gallasio, et Baptista
Guerinono testibus. Bartholomaeus quondam Pauli Mazonelli de Trilaco
vendidit dominae Luciae uxori quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti,
praesenti, pro se, et Ioanne Maria filio pariter ementi, affictum stariorum
duorum frumenti, quem constituit super una petia terrae arativa stariorum
trium seminis, in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur in Valle, apud Ioannem
Ron, et Antonium Paysanum, pretio ranensium duodecim, quos dicta
domina emptrix solvit in moneta. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius
scripsit. Barnabas Mantius notarius collegiatus Tridenti descripsit.
64

26. Anno 1586, indictione decimaquarta, die veneris 12 septembris,
Tridenti, praesentibus nobili domino Michaele Gallasio cive Tridenti, et
Antonio quondam Iacobi de Franceschinis de Vigulo, et magistro Filipo
quondam Antonii de Fritiis lapicida cive Tridenti testibus. Dominus
Laurentius filius quondam Iacobi Sinistrarii, et quondam dominae Martae
Garnigae, et eius haeres, vendidit dominae Lucia uxori quondam Iacobi
Thim civi Tridenti, praesenti, uti gubernatrici, et curatrici Ioannis Mariae
eius filii, pro se, et pro dicto eius filio ementi unum affictum perpetualem
librarum 20 monetae de Marano, cum sua proprietate, sive sit francabilis,
sive livellus, qui solvitur per haeredes quondam dominae Ciciliae
Pederzolae uxoris quondam Dominici de Florianis de Calavino, ex una
domo in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, pretio ranensium
octuaginta. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Barnabas
Mantius notarius collegiatus Tridenti descripsit.
27. Anno 1587, indictione decimaquinta, die veneris 20 martii, Tridenti
praesentibus excellenti domino Ioanne Baptista Calavino cive Tridenti,
magistro Baptista quondam magistri Bartholomaei Tambosii sartore
Tridenti, et Dominico quondam Baldesaris Fontanae de Mugazono testibus.
Egregius dominus Antonius quondam domini Aldrigeti Gislimberti notarius,
et civis Tridenti, vendidit dominae Luciae uxori quondam domini Iacobi
Thin civis Tridenti, praesenti, pro se, et Iohanne Maria eius filio ementi
unam petiam terrae arativam, et vineatam stariorum trium seminis, vel circa,
in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur a Mur, pretio rhenensium quinquaginta
quatuor. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scrispit. Franciscus doctor,
et imperiali auctoritate notarius, filius excellentis iuris utriusque doctoris
domini Ioannis Baptistae Calavini civis Tridenti descripsit.
28. Anno 1588, indictione prima, die mercurii 6 aprilis, Tridenti in
studio meo. Praesentibus egregio domino Alexandro Gislimberto notario, et
Ioanne Maria Cimadoro (sic) testibus. Bartholomaeus quondam Pavoli
Mazonelli de Trilaco vendidit dominae Luciae uxori quondam Iacobi Thin
civis Tridenti, praesenti, pro se, et Ioanne Maria eius filio ementi, affictum
stariorum duorum frumenti, quem constituit super una petia terrae arativa
stariorum trium seminis, in pertinentiis Trilaci, ubi dicitur a Val, apud
Bartholomaeum Zovanonum, Antonium Paisanum, et Ioannem Zilbertum
detto Ron. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit.
29. Anno 1588, indictione prima, die veneris decimo tertio mensis maii,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in studio domus excellentis doctoris
65

domini Ioannis Baptistae Calavini. Praesentibus ipso excellente doctore
Calavino, magistro Filipo quondam magistri Antonii de Frizis lapicida
Tridenti, et Attilio filio quondam Liberalis Ceti habitatore Trilaci testibus.
Spectabilis dominus Ioannes Gulielmus filius quondam spectabilis domini
Francisci Calavini notarius, civis, et habitator Tridenti vendidit dominae
Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thim olim hospitis, et civis
Tridenti, ementi, et recipienti vice, et nomine Ioannis Mariae eius filii, et
tamquam eius gubernatrici, unum affictum brentarum trium vini bulliti ad
communem mensuram Tridenti, solvendum omni anno in festo sancti
Michaelis, vel eius octava per Ioannem Antonium de Prandis de Trilaco,
cuius capitale est de rhenensibus triginta quinque. Item alium affictum
brentarum trium vini, et stariorum sex frumenti ad dictam mensuram
civitatis Tridenti, qui solvitur omni anno per haeredes quondam Valentini
Tabarelli de Trilaco, cuius capitale est de rhenensibus septuaginta uno. Et
hoc pretio raynensium centum et sex in ratione librarum quinque
denariorum bonae monetae, quos dicta domina emptrix solvit in tot monetis
argenteis venetis. Petrus Castellus civis, et habitator Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
30. Anno 1588, indictione prima, die sabbati 6 augusti, Tridenti in
studio domus mei notarii. Praesentibus Francisco filio Augustini de
Augustinis de Supramonte, magistro Laurentio quondam Dominici de
Andreolis de Vigo Lomasi sartore, et habitatore Tridenti testibus. Dominus
Ioannes quondam Andreae de Martinis de Besagno habitator Pisavacae,
dictus il Zender del Fachino, vendidit dominae Luciae uxori quondam
domini Iacobi Thin hospiti Tridenti, pro se, et eius filio ementi, affictum
stariorum quinque frumenti ad mensuram Tridenti, quem constituit super
melioramentis unius petiae terrae arativae, et vineatae stariorum
quinquaginta seminis, in pertinentiis Pisavacae, ubi dicitur a la Poza, et
Broilo, apud domos Pisavaace, apud viam communem, dominum Ioseph de
Blanchis, haeredes Dominici de Gothardis, et haeredes Vigilii Naverini,
pretio rhenensium centum et quinquaginta, salvo tamen iure aliorum
affictuum, qui solvuntur ex dicto loco. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit.
31. Anno 1588 inditcione prima, die martis decimo octavo mensis
octobris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus mei
notarii infrascripti. Praesentibus domino Laurentio quondam Iacobi
Sinestrarii cive Tridenti, et Iacobo filio Ioannis Gratioli de Vezano
habitatore Tridenti testibus. Antonius quondam Ioannis Mazonelli de
Trilaco vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi
66

Thim olim hospitis, et civis Tridenti, ementi nomine, et vice Ioannis Mariae
eius filii, unum hortum cum revolto detecto quantitatis quartarum trium
seminis, positum in pertinentiis Trilaci, in loco alla Crosara, apud viam
communem, et Gulielmum de Martinis, pretio raynensium triginta unius in
ratione librarum quinque bonae monetae, de quibus primo bonificavit
capitale rhenensium 18 unius affictus, qui erat constitutus super dicto horto,
stariorum trium frumenti. Item libras viginti novem pro tot blado sibi dato.
Reliquum vero dicti pretii dicta diomina emptrix solvit in tot monetis
venetis argenteis. Petrus Castellus notarius scripsit.
32. Anno 1589, die sabbati 10 iunii in stuba episcopalis palatii Tridenti.
Praesentibus domino Bartholomaeo Perzino notario, magistro Filipo pintero,
et Leonardo quondam Nicolai Nardelli de Supramonte testibus. Coram
magnifico domino Praetore comparuit domina Vicentia quondam domini
Hieronimi Gislimberti civis Tridenti, et uxor domini Francisci quondam
domini Baptistae veronensis habitatoris Tridenti, et exposuit, quod de anno
1584 die 4 iunii vendidit quondam domino Iacobo Thim unam petiam terrae
arativam, et vineatam stariorum trium seminis, vel circa, in pertinentiis
Trilaci, ubi dicitur a Mur, cum pacto de retro emendo termino annorum
quinque. Et quia domina Lucia uxor dicti quondam domini Iacobi, et tutrix
Ioannis Mariae filii, obtulit ei ranenses novem, ut cederet dicto pacto, ipsi
cessit. Ioannes Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Barnabas Mantius
notarius collegiatus Tridenti descripsit ex auctoritate sibi concessa per
clarissimum dominum Sempronium Schachinum Praetorem Tridenti.
33. Anno 1589, indictione secunda, die martis 14 martii, in studio meo
tridenti, praesentibus nobili domino Michaele Gallassio, et magistro
Laurentio quondam Dominici de Andreolis de Devo Randenae sartore
Tridenti, Stefanus quondam Nicolai Florini de Covalo vendidit dominae
Luciae uxori quondam domini Iacobi Thini hospitis, et civis Tridenti,
ementi pros e, et eius filio, unam petiam terrae arativam stariorum octo
seminis in pertinentiis Covali, ubi dicitur ai Crezi, apud viam communem,
Iohannem Corerium, et Domum Dei civitatis Tridenti. Item aliam petiam
terrae arativam unius starii seminis, vel circa, in dicto loco, et pertinentiis,
apud Iacobum de Bartholamedis, Thomasium de Poulis, viam communem,
et Domum Dei, pretio ranensium centum, quos habuit, et cum quibus emit
praedictas petias terrarum a domino Antonio Baldo hospite. Ioannes
Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius, et
civis Tridenti, ex auctoritate sibi data per magnificum dominum
Sempronium Scachinum nobilem parmensem, et civitatis tridentinae
Praetorem relevavit.
67

34. Anno 1589, indictione secunda, die mercurii 28 decembris, in studio
meo Tridenti, praesentibus nobili domino Michaele de Castro Campi, et
nobili domino Vigilio Scratimperger civibus Tridenti testibus. Iacobus
quondam Dominici Blanzardi Trilaci vendidit dominae Luciae uxori
quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti, pro se, et Ioanne Maria eius
filio ementi, unum pratum, positum in Super Monte Trilaci, in loco ditto in
Prada, dove se dice alla Caura, unius plaustri foeni, vel circa, apud
Ioannem Zilberti, haeredes Hieronimi Dragoni, Bartholomaeum de Pin, et
Bartholomaeum Martini, cum iure, et servitute activa per prata solita, et
viam consortalem, pretio ranensium 14.2.6 iuxta aestimationem factam per
Petrum de Piné, et Ioannem Columbini, quos solvit domina emptrix in
moneta, computatis libris 3 pro uno stario frumenti. Ioanens Gulielmus
Calavinus notarius scripsit. Barnabas Mantius notarius collegiatus Tridenti
descripsit. Se notandum, quod anno 1589 currente litera dominicali A. die
28 decembris fuit dies iovis, non vero mercurii.
35. Anno 1590, indictione tertia, die veneris 23 mensis februarii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus habitationis
infrascriptae emptricis. Praesentibus egregio domino Ioanne Baptista
notario, filio quondam egregii domini Gothardi Franceschini olim notarii
Tridenti, domino Francisco filio quondam domini Ioannis Antonii Ioannoni
cive, et mercatore Tridenti, et Bernardino filio quondam Marci Antonii
Banali de Trilaco districtus Tridenti, omnibus testibus. Ioannes filius
quondam Iacobi de Fantibus, et Antonius filius quondam Valentini
Tabarelli, ambo de Trilaco, in solidum vendiderunt donae Luciae filiae
quondam Ioannis Mariae Veronensis, uxori relictae quondam ser Iacobi Tim
civis Tridenti, infrascripta bona, videlicet unam petiam terrae aratoriam a
stariis duobus seminis, in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in la Campagna
al Opel, apud viam communem, Nicolaum Iannonum, et Franciscum
Blanzardum habitatorem Covali. Item aliam petiam terrae aratoriam a stariis
duobus seminis in Campanea Trilaci in loco in Aroncol 15 , apud Antonium
Mazonellum, Franciscum Blanzardum, viam communem, et Commune,
quas duas petias terrarum dicti venditores diebus proxime elapsis
acquisiverunt via iuris in solutum, in praeiudicium haeredum quondam
Ioannis Gislimberti de Trilaco ad computum eorum crediti, quod habent
contra dictos haeredes causa dotium donae Mariae, et donae Dominicae
sororum. Et hoc nominatim pretio renensium quadraginta quatuor cum
dimidio denariorum maranensium, quod receperunt a dicta dona Lucia in
15 Vide infra n. 36.
68

denariis promptis ibidem manualiter exbursatis, et numeratis. Antonius
filius quondam nobilis, et excellentis legum doctoris domini Pauli Thicini
civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
36. Anno 1590, indictione tertia, die lunae trigesimo, et ultimo mensis
aprilis, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in revolto domus
haeredum quondam ser Iacobi Tim. Praesentibus ser Antonio quondam ser
Ioannis Nardelli de Supramonte, et magistro Laurentio filio quondam
Dominici de Andreolis Vallis Iudicariarum, plebis Lomassii sartore
Tridenti, ambobus testibus. Dona Francisca filia quondam Nicolai Tabarelli
de Trilaco, uxor in secundo matrimonio ser Ioannis Antonii de Prandis de eo
loco, vendidit donae Lucia uxori relictae quondam ser Iacobi Tim olim civis
Tridenti, uti curatrici Ioannis Mariae eius filii, suscepti cum dicto quondam
ser Iacobo, et dicto curatorio nomine ementi, infrascripta bona, videlicet
primo unam petiam terrae aratoriam, sitam in villa Trilaci, in loco dicto alla
Nogarola, a stariis duobus seminis, apud viam communem, Nicolaum
Iannonum, et Franciscum Blanzardum. Item aliam petiam terrae aratoriam,
sitam in dictis pertinentiis, in loco dicto a Ronchol 16 , a stariis duobus
seminis, apud Antonium Mazonellum, Franciscum Blanzardum, viam
communem, et Commune. Quas petias terrarum dicta dona Francisca hodie
paulo ante titulo retroemptionis vigore pacti acquisivit a dicta dona Lucia
curatrice. Et hoc nominatim pretio renensium quadraginta quatuor cum
dimidio denariorum maranensium, quod praedicta dona Francisca recepit a
dicta dona Lucia in tot monetis venetis, videlicet iustinis, tronis, et
duplicibus iustinis, et scutatis argenteis ibidem manualiter exbursatis.
Antonius Thicinus notarius ut supra scripsit.
37. Anno 1590, indictione tertia, die mercurii vigesimo septimo mensis
iunii, Tridenti in contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus mei
notarii. Praesentibus Antonio quondam Valentini Tabarelli de Trilaco, et
magistro Laurentio quondam Dominici de Andreolis sutore (sic) Tridenti
testibus. Antonius quondam Ioannis Mazonelli de Trilaco districtus Tridenti,
vendidit donae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thim, iam
hospitis, et civis Tridenti, ementi pro se, et suis haeredibus, unam petiam
terrae aratoriam stariorum duorum seminis, positam in pertinentiis Trilaci,
in loco in Naruncol, apud Commune, Antonium Brugnonum, via
communem, et donam emptricem, pretio raynensium sexdecim cum
dimidio, in ratione librarum quinque denariorum boane monetae, quos
16 Vide supra n. 35.
69

ibidem solvit dicto venditori in monetis venetis argenteis, cum pacto
expresso, quod ipse venditor teneatur solvere omnes collectas incursas, et
incurrendas usque ad sanctum Michaelem praesentis anni. Petrus Castellus
civis, et habitator Tridenti publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus
notarius scrispit.
38. 1590, indictione tertia, die sabbati quintodecimo mensis septembris,
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus habitationis
magnifici domini Ioannis Baptistae Calavini. Praesentibus Valentino filio
quondam Antonii de Simonibus, Iuliano filio quondam Ioannis Mariae
Carpellae, his duobus de Vezano districtus Tridenti, et Ventura filio
quondam alterius Venturae de Dasindo plebis Lomassi Vallis Iudicariarum
dioecesis Tridenti, Bartholomaeus quondam Pauli Mazonelli de Trilaco,
quia reperit, quod una petia terrae aratoria, sita in pertinentiis Trilaci, in loco
dicto a Val, quam alias pro libera, et franca, et absque aliqua obligatione
alienavit Bartholomaeo Ioannono de Trilaco, et hic per viam transactionis
donae Luciae relictae quondam domini Iacobi Tim civis Tridenti, uti
curatrici Ioannis Mariae eius filii, pro sorte renensium duodecim denariorum
maranensium, fuit, et est obligata ad solutionem unius affictus stariorum
duorum frumenti eidem donae Luciae, posuit, constituit, et assecuravit
dictum affictum, et eius sortem super melioramentis, et utili dominio unius
eius petiae terrae aratoriae, et vineatae, sitae in pertinentiis Trilaci, in loco
dicto in Campian capacitatis stariorum quinque seminis. Antonius filius
quondam nobilis, et excellentis legum doctoris domini Pauli Thicini civis
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali authoritatibus notarius scripsit.
39. Anno 1590, indictione tertia, die dominico vigesimo primo octobris,
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus haeredum
quondam domini Iacobi Thin infrascripti. Praesentibus ser Iacobo filio ser
Ioannis Gratioli de Vezano, habitatore Tridenti, et Michaele quondam
Ioannis Flamacini de Cadeno testibus. Bartholomaeus filius quondam Paulli
Mazonelli de Trilaco exposuit vendidisse unam petiam terrae aratoriam in
pertinentiis Trilaci, iacentem in loco dicto in Val, donae Luciae relictae
quondam domini Iacobi Thin olim hospitis, et civis Tridenti, uti tutrici filii
quondam, et haeredis quondam praedicti domini Iacobi olim sui mariti, quae
tutrix dedit, et donavit praedicto Bartholomaeo rhenenses octo in ratione
librarum quinque monetae maranensis pro singulo rhenense de pluri, quam
aliis habere potuerat, ultra summam, et pretium, de quo in instrumento
venditionis. Ideo praedictam donam Luciam liberavit, et quietavit ab
ulteriori solutione dictae summae. Ioannes Iacobus de Gratiadeis publicus
imperiali auctoritate notarius Tridenti scripsit.
70

40. Anno 1591, indictione quarta, die lunae tertiodecimo mensis maii.
Praesentibus Ioanne Faesio de Fravezio, Iacobo quondam Ioannis Mariae
Fracalossii, et Nicolao quondam Leonardi Bridae de Vigulo Vattario,
omnibus districtus Tridenti testibus. Ioannes quondam Sperandei de Lasino
districtus Tridenti vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini
Iacobi Thini olim civis Tridenti, uti curatrici, et adminstratrici Ioannis
Mariae filii sui, unum affictum perpetualem stariorum duorum frumenti
annuatim solvendum, quem posuit super una eius petiae terrae arativa a
stariis duobus in circa seminis, sita in pertinentiis Trilaci, in loco dicto in
Camplan, apud Donatum de Fantis, et Antonium Brugnonum, pretio
rainensium duiodecim denariorum bonae monetae maranensis. Alexander
Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus collegiatus
Tridenti notarius descripsit.
41. Anno 1591, indictione quarta, die sabbati 18 mensis maii,
praesentibus Antonio quondam Ioannis Nardelli, Leonardo quondam
Antonii de Liprandis, et Ioanne quondam Lucae Capelleti, omnibus testibus.
Donatus quondam domini de Fantibus de Trilaco districtus Tridenti,
vendidit quantum sit pro directo dominio, dominae Luciae uxori relictae
quondam domini Iacobi Thini olim civis Tridenti, uti gubernatrici, et
administratrici Ioannis Mariae filii sui, unum affictum perpetualem starii
unius cum dimidio frumenti ad mensuram Tridenti, annuatim solvendum,
quem posuit super una eius petia terrae arativa a stariis duobus in circa
seminis, in loco dicto in Camplan, apud Antonium Brugnonum, et hoc ultra
alia staria tria frumenti, quae pariter annuatim solvit ipsi dominae Luciae
super dicta petia terrae. Et hoc nominatim pretio rainensium novem
denariorum bonae monetae maranensis. Alexander Gislimbertus notarius
Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius collegiatus Tridenti
descripsit.
42. Anno 1591, indictione quarta, die sabbati 25 mensis maii Tridenti,
in palatio episcopali. Praesentibus domino Iacobo quondam Bartholomaei
Banali de Trilaco, domino Iosepho Timonella de Rippa Tridenti servitore
infrascripti magnifici domini Praetoris, omnibus testibus. Coram magnifico,
et clarissimo domino Hieronimo Berto nobili mantuano Praetore Tridenti
dignissimo pro etc., Ioannes filius quondam ser Francisci de Prandis de
Trilaco districtus Tridenti offitialis, et donna Beata eius uxor, filia quondam
Christophori Vigolini de Vigo Basilicae, exposuerunt se se ob anni
praesentis universalem omnium rerum penuriam, necessitate maxima vexari,
et habere onerosam familiam, et praecipue octo filios, qui fame
71

contabescunt, et dicta donna Beata, cum consensu dicti Ioannis mariti sui,
suorumque attinentium proximiorum vendidit dominae Luciae uxori relictae
quondam ser Iacobi Thini olim civis Tridenti, uti gubernatrici Ioannis
Mariae eius filii, unam petiam terrae arativam, et zapaptivam, cum
quibusdam pedibus vitium intus, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto al
Camposaltri sotto al Sasso, a stariis tribus cum dimidio in circa seminis,
apud iura ecclesiae Sancti Andreae de Trialco, viam communem, et
Gazellinam de Martinis, pretio rainensium sexaginta sex cum dimidio
denariorum bonae monetae maranensis, iuxta extimationem factam per
Franciscum de Piné, et Franciscum Hendrigium, ambos de Trilaco.
Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus collegiatus
Tridenti notarius descripsit.
43. Anno 1592, indictione quinta, die mercurii tertio mensis iunii, in
civitate Tridenti, in capite platheae communis, et in sala domus habitationis
mei notarii subscripti. Praesentibus egregio domino Iosepho filio quondam
spectabilis domini Francisci Zelli olim notarii, et civis Tridenti, Antonio
filio quondam Viviani de Vivianis de Pathono Vallis Lagarinae iamdiu
habitatore Tridenti, et domino Francisco filio quondam domini Bernardini
Bonporti etiam cive Tridenti testibus. Ser Ioannes Petrus filius quondam ser
Ioannis Pompeati molitor, et civis Tridenti, qui anno proxime praeterito
contraxit legitimum matrimonium per verba de praesenti ad interrogationem
reverendi domini plebani Sanctae Mariae Maioris civitatis tridentinae,
praecedentibus debitis solemnitatibus, et proclamationibus iuxta sacri
Concilii tridentini, et sdanctae Romanae Ecclesiae ritum, cum discreta
iuvene Catherina filia magistri Alexandri Charterii proxenetae, et civis
Tridenti, solemniter confessus fuit, habuisse, et recepisse a dicto magistro
Alexandro socero suo rhenenses ducentos in ratione librarum quinque
denariorum bonae monetae maranensis pro singulo rhenense: quibus ipse
iuxta patriae laudabilem consuetudinem addidit iure donationis propter
nuptias, sive contradotis, rhenenses quindecim. Ioseph filius quondam
egregii viri domini Marci Antonii Endrigii olim notarii, et civis Tridenti,
publicus imperiali auctoritate notarius, iudexque ordinarius, ac Tridenti
collegiatus scripsit.
44. Anno 1593, indictione sexta, die mercurii decimo quinto mensis
decembris, Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
haeredum quondam domini Iacobi Thin. Praesentibus reverendo domino
Petro Paulo de Bassis, et Bartholomaeo quondam Ioannis Paisani de Cadeno
testibus rogatis. Egregius dominus Octavius filius quondam spectabilis
domini Gotardi Franceschini civis Tridenti vendidit dominae Liciae relictae
72

quondam suprascripti domini Iacobi Thini, ementi pro se, ac nomine tutorio
filiorum suorum haeredum praedicti quondam domini Iacobi Thini, tres
petias terrarum in uno tenere pertinentiarum Trilaci, in loco dicto in Prada,
prout esse reperiuntur, prope Antonium dell’Oliva de Covalo, pretio
rhenensium triginta in ratione librarum quinque monetae maranensis pro
singulo rhenense, quos praedicta emptrix ibidem dedit, numeravit, et tradidit
praedicto domino venditori in tot monetis argenteis, cum pacto, quod infra
duos annos possit dictas res redimere. Ioannes Iacobus de Gratiadeis
publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
45. Anno 1593 die sexta septembris, in apotheca dominae emptoris
(sic). Praesentibus Iacobo de Albertis, et domino Stephano Dema testibus.
Ioannes quondam Antonii Buttarini de Trilaco vendidit dominae Luciae
relictae quondam domini Iacobi Thim, unum affictum stariorum duorum
frumenti,quem posuit super uno loco arativo stariorum duorum seminis in
circa, in loco alla Chizzola, apud Bannalotos de Vezano, et apud Ioannem
Sperandeum, pretio rhenensium duodecim, cum apcto se franchitandi.
Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus
collegiatus Tridenti descripsit.
46. Anno 1595 die martis quinta decembris, in stuba mea. Praesentibus
egregio domino Stephano Dema notario, et Nicolao de Florinibus de
Covalo, et Aldrigeto quondam Petri Butarini de Trilaco testibus. Ser
Antonius quondam Petri de Fantibus de Trilaco dedit donnae Luciae uxori
relictae quondam domini Iacobi Thini unum pratum unius plodii cum
dimidio in circa, situm in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco dicto in
Prevedon, apud Bartholomaeum fratrem venditori, et dominum Leonardum
Columbinum, pretio rainensium ducentum, et octoginta quinque, in ratione
etc. Quos ibidem dedit, et cum quibus emit bona, et domum ab illis de
Franceschinis. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Sebastianus Sicilianus collegiatus Tridenti notarius descripsit.
47. Anno 1595, die sabbati 25 februarii, in stuba infrascriptae dominae
emptricis. Praesentibus domino Martirio de Blanchis, et Iacobo filio
quondam Gasparis Cometi civibus Tridenti testibus. Domina Anastasia uxor
relicta quondam ser Ioannis Pompeati olim molitoris, et civis Tridenti,
tamquam curatrix Rochi eius filii, una cum praesentia praedicti Rochi
consentientis, ac una cum praesentia ser Georgii, et Ioannis Petri fratrum
eius, ac egregii domini Ioannis Pompeati commissarii etc., ex quo dictus
Rochus intendit bellum proficisci, et non habens alium modum, per se, et
dicto nomine vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini
73

Iacobi Thin, nomine domini Ioannis Mariae eius filii ementi, unum affictum
stariorum duorum frumenti, qui solvitur per Iacobum quondam Salvatoris de
Loycis de Supramonte, pretio rhenensium duodecim, quos ibidem dedit
domina emptrix in tot monetis venetis, cum apcto redimendi quandocumque
affictum praedictum. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus
Sicilianus collegiatus Tridenti notarius descripsit.
48. Anno 1596, indictione nona, die mercurii secundo mensis octobris,
in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
infrascripate donae emptricis. Praesentibus Donato quondam Stephani de
Paris de Covalo, et Antonio quondam Laurentii Perini de Ciago, ac egregio
domino Andrea Tresolo notario de Bolentina Vallis Solis testibus.
Bartholomaeus quondam Bernardi Iovanini de Trilaco vendidit donae
Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini civis Tridenti, ementi
nomine domini Ioannis Mariae eius filii, unam petiam terrae partim arativae,
et partim vineatae stariorum quinque seminis in circa ad corpus et non ad
mensuram, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Costa, apud
Antonium quondam Vigilii Gislimberti, Balthassarem, et Georgium fratres
de Gislimbertis de Trilaco, Attilium de Liberalibus habitatorem Trilaci, et
Leonardum de Hendricis, pretio rhenensium sexaginta octo denariorum, in
ratione librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo rhenense:
quos dicta dona emptrix ibidem solvit in tot monetis venetis. Alexander
Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius,
Tridentique civis, ac collegiatus, registratorque archivi veteris descripsit, qui
extra venditorem nominavit Bartholomaeum Zovanonum de Trilaco.
49. Anno 1597, indictione decima, die martis sexto mensis maii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba infrascriptae
emptricis. Praesentibus magistro Laurentio quondam magistri Christophori
de Nogaredo ferrario, ert magistro Francisco quondam Bartholomaei
Angebel de Rovereto ferrario, ambobus habitatoribus Tridenti testibus.
Ioannes filius quondam Antonii Butarini de Trilaco vendidit dominae
Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Tim civis Tridenti, ementi
nomine domini Ioannis Mariae filii, unam petiam terrae aratoriam stariorum
duorum seminis, vel circa, cum paucis vitibus intus, positam in pertinentiis
Trilaci, in loco alla Chizolla, apud Banalotos de Vezano, et Ioannem
Sperandei, ac viam communem, pretio rainensium quadraginta, librarum
trium, et grossorum octo, cum pacto, quod possit ipsam redimere in termino
trium annorum proxime futurorum. Antonius filius quondam domini
Aldrigeti Gislimberti notarii Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
74

50. Anno 1598, indictione undecima, die martis vigesimo mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
habitationis mei notarii infracsripti. Praesentibus Pasquino quondam
Thoamei de Maderno districtus Tridenti, et domino Iosepho quondam ser
Leonardi a Monte Vacae, etiam districtus Tridenti, ambobus testibus.
Magister Iacobus filius quondam ser Ioannis de Fantibus de Trilaco
districtus Tridenti vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam ser Iacobi
Thini olim civis Tridenti, unam petiam terrae arativam a stariis tribus
seminis in circa, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Portella,
apud viam consortalem, haeredes quondam Iacobi Buttarini, et
Bartholomaeum de Piné, pretio rhenensium quadraginta quinque
denariorum bonae monetae maranensis, in tot monetis venetis, cum pacto,
quod dictus venditor, et eius haeredes possint quandocumque ipsam
redimere. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Maximilianus
Matthiolus notarius ut supra descripsit.
51. Anno 1598, indictione undecima, die lunae vigesimo septimo
mensis iulii, Tridenti in Contrata Platheolae, in stuba domus habitationis
mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Dominico filio quondam
domini Seraphini Galicioli civis Tridenti, et Bartholomaeo quondam Odorici
Paisani de Cadeno habitatore Sancti Martini Tridenti ambobus testibus.
Leonardus filius quondam Bartholomaei Henrici de Trilaco districtus
Tridenti vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thini
civis Tridenti, unam petiam terrae prativam ab uno plaustro foeni in circa,
sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto sotto al Sasso in Campasaltri,
apud haeredes quondam nobilis domini Petri Trilaci, et haeredes quondam
Andreae Henrici, pretio rhenensium triginta denariorum bonae monetae
maranensis, in denariis promptis, cum pacto, quod hinc ad annos quinque
possit redimere, et affrancare dictam petiam terrae. Alexander Gislimbertus
notarius Tridenti scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius ut supra
descripsit.
52. Anno 1598, indictione undecima, die lunae quarto mensis maii,
Tridenti in Contrata Platheolae, in stuba domus habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Hieronymo filio quondam domini
Seraphini Galitioli mercatoris, et civis Tridenti, et egregio domino Iulio
Caesare notario, filio quondam egregii notarii domini Alberti Scarduini
bononiensis habitatore Tridenti testibus. Dominus Petrus filius quondam
Antonii Mochati de Monclasicho Vallis Solis, civis Tridenti, per se, et suos
haeredes, ac nomine, et vice reverendi domini Patris Ioannis Baptistae eius
75

fratris monaci Ordinis Sancti Augustini, pro quo promisit, quod ratificabit,
et approbabit etc., vendidit donae Luciae uxori relictae quondam domini
Iacobi Thini, olim civis Tridenti, nomine, et vice domini Ioannis Mariae
eius filii ementi, unum affictum perpetualem stariorum octo cum dimidio
frumenti annuatim solvendum per dictum venditorem, et fratrem ad
mensuram Tridenti, quem posuit, et constituit super unam eius, et dicti
reverendi domini eius fratris domum, muris muratam, et lignaminibus
constructam, cuppisque coopertam, cum stuba, coquina, cameris, canipa, et
aliis commoditatibus in ea existentibus, sitam in civitate Tridenti, in
Contrata Sanctae Mariae Maioris, apud egergium dominum Iulium Iob
notarium, et excellentem legum doctorem dominum Antonium fratrem de
Ioppis cives Tridenti, et haeredes quondam domini Ioannis Michaelis
Cavedeni, pretio rhenensium quinquaginta unius denariorum bonae monetae
maranensis, in denariis promptis, videlicet auro, et monetis venetis, cum
pacto expresso, quod dictus venditor, et dictus reverendus dominus eius
frater, eorumque haeredes quandocumque possint se redimere, et affrancare
dicto affictu, et sorte. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
53. Anno 1598, indictione undecima, die martis quinta mensis maii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
domini Sebastiani Banali civis Tridenti. Praesentibus ipso domino
Sebastiano, et domino Valentino eius filio, nec non nobili domino Gasparo
Ticino cive Tridenti testibus. Ser Antonius filius quondam Iohannis Nardelli
de Supramonte vendidit domino Iohanni Mariae filio quondam ser Iacobi
seu Iachele Tim civi Tridenti, ad praesentiam dominae Luciae eius matris
infrascriptas petias terrarum videlicet unam aratoriam, et vineatam stariorum
quatuordecim seminis in circa. Item aliam petiam terrae aratroriam, et
vineatam stariorum quatuor seminis in circa, positas in pertinentiis villae
Cadeni, in loco in Campremai, apud haeredes quondam Leonardi Paisani,
Petrum fratrem venditoris, Franciscum Bernardum, sive ut dicitur il Cengio,
et Bartholomaeum de Paulis, pretio florenorum renensium quingentorum, in
ratione librarum quinque boane monetae maranensis pro singulo renense,
quos dictus dominus emptor dicto venditori ibidem effectualiter in tot
coronatis argenteis, ac duplicibus, et simplicibus iustinis venetis dedit,
solvit, et nuumeravit. Salvo semper, et reservato pacto perpetuo dicto
venditori, et haeredibus eius, quod dictas res quandocumque possint
redimere. Iohannes Baptista filius quondam domini Iohannis Antonii
Columbini publcius imperiali auctoritate notarius collegiatus, et civis
Tridenti scripsit.
76

54. Anno 1598, indictione undecima, die martis quinta mensis maii,
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba parva domus domini
Sebastiani Banalli civis Tridenti. Praesentibus egregio domino Ioanne
Baptista Columbino notario, et cive Tridenti, ser Antonio quondam Ioannis
Nardelli, et Ioanne quondam Valentini Vecleti dicto Ioannella de
Supramonte testibus. Dominus Ioannes Maria quondam ser Iacobi Tim civis
Tridenti aetatis annorum viginti quatuor, cum dona Lutia matre curatrice sua
testamentaria ibi praesente, et authorante, confessus fuit habuisse, et
recepisse a domino Sebastiano Banallo cive Tridenti praedicto, socero suo
ibi praesente renenses centum in tot bonis mobilibus, aestimatis per
magistros Baptistam Scorpionum, et Aloysium Cenagum sartores, et
publicos mobilium Tridenti aestimatores. Item renenses quinquecentum in
tot bonis monetis argenti, et sic in totum renenses sexcentum in ratione
librarum quinque pro singulo renense. Et hoc pro dote, et dotis nomine
dominae Magdalenae filiae suae, et uxoris desponsatae dicti domini Ioannis
Mariae. Pro contradote vero, et donatione propter nuptias dictus dominus
Ioannes Maria, cum dicta dona Lutia curatrice authorante, iuxta bonas
consuetudines patriae, dedit, et donavit dictae dominae Magdalenae uxori
renenses centum de bonis suis. Iulius Iob de Iob notarius publicus imperiali
auctoritate Tridenti collegiatus, et civis scripsit.
55. Anno 1599, indictione duodecima, die veneris vigesimo sexto
mensis martii, Tridenti in Contrata Platheolae, in stuba domus habitationis
mei notarii infrascripti. Praentibus Petro quondam alterius Petri Lutti de
Spredo Paii, et Lucha filio quondam Nicolai Petenati de Lacuna Cavedeni
ambobus districtus Tridenti testibus. Misser Iacobus filius quondam Ioannis
de Fantibus de Trilaco districtus Tridenti, vendidit domino Ioanni Mariae
filio quondam domini Iacobi Thini civi Tridenti unam arativam a stariis
duobus in circa seminis, cum tribus fillariis cum dimidio vitium intus, sitam
in pertinenetiis Trilaci, in loco dicto al Perar, apud haeredes quondam
Antonii Paisani, Matthaeum de Hendricis, et Franciscum Tabarellum, pretio
rhenesium viginti duorum denariorum bonae monetae maranensis, cum
pacto, quod dictus venditor hinc ad annos duos et non ultra possit redimere,
et affrancare dictam petiam terrae. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti
scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
56. Anno 1599, indictione duodecima, die mercurii octava mesnis
decembris, in villa Trilaci districtus Tridenti, in Contrata Castelli, in stuba
domus mei notarii infrascripti. Praesentibus Nicolao filio quondam Bernardi
Iohannoni, Gratiadeo, et Antonio fratribus filiis quondam ser Blasii Castelli,
et Michaele filio quondam Bartholomaei de Notariis, omnibus de Trilaco
77

testibus. Gothardus filius quondam ser Iohannis de Franceschinis de Trilaco
vendidit domino Iohanni Mariae filio quondam ser Iacobi Thin civi Tridenti,
unam petiam terrae arativam starii unius, et quartarum trium alterius starii
seminis in circa, positam in pertinentiis villae Trilaci, in loco a le Roze, sive
a Pezalonga, apud lacum, ser Baptistam Castellum, Nicolaum Iohannonum
contestem, Odoricum Pezinum, Iacobum Butarinum, et Attilium de Cetis,
pretio florenorum rhenensium triginta quatuor bonae monetae maranensis,
in ratione librarum quinque pro singulo rhenense. Ioannes Baptista
Columbinus notarius Tridenti scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius
Tridenti descripsit.
57. Anno 1596, indictione nona, die lunae vigesima secunda mensis
iulii, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in apotheca
domus infrascriptae dominae emptricis. Praesentibus Antonio filio quondam
Pelegrini Brugnoni de Trilaco, et magistro Antonio filio quondam Pelegrini
Fedrigati de Dezano Vallis Solis calceatore, et habitatore Tridenti testibus.
Franciscus filius quondam Andreae Tabarelli de Trilaco vendidit dominae
Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini olim civis Tridenti,
ementi nomine domini Ioannis Mariae eius filii, unum locum aratorium
stariorum trium seminis in circa, situm in pertinentiis Trialci, in loco dicto
alla Gemenor, apud Bernardinum Merlum, Trilacum Coradellum, et
Ioannem Mariam de Piné, pretio rhenensium decem, et octo in ratione
librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo rhenense, in tot
iustinis, et tronis, cum pacto, quod hinc ad annos quatuor dictus venditor
possit ipsum redimere. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
58. Anno 1596, indictione nona, die martis nono mensis Ianuarii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus infrascripate
emptricis. Praesentibus Hieronymo quondam Berti Gislimberti, Antonio
quondam Pelegrini Brugnoni de Trilaco, et Antonio quondam Iseppi de
Gasparis de Sardanea testibus. Martinus Bonus, et Antonius fratres filii
quondam Petri de Piné de Trilaco dederunt, et in solutum tradiderunt
dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti,
tamquam curatrici domini Ioannis Mariae eius filii stipulanti, et recipienti
unam domum muris muratam, lignaminibus constructam, partim copertam
cuppis, et partim scandulis, cum duabus cameris, et duobus revoltis subtus:
cum tablatura, et furno, et anditu iuxta cruces signatas cum Sebastiano
eorum patruo, positam in villa Trilaci, in loco in Piné, apud Franciscum de
Piné, Sebastianum patruum dictorum fratrum, viam consoratlem, et viam
communem, pretio rainensium nonaginta quinque, in ratione librarum
78

quinque bonae monetae de Marano pro singulo rainense, quos dicti fratres
tenebantur dare, et solvere ipsi dominae Luciae: reservato iure ipsi dominae
Luciae exigendi a dictis fratribus alios rainenses centum, et quinquaginta
unum, et libras quatuor. Praefata domus aestimata fuit per Macharium
muratorem, et Franciscum Endrici. Antonius filius quondam egregii domini
Aldrigeti Gislimberti notarii, et civis Tridenti, publicus imperiali auctoritate
notarius scripsit: qui extra notavit: Compra de madonna Lucia Thin dalli
fioli de Pero de Piné.
59. Anno 1596, indictione nona, die mercurii penultimo mensis
octobris. In civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in
apotheca domus infrascriptae emptricis. Praesentibus Antonio quondam
Petri de Fantibus de Trilaco, et egregio domino Andrea Tresolo notario de
Bolentina Vallis Solis testibus. Ser Gottardus filius quondam ser Ioannis
Francischini de Trilaco vendidit donae Luciae uxori relictae quondam
domini Iacobi Thini olim civis Tridenti, ementi pro se, ac vice, et nomine
domini Ioannis Mariae eius filii, unam petiam terrae arativam stariorum
trium seminis in circa, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto al Dos,
apud Ioannem Antonium de Prandis, Dossum Communis Trialci, dominum
Iacobum Frizzeriam de Vezzano, et Sperandeum quondam Bernardi de
Lasino pretio rhenensium triginta in ratione librarum quinque bonae
monetae de Marano pro singulo rhenense in tot monetis venetis, cum pacto
tamen dicto venditori retroemendi dictum locum termino annorum quinque.
Alexander filius egregii domini Antonii Gislimberti notarii, et civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
60. Anno 1595, indictione octava, die sabbati decimo sexto mensis
septembris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in apotheca domus
infrascripti domini haeredis quondam domini Iacobi Thim. Praesentibus
reverendo domino presbytero Antonio de Vivoriis de Lono, Ioanne Antonio
de Prandis de Trilaco, et domino Antonio Castello de dicto loco testibus.
Spectabilis dominus Ioannes Baptista Columbinus filius quondam domini
Ioannis Antonii de Columbinis notarius, et civis Tridenti, agens nomine
proprio, et vice, et nomine spectabilis domini Leonardi Columbini notarii
fratris sui, pro quo in propriis suis bonis promisit etc. vendidit donae Luciae
uxori relictae quondam domini Iacobi Thim olim hospitis, et civis Tridenti,
ementi nomine domini Ioannis Mariae eius filii, unam petiam terra arativam
stariorum duorum seminis in circa, positam in pertinentiis Trilaci, in loco in
Compasaltri infra hos, ut dictum fuit esse confines, apud donam emptricem
dicto nomine, Antonium del Bon, iura ecclesiae Sancti Andreae respectu le
Pezole, ac dominum Baptistam Castellum civem Tridenti, pretio rhenensium
79

viginti octo in ratione librarum quinque denariorum bonae monetae in
promptis pecuniis argenteis venetis. Petrus Castellus civis, et habitator
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
61. Anno 1597, indictione decima, die martis vigesimo quinto mensis
martii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba infrascriptae
emptricis. Praesentibus Baptista quondam Iacobi del Merlo de Trilaco, et
Valentino quondam Antonii Zuchati de Ciago testibus. Ioannes quondam
Antonii Butarini de Trilaco vendidit donae Luciae quondam domini Iacobi
Tim uxori civis Tridenti, ementi pro se, ac nomine domini Ioannis Mariae
eius filii, unam petiam terrae prativae, seu paludivae plaustrorum duorum
careciae, vel circa, in pertinentiis Trilaci, in loco alla Gemanor, apud
fossum, Iacobum Banalum, et dictam emptricem, pretio rainensium
sexdecim, et grossorum viginti, in auro, et moneta. Antonius filius quondam
domini Aldrigeti Gislimberti notarii Tridenti, publicus imperiali auctoritate
notarius scripsit.
62. Anno 1582, indictione decima, die lunae 15 ianuarii, in stuba mea
Tridenti. Praesentibus Antonio quondam Nicolai de Vivoris de Lono,
habitatore Pisavacae, et Antonio quondam Petri Mozati de Sardanea
testibus. Dominus Simon quondam ser Melchioris de Margono Ravinae,
iure emphiteotico affictus perpetualis unius starii frumenti, et carentanorum
quindecim, qui solvitur pro parte sua de affictu Praepositurae cum
consortibus, videlicet excellenti doctore domino Alberto de Albertis,
magnifico domino Carolo Grota, Antonio Cobeno et Antonio Margono eius
fratre, et domino Iacobo Mozato, et nobili domino Vigilio Scratimperger, uti
emptoribus bonorum contentorum in investitura rogata per quondam
dominum Hieronymum Gallum anno 1555, vendidit domino Iacobo
quondam alterius Iacobi Thin civi Tridenti unam petiam terrae arativam
stariorum sex seminis, vel circa, et pro quarta reperitur, in pertinentiis
Ravinae, vel Pisavacae, ubi dicitur a li Campi longi, apud excellentem
doctorem dominum Albertum de Albertis, dominum Ioannem Gasparum
Pahum, Ioannem molitorem de Pompeatis, pretio ranensium 140 in ratione
franchi, a quibus defalcati fuerunt pro affictibus ranenses 18. Ioannes
Gulielmus Calavinus notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius, et
civis Tridenti descripsit.
63. Anno 1599, indictione duodecima, die martis quinto mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba infrascriptae
dominae Luciae. Praesentibus reverendo domino presbytero Francisco de
Barberiis plebano Trilaci, et Ioanne quondam Francisci Prandi de Trilaco
80

testibus. Antonius filius quondam Vigilii Gislimberti de Trilaco, faciens
tamquam maior Communis Trilaci, vendidit dominae Luciae uxori relictae
quondam domini Iacobi Tim civis Tridenti, ementi pro domino Ioanne
Maria filio, stipulanti, et recipienti, unum affictum starii unius cum dimidio
frumenti, qui solvitur per Sebastianum de Piné de Trilaco dicto Communi
Trilaci, et est constitutus super horto, et revolto, ac placio dicti Sebastiani in
villa Trilaci, in loco in Piné alla Croseta, pretio rainensium novem in
moneta argentea. Antonius filius quondam egregii domini Aldrigeti
Gislimberti notarii, et civis Tridenti, publcus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
64. Anno 1592, indictione quinta, die lunae undecima maii, in stuba
mea. Praesentibus domino Dominico quondam domini Seraphini Galitioli
civis, et mercatoris Tridenti, et Iosepho filio Andreae Gislimberti, ac ipso
Andrea testibus. Expositum fuit, quod alias iam annis tribus in circa
Gotardus quondam Ioannis Franceschini de Trilaco, vendidit donae Luciae
relictae quondam domini Iacobi Thicin (lege Thin) de Tridento unum locum
arativum, et vineatum stariorum duorum, cum dimidio in circa, in loco a
Camplan, apud Ioannem Sperandeum de Lasino, dominum Hieronimum
Tabarellum, Antonium Brugnonum, et Guilbertum dictum Ron, pretio
rhenensium quinquaginta in ratione etc., cum pacto retroemendi. Volens
autem dictum locum liberare, ipsum vendidit dictae donae Luciae acceptis
tribus aliis rhenensibus pro completa solutione. Alexander Gislimbertus
notarius scripsit. Sebatianus Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
65. Anno 1587, indictione decimaquinta, die veneris octavo mensis
maii, Tridenti, in studio mei notarii infrascripti. Praesentibus nobili domino
Hieronimo Sirena, et magistro Filipo quondam Antonii Frizii lapicida
civibus Tridenti testibus. Dominus Ioannes quondam Andreae de Martinis
de Besagno, habitator Pisavacae, dictus il Gener del Fachino, vendidit
dominae Luciae uxori quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti, pro se, et
pro Ioanne Maria eius filio ementi, et recipienti unum affictum perpetualem
stariorum octo fruemnti, quem constituit super una petia terrae arativa, et
vineata quantitatis stariorum quinquaginta seminis, vel circa, posita in
pertinentiis dictae villae Pisavacae, ubi dicitur a la Poza, dicto il Mas de
Fachin, apud dominum Ioseph de Blanchis, haeredes Dominici de Gotardis,
et haeredes Vigilii Navarini, pretio rhenensium quadraginta octo in moneta,
et uno doplono auri, cum pacto de se francando. Ioannes Gulielmus
Calavinus notarius scripsit.
81

66. Anno 1596, indictione nona, die martis tertia mensis decembris, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba, sive apotheca
infrascriptae dominae emptricis. Praesentibus ibidem egregio domino
Andrea Tresolo notario Bolentinae Vallis Solis, et domino Iosepho filio ser
Andreae Gislimberti de Trilaco, et Iacobi quondam Antonii Mathaei de
Vezano testibus. Antonius filius quondam Valentini Tabarelli de Trilaco
vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Thini olim
civis Tridenti, ementi nomine domini Ioannis Mariae eius filii unum locum
aratorium, et vineatum stariorum duorum seminis in circa, situm in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto a Val, apud Baldassarem fratrem praedicti
venditoris, et nobilem dominum Hieronimum Tabarellum, pretio
rhenensium quadragintaquinque in ratione librarum quinque bonae monetae
de Marano pro singulo rhenense, cum pacto, quod hinc ad annos tres dictus
venditor possit ipsum redimere. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti
scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
67. Anno 1583, indictione undecima, die veneris 27 maii, in studio meo
Tridenti. Praesentibus domino Paulo de Ferrariis velutario, et cive Tridenti,
et Bernardo Faesoto de Fravezio testibus. Egregius dominus Baptista Calvus
liberavit Ioannem Iacobum Thin civem Tridenti a debito ranensium 52, in
quibus restabat pro integrali pretio petiae terrae emptae ab ipso domino
Baptista anno praesenti die 8 mensis februarii. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius, et civis Tridenti
descripsit.
68. Anno 1554, indictione duodecima, die lunae decimo septimo
decembris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in domo mei
notarii, praesentibus Ioanne Maria filio quondam Bartholomaei de Liprandis
de Supramonte, et Benedicto filio quondam Ioannis Antonii de Danielis de
Madrutio testibus. Antonius filius quondam Francisci Carpella de Vezano
vendidit magistro Mathaeo filio quondam Boneti de Bordonia habitatori
Tridenti unum affictum perpetualem medii plaustri vini nigri bulliti, qui
solvitur per Iulianum fratrem dicti Antonii super una domo, pretio
renensium triginta in promptis pecuniis. Hieronimus Gallus notarius scripsit.
Ioannes filius quondam egregii viri domini Antonii Malphaerii civis
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius descripsit.
69. Anno 1586, indictione decimaquarta, die iovis vigesimo septimo
mensis martii, in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba
domus infrascripti domini testatoris. Praesentibus Antonio filio magistri
Pauli velutarii de Ferrariis, Baptista quondam Baldasaris de Galasiis civibus
82

Tridenti, Iacobo quondam magistri Gabrielis Girolae habitatore Tridenti,
Donato quondam Antonii Cavedeni de Sardanea, Vigilio quondam
Augustini de Augustinis, Iohanne quondam Antonii de Augustinis ambobus
de Supramonte, et Prato quondam Martini de Piné de Trilaco districtus
Tridenti, testibus ore proprio infrascripti domini testatoris vocatis, et rogatis.
Ibique dominus Iacobus quondam alterius Iacobi Thin de Pronenburg, dictus
il Iachele, civis Tridenti, sanus Dei gratia sensu, mente, loquela, visu, et
intellectu, sed corpore infirmus, iacens in lecto, et considerans etc., hoc
suum praesens testamentum nuncupativum sine scriptis fecit ut infra. Iussit
corpus suum sepelliri in cimietrio ecclesiae Sanctae Mariae Maioris
honorifice. Item sibi celebrari septimum, trigesimum, et anniversarium. Item
celebrari in remissionem eius peccatorum Missas Gregorianas semel tantum
per reverendos dominos Fratres monasterii Sancti Bernardini extra moenia
civitatis Tridenti. Item fabricae ecclesiae Sancti Vigilii patroni nostri unum
quartarolum olei semel tantum: et fabricae praedictae ecclesiae S. Mariae
Maioris carentanos viginti quatuor semel tantum. Item iure legati legavit, et
reliquit unam charitatem perpetuis temporibus distribuendam omni anno
perpetualiter in die mortuorum stariorum trium fruemnti convertendi in
panem. et dicta die mortuorum dandum pauperibus. Item iure legati reliquit,
et legavit Petro de Piné de Trilaco eius mansatori affictum pratorum pro
praesenti anno tantum, ad hoc ut causam habeat bene gubernandi mansum.
Item dixit habere dominam Luciam eius carissimam uxorem, quam donam,
dominam, et usufrutuariam omnium bonorum ipsius testatoris reliquit, et
esse voluit, ac etiam tutricem, et gubernatricem infrascripti eius filii, et
haeredis, dans, et concedens ditae eius uxori liberam auctoritatem de
omnibus bonis, et introitibus disponendi ad libitum suum, et etiam vendendi
dicta bona, prout sibi placuerit, absque aliqua contradictione infrascripti eius
haeredis, et quod non teneatur de praemissis aliquam reddere rationem, sed
de eis possit disponere ad libitum suum, quia inetntio ipsius testatoris est
talis. In omnibus autem suis bonis mobilibus, et immobilibus etc. haeredem
suum universalem instituit, et esse voluit, Iohannem Mariam eius filium
legitimum, et naturalem. Commissarium autem suum, et praesentis
testamenti exequutorem elegit, et deputavit magistrum Filipum de Friziis
lapicidam, de quo dixit se plurimum confidere. Ulterius dixit, habere in
pecuniis ranenses septem centum, vel octo centum in circa, quod noluit
publicari. Iohanens Gulielmus filius quondam domini Francisci Calavini
publicus apostolica, et imperiali auctoritate notarius, et civis Tridenti
scripsit.
70. Anno 1591, indictione quarta, die lunae tertiodecimo mensis maii.
Praesentibus Ioanne Faesio de Fravezio, Iacobo quondam Ioannis Mariae
83

Fracalossii, et Nicolao quondam Leonardi Bridae de Vigulo Vattario,
omnibus districtus Tridenti testibus. Ioannes quondam Sperandei de Lasino
districtus Tridenti vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini
Iacobi Thini olim civis Tridenti, uti curatrici, et administratrici Ioannis
Mariae filii sui, et pro dicto eius filio ementi, unum affictum perpetualem
stariorum duorum frumenti annuatim solvendum, quem posuit super una
eius petia terrae arativa a stariis duobus in circa seminis, sita in pertinentiis
Trilaci, in loco dicto in Camplan, apud Donatum de Fantis, et Antonium
Brugnonum, pretio rainensium duodecim denariorum bonae monetae
maranensis in denariis promptis: cum apcto quod dictus venditor
quandocumque se redimere, e affrancare possit. Alexander Gislimbertus
notarius Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
71. Anno 1571, indictione decimaquarta, die sabbati (sic) decimo quarto
mensis iunii, in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in studio
domus mei notarii infrascripti. Praesentibus Christophoro quondam
Valentini Melioris de Lono, et Dominico filio Antonii Columbini de
Trilaco, ambobus districtus Tridenti testibus. Filipus quondam Antonii Filipi
Sparapani, et Antonius quondam Blasii Butarini de Trilaco, uti massarii
Fraternitatis Batutorum dictae vilale Trialci, vendiderunt domino Iachele
quondam Iacobi Thim de Brondeburg habitatori Tridenti, hospiti apud
ecclesiam Sanctae Mariae Maioris, unam petiam terrae arativam, et
vineatam stariorum duorum cum dimidio seminis, vel circa, positam in
pertinentiis Trilaci, in loco, ubi dicitur in Compasaltri, apud dominum
Franciscum de Gratiadeis, Iohannem Baptistam Martinum, et Marcum
Antonium Banalum, pretio ranensium viginti octo in ratione librarum
quinque bonae monetae pro singulo rhenense, quod pretium dictus emptor
solvit modo infrascripto. Primo vendidit, et in solutum tradidit
praenominatis massariis unum affictum stariorum trium frumenti ad
mensuram Tridenti, qui solvi debet omni anno per Iacobum de Fant de
Trilaco pro pretio ranensium decem, et octo, salvo pacto, quod habet dictus
affictalinus de se franchitando. Item cessit eisdem masasriis creditum a
Bartholomaeo quondam Ioannis de Bartholamedis de Covalo: et pro
integrali solutione dedit eis alium ranensem. Ioannes Gulielmus Calavinus
notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsit. Sed notandum,
quod dicto anno 1571 iuxta literam dominicalem G. dies 14 iunii non fuit
die sabbati, sed dies iovis. E contra vero dies 14 iulii fuit dies sabbati. Unde
legendum die sabbati 14 iulii. Exscriptor alios quoque admisit errores.
72. Anno 1597, indictione decima, die mercurii decimo septimo mensis
decembris, Tridenti in Contrata sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
84

habitationis infrascriptae emptricis. Praesentibus egregio domino Antonio
Gislimberto notario Tridenti, mei notarii infracsripti genitore, Antonio
quondam Petri de Fantibus de Trilaco, et Dominico quondam Francisci
Pedercini de Covalo, his duobus districtus Tridenti, omnibus testibus.
Franciscus filius quondam Andreae Tabarelli de Trilaco per se, ac
nominibus, et vicibus Iacobi fratris sui, et Iacobi nepotis sui, pro quibus
promisit etc., vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini
Iacobi Thini olim civis Tridenti, nomine, et vice domini Ioannis Mariae filii
sui ementi, et acceptanti, unam petiam terrae arativam a stariis tribus
seminis in circa, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Gemenor,
apud Bernardinum Merlum de Trilaco, Trilacum Coradellum, ac Ioannem
Mariam, et Andream fratres de Piné, pretio renensium quinquaginta octo
denariorum bonae monetae maranensis. Alexander Gislimbertus notarius
Tridenti scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
73. Anno 1597, indictione decima, die mercurii vigesimo quarto mensis
septembris, in civitate Tridenti in Contrata Mercati veteris, in stuba domus
haeredum quondam nobilis domini Vigilii Sratimpergeri. Praesentibus
domino Bernardino filio quondam domini Ioannis Gorni olim civis Tridenti,
et Ioanne quondam Petri Pompeati de Tridento, ac domino Federico filio
quondam domini Odorici de Lenghis de Caldesio Vallis Solis testibus.
Nobilis domina Catherina uxor relicta quondam nobilis domini Vigilii
Sratimpergeri olim civis Tridenti vendidit dominae Lutiae uxori relictae
quondam domini Iacobi Tini olim civis Tridenti pro se, ac vice, et nomine
domini Ioannis Mariae eius filii stipulanti, et recipienti, unum stabulum
muris muratum, lignaminibus aedificatum, cupisque coopertum, cum volto,
ara, et tablatura, ac aliis commoditatibus in eo existentibus, situm in hac
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, apud haeredes
quondam nobilis domini Michaelis Galasii, et dominum Assensium
Triangium hospitem Tridenti, pretio renensium tercentum, et quinque in
ratione librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo renense in
auro, et moneta argentea. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
74. Anno 1600, indictione decimatertia, die sabbati 25 mensis martii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus habitationis
infrascripti domini Ioannis Mariae Thini emptoris. Praesentibus domino
Iosepho a Putheo cive Tridenti, Balthassare quondam Bernardi Gislimberti
de Trilaco, et Nicolao quondam Iacobi Pedrini de Lasino, his duobus
districtus Tridenti, omnibus testibus. Sebastianus quondam Martini de Piné
de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi
85

Thini olim civis Tridenti, unum hortum a medio stario seminis in circa, cum
uno revolto contiguo, scandulis cooperto, cum curtivo, et platio in uno
tenere, situm in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Crosetta, apud
Bartholomaeum Ioannonum, et Franciscum de Piné, cum servitute passiva
unius viae, quam habet Bartholomaeus Ioannonus de Trialco per platium, et
curtem, pretio rainensium octuaginta denariorum bonae monetae
maranensis, iuxta extimationem factam per Franciscum de Piné, et
Franciscum Endrigium. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
75. Anno 1602, die lunae quarta februarii, in stuba mea. Praesentibus
Gratiadeo quondam Blasii Castelli, et Martino quondam Iacobi Fachini de
Albiano testibus. Ioannes filius quondam Laurentii Brugnoni de Trilaco,
habitator Levigi, vendidit ser Bartholomaeo filio quondam Bernardi
Ioannoni de Trilaco unum affictum una cum incursis in hunc usque diem
librarum sex, qui solvitur per Antonium Brugnonum eius patruum, et
constitutus est super uno loco arativo et vineato in Piné drio la casa del
evnditore, unius quartae cum dimidia in circa, pretio renensium viginti in
ratione etc. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
Anno 1602, die lunae quarta februarii. Praesentibus domino Iacobo
Merlo, et Gratiadeo Castello, ac Antonio Fles testibus. Antonius quondam
Pelegrini Brugnoni de Trilaco dedit antedicto Bartholomaeo antescriptum
locum pro pretio renensium viginti. Et hoc quia absolvit, et quietavit
antedictum Brugnonum ab ulteriori solutione antedicti affictus librarum sex,
et ab omnibus affictibus incursis. Cum pacto redimendi, et retroemendi
dictum locum. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius descripsit.
76. Anno 1603, die penultimo aprilis, in stuba mea. Praesentibus
Rinaldo filio magistri Gregorii de Sancto Ambrosio Veronae lapicida
Tridenti, Christano filio quondam Nicolai Petenati de Moena Vallis
Flegmarum (sic) fabro ferrario Tridenti testibus. Ioannes filius quondam
Antonii Buttarini de Trilaco dedit pro libero domino Ioanni Mariae
quondam domini Iacobi Thin civis Tridenti, ementi unam petiam terrae
arativam stariorum duorum cum paucis vitibus intus, positam in pertinentiis
Trilaci, in loco alla Chizolla, apud Bannaletos de Vezano, et haeredes
quondam Ioannis Sperandei, pretio rhenensium sexaginta duorum in ratione
etc., iuxta aextimationem factam per Iacobum Merlum, et Ioannem
Endriggum. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
86

77. Anno 1605, indictione tertia, die iovis decima quarta mensis iulii,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus excellentis doctoris
domini Francisci Calavini. Praesentibus domino Iacobo Frizeria Vezani,
domino Francisco Sarasso Mantuae, et domino Antonmio Pasino Trilaci,
Mantuae habitatore testibus. Dominus Ioannes Baptista Dragonus Mantuae
habitator absolvit, liberavit, et quietavit dominum Ioannem Mariam Tim
civem Tridenti ab ulteriori solutione rhenensium 925 debitorem pro credito
empto, et illi cesso a dicto domino Ioanne Baptista erga Paulum Tabarellum
emptorem bonorum Trilaci dicti domini Ioannis Baptistae haeredis pro
quota quondam egregii notarii de Columbinis. Maximilianus Matthiolus
publicus apostolica imperialique auctoritatibus notarius, et civis Tridenti
scripsit.
78. Anno 1606, indictione quarta, die sabbati ultima mensis septembris,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in studio habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Gaspare Fetner Tridenti ad Portellam
habitatore, et ser Georgio Turner de Cortazza testibus. Dominus Iacobus
filius quondam domini Ioannis de Fant de villa Trilaci vendidit, ac remisit
domino Ioanni Mariae Thim pactum, quod ipse ser Iacobus habebat de
redimendo petiam terrae arativam, et vineatam, sitam in pertinentiis Trilaci,
in loco dicto in Canton, pretio renensium decem in tot traieris argenti.
Maximilianus Matthiolus notarius, et civis Tridenti scripsit.
79. Anno 1608, indictione sexta, die veneris vigesima quinta mensis
aprilis, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in domo
habitationis infrascripti domini emptoris. Praesentibus ser Hieronymo
Gislimberto de Trilaco, Ioanne Peterlana de Supramonte, et Angelo de
Leoncis de Cavedeno testibus. Ioannes, et Franciscus fratres filii quondam
Leonardi della Tonina de Vigulo Basilicae vendiderunt domino Ioanni
Mariae Thim civi Tridenti unum pratum plaustrorum duorum foeni circiter,
sive mediae operae, situm in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco dicto in
Prevedon, apud Antonium della Tonina patruum venditorum, Ioannem
Antonium della Tonina fratrem ipsorum venditorum, bona Communis
Viguli, et viam communem, pretio renensium octuaginta denariorum iuxta
aestimationem factam per dominum Iosephum Gislimbertum de Trilaco, et
Ioannem Toninum de Vigulo aestimatores a partibus electos: quos renenses
octuaginta dominus emptor solvit, et exbursavit in tot monetis argenteis,
videlicet traieris, et cibeneris. Carolus filius domini Petri Travaioni publicus
imperiali auctoritate notarius, collegiatus, et civis Tridenti scripsit.
87

80. Anno 1608, indictione sexta, die sabbati 17 mensis maii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in domo habitationis infrascripti
domini emptoris. Praesentibus domino Hieronymo Gislimberto, et Thomeo
de Lasinis, ambobus de Trilaco, testibus. Sperandeus de Lasinis de Trilaco
vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti, unum pratum unius
plaustri foeni in circa, positum in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alle
Daiolle, in monte Trilaci, apud dominum emptorem, Iacobum, et fratres de
Frizeriis de Vezzano, et haeredes quondam nobilis domini Petri Trilaci,
pretio per Pellegrinum Paissanum de Trilaco a partibus electum,
appreciatum renensium viginti unius denariorum in ratione librarum
quinque pro singulo renense, quos dictus dominus emptor solvit, et
numeravit dicto venditori in tot traieris. Carolus Travaionus notarius ut
supra scripsit.
81. Anno 1609, indictione septima, die martis 18 mensis augusti,
Tridenti, in Contrata Lata, in anditu domus habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Petro filio quondam domini Gasparis
Trentini cive Tridenti, Iacobi filio quondam Alberti Herspan de Pinedo,
ambobus testibus. Expositum fuit, qualiter de anno 1595 sub die septima
iunii magnificus dominus Octavius filius quondam egregii domini Gothardi
Franceschini olim notarii et civis Tridenti, vendidit domino Ioanni Mariae
Thim civi Tridenti unum pratum plaustrorum duorum foeni circiter, situm in
pertinentiis Montis Trilaci, in loco dicto alle Daide, pretio rhenensium
triginta sex: et quia tunc temporis dictus dominus Octavius erat minor annis
25, et instrumentum non fuit celebratum iuxta formam Statuti Tridenti,
videlicet cum decreto clarissimi domini Praetoris, et assistentia attinentium:
et cum modo dictus dominus Octavius pervenerit ad legitinmam aetatem
virilem, diuque fuerit a patria absens, ratificavit dictam alienationem, sive
de novo dedit, et vendidit dicto domino Ioanni Mariae suprascriptum
pratum, perquirente ipso domino Ioanne Maria, qui dicto domino Octavio
dedit quinque alios rhenenses in duobus ungaris. Carolus Travaionus
notarius ut supra scripsit.
82. Anno 1609, indictione septima, die sabbati decima nona mensis
decembris, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in apotheca domus, et
habitationis infrascripti domini Ioannis Mariae emptoris. Praesentibus
Pelegrino Parisio, et Dominico Cossa ambobus de Covalo testibus. Nicolaus
filius quondam Ioannis de Poulis de Covalo vendidit domino Ioanni Mariae
Thim civi Tridenti, unum pratum unius plaustri foeni circiter, situm in
pertinentiis Montis Trilaci, in loco dicto a Pozza de Prada, apud
Dominicum a Castello, haeredes quondam Sebastiani de Piné de Trilaco, et
88

Paulum de Prandis. Item aliud pratum plaustrorum trium foeni circiter, in
dictis pertinentiis, in loco, apud ill.mum dominum Comitem Hieronimum de
Lodrono, Antonium de Poulis patruum venditoris, Franciscum de Piné,
Thilium Zeti 17 , et dominum Ioannem Mariam emptorem, pretio rhenensium
octuaginta unius denariorum in totum, in ratione librarum quinque pro
singulo rhenense, in tot traieris, et zibeneris bonis, et expendibilibus, iuxta
aestimationem factam per Pelegrinum Paisanum, et Sperandeum Lasinum
de Trilaco aestimatores ab ispis contrahentibus electos. Carolus Travaionus
notarius ut supra scripsit.
83. Anno 1610, indictione octava, die sabbati 24 mensis aprilis, Tridenti
in Contrata Lata, in sala domus habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus Nicolao quondam Odorici de Beatricibus de Padergnono, et
Marco filio quondam Sperandei de Marchis de Calavino testibus. Thomaeus
filius quondam Polli Lasini de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae Thim
civi Tridenti unum pratum, situm in pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla
Chizola, over a Melar, quantitatis etc. ut in instrumento oppignorationis,
pretio rhenensium septuaginta denariorum, cum pacto retroemendi hinc ad
annos tres proxime futuros. Carolus Travaionus notarius ut supra scripsit.
84. Anno 1610, indictione octava,die mercurii prima mensis decembris,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, et in stuba domus habitationis
mei notarii infrascripti. Praesentibus egregiis notariis dominis Marco
Antonio Scutellio, et Antonio Thomacciolo, ac Antonio filio quondam
Ioannis Sperandei de Trilaco testibus. Bartholamaeus quondam Bernardi
Ioannoni de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi [Tridenti]
unam petiam [terrae] arativam, et vineatam stariorum duorum, et quartarum
trium seminis, scilicet ad corpus et non ad mensuram, cum plantatis tribus
vitium, ac horto inclusive, sitam in pertinentiis Trilaci, et Piné, in loco dicto
alla Croseta, apud Franciscum de Piné, dictum venditorem, et emptorem,
pretio rhenensium centum denariorum in ratione tronorum quatuor cum
dimidio pro singulo rhenense bonae monetae maranensis, iuxta
aestiamtionem factam per dominos Iosephum Gielimbertum, et
Bartholamaeum quondam Melchioris de Piné aestimatores de partium
consensu electos. Quos rhenenses centum dictus dominus emptor solvit in
tot cechinis, ungaris, talleris, et traieris, ac cibeneris, cum pacto, quod dictus
venditor hinc ad annos tres possit dictam petiam terrae redimere.
Maximilianus Mathhiolus notarius, et civis Tridenti scripsit.
17 Videsis num. 56.
89

85. Anno 1611, indictione nona, die veneris vigesimo primo ianuarii,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, et in stuba domus mei notarii
infrascripti. Praesentibus venerabili domino plebano Trilaci, Hieronymo
Gislimberto, Ioanne de Adamis, et egregio domino Antonio Thomaciolli
notario Clesii testibus. Ser Ioannes Baptista filius quondam ser Antonii
Paisani de Trilaco verus, et legitimus debitor domini Ioannis Mariae filii
quondam domini Iacobi Thim civis Tridenti de rhenensibus 161, dedit, in
solutum tradidit, et pro parte vendidit dicto domino Ioanni Mariae duas
petias terrae, unam scilicet prativam quantitatis unius plaustri foeni, sitam in
pertinentiis Trilaci, in loco alla Poza, apud Baptistam Paisanum,
Hieronymum Gislimbertum, et ridum aquae. Aliam petiam terrae arativam
stariorum septem seminis, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto sotto al
Dos, apud lacum, haeredes quondam Bartholomaei Ioannatii, et dictum
venditorem, pretio rhenensium ducentorum, et decem in ratione tronorum
quatuor cum dimidio pro singulo rhenense bonae mnetae maranansis, iuxta
extimationem factam per ser Andream de Lasinis de Trilaco. Quod pretium
solutum fuit hoc modo. Primo compensati fuere rhenenses 161 pro cerdito,
ut supra. Deinde dati fuerunt venditori rhenenses quadraginta novem in tot
traieris, cum pacto, quod idem venditor hinc ad annos duos possit dictas
petias terrae redimere. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
86. Anno 1611, indictione nona, die sabbati 7 maii, in civitate Tridenti,
in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus habitationis mei notarii
subscripti. Praesentibus domino Ioanne Antonio de Frigeriis de Tridento, ac
Thoma Iacomellis de Pedrazzo Vallis Flemarum (sic) diocesis tridentinae
testibus. Antonius filius quondam Omniboni Ioannatii de Vigulo Basilicae
vendidit domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti unum affictum stariorum
quinque frumenti mensurae tridentiane, quem posuit super una eius propria
petia terrae, iacente in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco dicto al
Bianchetto, quantitatis operae mediae secatoris in circa, videlicet super
medietate tantum, quia ipsa petia terrae est maioris quantitatis, nimirum
plaustorum trium foeni in totum, apud Pelegrinum Stechatum, ipsum
venditorem, et Franciscum de Piné de Trilaco, pretio renensium triginta,
cum pacto dicto venditori hinc, et in perpetuum se franchtandi a solutione,
et praestatione ipsius affictus. Marcus Antonius filius quondam nobilis
domini Francisci Scutellii olim notarii collegiati Tridenti, publicus caesarea
facultate notarius, Tridentique collegiatus, ac civis scripsit.
87. Anno 1612, indictione decima, die sabbati 14 mensis aprilis,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus et habitationis
infrasripti domini Ioannis Mariae. Praesentibus magistro Valentino filio
90

quondam Ioannsi Sneideri de Supramonte cerdone Tridenti, Antonio filio
quondam Nicolai Nicoletti, et Antonio filio quondam domini Segnatae (sic)
[Segatae], ambobus de Supramonte testibus. Dominus Ioannes Maria Thim
civis Tridenti dedit Marco Segalino de Supramonte rhenenses centum in tot
talleris, et traieris bonis, et expendibilibus, pro quibus dictus Marcus
absolvit, et affrancavit dictum dominum Ioannem Mariam ab ulteriore
solutione affictus rhenensium centum sibi cessorum a domina Catherina
uxore Valentini Segalini de Supramonte. Carolus filius domini Petri
Travaioni notarius collegiatus, et civis Tridenti scripsit.
88. Anno 1612, indictione decima, die iovis decima tertia decembris,
Tridenti in Contrata Lata, in stuba domus mei notarii infrascripti.
Praesentibus domino Francisco Burato, ser Dominico Paisano, et ser Ioanne
Baptista de Bortholis Priore Domus Dei Tridenti testibus. Magister
Sebastianus filius quondam Tolini Aldrigheti de Brosino faber ferrarius
Cadeni, nuncupatus Banalis (tamquam cessionarius Marci Segalini pariter
cessionarii Valentini segalini cessionarii excellentis doctoris domini Ioannis
Baptistae Sardaneae emptoris affictus infracsripti a domina Benevenuta
Piperata in executione pacti etc. absolvit, et franchitavit dominum Ioannem
Mariam filium quondam domini Iacobi Thim civem Tridenti ab ulteriori
solutione affictus stariorum sexdecim ⅔ frumenti ad taxam, tamquam
emptorem bonorum alla Scala, a donna Benevenuta Piperata, super quibus
constitutus est. Et hoc fecit pretio rhenensium centum in ratione tronorum
quatuor cum dimidio pro singulo rhenense, in tot traieris, taleris, et monetis
venetis argenti bene valentibus dictos rhenenses centum. Maximilianus
filius quondam nobilis, et excell.mi protophysici, et consiliarii caesarei
domini Petri Andreae Matthioli, publicus apostolica, imperialique
auctoritatibus notarius, Tridentique civis, et collegiatus scripsit.
89. Anno 1613, indictione undecima, die veneris vigesima nona mensis
novembris, in civitate Tridenti, in Contrata sancti Benedicti, in stuba domus
meae habitationis. Praesentibus ser Andrea quondam ser Antonii Baruchelli,
Rugerio quondam Golini Ducati, et Salvatore quondam Ioanneti Ianeselli,
omnibus de Bosentino districtus Tridenti testibus. Baltassar filius quondam
Valentini Nardelli de Supramonte districtus Tridenti, liberum pro libero, et
condicitium pro condicitio, nempe cum onere annuatim solvendi haeredibus
quondam nobilis, et excellentis domini Ioseph Gaudenti olim civis Tridenti,
affictum franchitabilem capitalis rhenensium centum viginti, quatenus illis
placeat, vendidit magnifico domino Ioanni Mariae filio quondam domini
Iacobi Thim civi Tridenti unum pratum duorum plodiorum circiter, ad
corpus, et non ad mensuram, positum in pertinentiis Cadeni, in loco dicto al
91

Pra grande, apud haeredes quondam ser Antonii Fraceschini de Vigulo
Basilicae, ac praedictos nobiles dominos haeredes Gaudentos, pretio
convento rhenensium ducentorum sexaginta, de quibus compensantur
domino emptori rhenenses centum viginti pro affictu praedicto Gaudento:
residuum vero integrum in argento numerato bono, et expendibili solvit, ac
dedit praedicto venditori. Sebastianus Sicilianus filius quondam domini
Iacobi olim civis Tridenti notarius scripsit.
90. Anno 1613, indictione undecima, die veneris quinta (sic) ianaurii, in
civitate Tridenti, in ecclesia cathedrali Sancti Vigilii, in sacrestia nova.
Praesentibus venerabilibus dominis presbyteris, et capellanis in dicta
ecclesia Michaele de Benignis, et Ambrosio de Fritiis testibus. Ibique coram
perillustribus, illustrisbus, multum reverendis, nobilibus dominis Ernesto
barone de Wolchenstain decano etc. Ioanne Baptista Melchiorio, Hyppolito
barone de Wolchenstain, Hieronymo Rochabruna, Ioanne Baptista a Coreto,
Bertramo Pezzano, Ernesto barone de Trappiis, Mathia Stetnero, Nicolao a
Morembergh, et Horatio Guarischetto, omnibus canonicis praebendatis
suprascriptae ecclesiae, capitulariterque de more congregatis ad sonum
campanae, personaliter, et reverenter comparuit dominus Ioannes Maria Tim
quondam ser Iacobi civis Tridenti, et exposuit, se aquisivisse unam petiam
terrae arativam, et vineatam quantitatis plodiorum sex circiter in pertinentiis
Tridenti, in loco nuncupato alla Scala, a quondam domina Benevenuta
uxore relicta quondam domini Hieronymi Piperatae, cum onere solvendi
affictum franchitabilem stariorum sexdecim, et tertiorum duorum frumenti
iuxta taxam, pro capitali renensium centum venerabili domino plebano
Sanctae Mariae Maioris Tridenti, pro celebrando anniversario quotannis pro
animabus quondam dominorum de Facinis cum octo Missis. Ideo volens se
franchitare dedit praedictis illustribus dominis de Capitulo, nomine dictae
ecclesiae Sancta Mariae Maioris, sive venerabilis illius plebani facientibus,
et recipientibus, renenses centum in tot traieris, et taleris argenteis, in
ratione librarum quinque pro singulo renense. Iob de Iob apostolica, et
imperiali auctoritate notarius, Tridenti collegiatus, illsutrsique et venerablis
Capituli tridentini cancellarius scripsit.
91. Anno 1613, indictione undecima, die sabbati septima mensis
decembris, in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus
meae habitationis. Praesentibus ser Michaele filio ser Andreae de Poulis, ser
Ioseph filio quondam Antonii Fadanelli, et ser Francisco quondam Ioannis
Paisani dicto Rossato, omnibus de villa Cadeni districtus Tridenti testibus.
Ioannes quondam Antonii de Lasinis de Trilaco per se, et suos haeredes
liberum pro libero, et condicitium pro condicitio, nempe cum onere
92

annuantim solvendi ser Antonio Giulberto de Trilaco affictum
franchitabilem stariorum quatuor frumenti capitalis renensium viginti
quatuor, dedit, vendidit, et tradidit magnifico domino Ioanni Mariae filio
quondam domini Iacobi Thim civis Tridenti unum pratum unius plaustri
foeni circiter, ad corpus, et non ad mensuram, situm in pertinentiis Trilaci,
in loco dicto alla Chizzola, sive Melar, apud venditorem cum arativa,
dominum emptorem cum prato acquisito a Thoma de Lasinis, et aquam ibi
labentem, pretio convento renensium octuagianta, carentanorum sexaginta
pro quolibet. Sebastianus Sicilianus notarius ciollegiatus Tridenti scripsit.
92. Anno 1614, indictione duodecima, die lunae vigesima mensis
ianuarii, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba
domus domini emptoris. Praesentibus ser Hieronymo quondam Alberti
Gislimberti, et ser Baptista quondam Bartholomaei Ioannoni ambobus de
Trilaco testibus. Ser Paulus quondam Bartholomaei Tabarelli de Trilaco
vendidit magnifico domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi
Thim civi Tridenti unum pratum unius plodii circiter ad corpus, et non ad
mensuram, positum in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco nuncupato in
Prevedoi, apud dominum emptorem, et Frizzerios de Vezzano, pretio
aestimato per ser Leonardum quondam Nicolai Corradini de Vigulo
Basilicae a venditore,et ser Balthasarem quondam Bernardi Gislimberti de
Trilaco ab emptore electos, renenensium ducentorum quadraginta quinque.
Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
93. Anno 1614, indictione duodecima, die 22 decembris, in civitate
Tridenti, in Contrata Burgi novi, in studio Alexandrino, praesentibus
domino Gaspare quondam Bernardini Garnigae cive Tridenti, et magnifico
domino Tonchele Pompeato etiam cive Tridenti testibus. Coram illustri, et
clarissimo iurisconsulto domino Petro Alexandrino a Neustain, consiliario
etc., huius civitatis tridentinae propraetore super cathedra pro tribunali
sedente, comparuerunt Melchior quondam Gratiadei Castelli de Trilaco
proprio, et Leonardi fratris nomine, atque donna Francisca illius mater, uti
tutrix Balthassaris filii, unanimiter exponentes diversa habere debita
persolvenda magnifico domino Leonardo a Monte mercatori, et civi
Tridenti, domino Martino Armano incolae Tridenti, et infrascripto domino
emptori, pro minori suo damno vendiderunt, salvo tamen pacto perpetuo
redimendi, ius decimandi in quatuor petiis terrarum positis in pertinentiis
Trilaci a Mur, e a la Gemenor, domino Ioanni Mariae Thim filio quondam
domini Iacobi, civi Tridenti, pretio convento renensium sexaginta.
Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
93

94. Anno 1615, indictione tertiadecima, die quinta iunii, in civitate
Tridenti, in Contrata sancti Benedicti, in studio domus habitationis meae
subscripti notarii. Praesentibus egregio domino Aldrigetto Gislimberto
quondam spectabilis domini Antonii notarii olim civis Tridenti, et Antonio
quondam Iacobi de Stompheris de Primerio lapicida testibus. Paulus
quondam Bartholomaei de Prandis de Trilaco vendidit, et in solutum tradidit
magnifico domino Ioanni Mariae Thim civi Tridenti, uti cessionario
Andreae de Andreis de Covalo creditoris dicti venditoris, unum pratum
unius plaustri foeni circiter, et prout reperitur, situm super Monte Trilaci,
ubi dicitur a Pozzo de Prada, cui cohaeret Dominicus Castellus, et emptor,
pretio convento renensium viginti. Et quia super dicto prato solvitur caritas
salis Communi Trilaci, ideo dictum onus solvendi dictam caritatem
transtulit, et assecuarvit super alia sua prativa unius plaustri foeni in Prada
alla Val, apud haeredes Francisci Bianzardi, excellentem dominum
Gratiadeum, Sperandeum de Lasinis, et ill.mum dominum Comitem
Hieronymum de Lodrono. Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
95. Anno 1615, indictione decimatertia, die dominico sexta mensis
decembris, in civitate Tridenti, in hyppocausto, ubi solitum est fieri
Consilium venerandae Domus Dei, in Contrata Sancti Ioannis. Praesentibus
domino Ioanne Baptista Carapaia cive Tridenti, magistro Iacobo dal El fabro
liganrio habitatore Tridenti in Contrata Alemana, et domino Scipione
Lanferio habitatore Tridenti testibus. Ibique congregati multum nobiles, et
magnifici Rugierius Guidotinus uti Minister venerandae Domus Dei
Batutorum Laicorum Tridenti, excellens doctor dominus Iob de Iob
Vicarius, Carolus Trilacus, Octavius Tabarellus, Valentinus Oliverius,
Simon Girardus, Aldrigetus Hieremia, Ioseph Zelus, Dominicus Cavaleris,
Antonius Bernardellus, Ioseph Sardanea, Matthaeus Benassutus, Petrus
Antonius Longus, omnes gubernatores, et de Consilio dictae venerandae
Domus Dei Tridenti, franchitarunt, et liberarunt dominum Ioannem Mariam
Tin civem Tridenti, ab ulteriore solutione, et praestatione affictus stariorum
sexdecim frumenti ad taxam capitalis rhenensium nonaginta sex, qui per
ipsum solvebatur uti possessorem unius petiae terrae in loco alla Scala
pertinentiarum Tridenti, pretio rhenensium nonaginta sex in ratione librarum
quinque pro singulo rhenense, quos idem dominus Ioannes Maria Tin solvit,
et effcetualiter numeravit dictis dominis gibernatoribus in monetis auri, et
argenti bonis, et expendibilibus. Ioannes Baptista filius quondam domini
Thomae Benassuti publcus imperiali auctoritate notarius civis, et collegiatus
Tridenti scripsit.
94

96. Anno 1617, indictione quinta decima, die martis decima mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata Platheae Sancti Vigilii, in stuba domus mei
notarii. Praesentibus domino Gandino Zambaito mercatore Tridenti, et ser
Antonio della Polonia hortulano Tridenti, ac etiam domino Ioanne Baptista
Novello hospite Tridenti testibus. Dominus Ioannes Maria Thimus Tridenti
civis dedit Septimo Merlo de Trilaco filio quondam Iacobi, in monetis
aureis, et argenteis bonis, renenses triginta de tronis quatuor cum dimidio
pro singulo renense, pro quibus dictus Septimus absolvit, quietavit, et
franchitavit antedictum Thimum ab ulteriori solutione affictus stariorum
quinque frumenti constituti die 7 novembris 1589. Bernardinus Bonportus
filius domini Francisci imperiali auctoritate notarius publicus, et civis
Tridenti collegiatus scripsit.
97. Anno 1617, indictione decimaquinta, die lunae decimo octavo
mensis decembris, Tridenti, in studio episcopalis palatii. Praesentibus nobili
domino Andrea Gallo cive Tridenti, domino Alphonso Pigetio famulo
infrascripti clarissimi domini Praetoris, et egregio domino Dominico
Ruffino exactore Camerae fiscalis Tridenti testibus. Coram ill.mo, et cl.mo
domino Maiolino Bisacionio iurisconsulto de Iese Marchae Anconitanae
honorando Praetore Tridenti pro etc., Ser Rochus filius quondam Antonii
Musnae de Vigulo Basilicae, habitator Ravinae districtus Tridenti, pluribus,
ac diversis debitis gravatus, et vexatus a creditoribus, nimirum ab excell.mo
domino Paulo Cischo, domino Balthasare Seraffino, et a dominis Ioanne
Baptista, et Iosepho fratribus de Nicolis apothecariis Tridenti, vendidit
magnifico domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thim civi
Tridenti, unam petiam terrae arativae, et vineatae, iacentem in pertinentiis
Pissavacae, in loco dicto al Pradè, quantitatis perticarum quatuorcentum et
triginta sex, apud dominum Andream Demam, haeredes quondam
excellentis doctoris domini Bonaventurae de Albertis, et dominum Natalem
Sitium, pretio renensium centum et quadraginta novem, et carentanorum
viginti, in ratione renensium bis-centum,et quadraginta septem pro singulo
plodio, iuxta aestimationem et mensurationem factam per ser Nicolaum
Margonum, et Iosephum de Toniolis ambos de Ravina. Cum pacto dicto
venditori reservato retroemendi dictam rem in termino annorum quatuor: et
cum pacto, quod dictus venditor non possit retroemere causa vendendi alteri
personae. Antonius Bernardellus filius quondam domini Caroli civis olim
Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius, collegiatusque Tridenti
scripsit.
98. Anno 1618, indictione prima, die sabbati vigesima septima mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata sancti Marci, in stuba domus, et habitationis
95

nobilium dominorum haeredum quondam nobilis domini Ioannis Antonii
Lutti. Praesentibus spectabili domino Carolo Travaiono cive, et collegiato
notario Tridenti, nobili, et admodum reverendo domino Orlando Lutto
plebano Calceranicae, et domino Matthaeo a Thovo de Stenico Iudicariarum
testibus. Magnificus, ac spectabilis filius quondam domini Matthaei notarii
de Honoratis notarius de Bono plebis Blezii Iudicariarum diocesis Tridenti,
pro libero quod est liberum, et pro condititio, seu emphiteotico quod est
emphiteoticum, videlicet cum onere solvendi affictum franchitabilem pro
capitali renensium centum, et quinquaginta haeredibus quondam nobilis, et
excell.mi domini Bonaventurae de Albertis civis olim, et collegiati Tridenti,
vendidit magnifico domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi
Thim civi Tridenti, unam petiam terrae prativam, iacentem in pertinentiis
Ravinae, in loco dicto in Stella, nuncupatam il Pra longo, quantitatis
plodiorum duodecim, et perticarum nonagintaquinque, apud Athesim,
illustrem dominum Georgium Fucharum, nobilem dominum Andream
Demam, haeredes quondam illustris domini Pezzani, et haeredes quondam
spectabilis domini Gratiadei Burati notarii olim, et civis Tridenti, pretio
renensium novem centum, et decem in ratione tronorum quatuor cum
dimidio pro singulo renense, iuxta aestimationem, et mensurationem
desuper factam per dominos Ioannem Davonum, et Bartholomaeum
Coracinum aestimatores alias electos. Antonius Bernardellus notarius
Tridenti scripsit.
99. Anno 1618, indictione prima, die sabbathi secima septima martii,
Tridenti in studio episcopalis palatii. Praesentibus nobilibus, et excellentibus
dominis Iob de Iob, et Aliprando Bassetto civibus Tridenti collegiatis
testibus. Dominus Ioannes Maria Thinus civis Tridenti, ad interpositionem
illustris, et clarissimi domini Maiolini Bissacionii Praetoris Tridenti, dedit
dominae Dominicae ab Oppio in promptis pecuniis renenses viginti in
ratione tronorum quatuor cum dimidio pro singulo renense. Ipsa vero
Dominica Oppia quietavit, et liberavit praefatum dominum Thinum ab
ulteriori solutione pretii venditionis loci in Centa factae anno decurso.
Bernardinus filius domini Francisci Bomporti notarius Tridenti scripsit.
100. Anno 1620, indictione tertia, die martis quarto mensis augusti, in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctissimae Trinitatis, in sala palatii infra
nominati ill.mi domini Comitis. Praesentibus egregio domino Ioanne
Baptista Siciliano fratre meo, domino Antonio quondam domini Sebastiani
Banalli, et domino Nicolao filio quondam egregii domini Antonii
Gislimberti, omnibus civibus Tridenti testibus. Ill.mus dominus Hieronymus
Comes, filius quondam Ill.mi domini Comitis Francisci de Lodrono vendidit
96

magnifico domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thin civi
Tridenti, domum positam in Monte Trilaci in Pozza de Prada, cum
commoditatibus in ea existentibus. Item prativam penes dictam domum, cui
a mane cohaeret fossus. Aliam prativam in cavo la Pozza. Aliam prativam
alle Bicelle. Aliam prativam alla Caldera. Aliam prativam alla Peratolara,
apud haeredes quondam illustris domini Innocentii a Prato, et Petrum de
Veronensibus incolam Covali, et Simonem Simonatum. Aliam prativam alle
Daiole, apud illustrem dominum Franciscum Trilacum, ac nobilem, et
clarissimum dominum Hieronymum de Gratiadeis. Prativam supra rivolos in
facie domus, apud haeredes Benevenuti de Bertonis, Iacobum Tabarellum,
et haeredes Sperandei de Lasino,ac haeredes Bartholomaei Merli. Prativam
per mezzo le Carezze, apud Prandum de Prandis, et Bartholomaeum de
Fandt. Prativam careziarum in Pozza de Prada, apud fossum. Aliam partem
careziarum in eodem loco circumdatam ab haeredibus Speransdei de Lasino.
Aliam partem careziarum in dicto loco, apud fossum, et haeredes quondam
illustris domini Innocentii a Prato. Aliam prativam in eodem loco, casali
cohaerentem. Prativam versus lacus apud Antonium de Castello. Tres
arativas in eodem loco decem stariorum, apud Baptistam de Prandis.
Buschivam, apud Antonium de Castello, et Baptistam de Prandis. Tres
aratrivas duodecim stariorum in Pozza de Prada. Quae quidem bona ipse
ill.mus dominus Comes alias acquisierat a quondam magnifico domino
Gasparo Calvo cive Tridenti. Item pratum trium palustrorum foeni positum
super Monte Trilaci alla Caldera. Prativam quatuor secatorum in circa,
sitam in eodem Monte in Prada. Item arativam quinque stariorum cum
dimidio positam in eodem Monte in Pra Mossen. Pretio eodem, quo ipse
ill.mus dominus Comes bona praedicta acquisivit a dicto domino Calvo, et
aliis, renensium sexcentum sexaginta unius, et cruciferorum quadraginta
unius, iuxta inter se conventa, quod pretium dictus dominus emptor in auro,
et argento bono solvit. Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
101. Anno 1621, indictione quarta, die mercurii decimo quarto mensis
iulii, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctissimae Trinitatis, in sala palatii
Lodroni. Praesentibus Thoma quondam Iuliani Maineti Vallis Triumpiae
districtus Brixiae, incola Tridenti, et Ferrando quondam Caroli de Ferrandis
piscatore Tridenti testibus. Ill.mus dominus Comes Hieronymus de Lodrono
filius quondam Ill.mi domini Comitis Francisci, absolvit, et quietavit
magnificum dominum Ioannem Mariam quondam domini Iacobi Thin
civem Tridenti ab ulteriori solutione quorumcumque melioramentorum per
ipsum ill.mum dominum Comitem factorum in quadam domo iacente in
Monte Trilaci, per eundem venditam praedicto domino Thim, cum
reservatione liquidare faciendi dicta melioramenta. Et hanc liberationem
97

fecit pro renensibus septuaginta uno, et tronis duobus in auro, et argento,
quos praedictus dominus Thim solvit. Sebastianus Sicilianus notarius
Tridenti scripsit.
102. Anno 1624, indictione septima, die sabbati secunda mensis martii,
in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
habitationis infrascripti domini emptoris. Praesentibus Ioanne quondam
alterius Ioannis de Fandt de villa Trilaci, et Ioanne Antonio filio Salvatoris
de Angiolis de Auré de Rendena nunc Tridenti habitatore testibus. Petrus
quondam Ioannis Nardelli de Supramonte, nunc in villa Cadeni habitator
districtus Tridenti, vendidit magnifico domino Ioanni Mariae quondam
magnifici domini Iacobi Thim civis Tridenti, unam eius petiam terrae
prativam, tolerabilem ad reddendum unum plaustrum foeni, sitam in
pertinentiis Cadeni, in loco dicto Sot Scarlir, apud Thomam, et Nicolaum
fratres de villa Cadeni, qui dicuntur de Paissanis, Paissanum de Andrighettis
eiusdem villae, Ioannem quondam Francisci Pederzolli dictum Gobettum
saepedictae villae, ac magnidficum dominum Pasinum quondam magnifici
domini Antonii de Salvottis civem Tridenti, pretio rainensium sexaginta
quinque bonae monetae in ratione tronorum quatuor cum dimidio pro
singulo renense. Ioannes Geminianus Biscalia filius olim domini Aloysii,
publicus imperiali authoritate notarius Tridenti collegiatus scripsit.
103. Anno 1626, indictione nona, die veneris tertia mensis iulii, in
studio episcopalis palatii Tridenti. Praesentibus nobili, et egregio domino
Ludovico de Cavaleris notario Tridenti, et M. Alberto de Poulis de Cadeno
hospite Tridenti ambobus testibus. Illustris, et clarissimus dominus Ioannes
Franciscus Pavarellus iuris utriusque doctor de Cremona, Tridenti Praetor,
agens per se, et successores, in executione decerti, de quo in processu rogato
in praeiudicium Baptistae Ioannoni de Trilaco, dedit, et in solutum tradidit
Antonio Lasino de eo loco, uti marito Antoniae praedicti Baptistae filiae,
unam domum muris muratam, et lignaminibus constructam, tegulis
coopertam, cum tribus revoltis, stuba, et camera, et aliis commoditatibus,
sitam in villa Trilaci, in loco dicto a Piné, apud dominum Ioannem Mariam
Thim, et haeredes quondam Francisci de Piné, pretio rhenensium centum, et
quinquaginta, iuxta aestimationem factam per Petrum Pedercinum, salva
servitute, seu via dicto domino Thim transitandi per ipsam domum. Carolus
filius quondam domini Petri Travaioni olim civis Tridenti notarius scripsit.
104. Anno 1630, indictione decimatertia, die iovis vigesima septima
mensis decembris, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris,
in stuba habitationis infrascripti domini emptoris. Praesentibus Petro
98

quondam Dominici Pederzini Coveli, et Ioanne quondam Leonardi de
Augustinis Supramontis testibus. Donna Valentina filia quondam Baptistae
Castelli Trilaci, uxorque Baptistae Ioannoni eiusdem loci vendidit magnifico
domino Ioanni Mariae quondam domini Iacobi Thim, civi tridentino, eius
revoltum super aliud revoltum terrenum sine coperto domus dictae
venditricis, situm in villa Trilaci, in Contrata de Piné, apud dominum
emptorem cum domo, et fratres de Piné cum curtivo, quam quidem rem
elegit ipsa venditrix ad computum suae dotis rainensium centum, pretio
convento rainensium duodecim in ratione tronorum quatuor cum dimidio
pro singulo, quos solvit eidem venditrici in tot panno vestitus. Ioannes
Geminianus Biscalia quondam domini Aloysii, notarius Tridenti collegiatus
scripsit. Sed notandum, quod anno 1630 dies vigesima septima decembris
fuit dies veneris, non vero dies iovis, iuxta literam dominicalem F.
105. Anno 1623, indictione sexta, die martis vigesima quarta mensis
octobris, Tridenti, in Contrata Platheae ancti Vigilii, in stuba domus mei
notarii. Praesentibus magistro Ioanne quondam Michaelis a Monte
calceatore Tridenti, et Omnibono quondam Tomasi de Valentinis de Lasesio
habitatore Basilicae Pinedi testibus. Ser Baptista Zanonus de Trilaco
vendidit magnifico domino Ioanni Mariae Thino civi Tridenti revoltum
unum terrenum, iacentem subtus aream domus dicti venditoris, cum curtivo
annexo, necnon voltum contiguum dicto curtivo subtus pontem inservientem
dicto venditori pro accedendo ad illius aream, in villa Trilaci positum, pretio
rhenensium centum, et decem, et novem, et carentanorum 57, in tot ungaris,
et talleris bonis usualibus, et ad valorem monetae antiquae nunc currentem,
iuxta aestiamtionem factam per ser Ioannem Antonium de Anzolis
casearium Tridenti, ser Hieronymum Gislimbertum, et magistrum Marcum
dal Dosso fabrum murarium Tridenti. Bernardinus Bomportus notarius
Tridenti scripsit. Antonius Bernardellus notarius Tridenti descripsit.
106. Anno 1610, indictione octava, die martis secunda mensis martii,
Tridenti in Contrata Lata, in stuba habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus domino Petro Travaiono cive Tridenti, patre mei notarii
infrascripti, et domino Christophoro eius filio, et fratre mei notarii
respective testibus. Ser Petrus filius quondam Ioannis Gratioli dictus il Zen
de Burgo Vezani, vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini
Iacobi Thim civi Tridenti, unam petiam terrae arativam, et vineatam
stariorum duorum cum dimidio seminis, cum modico zapativo, et cum parvo
nemore contiguo, cum decem oleis, et cum aliis arboribus fructiferis in ea
existentibus, sitam in pertinentiis Fravetii, in loco dicto alla Castagnara,
apud nemus commune, Antonium Bertinum de Vezano, et haeredes
99

quondam Antonii de Tozis de dicto Vezano, cum onere solvendi castro Boni
Consilii Tridenti staria duo braschati omni, et singulo anno tempore
vindemiarum pro livello, et censu perpetuo, pretio iuxta aestimationem
factam per Omnibonum Faesium, et Gotardum Cagolam de Fravetio,
rhenensium nonaginta denariorum, in ratione librarum quiqnue pro singulo
rhenense. Cum pacto dicto Petro retroemendi suprascriptam petiam terrae
hinc ad annos tres, perceptis tamen prius frugibus per dictum emptorem.
Carolus filius domini Petri Travaioni notarius Tridenti scripsit.
107. Anno 1613 die martis 12 martuii donna Dominica filia quondam
Iacobi della Maddalena Comitatus Archi, uxorque ser Petri Gratioli dicti
Zeni sartoris Vezzani, intellecta alienatione, et venditione loci alla
Castagnara, sive in Val Forcha, pertinentiarum Magnani, facta per dictum
eius maritum absque decerto, et eius scitu, ac consensu, quamvis super eo
ipsa sit hippotecata pro dotibus suis, mandari fecit domino Ioanni Mariae
Thino dicto Iachelo, uti emptori loci praedicti, quatenus compareat coram
nobili, et clarissimo domino Praetore Tridenti in salono magno Tridenti ad
bancum solitum. Ioseph Endrigius notarius Tridenti scripsit.
108. Anno 1614 die lunae 14 aprilis, illustris, et clarissimus dominus
Camillus Farnetus iuris utriusque doctor, eques, et Comes Palatinus
apostolicus, novellariensis, Praetor Tridenti, sedens in salono episcopalis
palatii, dixit, et sententiavit dominum Ioannem Mariam Thinum esse pro
nunc, et alio non edocto absolvendum a petitis parte Gratiola, sive Zena.
Praesentibus nobili, et excellenti doctore domino Horatio Consolato, et
egregio domino Iosepho a Ponte notario, ambobus civibus, et collegiatis
Tridenti testibus. Praesens fuit dominus Ioannes Maria. Praesens quoque
excellens doctor dominus Franciscus Paurenfaint procurator partis
Gratiolae. Antonius Bernardellus notarius scripsit.
109. Anno 1614 die 18 aprilis spese fatte da Gio. Maria Thim nella
causa contra Pietro Grazioli detto Zeno di Vezzano, cioè danari dati
all’eccellente signor dottore Francesco Trentino procuratore, ed al notaio
Antonio Bernardello.
110. Anno 1601, indictione decimaquarta, die lunae octava mensis
octobris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus ser Antonio quondam
Ioannis Pisettae de villa Albiani, Ioanne a Valle, Ioanne quondam Antonii
de Pedris de Mozzis de Sardanea, et Lucca Petenato ponderatore testibus.
Dominus Iacobus filius quondam Ioannis de Fant de villa Trilaci vendidit
100

domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Tim civis Tridenti,
unam petiam terrae arativam, et vineatam, sitam in pertinentiis Trilaci, in
loco dicto al Perar, o vero alla Pozza, cum una arbore Piri, et aliquas
arbores nucum in ea existente, quantitatis stariorum trium frumenti seminis,
in ratione renensium decem, et novem pro singulo stario seminis frumenti,
apud haeredes quondam Ioannis Paisani, Mataeum quondam Antonii
Endrici, et Franciscum Tabarellum, pretio convento renensium quinquaginta
septem, in ratione librarum quinque maranensium pro singulo renense, in tot
duchatis hungaris bonis, et boni ponderis, et moneta argenti. Maximilianus
Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
111. Anno 1606, indictione quarta, die veneris 6 mensis octobris,
tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus mei notarii
infrascripti. Praesentibus Ioanne filio Luteri de Tomasiis, et Baptista pariter
de Tomasiis, ambo de Senasio Banalli testibus. Ego Gratiadeus Buratus
notarius, et civis Tridenti, do, vendo, trado magnifico domino Ioanni filio
quondam magnifici Busolli Calvi civis Tridenti unum affictum
franchitabilem stariorum quadraginta siliginis, quem pono, et assicuro super
unam meam peciam terrae arativam, et vineatam, iacentem in pertinentiis
Ravinae, in loco dicto in Stella, quantitatis plodiorum quatuor circiter, apud
nobiles dominos de Paho, et vias consortales, pretio renensium ducentorum
in ratione librarum quinque bonae monetae Marani pro singulo renense, in
tot bonis monetis auri, et argenti. Ego Gratiadeus Buratus civis Tridenti,
publicus sacris pontificia, et caesarea authoritatibus notarius scripsi.
112. Anno 1604, die iovis primo aprilis, in studio meo, praesentibus
Melchiore de Zennis de Brosino Cavedeni, et Antonio Nardello testibus.
Dominus Petrus filius quondam Antonii Mochati de Marchasio (sic) Vallis
Solis vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thin
civis Tridenti, uti cessionarii (sic) haeredum quondam domini Andreae de
Florianis de Calavino, et vigore declarationis factae per excellentem
dominum Praetorem sub die 29 martii, unam domum muris muratam,
lignaminibus aedificatam, cupisque coopertam, cum stuba, coquina, canipa,
apotheca, revolto, camera, et aliis commoditatibus in ea existentibus, sitam
in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, apud dominum
Iulium Iob, dominum emptorem, viam communem, et haeredes quondam
domini Ioannis Michaelis Cavedeni, pretio rhenensium quatuorcentum, et
octuaginta. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus
notarius descripsit.
101

113. Anno 1606 die mercurii 13 sepetmbris, in palatio ill.mi domini
emptoris infrascripti. Praesentibus nobilibus dominis Maximiliano a Petra
Plana, Laurentio Bordonea, et domino Merando de Merandis Veronae, et
Martino de Blanchis testibus. Dominus Gaspar filius quondam domini
Melchioris Calvi vendidit ill.mo domino Comiti Hieronymo Comiti Lodroni
ementi bona infrascripta. Primo una petia di terra arativa, et vignada in loco
ditto in Val Manega de stari nove semenza in circa, a mattina il Dosso, a
mezogiorno misser Attilio dei Cetti, et Biasio Butarino. Item una pezza de
terra arativa in loco a Dengar da stari doi semenza circa, a mattina il signor
dottor Gratiadio, a sera il Dosso, a settentrione ser Baldesar Gislimberto.
Item una peza di terra arativa con un poco di vigne, in luoco ditto in Soma
Val de stari cinque semenza in circa, a mattina il Dosso, a sera li signori da
Prato. Item una pezza di terra arativa in loco ditto a Poz de stara otto
semenza, a sera il Lago. Item in le pertinentie di Terlago sopra il Monte, in
luogo ditto in Pramosen, una pezza di terra prativa d’un carro di fieno. Item
un altro prato di doi carri di fieno in circa. Item una pezza di terra prativa in
luogo in Poza di Prada da carri tre feno in circa, a mattina,mezo dì, et
settentrione li signori da Prato, a sera Pero Veronese da Covol. Item una
casa in Prada. Item una pezza di terra aradora de stari sette in circa. Item
una pezza di terra aradora de stari otto semenza in circa. Item una pezza di
terra prativa da un carro de feno. Item una pezza di terra prativa de un carro
de fen in loco ditto alla Caldera. Item una pezza prativa in capo della Poza
de carro uno de feno. Item una pezza de terra prativa de un carro de fen,
over carezza, a mezzo dì il nobile signor Silvio da Prato. Item una pezza di
terra prativa da carri doi feno, a mattina li signori da Prato. Item una pezza
di terra prativa de carri doi feno in loco ditto in Prada, a settentrione
Bartholamio del Fant. Pretio renensium bismille in ratione etc. quos ibidem
dedit in tot ungaris, et thaleris. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti
scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
114. Anno 1602, die sabbati 23 februarii, in stuba mea, praesentibus
domino Antonio Iacobello, Antonio Ducato, et Antonio Sgualdino, omnibus
de Vigulo Vatario testibus. Bartholomaeus filius quondam Petri de Fantibus
de trilaco, vigore pacti retrovendidit domino Ioanni Mariae filio quondam
domini Iacobi Thim civis Tridenti retroementi, tanquam ius habenti a ser
Ioanne filio quondam Francisci Tabarelli de Trilaco, unum pratum unius
plaustri foeni situm in pertinentiis Viguli Basilicae, in loco dicto in
Prevedon, apud dominum Iacobum Merlum, fratres de Stechis de Vigulo,
haeredes quondam Leonardi Tonina, et ser Antonium Toninam, pretio
renensium quinquaginta in auro, et moneta. Alexander Gislimbertus notarius
scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
102

115. Anno 1607, indictione quinta, die martis quarta mensis decembris,
in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in domo
habitationis infrascripti domini emptoris. Praesentibus magnifico, et
excellente legum doctore domino Iob de Iob cive Tridenti, domino Ioanne
Baptista de Bortolis de Supramonte, habitatore, et Priore Domus Dei
Tridenti, et Iacobo Gratiolo de Vezano habitatore Tridenti testibus.
Mathaeus filius quondam Antonii de Margonis de Ravina vendidit domino
Ioanni Mariae Thim civi Tridenti unam petiam terrae arativam, et vineatam
quantitatis unius plodii, et perticarum septuaginta quinque, positam in
pertinentiis Ravinae, in loco dicto al Prade, apud dominum Ioannem Petrum
Pompeatum, pretio renensium biscentum, et sexaginta pro unoquoque
plodio in ratione franchi, iuxta aestimationem factam per dominum
Simonem Margonum de Ravina, et ser Bernardinum Pederzolum de Drodo
habitatorem Pisavachae, qui eam aestimarunt in totum renenses ducentos, et
octuaginta septem in ratione ut supra. Dictus autem dominus Ioannes Maria
emptor solvit dicto venditori decem renenses de pluri, et ultra
aestimationem: et ideo renenses biscentum, et nonaginta septem in tot
cechinis, ongaris, et traieris. Carolus Travaionus notarius Tridenti scripsit.
116. Anno 1608, indictione sexta, die mercurii triegsima mensis aprilis
in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus
mei subscripti notarii. Praesentibus ser Hieronymo quondam Berti
Gislimberti de Trilaco districtus Tridenti, et Gerhardo filio quondam Angeli
Fontanae de Levigo testibus. Dominicus filius quondam Donati de Fant de
dicto Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi
Thin olim civis Tridenti petiam unam terrae arativae, vineataeque,
quantitatis stariorum duorum seminis circiter, ad corpus, et non ad
mensuram, positae in pertinentiis dictae villae Trilaci, in loco dicto a
Campian, apud ipsum emptorem, et viam consortalem, pretio iuxta
aestimationem factam per ser Bartholomaeum Ioannonum, et Balthassarem
filium quondam Bernardi Gislimberti renensium sexaginta, carentanorum
sexaginta pro quolibet renense, in auro numerato iusti ponderis: pacto tamen
venditori reservato redimendi dictam rem hinc, et per totam diem Sancti
Michaelis proxime futuram tantum: et quod non possit ab aliquo accipere
pecunias causa redimendi dictam rem. Respectu vero frugum pendentium,
quod bladum sit integre venditoris: uvae autem pro medietate emptoris,
colligendae tamen expensis venditoris. Maximilianus Matthiolus notarius
Tridenti scripsit.
103

117. Anno 1605, indictione tertia, die martis prima mensis martii,
Tridenti retro Sanctum Vigilium, in stuba Beneficii infrascripti illustris, et
admodum reverendi domini emptoris, Praesentibus domino Marco Antonio
filio domini Ioannis Iacobi Brochetae Cavrasti, et ser Antonio filio quondam
Petri de Pedrinis Lasini servitoribus testibus. Dominus Franciscus filius
quondam domini Prosperis Burati civis, et habitator Tridenti, vendidit
illustri, et admodum reverendo domino canonico Silvio a Prato, domino
Segonzani etc., unum affictum perpetuum stariorum 23⅓ videlicet viginti
trium, et unius tertii frumenti, quem posuit, et constituit super omnes petias
terrarum arativarum, vineatarum totius eius mansus, et super totum eius
mansum situm in pertinentiis Ravinae, in loco dicto in Stella, apud nobilem
dominum Iulium Pezenum, haeredes domini Antonii Sicii, dominum
Valentinum Banallum dictum Zapatolum, haeredes quondam nobilis domini
Gasparis de Paho, et egregium dominum Gratiadeum Buratum, pretio
rhenensium centum et quadraginta in ratione librarum quiqnue maranensium
pro singulo rhenense, in tot ducatis, ungaris auri, et moneta argenti
traierorum. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
118. Anno 1607, indictione quinta, die sabbati ultimo martii, in stuba
mea, praesentibus Nicolao Gislimberto, et domino Francisco filio Leonardi
Allotti de Numio, et Gratiadeo filio quondam Mathaei Columbini de
Sternico Pinedi testibus. Thomaeus filius quondam Poli de Lasino Trilaci
dedit domino Ioanni Mariae Thin civi Tridenti unum pratum unius starii
cum dimidio in circa, in loco a Mellar, aut alla Cizolla, apud dominum
emptorem, Antonium de Lasino, et rugiam, pretio rhenensium
vigintiquatuor, quos solvit dictus dominus emptor illustri domino Sylvio a
Prato momine dicti Thomaei die quinto novembris anno 1606 cum pacto
redimendi hinc a annos tres incipiendos die quinto novembris 1606.
Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius
descripsit.
119. Anno 1614, indictione duodecima, die mercurii quarta mensis
iunii, Tridenti in capite Plateae Magnae, in sala domus habitationis mei
notarii. Praesentibus Laurentio filio quondam Ioannis de Laurentiis de
Pinzolo Rendenae, habitatore Tridenti, et Hieronymo filio quondam Antonii
de Pasqualibus de Sancto Stephano, ambobus testibus. Thoameus filius
quondam Polli Lasini de Trilaco absolvit, et liberavit dominum Ioannem
Mariam Thim civem Tridenti ab ulteriori solutione rhenensium octuaginta
septem cum dimidio, quibus aestimatum fuit pratum unum, positum in
pertinentiis Trilaci, in loco dicto alla Chizola, quantitatis unius operae in
circa, apud dictum dominum Ioannem Mariam, et rugiam communem,
104

eidem venditum die 24 aprilis 1610 pretio rhenensium 70, cum pacto illud
redimendi, quia pro supplemento iusti pretii dictus emptor venditori dedit
alios rhenenses decem, et septem cum dimidio in tot talleris, et traieris,
praesente, et consentiente donna Margaretha praedicti Thomaei uxore.
Carolus filius domini Petri Travaioni notarius Tridenti scripsit.
120. Anno 1604, indictione secunda, die iovis quinta mensis februarii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus infrascripti
excellentis doctoris domini Francisci Calavini. Praesentibus ser Antonio
Gosetto Calavini, et magistro Ioanne filio Valentini de Mioribus de Lono
cerdone Tridenti testibus. Magnificus, et excellens legum doctor dominus
Franciscus Calavinus civis Tridenti vendidit domino Ioanni Mariae filio
quondam domini Iacobi Tim civi Tridenti, una petia terree hortivam
quantitatis prout esse reperitur, ad corpus, non ad mensuram, circumdatam
muris, sitam in pertinentiis Tridenti extra Portam Pontis, in loco dicto
l’Horto in Briamasco, apud moenia civitatis, magistrum Iacobum rotarium,
in domo dominorum de Thono, et viam cmmunem, pretio rhenensium
centum, et quinquaginta, in ratione librarum quinque maranensium pro
singulo rhenense, in tot monetis argenteis alemanis, cum pacto, quod dictus
dominus venditor possit dictum hortum redimere tantummodo in fine
mensis martii 1607. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
121. Anno 1602, indictione decimaquinta, die mercurii vigesimo tertio
ianuarii, Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus domini
Ioannis Mariae infrascripti. Praesentibus egregio domino Ioanne Pompeato
notario Tridenti, et Ioanne Maria de Matarello testibus. Dominus Ioannes
Petrus Pompeatus civis, et habitator Tridenti constituit se verum, liquidum,
certum, et indubitatum debitorem domini Ioannis Mariae filii quondam
domini Iacobi Thim civis, et habitatoris Tridenti de rhenensibus 137, libris
2, carentanis 1, in ratione librarum quinque maranensium pro singulo
rhenense: et hoc pro tot debitis eidem domino Ioanni Mariae pro affictibus
decursis usque ad Sanctum Michaelem anni 1601 inclusive, tam pro parte
affictus constituti super petia terrae alli Campi longhi in pertinentiis
Pissavaccae, quam pro portione affictuum incursorum spectantium ad
quondam ser Rochum, et ad quondam reverendum dominum Antonium
fratres ipsius domini Ioannis Petri, quorum haeres est pro dimidia: necnon
pro affictibus incursis affictus constituti super petia terrae in loco in Pradè.
Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
122. Anno circiter 1614. Sententia Camilli Farneti novellariensis de
Visse, iuris utriusque doctoris, et Tridenti Praetoris, in causa haereditatis
105

quondam Ioannis Petri quondam domini Ioannis Pompeati acceptatae per
dominam Anastasiam etc. ex una parte, et plurium praetendentium potiora
iura in dicta haereditate parte ex altera: quos inter praetendentes comparet
etiam dominus Ioannes Maria Thinus. Bernardinus Bonportus notarius
Tridenti scripsit.
123. Memoria scritta nell’anno 1614 da Giovan Maria Thim contra
l’eredità del quondam misser Zuanpero Pompiato, per l’affitto di sassata
stari, ed un terzo di formento all’anno, fondato sopra una pezza di terra
arativa, e vignata ai Campi longhi di Pissavacca.
124. Altra memoria di Zuan Maria Thim scritta nel 1614 rapporto
all’eredità del quondam misser Zuanpero Pompiato.
125. andata magnifici, et clarissimi domini Praetoris Tridenti ad
instantiam domini Ioannis Mariae Thim civis Tridenti, intimata Ioanni
Petro, et Georgio fratribus Pompeatis an. 1597, 1598, 1601, 1603, 1604,
1615, 1616 ut solvant affictus incursos pro petia terrae ai Campi Longhi
Pissavaccae.
Lettera I.
1. Anno 1594, indictione septima, die iovis 15 decembris, in apotheca
infrascriptae dominae emptricis nomine eius filii. Praesentibus Ioanne filio
quondam Iacobi Capelletti de Covalo, et Ioanne quondam Stephani Suz
dalla Faida, habitatore Ravinae testibus. Georgius quondam Ioannis
Pompeati molitoris Tridenti vendidit dominae Luciae Thim relictae
quondam domini Iacobi etc, iam hospitis, et civis Tridenti, unum affictum
stariorum trium frumenti ad mensuram Tridenti, quem posuit super parte
loci in loco alli Campi Longi, pretio renensium octodecim, quos solvit
emptrix, cum pacto perpetuo franchitandi. Petrus Castellus notarius scripsit.
Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
2. Anno 1598, indictione undecima, die dominico tertiadecima
septembris, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
infrascriptae emptricis. Praesentibus Antonio quondam Iosephi de
Gasparibus de Sardanea, et Ioanne quondam Antonii de Dorigis etiam a
Sardanea testibus. Ioannes Petrus filius quondam Ioannis Pompeati
molitoris, civis Tridenti, vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam
domini Iacobi Thim, ementi pro domino Ioanne Maria, filio, unum affictum
stariorum sex frumenti, quem posuit, et consutuit de, et super melioramentis
106

unius petiae terrae arativae, et vineatae stariorun novem seminis, vel circa,
in pertinentisi Pisavaccae, in loco alli Campi Longi, apud haeredes quondam
nobilis domini Gasparis de Paho, pretio rhenensium triginta sex, quos dicta
domina Lucia solvit in auro, et moneta, cum pacto se franchitandi
quandocumque. Antonius Gislimbertus Tridenti notarius scripsit.
Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
3. Anno 1605, indictione tertia, die iovis tertia mensis martii, Tridenti in
Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba mei notarii. Praesentibus ser
Gotardo filio ser Christophori de Poulis, ac Andrea filio quondam Valentini
Cescati Civezani testibus. Ser Simon, et Bartholomaeus fratres filii
quondam ser Vigilii Coradelli Trilaci simul, et in solidum vendiderunt
domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Tin civi Tridenti unum
affictum perpetualem stariorum quatuor frumenti, quem posuerunt super
unam eorum petiam terrae arativam, et vineatam stariorum quatuor seminis
circiter, positam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto a Casalino, apud
haeredes Faustini de Fant, pretio rhenensium viginti quatuor in tot ungaris
auri, boni ponderis, et valoris, cum pacto perpetuo se quandocumque
affrancandi. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti scripsit.
4. Anno 1612, indictione decima, die veneris 9 mensis novembris,
Tridenti in capite Plateae Magnae, in stuba domus habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus Girardo filio quondam Antonii Mosnae de Vigulo
Basilicae, habitatore in Ronchafort, et Marino filio quondam Andreae
Caldonatii Cognolae, ambobus testibus. Dominus Ioannes Maria Thim civis
Tridenti agens per se in executione sententiae latae per nobilem, et
clarissimum dominum Praetorem Tridenti, de qua in processu per me
notarium infrascriptum rogato, dedit, et numeravit Iorio Ioriato de Medio
Sancti Petri rainenses viginti novem denariorum in tot talleris, et traieris: et
haec pro integrali solutione rainensium septuaginta, attentis rainensibus
quadraginta, et uno prioribus diebus eius nomine solutis domino Oderico de
Paulis de dicto Medio, quos dictus Iorius eidem tenebatur. Qui rainenses
septuaginta fuerunt per Dominicum fratrem dicti Iorii depositati in manibus
praefati domini Ioannis Mariae pro pretio molendini ab eo empti. Carolus
Travaionus notarius, et civis Tridenti rogatus scripsit. Vigilius Travaionus
eius filius notarius descripsit.
5. Anno 1600, indictione decimatertia, die sabbati 20 maii, in civitate
Tridenti, in Contrata Macelli, in sala domus mei notarii infrascripti.
Praesentibus Balthassare Gislimberto, et Baptista de Prandis ambobus de
Trilaco, nec non Valentino filio quondam Thomasii Nach de Portolo de
107

Perzino, et aliis testibus. Bartholomaeus filius quondam Bernardi Iohannoni
de Trilaco, uti emptor, et iurium successor Disciplinorum Fraternitatis villae
Trilaci iam annis uno cum dimidio in circa, dedit, retrovendidit, franchitavit,
et tradidit domino Ioanni Mariae filio quondam ser Iacobi Thin civi
Tridenti, praesenti, et se franchitanti, uti successori iurium, sive rei obligtae
per Sebastianum de Piné de Trilaco die 26 februarii 1595, pretio rhenensium
novem boane monetae. Ioannes Baptista Columbinus notarius Tridenti
scripsit. Antonius filius quondam nobilis, et excellentis legum doctoris
domini Pauli Thicini civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius descripsit.
6. Anno 1609, indictione septima, die iovis 12 mensis novembris, in
inffascripta petia terrae, sita in pertinentiis Pisavacae, in loco dicto alli
Campi lungi. Praesentibus ser Ioanne Baptista Bertolo de Supramonte Priore
Domus Dei Tridenti, et Stephano filio quondam Dominici de Lorandis de
Cimono iurisdictionis Castri Novi testibus. In executione sententiae latae
per nobilem, et clarissimum dominum Ludovicum Rodolfinum
iurisconsultum de Sabloneta alias Tridenti Praetorem ad favorem domini
Ioannis Mariae Thim civis Tridenti, et contra dominum Ioannem Petrum
Pompeatum, Ioannes Galcagnus officialis magnificae Communitatis
Tridenti, posuit, induxit, et immisit dictum dominum Ioannem Mariam
Thim praesentem, et eum per manum tenentem (sic), pro se, et haeredibus
suis ad tenutam, et corporalem possessionem unius petiae terrae arativae, et
vineatae, quantitatis stariorum novem seminis circiter sitae in pertinentiis
Pisavacae, in loco dicto alli Campi longi, apud nobiles dominos fratres de
Paho, per ipsum dominum Ioannem Mariam detinendae loco pignoris donec
fuerit satisfactus iuxta tenorem dictae sententiae, intrando, stando, eundo, et
redeundo per dictam petiam terrae: ipsique domino Ioanni Mariae dictus
officialis dedit de terra, lignis, vitibus, et arboribus eiusdem petiae terrae in
manibus in signum verae, et legitimae tenutae, et corporalis possessionis sic
acceptatae, et apprehensae. Et ipse Ioannes Maria Thim protestatus fuit,
quod ex nunc, et in futurum non solum corpore, sed etiam animo intendit, et
vult dictam petiam terrae tamquam rem suam cum effectu tenere, et
possidere, iuxta tenorem dictae sententiae, et non aliter, nec alio modo:
rogans me notarium infrascriptum, ut de praemissis publicum faciam
instrumentum ad futuram rei memoriam. Carolus filius domini Petri
Traviaioni civis Tridenti, publicus imperiali authoritate notarius collegiatus
Tridenti scripsit.
7. Anno 1606, die iovis quinto octobris, in camera emptoris infrascripti.
Praesentibus ser Baldassare Gislimberto, et Ioanne quondam Michaelis de
108

Rubeis de Sardanea testibus. Dominus Nicolaus Gislimbertus, filius
quondam domini Antonii olim notarii, et civis Tridenti, per se etc. vendidit
domino Ioanni Mariae Thin unum affictum pro capitale rhenensium centum,
et triginta, qui solvitur per Antonium Ioannis Sperandei de Lasino, ut in
actis meis die sexto maii 1603. Et ego notarius dictum affictum vendidi
dicto domino Nicolao ad computum loci per me empti, ut in actis domini
Stephani Demae. Ad habendum etc., pretio rhenensium nonaginta duorum,
cum apcto redimendi hinc ad annos quinque proxime futuros. Alexander
Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus Sicilianus notarius descripsit.
8. Anno 1609, indictione septima, die iovis duodecima mensis
novembris, in infrascripta petia terrae, sita in pertinentiis Pisavacae, in loco
dicto alli Campi longi. Praesentibus domino Ioanne Baptista Bortolo de
Supramonte Priore Domus Dei Tridenti, et Stephano filio quondam
Dominici de Lorandis de Cimono iurisdictionis Castri Novi testibus. In
executione sententiae latae per nobilem, et clarissimum Ludovicum
Rudolfinum iurisconsultum de Sabloneta, alias Tridenti Praetorem, ad
favorem domini Ioannis Mariae Thim civis Tridenti, et contra dominum
Ioannem Petrum Pompeatum, Ioannes Galvagnus officialis magnificae
Communitatis Tridenti posuit, induxit, et immisit dictum dominum Ioannem
Mariam Thim ad tenutam, et corporalem possessionem unius petiae terrae
arativae, et vineatae quantitatis stariorum 9 seminis circiter, sitae in
pertinentiis Pisavacae, in loco dicto alli Campi longi, apud dictum dominum
Ioannem Mariam Thim, et nobiles fratres de Paho, per ipsum dominum
Ioannem Mariam Thim detinendae loco pignoris donec fuerit satisfactus
iuxta tenorem dictae sententiae. Carolus Travaionus notarius scripsit.
Alexander Gislimbertus notarius descripsit.
9. Anno 1608, indictione sexta, die mercurii vigesima sexta mensis
martii, Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus mei notarii
infrascripti. Praesentibus ser Michaele de Notariis, ser Hieronymo de
Gislimbertis, et Antonio quondam Vigilii Gislimberti omnibus villae Trilaci
testibus. Ser Blasius filius quondam alterius Blasii Butarini de Trilaco, iure
emphiteoticae conditionis debendae, videlicet cum onere solvendi affictum
franchitabilem stariorum duorum frumenti, qui solvitur domino Ioanni
Mariae Tim civi Tridenti, et alius solvebatur quondam dominis fratribus de
Columbinis, vendidit Ioanni filio suo, seorsim a se habitanti, unam petiam
terrae arativam, et vineatam stariorum septem seminis in circa, et pro tanta
quanta reperitur ad corpus, et non ad mensuram, sitam in pertinentiis Trilaci,
in loco dicto a Ciré, apud Aldrigettum Pilatum, et haeredes quondam Petri
de Piné, pretio rainensium centum sexaginta octo, librarum trium, et
109

carentanorum decem, de carentanis 60 pro rainense. Stephanus filius
quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti, publicus apostolica, et
imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
10. Anno 1631, indictione decimaquarta, die veneris vigesima tertia
maii, Tridenti in Contrata Lata, in porticu domus Mattheolae. Praesentibus
domino Petro Antonio quondam domini Georgii Bordoneae incolae
Tridenti, et Dominico quondam Iacobi Cobeni de Ravina testibus.
Magnificus dominus Antonius filius quondam domini Sebastiani Banali
civis Tridenti, tamquam haeres quondam dominae Magdalenae suae sororis,
alias uxoris magnifici domini Ioannis Mariae Thini civis Tridenti, absolvit,
liberavit, quietavit nobilem dominum Maximilianum Mattheolum
Ministrum, nobilem, et excell.mum legum doctorem dominum Ioannem
Antonium Ciurletam Vicarium, et dominum Antonium Pathonum
massarium venerandae Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae
Misericordiae Orphanarum Tridenti, haeredis institutae a praedicto domino
Ioanne Maria Thin, praesentes, et pro dicta Confraternitate hanc
liberationem acceptantes, ab ulteriori solutione, seu restitutione dimidiae
dotis, quondam praenominatae dominae Magdalenae suae sororis pactum
perpetuum faciens de aliquid amplius dicta de causa non petendo, cassans,
et annullans instrumentum dotis die quinto maii 1598 in rogitis quondam
spectabilis domini Iulii Iob notarii Tridenti celebratum. Et hanc liberationem
dictus dominus Antonius fecit pro renensibus tercentis, quos dicti domini
Minister, Vicarius, et massarius de pecuniis hodie receptis a nobili domino
Antonio Monte ad computum eius debiti in tot taleris exbursarunt,
numerarunt, atque solverunt praedicto domino Antonio Banallo. Sebastianus
Sicilianus notarius collegiatus Tridenti scripsit.
11. Anno 1632, indictione decimaquinta, die sabbati vigesimo martii, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in thalamo domus meae.
Praesentibus ser Iacobo quondam Ioannis Antonii Toninae de Vigulo
Basilicae, et domino Dominico quondam Antonii de Stephanis incola
Tridenti testibus. Iacobus quondam Antonii, et Antonius quondam Ioannis
de Bartholomedis de Covalo, per se se, ac nomine fratrum dicti Antonii,
dederunt, et partim in solutum tradiderunt domino Antonio Pathono filio
quondam Iuliani incolae Tridenti, tanquam massario venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae Orphanarum
Tridenti, haeredis scriptae quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim
olim civis Tridenti, nomine dictae Confraternitatis in solutum acceptanti
pratum perticarum tercentarum quadraginta novem, situm in pertinentiis
Viguli Basilicae, loco in Preverdoi, cui cohaerent prata dictae
110

Confraternitatis, et Iacobus Franceschinus, pretio aestimato per dominum
Hieronymum Morellum, et dominum Antonium Bagotium publicos atque
iuratos stabilium huius civitatis aestimatores, renensium septuaginta
quinque, in quibus compensarunt renenses quadraginta octo, cruciefros
quadraginta octo per venditores debitos quondam memorato domino Ioanni
Mariae Thim: residuum integrum dicti venditores fassi sunt vere in pecunia
numerata habuisse, et recepisse ab ipso domino Pathono massario.
Sebastianus Sicilianus collegiatus Tridenti notarius scripsit.
12. Anno 1625, indictione octava, die veneris vigesima octava
novembris, Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in thalamo meae
habitationis. Praesentibus Bono quondam Petri de Piné de Trilaco, et
magistro Michaele quondam Ioannis Bruster fabroferraio, incolis Tridenti
testibus. Die 28 februarii anno 1622 magnificus dominus Ioannes Maria
Thim civis Tridenti absolverat infra nominatos de Parisiis ab affictu
stariorum duorum frumenti, et altero quatuor, recipiendo ducatonos in
ratione tronorum vigintiunius pro quolibet: quo augumento stante, inspecto
tempore, quo dicti affictus constituti sunt, idem dominus Thim se graviter
laesum, pro supplemento actionem instituerat, ad quam removendam
convenerunt, quod idem dominus Thim restituat ipsis Parisiis, pecunias
habitas ob dictam franchitationem: ipsi vero reassumant onus solvendi
dictos duos affictusm prout solvere tempore antecedenti tenebantur. Quare
dictus dominus Thim restituit ducatonos Ioanni Mariae quondam Valentini
de Parisiis, Antonio quondam Parisii de Parisiis, et Ioanni quondam
Peregrini de Parisiis. qui promiserunt deinceps solvere dictos affictus, in
valore monetarum nunc currenti, salvo pacto se franchitandi iuxta formam
pactorum in instrumentis constitutionum descriptorum. Sebastianus
Sicilianus Tridenti notarius scripsit.
13. Anno 1615, indictione decimatertia, die mercurii secunda mensis
septembris, Tridenti in salono iuris, hora Vesperorum. Coram illustri, et
clarissimo domino Ioanne Stephano Castellio Tridenti Praetore sedente ab
banchum iuris. Praesentibus nobilibus, et excellentibus doctoribus dominis
Aliprando Bassetto, et Francisco Paurenfaint civibus Tridenti collegiatis,
testibus. In executione decreti paulo ante confectionem huius instrumenti, in
quo dictus dominus Praetor liberavit domino Ioanni Mariae Thim civi
Tridenti, uti plus offerenti, unam petiam terare arativam, et vineatam,
quantitatis plodiorum duorum, et perticarum centum, et septem, positam in
pertinentiis Pissavacchae, in loco ai Campi longhi, apud nobiles dominos
Albertos, et nobiles dominos fratres de Paho quondam nobilis domini
Ioannis Petri Pompeati, cuius haereditas fuit adita cum beneficio legis, et
111

inventarii: dictus clarissimus dominus Praetor per se, et suos successores pro
libero, quod est liberum, et conditionato, quod est conditionatum, ad
praesentiam etiam nobilum et excellentium dominorum Pauli Ceschii
Sanctae Crucis, et Petri Pilati intervenientium, ut in processu per me rogato,
dedit, vendidit, et tradidit praefato domino Ioanni Mariae Thim
suprascriptam petiam terrae pretio renensium mille de carentanis sexaginta
pro renense. Bernardinus filius domini Francisci Pompeati publicus
imperiali authoritate notarius, ac civis Tridenti collegiatus scripsit.
14. Anno 1570, indictione decimatertia, die veneris (sic) penultimo
mensis decembris, in burgo Perzini Feltri diocesis, in stuba domus
habitationis mei notarii infrascript. Praesentibus domino Michaele filio
quondam Christeli Lechner, et Christano filio quondam Ioannis Piur de
Casalino testibus. Ibique expositum, narratumque fuit, quum de anno
proximo elapso millesimo quingentesimo sexagesimo nono, indictione
duodecima, die vero ultimo octobris, Antonius, filius quondam Christani
Troti de Susato per se, et haeredes faciens, et nomine aliorum suorum
fratrum dederit, et vendiderit nobili domino Marino de Rubeis affictum
medii plaustri vini braschati albi pro rhenensibus triginta, quem affictum
constituit super fundo arativo stariorum octo seminis, cum sex filariis vitium
intus, posito in pertinentiis Susati supra domos: et cum dictus locus
obnoxiatus pro dicto affictu reperiatur obligatus aliis personis: ideo instans
dictus nobilis dominus Marinus sibi cautionem facere, dictus Antonius per
se, ac nomine fratrum suorum pro manutentione suprascripti affictus in
specie obligavit nobili domino Aleprando filio praefati nobilis domini
Marini, paterno nomine stipulanti, et acceptanti, fundum arativum stariorum
duorum seminis, positum in pertinentiis Susati, in loco vocato alla Calcara,
cum modico prati contiguo di mediae operae, in uno eodemque tenere. Item
super domo muris,et lignaminibus aedificata, cum horto prope unius quartae
seminis, cum stuba, revoltis, canipa, et aliis suis commoditatibus, posita in
villa Susati apud rivum. Ioannes Baptista Durigatus de Thesino, habitator in
burgo Perzini, filius quondam spectabilis domini Ioannis Antonii Durigati
olim notarii, et Vicarii Perzini, et Caldonatii scripsit, omisso titulo notarii.
Ceterum anno 1570 dies penultimus decembris, iuxta literam dominicalem
A. fuit non dies veneris, sed dies sabbati.
15. Anno 1627, indictione decima, die dominico decima septima mensis
ianuarii, Tridenti, in stuba superiori venerandae Domus Dei Tridenti.
Praesentibus Stephano quondam Bartholomaei de Iustinis carratore Tridenti,
et Dominico quondam Francisci Menegati de Burgo Vallis Ausugi, ac
domino Iacobo quondam Laurentii de Andreis habitatore Tridenti testibus.
112

Coram illustribus, et excell.mis dominis gubernatoribus venerandarum
Confraternitatum Batutorum Laicorum Domus Dei Tridenti, et Sanctae
Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, videlicet doctore Iob de Iob
Ministro, Rugerio Guidotino Vicario, doctore Bomporto Crosina, doctore
Ioanne Gaudento de Gaudentis, Maximiliano Matthiolo, Leonardo a Monte,
et Francisco Celsi consiliariis dictae venerandae Domus: et Maximiliano
Matthioli uti Ministro Confraternitatis Orphanorum, dicto doctore Ioanne
Gaudento consiliario, et habente votum nobilis domini Ioannis Sardaneae
Vicarii sedentibus, comparuerunt ser Benedictus Moter de burgo Perzini
nomine proprio, et Margarethae eius sororis, filiae quondam Silvestri Papae
Perzini, et Ioannes Ioannonus habitator Primerii, uti pater, et legitimus
administrator Thomae filii sui, suscepti cum quondam Francisca filia
quondam Silvestri Papae praedicti, et stantibus memorialibus alias
productis, et iuribus praesentatis, petierunt domum in Contrata Alemana
Tridenti, virtute codicilli quondam magnifici Gasparis Bizeri alias
aromatarii, legatam dictis sororibus filiabus quondam Silvestri Papae Perzini
extincto usufructu quondam magnificae dominae Franciscae uxoris dicti
domini Bizeri, ipsis comparentibus uti haeredibus, et successoribus, cedi,
consignari, et relaxari. Qui domini visis testimoniis productis, in quibus
apparet, ipsum Benedictum Moter, et Margaretham eius sororem esse
filium, et filiam quondam Lutiae Silvestri Papae, ac Thomam filium Ioannis
Ioannoni de Primerio ex quondam Francisca filia dicti quondam Silvestri
Papae, dimiserunt, et relaxarunt dictam domum dicto Benedicto Moter, et
Margarethae sorori, necnon Ioanni Ioannono patri dicti Thomae, sitam
Tridenti, in Contrata Alemana, muris et lignamibus aedificatam, et tegulis
coopertam, cui confinant a mane via communis, meridie magnifici domini
fratres de Campanellis, sero magnificus dominus Leonardus a Monte civis
Tridenti, septentrione domini de Mersis Tridenti, et magister Augustinus
Pinter Tridenti. Ioannes Baptista Benassutus Tridenti notarius scripsit.
Maximilianus Matthiolus notarius collegiatus Tridenti descripsit.
16. Anno 1634, indictione secunda, die lunae vigesima septima martii,
in civitate Tridenti, in vico Sanctae Mariae Maioris, in thalamo Consilii
venerandae Domus Dei Tridenti. Praesentibus spectabilibus dominis Ioseph
Zelo, filio quondam spectabilis domini Francisci Alexandri, et Antonio
Bernardello, filio quondam domini Caroli, notariis collegiatis, atque civibus
Tridenti, testibus ad haec vocatis, notis, et specialiter adhibitis. Magnificus
dominus Ioannes Maria Thim olim civis Tridenti, suo ultimo testamento die
quinto februarii anno 1625, in rogitis nobilis, et spectabilis domini
Maximiliani Matthioli notarii, civisque Tridenti celebrato, iure legati reliquit
venerandae Confraternitati Domus Dei Batutorum Laicorum huius civitatis
113

tridentiane medietatem omnium ipsius domini testatoris bonorum stabilium
existentium in villa, et pertinentiis Trilaci, eidem Domui Dei dandam, et
assignandam per nobiles dominos administratores venerandae
Confraternitatis Orphanarum Tridenti, haeredis universalis eodem
testamento institutae, mediante mensuratione, et aestimatione publicorum
aestimatorum Tridenti, et cum conditionibus , et oneribus in dicto Legato
expressis: quo stante pro parte memoratae Domus Dei legatariae praetensum
fuit, eodem in Legato etiam comprehendi non solum prata dictae
haereditatis existentia in Regula, et pertinentiis Viguli Basilicae, sed etiam
affictus, seu consus a dicto domino Thim in sua haereditate relictos,
constitutos in, et super bonis existentibus in pertinentiis villae Trilaci, et ab
illorum possessoribus solvendos. Unde huiusmodi praetensio remissa fuerat
in nobiles dominos Aliprandum Bassetum, et Ludovicum a Turri legum
doctores, qui eorum laudo die 26 ianuarii anni proxime defluxi publicato,
medietatem petitorum affictuum et duas ex quinque partibus pratorum in
pertinentiis Viguli Basilicae existentium venerandae Domui Dei
assignaverunt. Tandem mutuo consensu controversiam componendam
remiserunt in admodum reverendum Patrem Franciscum Maxentiam Ordinis
Fratrum Reformatorum Sancti Francisci in conventu s. Bernardini pro
tempore Guardianum, qui voto suo die 19 maii iam praeteriti, declaravit
venerandam Confraternitatem Orphanarum teneri relaxare medietatem
pratorum existentium in pertinentiis, et regula Viguli Basilicae, in loco a
Prevedon, dictae venerandae Domui Dei: ad ipsam vero Orphanarum
Confraternitatem spectare omnes affictus controversos, una cum interesse
decurso, et fructibus ex dictis pratis perceptis antehac. Quam quidem
compositionem ambae Confraternitates praedictae laudarunt, et acceptarunt,
in illiusque executione deputati fuerunt dominus Hieronymus Morellus et
dominus Antonius Bagotius publici, atque iurati stabilium aestimatores ab
illustri huius civitatis Magistratu consolari deputati, qui de dictis bonis duas
aequales fecerunt partes, ab ipsis venerandis Confraternitatibus acceptatas.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
17. Anno 1593 die mercurii 13 ianuarii, in stuba mea, praesentibus
Antonio Nardello, et Baptista quondam Ioannini de Bortolis de Supramonte,
Iacobo Antonio quondam ser Ioannis de Albertis ormesinario Tridenti
testibus. Ser Georgius filius quondam ser Ioannis Pompeati olim molitoris et
civis Tridenti, vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini
Iacobi Thini olim civis Tridenti, unum affictum perpetualem stariorum
sexdecim, et duorum tertiorum frumenti, qui solvitur per venerabilem
clericum dominum Antonium fratrem ipsius venditoris, et constitutus est
super una petia terrae praedicti venerabilis domini Antonii, iacente in
114

pertinentiis Pissavacae, in loco dicto alli Campi Longhi plodiorum duorum
cum dimidio in circa, apud viam communem, dominam emptricem, et
nobilem dominum Ioannem Gasparum de Paho. Et hoc nominatim pretio
renensium centum, obligans in casu evictionis unum eius hortum arativum,
et vineatum quartarum quinque seminis in circa, in loco a santo Bernardino,
cinctum muris, a mane apud monasterium Sancti Bernardini, a meridie
Fersinam, a sero via communis, a septentrione apud monasterium s.
Bernardini. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Maximilianus
Matthiolus notarius descripsit.
18. Anno 1616 die prima decembris Bortolamio Corazino fa fede, che
le roste di centa sono state fabbricate negli anni 1610, 1611 e 1612.
19. Anno 1613. Memoriale di Valentino Colombino contra misser
Giovan Maria Thin persona comodissima, col rescritto di Lodovico
Particella.
20. Anno 1612. Sequestro fatto ad instanza del sig. Gio. Maria Thim
cittadino di Trento, appresso il sig. Carlo Volpe abitatore di Trento, contra
Giovanni degli Adami agente di Domenica sua moglie.
21. Anno 1633, indictione prima, die mercurii 26 mensis ianuarii, in
salono iuris Tridenti, ad banchum solitum, hora vesperorum solita
audientiae, praesentibus spectabilibus dominis Patritio Turcato, Ioanne
Baptista Longo, et Francisco Alexandro Zello notariis collegiatis Tridenti
testibus. Publicata fuit sententia arbitralis, lata per nobiles, et excell.mos
iuris utriusque doctores dominos Aliprandum Bassettum, et Ludovicum a
Turri cives, et collegiatos Tridenti, iudices compromissarios, in causa inter
venerabiles Domos Dei ex una, et Orphanorum Sanctae Mariae
Misericordiae civitatis tridentiane partibus ex altera, vertente super
interpertatione, et intellectu Legati per quondam dominum Ioannem Mariam
Thinum Tridenti civem, ipsi Domui Dei facti. Praesens fuit nobilis dominus
Bernardinus Mantius uti Minister venerabilis Domus Dei, cum nobili, et
excell.mo domino Horatio Consolato sindico. Antonius Bernardellus
notarius collegiatus scripsit.
22. Varie carte degli anni 1614, e seguenti, spettanti alla controversia
per una pezza di terra, situata nella campagna di Centa, venduta nel 1613 a
misser Gio. Maria Thino da donna Domenica figliuola del quondam
Odorico dall’Oppio, e moglie di Giovanni degli Adami di Mezzo
Lombardo, tra il detto Thino, e la Mensa episcopale di Trento.
115

23. Inventario del masadore di Terlago, e della Scala, scritto nell’anno
1639 dal signor Malfatto di Malfatti, con delle giunte posteriori.
24. Inventario delli mobili trovati nella casa del quondam magnifico
Giovan Maria Tim, ed ereditati dalla Fradaglia nova. Tra di loro in argento
non contasi altro, che cinque cucchiari, e cinque forcine.
25. Testamentum magnifici domini Ioannis Mariae Thin civis Tridenti,
conditum anno 1625 scriptum a notario Maximiliano Matthiolo, et
descriptum a notario Alexandro Gislimberto. Vide supra H/69.
26. Aggiunta al detto testamento fatta di proprio pugno da Gio. Maria
Thim l’ultimo di settembre 1630 nella casa del Maso alla Scala.
27. Altra aggiunta fatta li 5 ottobre 1630 per mano di prete Francesco
Vaitellino pievano di Santa Maria Maggiore, e scritta dallo stesso Gio.
Maria Thim, con cui lasciò per donazione al chierico don Tomé Pessata il
suo luogo di Centa, ed al detto pievano la sua cavalla.
28. Lettera ultima scritta da Gio. Maria Thim li 4 ottobre 1630 ad un
magnifico signore.
29. Memoria scritta da Massimiliano Matthioli Ministro della
venerabile Fradaglia nova, con cui avvisa, che il magnifico Gio. Maria Tim
passò a miglior vita di sabbato li cinque ottobre 1630 e fu sepolto di
domenica li 6 ottobre 1630 nella sepoltura della detta Fradaglia in capo la
chiesa, perché nella sua li giorni avanti fu posta la di lui consorte, e la serva,
e perciò non si ardì aprirla. Nota, che il funerale costò troni 98 e soldi dieci:
cioè per suonar in Duomo libre 7,4; in s. Pietro troni 2; in s. Maria troni
1,10; in s. Marco troni, 0,10. Corpus Domini troni 1. Per levar la sepoltura
troni 7 e 10 soldi. La cassa troni 5; ai portatori troni 4; dinari posti nelle
candele troni 14; per la cera troni 55, soldi 16.
30. Disegno per la pala dell’altare della Madonna di Terlago, ordinata
da Gio. Maria Thim nell’aggiunta, di cui sopra num. 26. Per condurre a
Terlago la detta pala, e per farla mettere in opera, si spesero sessantadue
troni.
31. Ragioni della eredità Tina.
116

Lettera K
1. Heredità Gandina per le orfane, libro in foglio scritto negli anni 1640
e seguenti sino al 1644 in cui morì lo scrittore Giuseppe Gandino calzolaio,
che lasciò sua erede la veneranda Fradaglia delle orfane di Trento.
2. Anno 1643, indictione undecima, die sabbati vigesimo quarto
ianuarii, in civitate Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in thalamo domus
magnifici domini Bartholomaei dell’Ava civis Tridenti. Praesentibus
Antonio quondam Michaelis de Gadis, Antonio quondam Petri de Pedris,
his duobus de Sardanea, Hieronymo quondam Antonii Menestrinae,
Antonio quondam Salvatoris Blasioli ambobus de Supramonte, Nicolao
quondam Ioannis Bragaia de Tersilla plebis Pineti, ser Gerardo quondam
Francisci Musnae incola Garduli a Plano, et ser Stephano quondam domini
Boni de Bonis de dicto Gardulo testibus. In dicto loco personaliter existens
super scamno sedens magnificus dominus Ioseph filius quondam domini
Francisci Gandini de Brentonico, sutor, civisque Tridenti, sanus, Dei
clementia, mente, sensu, visu, loquela, memoria, intellectu, et corpore, suum
condidit nuncupativum testamentum, quo mandavit cadaver suum humari in
monumetno Scholae sutorum posito in ecclesia parochiali sancti Petri huius
civitatis, et in eadem ecclesia celebrari exequias suas funerales, cum
septimo, trigesimo, et anniversario honorifice secundum conditionem suam.
Et pro salute animae suae reliquit, et tempore celebrationis sui trigesimi
distribui mandavit staria octo frumenti in panes confecti pauperibus, et
totidem tempore celebrationis sui anniversarii. Reliquit fabricae ecclesiae
cathedralis Tridenti, capellae Sancti Simonis Innocentis martyris Tridenti,
ecclesiae Sancti Bernardini Patrum Reformatorum Sancti Francisci, et
Patrum Capucinorum extra hanc civitatem, mediam galetam olei pro singula
semel tantum. Reliquit venerabili Confraternitati Carmeli nuper hac in
civitate erectae renenses centum, cum onere, quod dominus eiusdem
massarius, et gubernatores celebrari curent statim post mortem ipsius
domini testatoris Missas centum semel tantum. Reliquit praenominatae
Scholae sutorum renenses quinquaginta investiendos, cum onere celebrari
faciendi duas Missas quolibet anno in perpetuum. Iure Legati reliquit
Bartholamaeo Pirono de Crusano suo nepoti renenses quinquaginta semel
tantum. Iure Legati reliquit Annae Mariae filiae quondam Petri Malferi,
natae ex quondam Bartholamaea ipsius domini testatoris sorore, renenses
quiadrinngentos pecunia numerata eidem dandos tempore eius nuptus: cui
decedenti sine filiis legitimis, et naturalibus, et de legitimo matrimonio
natis, substituit infranominatam eius haeredem. Iure Legati reliquit dominae
Catharinae suae uxori ad usufructuandum toto tempote vitae suae, dum
tamen vidualiter, et caste vixerit, thalamum suae domus positae in hac
117

civitate Tridenti, in Contrata Cantoni, existentem supra stubam,
respicientemque in viam publicam versus meridiem, atque coquina positam
in eodem gradu versus septentrionem, et curtivum Columbum: et eidem per
suam haeredem annuatim dari mandavit staria duodecim frumenti,
plaustrum vini puri, ultra tamen eius dotem, et contradotem: cui etiam
legavit renenses centum, de quibus libere disponere possit, etiamsi transiret
ad secundas nuptias: et si forte transiret ad secundas nuptais, circa dictum
usufructum domus, vini, et frumenti aliquam compositionem iniret cum sua
haerede, tunc, et eo casu, dictam dominam Catharinam suam uxorem dicto
Legato renensium centum privavit, et privat omni meliori modo. Item iure
Legati, et in signum benevolentiae reliquit, et legavit praenominato domino
Bartholamaeo dell’Ava unum ex suis paliis panni, vel serici de melioribus in
ipsius domini Bartholamaei electione. Eandem ob causam reliquit magnifico
domino Francisco Tonieto civi Tridenti suam capsam nucis novam, quam
tenet in sua stuba. In omnibus autem aliis suis bonis, iuribus, et actionibus,
Praesentibus, et futuris generis cuiuscumque, ac nominibus debitorum, suam
haeredem universalem instituit, esse voluit, et ore suo proprio nominavit
venerabilem Confraternitatem Gloriosissiame Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti, cum onere, quod nobiles domini
administratores qualibet hebdomada in perpetuum celebrari curent Sanctae
Missae sacrificium pro salute animae ipsius domini testatoris: quibus etiam
ex corde commendat curam, et custodiam praedictae Annae Mariae suae
neptis dionec nupserit, expresse prohibens memoratis dominis
administratoribus quemcumque contractum, distractum, aut permutationem
praenominatae suae domus in Contrata Cantoni existentis, poena privationis
suae haereditatis; quo casu eveneinte, suam haeredem universalem instituit
praefatam venerabilem Confraternitatem Carmeli, quia mens, voluntas, et
intentio domini testatoris est, quod dicta domus perpetuo remaneat in usum,
et commodum praefatae venerabilis Confraternitatis Misericordiae suae
haeredis omni meliori modo, Et hanc dictus dominus Ioseph testator
affirmavit esse suam ultimam voluntatem etc. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
3. Anno 1644, indictione duodecima, die martis 26 aprilis, in civitate
Tridenti, in Vico Longo, sive Cantoni, in thalamo domus infra nominati
domini codicillantis. Praesentibus magnifico domino Bartholamaeo
quondam domini Bernardini dell’Ava cive Tridenti, domino Iacobo
quondam domini Baronis de Zacchariis de Murio, magistro Francisco
quondam Christani Ravanelli de Barcho sutore, Victore quondam Ioannis
Baptistae a Domo Magna Bedulli plebis Pineti, his omibus incolis Tridenti,
et Francisco quondam Comboni Chieregini de Gargnano, testibus. In dicto
118

loco personaliter existens in lecto decumbens magnificus dominus Ioseph
filius quondam domini Francisci Gandini de Brentinico (sic) sutor civisque
Tridenti, sanus Dei clementia mente, sensu, visu, loquela, memoria,
intellectu, corpore tamen languens, addidit Legatis in suo testamento anno
praeterito die 24 ianuarii condito factis, ut infra. Nam iure Legati reliquit
adhuc dominae Catharinae suae uxori duas ex ipsius vestibus in illius
electione, necnon omnes annulos ad eius usum destinatos aureos, et coralia
cum globis aureis grossioribus, de quibus libere ad sui libitum disponere
possit etiam si transiret ad secundas nuptias: cui insuper in augmentum
alimentorum per suam haeredem annualiter donec vidualiter vixerit,
praestari mandavit renenses decem pecunia numerata. Item iure Legati
reliquit Bartholamaei Pirono ipsius codicillantis nepoti alios renenses
centum, ultra quinquaginta eidem citato suo testamento relictos, et sic in
totum centum quinquaginta statim post mortem suam eidem solvendos
semel tantum. Demum iure Legati reliquit Annae Mariae nepti alios
renenses quadringentos, ultra quadringentos ipsimet praenominato suo
trestamento relictos, et sic in totum octingentos eidem solvendos pecunia
numerata per suam haeredem quando nupserit, cui interim donec nubilis
vixerit, in subsidium alimentorum per suam haeredem praestari voluit
interesse in ratione quinque pro centum, et sic renenses quadraginta
annuatim. Cui quidem Annae Mariae quandocumque decedenti sine filiis
legitimis, et naturalibus, et de legitimo matrimonio, et eius corpore natis,
substituit venerabilem Confraternitatem gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti suam haeredem. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
4. Anno 1644, indictione duodecima, die veneris vigesima septima
maii, in civitate Tridenti, in Vico Longo, sive Cantoni, in stuba domus
infranominati domini codicillantis. Praesentibus Udalrico filio Antonii
Margoni de Margono, Petro Antonio quondam Balthasaris Bortholasii de
Revodo Vallis Annaniae, Francisco filio quondam Christani Ravanelli de
Barcho, Valentino quondam Valentini Capeleti de Covalo, Simone filio
Dominici Chemelli a Dossis de Padergnono, omnibus nunc incolis Tridenti
testibus. In dicto loco personaliter existens, in lecto decumbens, magnificus
dominus Ioseph filius quondam domini Francisci Gandini de Brentonico
sutor, civisque Tridenti, Dei clementia sanus mente, sensu, visu, loquela,
memoria, intellectu, corpore tamen languens, memor superiori anno die 24
ianuarii suum condidisse testamentum, quo suam haeredem universalem
instituit venerabilem Confraternitatem Gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti, eidem expresse prohibens alienationem
suae domus in hac civitate positae al Canton, nunc ab ipso domino Ioseph
119

inhabitatae: memoria repetens plura beneficia in se collata ab illustri, et
excellentissimo domino Alexandro Columbo phisico, civeque Tridenti, ne
ingratitudinis vitio unquam notari possit, praesentibus suis codicillis dictam
prohibitionem omnino cassavit, et annullavit, ita ut deinceps effectum sortiri
non possit, et quatenus nobiles domini administratores dictae venerabilis
Confarternitatis haeredis, eandem domum ullo unquam tempore vendere, et
alienare voluerint, eos astrixit, et vult teneri illam vendere praefato
excell.mo domino Alexandro Columbo, aut illius haeredibus, pretio
renensium bismille, poena nullitatis cuiuscumque contractus in contrarium
faciendi, ita ut idem excell.mus dominus Columbus, aut eius haeredes illam
a quacumque persona repetere possit, solutis dictis renensibus bismille:
salvo tamen semper, et in suo robore permanente usufructu dictae partis
domus relicto dominae Cathariane ipsius domini codicillantis uxori. Item
iure Legati reliquit Francisco Cheregino de Gargnano unam, ex suis vestibus
meliorem, atque palium ex melioribus in eiusdem legatarii electione.
Reliquit Annae Mariae suae nepti ex Bartholamaea sorore natae alios
renenses biscentum, ultra alios quadringentos eidem relictos aliis suis
codicillis scriptis die 26 aprilis proxime defluxi, et alios quadringentos
praecitato suo testamento eidem pecunia numerata solvendos,cui decedenti
sine filiis legitimis, et naturalibus, et de legitimo matrimonio natis, etiam in
istis ducentis nunc legatis substituit eandem venerabilem Confraternitatem.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
5. Anno 1632, indictione decimaquinta, die veneris secunda mensis
aprilis, in Contrata Cantoni civitatis Tridenti, in hypocausto domus
infrascriptae nobilis dominae venditricis. Praesentibus Martino quondam
Antonii de Fabris de burgo Levigi, et magistro Ioanne filio quondam
magistri Spiriti Cometi olim calceatoris Tridenti testibus. Coram illustri, et
clarissimo domino Ioanne Angelo Castelio episcopatus Cumi Ducatus
mediolanensis, iuris utriusque doctore, Tridentique Praetore, nobilis domina
Elisabeth uxor nobilis domini Iosephi Gallassii de Castro Campi, civis
Tridenti, ibidem praesentis, consentientis, et parabolam dantis ad
infrascripta omnia, et singula, exposuit suae illustri, et clarissimae
dominationi, se alias vendidisse nobili, et excell.mo doctori phisico domino
Alexandro Columbo civi Tridenti, eius stabulum cum curtivo, et magnifico
domino Iosepho Gandino calceatori Tridenti eius domum, respectu stabuli
cum curtivo, pro precio rainensium octingentum, et trium, et domum pro
precio rainensium mille quingentum, et quinquaginta, et pro dono dictae
dominae venditrici rainensium viginti, ex causis narratis alias in instrumento
venditionis dicti stabuli, et curtivi rogato per spectabilem dominum
Antonium Coracinum notarium Tridenti sub die nona februarii praesentis
120

anni, nempe pro debito, quod tenebatur solvere dictus dominus eius maritus
praefato excell.mo doctori phisico Alexandro Columbo de summa
rainensium quatuorcentum et sexaginta duorum. Item nobili, et excell.mo
doctori domino Iacobo Campanella civi Tridenti pro tot solutis per
praefatum excell.mum dominum Campanellam nomine parefati domini
Iosephi eius mariti penes magnificum dominum Antonium Bevilaquam
civem, et mercatorem Tridenti, de summa rainensium centum et septem.
Item magnifico domino Floriano Foleae mercatori Tridenti pro rebus
appothecae de summa rainensium quadraginta. Item magnifico domino
Ioanni Baptistae Tamisario mercatori Tridenti pro rebus appothecae de
summa rainensium quadraginta. Item magnifico domino Francisco Faba
mercatori Tridenti pro rebus appothecae de summa rainensium
quinquaginta. Item magnificae dominae Barbarae Prucherin Tridenti pro
debito precii unius pellitii de summa rainensium quadraginta. Item pro
redimendo prato ipsius dominae Elisabeth, alias per quondam nobilem
dominum Christophorum Gallassium eius socerum oppignorato quondam
magnifico domino Francisco Celso olim aromatario Tridenti, de summa
rainensium biscentum. Item pro Legato relicto per quondam nobilem
dominum Franciscum Cazzuffium olim civem Tridenti, de quo constat in
eius testamento, nobili dominae Veronicae sorori ipsius domini Iosephi eius
mariti, de rainensibus mille. Quae quidem summae constituunt summam
rainensium 1939. Et quia precium praedicti stabuli, et curtivi non est
sufficiens a longe solutioni praedictarum sumamrum, permittente laudato
domino Praetore, consentientibusque magnificis dominis Ioanne Andrea, et
Georgio fratribus de Cestariis consobrinis, et magnifico domino Ioanne
Ceschino attinente, atque nobili domino Iosepho eius marito, vendidit dicto
magnifico domino Iosepho Gandino unam domum muris muratam,
lignaminibus aedificatam, tegulis cohopertam, cum suis stanciis, et
commoditatibus in ea existentibus, ab infra usque ad summum, positam in
civitate Tridenti, in Contrata Cantoni, a maner apud magistrum Leonardum
Cimonatum de Cognola marascalcum Tridenti uxorio nomine: a meridie
viam communem: a sero magnificum dominum Nicolaum Borcium
aromatarium Tridenti: a septentrione nobilem, et excell.mum phisicum
doctorem dominum Alexandrum Columbum civem Tridenti. Et hoc
nominatim precio rainensium mille quingentum, et quinquaginta, et pro
dono rainensium viginti ultra precium praemissum dictae dominae
venditrici. De quo precio detracti fuere rainenses undecim pro capitali livelli
cruciferorum viginti duorum solvendi omni anno venerandae Commendae
Fralimanatus Tridenti. Ioannes Patritius filius quondam nobilis, et egregii
domini Ioannis Farbncisci Trent Turcati olim notarii, civisque Tridenti,
publicus imperiali auctoritate pariter notarius scripsit.
121

6. Anno 1637, indictione quinta, die mercurii decima quarta ianuarii,
Tridenti, in hypocausto venerandae Commendae Sanctae Elisabeth.
Praesentibus domino Francisco Bonora cive Tridenti, et Antonio Biasiolo de
Supramonte testibus. Magnificus dominus Vincentius Salvotus proprio ac
nomine etiam magnifici domini Pasini Salvoti fratris, tamquam agens dictae
venerandae Commendae, titulo locationis perpetualis, semper de pacto in
quolibet capite decimi noni anni renovandae, investivit dominum Iosephum
Gandinum sutorem Tridenti de quadam domo, situata Tridenti ad
Cantonum, a mane apud dominum Matthaeum Beltramum: meridie viam
communem: sero dominum Claudium Macharium Gallum: et a septentrione
nobilem, et excell.mum dominu Alexandrum Columbum cum quodam
stabulo eidem domui contiguo. Et hoc fecit, quia dictus dominus conductor
promisit omni anno solvere nomine affictus perpetui, et livelli dictae
venerandae Commendae, sive eius agentibus libram unam, et grossos decem
in pecuniis. Ioannes Faustinus filius quondam magnifici domini Ioannis
Baptistae Linaroli publicus imperiali auctoritate notarius collegiatus, ac
civis Tridenti scripsit.
7. Anno 1655 die undecima iunii io Lodovico Sardagna reggente della
R.ma Commenda Theutonica in Trento facio fede, qualmente si scode un
livello di lire 1, grossi 10 all’anno dalla veneranda Confraternita delle
orfane di Trento, come herede del quondam magnifico Iseppo Gandino: qual
livello si ritrova nel Urbario vechio del 1561,a C. 4 che è fondato sopra un
stabio, che era di Antonio Posat (sic), e poi pervenuto a Giovanni Banal, e
dopo questo ha pagato il suddetto Isepo Gandino, e morto lui ha pagato per
anni trei, cioè per il 1645, 46, 47 la detta Confraternita.
8. Anno 1633, indictione prima, die mercurii octava mensis iunii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sancti Marci, in thalamo terreno nobilis domini
Leonardi a Monte civis Tridenti. Praesentibus spectabili domino Michaele
Benino notario collegiato Tridenti, nec non magnifico domino Antonio
Farina de Arco testibus. Nobilis dominus Iosephus Galassius de Castro
Campo civis Tridenti liberavit, et absolvit magnificum dominum Iosephum
Gandinum sutorem, et habitatorem Tridenti, ab ulteriori solutione pretii
domus, quam die secuda aprilis anni proxinme praeteriti nobilis domina
Elisabeth ipsius uxor vendidit eidem domino Gandino. Marcus Antonius
Scutellius Curiae episcopalis Tridenti cancellarius, ac notarius collegiatus
scripsit.
122

9. Anno 1634, indictione secunda, die sabbati secunda mensis
septembris, in civitate Tridenti, in sala domus mei notarii subscripti, positae
in Contrata Mercati veteris. Praesentibus multum reverendo domino Blasio
Bergamino plebano in Villanders, et domino Christophoro Beth Meani
testibus. Magnificus dominus Franciscus Faba mercator, et civis Tridenti,
uti cessionarius nobilis domini Iosephi de Gallassis Castro Campi civis
Tridenti, cum praesentia dicti nobilis domini Iosephi, ac ipse dominus
Iosephus, absolvit, seu absolverunt, et liberaverunt magnificum dominum
Iosephum Gandinum sutorem, et habitatorem Tridenti, ab ulteriore solutione
summae rhenensium centum debitae pro termino decurso pro Sancto
Michaele praesentis anni 1634, ut in instrumentis seu scriptis debiti ad
favorem dicti domini Iosephi Gallassii. Marcus Antonius Scutellius notarius
collegiatus, et civis Tridenti scripsit.
10. Anno 1635, indictione tertia, die mercurii quinta mensis decembris,
Tridenti in Contrata Mercati Veteris, in stuba domus mei notarii infrascripti.
Praesentibus egregiis dominis Iosepho de Thomasiis notario Alae, et Ioanne
Zannono Arci etc. testibus. Nobilis dominus Iosephus Gallassius de Castro
Campi civis Tridenti, dominum Iosephum Gandinum civem Tridenti
liberavit, absolvit, et quietavit ab ulteriori solutione summae rhenensium
tercentum, et quinquaginta, de qua remanserat debitor anno 1632 quando
emit domum suam a dicto domino Gallassio uxorio nomine agente. Marcus
Antonius Scutellius notarius scripsit.
11. Anno 1636, indictione quarta, die martis octava mensis aprilis, in
civitate Tridenti, in Contrata Mercati Veteris, super sala domus mei notarii
infrascripti. Praesentibus egregio domino Ioanne Zannonio notario Arci, et
domino Hieronymo Collino de Tridento testibus. Spectabilis dominus
Michael Beninus civis, collegiatus notarius Tridenti, virtute cessionis, et
consignationis sibi factae a nobili domino Iosepho de Gallassis Castri
Campi eius sororio ad computum suae praetensionis dotalis, confessus fuit
recepisse a magnifico domino Iosepho Gandino sutore, cive tridentino
renenses centum in ratione librarum 4½ pro singulo, ex causa emptionis, et
acquisitionis factae per dictum dominum Iosephum a praedicto nobili
domino Gallassio, liberans eumdem dominum Iosephum ab ulteriori
solutione dictae summae. Marcus Antonius Scutellius notarius scripsit.
12. Anno 1646, indictione decimaquarta, die martis decimoprimo (sic)
decembris, in studio palatii episcopalis Tridenti, praesentibus magistro
Hippolito quondam Matthaei de Thisiis sutore incola Tridenti, et Antonio
quondam Simonis Mazzolae de Panteo plebis Pahi testibus. Coram
123

perillustri, et clarissimo iurisconsulto de Pontremolo domino Antonio Maria
Novello consiliario archiducali, et huius civitatis Praetore super cathedra pro
tribunali sedente, narratum fuit ex hac vita migrasse magnificum dominum
Ioseph Gandinum olim civem Tridenti, qui suo testamento, et duobus
codicillis iure Legati reliquit Anane Mariae filiae quondam Petri Malferi
olim incolae Pressani iurisdictionis Chinigsbergi, procreatae cum quondam
Bartholomaea ipsius testatoris, et codicillantis sorore, renenses mille, eidem
pecunia numerata solvendos quando nuberet: cui Annae Mariae decedenti
sive filiis legitimis, et naturalibus substituit venerabilem Confraternitatem
gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti
haeredem universalem ab eodem domino testatore institutam. Quae Anna
Maria cum anno praeterito nupserit magnifico domino Iacobo de Zuccariis
de Murio incolae Tridenti, petiit, ac institit sibi a nobilibus dominis
administratoribus parefatae venerabilis Confraternitatis haeredis persolvi
dictos renenses mille. Hinc magnificus dominus Matthaeus Riccius tanquam
massarius antedictae venerandae Confraternitatis Misericordiae Orphanarum
Tridenti de pecuniis sibi ad hunc effectum, ut affirmavit, exhibitis a
pernobili domino Leonardo a Monte cive tridentino, eiusdem venerandae
Confraternitatis Ministro in ducatonis aegenteis exbursavit, numeravit,
solvit ac dedit dictos renenses mille ipsi dominae Annae Mariae, et alios
quadraginta pro interesse decurso a die eius nuptiarum usque nunc.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
13. Anno 1649, indictione secunda, die sabbati quarto decembris,
Tridenti, in Contrata Sancti Marci, in thalamo infranominati domini a
Monte. Praesentibus Antonio quondam Bartholomaei Ioannatii de Vigulo
Basilicae incola Tridenti, et Iacobo Antonio Siciliano filio meo testibus.
Petrus quondam Dominici, et Antonius quondam Ioannis Baptistae de
Bonatis a Busco, et Baptista quondam Ioannis dell’Orsola de Garzano,
omnes plebis Civezzani, vendiderunt pernobili domino Leonardo a Monte
civi tridentino, tanquam Ministro venerandae Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum perpetuo redimibilem
stariorum trigintaseptem frumenti ad taxam, et Constitutiones tridentinas,
secundum quas ipsi contrahentes hunc contractum redigere intendunt, et non
aliter. Quem quidem affictum dictus Petrus Bonatus posuit super sua arativa
stariorum sex, posita in pertinentiis Buschi, loco alle Fratte, apud
Antonium, et Zambonum Bonatos. Item super suo parto operarum duarum
apud dictos confines iacente. Dictus vero Antonius constituit eundem
censum super sua arativa stariorum sex in eodem loco posita, apud dictum
Petrum Bonatum. Antedictus vero Baptista dell’Orsola posuit super sua
arativa, et vineata stariorum sex, iacente in pertinentiis Garzani, loco al
124

Molinat, apud Nicolaum de Molendinariis, magistrum Ioannem Antonium
de Parisiis de Civezzano, Andream a Maseto, Catharinam viduam quondam
Leonardi Fronza, et haeredes Ioannis dell’Orsola dicti Dorigon. Ad
habendum etc. pretio renensium ducentorum vigintiduorum, quos
saepedictus pernobilis dominu Minister in duplicibus hispanis, et ducatonis,
receptis a Ioanne Perino de Ciago ob franchitationem eidem factam die 27
decursi novembris de affictu capitalis renensium 198, et de alio affictu
capitalis renensium 24 a domino Leonardo Cimonato eadem die, exbursavit,
numeravit, solvit, ac dedit dictis venditoribus illos ad se trahentibus, et
imbursantibus. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
14. Anno 1589, indictione secunda, die martis septimo mensis
novembris, Tridenti in studio domus, et habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus Leonardo filio quondam Antonii Salveti de Vigulo Basilicae,
et domino filio Ioannis Fadanelli de Cadeno testibus. Paulus quondam
Bartholomaei Tabarelli de Trilaco districtus Tridenti, vendidit Iacobo filio
quondam Bartholomaei Merlo de Trilaco unum affictum perpetuum
stariorum quinque frumenti ad communem mensuram Tridenti, cum pacto
franchitandi quandocumque, quem posuit, et constituit super uno prato
quantitatis duorum plodiorum, vel circa, sito in pertinentiis Trialci, in loco
dicto sotto al Sasso, apud Ioannem Mariam de Maschiis, Trilacum
Coradellum, et Baptistam Castellum: et hoc nominatim pretio, et nomine
pretii rhenensium triginta in ratione librarum quinque maranensium pro
singulo rhenense. Thomas Benassutus notarius publicus, et civis Tridenti
scripsit.
15. Anno 1565, indictione octava, die sabbati tertio mensis novembris,
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba mei notarii infrascripti.
Praesentibus Antonio filio mei notarii, Francisco quondam Baldessaris de
Lasino, et Iacobo quondam Ioannis del Maschol de Trilaco testibus.
Christophorus quondam Ioannis de Marin de Castello Vallis Solis, habitator
Ultracastelli Pahi, vendidit donnae Angelae quondam magistri Christophori
mediolanensis, habitatrici Tridenti, ementi pro Petro filio suo, filio quondam
Iacobi Fantelleti, stipulanti, et recipienti, unum affictum stariorum quinque
frumenti, quem posuit de, et super petia terrae aratoria, et vineata stariorum
octo seminis, vel circa, in pertinentiis Ultracastelli, in loco a Crez, apud
Doros, apud haeredes quondam Christophori Bertoli, et dominum
Augustinum del Bon, pretio rainensium triginta in ratione librarum quinque
bonae monetae de Marano pro singulo rainense. Quos rainenses triginta
dictus Christophorus confessus, contentus, et manifestavit, se habuisse, et
recepisse a Contio molitore, qui solvit nomine dictae donnae Angelae pro
125

liberatione, et franchatione affictus stariorum quinque frumenti, qui
solvebatur per dictum Contium ipsi donnae Angelae, ut in actis domini
Matthaei Caldonatii. Antonius filius quondam domini Aldrigeti Gislimberti
notarii, et civis Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius descripsit ex
prothocollo dicti quondam domini patris sui.
16. Anno 1593, indictione sexta, die martis vigesimotertio mensis
februarii, in civitate Tridenti, in studio episcopalis palatii. Praesentibus
egregio domino Stephano Dema notario, domino Iosepho Novello aurifice,
et magistro Alexandro Carterio calceatore, civibus omnibus Tridenti,
testibus ad infrascripta omnia vocatis, et rogatis, Ibique coram magnifico
iuris utriusque doctore domino Hieronymo Bertho mantuano, Tridenti
Praetore, sedente super quodam scamno pro tribunalis sede electo,
venerabilis clericus dominus Gaspar filius quondam ser Stephani Scotoni
civis Tridenti, minor annis vigintiquinque, maior tamen viginti, cum donna
Valentina eius matre, et curatrice authorante, consentientibus domino
Sebastiano Banalo, et magistro Georgio quondam magistri Iosephi
Corazzini attinentibus proximioribus suis, et ser Romedio Baldino, ac ser
Melchiore a Putheo vicinis in defectu aliorum attinentium, ac permittente
praefato domino Praetore, vendidit magistro Francisco de Francis alias
molitori, habitatori Tridenti in Burgo novo, suam domum sitam in civitate
Tridenti, in Contrata Burgi novi, muris, et lignaminibus aedfificatam, cum
stubis, apothheca, canipa, talamis, et aliis aedificiis in ea existentibus, sed
minantem ruinam, infra hos confines: a mane apud viam publicam, a
meridie apud haeredes quondam Georgii Violae, a sero apud ser Romedium
Baldinum, a septentrione haeredes quondam Prodomi de Galis fumadri,
super qua domo solvitur annuus livellus perpetuus ecclesiae cathedrali
Tridenti librarum septem, et carentanorum duorum. Et hoc fecit pretio
renensium quatuorcentum ultra capitale praedicti livelli, quem ipse emptor
solvere promisit. De quo pretio dictus emptor solvit renenses ducentos in tot
bonis monetis argenti, et uno duplici scuto auri, et alios renenses ducentos
cessit dicto venditori in uno credito exigendo ab excellente doctore fisico
domino Thoma Crosina ad proxima festa Pascatis. Iulius Iob de Iob notarius
publicus imperiale auctoritate collegiatus, et civis Tridenti scripsit.
17. Anno 1594, indictione septima, die veneris tertiadecima mensis
maii, Tridenti, in studio domus mei notarii infrascripti. Praesentibus
magistris Iacobo Antonio de Albertis ormisinario, et Iacobo Carapalea fabro
lignario, civibusque Tridenti testibus. Venerabilis dominus Gaspar
subdiaconus quondam ser Stephani Scotoni de Tridento aetatis annorum
vigintitrium, cum donna Valentina matre sua, et curatrice auctorante,ac
126

domino Sebastiano Banallo patruo (sic), confessus fuit habuisse renenses
ducentos bonae monetae ab excellenti fisico doctore domino Thoma Crosina
cive tridentino, nomine magistri Francisci de Francis de Burgonovo
Tridenti, in tot bonis monetis argenti pro integra, et completa solutione pretii
domus ipsi magistro Francisco venditae in Burgo novo anno 1593. Iulius
Iob de Iob publicus imperiali auctoritate notarius collegiatus, et civis
Tridenti scripsit.
18. Anno 1596, indictione nona, die lunae quinta mensis augusti,
Tridenti in Contrata Lata, in studio domus mei notarii infrascripti.
Praesentibus magistro Iacobo Carapalea cive Tridenti, et Iacobo quondam
Simonis Mazzolae de Pantheo Pahi testibus. Dominus Petrus quondam ser
Iacobi Fantelli civis Tridenti vendidit ser Francisco de Franciscis civi, et
habitatori in Burgo novo Tridenti unum affictum, scilicet medietatem
affictus francabilis stariorum scilicet duorum cum dimidio ferumenti, qui
totus erat de stariis quinque, qui solvebatur per quondam Christophorum
Marini Vallis Solis habitatorem Ultracastelli Pahi, super eius terra arativa, et
vineata Ultracastelli pertinentiis, in loco a Crez infra confines suos, et prout
constare visum fuit de constitutione illius facta cum quondam donna Angela
matre dicti domini Petri anno 1565, die 3 novembris, cuius affictus medietas
postea francata fuit per unam ex filiabus dicti quondam Christophori: alia
vero medietas nunc vendita solvitur per Valentinum Florianum de Spredo
Pahi, uti maritum alterius filiae dicti quondam Christophori. Et hoc fecit
pretio sic convento renensium quindecim bonae monetae, in ratione
librarum quinque pro singulo renense, quos dictus Franciscus emptor solvit
in tot bonis monetis argenti. Iulius Iob de Iob notarius publicus imperiali
auctoritate Tridenti (sic) scripsit.
19. Anno 1599, indictione duodecima, die dominico decimoseptimo
mensis ianuarii, Tridenti in stuba domus mei notarii infrascripti.
Praesentibus domino Nicolao Fontana de Cavalesio Flemarum, et magistro
Marino quondam Iacobi Reversi de Cavedeno muratore, testibus. Antonius
quondam Iorii Caresiae de Fornace vendidit ser Francisco quondam
Hieronymi de Francis molitoris de Burgo novo, civique Tridenti, unum
affictum francabilem stariorum trium frumenti ad communem mensuram
Tridenti, et iuxta Constitutiones ill.mi, et r.mi domini nostri Tridenti super
affictibus alias emanatas, positum super una eius petia terrae arativa, et
prativa stariorum trium seminis, et unius operae secatoris, cum castaneariis
intus, in pertinentiis Fornacis, in loco dicto Sot al Mas, apud Laurentium, et
Petrum de Girardis de Fornace, pretio renensium decem et octo, in ratione
librarum quinque pro singulo renense, quos dictus ser Franciscus solvit in
127

tot bonis monetis argenti. Iulius Iob de Iob notarius publicus imperiali
auctoritate Tridenti Collegiatus, et civis scripsit.
20. Anno 1601, indictione decimaquarta, die iovis duodecima mensis
aprilis, Tridenti in Contrata Lata, in studio domus mei Iulii Iob notarii
infrascripti. Praesentibus magistro Christophoro Langebeno de Roboreto
ferrario Tridenti, et domino Ioanne Baptista filio magistri Iacobi Carapalea
civis Tridenti testibus. Ser Franciscus quondam ser Hieronymi de Francis
veronensis, tridenti incola in Burgonovo, confessus fuit habuisse, recepisse,
ac sibi datos fuisse a donna Antonia quondam Ioannis Pederzoli de Zuzado
Thioni uxore sua pro dotibus, et dotis nomine renenses centum septuaginta
septem bonae monetae in ratione librarum quinque pro singulo renense, in
tot pecuniis numeratis, et mobilibus. Pro contradote vero, et donatione
propter nuptias, dictae donnae Antoniae dedit renenses quadraginta. Iulius
Iob de Iob notarius publicus imperiali auctoritate Tridenti collegiatus, et
civis scripsit.
21. Anno 1614 a dì sabato 6 decembrio, nella stua della casa della
Fraternità d’Orfani, nel qual loco si convenero li nobili, magnifici, et
eccellente signori Iob di Iob Ministro, Gasparo Gorno Vicario, Gio Antonio
Chiusole, Francesco Dema, Dominico Galicciollo, Gasparo Sizzo,
Dominico Cavaleris, et Paulo Paulino di essa Fraternità consiglieri. Essendo
sue signorie state ricercate da madonna Antonia molie relitta quondam ser
Francesco di Franzi, come usufrutuaria delli beni di esso quondam suo
marito, a doevrgli assignare, et così restituire le sue dote, quali sono con al
contradote renesi 210, et ancho insieme gli sia assignato ove haverà da
cavare l’usufrutto della casa venduta dal detto quondam suo marito. Per
tanto essi signori per la restitutione della dote, et contradote li hanno
assignato li primi renesi 200, che si cavarono dil restante del pretio della
casa venduta a mastro Lorenzo Frizera calegaro in Borgonovo, e delli renesi
400 sborsati per conto di essa casa, de quali essa donna Antonia è
usufrutuaria, se gli ha assignato un fitto dio esso capitale, che si paga dal
magnifico domino Leonardo di Leonardi dal Monte mercante, et cittadino di
Trento, lasciando parimente essa madonna Antonia usufrutuaria delli altri
renesi 200 per il compimento d’essa casa venduta, et li quali pagandosi, se
investirano, et l’usufrutto che essa madonna Antonia cavarà sia in
esecutione del testamento d’esso quondam suo marito. Con questo perhò,
che venendo l’occasione de franchare essi fitti, le franchazioni se facino qui
nel luogo della Fraternità alla presentia delli signori. Et ciò a fine, et effetto,
li capitali siano reinvestiti per cautione, et assicuratione tanto d’una, come
del’altra parte. Restando essa madonna Antonia usufrutuaria del restante
128

delli beni de detto quondam suo marito conforme al testamento. Et così è
stato concluso, et determinato come di sopra. Io Steffano Dema notaro, et
cittadino di Trento, et della Fraternità soprascritta canceliero, ho scritto.
22. Anno 1613. Inventario delli beni stabili, et mobili lasciati dal
quondam misser Francesco di Franzi Priore morto nella Fradaia l’anno
1613, scritto li 2 aprile 1613 da Gasparo Gorno Vicario della detta Fradaia.
23. Anno 1615. Libro delli affitti, che scode madonna Antonia di
Franzi, come usufruttuaria delli beni lasciati dal quondam misser Francesco
di Franzi suo marito, alla Fradaia Nova delli Orfani di s. Maria della
Misericordia sua herede, fatto da Gasparo Gorno Vicario della detta Fradaia
li 28 agosto 1615.
Lettera L 18
1. Anno 1592, indictione quinta, die lunae trigesima mensis decembris,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Magdalenae, in stuba domus
habitationis domini Iosephi Marchetti. Praesentibus dicto domino Iosepho
filio quondam domini Marci de Marchettis, domino Andrea filio quondam
domini Ioannis Baptistae Franchi aromatario Perzini, et Baptista filio
quondam Ioannis de Nigris de Tressio, habitatore Tridenti testibus. Magister
Marinuis filius quondam domini Laurentii Blanchi calceator Tridenti,
vendidit domino Andreae filio quondam domini Salamonis Bizeri de
Perzino unam petiam terrae aratoriam, et vineatam quantitatis stariorum
trium seminis, vel circa, muro circumdatam, sitam in pertinentiis Tridenti, in
loco ubi dicitur alle Laste, extra Portam Aquilae, apud haeredes quondam
domini Michaelis Mazzollae, haeredes quondam domini Simonis Miranae,
dominum Gerardum Banallum hospitem ad signum Aquilae, et a
septentrione aquam Salugae, pretio renensium ducentorum, et quinquaginta
in ratione Librarum quinque maranensium pro singulo renense, cum onere
solvendi annuum livellum carentanorum quatuor reverendo monasterio
Sancti Francisci sito extra moenia Tridenti.
Anno 1592, indictione quinta, die veneris tertia mensis ianuarii,
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Magdalenae, in stuba domus
habitationis domini Iosephi Marchetti. Praesentibus praedicto domino
Iosepho Marchetto cive Tridenti, Baptista filio quondam Ioannis de Nigris
de Terssio (sic) 19 , et Simone filio Ioannis de Thomasiis de Vervodio Vallis
18 In margine: Scr. 30 iunii 1802.
19 *Tressio.
129

Annaniae testibus. Donna Caterina filia quondam domini Antonii Pontalti,
et uxor praedicti magistri Marini de Blanchis, consensit paredictae
venditioni, casu quo respectu suarum dotium super dicta petia terare esset
assicurata. Barnabas Mantius filius domini Achillis civis Tridenti, publicus
apostolica, ac imperiali auctoritatibus, collegiatusque Tridenti notarius
scripsit. Sed attendendae notae chronicae.
2. Anno 1592, indictione quinta, die martis ultino mensis decembris, in
stuba magna noviter recondita, seu constructa monasterii Sancti Francisci
siti illico extra moenia Tridenti. Praesentibus discreto iuvene domino
Veronesio filio providi viri domini Francisci Abundii de Rippa capitanei, et
habitatoris in castro Thoblini districtus Tridenti, Bartholomaeo
molendinario habitatore super molendino Domus Dei sito illico supra dictun
monasterium, filio Ioannis Mariae de Marin pariter molendinarii, et Petro
quondam Vigilii Manenchor Vallis Annaniae pariter molendinario in uno ex
molendinis sitis supra rugiam supra dictum monasterium Sancti Francisci,
testibus. Ibique capitulariter congregati more solito pulsato ter campanello,
et constituti reverendi Patres Frater Laurus Picardus mutinensis Guardianus
dicti monasterii, Frater Marcus Antonius de Pesentis brixiensis, Frater
Petrus de Laura Gallus, Frater Franciscus de Bonis de Iseo, et Frater
Matthaeus de Gallis de Rippa Soldi, omnes Ordinis Conventualium Sancti
Francisci, nullis aliis pluribus existentibus in dicto monasterio, sed illius
totum repraesentantes Capitulum, titulo locationis perpetualis investiverunt
dominum Gasparem filium domini Andreae Bizer de Perzino aromatarium,
et habitatorem Tridenti, hanc investituram petentem, et acceptantem vice, et
nomine dicti domini Andreae eius patris, uti emptoris infrascripti loci, et
emptionis illius factae a magistro Marino de Blanchis die hesterna, de uno
horto quantitatis stariorum trium, vel circa seminis cum vineis existentibus
in eo, sito supra Portam Aquilae civitatis Tridenti, et in loco alle Laste, apud
haeredes quondam domini Michaelis Mazolae, haeredem quondam domini
Simonis Miranae, dominum Gerardum Sebenum (sic), et versus
septentrionem apud Commune, seu locum Salugae, quia dictus conductor
promisit dictis reverendis dominis locatoribus omni anno solvere grossos
carentanos quatuor denariorum nomine affictus perpetui, et livelli dictae rei
locatae. Thomas filius quondam providi viri Matthaei Benassuti civis
Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
3. Anno 1593, indictione sexta, die 27 mensis maii, in burgo Perzini
diocesis feltrensis, in stuba domus habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus Christofforo filio quondam Christeli Boz, et Christano filio
quondam Simonis Botz, ambobus habitatoribus super Mansu Busii plebis
130

Perzini testibus. Ibique per partes infrascriptas expositum, et narratum fuit,
cum sit, quod Gaspar filius quondam Baptistae de Mansu a Busio plebis
Perzini teneretur et obligatus esset magistro Iacobo filio quondam magistri
Dominici capellarii de Bulbeno plebis Thioni, habitatori Tridenti, de summa
rhenensium duodecim in ratione librarum quinque bonae monetae de
Marano pro singulo rhenense pro tot sibi mutuatis in pluribus vicibus, et non
restitutis. Quapropter ipso magistro Iacobo instante sibi a suprascripto
Gaspare de dicta denariorum summa satisfieri: idem Gaspar titulo, et
nomine dationis in solutum, dedit, et in solutum tradidit praedicto magistro
Iacobo in solutum recipienti, unum campum arativum starii unius seminis in
circa, situm super Mansu vocato a Busio pertinentiarum Perzini, in loco
dicto alla Preda Granda, apud haeredes Iacobi a Busio, et viam
communem, pretio dictorum rhenensium duodecim denariorum
praedictorum, iuxta extimationem factam per Christophorum Boz, et
Christanum quondam Simonis Boz a Busio homines communiter electos a
partibus. Cum pacto, quod dictus venditor possit redimere dictum campum
in termino annorum duorum proxime futurorum. Fidelis filius quondam
Ioannis Francisci de Sterilis de Perzino publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius scripsit.
4. Anno 1596, indictione nona, die mercurii decimanona mensis iunii,
in civitate Tridenti, in episcopali palatio, in loco, ubi ordinarie ius redditur,
ad bancum Salomonis. Praesentibus domino Rugierio filio quondam domini
Martini Guidotini aromatario, et domino Gaspare filio quondam domini
Maximi Craiber chirurgo, civibus, et habitatoribus Tridenti, testibus.
Magnifici, et excellentes iuris utriusque doctores domini Ioannes Baptista
Sardaneus, et Alexander Covella iudices venditionum pro praesenti
quadrimestre a magnificis dominis consulibus Tridenti deputati vendiderunt,
et in solutum tradiderunt domino Paulo de Paulinis de Archo calceatori, ad
praesens habitatori Tridenti, tamquam procuratori, et istius negotii gestori
domini Gratiadei a Montevacae mercatoris, et civis Tridenti, unam petiam
terrae aratoriae, et vineatae, prativae, et partim nemorivae, quantitatis unius
plodii, et quartarum trium alterius plodii iuxta mensurationem desuper
factam per dominos Franciscum Tremenum, et Leonardum Micheletum
cives Tridenti extimatores bonorum stabilium deputatos a mgnificis dominis
consulibus antedictis, sitam, et iacentem in pertinentiis Vatarii, in loco dicto
al Loné, apud dominum Antonium Iachemellum, Petrum, et Ioannem de
Ducat, Martinum Martinellum, haeredes quondam Iacobi Center, et
Zovantellum, pretio rhenensium centum, et trigintaduorum in ratione
librarum quinque monetae maranensis pro singulo rhenense, iuxta
extimationem factam per dictos dominos Tremenum, et Micheletum.
131

Bartholomaeus filius quondam domini Ioannis Baptistae de Nigris civis
olim, et habitatoris Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
Charta haec in dorso habet: “Instrumento della vendition fatta Iacomo di
Bassi da Vatar a misser Gratioso del Monte per li sindici”.
5. Anno 1596, indictione nona, die nono mensis novembris, Perzini, in
caminata prope stubam parvam de retro domus habitationis infrascripti
spectabilis domini Mathaei. Praesentibus egregio domino Bernardo Chiocho
scriptore dicti spectabilis domini Mathaei, et magistro Antonio lapicida
burgi Perzini testibus. Spectabilis magnificus dominus Mathaeus
Hoffpergher notarius, et cancellarius Perzini, ac Caldonatii Vicarius, uti
cessionarius domini Silvestri Bruni burgi Perzini, vendidit Andreae filio
quondam magistri Salamonis Herculatii dicti Bizer burgi Perzini, ementi, et
recipienti in solutum pro se, ac vice, et nomine domini Gasparis eius filii,
unum affictum stariorun duorum siliginis ad communem mensuram Perzini,
qui solvi debet omni anno suo debito tempore per Michaelem Laner incolam
Frassilongi, pro florenis duodecim in ratione librarum quinque bonae
monetae Marani pro singulo floreno, quos idem dominus Mathaeus eidem
domino Gaspari tenebatur pro rebus apothecae ab eo habitis. Simon filius
quondam egregii domini Georgii Rubini olim notarii Tecini, habitator
Perzini, sacris apostolica, imperialique auctoritatibus notarius scripsit.
6. Anno 1599, indictione duodecima, die veneris secunda mensis
aprilis, in loco infrascripto Regulae Vatarii. Praesentibus domino Aloysio
Biscaliae hospiti Tridenti, Simone de Biasiolis de Vatario, et Andrea
quondam Salvatoris Facini lapicida Tridenti testibus. Ibique in executione
licentiae concessae per spectabiles dominos iudices venditionum, et per
egregium dominum Bartholomaeum de Nigris notarium rogatae, dominus
Gaspar filius domini Andreae Bizer de Perzino aromatarius, et habitator
Tridenti, uti cessionarius haeredum quondam domini Gratiadei de Leonardis
a Monte, et iuxta emptionis instrumentum ad publicum incantum a
spectabilibus dominis iudicibus venditionum, de petia terrae arativa, vineata,
et partim prativa, quantitatis unius plodii, et quarti unius, sita in loco in Lune
Regulae Vatarii, apud dominum Antonium Iacomellum, Ioannem
Blasiolum, et Petrum fratrem, haeredes quondam Iacobi Centeri, et prata
illorum de Bosentino, per me notarium infrascriptum, astante continuo
Camillo Vinoto officiale, tenente dictum dominum Gasparem per manum
more solito, fuit inductus, conductus, et reductus in realem, et actualem
possessionem dictae petiae terrae, in praeiudicium Iacobi de Bassis, stando,
sedendo, intrando, et exeundo per dictam petiam terrae, accipiendo in
manibus terram, arborum ramos, vites, lapides, herbam, et alios actus solitos
132

faciendo, iuxta stilum, et consuetudinem fori, et patriae Tridenti. Ioannes
quondam domini Bernardi de Pompeatis civis, et habitator Tridenti, publicus
imperiali auctoritate notarius scripsit.
7. Anno 1600, indictione decimatertia, die mercurii vigesima sexta
mensis ianuarii, Tridenti, ad Cantonum, in domo infrascripti domini
Andreae Bizeri. Praesentibus domino Martino Gelmino, domino Iosepho
Simonato, magistro Paulo de Paulinis calceatore, domino Octavio Ritio,
civibus Tridenti, et domino Vigilio Caldera mercatore, et habitatore Tridenti
testibus. Ibique coram celsissimo domino Ludovico Particella iurisconsulto,
consiliario Tridenti, ac vice Praetore, sedente super cathedra, in stuba parva
nova dictae domus, loco pro idoneo ad infrascripta electo, comparuerunt
dominus Andreas Bizer filius quondam domini Simonis de Perzino,et
dominus Gaspar illius filius aromatarius, nunc Tridenti habitatores, et
unanimiter exposuerunt, dictum dominum Gasparem iam annis novem, vel
circa, de voluntate, et consensu patris sui uxorem duxisse, a qua in dotem
habuerunt rainenses mille, et quinquaginta in ratione librarum quinque
maranensium pro singulo rainense, nempe septemcentum in pecuniis,
tercentum in affictibus, et quinquaginta in mobilibus. Quae dos fuit
consignata paredicto domino Andreae, qui eam super bonis suis
assicuravit:ipsam postea in manibus praedicti domini Gasparis relinquendo,
qui in arte sua aromataria acquirendo, ipsam summam industria sua
augmentavit: et quamvis appareat praedictos patrem, et filium adhuc simul
vixisse; nihil tamen in mercatura aromataria pater contribuit, nisi aliquoties
paucas res circa victum subminsitravit: se intendentes modo seorsum
habitare, praedictus dominus Andreas ad infrascripta devenit. In primis etc.
etc. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus, collegiatusque Tridenti
notarius scripsit: qui etiam in dorso scripsit: Donatio inter vivos facta per
dominum Andream Bizerum domino Gaspari eius filio, cum aliis
liberationibus, et divisionibus.
8. Anno 1600, indictione decimatertia, die mercurii sexto mensis
septembris, Tridenti in Contrata Cantoni, in stuba domus habitationis
haeredum quondam domini Gratiadei a Monte Vaccae olim mercatoris, et
civis Tridenti. Praesentibus magistro Paulo cerdone filio quondam egregii
domini Alipprandi de Paulinis de Archo cive, et habitatore Tridenti, et
magistro Aleprando eius filio, ambobus testibus. Domina Catherina uxor
relicta quondam domini Gratiadei a Monte Vaccae olim civis Tridenti,
agens uti mater, et legitima administratrix, ac tutrix, et curatrix filiorum
suorum susceptorum cum quondam domino Gratiadeo olim eius marito,
133

simul cum domino Leonardo adulto filio suo vendidit, et tradidit domino
Gaspari eius genero aromatario, et habitatori Tridenti, filio domini Andreae
Bizeri de Perzino, seorsum a dicto eius patre habitanti, negotianti, et
aromatariam propria eius industria exercenti, unum affictum perpetualem
stariorum centum, et triginta trium, et unius tertii alterius starii frumenti ad
mensuram Tridenti, annuatim solvendum in festo sancti Micahelis, vel infra
eius octavam: quem posuit super uno filiorum suorum mansu nuncupato il
Maso dei Gasperetti, sito in pertinentiis Montis Vaccae apud Franciscum
Columbum dictum Paganin civem Tridenti, et vias communes, pretio
renensium octingentorum denarioreum bonae monetae maranensis: quod
pretium dictus dominus Gaspar solvit, et numeravit in tot auro, et moneta
argentea coram testibus praemissis, et me notario infrascripto. Cum pacto,
quod dicta venditrix, vel eius filii, et haeredes in perpetuum quandocumque
possint se redimere, et affrancare. Antonius Thicinus notarius, et civis
Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus filius quondam domini Iacobi olim
civis Tridenti, publicus imperiali auctoritate collegiatus Tridenti notarius
descripsit.
9. Anno 1602, indictione decimaquinta, die veneris vigesima mensis
septembris, Tridenti in domo infrascripti domini Gasparis donantis.
Praesentibus ibidem domino Innocentio filio quondam domini Ioannis
Donati Micheletti, domino Augustino de Crucifixis, magistro Paulo de
Paulinis calceatore civibus Tridenti, Antonio filio quondam Gervasii de
Liliis de Quetta cerdone Tridenti, et Baptista filio quondam Francisci Figetti
habitatore Tridenti testibus. Dominus Gaspar filius domini Andreae Bizeri
de Perzino aromatharius Tridenti, sanus per Dei gratiam mente, sensu, visu,
loquela, et intellectu, ac corpore, ex causis, et rationibus animum suum
moventibus, attento consensu patris sui, prout in instrumento donationis per
ipsum factae, et rogato per me notarium, sciens vitam labilem, et caducam
esse, per infrascriptam donationem causa mortis de bonis suis disposuit, ut
infra. In primis quidem animam suam, cum e corpore migrare contigerit,
omnipotenti Deo humiliter, et pie commendavit: corpus vero suum sepeliri
iussit in ecclesia sub cuius quarterio mori contigerit, iubens sibi celebrari
septimum, trigesimum, et anniversarium iuxta illius conditionem, cum
Missis Gregorianis semel, ac Missis duabus ad altare Sanctae Maxentiae.
Item titulo donationis causa mortis dedit, et donavit ecclesiis Sancti Vigilii,
et Sancti Petri de Tridento mediam galetam olei pro singula semel tantum.
Item titulo, et iure donationis causa mortis dedit, donavit, et disposuit, quod
domina Francisca a Monte illius uxor, toto tempore vitae suae sit
usufructuaria domus, quam dictus disponens habuit ex haereditate quondam
dominae Margarethae Sparapanae in Contrata Alemana, cuius vita finita
134

dictam domum eodem iure donavit filiis Margarethae uxoris ser Sylvestri
Papae de Perzino suis consobrinis. Item eodem iure, et titulo donationis
causa mortis dedit, donavit, et disposuit, quod dicta domina Francisca illius
uxor extrahere possit dotes suas, et contradotem ex bonis stabilibus, et
affictibus dicti donantis in quocumque loco reperiantur, in eius electione.
Item titulo, et iure donationis causa mortis dedit, et donavit praedictae
dominae Franciscae illius uxori omnes res aromatarias, et medicinales, cum
quibuscumque mobilibus pertinentibus ad dictam aromatariam, cum aliis
rebus cibariis, potabilibus, supellectilibus domus, pecuniis, ac aliis generis
cuiuscumque, nullis exceptis, mobilibus, quae et quas habuerit tempore
mortis. Item eodem iure, et titulo donationis causa mortis dedit, et donavit
domino Andreae Bizzero patri suo, et post se filiis suis omnia cerdita, quae
habuerit in libris, et scripturis, nec non residuum bonorum stabilium, vel
affictuum, quod remanserit detracta dote, et contradote praedicta, quae
omnia donata vult accipi posse per dictos donatarios statim finita vita dicti
donantis. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus, collegiatusque Tridenti
notarius scripsit.
10. Anno 1602, indictione decimaquinta, die vigesima octava
novembris, Tridenti in Contrata (sic), in stuba domus mei notarii.
Praesentibus Christophoro quondam Ioannis ab Equis, Aliprando quondam
Ioannis Garelli de Supramonto (sic), et magistro Gothardo filio magistri
Antonii de Ferrariis de Poia plebis Lomasii vietore 20 Tridenti testibus.
Magnificus dominus Leonardus a Monte, quondam magnifici domini
Gratiadei olim civis Tridenti, per se, et nomine Antonii, et Constantini
fratrum absentium, pro quibus de rato promisit etc., absolvit, liberavitque
dominum Gasparem Bizerum aromatarium Tridenti, filium domini Andreae
Bizeri de burgo Perzini, ab ulteriori solutione rhenensium centum triginta
duorum, carantanorum sexaginta pro quolibet, ipsi domino Leonardo alias
debitorum ex causa cessiohis per ipsum factae dicto domino Gaspari de
iuribus sibi competentibus in bonis quondam Iacobi de Bassis de Vattario.
Antonius Thicinus notarius scripsit. Iacobus Cestarius filius domini
Christophori, publicus imperiali authoritate notarius, ac civis, et collegiatus
Tridenti, ex licentia sibi data a nobili, et clarissimo domino Petro
Alexandrino a Neustain consiliario, et cancelario ill.mi, et r.mi domini
domini Tridenti, et in praesentiarum locumtenente Praeturae Tridenti,
relevavit.
20 *Cestaio, intrecciatore di canestri.
135

11. Anno 1603, indictione prima, die dominico quinta mensis ianuarii,
Tridenti, in Contrata Cantoni, in domo infrascripti domini Gasparis.
Praesentibus domino Paulo filio quondam domini Aliprandi de Paulinis
civis Tridenti, et domino Andrea eius filio testibus vocatis, et specialiter
rogatis. Ibique cum domini Catharina uxor relicta quondam domini
Gratiadei a Monte Vacae olim mercatoris Tridenti, et civis, ac Leonardus
eius filius maior, et in maiori aetate constitutus narrarunt, quod praedictus
dominus Gratiadeus maritus, et pater respective dicti domini Leonardi
solvere tenebatur Confraternitati Domus Dei de Tridento staria 100 frumenti
ad taxam pro capitali renensium 600, publico instrumento rogato per
egregium dominum Faustinum Bertellum notarium Tridenti: qui quidem
affictus fuit dictae Domui Dei relictus per nobilem dominum Leonardum
Poppum, ad adhuc solvere tenebantur ipsi, sed ob diversas causas nolentes
ulterius dictum affictum solvere; sed se se a tali solutione franchitare, et
liberare, ac potius aliae (sic) personae se obligare, et alium affictum pro tali
franchitatione facienda constituere. Idcirco antedicta domina Catherina uxor
relicta quondam domini Gratiadei a Monte Vacae olim civis, et mercatoris
Tridenti, uti tutrix, et curatrix filiorum suorum, cum praesentia antedicti
domini Leonardi eius filii maioris, etiam indivisi cum aliis fratribus, ambo
in solidum principales, principaliter, per se, et suos haeredes, ac filios, et
fratres respective, dederunt, vendiderunt, et tradiderunt domino Gaspari
Bizero aromatario Tridenti, filio domini Andreae de burgo Perzini, seorsim
a dicto patre suo manenti, nomine proprio pro se, et suis haeredibus ementi,
unum affictum perpetualem, franchitabilem, ad taxam stariorum centum
frumenti, quem posuerunt, et assicurarunt super toto eorum mansu sito in
pertinentiis Montis Vacae Tridenti, pretio renensium sexcentorum in ratione
carentanorum 60 monetae maranensis pro singulo renense: quos dictus
dominus Gaspar emptor ibidem in testium suprascriptorum, et mei notarii
infrascripti praesentia solvit, et numeravit praedictis dominis venditoribus in
tantis ungaris, et modicis monetis argenteis in ratione praedicta. Antonius
filius quondam nobilis, et excellentis legum doctoris domini Pauli Thicini
civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
12. Anno 1609, indictione septima, die mercurii tertiadecima mensis
maii, Tridenti, in domo habitationis infrascripti domini Gasparis ad
Cantonum. Praesentibus domino Augustino filio quondam domini Francisci
de Crucifixis cive, et mercatore Tridenti, domino Claudio filio quondam
domini Petri Labete burgundiense, coquo illustrissimi, et rev.mi domini
nostri, et Simone filio quondam Thomae Cresseri habitatore Tridenti
testibus adhibitis etc. Ibique magnifici domini Leonardus, et Antonius
136

fratres, filii quondam magnifici domini Gratiadei a Monte olim civis
Tridenti, per se, et haeredes, ac facientes pro domino Constantino ftatres
absente, in communione bonorum existente, cum paresentia etiam, et
consensu magnificae domiane Catharinae matris, et curatricis praedicti
domini Constantini, intendentes erigere apothecam aromatariam
exercendam per dominum Antonium ad id aptum, et idoneum, ad
communem utilitatem, et beneficium ipsorum fratrum, indigentesque pro
emendis necessariis pro dicta apotheca tam Venetiis, quam alibi rainensibus
mille, decreverunt constituere affictum infrascriptum super eorum bonis, et
in executione praedicti domini fratres, matre consentiente, vendiderunt
magnifico domino Gaspari Bizero filio domini Andreae Bizeri de Perzino,
Tridenti habitatori, seorsumque a patre habitanti, et acquirenti, pro se
ementi, et recipienti, unum affictum perpetualem, et franchitabilem stariorun
centum sexaginta sex cum duobus tertiis frumenti ad communem mensuram
Tridenti,quem posuerunt super plodiis decem unius petiae terrae arativae,
vineatae, et prativae, ex petia terrae maioris quantitatis propriae usque ad
plodia quindecim, vel circa, sitae in pertinentiis Montis Vaccae, in loco
dicto alla Campagna, pretio rainensium mille de carentanis sexaginta pro
rainense: quos dictus dominus Gaspar emptor solvit, et numeravit praedictis
dominis venditoribus in monetis aureis, et argenteis: nempe in ducatis
ungaricis 125 de tronis undecim pro ducato: in cechinis 152 de tronis 11½
pro cechino: in duplis hispaniensibus 15 de tronis 20 pro singula: in duplis
italis duodecim de tronis 19 pro singula: in scutatis aureis 16 de tronis 9 pro
scutato: in talleris 80 de tronis 6 grossis 8 pro singulo, et in traieris tronnis
173. Cum pacto perpetuo de se franchitando quandocumque a dicto affictu.
Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali authortitatibus, collegiatusque Tridenti notarius
scripsit.
13. Anno 1612, indictione decima, die iovis octavo martii, Perzini, in
stuba habitationis mei notarii. Praesentibus domino Nicolao quondam
domini Seraphini de Sartoribus, ser Andrea quondam ser Gabrielis
Mariotae, et Antonio quondam Ioannis Norandini, omnibus habitatoribus
Perzini, testibus. Nobilis dominus Georgius quondam nobilis domini
Georgii Cribelli de Perzino dedit, cessit, et transtulit magnifico domino
Gaspari quondam domini Andreae Bizer de Perzino omnia, et quaecumque
iura sua,et actiones generis cuiuscumque, quae, et quas habet, habebat, et
quomodilibet habere poterat in, et super uno prato unius operae, et unius
quartae cum dimidia circiter, iuxta perticationem factam per ser Andream
Mariotam suprascriptum, et dominum Simonem a Prato, posito subtus
burgum Perzini, apud dominum Odoricum Spon, et haeredes quondam
137

domini Augustini Baruchelli. Et hoc virtute pacti de redimendo dictum
pratum. Quod pratum nobilis domina Anna mater dicti nobilis domini
Georgii tutorio, et curatorio nomine suorum filiorum sub die 11 iulii 1601
vendidit quondam dimino Andreae patri dicti domini Gasparis pretio
rhenensium centum cum pacto suprascripto, et postea idem dominus Andrea
exbursavit etiam pro augmento pretii dicti loci rhenenses quadraginta unum,
et grossos novem, quos nomine dictae dominae Annae solvit nobili domino
Ioanni Cribello die 19 martii 1603. Et hanc cessionem fecit pro rhenensibus
quinquaginta octo et grossis 51 in ratione solita: quos rhenenses 58 et
carantanos 51 dictus dominus Gaspar solvit dicto nobili domino Georgio in
tanta bona moneta argentea. Bernardus filius quondam magnifici domini
Gabrielis Chiochi civis veronensis, habitator Perzini, publicus imperiali
authoritate notarius scripsit.
14. Anno 1616, indictione decimaquarta, die mercurii vigesima
ianuarii, Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba domus
Orphanorum. Praesentibus nobili domino Francisco Cazzuffo, dominio
Paulo Paulino cerdone, civibus Tridenti, et magistro Marco Marchetto fabro
ferrario Tridenti testibus. Ego Stephanus Dema civis Tridenti, tamquam
procurator dominae Catharinae uxoris meae, relictae quondam in primo
matrimonio domini Andreae Bizeri de Perzino, ut de procura ipsa constat
instrumento rogato per magnificum dominum Andream Gresemunt
secretarium cancellariae castri Boni Consilii die 24 mensis novembris anni
proxime praeteriti 1615 celebrata, coram nobili, et clarissimo domino
Praetore, cum assistentia vicinorum loco, et sic in defectu attinentium
assumptorum: et sic agendo dicto procuratorio nomine, et per haeredes
eiusdem dominae Catharinae uxoris meae, do, cedo, vendo, tranfero, ac
mando magnificis, et respective excellenti dominis Iob de Iob, et Rugierio
Guidotino civibus Tridenti, uti Ministris, et respective Vicario venerabilium
Confraternitatum Domorum Dei, et Orphanorum Tridenti, uti haeredum
quondam domini Gasparis Bizeri, extincto tamen usufructu illius bonorum
relicto dominae Franciscae uxori suae, omnia, et quaecumque iura, et
actiones reales, et personales, utiles, et directas, tacitas, et expressas, quae,
quales, et quantas ac qualia, et quanta ipsa mea uxor habet, habebat, vel
quomodolibet habere poterat in rainensibus sexcentum, de carentanis
sexginta pro rainense, sibi adiudicatis ab ill.ma superioriatte Tridenti de
rainensibus mille, et biscentum transactis cum spectabili Communitate
Perzini, sive cum nobili, et excellenti domino Felice de Albertis pro ipsa
Communitate interveniente, causis, et occasionibus, de quibus in ipsa
transactione. Et hoc nominatim ego dicto nomine feci pro ipsis renensibus
600, quorum ipsi domini Ministri dederrunt mihi, mediante persona
138

magnifici domini Leonardi a Monte, rainenses biscentum in diversis
monetis argenteis. Residuum vero manifestavi habuisse, et recepisse ab ipsis
dominus. Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
15. Anno 1616, indictione decimaquarta, die dominico decima nona
mensis iunii, in civitate Tridenti, in contrata Sancti Petri, in studio domus
infrascripti egregii domini Demae. Praesentibus Iacobo quondam Stephani
Vezzani habitatore in Burgo Sancti Martini Tridenti, et magistro Iulio
quondam Petri Marinelli pistore, et habitatore Tridenti testibus. Ibidem
constituti nobilis dominus Rugierius Guidotinus civis Tridenti, tamquam
Minister venerabilis Confraternitatis Domus Dei Tridenti, nobilis, et
excellens doctor dominus Iob de Iob civis, et collegiatus Tridenti, eiusdem
venerabilis Domus Dei Vicarius, et Minister venerabilis Confraternitatis
Orphanorum, et nobilis dominus Gaspar Gornus civis Tridenti massarius
dictae Domus Orphanorum, dictis nominibus facientes, per se, et
successores suos mediante persona magnifici domini Leonardi a Monte civis
Tridenti, dederunt, solverunt, et effectualiter numerarunt spectabili domino
Stephano Demae notario, et civi Tridenti, uti marito, et procuratori
magnificae dominae Catharinae eius uxoris, prout de procura constat in
rogitis magnifici domini Andreae Grestemund secretarii Castri etc., sub 24
novembris 1615, rhenenses quatuorcentum in ratione librarum quinque pro
singulo rhenense in monetis auri, et argenti boni, et expendibilibus, pro
completa, et integra solutione rhenensium sexcentorum alias debitorum per
ipsas venerabiles Confraternitates ipsi domino Demae dicto nomine, virtute
cessionis iurium factae ipsis Domibus per ipsum dominum Demam, prout ex
instrumento cessionis rogato per ipsum dominum Stephanum sub anno
praesenti, sub die vigesima ianuarii. Pro quibus rhenensibus quatuorcentis
habitis pro dicta completa solutione dictorum rhenensium sexcentorum,
dictus dominus Stephanus absolvit, liberavit, et quietavit dictas venerabiles
Confraternitates Domus Dei, et Orphanorum. Ioannes Baptista filius
quondam spectabilis domini Thomae Benassuti publicus imperiali
auctoritate notarius, civis, et collegiatus Tridenti scripsit.
16. Anno 1616, die 17 mensis augusti, Tridenti in Arce Boni Consilii,
praesentibs excellentibus dominis Nicolao Guarinono, et Francisco Quetta
testibus, publicata fuit sententia, qua consiliarii, et locumtenentes ill.mi, r.mi
domini domini cardinalis Madrutii episcopi principisque Tridenti, domini
gratiosissimi, in causa vertente inter Confraternitatem Domus Dei Tridenti
appellantem ex una, et egregium dominum Stephanum Demam uxorio
nomine appellatum parte ex altera, occasione contradotis, de qua in actis,
139

pronunciarunt, obstare exceptionem excussionis, ad quam faciendam partem
teneri declararunt, et subinde male iudicatum, et bene ex parte Domus Dei
appellatum. Subscrispit P. Alexandrinus a Neustain, et excellens dominus
doctor Iob procurator venerabilis Domus Dei gratias egit de administrata
iustitia.
18. Anno 1618, die 24 augusti Tridenti in Arce Boni Consilii mandato
ill.mi, et r.mi domini domini cardinalis Madrutii episcopi principisque
Tridenti domini gratiosissimi, ad instantiam venerabilis Confraternitatis
Domus Dei Tridenti, per sucium intimatur magnifico domino Stephano
Demae sententia die 17 huius ab excelso Consilio suae ill.mae, et r.mae
dominationis lata, illiusque ei copia dimittatur, ne ignorantiam aliquam
praetendere possit. P. Alexandrinus etc. Intimatum domino Stephano Demae
die 21 augusti 1618 personaliter, dimissa ei originalis sententiae copia, ita
referente Francisco Ries sucio. A. Gresemundt ex relatione sucii.
19. Anno 1626, indictione nona, die 15 novembris, in via publica retro
Monten Tridenti. Praesentibus Melchiore quondam Matthaei de Bartis
habitatore Tridenti, et Laurentio quondam Ioannis de Sarasinis de Ravina
districtus Tridenti testibus. Ibique in via publica existentes illustres, et
excellentissimi domini Philippus Consolatus uti Minister venerabilis
Confraternitatis venerabilis Domus Dei Tridenti, Rugerius Guidotinus
Vicarius, Horatius Consolatus, Ioannes Andreas Guerinonus, Ioannes
Gaspar Migatius, Ioannes Antonius Scratimperger, Alexander Columbus,
omnes de Consilio, et gubernatores venerabilis Domus Dei Battutorum
Laicorum. Maximilianus Matthiolus Minister venerabilis Confraternitatis
Frataliae Novae, Laurentius Bassus, Bernardinus Mantius, et Gandinus
Zenbaitus, omnes de Consilio, et gubernatores dictae Confraternitatis
Frataliae Novae Tridenti, uti cohaeredes quondam magnifici domini
Gasparis Bizeri de Tridento, extincto usufructu quondam magnificae
dominae Franciscae eius uxoris, in executione in Consilio facta accipiendi
possessionem mansus retro Dos Trento dicto nomine, intrando ad realem, et
corporalem possessionem dicti mansus haereditatis quondam dicti domini
Gasparis, aperiendo, et claudendo ianuam mansus, et domus, deambulando,
sedendo, et stando in et per dictum mansum, accipiendo de cespitibus terrae,
et alia similia faciendo in signum verae, et realis, ac corporalis possessionis,
protestando prout alias, et ante protestati fuerunt dictum mansum
possedisse, et possidere velle non solum corpore, sed etiam animo, et omni
alio meliori modo. Ioannes Baptista Bennassutus notarius Tridenti scripsit.
Die, anno, indictione, mense suprascriptis, Tridenti in Contrata Cantoni,
praesentibus Francisco Faitello dicto Besagno de Ravina, et Laurentio
140

quondam Ioannis Sarasini de dicto loco Ravinae. Ibidem antescripti
illustres, et excellentissimi domini gubernatores dictarum venerabilium
Confraternitatum Domus Dei, et Frataliae Novae Tridenti, uti cohaeredes
quondam magnifici domini Gasparis Bizeri alias habitatoris Tridenti, in
executione deliberationis praedictae ibidem existentes in via publica
intrando, aperiendo ianuas, ascendendo, stando, et descendendo per ipsum,
et alia faciendo ad eorum beneplacitum in signum verae, realis, et corporalis
possessionis, prout ita protestati fuere velle possidere non solum corpore,
sed etiam animo, et omni alio meliori modo. Ioannes Bpatista Bennassutus
notarius Tridenti scripsit. Ludovicus Travaionus notarius Tridenti descripsit.
20. Anno 1569, indictione duodecima, die lunae ultimo octobris, in
burgo Perzini, in stuba domus habitationis infrascripti nobilis domini
Marini. Praesentibus Christano de Lazaris molitore, et Christano filio
quondam Simonis Refati de Viarago testibus. Antonius filius quondam
Christani Strotti de Susato, salvo semper iure illis de Thoniolis de eadem
villa Susati, quibus de infrascripto fundo solvitur annuatim affictus
stariorum trium frumenti, vendidit nobili domino Marino filio quondam
domini Antonii de Rubeis Vallis Solis civi tridentino, et impraesentiarum
Perzini degenti, affictum congiorum quinque vini brascati, albi, boni, et
sufficientis ad communem mensuram Perzini, quem posuit, et constituit in,
et super uno fundo vineato stariorum octo seminis, cum sex filariis vitium
intus, posito in pertinentiis Susati, in loco dicto Sora la Villa, cui cohaerent
haeredes quondam Simonis Parthelerii, a meridie via communis, qua itur
Castegnedum, et Frizii de Castegnedo. Hocque fuit pro rhenensibus triginta
in ratione librarum quinque bonae monetae Marani pro singulo rhenense,
quos praefatus nobilis dominus Marinus eidem domino venditori dedit in tot
tantoque bono auro. Cum pacto tamen expresso, et solemni stipulatione
vallato, quod praefatus Antonius venditor, et eius haeredes possint
quandocumque imperpetuum se se liberare, et absolvere a futura solutione
suprascripti affictus. Ioannes Baptsita Durigatus filius quondam Durigati
olim notarii, et Vicarii Perzini, et Caldonatii, publicus imperiali auctoritate
notarius, iudexque ordinarius, et cancellarius Curiae iurisdictionis castri
Perzini.
21. Anno 1593, indictione sexta, die mercurii vigesimaquarta mensis
novembris, Tridenti, in domo domini Andreae Bizeri, sita ad Cantonum, in
quadam camera superiori. Praesentibus magistro Candido filio quondam
Georgii Faitelli de Bisagno Murii, spatario Tridenti, et Antonio filio Gotardi
Faitelli de eodem loco, habitatore Tridenti testibus. Expositum fuit ibi, et
narratum, quod cum contractum feurit legitimum matrimonium inter
141

donnam Luciam filiam ser Antonii de Luciolis de Faurio Lomasii plebis ex
una, et ser Bartholomaeum filium quondam Antonii Zanchanarii de
Pressano habitatorem Tridenti parte ex altera, et cum dos sit accessoria
matrimonio, propterea dictus Bartholoameus confessus, et contentus fuit,
habuisse, et recepisse pro dote, et dotis nomine a dicta Lucia eius uxore, in
primis in mobilibus in policea in calce descriptis, et estimatis concorditer
etiam per magistrum Blasium Ritium sartorem Tridenti, rhenenses
quadragintaocto, et libras duas: quae mobilia fuerunt ipsi Luciae donata, et
data a domina Lucia de Luciolis uxore domini Octavii Ritii, eo consentiente,
excepto valore rhenensium quidecim dato pro salario eius ancillatus. Item
dictus sponsus confessus fuit recepisse a patre dictae sponsae rhenenses
viginti. Volensque dictus Bartholomaeus sponsus gratum facere dictae eiuis
sponsae, et servare bonos mores, et consuetudinem huius regionis, titulo
donationis propter nuptias, ac pro contradote dedit, et donavit dictae Luciae
eius sponsae rhenenses decem, quos penes se habere dixit, quae dos cum
contradote capit summam rhenensium septuaginta octo, et librarum duarum.
Dicta autem sponsa cum consensu sui sponsi fecit pacem, et finem dicto ser
Antonio eius patri de ulterius quicquam non petendo in bonis paternis, et
maternis ex quacumque causa cognita, vel incognita, poena dupli dotis
habitae, et refectionis omnium damnorum.
Bona Mobilia.
Trei camise usate L. 13
Camise trei de canevella nove L. 20
Una traversa de lino con le corde al longo L. 20
Una rassa turchina, ed il suo zipon L. 27
Uno mezo seda rosso col suo busto L. 22
Una vesta lionata col suo busto schieta L. 12
Una vesta verde col suo busto schieta L. 12
Una rassa negra senza busto L. 6
Un camisotto bianco col busto L 5
Dui gromiali di canevella L. 4,6
Coletti di tella di lino novi 4 L. 16
Coletti di meza vita quattro L. 5
Scuffiotti quattro L. 4
Gromiali trei di meza vita L. 3,4
Uno gromialo di runzo con le corde alla longa L. 6,8
Dui linzolli di canevella di meza vita L. 10
Un paro di fodrete L. 2,2
Una veleta vecchia L. 3,4
Un letto di pesi trei a lire 15 il peso L. 45
Una schiavina di meza vita L. 5
142

143
Summa L. 242,0
Barnabas Mantius filius domini Achillis civis Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali auctoritatibus collegiatusque Tridenti notarius
scripsit.
22. Anno 1596, indictione nona, die sabbathi (sic) sexta mensis ianuarii,
in civitate Tridenti, in stuba superiori hospitalis Fraternitatis Zapatorum
Sanctae Mariae apud Sanctum Petrum in Tridento. Praesentibus domino
Iohanne filio domini Christophori Luciani de Burgo vallis Ausugii, et Iorio
filio quondam Iohannis dei Dori de Ultra Castello Pahi testibus. Ibique
personaliter constituti, et congregati in Consilio more solito dominus
Hieronimus Renner civis Tridenti, tamquam massarius, et eo nomine
Fraternitatis Zapatorum hospitalis Sanctae Mariae apud Sanctum Petrum de
Tridento, ad praesentiam illustris, et generosi capitanei militum domini
Ferdinandi Liberi Baronis a Wollkenstain, et Trapurg, rapraesentantis (sic)
personam illustris domini Gasparis a Wolkenstain etc. patris sui pro
serenissimo archiduce Austriae, et Comite Tyrolis hic Tridenti capitanei, et
hoc loci consiliarii senioris dictae Confraternitatis, et expost nomine proprio
uti confratre, Iacobi Net, Petri Toniati, Pauli Norilii consiliariorum,
facientium etiam nomine domini Sensi Triangi, qui paulo ante
publicationem praesentis instrumenti discessit, relicto eius consensu, et voto
ad infrasrripta peragendum. Item illustris domini Iohannis Trauthsam Liberi
Baronis in Sprechenstain, Schroffenstain, et Falkhenstain, haereditarii
mariscialki Comitatus Tyrolis: Mathaei, seu Mothes Oberthaner, Antonii
Kamehover confratrum rapraesentantium (sic) totam Confraternitatem
Zapatorum, pro seipsis, et successoribus in dicto officio, et non aliter, nec
alio modo, virtute pacti, quod habet dominus Andreas Bizer de Perzino
aromatarius, et habitator Tridenti, tamquam successor iurium haeredum
quondam domini Iohannis Baptistae Bassi, occasione palatii, seu domus,
quae alias fuit illorum de Melis in civitate Tridenti, in Contrata Cantoni, seu
Sancti Marci, ut in actis, seu instrumento rogato per egregium dominum
Barnabam Mancium notarium Tridenti sub diebus 21 et 22 augusti 1591 de
se francando ab uno affictu florenorum rhenensium quatuor, qui solvebatur
omni, et singulo anno Fraternitati antescriptae in festo sancti Michaelis, vel
octava pro resto solutionis affictus florenorum rhenensium quindecim,
constituti super dicta domo, de quo in instrumento rogato per quondam
dominum Bonaventuram Fancinum olim notarium Tridenti sub die 24
mensis novembris anno domini 1523, dederunt, francarunt,
retrovendiderunt, et tradiderunt iure proprio, et imperpetuum, pro libero,
franco, et expedito allodio domino Gasparo filio antecitati domini Andreae

Bizer, dicto paterno nomine acceptanti, francanti, et redimenti dictum
affictum perpetualem florenorum rhenensium quatuor bonae monetae
maranensis, in ratione librarum quinque pro singulo rhenense. Et hoc fecit
dictus dominus massarius cum praedictis consiliariis, et fratribus dictae
Fraternitatis, pro florenis rhenensibus octuaginta pro capitali, seu sorte, et
pro omnibus affictibus hactenus incursis, ac pro mercede primi instrumenti
constitutionis, quos florenos dictus dominus massarius recepit in tot
duplicibus coronatis auri. Iohannes Baptista filius quondam domini Iohannis
Antonii Columbini publicus imperiali auctoritate notarius collegiatus, et
civis Tridenti scripsit.
23. Anno 1597, indictione decima, die 28 mensis maii, in burgo Perzini,
in porticu penes curtivum domus habitationis infrascripti domini emptoris.
Praesentibus Antonio quondam Leonardi Vicentini de Viarago, ac Iacobo
quondam Ioannis Martinelli de Viarago habitatoribus Perzini testibus.
Donna Antonia filia quondam Christani Pivae de Casalino, et uxor Dominici
Bracesii de Casalino exposuit, dictum suum maritum esse inhabilem ad se
(sic) lucrandum victum, et maxime in his annis tam penuriosis, et nil habere
in domo pro eorum una cum filiis sustentatione: propterea ad hoc ne fame
perimantur, coacta est alienare,sive oppignorare infrascriptum pratum. Et
ideo faciens per se, et haeredes suos, cum continua praesentia, consensu, et
auctoritate praedicti Dominici eius mariti, titulo venditionis pro libero, et
franco, salva collecta, et cum onere illam solvendi, dedit, vendidit, et
tradidit domino Andrea quondam domini Simonis Bizer de Perzino unum
pratum unius operae, positum in loco dicto al Ceré, cui cohaeret ipse
Dominicus maritus cum alio prato, magister Iacobus faber lignarius Perzini,
et ipsa venditrix cum agro, pretio florenorum viginti danariorum
maranensium, quos ibidem dictus dominus emptor exbursavit ipsi donnae
Antoniae venditrici in tot auro, et aliis monetis venetis. Salvo tamen pacto
perpetuo ipsi venditrici, vel haeredibus: elapsis tamen prius annis quinque
proxime venturis, et non antea, redimendi dictum pratum, a Sancto Andrea
usque ad Santum Georgium, et non de alio tempore: quodque non possit
dictum locum redimere causa aliis vendendi, vel obligandi. Andreas filius
egregii domini Horatii Leporini Perzini habitator, publicus apostolica
imperialique authoritate notarius scripsit.
24. Anno 1597, die 27 novembris Tridenti scriptum fuit: “Noi N. et N.
consuli et provisori della magnifica ommunità di Trento etc. Essendo stato
eletto misser Gasparo Bizero speciaro in Trento, a scuotere la colta posta
dalli predecessori nostri per la fabrica del ponte all’Adice, et contribuzione
della catena, per il quartiero di Santo Pietro, qual portava la summa de
144

agnesi duicento cinquantacinque, et carentani quarantasette, et havendo lui
detti danari scossi, et quelli sborsati et èagati alli deputati a riceverli, de
quali trenta ragnesi, et pauli 2, de nostra commissione ha pagato al
magnifico signor Christofforo Voltolino cassero per la fabrica della catena:
et havendo finalmente reso conto de tal colta avanti li magnifici signor
Filippo Lasino, et signor Pietro Tonieto nostri coleghi, eletti a riceverli.
Perciò stando le cose predette noi consoli antedetti assolvemo, et liberamo
detto misser Gasparo per rispetto della detta colta, talmente che per
l’avenire non sii astretto render più conto alcuno, havendo quello
sufficientemente reso. In fede del che gli habbiamo fatto far la presente dal
nostro cancelliere, sigillata con il nostro solito sigillo. Datum Tridenti, in
Consilio magnificae Communitatis. Die XXVII novembris MDLXXXXVII.
Ad mandatum nobilium, et magnificorum dominorum consulum in
Consilio Barnabas Mantius notarius, et cancellarius etc.
25. Anno 1601, indictione decimaquarta, die iovis vigesimo secundo
mensis novembris, Tridenti in Contrata Alemana, in domo infrascriptae
testatricis. Praesentibus magistro Candido, et Dominico fratribus de Faitellis
de Murio, habitatoribus Tridenti, domino Innocentio Micheletto cive
Tridenti, domino Antonio de Doris apothecario, domino Claudio Labete
coquo in Castro, Iulio de Marinellis furnario Tridenti, et Narciso del Bene
de Rovigo, habitatoribus Tridenti, testibus ad infrascripta omnia, et singula
adhibitis, notis, a testatrice, et a me notario rogatis. Ibique in lecto iacens
donna Margaretha filia quondam Antonii de Philippis, sive Sparapanis,
habitatrix Tridenti, sana Dei gratia mente, sensu, visu, loquela, et intellectu,
licet corpore infirma, fecit suum nuncupativum testamentum, revocans, et
annullans quaecumque alia testamenta, et codicillos, ac donationes causa
mortis per ipsam hactenus facta. In primis quidem animam suam
Omnipotenti Deo, gloriosae Virgini Mariae, ac toti Curiae Coelesti
commendavit, volens sibi celebrare (sic) septimum, trigesimum, et
anniversarium iuxta illius conditionem. Iure Legati relinquens ecclesiis
Sancti Vigilii, ac Sancti Petri quartarolos duos olei pro singula semel
tantum. Item iure Legati reliquit donnae Margarethae uxori magistri
Sylvestri Papae de Perzino rainenses quinque semel tantum. Item iure Legati
reliquit donnae Helisabeth uxori domini Andreae Franchi aromatarii Avisii
annulum unum auri ex suis. Item iure Legati reliquit Bernardinae filiae
quondam domini Sylvestri Grilli civis Tridenti capitale unius affictus
stariorum sex frumenti, qui solvitur per Andream de Clogna de Montanea.
Item iure Legati reliquit donane Cathariane de Menegatis de Terono eius
gubernatrici eius pelliceam, nec non sarziam coloris tanedi, ac vestem unam
panni, quam dicta testatrix habet parvi momenti. Item iure Legati reliquit
145

Catharinae Gosettae rainenses quinque inmobilibus semel tantum. In
omnibus autem aliis suis bonis mobilibus, et immobilibus, iuribus,
actionibus etc. haeredem suum universalem instituit, et esse voluit, quem
ore proprio nominavit, dominum Gasparem filium domini Andreae Bizeri
aromatarium Tridenti, eius nepotem. Barnabas Mantius filius quondam
domini Achillis, civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus collegiatusque Tridenti notarius scripsit.
26. Anno 1602, indictione decimaquinta, die tertio mensis februarii, in
burgo Perzini, in stuba domus habitationis mei notarii. Praesentibus Simone
quondam ser Ioannis a Prato Perzini, et Thoma filio Bartholomaei Pedroti
Montis Castegnedi testibus. Augustinus quondam Christani de Sandris de
Sternico Montis Pinedi vendidit domino Andreae quondam domini Simonis
Bizer Perzini, unum agrum stariorum trium ad perticam seminis, positum in
Monte Pinedi praedicti, pertinentiis Sternici, in loco dicto al Campaz, cui
cohaerent haeredes quondam Francisci de Sandris, haeredes quondam
Simonis de Sandris, venditor, et Leonardus frater venditoris. Hocque fuit
pretio inter eos convento florenorum triginta duorum in ratione solita
librarum quinque moneate maranensis pro singulo floreno: quorum ibidem
solvit florenos viginti quatuor in tot auro, et residuum confessus fuit
habuisse ante praesens instrumentum. Salvo pacto perpetuo dicto venditori
pro se, et haeredibus absque praefinitione temporis redimendi dictum locum
de mensibus septembris, ac octobris tantum, de anno in annum, et non de
alio tempore. Andreas filius egregii domini Horatii Leporini Perzini
habitator, publicus apostolica, imperialique authoritate notarius scripsit.
27. Anno 1602, indictione decimaquinta, die 17 iulii, Tridenti in
Contrata Fossati, in stuba inferiori domus mei notarii. Praesentibus domino
Bartholomaeo Malacarno habitatore Tridenti, et domino Iosepho Simonato
parolario, atque domino Leonardo a Monte Vaccae, his duobus civibus
Tridenti, testibus vocatis, et rogatis. Magister Sylvester Pappa de Perzino
filius quondam Donati, tanquam maritus dominae Margarethae filiae
quondam Philippi Sparapani de Trilaco, olim habitatoris Perzini, absolvit, et
liberavit dominum Gasparem Bizerum aromatarium Tridenti, uti haeredem
quondam dominae Margarethae Sparapanae de dicto Trilaco, dictae la
Lavandara, ab ulteriori rationis redditioe bonorum quorumcumque per
dictam Lavandaram administratorum, uti curatricem praedictae Margarethae
Pappae. Et hoc facit dictus Sylvester, quia ipse dominus Gaspar pariter
ipsum absolvit, et liberavit ab ulteriori solutione quorumcumque
alimentorum per dictam Lavandaram eius uxorem hactenus praestitorum.
146

Antonius Thicinus notarius, et civis Tridenti scripsit. Sebastianus Sicilianus
notarius Tridenti descripsit.
28. Anno 1605, indictione tertia, die lunae decima mensis ianuarii,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Leonardo a Monte mercatore, domino
Francisco Cassina cerdone, ambobus civibus Tridenti, et ser Mathaeo
quondam Leonardi a Monte Vaccae, testibus. Spectabilis dominus Barnabas
Mantius notarius, et civis Tridenti, vigore pacti, quod habet infrascriptus
dominus Gaspar, dedit, et retrovendidit domino Gaspari Bizero aromatario
Tridenti, seorsum a patre habitanti, unum affictum perpetualem, et
franchitabilem stariorum sexaginta sex cum duobus tertiis frumenti ad
communem mensuram Tridenti, qui solvitur omni anno in festo sancti
Michaelis, vel infra eius octavam per egregium dominum Bartholomaeum
Beltramum notarium, et civem Tridenti, pretio renensium quatuorcentum de
carentanis sexaginta pro renense, quos idem dominus Gaspar solvit, et
numeravit praedicto spectabili domino Barnabae in monetis auri, et argenti
bonis, et expendibilibus. Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae
civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
29. Anno 1608, adì 23 novembre in Pergine, nella stuva
dell’habitazione di me notaro. Presenti mastro Zuan di Alberti muraro in
Pergine, et ser Bartolommeo quondam Fidel Pedroto, et Bartolommeo
quondam Cristoforo Pulher, ambidui de Castagné, testimoni pregati etc. Il
spettabile misser Andrea Bizer de Pergine per se, et heredi ha locato,et
affittado per anni trei prossimi a venire, li quali s’intendi haver cominciato
alla festa di s. Michele prossimo passato, et debbino finire all’anno 1611 in
detta festa, a Fidel figlio quondam Battista Pedroto di Castagné, il suo maso
posto in Castagné, chiamato Purstolhoff fra gli suoi confini, con tutte le
raggioni, et attioni, servitù, requisitioni, et commodità, che ad esso maso
appartengono. Ad haver, tener, posseder, megliorar, et non peggiorar etc.
Con li patti infrascritti, cioè che il detto conduttore ogni anno debba dar, et
pagar al detto misser locator per nome d’affitto stari nove di formento, et
stari nove di segalla di grano secco, netto, et ben sasonato alla misura di
Pergine, et ragnesi sei in danari per affitto delli pradi. Con patto etc. etc.
Bernardo figlio del quondam signor Gabriel Chiocco veronese, habitante in
Pergine et notaro scrisse.
30. Anno 1609, indictione septima, die vigesima quarta mensis aprilis,
in burgo Perzini, in camera superiori domus spectabilis domini Matthaei
147

Fitzer, et habitationis magnifici domini Bernardi Chiocci. Praesentibus ipaso
domino Bernardo, et nobili, et excellenti domino doctore Felice filio nobilis,
et magnifici domini Iosephi de Albertis Perzini, ambobus testibus. Domina
Antonia uxor Dominici Bracesii habitatoris Casalini volens extrahere suas
dotes, ac primo solvere expensas iudiciales dicta de causa secutas,
deliberavit una cum dicto eius marito infrascriptam facere alienationem.
Quapropter dicti iugales, unusquisque eorum tamquam princuipali, et
principaliter, et in solidum, titulo venditionis, pro libero, et expedito allodio,
salvo tamen pacto infrascripto redimendi, dederunt, vendiderunt, et
tradiderunt domino Andreae quondam domini Salomonis Bizer Perzini,
ementi, stipulanti, et acceptanti melioramenta, quae dicti iugales habent, et
habebant super uno prato unius operae circiter, posito in Regula Casalini, in
loco al Cerré, apud Ioannem Pivam, haeredes quondam magistri Iacobi olim
fabri lignarii Perzini, haeredes quondam Iacobi Moter, et dictos iugales:
quod pratum alias ipsi iugales oppignoraverunt dicto domino Andreae pro
florenis viginti sex. Et hoc fecerunt adhuc pro florenis viginti quatuor in
ratione solita librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo
floreno, quos ibidem dictus dominus Andreas exbursavit ipsi iugalibus in
promptis: et quos spectabili, et magnifico domino Vicario Perzini, domino
cancellario, nobili, et excellenti domino eorum procuratori, et mihi notario.
Salvo tamen pacto annorum trium proxime futurorum ad redimendum
dictum locum, restituendo dicto domino Andreae rheneses quinquaginta in
una vice tantum, et non aliter. Quae recuperatio fieri possit a Sancto
Michaele usque ad Sanctum Georgium de anno in anno, et non de alio
tempore. Et quatenus infra dictum tempus annorum trium non esset facta
recupeartio praedicta, actum fuit, quod dictum partum tunc extimetur per
duos viros probos ex Gastaldia Madrani ab ipsi partibus eligendos, non
obstante extimatione modo facta per extimatores iuratos Perzini: et iuxta
dictam extimationem fiendam teneantur dicti iugales libere cedere dictum
pratum ipsi domino Andreae. Andreas filius quondam spectabilis, et egregii
domini Horatii Leporini Perzini habitator, publicus imperiali authoritate
notarius scripsit.
31. Anno 1611, indictione nona, die iovis secunda mensis iunii, Tridenti
in Contrata Alemana, in apotheca palatii, et habitationis infrascripti domini
emptoris. Praesentibus Ioanne filio quondam Leonardi de Thomasiis, et
Iacobo quondam Zanoti de Carlis, ambobus de Villa Villae iurisdictionis
venerabilis Capituli Tridenti, testibus. Dominus Augustinus filius quondam
domini Francisci de Cucifissi mercator, et civis Tridenti, in perpetuum ad
liberum allodium, salvo pacto infrascripto, vendidit domino Gasparo filio
quondam domini Andreae Bizeri de Perzino, mercatori, et habitatori
148

Tridenti, unum affictum perpatualem franchitabilem tamen, stariorum
centum frumenti ad communem mensuarm Tridenti, quem omni meliori
modo posuit super eius domo muris murata, lignaminibus constructa, cuppis
cooperta, cum apotheca, anditu, cortivo, putheo, stubis, coquina, cameris, et
aliis commoditatibus in ea existentibus, sita in civitate Tridenti, in Contrata
Sancti Petri, infra suos confines. A mane apud ipsum dominum venditorem,
et dominum Bartholomaeum Vastum: a meridie nobiles dominos Ciurlettos,
et ipsum Vastum: a sero viam communem: a septentrione apud dominum
Panthaleonem de Pilipariis. Et hoc nominatim pretio rainensium sexcentum
de carentanis sexaginta pro rainense: quos idem dominus emptor ibidem in
testium praemissorum, meique notarii infrascripti praesentia exbursavit ipsi
domino venditori in tot monetis auri, et argenti. Cum pacto tamen dicto
domino venditori reservato de se franchitando quandocumque, et
quitiescumque. Praesens fuit dominus Leonardus de Leonardis a Monte
civis, et mercator Tridenti, qui precibus eiusdem domini venditoris, se
fideiussorem principalem, et principaliter, ac in solidum constituit.
Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
32. Anno 1611, Gasparo Bizer presentò al cardinale Carlo Madruzzo
vescovo, e principe di Trento il seguente memoriale: “Ill.mo, et R.mo Sig.
Sig. et prencipe clementissimo. Havendo condutta la nostra famiglia di
Pergine a Trento già molti mesi sono, hora che voglio condurre delle mie
entrate per bisogno et mio uso, son impedito dalli superiori di Pergine.
Pertanto supplico S.S. Ill.ma, et R.ma farmi gratia di poterle condurre, stante
che io non ne facio mercantia, ma solo, come o detto per mio uso: et perciò
come cosa iusta spero ottener gratiosissimo rescritto, pregandole dal Sig.
ogni suo bene.
Di S.S. Ill.ma, et R.ma
Umilissimo servidore et suddito
Gaspar Bizer.
Supplicans non
impediatur, quominus
proprios reditus extrahere
possit.
Signatum 6 augusti 1611.
P. Alexandrinus etc.”
33. Anno 1612, indictione decima, die sabbati undecima augusti,
Perzini super sala domus habitationis nobilis, et magnifici domini Matthaei
Hoffpergher Vicarii generalis iurisdictionis Perzini. Praesentibus egregio
149

domino Laurentio eius filio, et ser Andrea quondam ser Gabrielis Mariotae
de Perzino testibus. Ibidem expositum fuit, donnam Antoniam filiam
quondam Christani Pivae, et uxorem Dominici Bracesii de Casalino alias
vendidisse, seu oppignorasse quondam domino Andreae Bizer de Perzino
unum pratum unius operae, situm in loco dicto al Ceré, apud Ioannem
Targam, Michaelem Tais, et haeredes Iacobi Motter. Item expositum fuit,
eandem donnam Antoniam simul cum marito alias vendidisse praedicto
domino Andreae Bizer melioramenta, quae habebat super dicto loco, cum
pacto triennii ad illud recuperandum: et cum in praesentiarum dicta donna
Antonia plurimum indigeat pecuniis pro substentatione sua, mariti, et
familiae, et pro solvendis debitis contractis mensibus retroactis tam
penuriosais, et pro recuperandis pignoribus, quae habet apud haebreos
banchi Perzini, nec ullo modo possit invenire pecunias pro liberando, et
redimendo dicto prato, faciens per se, et haeredes, cum praesentia,
authoritate, et consensu dicti sui mariti, cumque licentia praedicti nobilis, et
magnifici domini Vicarii, qui consuluit Ioannem Pivam fratrem dictae
Antoniae, Dominicum Strinzam de Casalino, Leonardum Berlandae de
Madrano tanquam vicinos in defectu attinentium assumptos, dedit, et cessit
magnifico domino Gasapri filio dicti quondam domini Andreae Bizer,
omnia, et quaecumque sua iura, et actiones generis cuiuscumque, quae, et
quas habet, habebat, et quomodolibet habere poterat in, et super prato
superius descripto. Et hanc cessionem fecit pro rhenensibus decem et octo in
ratione solita, quos dictus magnificus dominus Gaspar solvit in tanta bona
moneta argentea. Post quae dictus dominus Gaspar sponte, et ex sua mera
urbanitate fecit dictae donnae Antoniae pactum redimendi dictum pratum
per annos duos proxime futuros, restituendo ipsi domino Gaspari rhenenses
sexaginta octo solutos super dicto prato. Bernardus filius quondam
magnifici domini Gabrielis Chiochi veronensis, habitator Perzini publicus
imperiali authoritate notarius scripsit.
34. Anno 1614, indictione duodecima, die veneris quarto mensis iulii,
Tridenti in Contrata Cantoni, super sala palatii relicti per quondam
dominum Gasparem Bizerum. Praesentibus magnifico domino Ioanne
Baptista Triangi, et domino Antonio a Monte apothecario testibus.
Magnifica domina Francisca a Monte, uxor relicta quondam domini
Gasparis Bizeri civis Tridenti, in executione testamenti, et disposita in eo
per praefatum maritum suum circa dispositionem, et nominationem
ecclesiae, in qua quotidiana Missa celebretur per eumdem dominum
Gasparem relicta perpetuis futuris temporibus summo mane, nempe statim
post celebrationem primae Missae, quae celebratur similiter in ecclesia
cathedrali, ad consolationem animae ipsius quondam domini Gasparis, et
150

eneficium populi tridentini, qui valeat suis orationibus coadiuvare saluti
animae praefati testatrois, et illius memoriam conservare, ad gloriam semper
Sanctissimae Trinitatis, et Immaculatae perpetuae Virginis Matris Mariae.
Volens huiusmodi sanctam dispositionem executioni demandare, sponte,
libere, et certa animi sui scientia, ac spontanea voluntate, in praesentia
nobilis, et admodum excellentis doctoris domini Iod de Iob, tanquam
Ministri venearbilium Confraternitatum Orphanarum, et syndici Domus Dei,
haeredum eiusdem domini Gasparis, legitime acceptantis, et consentientis
pro interesse praefatarum venerabilium Confraternitatum, stipulantisque
dictis nominibus, ex nunc pro tunc elegit, et nominavit ecclesiam
parochialem Sanctae Mariae Maioris Tridenti; reservato tamen sibi iure
durante suo usufructu celebrari faciendi huiusmodi Missam ad sui libitum in
qualibet alia ecclesia, ubi maluerit,et non aliter, nec alio modo, iuxtaque
tenorem saepedicti testamenti. Quo vero usufructu suo finito, elegit, ac ex
nunc pro tunc nominat praefatam ecclesiam parochialem beatae Mariae
semper Virginis Maioris, ac celebrari vult ipsam quatidianam Missam super
altari maiori in perpetuum summo mane. Bartholomaeus Beltramus notarius
Tridenti scripsit. Iosephus Zellus notarius Tridenti descripsit.
35. Anno 1628, indictione undecima, die veneris (sic) penultima mensis
martii, Tridenti in Contrata Sancti Ioannis, in stuba superiori venerabilis
Domus Dei Tridenti. Praesentibus domino Iacobo quondam magistri
Laurentii de Andreis de Tridento, et Bartholomaeo quondam Francisci
Sorgati ormisinario Tridenti, et magistro Ioanne quondam Iacobi de
Michelibus aedituo ecclesiae Sanctae Mariae Maioris, testibus. Illustres, et
excell.mi doctores, domini Iob de Iob, uti Minister venerabilis
Confraternitatis Batutorum Laicorum Domus Dei Tridenti: honorabilis
Ioannes Gaudentius de Gaudentis Vicarius: honorabilis Ioannes Antonius de
Hieremiis, Simon Tridentinus, dictae Confraternitatis consiliarii, ad
infrascripta peragenda, et computa concludenda, et includendam, et
instrumenta faciendum specialiter deputati: nec non admodum nobiles
domini Maximilianus Mattheolus civis Tridenti, uti venerabilis
Confraternitatis Frataliae Novae, sive Orffanorum (sic) Tridenti Minister:
honorabilis Ludovicus de Melchioribus, et magnificus dominus Gandinus
Zanbaitus cives Tridenti, consiliarii dictae Confraternitatis, etiam ut supra
deputati, et specialiter constituti, et uti haeredes quondam magnifici
Gasparis Bizeri alias aromatarii Tridenti, in executione decreti sequuti in
sessione habita sub 26 praesentis, et computorum initorum cum admodum
magnificis dominis Leonardo, et Antonio fratribus quondam domini Gratiosi
a Monte civibus Tridenti facientibus nomine proprio, et multum magnifici
domini Constantini fratris, uti haeredibus quondam magnificae dominae
151

Franciscae Bizerae eorum sororis, uxoris relictae quondam dicti domini
Gasparis Bizeri, ab eo usufrutuariae relictae. Qui domini haeredes dicti
domini Bizeri, scilicet ipsae venerabiles Confraternitates, et dicti domini
fratres a Monte pariter haeredes dictae quondam dominae Franciscae
sororis, factis calculis, ipsi domini a Monte remanserunt debitores dictis
Confraternitatibus rhenensium octocentum, et quinquaginta in ratione
tronorum 4⅓ pro singulo, comprehenso interesse usque ad Sanctum
Michaelem proximum 1628, ac comprehenso horto in pertinentiis Tridenti
extra Portam Aquilae in loco alle Laste, nec non apotheca sita in burgo
Perzeni pro rhenensibus quinquaginta cessa. Quae bona dicti domini
gubernatores venerabilium Confraternitatum per se se, et successores suos,
iure proprio,et in perpetuum, ac pro libero etc., dederunt, vendiderunt,
cesserunt, et tradiderunt dictis dominis Leonardo, et Antonio ementibus pro
se, et haeredibus, et quo supra nomine, et haeredum, dictum hortum, et
apothecam ad habendum, tenenedum etc. Ioannes Baptista filius quondam
multum magnifici, et sepctabilis domini Thomae Benassuti publicus
imperiali auctoritate notarius, civis,et de collegio Tridenti scripsit.
36. Anno 1607, ac 1608. Polizza delle medicine, che ha tolto da
Gasparo Bizer il signor Giovan Giacomo Crivello di Pergine.
37. Anno 1614, indictione duodecima, die veneris etc. ut supra num.
34., cui addendum, quod hoc exemplum fecit Maximilianus filius quondam
nobilis, et excell.mi archiatri, et consiliarii caesarei domini Petri Andreae
Matthioli, notarius collegiatus, et civis Tridenti.
38. Anno 1599, indictione duodecima, die martis octavo mensis iunii, in
terra Avisii, iurisdictionis castri Chunigspergi, diocesis Tridenti. In sala
domus habitationis magnifici, et excellentis legum doctoris domini Ioannis
de Cavalleris. Praesentibus ipso magnifico, et excellente domino Ioanne de
Cavalleris cive Tridenti, habitatore Avisii: domino Andrea Francho
Venetiarum aronmatario, habitatore Avisii, et ser Sylvestro Papa de Perzino
testibus. Quum superioribus diebus contractum fuerit solemne, et legitimum
matrimoniu iuxta ordinem sacri eocumenici Concilii Tridentini inter
mgnificum dominum Andream filium quondam domini Salamonis Biser de
burgo Perzini diocesis Tridenti (sic), et dominam Catherinam filiam
magnidfici domini Michaelis Moar de Rinding Bavariae, datiarii, et
habitatoris Sachi, eius legitimam uxorem in secundo matrimonio ipsius
domini Andreae, et cum annuli desponsatione subsequuta in signum veri, et
legitimi matrimonii, praefatus dominus Andreas Biser confessus fuit
recepisse in dotem, et dotis nomine praedictae dominae Catherinae a
152

supradicto magnifico domino Michaele Moar eius socero rhenenses
octingentis denariorum maranensium, videlicet rhenenses centum in bonis
mobilibus, sicilcet lecto plumeo fulcito, linteaminibus, vestibus, et aliis
ornamentis a portatu mulieris: et rhenenses septingentos denariorum in
pecuniis. Praeterea praefatus dominus Andreas Biser nomine contradotis,
seu donationis propter nuptias dedit, et donavit praedictae dominae
Catherinae eius uxori rhenenses trecentos, et quinquaginta denariorum
maranensium. Pro quibus dote, et contradote praefatus dominus Andreas
Biser assecuravit, et cautam fecit eam dominam Catherinam eius uxorem,
in, et super omnibus eius bonis mobilibus, et stabilibus, praesentibus, et
futuris. Antonius filius quondam domini Gasparis de Inamis de Hermullo
Vallis Annaniae, diocesis Tridenti, habitator Avisii, publicus imperiali
authoriatte notarius scripsit.
39. Anno 1591, indictione quarta, die martis 12 martii, Tridenti in
Contrata Cantoni apud Sanctum Marcum, in stuba domus habitationis
infrascripti domini Gasparis Bizer. Praesentibus excellente legum doctore
domino Odorico Paurenfaint, domino Petro filio quondam domini Blasii
Simonati, domino Gabriele filio domini Simonis Barbi de Coredo, et
magistro Candido filio quondam magistri Georgii Faitelli spatario Tridenti,
plebis Murii, de Besaino (sic) testibus. Ibique cum sit, quod diebus nuper
exactis contractum fuerit legitimum matrimonium iuxta ritum, et
dispositionem Sacri Concilii Tridentini per, et inter honestam iuvenem
dominam Franciscam filiam honorabilis viri domini Gratiadei quondam
Leonardi a Monte civis, et mercatoris Tridenti ex una, et discretum
dominum Gasparem filium honorabilis viri domini Andreae Bizer de
Perzeno aromatharium Tridenti partibus ex altera: et quoniam dos est
matrimonii assecla, idcirco volens dictus dominus Gratiadeus iuxta
conventionem satisfacere promissis, et dotem dictae sponsae eius filiae
constituere, et solvere rhenenses 1000, videlicet rhenensium 700 in denariis,
et 300 in affictibus: ibidem exbursavit, et solvit effectualiter dicto domino
Gaspari eius genero, sive et dicto domino Andreae ipsius patri, rhenenses
centum pro completa solutione praedictae summae rhenensium 700 in
promptis pecuniis, in ratione carantanorum 60 pro quolibet rhenense.
Reliquos etenim 600 idem dominus Andreas confessus fuit habuisse, et
recepisse die 24 februarii proxime elapsi, pariter in promptis pecuniis, et in
ratione praemissa. Item usque ad completam summam praedictorum
rhenensium 1000, cessit unum affcitum franchitabilem: nec non pro
augmento dotis dedit eidem domino Gaspari, seu praedicto domino
Andreae, rhenenses quinquaginta in tot bonis mobilibus per aestimatores
civitatis deputatos aestimatis. Ulterius volens dictus dominus Andreas Bizer
153

sequi stilum, et consuetudinem huius regionis, titulo donationis propter
nuptias dedit, et donavit de bonis suis eidem dominae Franciscae eius nurui
rhenenses centum, et quinquaginta bonae monetae maranensis, in ratione
praemissa. Pro quibus rhenensibus 7000 dotis, et 150 contradotis idem
dominus Andreas eam dominam Franciscam eius nurum cautam, et securam
fecit, atque investivit super tot de bonis suis praesentibus, et futuris in eius
diminae Franciscae, et heredum arbitrio, et electione. Pro quibus quidem
rhenensibus 1050 habitis dicta domina Francisca, cum praesentia, et
consensu dicti domini Gasparis eius mariti fecit pacem, finem, et
absolutionem dicto domino Gratiadeo eius patri de omni, et toto eo, quod
petere, et consequi posset in bonis et haereditate, tam paternis, quam
maternis. Octavianus Marchetus notarius Tridenti scripsit. Andreas
Triangius publicus apostolica, et imperiali authritate notarius descripsit.
Legendum autem anno 1591 suadent indictio, et litera dominicalis, et illud
iam annis novem, vel circa relatum supra num. 7.
40. Anno 1612, die 8 octobris dominus Gaspar Bizer fecit suum
testamentum, in quo disposuit ut infra. Primo sepeliri iussit corpus suum in
ecclesia Sancti Petri, ubi sepultus fuit eius pater: et celebrari iussit
septimum, trigesimum, et anniversarium, cum Missis Gregorianis, et una
Missa ad altare Sanctae Maxentiae. Secundo, in suffragium animae suae
reliquit ecclesiae Sancti Vigilii rhenenses quinque semel tantum. Item alios
rhenenses centum distribuendos arbitrio dominae Franciscae uxoris ad Loca
Pia. Item reliquit, iussit, et mandavit in perpetuum celebrari debere unam
Missam quotidianam perpetuam in ecclesia, in qua voluerit dicta domina
Francisca illius uxor. Ad quem effectum assignari mandavit tot bona
stabilia, vel affictus ad honestam, et congruentem satisfactionem pro
sacerdote talem Missam celebraturo: et hoc statim secuta morte testatoris: et
sacerdos nominetur, et praesentetur per dictam dominam Franciscam
uxorem, et subinde finito illius usufructu, semper, in perpetuum nominetur,
et praesentetur perMinistros Fraternitatum Domus Dei, et Sanctae Mariae
Misericordiae Orfanorum Tridenti, haeredum ut infra 21 . Item omni meliori
modo disposuit, et reliquit, quod domina Francisca a Monte illius uxor
dilecta possit, et valeat extrahere dotem suam, et contradotem ex bonis
stabilibus ipsius domini Testatoris. Item iure Legati, sive Praelegati reliquit
praedictae dominae Franciscae illius usxori omnia bona mobilia, blada,
vina, pecunias, res mercimoniales, et nomina debitorum, et alia generis
cuiscumque, quae habuerit testator tempore illius mortis, nullis exceptis, de
21
In margine: Adì luni li 19 ottobre 1626 si principiò a dire la prima Messa Bizera in Santa
Maria Mazor.
154

quibus ad sui libitum disponere valeat, etiamsi transiret ad secunda vota,
cum onere illi iniuncto solvendi omne aes alienum quod haberet cum
quibusvis personis ex causa negotii, vel aliter quomodocumque, (exceptis
livellis bonis stabilibus annexis) ac solvendi funeralia, et Legata rhenensium
105, de quibus supra.
Item reliquit praedictam dominam Franciscam dominam, et
usufructuariam pleno iure omnium bonorum stabilium, et affictuum
praedicti testatoris toto tempore viate suae vidualis, et castae. Et cum
Francisca illius soror consanguinea sit suffcienter dotata a patre, ac succedat
in fideicommisso a patre de bonis suis instituto, quatenus dictus testator sine
filiis decedat, dempta legitima, et tribellianica, de qua testari potest, ideo nil
aliud eidem reliquit.
In univerasali autem dominio, et proprietate bonorum stabilium, et
affictuum praedicti testatoris, dictus dominus testator haeredes instituit, et
nominavit Fraternitatem Domus Dei Batutorum Laicorum Tridenti pro
dimidia: et pro alia dimidia Fraternitatem Sanctae Mariae Misericordiae
Orfanorum Tridenti, ad commodum, et utilitatem, et subventionem, et
sustentationem pauperum, et orfanorum. Barnabas Mantius notarius
publicus Tridenti scripsit.
41. Anno 1612, die 15 octobris, magnificus dominus Gaspar filius
quondam magnifici domini Andreae Bizeri de Perzino, mercator Tridenti,
sansu Dei gratia, mente, sensu, loquela, et intellectu, licet corpore infirmus,
addendo praesentibus codicillis dispositioni per ipsum factae his diebus
superioribus, fecit, et ordinavit, ut infra. Primo disposuit quod illi rhenenses
centum per illum relicti in suo testamento distribuendi ad Loca Pia arbitrio
dominae Franciscae illius uxoris, ipsi adhuc per ipsam dominam uxorem
distribui possint: at non solum ad Loca Pia; sed etiam in personas, prout
dictae dominae uxori visum fuerit. Secundo. Asserens possidere inter alia de
bonis paternis domum, in qua habitat, acquisitam a nobilibus dominis
Bassis, quam domum accepit, et elegit ad computum suae legitimae, et
tribellianicae: et quam domum appretiat, et extimat in rhenensibus 3600, et
pro tali summa iussit, quod per illius uxorem accipiatur et ad
usufructuandum prout in testamento, compensando Franciscam eius uxorem
consanguineam pro fideicommisso in aliis bonis: et finito usufructu ipsius
dominae uxoris dicta domus perveniat pro dicto pretio rhenensium 3600
domino Antonio a Monte fratri illius uxoris etc. Tertio disposuit, quod
domina Francisca illius uxor possit extrahere dotem suam, et contradotem
ex bonis stabilibus, vel affictibus testatoris in sua electione. Barnabas
Mantius notarius, et civis Tridenti scripsit.
155

42. Anno 1612, die 22 octobris, magnificus dominus Gaspar, filius
quondam magnifici domini Andreae Bizeri mercator Tridenti, sanus Dei
gratia, mente, sensu, visu, loquela, et intellectu, licet corpore infirmus,
addendo, mutando, et minuendo dispositis per ipsum in suo testamento, et
codicillis per me rogatis, disposuit, et ordinavit ut infra, firmis manentibus
in reliquis contentis in ipsis. Primo circa domum, in qua habitat, emptam a
nobilibus dominis Bassis, cum illam appretiaverit rhenensibus 3600, illam
tantummodo appretiat rhenensibus 3000, accipiendam per uxorem, ut in
primo codicillo, ita ut dominus Antonius a Monte illius sororius habere
possit illius medietatem spectantem libere ad dictum codicillantem pro sua
legitima, et tribellianica pro rhenensibus 1500, finito ususfructu eius uxoris,
solvendis in tribus terminis, et tribus annis proxime sequentibus post finitum
usufructum uxoris: solvendo interim in compensationem haeredibus
nominatis in testamento pro tempore retardationis in ratione rhenensium
quinque pro centum singulo anno. Et ita voluit pro multis servitiis ab eodem
habitis praesertim in hac infirmitate etc. Item iussit, quod dominus
Augustinus de Crucifissis possit se liberare ab affictu capitalis rhenensium
600 quem solvit dicto codicillanti in tribus vicibus. Item iussit, quod finito
usufructu uxoris, dominus Leonardus a Monte eius sororius possit acquierre
ab haeredibus nominatis in testamento petiam terrae arativam, prativam, et
vineatam, positam a Santo Giorgio, acquisitam a nobili domino Tabarello
pro scutatis mille de tronis septem pro scutato: et dictos haeredes aggravavit
ad illam relaxandam pretio scutorum mille: et etiam respectu domini
Antonii modo quo supra. Item iure Legati reliquit Augustino de Sandris de
Pinedo petiam terrae arativam, quam ipsemet laborat, valoris rhenensium
32, et Dominico fratri dicti Augustini reliquit debitum, quod habebat
adversus codicillantem de rhenensibus 18 vel circa:et Leonardo eorum fratri
reliquit rhenenses decem. Item iure Legati reliquit dominae Archangelae
uxori domini Dionisii Mantii, sorori illius uxoris, scutatos centum de tronis
septem pro scutato, solvendos tamen per haeredes finito ususfructu
praedictae dominae Franciscae illius uxoris, quod legatum fecit in
recompensationem obsequii ab eadem habiti in praesenti infirmitate. Item
iure Legati reliquit filiabus Silvestri Papae de Perzino, vel illis praedefunctis
illarum filiis, et haeredibus, domum positam in Contrata Alemana, cum
onere livelli super eadem constituti, quam habuit ex haeredibus quondam
dominae Margaritae Sparapanae: salvo tamen illius ususfruictu praedictae
dominae Franciscae uxoris suae toto tempore viate suae vidualis, et castae.
Barnabas Mantius notarius Tridenti scripsit.
43. Anno 1613, indictione undecima, die mercurii nona mensis ianuarii,
Tridenti in domo quondam magnifici domini Gasparis Bizeri. Praesentibus
156

magnifico domino Dionisio Mantio cive, et mercatore Tridenti, domino
Petro Comina, et magistro Matthaeo Beltramo cerdone habitatore Tridenti
testibus. Magnifica domina Francisca filia quondam magnifici domini
Gratiadei a Monte olim civis Tridenti, ac uxor relicta quondam magnifici
domini Gasparis Bizeri de Perzino, olim mercatoris Tridenti, et
usufructuaria pleno iure ab eodem relicta in illius bonis stabilibus, et
affictibus toto tempore vitae suae vidualis, et castae, ultra Praelegata libera
eidem facta de mobilibus, et aliis rebus, prout in testamento etc., intendens
conficere inventarium etc. ad praesentiam nobilis domini Ioannis Antonii
Hieremiae Ministri venerandae Domus Dei Batutorum Laicorum Tridenti, et
magnifici domini Gasparis Gorni Vicarii Fraternitatis novae Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, nec non nobilis, et excellentis domini
Iob de Iob Ministri, quae Fraternitates fuerunt institutae haeredes a praedicto
quondam domino Gaspare, praemisso venerabili signo Sanctae Crucis illius
manu facto, dixit, et asseruit, in illius haereditate invenisse bona stabilia, et
affictus infrascriptos. Primo, una casa nella città di Trento, acquistata dalli
nobili signori Bassi, posta al Cantone, con due botteghe, confinante a
mezzodì, e sera colla via comune. Item una casa in capo alli Portici
Todeschi in Trento, qual ebbe dell’eredità della quondam magnifica
Margarita Usbalda. Item etc. Barnabas Mantius notarius publicus Tridenti
scripsit. Ioannes Baptista Benassutus notarius publicus imperiali auctoritate,
civis, et collegiatus Tridenti, ut archivista archivii veteris Tridenti, et
relevator rogituum quondam egregii domini Barnabae Mantii descripsit.
44. Anno 1618, indictione prima, die septima mensis aprilis, in burgo
Perzini, super sala domus illustris, et clarissimi domini Felicis de Albertis
Praetoris Roboreti. Praesentibus ipso clarissimo Praetore, ser Iacobo de
Regis de Campis Ripae eius servitore, spectabili domino Nicolao de
Sartoribus Regulano Perzini, et domino Georgio quondam egregii domini
Simonis Rubini de Perzino praedicto testibus, facta fuit conventio, et
concordium inter venerabiles Domos Dei, et Orphanorum Tridenti ex una, et
spectabilem Communitatem Perzini ex altera: idest inter dictas Domos uti
haeredes quondam domini Gasparis Bizeri, mediantibus nobili domino
Rugerio Guidotino Ministro Domus Dei, et excellenti domino doctore Iob
de Iob Ministro Domus Orphanorum, ac ambarum sindico, et domino
Leonardo a Monte interveniente pro domina Francisca uxore relicta
quondam domini Gasparis praedicti pro eius interesse tantum: et inter
praefatam Communitatem, mediantibus nobili, et excellenti dominio doctore
Ioanne Baptista Hippolito alias sindico dictae Communitatis, nobili domino
Ioanne Iacobo Cribello, et domino Ioanne de Molinariis consiliariis dictae
Communitatis, ab eaque deputatis. Andreas filius quondam spectabilis, et
157

egregii domini Horatii Leporini Pergini publicus imperiali auctoritate
notarius scripsit.
45. Anno 1628, li 20 aprile la veneranda Casa di Dio, e la Fraternità
Nova, nell’anniversario del quondam magnifico sig. Gasparo Bizer hanno
speso troni 118, car. 3, cioè troni 71, car. 3 per libbre 27, oncie cinque di
cera, a gazzette 26 la libbra: e troni 47 per le Messe, la musica, le campane,
e le tele.
46. Carte degli anni 1629, e segg. per gli affitti Bizeri di Pergine.
47. Iura Domus Dei, et Orphanorum Tridenti apud perginenses pro
haereditate Bizera.
48. Cartae in causa Bizera, et Communitatis Perzini simul colligatae.
49. Carte degli anni 1630, e 1642 risguardanti l’eredità Celsa, cioè
lasciata dal quondam magnifico signor Francesco Celsi alla venerabile Casa
di Dio, ed alla venerabile Confraternita degli Orfani della Fradaia di Trento.
50. Mota dello speso, e ricevuto dal magnifico Gasper Bizer in Pergine
dall’anno 1612 sino al 1618.
51. Anno 1611, adì 12 settembre, in Trento il magnifico sig. Gaspar
Bizer alla sua madre maritata nel Stefano Dema nodaro, ha dato in dote
ragnesi 174, e car. 26 in tanti mobili, stimati dai maestri sarti Battista
Scarpion, e Villi Pessata, stimadori deputati dalla magnifica Comunità di
Trento.
52. Anno 1611, adì primo settembre, patti premessi alle nozze della
magnifici madonna Caterina già moglie del quondam magnifico Andrea
Bizer, col nobile signore Stefano Dema, sottoscritti da Gian Gaspero
Migazzi, Leonardo de’ Leonardi dal Monte, Gasper Bizer, e Stefano Dema:
e trascritti da Agostino de’ Crucifissi.
53. Anno 1605, die 23 aprilis, protestatio magnifici domini Marci
Scipionis Siccii civis Tridenti, per viatorem unum intimata dominae
Maxentiae uxori eius.
158

54. Anno 1620, adì 8 giugno, spese fatte nel funerale della nobile
signora Massenza Burata, sommate troni 215, soldi 17, trà quali si contano
troni quattro per quello, che fece il sermone.
55. Nota delli mobili lasciati dalla quondam signora Massenza Burata.
56. Alcune carte appartenenti alla Casa Burata.
57. Quattro viglietti di due uomini, che per il signor Gasper Bizer hanno
fatto la guardia alla Porta di Santa Croce li 28 agosto 1610, li 26 febbraio,
29 maggio, e 19 novembre 1611, ogni volta collo stipendio di una lira.
58. 59. 60. 61. Carte varie di Casa Bizera.
Lettera M
1. Anno 1629, indictione duodecima, die mercurii duodecima mensis
septembris, in Contrata Cantoni civitatis Tridenti, in uno cubiculo domus, et
habitationis infrascripti magnifici domini Francisci testatoris. Praesentibus
nobili domino Rugierio Guidotino cive Tridenti, domino Matthia Beltramo
apothecario Tridenti, Bartholomaeo Zenbran Burgi sancti Martini, domino
Claudio Macario calceatore, Petro Dana merzario, domino Thomasio
Thomasino apothecario, et magnifico domino Antonio Linarolo hospite, et
cive Tridenti, omnibus testibus etc. Ibique in lecto iacens magnificus
dominus Franciscus Celsus aromatarius, et civis Tridenti, sanus Dei gratia
mente etc. licet corpore infirmus, fecit suum testamentum nuncupativum, in
quo iussit corpus suum poni in eius tumulo existenti in Sancto Marco
Tridenti, et celebrari obitum, septimum, trigesimum, et anniversarium iuxta
solitum. Celebrari iussit Missas Gregorianas semel in ecclesia Sancti
Bernardini, et dari RR. Patribus condecentem eleemosynam. Dari mandavit
fabricae ecclesiae sancti Vigilii patroni nostri Tridenti rhenenses
quinquaginta pro una vice, mandando per eiusdem massarios celebrari
facere Missas tres singulo anno in perpetuum ad altare Sanctae Maxentiae
pro salute animae domini testatoris. Iure Legati dari mandavit fabricis
ecclesiarum Sanctae Mariae Maioris, et Sancti Petri Tridenti rhenenses
decem pro singula pro una vice. Iure Legati reliquit RR. PP. Societatis Iesu
rhenenses quingentos pro una vice. Ecclesiae Sancti Marci Tridenti ad
effectum celebrandi unam Missam quotidianam ad eius altare in capella
Sanctae Luciae in perpetuum, computata Missa relicta a quondam domina
eius prima uxore, rhenenses mille, et tercentum. Confraternitati Sanctae
Mariae Zapatorum Tridenti rhenenses biscentum pro una vice, obligando
159

illius massarios ad celebrare faciendum Missas sex singulo anno. Domino
Francisco filio domini Leonardi Petronii eius consobrini talleros mille pro
una vice. Domino Iacobo Marendela 22 eius consobrino talleros tercentum
pro una vice. Item iure Legati remsit, et condonavit ad beneplacitum
infrascriptae dominae usufructuariae compensandos in credito, quod habet
adversus Salvatorem 23 eius mansatorem Martignani rhenenses biscentum, et
quinquaginta, dummodo continuet in locatione, et gubernio mansus
praedicti. Reliquit Annae Mariae filiae domini Andreae de Andreis
rhenenses centum, dandos tempore sui nuptus. Restitui mandavit Annae
filiae Capelleti officialis eius cistam, quam in salvum habet. Condonavit
magistro Alberto de Brunis solicitatori omne id, quod ei debet, prout in
libris condonavit RR. Monialibus Sanctae Clarae omne id, quod ipsae
debent, prout in libris suis, ut orent pro anima domini testatoris. Item dixit
multa, et diversa obsequia, et beneficia habuisse a nobili et excell.mo
domino Horatio Consolato eius consobrino, ipsumque diversa pro ipso
domino testatore praestitisse patrocinia, nolensque incurrere in illud
abominabile ingratitudinis vitium, mandavit compensari dicta patrocinia in
credito, et partitis librorum apothecae rerum per ipsum nobilem, et
excell.mum dominum Horatium habitarum, ita ut sint aequales, et neuter
ipsorum aliquid praetendere valeat, nec debeat. Item reliquit etc. Item
reliquit Margarethae eius servae rhenenses quinquaginta dandos tempore
nuptus. Reliquit dominae Luciae uxori domini Andreae de Andreis omnes
affictus decurrendos a die mortis testatoris usque ad mortem ipsius dominae
Luciae capitalis rhenensium tercentum, quem ipsi domino testatori solvere
tenetur, salvis tamen decursis usque al proximum Sanctum Michaelem. Item
ordinavit, quod si comparerent alii ipsius testatoris attinentes, et aliquid
praetenderent, illis dari mandavit, et iussit unum rhenensem pro singulo pro
una vice tantum. Reliquit magnificae dominae Lugretiae eius dilectae uxori
omnia eius domini testatoris bona mobilia, quae reperiuntur, et habet ipse
dominus testator in domo, de quibus valeat disponere ad eius beneplacitum
etiam transeundo ad alia vota: salva tamen aromataria, et rebus aromatariae,
quas vendi mandavit, et illius capitale investiri, tam ad beneficium ipsius
dominae usufrutuariae, quam haeredum: quemadmodum etiam mandavit
interesse dotale decursum reduci ad capitale. Insuper eandem magnificam
dominam Lugretiam uxorem suam constituit, et reliquit, et esse voluit,
donnam, dominam, et usufrutuariam omnium, et quorumcumque bonorum
ipsius domini Francisci testatoris toto tempore eius vitae vidualis, caste, et
honeste vivendo: mandando tamen per eam fieri inventarium stabilium,
22 In margine: Alias Morandello.
23 In margine: Alias Chemetum: cfr. Littera M num. 3.
160

affictuum, et creditorum, quae tempore mortis reperientur, ad hoc ut illa
possint restitui haeredibus infrascriptis. In omnibus autem aliis bonis ipsius
magnifici domini Francisci testatoris, generis cuiuscumque, ubique locorum
existentibus, haeredes universales instituit, ore proprio nominavit, et esse
voluit venerabilem Domum Dei Battutorum Laicorum Tridenti, et
venerabilem Confraternitatem Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti aequaliter, et aequis portionibus, cum eneribus suprascriptis, ac
cum onere celebrare faciendi per ambas ipsarum Missas duodecim singulo
anno in perpetuum pro salute animae ipsius domini testatoris, et suorum
defunctorum. Commissarios, et executores huius sui testamenti reliquit
nobilem, et excell.mum dominum Horatium Consolatum, et magnificum
dominum Antonium Linarolum, in quos confidit, et quibus pro recognitione
reliquit rhenenses decem pro singulo. Carolus filius quondam Petri
Travaioni olim civis Tridenti, imperiali authoritate notarius Tridenti
collegiatus scripsit. Paulus Benolus notarius collegiatus, ac civis Tridenti
descripsit.
2. Anno 1629. Testamentum magnifici domini Francisci Celsi
aromatarii, et civis Tridenti, scriptum a notario Carolo Travaiono, et
descriptum ab eius filio Vigilio Travaiono itidem notario.
3. Anno 1629, indictione duodecima, die iovis decimatertia septembris,
in Contrata Cantoni civitatis Tridenti, in uno cubiculo superiori domus, et
habitationis infrascripti magnifici domini Francisci codicillantis.
Praesentibus domino Matthaeo Beltramo, domino Vigilio Peroto, his duobus
apotehcariis Tridenti, domino Dominico Riccio cive Tridenti, Salvatore
Chemeto de Martignano, et ser Petro Dana merzario, omnibus testibus ore
proprio infrascripti domini codicillantis, et a me notario subscripto
specialiter rogatis. Ibique magnificus dominus Franciscus Celsus
aromatarius Tridenti, et civis, iacens in lecto sanus Dei gratia mente etc.,
licet corpore languens, testamento suo hesterna die condito per praesentes
codicillos addidit ut infra, videlicet magnificae dominae Lucretiae eius uxori
reliquit eius domini codicillantis domum, sitam in Contrata Sancti Marci
prope palatium magnifici domini Antonii a Monte, una cum horto, de quibus
disponere valeat et possit, etiam si transiverit ad alia vota. Remisit, ac
condonavit Antonio Cozzae rhenenses decem de credito, quod habet erga
ipsum. Dari mandavit Confraternitati Sanctissimi Rosarii rhenenses
quinquaginta, solvendos statim post mortem magnifici domini codicillantis.
Dari mandavit fabricae Sanctae Mariae dalle Laste rhenenses
quinquaginta,mandando per illius massarios celebrari facere Missas tres
singulo anno in perpetuum pro anima domini codicillantis, quos persolvi
161

mandavit post eius mortem statim. Remisit, et condonavit magnifico domino
Dominico de Martinis aromatario omne id, quod ei debet, ut in libris
apparet, salvis pecuniis pro eo magnifico domino Masoto solutis. Remisit, et
condonavit magnifico domino Antonio Linarolo omne id, quod ei debet,
prout in suis libris. Reliquit filiae domini Iacobi Marendeli 24 eius consobrini
talleros centum, dandos finito usufructu magnificae dominae Lucretiae eius
uxoris. Reliquit domino Ioanni 25 hospiti, Cavalesii Flemarum rhenenses
tercentum, solvendos post mortem magnificae eius uxoris, vel finito
usufructu, ut supra. Remisit, et condonavit Melchiori a Fratis eius mansotori
rhenenses centum de eo, quod ei debet. Reliquit, et legavit dominae Ioannae
viduae Coracinae rhenenses viginti quinque, solvendos ad beneplacitum
magnificae dominae Lucretiae uxoris. Carolus Travaionus notarius Tridenti
scripsit. Vigilius Travaionus eius filius notarius descripsit.
4. Anno 1624, indictione septima, die 16 mensis ianuarii, Tridenti in
stuba domus mei notarii infrascripti. Praesentibus Blasio de Delaitis de
Lacuna Cavedeni, et Benedicto quondam Petri a Turri de Mezzana plebis
Ossanae diocesis tridentinae testibus. Iacobus filius quondam Francisci
Frizerae de Vezzano districtus Tridenti vendidit Iacobo filio quondam
Ioannis Mariae Chemeli de eodem loco unum affictum stariorunm octo, et
unum tertium frumenti. Quem posuit, et constituit super una petia terrae
aratoriae, quantitatis unius starii cum dimidio seminis: et prativae quantitatis
unius starii cum dimidio in circa seminis, cum vineis intus, in pertinentiis
Vezzani, in loco al Fossà, apud rugiam a mane. Et hoc fecit pro capitali
renensium nonaginta, quos dictus emptor numeravit dicto venditori in tot
talleris Leopoldis, et Ferdinandis tronorum septem cum dimidio pro singulo.
Cum pacto franchitandi quandocumqeu pro eodem pretio. Matthaeus
Bennassutus notarius, civis, collegiatus Tridenti scripsit.
5. Anno 1635, indictione tertia, die veneris 20 mensis aprilis, Tridenti,
in Contrata Platheolae, in studio mei notarii infrascripti. Praesentibus ibidem
magistro Ioanne de Donatis sartore Tridenti, et domino Christophoro Bet de
Meano habitatore Tridenti testibus. Cum esset debitor ser Iacobus quondam
Ioannis Mariae Chemelli de burgo Vezzani haeredum quondam magnifici
domini Francisci Celsi olim civis, et aromatarii Tridenti, de renensibus
triginta septem pro tot per eum exactis a domino Laurentio Faitello de
Cavedeno debitore suprascripti quondam domini Francisci Celsi. Et cum
intenderent domini gubernatores venerabilis Domus Dei Batutorum
24 In margine: alias Morandelli.
25 In margine: alias Ioannes Lazarus.
162

Laicorum, et orphanorum Sanctae Mariae Misericordiae Tridenti, haeredum
ex testamento praefati quondam domini Francisci Celsi sibi satisfieri, et non
habens dictus ser Iacobus Chemellus modum solvendi suprascriptam
summam debitam, in solutum tardidit, et partim vendidit nobili domino
Bernardino Mancio civi Tridenti, uti Ministro praefatae Venerabilis Domus
Dei, ac nobili domino Leonardo a Monte civi quoque Tridenti, uti Ministro
Fraternitatis Novae Orphanorum Sanctae Mariae Misericordiae, unum
affictum capitalis renensium quinquaginta, qui sibi solvitur per Iacobum
quondam Francisci Frizeriae de dicto Vezzano, ut de constitutione illius
constabat ibidem instrumento publico, rogato per quondam egregium
dominum Matthaeum Bennassutum notariun Tridenti sub die 16 ianuarii
1624, ibidem viso, et lecto, ad quod etc. Et hoc nominatim pretio renensium
quinquaginta, quorum triginta septem remissi fuerunt in solutionem debiti
suprascripti; et reliquum, quod est renensium tresdecim praefatus ser
Iacobus venditor confessus fuit habuisse, et recepisse a praefatis dominis
Ministris in tot creditis ei consigantis exigendis a diversis personis burgi
Vezzani praemissae haereditatis Celsae. Antonius Bernardellus filius
quondam domini Caroli civis olim Tridenti, publicus imperiali auctoritate
notarius, collegiatusque Tridenti scripsit.
6. Copie autentiche degl’instrumenti degli anni 1624 e 1635 riferiti
sopra num. 4 e 5.
7. Anno 1664, indictioen secunda, die veneris quarto mensis aprilis,
Tridenti magnifico Carolo Carpellae de Vezzano data fuit absolutio
rhenensium 107 a nobilibus dominis Iacobo Antonio Bortolatio, Vigilio
Perotto, et Bartholomaeo Galvagno massario Orphanarum Tridenti, et
demum fratribus Frigeriis Vezzani. Marsilius Mersius notarius collegiatus
Tridenti scripsit.
8. Anno 1663, die 25 septembris Tridenti, parte, et mandato perillustris,
et clarissimi Praetoris, instante magnifico Carolo Carpella Vezzani, furono
citati ad comparendum in studio praetorio il nobile signor Vigilio Peroti, il
molto magnifico signor Bortolamio Galvagno come agente della veneranda
Confraternita delle orfane di Trento. Antonio, ed Alessandro fratelli figli
quondam Francesco Frizera di Vezzano, per causa della pezza di terra,
situata nelle pertinenze di Vezzano al Fossà, e comperata dal detto Carpella.
Franciscus Clusolus notarius scripsit.
9. Anno 1645, die 25 ianuarii mandato perillustris, et clarissimi domini
Praetoris Tridenti, ad instantiam domini Matthaei Riccii uti massarii
163

venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanorum Tridenti,
praeceptum magnificis dominis Iosepho Bertholatio, et Vigilio Peroto, uti
possessoribus arativae, et prativae sitae in pertinentiis Vezzani, loco al
Fossà, ut termino tridui solvisse habeant affictus debitos. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
10. Anno 1645, die 15 maii, mandato perillustris, et clarissimi domini
Praetoris Tridenti, ad instantiam domini Matthaei Riccii massarii venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, praeceptum Ioanni
Gratiolo, dicto Zeno, et Michaeli Benino ambobus de Vezano, uti
possessoribus unius arativae, ac prativae, sitae in pertinentiis Vezani, loco al
Fossà, ut termino tridui solvisse habeant affictus etc. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
11. Anno 1628, adì 16 luglio Giangiacomo, e Giorgio figli quondam
Giacomo Frizera da Vezano, hanno constituito un affitto di stari 41 di
frumento per il capitale di ragnesi 250 con misser Michel quondam Antonio
Covelato osto in Trento, sopra due pezze di terra, situate nelle pertinenze di
Vezano, e padergnone.
12. Anno 1642, et 1643, mandato illustris, et excell.mi domini iudicis
sumamrii Tridenti, ad instantiam domini Mattahei Riccii massarii
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, praeceptum
Iacobo filio quondam Francisci Frizeriae de Vezano, ut termino tridui
solvisse habeat affictum haereditatis Celsae capitalis rhenensium 50.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
13. Anno 1600, indictione decimatertia, die martis (sic) quinto mensis
aprilis, Tridenti, in Contrata Cantoni, in apotheca aromatariae domus, et
habitationis infrascripti domini Francisci emptoris. Praesentibus ser
Valentino quondam Betini de burgo Sancti Martini, et Iacobo quondam
Stephani de villa Maderni, et Antonio quondam Gotardi de Rubeis de villa
Sardaneae testibus. Dominus Baptista quondam domini Iordani de Iordanis
civis Tridenti vendidit domino Francisco quondam domini Comini de
Brixianis de Salodio habitatori et aromatario Tridenti, unum affictum
stariorum duorum frumenti ad communem mensuram Tridenti, una cum sua
proprietate, et directo dominio, qui solvitur omni anno per Antonium
quondam ser Ioannis Moratelli de villa Viguli Vattarii districtus Tridenti,
salvo pacto de se franchitando quandocumque pro rhenensibus decem. Et
hoc pro pertio et sorte rhenensium decem, in ratione librarum quinque pro
singulo rhenense, quos antedictus dominus venditor ibidem recepit in
164

monetis argenteis a dicto domino emptore. Ioannes filius quondam egregii
domini Antonii Dro de Malphaero civisque Tridenti, notarius publicus
collegiatusque scripsit.
14. Anno 1604, indictione secunda, die sabbati decimatertia mensis
novembris, in Contrata Sanctae Mariae Magdalenae civitatis Tridenti, in
stuba domus mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Iosepho quondam
Leonardi a Monte Vacae, Antonio quondam ser Francisci de Valle de
Basilica, et Francisco Carleto quondam Ioannis de Aliprandis de
Supramonte, testibus. Iacobus filius quondam Francisci Pederzoli de villa
Cadeni districtus Tridenti, vendidit Antonio, et Melchiori fratribus filiis
quondam Iacobi de Coradinis de Vigulo Basilicae, unum affictum stariorum
sexdecim frumenti, et duorum tertiorum, ad mensuram Tridenti, ad taxam,
quem posuit super una eius petia terrae aratoria, vineata, et prativa,
quantitatis respectu vineatae stariorum quatuor seminis in circa, et respectu
prativae plaustrorum duorum foeni in circa pro singula secatione, in uno
tenere, iacente in pertinentiis Cadeni, in loco dicto sotto Scharler, apud
haeredes quondam Francisci Pederzoli iunioris, et partim Petrum
Pederzolum, a meridie rugiam, Nicolaum de Poulis, et Valentinum
Solagnum. Et hoc nominatim pro pretio rainensium centum, quos dicti
emptores exbursaverunt dicto venditori in tot auro, et monetis argenteis.
Cum pacto perpetuo, quod dictus venditor quandocumque possit se
franchitare. Ser Bernardinus quondam ser Francisci Negreli de Cadeno se
pro ipso venditore in fideiussorem principaliter, et in solidum constituit.
Ioannes Patritius filius quondam nobilis, et egregii domini Ioannis Francisci
Trent Turcati olim notarii, civisque Tridenti, publicus imperiali auctoritate
notarius Tridenti, descripsit ex originali quondam domini genitoris sui.
15. Anno 1624, indictione 7, die iovis vigesima quinta mensis ianuarii,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in stuba domus infrascripti domini
emptoris. Praesentibus dominis Mauritio, et Bartholomaeo fratribus
quondam Hanzelini Perneti habitatoribus Tridenti testibus. Antonius
quondam alterius Antonii Floriani de Spredo plebis Pahi districtus Tridenti,
habitator in villa Ultracastelli eiusdem plebis, vendidit magnifico domino
Francisco quondam domini Andreae Celsi civi Tridenti unum affictum
franchitabilem stariorum triginta trium, et unius tertii alterius starii frumenti,
quem posuit super una sua petia terrae aratoria, et vineata stariorum quatuor
seminis, posita in pertinentiis Ultracastelli praedicti, in loco dicto a Crez,
apud viam communem, haeredes quondam Salvatoris de Doriis,
Christophorum fratrem dicti venditoris, et dictum venditorem. Et hoc pretio
renensium biscentorum in ratione librarum quiqnue denariorum bonae
165

monetae maranensis pro singulo renense, quos antescriptus dominus
Franciscus emptor dedit dicto Antonio venditori in talleris imperialibus
bonis, et expendibilibus. Andreas autem quondam Alberti dicti Bertoni
Andreausi de Spredo praedicto se constituit fideiussorem, obligando omnia
bona sua, et in spetie petiam unam terrae arativam, et vineatam stariorum
trium seminis in circa, iacentem in pertinentiis Spredi praedicti, in loco dicto
in Val, apud nobilem dominum Simonem Sardaneam civem Tridenti, et
Georgium Iachemonum. Franciscus Alexander spectabilis notarii domini
Iosephi Zelli filius, publicus imperiali auctoritate notarius collegiatus, et
civis tridentinus scripsit.
16. Anno 1625, indictione octava, die dominico vigesimo mensis
aprilis, Tridenti in Contrata Sancti Petri, in stuba domus infrascripti domini
emptoris. Praesentibus dominis Thoma Thomasino, et Vigilio Peroto
apothecariis habitatoribus Tridenti testibus. Ser Andreas quondam ser
Antonii, et Ioannes quondam Leonardi fratris dicti Andreae, de mansu
Clognae supra villam Tavernarii Montagnae, principaliter, et in solidum se,
et bona sua omnia obligando, ac in communione bonorum manentes,
vendiderunt magnifico domino Francisco quondam domini Andreae Celsi
aromatario, et civi Tridenti, unum affictum franchitabilem stariorum triginta
trium, et unius tertii frumenti ad communem mensuram, et iuxta Tridenti
taxam, quem posuerunt super infrascriptis petiis terrarum. Et primo super
una eorum petia terrae arativa, et vineata stariorum trium cum dimidio
seminis in circa, posita in pertinentiis Tavernarii praedicti, in loco dicto via
alla Caseta, sive alla Spessa, apud haeredes quondam Ioannis Negriolli de
Clogna, et haeredes quondam Leonardi de Thomasiis de villa Villae
Montagnae iurisdictionis illustris, et venerabilis Capituli Tridenti: et
quatenus dicta petia terrae non esset sufficines ad solutionem dicti affictus,
detracta etiam parte colonica, subrogarunt tantam de petia terrae pariter
arativa, et vineata subtus praedictam, nempe starii unius seminis pro parte
maioris quantitatis, in loco dicto al Dosso. Et hoc pretio rhenensium
biscentum in ratione librarum quinque denariorum bonae monetae pro
singulo rhenense, quos dictus dominus emptor exbursavit in talleris
imperialibus bonis, et expendibilibus in ratione tronorum septem cum
dimidio pro singulo. Reservato pacto dictis venditoribus, et illorum
haeredibus de franchitandi quandocumque. Franciscus Alexander Zellus
filius egregii domini Iosephi imperiali aucthoritate (sic) notarius Tridenti, et
civis scripsit.
17. Anno 1626, indictione nona, die mercurii vigesima octava mensis
ianuarii, Tridenti in Contrata Cantoni, in stuba domus infracsripti domini
166

emptoris. Praesentibus domino Alberto Bruno, et Petro quondam
Pantaleonis Danae habitatoribus Tridenti testibus. Melchior quondam
Antonii a Buscho plebis Civezzani districtus Tridenti, habitator in mansu
dicto dalle Fratte dictae plebis, vendidit magnifico domino Francisco
quondam domini Andreae Celsi civi, et aromatario Tridenti, unum affictum
pepetualem, franchitabilem tamen, stariorum triginta trium, et unius tertii
frumenti, quem locavit super una sua petia terrae arativa, et vineata
stariorum sex seminis pro parte maioris quantitatis, posita in pertinentiis
Mansus Pratarum, in loco dicto alla Chiesura garnde, apud dominum
Matthaeum Lunellum de Torculo. Et hoc pretio renensium biscentorum in
ratione librarum quinque denariorum bonae monetae maranensis pro singulo
renense: quos dictus dominus emptor solvit antedicto Melchiori venditori in
talleris imperialibus bonis, et expendibilibus in ratione tronorum septem
cum dimidio pro singulo tallero. Salvo tamen pacto praenominato venditori,
se franchitandi quandocumque. Franciscus Alexander spectabilis notarii
domini Iosephi Zelli filius, imperiali authoritate notarius collegiatus Tridenti
scripsit.
18. Anno 1627, indictione decima, die dominico septima mensis
februarii, in civitate Tridenti, in Contrata Sanctissimae Trinitatis, in stuba
domus infrascriptae dominae venditricis. Praesentibus magnifico domino
Iacobo Parisoto, et Ioanne quondam Iacobi Mozii habitatoribus Tridenti
testibus. Domina Lucia uxor relicta quondam domini Bartholomaei Suppae
alias sartoris, et habitatoris Tridenti, ac uti illius haeres, causa, et occasione
persolvendi spectabili domino Blasio de Mapheis dicto Suppa notario
habitatori Roboreti, residuum renensium tercentorum, et septuaginta, ut in
instrumento transactionis initae inter ipsum dominum Bartholomaeum, et
spectabilem dominum Blasium sub die quinta februarii 1626, indictione
nona per me notarium subscriptum rogato patet, ad quod etc. Et nesciens
dicta domina Lucia quomodo parare infrascriptam denariorum summam,
nisi per constitutionem, sive fundationem unius affictus, ideo vendidit
magnifico domino Francisco Celso civi, et aromatario Tridenti unum
affictum franchitabilem stariorum triginta trium, et unius tertii frumenti ad
communem mensuram, et secundum Tridenti taxam: quem fundavit super
una sua domo muris murata, lignaminibus constructa, tegulis tecta, cum
stuba, quiquina, thalamis, canipa, curtivo, et aliis suis commoditatibus, sive
super illius utili dominio, posita in civitate Tridenti, in Contrata
Sanctissimae Trinitatis, apud reverendum dominum Beneficiatum..... et
dominum Hieronymum Morellum. Et hoc pretio renensium biscentum in
ratione librarum quinque denariorum bonae monetae pro singulo renense.
Quos dictus dominus emptor dedit dictae dominae Luciae venditrici in
167

talleris imperialibus bonis, et auro pariter bono. Salvo tamen pacto perpetuo
eidem dominae Lucia se franchitandi quandocumque. Franciscus Alexander
Zellus filius spectabilis notarii domini Iosephi, publicus imperiali
aucthoritate notarius collegiatus et civis Tridenti scripsit.
19. Anno 1627, indictione decima, die sabbati vigesima sexta (sic)
mensis septembris, in Contrata Cantoni, in stuba domus infrascripti domini
emptoris. Praesentibus domino Alberto Bruno sollicitatore Tridenti, et
Omnibono quondam Francisci Caldonatii de Villa Montaneae ambobus
testibus. Domina Lucia uxor relicta quondam domini Bartholomaei Suppae
olim sartoris Tridenti, vendidit magnifico domino Francisco filio quondam
domini Andreae Celsi aromatario Tridenti unum affictum franchitabilem
stariorum sexdecim cum duobus tertiis alterius starii frumenti, quam
constituit, fundavit, et assecuravit in, et super tanta quantitate cum tertio de
pluri eius domus in electione domini emptoris, positae, et iacentis in
Contrata Sanctissiame Trinitatis Tridenti, a mane apud Beneficium
reverendi domini Antonii Salvetti, a meridie dominum Hyeronimum
Morellum, a sero apud reverendum dominum Raimundum Coracinam, et a
septentrione viam publicam. Et hoc fecit dicta domina Lucia venditrix pro
sorte et capitali rhenensium centum de tronis quatuor cum dimidio pro
singulo rhenense, quos dictus magnificus dominus Franciscus emptor
numeravit dictae dominae Luciae in tot duplicibus hispanicis bonis, et
expendibilibus ad communem cursum, et valorem. Cum pacto, se
quandocumque franchitandi. Carolus Travaionus notarius scripsit.
Ludovicus Travaionus publicus notarius Tridenti collegiatus descripsit. Sed
notandum, quod anno 1627 die 26 septembris, attenta litera dominicali C.
fuit die dominica, non vero sabbati.
20. Anno 1627, indictione decima, die martis vigesima octava mensis
septembris, in capite Plateae Magnae civitatis Tridenti, in studio mei notarii
infrascripti. Praesentibus magistro Alberto Bruno sollicitatore Tridenti, et
magistro Theodoro Genoveso a Fossinis Vallis Solis Tridenti fabro ferrario,
et habitatore, ambobus testibus. Melchior filius quondam Antonii dalle Frate
a Buscho plebis Civezani vendidit magnifico domino Francisco filio
quondam domini Andreae Celsi aromatario, et civi Tridenti, unum affictum
franchitabilem stariorum triginta trium cum tribus tertiis alterius starii
frumenti, quem posuit super una petia terrae arativa, et vineata stariorum
quatuor seminis, sita in pertinentiis Buschi, in loco dicto al Roncho, apud
rivum a mane, et Antonium Zanarum a sero. Item super medietate broili
operarum quatuor, cui confinat ipse, ac Antonius Zanarus. Et hoc fecit
dictus Melchior pro sorte, et capitali rhenensium biscentum de tronis
168

quatuor cum dimidio pro singulo: quos dictus magnificus dominus
Franciscus emptor ibidem solvit in tot talleris, et duplicibus hispanicis ad
communem cursum, et valorem praesentis temporis. Cum pacto, se
quandocumque franchitandi. Carolus Travaionus notarius scripsit.
Matthaeus filius quondam magnifici domini Francisci de Bessolis publicus
imperiali authoritate notarius collegiatus, ac Tridenti civis descripsit.
21. Anno 1628, indictione undecima, die dominica decimasexta mensis
iulii, in capite Plateae Magane civitatis Tridenti, in studio mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Dominico filio quondam ser Ioannis
Salveti habitatore Tridenti, et Iosepho filio quondam Odorici Tonioli a
Splacio Ravinae, ambobus testibus. Ser Ioannes Iacobus, et Georgius fratres,
filii quondam Iacobi Frizeriae de burgo Vezzani, unusquisque ipsorum
principaliter, et in solidum vendiderunt domino Michaeli filio quondam
Antonii Covelati hospitis (sic) Tridenti, unum affictum franchitabilem
stariorum quadraginta unius frumenti ad communem mensuram Tridenti,
quem posuerunt super infrascriptis petiis terrarum: videlicet Ioannes Iacobus
super una petia terrae arativa et vineata stariorum quatuor circiter posita in
pertinentiis Vezzani, in loco dicto in Magnan alli Fillari Longi, trium
fillariorum, apud viam communem, ipsum venditorem, Odoricum
Thomasinum, et haeredes quondam Valentini Frizerii. Georgius vero super
una petia terrae arativa, et vineata, et partim prativa, stariorum quatuor
seminis, in loco dicto a Pende, pertinentiarum Padergnoni, apud Odoricum
Dorighellum, Valentinum Chemelum dictum Galet, atque a sero rugiam.
Quas petias asseruerunt esse liberas a quocumque onere, salva decima. Et
hoc fecerunt pro sorte, et capitali renensium biscentum, et quinquaginta de
tronis quatuor cum dimidio pro singulo. Quos dictus dominus Michael
emptor dedit dictis venditoribus in tot taleris in ratione tronorum septem
cum dimidio pro singulo. Matthaeus Bessola notarius collegiatus, ac
Tridenti civis, descripsit ex originali protocollo quondam spectabilis domini
Caroli Travaioni olim notarii collegiati Tridenti.
12. Anno 1630, indictione decimatertia, die mercurii (sic) vigesima
mensis iunii, in Contrata Sancti Vigilii civitatis Tridenti, in stuba domus
infrascripti multum nobilis domini Ludovici. Praesentibus domino Antonio
Bonhomo cive Tridenti, et Iacobo quondam Balthasaris Andreaus de Paho
servitore infrascripti nobilis domini Ludovici, ambobus testibus rogatis.
Dominus Michael filius quondam Antonii Cossae dictus Covelat, hospes
Tridenti de Covalo vendidit,et cessit multum nobili domino Ludovico de
Melchioribus civi Tridenti, uti administratori, et casserio deputato a
venerabilibus Domo Dei, et Confraternitate Sanctae Mariae Misericordiae
169

Orphanorum Tridenti, ad haereditatem quondam magnifici domini Francisci
Celsi, a quo fuerunt haeredes institutae, unum affictum franchitabilem
stariorum quadraginta unius, et tertiorum duorum frumenti ad communem
mensuram Tridenti, qui solvitur, et solvi debet in solidum per Ioannem
Iacobum quondam alterius Iacobi Frizerae, et Georgium quondam Iacobi
pariter de Frizeris de burgo Vezani, super loco, de quo in instrumento
constitutionis per me infrascriptum notarium anno praeterito 1628 ad quod
etc. Et hoc fecit dictus dominus Michael pro capitali rhenensium biscentum
et quinquaginta de tronis quatuor cum dimidio pro singulo, quos confessus
fuit mutuo bona fide habuisse, et recepisse a dicto quondam magnifico
domino Francisco. Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista
Longus publicus utraque auctoritate notarius collegiatus Tridenti descripsit.
Notandum autem, quod anno 1630 dies 20 iunii non fuit dies mercurii, sed
dies Iovis.
23. Anno 1633, indictione prima, die dominico primo maii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in thalamo meo. Praesentibus Matthaeo
quondam Gratiadei Columbini de Sternico plebis Pineti, et domino Andrea
quondam domini Antonii de Doris cive Tridenti testibus. Leonardus filius
quondam Ioannis de Thomasiis de Montanea, incola Montis Vaccae,
vendidit nobili domino Leonardo a Monte civi Tridenti, uti administratori
haereditatis quondam magnifici domini Francisci Celsi olim aromatarii,
civisque Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum
triginta trium, et unius tertii frumenti ad taxam, et Constitutiones ill.mae
Superioritatis Tridenti, quem posuit super suo broilo unius operae posito in
pertinentiis Montis Vaccae, loco al Broilio, cui cohaeret Valentinus
Boscharolus. Item alio prato unius operae alla Sotta. Item arativa stariorum
quinque iacente in eisdem pertinentiis al Campo nuovo, cui cohaerent
Nicolaus Merlerius, Stephanus Merlerius, Valentinus Merlerius, et nobilis
dominus Leonardus a Monte. Pretio rhenensium ducentorum, quos dictus
nobilis dominus Leonardus de pecuniis vigesima quarta aprilis elapsi
receptis a nobili domino Ioseph Gallassio cive tridentino, ob redemptionem
prati meo instrumento factam, in tot duplicibus hispanicis exbursavit dicto
Leonardo venditori. Pacto eidem venditori reservato, se quandocumque
liberandi a dicto affictu. Pro quo quidem venditore se fideiussorem
constituit Iaonnes Antonius filius quondam Bortholotti de Bortholottis de
Vigo Meani. Sebastianus Sicilianus publicus imperiali auctoritate
collegiatus Tridenti notarius scripsit.
Lettera N
170

1. Anno 1610, indictione octava, die lunae 22 mensis novembris, in
stuba, seu studio inferiori domus infrascripti nobilis domini capitanei
Alberti Balduini civis Tridenti, positae in Contrata Sancti Benedicti civitatis
Tridenti. Praesentibus nobili domino Alexandro Balduino cive Tridenti, et
magistro Hortensio Cobello fabro lignario, ac cive Tridenti, et Iacobo filio
magistri Andreae Brugnae vegetarii Tridenti testibus. Cum nobilis dominus
capitaneus Albertus Balduinus civsi Tridenti, uti maritus quondam nobilis
dominae Catherinae natae Luchinae, haeredis in eius vita tantum institutae a
quondam nobili domino Ludovico Luchino fratre, et sororio respective, de
eius bonis, ut in testamento rogato per egregium dominum Bartholoameum
Beltramum notarium Tridenti, ad quod etc., de dictis, ac de omnibus
administratis, ac solutis per eum dicto nomine, donec evenit casus
restitutionis dictorum bonorum, ob substitutionem factam per dictum
quondam nobilem Ludovicum in personam nobilis domini capitanei
Alexandri Luchini de Avisio, sua reddiderit computa magnificis dominis
Michaeli Ploz de Pressano iurisdictionis Chynisperghi, ac Bartholomaeo
Foppulo de Cusiano Vallis Solis dioecesis tridentinae, procuratoribus nobilis
domini capitanei Luchini, ac debitam satisfactionem praesentaverit, dictus
dominus Michael dicto nomine ac faciens vice, et nomine suprascripti
domini Bartholomaei, a quo tenet particulares literas, absolvit, et liberavit
dictum nobilem dominum capitaneum Albertum Balduinum ab ulteriori
redditione computorum, et administratorum dicta de causa. Matthaeus
Bennassutus filius quondam spectabilis domini Thomae Bennassuti notarii
civis collegiati Tridenti, publicus pariter notarius civis collegiatus Tridenti
scripsit.
2. Anno 1634, indictione secunda, die lunae septimo mensis augusti, in
civitate Tridenti, in Contrata de retro ecclesiam cathedralem Sancti Vigilii,
in thalamo domus canonicalis, et habitationis infrascripti perillustris, et
rev.mi domini Gentilotti. Praesentibus magnifico domino Dominico de
Pecinis, domino Ioanne Baptista de Dominicis, et domino Andrea de
Vitalibus ambobus servitoribus infrascripti rev.mi domini Praepositi
Gentiloti, testibus rogatis. Coram illustri, et clarissimo domino Ioanne
Angelo Castellio iurisconsulto de Bellasio Ducatus Mediolani, honorando
Praetore Tridenti, sedente etc., facta fuit transactio inter nobilem, ac
strenuum dominum capitaneum Albertum Balduinum, et venerabilem
Confraternitatem Domus Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti, occasione domus iacentis in Contrata Sancti Benedicti civitatis
Tridenti per eumdem dominum capitaneum possessae, tanquam
fideicommisso Luchino iam purificato suppositae: conventumque, quod
dictus dominus capitaneus det eidem venerabili Domui Orphanorum in
171

prompta pecunia rhenenses 1300 investiendos ad beneficium haeredis
Luchini. Quae quidem transactio facta fuit interpositione, et suasu
perillustris, et rev.mi domini Ioannis Francisci Gentiloti Praepositi in
Velchenmorcht, et canonici tridentini, ac illustris, et excell.mi domini
Ioannis Antonii Ciurlettae, et aliorum, facto utrinque recessu a lite, et causa
coram sacra caesarea maiestate, eiusdemque Consilio aulico introducta, et
coram clarissimo domino Praetore tridentino, aut cuiuscumque alterius
tribunali pendente. Antonius Bernardellus publicus imperiali auctoritate
notarius collegiatusque Tridenti scripsit.
3. Anno 1642, indictione decima, die lunae decimaquarta aprilis, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus nobili domino Augustino Gentiloto cive tridentino, et Antonio
quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello plebis Pahi testibus. Nobilis
dominus Gaspar filius quondam nobilis domini Antonii Sizzii civis Tridenti,
vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, nobili domino
Maximiliano Matthiolo Vicario, nobili, et excell.mo domino Antonio
Campo sindico, et domino Matthaeo Riccio massario venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae Virginis a Misericordia Orphanarum
Tridenti, nomine nobilis domini Horatii filii nobilis, et excell.mi domini
Andreae Pompeati civis Tridenti, uti haeredis ab ipsis dominis
administratoribus Misericordiae alias Luchini electi virtute testamenti anno
1607 die 28 novembris conditi per quondam nobilem dominum Ludovicum
Luchinum olim civem Tridenti, et pro ipsius domini Horatii successoribus
masculis, ementibus, et recipientibus una cum nobili, et excell.mo domino
Andrea Pompeato illius patre, ac filii nomine acceptante mansum positum in
pertinentiis Villazzani, in Regula Roveré, videlicet domum muris muratam,
lignaminibus constructam, sindulis, et tegulis tectam, cum omnibus
commoditatibus in ea existentibus a fundo usque ad coelum, cum petiis
terrarum arativis, vineatis, prativis, et buschivis in uno tenere, seu corpore,
quantitatis ut reperiuntur ad corpus, et non ad mensuram, quibus a mane, et
meridie coheret Commune Pahi, sero via communi, septentrione bona
monasterii Sancti Francisci Tridenti, nobiles domini Roboreti, et nobiles
domini Ciurletae, cum declaratione, quod de arativa, et vineata posta supra
dictam domum versus mane nulla solvitur decima. Item nemus plodiorum
quindecim ad iustam mensuram, iacens in pertinentiis Tridenti, in loco al
Casteller, cui a mane cohaeret via communis, quae tendit versus Vigulum
etc. Pretio convento renensium 4120 respectu mansus, et 180 respectu
nemoris al Casteller, et sic in totum 4300, comprehensis fructibus portionis
dominicalis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
172

4. Anno 1642, indictione decima, die lunae 15 septembris, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus
domino Vincentio filio quondam domini Antonii Ruffoni dudum incola
Tridenti, et domino Stephano quondam domini Stephani Eggen cive
Tridenti testibus. Facta fuit conventio inter nobilem, et excell.mum legum
doctorem dominum Andream Pompeatum, tanquam patrem, et legitimum
administratorem nobilis domini Horatii sui filii, haeredis Luchini, et
venerabilem Confraternitatem gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti, circa meliorationes faciendas in mansu
al Casteller, acquisito a nobili domino Gaspare Sizzio ad beneficium
haeredis Luchini. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
5. Informazione di Gio. Albano Giovanelli sopra l’eredità Luchina,
pervenuta al Pio Luogo delle Orfane di Trento, in vigore del testamento del
quondam nobile signor Lodovico Luchini fatto li 28 dicembre 1607.
6. Copia processus in causa Luchina, Balduina, et Tonina 1623, 1624,
1625, in actis spectabilis domini Caroli Travaioni.
7. Acta in causa Luchina, et Balduina anno 1632 scribente notario
Sebastiano Siciliano.
8. Instrumento dell’obbligo del sig. Antonio Tonino detto Filos, di
Mezzo Lombardo, abitante in Trento, di dare ragnesi 4000 per la causa
Luchina, scritto nell’anno 1630 dal notaio Carlo Travaioni.
9. Suppliche di diversi cittadini di Trento per conseguire l’eredità
Luchina, nel 1623.
10. Carte varie risguardanti l’eredità Luchina.
11. Altre carte concernenti la stessa eredità Luchina.
Lettera O
1. Libro del maneggio dell’anno 1616 incominciato il primo ottobre
1615 da Gasparo Gorno Vicario della Fradaia nova di Santa Maria della
Misericordia delli Orfani, facendo per nome del massaro misser Marco
Marchetto.
173

2. Libro del maneggio dell’anno 1617 incominciato l’anno 1616 al
primo d’ottobre, da Gasparo Gorno Vicario etc. ut supra.
3. Libro del maneggio dell’anno 1618 incominciato al primo di ottobre
1617 etc. ut supra.
4. Libro del maneggio dell’anno 1619 incominciato al primo di ottobre
1618.
5. Libro del maneggio dell’anno 1620 incominciato al primo di ottobre
1619.
6. Libro del maneggio dell’anno 1621 incominciato al primo di ottobre
1620.
7. Libro del maneggio dell’anno 1622 incominciato al primo di ottobre
del 1621.
8. Libro del maneggio dell’anno 1623 incominciato etc.
9. Libro del maneggio dell’anno 1624 incominciato al primo d’ottobre
1623.
10. Libro del maneggio dell’anno 1625 incominciato al primo ottobre
1624.
11. Polizze appartenenti alle spese, e pagamenti per la Fradaia Nova nel
maneggio dell’anno 1618 incominciato nel 1617.
Lettera P
1. Estratto nuovo dell’anno 1614 sopra gli affitti, e livelli della Casa di
s. Maria della Misericordia degli Orfani di Trento, detta la Fradaia Nuova,
cavato dal libro 2 degli affitti sotto il maneggio di misser Alovise de’
Canagi già massaro.
2. Estratto nuovo dell’anno 1615 sopra gli affitti, e livelli della Fradaia
Nova di S. Maria della Misericordia degli Orfani etc.
3. Estratto nuovo dell’anno 1616 sopra gli affitti, e livelli etc.
174

4. Estratto nuovo dell’anno 1617 sopra gli affitti, e livelli etc.
5. Estratto nuovo dell’anno 1618 sopra gli affitti, livelli etc.
6. Estratto nuovo dell’anno 1619 sopra gli affitti, livelli etc.
7. Estratto nuovo dell’anno 1622 sopra gli affitti, livelli etc.
8. Estratto nuovo dell’anno 1624 sopra gli affitti, livelli etc.
Lettera Q
1. Libro del maneggio dell’anno 1615 incominciato il primo d’ottobre
1614.
2. Libro del maneggio dell’anno 1626 incominciato il primo ottobre
1625.
3. Libro del maneggio dell’anno 1627 incominciato il primo ottobre
1626.
4. Libro del maneggio dell’anno 1628 incominciato il primo ottobre
1627.
5. Libro del maneggio dell’anno 1629 incominciato il primo ottobre
1628.
6. Libro del maneggio dell’anno 1630 incominciato il primo ottobre
1629.
7. Libro del maneggio dell’anno 1634 incominciato il primo ottobre
1633.
8. Estratto nuovo dell’anno 1627 sopra gli affitti, e livelli etc.
9. Estratto nuovo dell’anno 1628 sopra gli affitti, e livelli etc.
10. Estratto nuovo dell’anno 1629 sopra gli affitti, livelli etc.
11. Estratto nuovo dell’anno 1630 sopra gli affitti, e livelli etc.
175

12. Estratto nuovo dell’anno 1631 sopra gli affitti, e livelli.
13. Estratto nuovo dell’anno 1632 sopra gli affitti, e livelli.
14. Estratto nuovo dell’anno 1633 sopra gli affitti, e livelli.
15. Libro del maneggio degli anni 1631, 1632, 1633.
16. Libro del ricevuto, e speso da Massimiliano Matthioli Ministro della
Fradaglia nuova negli anni 1626, 1627, 1628 e seguenti sino al 1634.
17. Polizze delle spese fatte dalla Fradaglia per la festa, e l’anniversario
del primo, e secondo giorno dell’anno nel 1633, 1635 e 1638.
18. Ricevute di alcuni Legati di Gio. Maria Thin.
19. Due memoriali di putte per ottenere la dote da maritarsi nell’anno
1633 e 1634.
20. Supplica delle Orfane del 1633 per al buonamano.
21. Copia del Legato di Gio. Maria Thim rapporto alle putte, che sono
per maritarsi.
22. Memoriale di Caterina Biasiola da Sopramonte per esser ammessa
tra le orfane nel 1633.
23. Memoriale di Zuana Benina per ottenere il salario della sua servitù
fatta nella Casa della Fradaglia nuova l’anno 1634.
24. Ricevute d’Antonio Patone massaro, e di altri.
25. Catalogo de’ livellari, et affitatlini della Fradaglia Nuova dell’anno
1630.
26. Nota di quelli, che possedono pradi nella prataria di Stella sotto la
campagna di Ravina.
27. Memoriali, ricevute, ed altre carte spettanti al massariato di Antonio
Patone, ed all’eredità Tina.
176

Lettera R
1. Libro delli Conti di Iacomo Montagna cittadino di Trento, e massaro
della Fraternità Nova di Trento degli anni 1578 e 1579 e 1580. Segue il
Libro Giornale de’ Conti del massaro Stefano de’ Gregori da Romallo della
Valle di Non dal 1588 sino al 1589.
2. Giornale delle spese fatte negli anni 1634-1638.
3. Giornale de’ conti delle Orfanelle dell’anno 1635.
4. La entrata, ed uscita delle Orfanelle dell’anno 1636.
5. La entrata, ed uscita delle Orfanelle dell’anno 1637.
6. La entrata, ed uscita delle Orfanelle dell’anno 1638.
7. Quadernello delli nuovi confini degli stabili obbligati ad affitti, e
livelli della Fradaglia, scritto nell’anno 1638.
8. La entrata, ed uscita dell’anno 1639.
9. La entrata, ed uscita dal primo giorno di ottobre 1640 sino all’ultimo
di settembre del 1641.
10. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1642 sino all’ultimo di
settembre del 1643.
11. La entrata, ed uscita dal primo giorno di ottobre del 1643 sino
all’ultimo di settembre 1644.
12. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1644 sino all’ultimo di
settembre 1645.
13. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1645, sino all’ultimo di
settembre 1646.
14. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1646 sino all’ultimo di
settembre 1647.
177

15. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1647 sino all’ultimo di
settembre del 1648.
16. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1649 sino all’anno 1652.
17. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1649 sino all’ultimo di
settembre 1650.
18. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1650 sino all’ultimo di
settembre 1651.
19. La entrata, ed uscita dal primo di ottobre 1650 sino all’anno 1652.
Lettera S
1. Libro massariale degli affitti e livelli degli anni 1532-1536.
2. Altro libro massariale degli anni 1570 e 1571.
3. Altro libro massariale degli affitti, e livelli degli anni 1572, 1573,
1574.
4. Altro degli anni 1575-1578 etc.
5. Altro dell’anno 1588.
6. Altro degli anni 1589 sino all’anno 1593.
Lettera T
1. Libro massariale del ricevuto, e speso dall’anno 1441 sino al 1464
scritto parte in italiano, e parte in latino.
2. Altro libro massariale degli affitti, e livelli dall’anno 1537 sino al
1543.
3. Altro libro massariale degli affitti, e livelli dall’anno 1544 sino
all’anno 1548.
4. Altro libro massariale degli affitti, e livelli dall’anno 1555 sino al
1558.
178

5. Altro libro massariale del ricevuto. e dato negli anni 1610, 1611 e
1613. Qui sono registrate quelle persone d’ambidue i sessi, che secondo il
loro obbligo pagarono nella terza domenica di ciaschedun mese alle Messe,
ed al Vespro.
6. Libro del maneggio de Bortolamio di Battisti massaro della
Compagnia de S. Maria della Misericordia detta la Fradaia Nova delli
Orfani di Trento per l’anno 1610 cominciato li 16 aprile. Qui si nota, che in
tale anno le Orfanelle furono undici.
7. Extrato Novo dell’anno 1610 sopra li affitti, et livelli della Casa de S.
Maria della Misericordia delli Orfani di Trento, detta la Fradaia Nova.
8. Libro del maneggio de Bortolamio di Battisti massaro della Fradaia
Nova delli Orfani di S. Maria della Misericordia di Trento per l’anno 1611
incominciando adì primo ottobre 1610. In fine sta una polizza della terza
fabbrica fatta alla Fradaia Nova delli Orfani l’anno 1611 nel mese di aprile e
maggio.
9. Espedizioni fatte, danari spesi, e scossi per la Fradaia Nova negli
anni 1609, 1610. 1611 da Gasparo Gorno deputato, e Vicario della Casa. In
fine si trova una polizza della fabbrica prima fatta nella Fradaia Nova l’anno
1609 ne’ mesi di settembre, ottobre, e novembre.
10. Memoriale del grano dato da macinare per la Fradaia Nova delli
orfani di Trento, e del pane fatto dal pistore, negli anni 1609 e seguenti
1610, 1611.
11. Memoriale delle sete lavorate nella Casa della Fradaia Nova delli
Orfani di Trento al sig. Isepo Calvo negli anni 1609, 1610, 1611.
Lettera V
1. Libro degli affitti sotto il massariato di messer Ieronimo da Povo
negli anni 1521 e 1522.
2. Libro del maneggio d’alcuni massari dal 1522 sino al 1535.
3. Giornale del ricevuto, e speso negli anni 1529-1532.
179

4. Altro Giornale dello speso, e ricevuto negli anni 1561 e seguenti sino
al 1568.
5. Libro degli affittalini della Fraternità Nova della Misericordia scritto
dal massaro Giovanni degli Alberti nell’anno 1563.
6. Giornale dello speso dal massaro Gio. Battista Micheletto negli anni
1584-1587.
Lettera X Z
1. Libro degli affitti sotto il massaro Sebastiano Mazolla dall’anno 1559
sino al 1560.
2. Altro libro degli affitti scritto da don Ambrosio Gosetto massaro, e
cappellano negli anni 1565, e seguenti sino al 1570.
3. Altro libro degli affitti nel massariato di Melchiore Marazoni negli
anni 1580 e seguenti sino al 1586.
Pacco segnato col num. 6.
Libro secondo del maneggio degli affitti di misser Lovise de’ Cenaghi
massaro della Fradaia nova degli Orfani della Misericordia di Trento
dall’anno 1599 sino al 1607. Continuato da altri sino all’anno 1628.
Pacco segnato col num. 7.
1. Anno 1641, indictione nona, die iovis 18 aprilis, in civitate Tridenti,
in Vico Lato, in thalamo domus Iob, nunc residentiae Societatis Iesu,
constituti personaliter admodum reverendi Patres Ioseph Fuerstain rector, et
Ioannes Paulinus Minister, et procurator Collegii tridentini Societatis Iesu,
absolevrunt, liberarunt, quietarunt nobilem, et excell.mum legum doctorem
dominum Nascimbenum Sembenum tanquam Ministrum venerabilis Domus
Dei Tridenti, atque nobilem dominum Maximilianum Mattheolum uti
Vicarium venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, haeredum aequis portionibus testamentariarum
quondam magnifici domini Francisci Celsi olim civis Tridenti, ab ulteriori
solutione Legati renensium quingentorum facti per ipsum dominum Celsum
praedictae Societati Iesu, solvendi post mortem magnificae dominae
Lucretiae ipsius domini Celsi uxoris, quae superiori mense evenit, quia
180

dominus Matthaeus Riccius tanquam massarius dictae venerabilis
Confraternitatis Misericordiae de pecuniis sibi ad hunc effectum exhibitis a
nobili domino Leonardo a Monte eiusdem venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Ministro in monetis aureis solvit, ac dedit eosdem renenses
praefatis admodum reverendis Patribus. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
2. Anno 1636, indictione quarta, die sabbati 19 aprilis, in civitate
Tridenti, in vico Cantoni, in thalamo terreno domus Monte, praesentibus
magnifico domino Simone quondam Thomae Cresserii cive Tridenti, et
domino Ioanne Antonio quondam Petri de Notariis Vallis Solis incola
Tridenti testibus. Domina Antonia filia quondam Gratioli de Bernardis de
Perzino uxor domini Ioannis quondam Andreae Christopholatii de Pantheo
plebis Pahi, cum illius praesentia, et consensu liberavit nobilem dominum
Leonardum a Monte Ministrum, nobilem, et excell.mum dominum phisicum
dominum Iacobum Voltolinum Vicarium, et dominum Matthaeum Ritium
massarium venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanorum Tridenti
ab ulteriori solutione renensium quinquaginta eidem virtute Legati a
quondam magnifico domino Ioanne Maria Thim olim cive Tridenti facti de
dotando virginem dictis renensibus quinquaginta quolibet anno,
assignatorum vigore rescripti sexta ianuarii iam elapsi, ad preces ipsius
Antoniae emanati, aliorumque renensium quindecim speciali gratia ipsimet
donatorum alio rescripto decimotertio eiusdem facto. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
3. Anno 1637, indictione quinta, die veneris decimaprima (sic)
decembris, in civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo terreno
domus nobilis domini Leonardi a Monte, praesentibus ser Andrea quondam
Dominici Fontana de Paho, et domino Francisco filio domini Bernardini
Zambaiti civis Tridenti testibus. Illustris militiae capitaneus dominus
Bernardinus filius quondam magnifici domini Omniboni de Albertis
patricius tridentinus, vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro,
nobili, et excell.mo phisico domino Iacobo Voltolino Vicario, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis gloriosissimae
Virginis Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, fillare terreni duorum
stariorum unius quartae, minus perticis sex, cum duabus plantatis vitium,
positum in pertinentiis Ravinae, cui a mane cohaeret via communis, meridie,
et septentrione bona eiusdem venerabilis Confraternitatis, sero nobilis, et
excell.mus legum doctor dominus Ludovicus de Albertis, pretio convento
renensium centum triginta in monetis argenteis. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
181

4. Anno 1638, indictione sexta, die sabbati 13 novembris, Tridenti in
aedibus venerabilis Praeposituare, praesentibus nobili, et excell.mo domino
Ioannes Iacobo Sizzio cive Tridenti, et Ioanne Dominico Ricaldo de
Richaldis Pineti testibus. Perillustris dominus Georgius Ioannellius,
tamquam administrator perillustris, et venerabilis Praepositurae Tridenti, et
sic pro serenissimo domino archiduce Sigismundo Austriae etc., dignissimo
Praeposito, titulo locationis perpetualis renovandae in capite cuiuslibet
decimi noni anni, per tactum manus legitime investivit nobilem dominum
Christophorum Sizzium uti consiliarium, ac dominum Matthiam Ritium uti
massarium venerabilis Confraternitatis novae Misericordiae Orphanarum
Tridenti, nominatim de una petia terrae arativa, et vineata, sita in pertinentiis
Ravinae ai Campi longhi stariorim quinque circa, a mane cohaeret via
communis, meridie domini Alberti, sero via consortalis etc. quae
possidebatur per quondam dominum Ioannem Mariam Thin, pro annuo
affictu, et censu perpetuo unius starii frumenti pulchri, et bene conditionati,
et grossorum quindecim. Alexander Gislimbertus notarius scripsit.
5. Anno 1642, indictione decima, die iovis 23 ianuarii, in studio palatii
episcopalis Tridenti, praesentibus nobili, et spectabili domino Bernardino
Vasto notario, civeque Tridenti, et Philippo quondam Laurentii de Philippis
de Arco incola Tridenti testibus. Coram perillustri, et clarissimo
iurisconsulto cremonense domino Mainardo Trusso huius civitatis Praetore.
Domini Iulius, et Philippus fratres, filii quondam, domini Valentini de Fritiis
olim incolae Tridenti, ac haeredes quondam admodum reverendi domini
Georgii Fritii eorum patrui, dederunt, et in permutationem tradiderunt
venerabili Confraternitati Misericordiae Orphanarum Tridenti tres domos
cum hortis annexis, positas in vico Sanctae Mariae Maioris, cum onere
solvendi livellum venerabili Domui Dei Tridenti, et alium secundae
Praebendae de Meano in cathedrali Tridenti, quia e converso praefata
venerabilis Confraternitas Misericordiae dedit, permutandoque tradidit
praedictis dominis fratribus Fritiis domum haereditatis quondam magnifici
domini Francisci Celsi iacentem in civitate Tridenti, in angulo Cantoni, et
stabulum eiusdem haereditatis Celsae positum in dicto vico Cantoni, in
quadam androna, cum onere solvendi livellum Parebendae Flemarum dictae
Cathedralis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
6. Anno 1642, indictione decima, dei martis 28 ianuarii, in civitate
Tridenti, in refectorio monasterii Sancti Marci, praesentibus domino
Dominico quondam domini Antonii Toccoli, Ioanne quondam Thomae
Toccoli ambobus de Lacuna plebis Cavedeni, et domino Leonardo quondam
182

domini Bernardini Garniga testibus, constituti personaliter nobilis dominus
Leonardus a Monte Minister, nobilis dominus Maximilianus Mattheolus
Vicarius, nobilis, et excell.mus dominus Horatius Consolatus consiliarius,
dominus Matthaeus Riccius massarius venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti cohaeredis una cum venerabili Domo
Dei Tridenti aequis portionibus quondam magnifici domini Francisci Celsi
olim civis Tridenti, in executione Legati in eius testamento descripti,
dederunt, cesserunt, et in solutum tradiderunt admodum reverendis Patribus
Iacobo de Prato Priori, Petro de Philippis syndico, Laurentio de Monte
Elparo Baccalaureo, Thadaeo Fabri pratensi, Ioanni Mariae Montino quoque
pratensi, Hieronymo Riccio, Alexandro Faitello, Marco de Carlis tridentinis,
capitulariter, ter praepulsata campanula, ut moris est, congregatis, et totum
eorum conventum repraesentantibus, ius exigendi quatuor annuos census,
sive affictus. Dicti autem Patres promiserunt perpetualiter qualibet
hebdomada celebrare ad altare Sanctae Luciae, in eius capella positum,
Missas quatuor, et anniversarium iuxta consuetudinem ipsius conventus
omni anno tempore carnisprivii. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
7. Anno 1633, indictione prima, die sabbati 22 octobris, in civitate
Tridenti, in vico Cantoni, in thalamo domus a Monte. Praesentibus ser
Gottardo quondam Antonii Toccoli de Lacuna plebis Cavedeni, et ser
Dominico eiusdem fratre testibus. Nobilis dominus Leonardus a Monte civis
Tridenti, tanquam generalis administrator haereditatis quondam magnifici
domini Francisci Celsi olim civis Tridenti, absolvit, liberavit, franchitavit
nobilem dominum Maximilianum Mattheolum civem Tridenti, tanquam
Ministrum venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae
Misericordiae Orphanarum Tridenti ab ulteriori solutione affictus capitalis
renensium tercentorum, quem dicta venerabilis Confraternitas eidem
haereditati Celsae solvere tenebatur. Et hanc liberationem fecit pro
renensibus tercentis viginti uno, et tronis tribus, quos memoratus nobilis
dominus Maximilianus in monetis aureis, et argenteis exbursavit, numeravit,
ac dedit dicto domino Leonardo. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
8. Anno 1634, indictione secunda, die lunae 16 octobris, in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in studio meo. Praesentibus nobili, et
spectabili domino Ioanne Patritio Turcato notario, civeque Tridenti, et
domino Antonio quondam Iuliani Pathoni incola Tridenti testibus. Donna
Valentina filia quondam ser Baptistae de Castello de Trilaco, vidua relicta a
quondam Baptista Ioannono eiusdem loci, ad computum suae dotis vendidit
nobili, et spectabili domino Maximiliano Mattheolo notario, civique
Tridenti, tanquam Ministro venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae
183

Misericordiae Orphanorum Tridenti, et Matthaeo de Ritiis eiusdem
massario, revoltum terrenum, tegulis tectum, quem ita tectum conservare
perpetuo tenetur Ioannes Maria quondam Simonis de Piné, et alium
detectum, ambos terrenos in villa Trilaci positos, cum curtivo, quibus
cohaerent Franciscus de Piné, Ioannes Maria de Piné, et via communis. Ad
habendum etc. Pretio aestimato per Petrum Pedercinum incolam Trilaci
utrinque electum, renensium quinquaginta. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
9. Anno 1627, indictione decima, die mercurii 6 ianuarii, in Contrata
Lata civitatis Tridenti, in stuba domus infrascripti nobilis domini Matthioli
Ministri. Praesentibus nobili, et excell.mo domino Antonio Campo iuris
utriusque doctore, et Laurentio Saracino servitore infrascripti nobilis domini
Matthioli testibus. Nobilis, et spectabilis dominus Maximilianus Matthiolius
collegiatus, et civis Tridenti, tanquam Minister venerabilis Confraternitatis
S. Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, in executione decreti, de quo
in Libro actorum, dedit, et numeravit donnae Magdalenae alias orphanae,
filiae quondam Francisci Frelli olim molitoris Tridenti, et uxori ser
Vincentii filii quondam Blasii Zeni de Brentonico olim habitatoris Tridenti,
rhenenses viginti quiqnue in tot traieris, quos dicta donna Magdalena dedit,
et consiganvit dicto eius marito, et donnae Finae eius nurui, attenta
impaupertate mariti, etiam patris. Carolus Travaionus notarius scripsit.
Ioannes Baptista Longus notarius descripsit.
10. Anno 1626, indictione non notata, die martis 13 iunii (sic), in stuba
et habitatione infrascripti nobilis domini Ministri. Praesentibus domino
Dominico Salveto massario, et Laurentio Serasino de Ravina servitore dicti
nobilis domini Ministri testibus. Nobilis dominus Maximilianus Matthiolius
Minister, cum praesentia nobilis domini Iosephi Sardaneae Vicarii
venerabilis Confraternitatis Sancate Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti, dedit, et numeravit Annae, alias orphanae, de Barlachis de
Vezzano, nuptae Vigilio Caestarii de Supramonte mansatori nobilis domini
capitanei Alberti Balduini, a Man, scutatos vigintiquinque, alias assignatos
de Legato relicto per reverendum Patrem Mariam, alias Assensium
Triangium, ut in suis precibus, in tot talleris, cum quibus ibidem solverunt
lectum tempore matrimonii emptum a dicto domino Dominico massario pro
rhenensibus viginti tribus. Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes
Baptista Longus notarius descripsit. Sed pro 13 iunii legendum 13 ianuarii,
attenta litera dominicali D. dicto anno 1626 currente, iuxta quam die 13
iunii fuit dies sabbati.
184

11. Anno 1642, indictione decima, die martis 18 martii, extra Portam
Sanctae Crucis huius civitatis, in thalamo palatii perillustris, et clarissimi
consiliarii domini Francisci Particellae. Praesentibus Christophoro quondam
Gothardi Cagolae de Gabiolo Pahi plebis, Ioseph quondam Francisci de
Zanettis incola Villazzani, et Baltassare de Bernardis incola Mani testibus.
Nobilis dominus Leonardus a Monte Minister, nobilis dominus
Maximilianus Mattheolus Vicarius, nobiles, et excell.mi domini legum
doctores Horatius Consolatus, et Antonius Campus consiliarii, et dominus
Mattheus Rictius massarius venerabilis Confraternitatis gloriosissimae
Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, animadvertentes
miserrimum statum nobilis domini Ioannis a Turri, nobilis dominae Laurae
eius uxoris, et domini Gasparis utriusque filii, extremamque eorum
necessitatem, decreverunt misericordiae opus erga eos exercere, solvendo
eis renenses tercentos viginti, cruciferos septem, ex pretio unius petiae
terrae arativae, ac vineatae, alias vero broilivae, iacentis in pertinentiis
Gabioli, nuncupatae il Giardino, ipsius domini Ioannis a Turri, venditae
magnifico domino Andreae de Doris civi Tridenti, quia pluribus annis
livellum Confraternitati non solvit. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
12. Anno 1632, indictione decimaquinta, die veneris secunda aprilis, in
studio palatii episcopalis Tridenti. Praesentibus ser Iacobo quondam ser
Ioannis Antonii Toninae de Vigulo Basilicae, et domino Ioanne quondam
Dominici Gramatica bellasiense servo clarissimi domini Praetoris testibus.
Coram perillustri, et clarissimo iurisconsulto bellasiensi, domino Ioanne
angelo Castellio huius civitatis Praetore super cathedra pro tribunali sedente,
donna Maxentia alis uxor magistri Thomae Boschetti mareschalchi, olim
incolae in Burgo Sanctae Crucis huius civitatis, tanquam tutrix decreta
Melchiori, et Evae filiis suis, dedit, et permutando tradidit nobili domino
Maximiliano Mattheolo Ministro, et domino Antonio Pathono massario
venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae
Orfanarum Tridenti, suum hortum situm extra hanc civitatem moenibus
annexum, perticarum sexaginta, cum muro a duobus lateribus, cui a mane
adhaerent moenia civitatis, meridie nobilis dominus Marcus Antonius
Scutellius notarius civisque Tridenti, sero via communis, septentrione hortus
quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim olim civis Tridenti. Et hoc
fecit, quia e converso memoratus nobilis dominus Maximilianus Minister, et
dominus Pathonus massarius dederunt, in permutationem tradiderunt,
partuimque vendiderunt praedictae donnae Maxentiae tutrici hortum alium
eius habitationi viciniorem, dictis moenibus annexum, maioris valoris, cui a
mane cohaerent dicta moenia, meridie hortus Approvinus, sero via
communis, septentrione haeredes Rendenarii. Aestimatores eorumdem
185

hortorum fuerunt dominus Hieronymus Morellus, et dominus Antonius
Bagotius publici, atque iuirati stabilium huius civitatis aestimatores.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
13. Anno 1636, indictione quarta, die martis vigesimotertio decembris,
in civitate Tridenti, in Vico s. Benedicti, in studio meo. Praesentibus domino
Christophoro Ceschino cive Tridenti, et magistro Antonio quondam Iacobi
Zamboni de Comaseno Vallis Solis muratore, incola Tridenti testibus.
Illustris, et excell.mus dominus Marcus Antonius Bertellius iurisconsultus
tridentinus, archiducalis consiliarius tanquam haeres quondam magnifici
domini Gasparis Gorni olim civis Tridenti, absolvit, liberavit, franchitavit
nobilem dominum Leonardum a Monte Ministrum, nobilem, et excell.mum
phisicum dominum Iacobum Voltolinum Vicarium venerabilis
Confraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanarum Tridenti,
haeredis quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim olim civis
Tridenti, ab ulteriori solutione affictus stariorum quatuor frumenti ad taxam,
quem solvere tenebatur Sylvester quondam Thomae Negrioli de Tavernario,
virtute instrumenti die 13 ianuarii 1585 scriprti, et postea Ioannes eiusdem
Sylvestri filius, ac postremo dicta venerabilis Confraternitas possidens
terram obligatam, quia memoratus nobilis dominus Leonardus Minister
eidem excell.mo domin Bertellio exbursavit, numeravit, solvit, ac dedit
renenses viginti novem in taleris argenteis. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
14. Anno 1641, indictione nona, die lunae 18 novembris in villa, et
penes villam Gabioli plebis Pahi. Praesentibus magistro Petro quondam
Antonii de Peregrinis de Caldesio Vallis Solis sutore incola Tridenti,
Christophoro, et Simone fratribus filiis quondam Gothardi Cagolae de dicto
Gabiolo testibus. Alovisius Bevilaqua Curiae praetoriae tridentinae
commilito, in executione declarationis promulgatae a perillsutri, et
clarissimo iurisconsulto cremonense domino Mainardo Trusso civitatis
tridentinae Praetore, dominum Matthtaeum Riccium venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum
Tridenti massarium, posuit, et induxit in tenutam, et corporalem
possessionem cuiusdam petiae terrae broilivae, vitibus, et aliis arboribus
consitae, quantitatis unius plodii in circa, cui a mane cohaerent Trentini de
Gabiolo, a meridie nobilis dominus Ioannes a Turri, sero haeredes Gasparis
Bellotti, septentrione vas aquae ibi defluentis, quae adiudicata fuit pro
devoluta ob non solutum canonem. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
186

15. Anno 1641, indictione nona, die sabbati 14 augusti (sic), in civitate
Tridenti, in Vico Lato, in porticu domus Mattheolae. Praesentibus Francisco
quondam Melchioris de Piné de Trilaco, et magistro Francisco quondam
Ioannis Baptistae Tabarini sutore mediolanense in cola Tridenti testibus.
Donna Francisca filia quondam Bartholomaei de Fandt de Trilaco vidua
relicta a quondam Petro Pedercino, et Bartholomaeus filius quondam dicti
Petri Pedercini, dederunt, et in solutum tradiderunt nobili domino
Maximiliano Mattheolo Vicario, et domino Mattheo Riccio massario
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti arativam
stariorum trium seminis positam in pertinentiis Trilaci, loco a Dos, cui a
mane cohaeret Dossus communis, meridie Bartholomaeus quondam Ioannis
Marinelli, sero via consortalis, septentrione Bartholomaeus quondam Petri
de Fandt. Item arativam, et vineatam duorum stariorum, cum alia plantata
vitium, versus illustrem dominum capitaneum Carolum Trilacem, iacentem
in eisdem pertinentiis, cui a mane cohaeret ill.mus dominus Comes Petrus
Trilacus, meridie venerabilis Confraternitas praedicta, sero Antonius
quondam Petri de Fandt, septentrione illustris dominus Carolus Trilacus,
cum onere annuatim solvendi affictum franchitabilem ad taxam capitalis
renensium triginta illustri dominae Iuliae Gratiadeae. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit. Sed pro die sab. 14 aug. legendum die sab. 14 Septemb. ut
iuxta literam dominicalem F. conveniat cum die 14 mensis dies sabbati.
16. Anno 1581, indictione nona, die iovis secundo februarii, in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus infrascripti domini
Nicolai Ministri. Praesentibus domino Daniele quondam domini
Christophori de Clusolis, Christophoro filio quondam Antonii Cavedeni de
Sardanea, et Francisco Bailotta filio quondam Ioannis de Archo testibus.
Spectabilis dominus Nicolaus Clusolus Minister Fraternitatis Novae
Tridenti, magister Melchior Marazonus sutor massarius, magister
Gratiadeus de Leonardis de Comaio textor Tridenti Vicarius, et magister
Ioannes Maria de Stephaninis de Travaiado Brixiae habitator Tridenti, et
magister Gaspar faber lignarius Tridenti dell’Andrea de Ambrosiis de
Nogaredo Vallis Lagarinae, nec non magister Paulus de Ferrariis velutarius
Tridenti, et magister Paulus Ferabò, hii quatuor de Consilio dictae
Fraternitatis, omnes per se, et nomine absentium, et successorum, nomine, et
titulo locationis perpetualis secundum usum, et consuetudinem locationum
perpetualium Tridenti, pro una libra piperis integri etc. investiverunt
magistrum Christoforum fabrum ferrarium filium quondam Simonis de
Bernardis de Nogaredo habitatorem Tridenti, de una domo muris murata,
lignamine aedificata, stuba, cameris, apotheca, et aliis commoditaibus in ea
existentibus, coperta cupis, iacente in civitate Tridenti, in Contrata Sanctae
187

Mariae Maioris apud hos assertos confines, videlicet a mane apud haeredes
quondam domini Maphei de Frachazinis doctoris medicinae 26 , a meridie
haeredes quondam magistri Hieronymi de Zanis barberii, a sero viam
communem, a septentrione haeredes quondam Giroldi fabri. Donatus Bireta
notarius scripsit. Bartholomaeus filius quondam domini Ioannis Baptistae de
Nigris civis Tridenti publicus notarius ex licentia sibi concessa per
magnificum dominum Lazarum Foenutium olim Praetorem Tridenti
descripsit.
17. Anno 1630, indictione decimatertia, die lunae 8 aprilis, Tridenti, in
Contrata Lata, in stuba domus, et habitationis haeredum quondam nobilis
domini Laurentii Bassi. Praesentibus domino Antonio de Magistris de
Peresano (sic) Vallis Lagarinae, habitatore Tridenti, et magistro Antonio
quondam Ioannis Salacli de Nano Vallis Annaniae cerdone Tridenti testibus.
Nobiles domini Paulus, et Margaretha filii, et haeredes quondam nobilis
domini Laurentii Bassi civis olim Tridenti, cessionarii quondam magistri
Alexandri carterii, virtute pacti, quod habebat, et habet admodum
reverendus dominus Presbyter Georgius Fritius massarius illustris, et
venerabilis Capituli tridentini, tanquam emptor domus in Contrata
Furnorum, seu Sanctae Mariae Maioris Tridenti a domina Barbara Pruchera,
de se quandocumque franchitando a solutione affictus capitalis renensium
biscentum constituti super suprascripta domo, absolverunt, liberarunt, et
franchitarunt suprascriptum admodum reverendum dominum Georgium ab
ulteriori solutione, et praestatione antedicti affictus. Et hoc fecerunt
nominatim pretio renensium biscentum, quos dictus admodum rev. dominus
Georgius dedit, solvit, et numeravit dictis dominis Bassis in tot taleris
argenti bonis, usualibus, et expendibilibus. Antonius Bernardellus filius
quondam domini Caroli civis olim Tridenti, notarius collegiatus Tridenti
scripsit.
18. Anno 1641, indictione nona, die iovis duodecimo decembris, in
civitate Tridenti, in vico Sanctae Mariae Maioris, in stuba Consilii
venerabilis Domus Dei. Praesentibus domino Leonardo quondam domini
Bernardini Garnigae cive Tridenti, et ser Petro quondam Vigilii Pessatae
incola Tridenti testibus. Illustres, et excell.mi domini Nascimbenus
Sembenus Minister, Ioannes Gaspar Migatius Vicarius, et Hieronymus
Melchiorius consiliarius venerabilis Confraternitatis Domus Dei Batutorum
Laicorum Tridenti, et specialiter ad hunc effectum a toto Consilio eiusdem
venerabilis Confraternitatis deputati, dederunt, cesserunt, et in solutum
26 In margine: Vide infra Pacco 12, n. 131.
188

tradiderunt nobili domino Leonardo a Monte Ministro, atque illustri, et
excell.mo legum doctore Domino Horatio Consolato consiliario venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum
Tridenti uti cohaeredi quondam magnifici domini Francisci Celsi olim civis
Tridenti, suam dimidiam domus dictae haereditatis Celsae positae in hac
civitate Tridenti, in angulo Cantoni, cui toti a mane cohaeret magnificus
dominus Franciscus Tonietus, meridie nobilis dominus Christophorus
Voltolinus cives Tridenti, ab aliis via communis. Item suam dimidiam
stabuli positi in Vico Cantoni annexi domui spectabilis domini Antonii
Coracini civis Tridenti, cui a mane, et meridie cohaeret dictus dominus
Antonius Coracinus, sero Androna communis, septentrione magnificus
dominus Innocentius Micheletus. Item suam dimidiam terrae arativae
positae in pertinentiis Buschi plebis Civezzani. Ad habendum etc. Pretio
convento pro dicta dimidia renensium mille centum, quos dicti domini
intervenientes pro venerabili Confraternitate Domus Dei compensarunt in
Legato renensium etc. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit,
19. Anno 1641, indictione nona, die iovis 12 decembris, in civitate
Tridenti, in Vico Sanctae Mariae Maioris, in una stuba versus sero
respiciente, venerabilis Domus Dei. Praesentibus domino Leonardo filio
quondam domini Bernardini Garnigae cive Tridenti, et ser Petro quondam
Vigilii Pessatae incola Tridenti testibus. Illustres, et excell.mi domini
Nascimbenus Sembenus Minister, Ioannes Gaspar Migatius Vicarius, et
Hieronymus Melchiorius consiliarius venerabilis Confraternitatis Domus
Dei Batutorum Laicorum Tridenti ex una, nobilis dominus Leonardus a
Monte Minister, et illustris, atque excell.mus dominus Horatius Consolatus
consiliarius venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanorum Tridenti parte ex altera, et specialiter ad hunc
effectum ab utraque Confraternitate deputati, devenerunt ad divisionem
affictuum, qui reperti feurunt in haereditatibus quondam magnificorum
dominorum Gasparis Bizeri, et Francisci Celsi olim civium Tridenti, quos
diviserunt in duas partes, quarum prima sorte obvenit venerabili Domui Dei,
et secunda remansit venerabili Confraternitati Misericordiae. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit. Porro affictalini Misericordiae fuerunt Giacomo
Merler da Meano. Giacomo Carlin da Fierozzo. Signor Agnol Gebel di
Perzine. Cristofforo di Zeni da Roncogno. Andrea da Clogna.
Gioangiacomo Frizera da Vezzan. Giacom Pedercin, o sia Paisan da Caden,
et a suo nome il sig. Pasin Salvoti di Trento. Melchior dalle Frate pieve di
Civezzano. Andrea Andreaus da Poho, come sigurtà d’Antonio Fioriani.
Antonio Moratello da Vigol Vattaro. Leonardo Cimonato da Cognola.
189

Leonardo di Thomasi habita al Monte. Michel Benini da Vezzan. Misser
Andrea Bartolommeo suo figliolo.
20. Anno 1630, indictione decimatertia die sabbati secundo mensis
martii, Tridenti in Contrata Platheolae, in stuba domus, et habitationis
infrascripti admodum reverendi domini emptoris. Praesentibus domino
Hieronymo filio quondam domini Ioannis Mariae Battaliae de Tridento, et
domino Salvetto filio quondam domini Ioannis Salvetti de Vigulo Basilicae
habitatore Tridenti testibus. Magnifica domina Barbara filia quondam
domini Nicolai Prucheri elestetensis (Selestetensis) diu habitatrix Tridenti,
vendidit admodum reverendo domino presbytero Georgio, filio quondam
domini Philippi Fritii civis olim Tridenti, massario illustris, et venerabilis
Capituli Tridenti, et eiusdem cathedralis ecclesiae capellano, unam domum
muris muratam, lignaminibus aedificatam, tegulis coopertam, cum stuba,
coquina, thalamis, apotheca, et cella vinaria, ac aliis commoditatibus in ea
existentibus, sitam, et iacentem in civitate Tridenti, in Contrata Furnorum,
sive Orphanorum Sanctae Mariae Misericordiae, cui a mane cohaeret via
consortalis, a meridie dictus reverendus dominus emptor, a sero, et
septentrione nobilis dominus Aldrigetus Hieremia: pretio renensium
septingentorum ratione tronorum quatuor cum dimidio pro singulo renense.
Cum pacto quod dicta domina Barbara venditrix possit manere, et habitare
in suprascripta domo toto tempore viate suae absque alio affictu, solvendo
tamen collectas ordinarias, et singulo anno unum par pullorum caponorum
dicto admodum reverendo domino emptori in signum dominii, et
patronantiae dictae domus. Cumque onere solvendi annuatim affictum
franchitabilem capitalis renensium biscentum, in ratione quinque pro
centum, haeredibus quondam nobilis domini Laurentii Bassi civis Tridenti.
Antonius Bernardellus filius quondam domini Caroli civis olim Tridenti
notarius scripsit.
21. Anno 1643, indictione undecima, die veneris 25 septembris,
Tridenti, in Contrata Lata, in studio mei notarii. Praesentibus domino
Baptista filio quondam Antonii Frizeriae de Vezano, magistro Iosepho
Matheoto vegetario, et domino Ioanne Michaele filio quondam domini
Antonii de Magistris, omnibus Tridenti habitatoribus testibus. Magnificus
Ioannes Michael filius quondam domini Ioannis Mazolae aurifex, et civis
Tridenti, vendidit, et cessit domino Mathiae Riccio, tanquam massario
venerabilis Confraternitatis Novae Sanctae Mariae Misericordiae Tridenti,
ius exigendi affictum franchitabilem stariorum 12 frumenti ad taxam, qui
solvitur omni anno in Sancto Michaele, et eius octava per donnam Mariam
uxorem quondam Ioannis Baptistae Caldonatii, et Vigilium eius filium de
190

Cognola, pretio renensium septuaginta duorum in ratione tronorum 4½,
quod pretium dictus dominus Mathias massarius solvit in tot ducatonis
venetis argenti dicto domino Ioanni Michaeli venditori. Maximilianus filius
quondam nobilis et excell.mi archiatri, et consiliarii caesarei domini Petri
Andreae Matthioli notarius scripsit.
22. Anno 1587, indictione decimaquinta, die martis tertia februarii, in
Contrata Sancti Benedicti civitatis Tridenti, in stuba domus habitationis mei
notarii infrascripti. Praesentibus domino Petro filio quondam ser Iacobi
Fantelli de Tridento, Iacobo Lasino officiale Curiae Tridenti, Mafeo
quondam Dominici de Calaveriis de Pissavacha, et Thomasio filio quondam
Vincentii de Lorentiis de Garniga vetera (sic) testibus. Leonardus filius
quondam Baptistae de Fillipis de Civezano districtus Tridenti, nunc
habitator alla Strada supra villam Cognolae, vendidit egregio domino
Vincentio filio quondam domini Ioannis Mariae Consolati civi Tridenti,
unum affictum perpetualem stariorum duodecim frumenti, ad communem
mensuram Tridenti, quem posuit, et assecuravit super tribus filariis terreni,
cum tribus filariis vitium intus, petia terrae aratoriae, et vineatae, positae
alla Strada praedicta, apud domum ipsius venditoris, videlicet super tertio,
quarto, et quinto filariis immediate sequentibus primum, et secundum
filarios versus meridiem, quantitatis stariorum sex seminis in circa, pretio, et
finito mercato rainensium septuagintaduorum in ratione librarum quinque
bonae monetae de Marano pro singulo rainense, quos dictus dominus
emptor exbursavit, et numeravit dicto venditori in tot monetis argenteis
venetis. Ioannes Franciscus Turcatus filius quondam spectabilis, et egregii
notarii domini Ioannis Patricii Turci publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius, et civis Tridenti scripsit.
23. Anno 1604, indictione secunda, die dominico quarta mensis iulii, in
Contrata Macelli civitatis Tridenti, in saleta domus infrascripti domini
emptoris. Praesentibus ser Andrea quondam Dominici de Poulis, et
Bernardo quondam Francisci de Bernardis ambobus de Cadeno testibus.
Melchior quondam Antonii quondam Balsii a Busco plebis Civezani
districtus Tridenti, agens nomine proprio, et nomine Blasii eius fratris,
vendidit nobili domino Vincentio quondam domini Ioannis Mariae
Consolati civi Tridenti, unum affictum stariorum quindecim frumenti ad
taxam, ad communem mensuram Tridenti, quem posuit, et assecuravit super
una eius petia terrae arativa, et prativa quantitatis stariorum decem seminis
in totum in circa, cum arboribus fructiferis intus, iacente apud domum ipsius
venditoris, in loco dicto alla Casa, pretio rainensium nonaginta, quos dictus
nobilis dominus emptor numeravit dicto venditori in tot monetis argenteis.
191

Pro venditore fideiussorem se constituit Andreas quondam Ioannis Fachini
Vallis Tellinae, habitator in dicta villa Buschi. Ioannes Patritius filius
quondam nobilis, et egregii domini Ioannis Francisci Trenti Turcati olim
notarii civisque Tridenti, publicus imperiali auctoritate pariter notarius,
instrumentum hoc rogatum per dictum quondam genitorem suum ex suo
originali descripsit.
24. Anno 1616, indictione decimaquarta, die sabbathi primo mensis
octobris, in civitate Tridenti, in Contrata Longa, in studio domus
habitationis infranominati emptoris. Praesentibus magistro Bartholomaeo
quondam Valentini Cescati de Iseria Vallis Lagarinae ormesinario, et
magistro Matthaeo quondam Christophori de Leonardis de Spauro Maiori
Vallis Annaniae habitatoribus Tridenti testibus. Dominus Gaspar filius
quondam domini Leonardi Tachelli civis Tridenti, uti cessionarius magnifici
domini Balthassaris Thicini civis Tridenti vendidit, cessit, et tradidit
magistro Ludovico quondam Pecini dell’Ava figulo Tridenti, unum affictum
stariorum duodecim frumenti ad taxam, qui solvitur per haeredes quondam
Leonardi de Philippis a Strata Cognolae. Item alium affictum stariorum
tresdecim frumenti ad taxam, qui per eosdem haeredes solvitur. Et hoc fecit
pretio renensium centum quinquaginta. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
25. Anno 1631, indictione decimaquarta, die veneris secunda maii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in thalamo domus
Confraternitatis beatissimae Virginis Maria della Misericordia. Praesentibus
magnifico domino Helia quondam magnifici domini Pauli Nauritii, domino
Laurentio quondam Andreae Collini, Antonio quondam Iuliani Pathoni,
Antonio quondam domini Georgii Pompeati, Dominico quondam Iacobi
Cobeni de Ravina, Antonio quondam Ioannis Boneti de Cadeno, omnibus
nunc incolis Tridenti, et nobili domino Maximiliano Mattheolo cive Tridenti
testibus. In dicto loco existens, in lecto decumbens donna Ioanna filia
quondam Hieronymi Squarcini de Cemo de Co’ de Pont Vallis Camonicae
dudum incola Tridenti, fecit suum nuncupativum testamentum, quo
mandavit cadaver suum humari in monumento Confraternitatis posito in
ecclesia Sanctae Mariae Maioris, et in eadem ecclesia celebrari exequias
suas funerales, cum septimo, trigesimo, et anniversario secundum suam
conditionem, necnon Missas divi Gregorii semel tantum. Item iure Legati
reliquit singulis puellis orphanis in domo Misericordiae degentibus tronum
pro qualibet, et pariter dominae Ioannae, dominae Margaretae Priorae
valorem traversae tellae turchinae. Iure Legati reliquit filiis quondam
Bernardini sui fratris affictum, quem solvere tenetur magnificus dominus
192

Gandinus Zambaitus mercator, civisque Tridenti, inter eos dividendum
aequali portione. In omnibus aliis suis bonis, iuribus, et actionibus suam
univesalem haeredem instituit, et nominavit venerabilem Confraternitatem
Beatissimae Virginis Mariae della Misericordia Orphanarum Tridenti, in
qua ipsa pluribus annis vitam suam peregit. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
26. Anno 1631, indictione decimaquarta, die martis 20 maii, Tridenti, in
thalamo venerabilis domus Confraternitatis novae Orphanarum Tridenti.
Praesentibus domino quondam Iacobi Cobeni de Ravina, et Ioanne quondam
Francisci de Adamis de Garzano testibus. Nobilis dominus Maximilianus
Mattheolus tanquam Minister praedictae Confraternitatis consignavit, et
tradidit nobili domino Ioanne Iacobo Festo chirurgo incolae Tridenti, uti
procuratori filiorum Ioannis de Zanetis de Zuclo plebis Thioni, nempe
Bonae, Catharinae, Caeciliae, Antoniae, Martini, Antonii Iacobi haeredum
quondam dominae Antoniae de Franzis, alias in dicta Confraternitate
Priorae, mobilia, affictus, et pecunias in eadem haereditate, et in domo
praedicta inventa. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
27. Anno 1631, indictione decimaquarta, die mercurii 28 maii, Tridenti,
in Contrata Sancti Benedicti, in thalamo meae habitationis. Praesentibus
magnifico domino Ioanne Iacobo Lisono cive Tridenti, domino Paulo
quondam nobilis domini Laurentii Bassi olim civis Tridenti, et ser Vigilio
quondam Petri Pessatae molitore testibus. Dorothea filia quondam Petri
Nardelli de Cadeno, uxor Christeli quondam Antonii de Christelotis de
Romagnano, cum illius praesentia, et consensu absolvit, et liberavit
dominum Antonium Pathonum massarium Confraternitatis novae
Orphanarum Tridenti, haeredis quondam magnifici domini Ioannis Mariae
Thim olim civis Tridenti, ab ulteriore solutione renensium quinquaginta ipsi
legatorum ab ipso domino Thim ultimo eius testamento in rogitis nobilis, et
spectabilis domini Maximiliani Mattheoli notarii Tridenti celebrato.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
28. Anno 1632, indictione decimaquinta, die ultimo mensis decembris,
in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in thalamo domus meae
habitationis. Praesentibus domino Ioanne Baptista quondam domini Antonii
Magati mediolanense, et Laurentio quondam Marci Zanolli incolis Tridenti
testibus. Magnificus dominus Ioannes Maria Thim olim civis Tridenti suo
ultimo testamento, iure Legati reliquit Margaretae quondam Antonii de
Supramonte suae tunc ancillae renenses quinquaginta: suis autem codicillis
tempore contagii iam defluxi adderat (addiderat) alios renenses
193

quinquaginta. Quae quidem Margareta eodem tempore decessit, instituta sua
haerede universali venerabili presbytero domino Francisco Vaitelino
ecclesiae Sanctae Mariae Maioris huius civitatis. Quae dominus Antonius
Pathonus tanquam massarius venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanarum Tridenti, haeredis institutae a dicto domino
Thim, in extinctionem dictorum Legatorum dedit, cessit, et renuntiavit cum
praesentia, et consensu nobilis domini Maximiliani Mattheoli dictae
Confraternitatis Ministri, praedicto venerabili presbytero domino Francisco
Vaitelino pro se, et suis haeredibus acceptanti, ius exigendi annuum censum,
sive affictum stariorum septem frumenti ad taxam, quem annuatim solvere
tenetur Bartholoameus quondam Vigilii Corradelli de Trilaco super petia
terrae arativa, et vineata, iacente in pertinentiis Trilaci, loco a Casalin,
pretio renensium quadragintaduorum: alios renenses etc. Qua solutione
stante dictus venerabilis dominus Vaitelinus absolvit, dictum massarium,
eique restituit, et reconsignavit affictum praedictum, ut ipse, ac eius
successores annuatim duodecima mensis novembris in perpetuum celebrari
curet anniversarium in praedicta ecclesia Sanctae Mariae Maioris, cum
Missa in cantu, et duabus submissa vice, pro salute animae dictae
Margaretae. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
29. Anno 1633, indictione prima, die iovis sexto ianuarii, in civitate
Tridenti in Vico Lato, in thalamo Domus Hieremiae. Praesentibus Antonio
filio Ioannis de Ceschinis de Lasino, et Odorico filio quondam Ioannis
Thomelati de Canezia testibus. Magnificus dominus Ioannes Maria Thim
olim civis Tridenti suo ultimo testamento iure Legati reliquit Catharinae
filiae quondam Petri Nardelli de Cadeno renenses quinquaginta, quos ipsa
Catharina cessit nobili, et spectabili domino Ioanni Antonio Hieremiae civi
tridentino 1632, die ultimo februarii. In cuius Legati extinctionem dominus
Antonius Pathonus tanquam massarius venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti, haeredis testamentariae dicti quondam
domini Ioannis Mariae Thim, liberavit, et franchitavit dictum nobilem
dominum Ioannem Antonium Hieremiam ab ulteriori solutione affictus
stariorum quinque frumenti ad taxam, quem solvere tenebatur nomine
Ioannis Bartholi de Supramonte ob acquisitionem ab eo factam anno 1629,
die 23 octobris etc. Et idem dominus Hieremias cessionarius dictae
Catharinae absolvit, et liberavit dictum dominum Pathonum massarium ab
ulteriori dicti Legati solutione. Sebastianus Sicilianus notarius collegiatus
Tridenti scripsit.
30. Anno 1633, indictione prima, die sabbati 19 martii, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in thalamo domus Mattheolae. Praesentibus
194

nobilis,et excell.mo legum doctore domino Antonio Campo, et Francisco
filio Gulielmi Cestini de Villazzano testibus. Nobilis dominus Maximilianus
Mattheolus Minister, et dominus Antonius Pathonus massarius venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae Virginis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
haeredis testamentariae quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim,
olim civis Tridenti, in executione Legati facti per ipsum dominum Ioannem
Mariam ad beneficium ecclesiae beatae Virginis Mariae supra Lastas
Tridenti, dederunt, cesserunt, et renuntiarunt admodum reverendo
presbytero domino Ioanni Paulo Parisio fabricae dictae ecclesiae
administratori, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum
quatuor frumenti ad taxam, quem solvit Ioseph Fadanellus de Cadeno, sive
Dominicus eiusdem filius, super arativa stariorun quatuor, iacente in
pertinentiis Cadeni in Ceman, cui a mane cohaeret via communis, meridie
ipse venditor, sero semita consortalis, septentrione via consortalis, quae
nunc possidetur per Petrum de Zenariis molitorem Tridenti, uti haeredem
dicti Fadanelli virtute constitutionis die 12 septembris 1569 celebratae:
quem dominus Thim acquisivit ab Ursula quondam Leonardi campanarii
uxore Ioannis de Gaiffis die 27 februarii 1612. Hinc idem admodum rev.
dominus Ioannes Paulus virtute muneris sibi impositia perillsutri, et multum
rev.do domino Luca Machaneo Vicario generali in spiritualibus Tridenti
absolvit, et liberavit dictam Confraternitatem ab ulteriore solutione dicti
Legati. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
31. Anno 1634, indictione secunda, die iovis 15 iunii, in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in studio meo. Praesentibus ser
Ioanne quondam Iacobi de Georgiis de Pantheo Pahi incola alli Spini, et
magistro Christophoro quondam Georgii Marcheti viatore incola Tridenti
testibus. Dominus Antonius Pathonus uti massarius venerabilis
Confraternitatis Gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti, absolvit, liberavit, et franchitavit nobilem, et spectabilem dominum
Ioannem Patricium Trent Turcatum ab ulteriori slutione affictus stariorum
quinque frumenti ad taxam, quem solvere tenebatur nomine Antonii
quondam Laurentii Banaletti de Supramonte ob acquisitionem ab eo factam
de domo, et horto, quia e converso idem dominus Turcatus tanquam ius
habens ab haeredibus quondam Antoniae filiae quondam Ioannis de
Bortholis de Supramonte absolvit, liberavit, quietavit dictum dominum
massarium ab ulteriori solutione renensium quinquaginta dictae Antoniae
legatorum a quondam magnifico domino Ioanne Maria Thim cive Tridenti,
qui dictam Confraternitatem haeredem instituit. Pro dicto domino Turcato
autem se fidiussorem constituit nobilis, et excell.mus dominus Iacobus
Campanella civis Tridenti. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
195

32. Anno 1634, indictione secunda, die iovis secundo novembris, in
civitate Tridenti, in vico Santi Benedicti, in thalamo domus meae.
Praesentibus ser Odorico quondam Lunardi de Thomasiis de Villa
Montaneae, et ser Odorico quondam Nicolai Bampae a Dosso Seregnani
testibus. Magnificus dominus Ioannes Maria Thim, olim civis Tridenti, suo
ultimo testamento legaverat Luciae filiae quondam Botholi de Bortholis de
Supramonte renenses quinquaginta eidem tempore nuptus solvedos, instituta
haerede universali venerabili Confraternitate Gloriosissimae Virginis
Mariae Misericordiae Orphanarum Tridenti. Quare Bartholomaeus filius
Petri Pedercini de Covalo incola Trilaci, tanquam maritus praedictae Luciae,
et dictus Petrus eius pater, ambo fassi sunt, vere, et cum effectu habuisse, et
recepisse nomine dictae Luciae, dictos renenses quinquaginta in pecuniis a
nobili domino Maximiliano Mattheolo dictae Confraternitatis Ministro.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
33. Anno 1635, indictione tertia, die martis decima nona iunii, in
civitate Tridenti, in Contrata Longa, in palatio ill.mi, et excell.mi domini
Comitis Matthiae Galassii. Praesentibus magistro Ioanne Baptista Zucchino
de Roboreto, et Balthassare Malanotto de Tertiolasio plebis Maletti testibus.
Nobilis, et multum rev.dus dominus Blasius de Oliveriis civis tridentinus,
dedit, vendidit, et tradidit ill.mae dominae Comitissae Margaretae de
Wolgenstain, natae de Arco, eius vita durante per se ementi, et recipienti, ac
post eius mortem pro Fraternitate nova Sanctae Mariae Misericordiae, cui
ratione Legati,ac omni meliori modo etc., cessit, ac donavit infrascriptum
affictum, cum onere sibi celebrandi pro anima sua in singulo mense Missam
unam, cum hoc, quod dicto domino Balsio vivente si celebrare eas poterit, et
voluerit, a nemine perturbari possit, stariorum sexdecim, et duorum
tertiorum alterius starii frumenti ad taxam, et iuxta formam Constitutionum
ill.mae Superioritatis de censibus creandis etc., quem censum posuit, et
fundavit super una eius petia terrae arativa, et vineata, sita in pertinentiis
Vellae, in loco dicto la Passua, quatuor plodiorum circiter etc. infra hos
confines: a mane dominos fratres Lisonos, a meridie, et sero dictum
dominum venditorem, a septentrione Adicem. Cum pacto perpetuo
redimendi dicto rev.do reservato. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
34. Anno 1643, indictione undecima, die martis 19 maii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus
Antonio quondam Iacobi Buez incola Maderni, et Aldrigeto quondam
Bartolomaei de Zenis de Brosino incola Tridenti testibus Salvator filius
quondam Ioannis Clementi de Martignano vendidit nobili domino Leonardo
196

a Monte civi Tridenti, tanquam Ministro venerabilis Confraternitatis
Gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, pro
dicta venerabili Confraternitate, et alia venerabili Confraternitate Batutorum
Laicorum Domus Dei Tridenti, tanquam haeredibus quondam magnifici
domini Francisci Celsi olim civis Tridenti, il solutum acceptanti, suam
domum muris muratam, lignaminibus constructam, scandulis tectam,
positam in Martignano, cum omnibus commoditatibus in ea existentibus,
pretio convento renensium nonaginta sex, et curciferorum quadraginta
septem, quos dictus Salvator compensavit in debito, quod habebat cum dicta
haereditate Celsa. Pacto ipsi Salvatori, et eius haeredibus reservato
redimendi eam quandocumque. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
35. Anno 1643, indictione undecima, die sabbati 27 iunii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo Domus a Monte. Praesentibus
nobili domino Sigismundo filio quondam nobilis domini Sigismundi
Saraceni civis Tridenti, et Ioanne quondam Ioannis Antonii de Valentinis de
Lasesio, incola in villa Basilicae plebis Pineti testibus. Dominus Ioannes
Baptista filius quondam domini Ioannis Petri de Cemis olim civis Tridenti,
agens suo proprio, ac nomine dominorum Bernardini, et Francisci fratrum
suorum in ciommunione bonorum viventium, vendidit nobili domino
Leonardo a Monte civi Tridenti Ministro, etdomino Matthaeo Riccio
massario venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti, petiam terrae arativam, et vineatam,
positam in pertinentiis Tridenti, in Regula Velae loco alla Scala, cui a mane
cohaerent haeredes quondam magnifici domini Stephani Tessarii, meridie
via communis, sero ipsa venerabilis Confraternitas, pretio renensium
quingentorum, quos dominus Ioannes Baptista venditor fassus est iam annis
duobus vere pecunia numerata habuisse, causa solvendi diversa haereditatis
paternae debita, a praefato nobili domino Ministro. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
36. Anno 1643, indidctione undecima, die lunae 21 septembris, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo Domus a Monte.
Praesentibus ser Leonardo quondam ioannis de Thomasiis de Villa
Montaneae, et Antonio quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello Pahi
testibus. Ser Udalricus filius quondam alterius ser Udalrici Bertholoti de
Vigo plebis Meani, vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et
domino Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive
affictum stariorum quinquaginta frumenti ad taxam, et Constitutiones
tridentinas, quem posuit super sua arativa, et vineata stariorum sex, cum
197

prato ennexo eiusdem quantitatis, sita in pertinentiis Vigi praedicti, loco al
Bus, pretio renensium tercentorum, quos dictus nobilis dominus Leonardus
Minister in tot ducatonis exbursavit, ac dedit praedicto Udalrico. Pacto ipsi
Udalrico, et suis haeredibus reservato, se quandocumque liberandi a
praedicti affictus praestatione. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
37. Anno 1643, indictione undecima, die iovis 29 octobris, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in studio meo. Praesentibus magistro
Simone quondam Christophori Ravelli de Mezzana Vallis Solis pistore, et
magistro Ioanne Iacobo quondam Ioannis Aliprandini de Livo eiusdem
Vallis Solis lapicida, ambobus incolis Tridenti testibus. Nobilis, et
excell.mus dominus legum doctor dominus Ludovicus a Turri civis Tridenti,
tanquam cessionarius nobilis domini Philippi Consolati olim civis Tridenti,
ob cessionem scriptam a spectabili domino Ioanne Patricio Turcato notario
die 29 iulii 1624, vendidit, cessit, et renuntiavit domino Matthaeo Riccio
massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum quindecim frumenti
ad taxam ab haeerdibus quondam Melchioris quondam Antonii olim Blasii a
Busco plebis Civezzani, pro renensibus nonaginta, quos dictus dominus
massarius in monetis aureis, et argenteis exbursavit, solvit, ac dedit dicto
excell.mo domino cedenti. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
38. Anno 1641, indictione nona, die iovis 21 novembris, in civitate
Tridenti, in Vico Longo, in sala domus Gratiadeae. Praesentibus Antonio
quondam Baptistae de Prandis de Trilaco, et Bartholomaeo quondam
Leonardi de Endricis eiusdem loci testibus. Nobilis domina Isabella filia
quondam illustris, et clarissimi consiliarii domini Hieronymi de Gratiadeis,
agens per se, et suos haeredes, ac nomine nobilis domini Pauli de Gratiadeis
sui nepotis, franchitavit dominum Matthaeum Riccium tanquam massarium
venerabilis Confraternitatis Misericodiae Orphanarum Tridenti, atque
Ioannem filium Antonii de Fandt de Trilaco, praesentes, pro dicta venerabili
Confraternitate, et dicto Antonio de Fandt acceptantes, ab ulteriori solutione
affictus stariorum sex, et duorum tertiorum frumenti, quem solvebant dictus
Antonius de Fandt, et quondam Petrus Pedercinus, quia dictus dominus
massarius triginta, et dictus Ioannes de Fandt decem renenses in monetis
aureis, et argenteis solverunt dictae dominae Isabellae. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
39. Anno 1633, ac 1634. Acta in causa coram illustri, et clarissimo
domino Ioanne Angelo Castellio de Bellasio Ducatus Mediolani honorabili
Praetore Tridenti, inter Antonium Patonum massarium venerabilis Frataliae
198

novae, ac Antonium Margonum supra Toblinum, pro affictu stariorum
quatuor frumenti constituto super una petia terrae arativa, et vineata
stariorum quatuor, vel circa, in campanea Margoni, ubi dicitur alle Braide.
40. Anno 1640. Carte risguardanti ciò, che madonna Antonia Franzi
Priora della venerabile Confraternita della Misericordia delle Orfane di
Trento, ha lasciato alle sue nezze Cattarina, Cecilia, ed Antonia figlie nubili
del quondam Zuanetto di Zuclo della pieve di Tione.
41. Anno 1630, indictione decimatertia, die martis 16 aprilis, Tridenti,
in Contrata Cantoni, in stuba domus haeredum quondam magnifici domini
Francisci Celsi. Praesentibus magnifico domino Antonio Linarolo cive
Tridenti, et domino Petro quondam Panthaleonis d’Anna sabaudiense
merciario Tridenti testibus. Magnifica domina Lucretia vidua relicta
quondam magnifici domini Francisci Celsi aromatarii, et civis Tridenti,
ratificando quaecumque actitata, et gesta per nobiles dominos alias
deputatos parte venerabilium Domus Dei, ac Fraternitatis Novae
Orphanarum haeredum suprascripti quondam domini Francisci hucusque
circa dictam haereditatem, in omnibus aliis causis, et occasionibus, ad hoc
ut pro quocumque interesse eiudem dominae Lucretiae usufructuariae
bonorum eiusdem domini Francisci mariti valide, et legitime fieri possint,
quibus interesse attenta eius qualitate minime potest, constituit suum
procuratorem nobilem, et spectabilem dominum Iosephum Zellum eius
genitorem specialiter, et expresse ad ipsius nomine interessendum, et
interveniendum in omnibus, et quibuscumque occasionibus occasione dictae
haereditatis. Antonius Bernardellus notarius scripsit.
42. Anno 1641, indictione nona, die mercurii sexto martii, perillustris,
et clarissimus dominus Mainardus Trussus iurisconsultus ceremonensis,
civitatis tridentinae Praetor, sedens pro tribunali ad bancum iuris solitum in
salono palatii episcopalis Tridenti. Praesentibus spectabilibus dominis
Antonio Bernardello, et Ioanne Patritio Turcato notariis testibus, declaravit
broilum a nobili domino Ioanne a Turri possessum esse obnoxium solutioni
annui livelli librarum 27 cum dimidia erga venerabilem Confraternitatem
Misericordiae, et ideo ob non solutum per plures annos canonem, dictum
dominum Ioannem cecidisse a iure, quod habet in dicto broilo, illudque
dictae venerabili Confraternitati esse devolutum, et utile dominium cum
directo consolidatum. Praesens fuit dominus Matthaeus Riccius tanquam
massarius venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
cum nobili et excell.mo domino Antonio Campo suo advocato. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
199

43. Anno 1639, die primo maii nobilis domina Cornelia Tabarella uxor
nobilis domini Octavii Tabarelli, et olim excell.mi doctoris domini Francisci
Calavini, suum testamentum condidit, in quo venerabili Fraternitati novae
Sanctae Mariae Misericordiae iure Legati reliquit pro salute animae suae
petiam terare arativam, et vineatam alli Marochi, o sia a Costa cum nemore,
quantitatis perticarum 1655 aestimatam renensibus 720, cum onere solvendi
livellum venerabili Praepositurae Tridenti, et in perpetuum celebrari
faciendi singulo anno Missas quinque submissa voce, nempe in die s.
Francisci in ecclesia s. Mariae ad altare dominorum de Calavinis, sive s.
Francisci, Sebastiani, et Rochi pro salute animae praedicti domini Francisci
Calavini eius primi mariti Missam unam. Item ad dictum altare in die
omnium defunctorum pro salute animae nobilis diminae testatricis, et
praedciti excell.mi domini Francisci primi mariti Missas duas. Item in dicta
die omnium defunctorum pro anima nobilis dominae Corneliae Trilacae
Missas duas, signando super illius sepultura, quae est penes campanas.
Haerdem suum instituit nobilem dominum Octavium Tabarellum suum
maritum. Malfattus Oliverius de Malfattis notarius Tridenti collegiatus
scripsit.
44. Anno 1643. Processus in causa Butarina, et de Fandt de Trilaco,
cum venerabili Confraternitate Nova Orphanarum Tridenti pro quodam
affictu.
45. Anno 1603, ac 1636. Lettere scritte, e ricevute da madonna
Giovanna Squarcini de Cemmo della Valle Camonica, che fu maestra delle
Orfane in Trento. Una dell’anno 1603 ha questa inscrizione: Al Molto
Magnifico Sig. il Sig. Francesco Sardagna-Trento. In Contrata Larga.
46. Anno 1638. Nota degl’instrumenti, ed investiture, che si ritrovano
nel carner segnato colla Lett. A. e numero 7. Da questa nota si ha, che
fecero loro erede universale co’ loro testamenti nell’anno 1529 donna Maria
figlia quondam Nicolò Bampa da Vigo di Cavedine, abitante in Trento: e
donna Antonia di lei sorella parimente abitante in Trento: e donna Fior figlia
quondam Bagotio segador da Bagolino abitante in Trento. Nel 1530 Donato
figlio quondam Andrea de’ Bailoni da Sopramonte. Nel 1532 ser Giovanni
figlio quondam Domenico Marioto da Sopramonte, abitante in Trento. Nel
1529 ser Giacomo figlio quondam Zuanin Bergamasco da Castelnovo
giurisdizione di Telvana. Nel 1449 donna Antonia Boninsegna, figlia
quondam Benedetto di Lasino. Nel 1515 donna Bona quondam Ventura
200

quondam Bonzoan da Lon. Nel 1481 Zorzo Pestapever. Nel 1550 Lucrezia
Peveradi da Cremona. Nel 1610 donna Brigida Pigina di Trento.
47. Anno 1638. Instromenti ed investiture, di cui si fa menzione nel
Libro Cenaghi,ed altri instromenti revisti da Maximiliano Matthioli l’anno
1638, descritti nel carton legato Litera A.
Pacco segnato num. 8.
1. Anno 1629, indictione duodecima, die dominico 16 decembris,
Tridenti in Contrata Sancate Mariae Maioris, in stuba domus mei notarii.
Praesentibus Antonio quondam alterius Antonii de Toniazzi de villa Lazesii
plebis Pinedi districtus Tridenti, et Ioanne quondam Francisci Cossa Covoli
habitatore Villazzani testibus. Baptista quondam Ioannis de Avis de villa
Lazesii vendidit Francisco quondam Ioannis de Rubeis de Sardanea
habitatori Tridenti, unum annuum affictum, sive ius exigendi unum annuum
censum franchitabilem stariorum octo ⅓ frumenti ad communem mensuram
Tridenti, ad taxam, iuxta Constitutiones Ill.mi, et R.mi domini principis
Tridenti domini gratiosissimi, quem posuit super una petia terrae arativae
quantitatis stariorum quinque in circa seminis, sita in pertinentiis Lazesii, in
loco appresso alle Case, pretio rhenensium quinquaginta, in ratione
tronorum 4½, et talleri tronorum 7½. Ioannes Baptista filius quondam
spectabilis domini Thomae Benassuti notarius scripsit.
2. Anno 1710, il magnifico Gioanni Francesco Celva di Torchio ha dato
in pagamento al nobile, e molto reverendo signor don Andrea Verones
sacerdote Beneficiato di Trento una pezza di terra arativa, e vignata,
giacente nelle pertinenze di Torchio, loco detto alle Mole: ed un livello
appresso Michele Conci di Nogaredo giurisdizione di Pergine, fondato sopra
una pezza di terra nelle Regole di Madrano, loco detto alli Grezati. Antonio
Grammatica notaro collegiato, e cittadino di Trento scrisse.
3. Anno 1690 misser Antonio quondam Bartolommeo Archet masadore
in Briamasco fuori della città di Trento, ha venduto al nobile, e molto rev.do
sig. don Andrea quondam Francesco Verones abitante in Trento, e
Beneficiato in Santa Maria Maggiore, una pezza di terra ortiva, posta nelle
pertinenze di Briamasco, loco detto in Briamasco, per il prezzo di ragnesi
250 da troni 4½ l’uno. Paolo Benolo notaro scrisse.
4. Anno 1713 il molto illustre signor Gioanni, quondam molto illustre
sig. Francesco Besenella di Pressano, ha dato, e cesso al molto nobile, e
201

molto rev. signor don Andrea Veronese sacerdote, e Beneficiato in S. Maria
Maggiore di Trento, la ragione d’esigere due capitali d’affitto perpetuale
francabile, fondati dal magnifico Gio. Andrea quondam Andrea Caldonazzo
da Cognola, uno di fiorini 200 da troni 5 l’uno sopra due pezze di terra alle
Bertine di Campo Trentino, ed a S. Vito di Cognola: l’altro di ragnesi 202 da
troni 4½ l’uno sopra una pezza di terra alla Croce di Cognola. Giuseppe
Antonio de Sartis notaro cittadino, e collegiato di Trento scrisse.
5. Anno 1713 magnificus Salvator quondam Dominici de Augustinis
Vallis Surdae vendidit nobili, et admodum reverendo domino Andrea
Veronesio sacerdoti, et Beneficiato in ecclesia S. Mariae Maioris Tridenti,
unum affictum perpetualem, franchitabilem tamen, capitalis rhenensium
centum de tronis 4½ pro singulo, quem fundavit super quadam petia terra
arativa, vineata, et buschiva, posita in pertinentiis Vallis Surdae, loco dicto a
Brusafer, pretio rhenensium centum de tronis 4½ pro singulo, in tot
philippis, monetae argenteae, in ratione tronorum decem, et crucigerorum
novem pro singulo, valoris currentis. Ioseph Antonius de Sartis notarius,
civis, et collegiatus Tridenti scripsit.
6. Anno 1630, indictione decimatertia, die lunae ultima septembris,
Tridenti, in Contrata Lata ante ianuam mei notarii. Praesentibus septem
testibus. Admodum reverendus dominus Presbyter Antonius de Ferrariis de
Bondono Comitatus Archi (sic), cappellanus ecclesiae cathedralis, nec non
rector ecclesiarum Pomaroli, sanus mente, sensu, visu, loquela, intellectu, et
corpore, considerans lacrimabile tempus praesens, in quo pestis ut plurimum
grassatur, et se diffundit, suum condidit testamentum, in quo mandavit
corpus suum sepeliri in sepulcro ante suum altare ecclesiae cathedrali,
sibique celebrari septimum, trigesimum, et anniversarium, et semel Missas
Sancti Gregorii. Item fabricae S. Vigilii pro una vice tantum reliquit
rhenensem unum. Item fabricae S. Mariae Maioris rhenenses centum iure
Legati cum onere celebrari faciendi pro eius anima in perpetuum unum
anniversarium Missarum duarum in cantu, et quinque submissa voce. Item
legavit anniversariis Sancti Vigilii Tridenti rhenenses centum, cum onere
celebrari faciendi pro illius anima in perpetuum unum anniversarium in
forma cathedralis. Item legavit semel tantum fabricae S. Petri rhenenses
centum, cum onere celebrari faciendi unum anniversarium Missarum
duarum in cantu, et quinque submissa voce, singulis annis. Item semel
tantum legavit fabricae ss. Rosarii rhenenses viginti quinque: ac beatae
Virgini in ecclesia Sancti Bernardini rhenenses viginti quinque. Item donnae
Catharinae Iachelae eius ancillae reliquit semel tantum rhenenses centum.
Cuidam puero in eius domo degenti semel tantrum rhenenses centum.
202

Dictam donnam Catharinam Iachelam servam pariter reliquit usufructuariam
rhenensium capitalis sexcentorum affictuum consignandorum toto tempore
illius vitae. In omnibus autem aliis suis bonis existentibus sub iurisdictione
temporali Tridenti, et descriptis in pollicea notario tradita, haeredem
universalem sibi instituit ore proprio Fraternitatem Orphanorum Tridenti
Sanctae Mariae della Misericordia, cum onere fini usucfructu Catharinae, et
consecutis affictibus rhenensium sexcentorum, et aliis creditis, et rebus
descritpis in dicta pllicea, ad celebrari faciendum in perpetuum pro salute
animae admodum rev. domini testatoris, in oratorio dictae Fraternitatis
Missas quatuor singula hebdomada. Maximilianus filius quondam nobilis, et
excell.mi archiatri consiliarii caesarei domini Petri Andreae Matthioli
notarius Tridenti scripsit. Sequere.
7. Anno 1646, indictione decimaquarta, die mercurii 18 aprilis, in
civitate Tridenti, in fine Plateae magnae penes cathedralem, in thalamo
habitationis infra nominati domini testatoris. Praesentibus venerabili clerico
domino Thoma quondam Petri de Thomasiis de Villa iurisdictionis Rev.mi
Capituli tridentini, et aliis sex testibus. In dicto loco super scamno sedens
nobilis, et admodum reverendus presbyter dominus Antonius de Ferrariis de
Bondono plebis Condini Comitatus Lodroni, capellanus Sancti Stephani in
cathedrali Tridenti, condidit suum testamentum, quo annullavit aliud anno
1640, die ultima iulii in rogitis quondam spectabilis domini Malfati de
Malfatis notarii conditum, omnemque aliam suam dispositionem de bonis
suis. Iussit cadaver suum sepeliri in monumento aliquo in cathedrali
existente, arbitrio r.mi Capituli deputando, et in eadem ecclesia celebrari
exequias suas funerales adhibito medio Capitulo, una cum septimo, et
trigesimo, cum Missis quindecim pro quolibet officio ad altare sanctae
Maxentiae celebrandis, exhibendo cuilibet sacerdoti celebraturo medium
renensem pro eleemosyna, qui tamen sacerdos ea die, qua celebrabit, sit
liber a quocumque alio onere celebrandi. Et his celebratis mandavit statim
celebrari Missas divii Gregorii ad ipsum altare s. Maxentiae. Iure Legati, et
pro salute animae suae reliquit fabricae ecclesiae cathedralis Tridenti
renenses decem semel tantum. Item reliquit ad usufructuandum tantum
dominae Catharinae sorori suae omnia bona mobilia, et stabilia ad ipsum
dominum testatorem spectantia in dictae villae Bondoni pertinentiis. Pro
salute animae suae reliquit ecclesiae S. Mariae de Bondono suum fundum
iacentem in pertinentiis Bondoni, loco a Plaze, et alterum a Covalino, cum
onere celebrari faciendi in perpetuum Missas duas quolibet mense in dicta
ecclesia Bondoni. Item finito dicto usufructu iure Legati reliquit in usum
dictae ecclesiae fundum suum al Fossà etc. etc. In omnibus autem aliis suis
bonis suum haeredem universalem instituit nobilem, et admodum rev.
203

dominum Bartholomaeum de Ferrariis de Bondono suum patruelem, cui
decedenti substituit in bonis stabilibus existentibus extra Portam S. Crucis
huius civitatis, in Contrata Sancti Bernardini, cum turri in eis sita, et
affictibus franchitabilibus, venerandam Confraternitatem a Misericordia
Orphanarum Tridenti, cum onere celebrari faciendi in perpetuum Missas
quatuor qualibet hebdomada, in diebus nempe iovis, veneris, sabbati, et
dominicae iuxta mentem admodum rev. domini testatoris. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit. Marius Alexander Sizzo notarius descripsit.
8. Anno 1737, indictione decimaquinta, die lunae 13 ianuarii,nella città
di Trento, nella Contrada della Morte, il molto illustre. e molto rev. sig. don
Giuseppe quondam Cristoforo degli Stefani cittadino di Trento, fece il suo
testamento, nel quale ha instituito suo erede universale il venerabile Luogo
Pio della Confraternita della Beatissima Vergine della Misericordia delle
Orfane di Trento, coll’obbligo perpetuo di quattro anniversari all’anno
d’una Messa sola cantata nella chiesa di S. Maria Maggiore, il primo per
esso testatore, il secondo per il di lui padre, il terzo per al di lui madre, ed il
quarto per la di lui sorella Veronica. Franciscus Antonius Caietanus de
Nigris iuris utriusque doctor, et notarius collegiatus Tridenti scripsit.
Anno 1739, indictione secunda, die veneris 27 martii, Tridenti, in
Contrata Mortis, il molto illustre, e molto rev. sig. don Giuseppe Tomaso
figlio quondam sig. Cristoforo degli Stefani cittadino di Trento, protonotario
apostolico, cappellano della venerabile Confraternita del Carmine, e della
venerabile parrocchiale di S. Maria Maggiore di Trento, essendo in età
d’anni 76 circa, fece il suo ultimo testamento, nel quale ha istituito erede sua
universale la venerabile Confraternita della Beatissima sempre Vergine
Madre Maria della Misericordia per le Orfane di Trento, coll’obbligo
perpetuo, che gl’ill.mi signori amministratori, e rappresentanti della
medesima, facciano eseguire quattro anniversari con Messa cantata per
cadauno, e solite segnature, nella venerabile chiesa parrocchiale di S. Maria
Maggiore di Trento, per le anime d’esso testatore, del di lui padre, della
madre, e della sorella Veronica del medesimo. Ioannes Dominicus Marchetti
notarius collegiatus Tridenti scripsit.
Anno 1739, die quinta maii. Inventario dell’eredità lasciata dal
quondam signor don Giuseppe degli Stefani. Franciscus Antonius Caietanus
de Nigris, iuris utriusque doctor, et notarius collegiatus Tridenti scripsit.
Anno 1739. Liberazione a favore del Luogo Pio della Misericordia delle
Orfane di Trento, fattagli dalla venerabile chiesa parrocchiale di Santa
Maria Maggiore di Trento, con l’obbligazione assonta in ordine al
testamento del quondam rev. sig. don Gioseppe degli Stefani.
204

Anno 1740. Liberazione del Luogo Pio delle Orfane di Trento, ottenuta
da Cristina Furlana, moglie di Gio. Broseghin abitante in Pedecastello, già
serva del quondam rev. sig. don Giuseppe degli Stefani di Trento.
Anno 1736. Liberazione del molto nobile, e molto rev. signor don
Gioseppe degli Stefani abitante in Trento, fattagli dal molto rev. sig, don
Bartolommeo dei Filippi d’Albiano.
9. Anno 1721. Testamento del molto nobile, e molto rev.do signor don
Andrea Veronesi sacerdote, e Beneficiato nella parrocchiale di S. Maria
Maggiore di Trento, e figlio quondam signor Francesco della villa di
Cognola distretto di Trento, col quale ha instituito sua erede universale la
venerabile Confraternita delle Orfane di Trento, coll’obbligo perpetuo di far
celebrare nel suo oratorio in cadauna settimana d’ogni mese, secondo la di
lui intenzione, quattro Messe basse, con la limosina di troni due, e carentani
tre per cadauna in danari contanti. Gioseppe Antonio de Sartis notaro, e
cittadino di Trento scrisse.
10. Anno 1713. Affictus capitalis rhenensium centum nobilis, et
admodum rev. domini Andreae Veronesii sacerdotis Tridenti, solvendus a
magnificis Iacobo Iacomacio dicto Lisoni, et Paulo Tonin dicto Paulin
ambobus de Vigulo Basilicae, et in solidum, fundatus super duabus petiis
terrae, sitis in pertinentiis Viguli Basilicae, loco dicto in Braida. Ioseph
Antonius de Sartis notarius scripsit. Sed additum praefert: Francato li 2
marzo 1730.
11. Anno 1738. Dichiarazione d’Ignazio Colleva rapporto all’otturatura
da lui fatta d’un bucco della torre, sopra della quale è fabbricata la Casa
delle Orfane.
12. Anno 1674, die 16 maii nobilis, et admodum rev. dominus Blasius
de Oliveriis civis Tridenti, in suo testamento reliquit, et perpetuis
temporibus futuris celebrari mandavit in capella SS. Cosmae, ac Damiani
per eum constructa in loco alla Vella, omnibus diebus festis, quae occurrent
mensibus iulii, augusti, septembris, et octobris, Missam unam singulo
quoque die festo dictorum quatuor mensium in salutem animae suae. Et casu
quo domina eius haeres, vel eiusdem successores, in celebrari faciendis
praedictis Missis in antedicta capella ullo unquam tempore deficerent, et
desisterent, nunc pro tunc constituit censum passivum capitalis rhenensium
quingentorum super fundo dictae capellae contiguo, nominato in Triangol,
cuius census dominam, et directam patronam constituit, et esse voluit
205

venerabilem Confraternitatem Orphanarum Tridenti, cum onere celebrare
faciendi easdem Missas perpetualiter.
13. Anno 1752, l’ill.mo Magistrato consolare di Trento, ha conceduto al
Pio Luogo delle Fradaglie la licenza chiesta dal loro massaro Giorgio Felice
Pino, di poter coprire le pietre della Rozola di rimpetto alla loro casa per
passare co’ carri, e di porre un cannone per introdurre l’acqua nel loro orto.
14. Anno 1746, Cessioni sei di scritti di credito fatte al Pio Luogo delle
Orfane di Trento per li pagamenti fatti nella compera della casa Marini.
15. Anno 1690, 1691, 1692. Attestati delle Sante Messe celebrate per
l’anima del quondam misser Antonio Archetto, ordinate a diversi dal molto
rev. sig. don Andrea Veronesi.
16. Anno 1709, indictione secunda, die martis secunda aprilis, Tridenti,
perillustris dominus Ioseph Franciscus quondam Ioannis Baptistae
Guerinoni patritius, et civis Tridenti, titulo, et nomine locationis perpetualis
solemniter investivit magnificum Valentinum filium quondam Ioannis
Fiordiani Loni de una petia terrae arativa posita in pertinentiis Loni, et de
duabus aliis petiis terrae prativis, positis in Monte Gazae. Franciscus
Antonius Foglia notarius scripsit.
Anno 1719, indictione duodecima, die martis 20 iunii, in Trento,
Contrata di S. Gioanni, l’ill.mo signor Gioseppe Francesco figlio quondam
signor Gioanni Battista Guerinoni patricio di Trento, ha data, venduta, e
trasferita al molt’illustre, e molto rev. sig. don Andrea Verones, sacerdote
Beneficiato in questa città di Trento, la sorte principale, proprietà, e diretto
dominio delle tre mentovate pezze di terra, delle quali è investito Valentino
quondam Gioanni Fiordian di Lon. Antonio Grammatica notaro collegiato e
cittadino di Trento scrisse.
17. Anno 1746. Compra della veneranda Confraternita delle Orfane di
Trento, fatta in pregiudicio della facoltà Gioannini.
Anno 1746,misser Giacomo figlio quondam altro Giacomo Roccabruna
di Fornas distretto di Piné, sotto titolo di locazione perpetuale ha investito
Domenico figlio quondam Gio. Colombin di Fornas, d’una pezza di terra
esistente nelle pertinenze di Fornas, loco detto in Val Calda. Gio. Filippo
Gentilotti notaro collegiato di Trento scrisse.
Anno 1708. Scritto di credito a favore delle Orfane di Trento, contro
Giorgio Vicentino, e Giacomo detto Roccabruna, ambi di Fornas.
Bernardino Trenti Turcato notaro collegiato cittadino di Trento scrisse.
206

18. Anno 1739, 1740, 1742. Libro de’ Conti di tutta l’eredità lasciata
dal quondam molto rev. signor don Giuseppe degli Stefani al Luogo Pio
delle Orfane di Trento.
19. Anno 1742, et 1743, et 1748. Nota delle spese fatte nell’ingrandire
il dormitorio, e per la nuova infermeria del Pio Luogo delle Fradaglie di
Trento.
20. Anno 1702. Instrumenti, e scritture concernenti l’eredità della
signora Catterina Tiboni da Tiarno di Sopra della Val di Leder, già moglie
del sig. Bartolommeo Silvestri erede Bartoli di Trento.
Pacco segnato num. 9.
Sacchetto di rotoli antichi, riveduti nell’anno 1615 e dichiarati di niuna
importanza. Io però credo, che potrebbero giovare per la storia del Luogo
Pio, e della Patria.
Pacco segnato num. 10.
1. Anno 1685, li 20 di giugno, le molto illustri signore Anna moglie del
molto illustre, e generoso sig. Francesco Sardagna sargente maggiore di Sua
Maestà Cesarea, e Lugrezia Romana moglie del molto illustre, e clarissimo
signor Pietro Manci iuris consultus collegiato, ambi cittadini di Trento,
come Priora, e Sottopriora rispettivamente del venerabile Oratorio di s.
Filippo Neri eretto nella venerabile chiesa della Confraternita delle Orfane
della Misericordia di Trento, hanno dato, venduto, cessi, e trasferito al
molt’illustre, e clarissimo signor Pietro Manci suddetto come Ministro della
predetta venerabile Confraternita delle Orfane, l’affitto d’un capitale di
ragnesi cinquanta presso Giovanni di Avi da Lases, ed un altro affitto di
ragnesi novanta presso Cristano de’ Filippi d’Albiano. Mario Alessandro
Sizzo notaro scrisse.
2. Anno 1675, li cinque dì gennaro, il magnifico Bartolommeo
quondam Andrea d’Andrei abitante in Trento, ha dato in pagamento alla
veneranda Confraternita di S. Maria della Misericordia delle Orfane di
Trento, una parte d’una casa, situata nella Contrada della SS. Trinità di
Trento, col carico di pagare alla veneranda cattedrale di Trento un livello
annuo di ragnesi due. Francesco Trent Turcato notaro scrisse.
207

3. Anno 1703, li 21 aprile, il molto illustre, e clarissimo sig. Carlo
Antonio Bianchi d’ambi le leggi dottore, e collegiato di Trento, come
difensore de’ beni concorsuali di Pietro Tifentoler, ha dato in pagamento al
sig. Vigilio Sinistrari come massaro delle venerande Orfane di Trento, una
pezza di terra posta nelle pertinenze di Terlago, luogo nominato alla
Campagna del Dos. Giuseppe Consolati notaro scrisse.
4. Anno 1614, die 11 decembris, nobilis, et excell.mus legum doctor
Nicolaus Balduinus Comes Palatinus, et civis Tridenti, pro salute animae
suae, ut pauperes Orphanae S. Mariae della Misericordia Tridenti maiorem
occasionem pro eo Deum precandi habeant, titulo donationis irrevocabilis
inter vivos, dedit, donavit, et cessit dictae Fraternitati Orphanarum Sanctae
Mariae della Misericordia Tridenti, pro ea recipientibus, et acceptantibus
magnifico, et excellenti legum doctore domino Iob de Iob Ministro, et
magnifico domino Gasparo Gorno Vicario dictae Fraternitatis, unum
affictum stariorum 16 et duorum tertiorum frumenti, solvendum per
quemdam Michaelem de Trilaco.
5. Anno 1686 li 14 di giugno, l’ill.mo signor Gio. Antonio Conte
Terlago ha dato, venduto, ed in permuta trasferito al magnifico Iacomo
quondam Andrea de Fant di Terlago una casa, situata nella villa di Terlago,
coll’aggravio di pagare ragnesi cento alla veneranda Confraternita delle
Orfanelle di Trento. All’incontro il detto magnifico Iacomo de Fant ha dato,
venduto, ed in permuta trasferito al prelibato ill.mo signor Gio. Antonio
Conte Terlago un’altra casa parimente situata in Terlago, nel luogo detto a
Rodello, confinante a mattina, mezzogiorno, e sera col predetto ill.mo signor
Conte permutatore.
6. Anno 1736 gli otto di novembre, il nobile signor Gio. Pietro Usbaldo
quondam Stefano Negri cittadino di Trento, come massaro della veneranda
Confraternita delle Orfane di Trento, ha dato, ceduto, ed in perpetuo
trasferito a Gasparo quondam Giovanni Cainello da Barbaniga, come
possessore d’una pezza di terra, la ragione d’esigere un annuo censo di
ragnesi cento da troni 4½ l’uno, assieme col suo interesse in ragione del
cinque, e mezzo per cento. Francesco Paurenfait notaro scrisse.
7. Anno 1687, die 13 februarii, nobilis, et excell.mus dominus Antonius
Colleva collegiatus Tridenti, tanquam iudex concordiarum prorogatus, agens
etiam nomine nobilis domini Iosephi Sardaneae eius collegae, dedit, et in
solutum tradidit venerandae Confraternitati Orphanarum Tridenti tertio loco
adiudicatae pro affictu stariorum trium frumenti tantam quantitatem loci alla
208

Chiesura, sive creditum super eo exigendum a filiis Leonardi Dorigoni de
Garzano. Carolus Travaionus notarius scripsit.
8. Anno 1703, li 4 dicembre, misser Francesco figlio quondam
Domenico Bampa dai Bampi pieve di Civezzano, ha dato,ed in pagamento
transferito al nobile signor Vigilio Sinistrari come massaro delle Orfane di
Trento creditore di ragnesi 90, in virtù di scritto di credito Turcati de’ 25
maggio 1699, ed in pagamento di ragnesi 62, in ordine alla graduatoria, tanti
mobili da essergli consegnati da donna Margarita Borsera di lui moglie.
Volume secondo
======================================================
9. Anno 1674, indictione duodecima, die dominico tertia iunii, Tridenti,
illustres, et excell.mus respective domini Ioannes Benedictus Gentilotus
tamquam Minister, Ioannes Baptista Guerinonius Vicarius, et dominus
Bartholomaeus Basilica massarius venerabilis Confraternitatis Sanctae
Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, vendiderunt nobili, et
spectabili domino Francisco quondam domini Foebi Capris civi,
collegiatoque Tridenti, petiam unam terrae arativam, et partim vineatam
209

stariorum trium, et unius quartae seminis, sitam in pertinentiis Viguli, in
loco dicto sopra la Chiesa, a mane apud ridum, pretio renensium centum, et
duodecim. Franciscus Trent Turcatus notarius scripsit.
10. Anno 1658, indictione 11, die lunae duodecima mensis augusti in
villa Viguli Vattarii, perillustris, excell.mus, et admodum reverendus
dominus Ioannes Bernardinus Tabarellius de Fattis Castri Viguli, et Comes
Palatinus caesareus, agens tamquam delegatus a r.mo episcopali officio
feltrensi, nec non uti parochus venerabilis ecclesiae Sancti Georgii dicti loci
Viguli, titulo, et nomine locationis perpetualis renovandae in capite
cuiuslibet decimi noni anni, solemniter investivit praemagnificum dominum
Bartholomaeum Galvagnum civem Tridenti ibidem praesentem, et flexis
genibus, tanquam massarium venerabilis Confraternitatis Orphanorum
Tridenti, de una petia terrae arativa quantitatis stariorum quatuor circiter,
positam in pertinentiis Viguli, loco dicto alla Chiesa, pro annuo, et perpetuo
affictu, seu livello quartarum duarum frumenti boni, sicci, nitidi, et
cribellati, in festo divi Michaelis, vel infra eius octavam solvendo.
Franciscus Capri Notarius scripsit.
11. Anno 1686 li 18 novembre in Castel Vigolo, Carlo Dionisio
Tabarelli de Fatis etc. pievano della chiesa di s. Giorgio di Vigolo, fa fede
indubitata, qualmente alla detta chiesa si ritrova obbligato sotto titolo
emfiteutico, un fondo arativo, e vignato, contiguo al cimiterio, mentovato
nell’investitura fatta al quondam signor Galvagno, come massaro della
Confraternita delle Orfane di Trento, ed ora posseduto dal nobile, e
spettabile sig. Francesco Capris: e che tal fondo ha sempre pagato sino
all’anno 1676 alla detta chiesa il livello di due quarte di formento alla
misura feltrina.
12. Anno 1686 dall’inventario de’ beni della chiesa di s. Giorgio di
Vigolo, incominciato li 14 dicembre 1638, fu estratto, che la Fradaia nova di
Trento paga quarte due di formento ogni anno al Santo Michele, sicurato sul
campo sopra la chiesa.
13. Anno 1737, il primo dicembre, il signor Gio. Pietro Usbaldo de’
Nigri, come massaro delle Orfane di Trento, ha liberato, e totalmente
acquietato Giacomo, Gioseppe, e Giovanni fratelli, figli quondam Francesco
Faes, detto Raita di Romagnano, dall’ulterior pagamento del capitale
s’affitto di ragnesi cento, costituito dal detto quondam loro padre a favore
del quondam molto rev. sig. don Andrea Veronesi, del quale il detto Luogo
Pio delle Orfane fu instituito universale erede.
210

14. Anno 1658, die 12 augusti in villa Viguli etc. ut supra n. 10.
15. Anno 1653, die 21 iunii, Tridenti, coram perillustri, et clarissimo
domino Ioanne Iacobo Sizzio Vice-praetore Tridenti, excellens dominus
Franciscus Bennassutus tamquam curator, et defensor bonorum quondam
ser Ioannis de Andreis de Calavino, dedit, et in solutum tradidit magnifico
domino Bartholoameo Galvagno civi Tridenti, uti massario venerabilis
Confraternitatis Orphanorum Tridenti, renenses biscentum, et renenses
triginta tr. 1 pro illius decursis annorum 1651, et 1652 non solutis, cum
monnullis expensis iudicialibus.
16. Anno 1655, die 7 septembris, magnifica domina Francisca filia
quondam magnifici domini Petri Antonii Longi, olim aurificis, civisque
Tridenti, et vidua relicta a quondam spectabili domino Michaele Benino,
olim notario collegiato Tridenti, vendidit illustribus dominis Bernardino
Mantio Ministro, et Francisco Hieremiae Vicario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanorum Tridenti, ius exigendi annuum
censum, sive affictum stariorum sexaginta septem frumenti, quem solvere
tenentur haeredes quondam magnifici domini Dominici Gallicioli olim civis
Tridenti, et alias solvebatur quondam magnifico domino Stephano Textorio
civi Tridenti, pro rhenensibus quadringentis duobus in duplicibus aureis
iusti ponderis.
17. Anno 1652, die nono iunii, Leonardus Menestrina, nuncupatus
Petoz de Supramonte, cupiens iudiciales expensas, et litis incommoda
evitare, promisit solvere venerabili Confraternitati Orphanarum Tridenti
rhenenses duodecim pro sorte affictus, quem solvere tenebatur Valentinus
Capelletus cognominatus Diai de Supramonte, tamquam possessor bonorum
subhastatorum dicti Capelleti eidem affictui obnoxiorum.
18. Anno 1660, die 12 martii, perillustris, et R.mus dominus Franciscus
de Albertis canonicus praebendatus, et summus scholasticus ecclesiae
cathedralis Tridenti, tamquam ecclesiae Sanctae Mariae Maioris protector
nomine R.mi Capituli, et dictae ecclesiae S. Mariae Maioris, magnificum
dominum Bartholomaeum Galvagnum civem Tridenti, tamquam massarium
venerabilis Confraternitatis S. Mariae de Misericordia Orphanorum (sic),
investivit de una domo, sive stabulo, cum cella vinaria, curte, ac aliis
commoditatibus, posita in civitate Tridenti, in Contrata S. Ioannis penes
ecclesiam S. Mariae Maioris, cui cohaeret a mane, ac meridie dicta
venerabilis Confraternitas, a sero via communis,a septentrione venerabilis
211

Confraternitas Domus Dei Batutorum cum stabulo. Et hoc fecit, quia dictus
dominus Bartholomaeus tamquam massarius dictae venerabilis
Confraternitatis Orphanarum (sic) promisit pro affictu livello perpetuo omni
anno in festo sancti Michaelis, vel infra eius octavam dare admodum rev.
domino rectori ecclesiae parochialis S. Mariae Maioris renenses septem
denariorum bonae monetae de tronis quatuor cum dimidio pro singulo
renense, pro quibus renensibus septem idem rector tenetur celebrare, sive
celebrari facere ad altare s, Iosephi in dicta ecclesia sex Missas sine cantu, et
duas in cantu, nec non distribui facere pro eleemosyna in pane staria duo
siliginis quotannis in perpetuum pro anima quondam reverendi domini
clerici, et equitis domini Antonii de Mystà. Presbyter Udalricus Thomasis
ecclesiae cathedralis capellanus, utraque auctoritate notarius, nec non ill.mi,
et r.mi Capituli tridentini cancellarius scripsit.
19. Anno 1662, die 26 septembris, dominus Germanicus quondam
domini Stephani Seraphini civis Tridenti, vendidit nobili domino Iacobo
Antonio Bertolacio civi Tridenti, tanquam Vicario, et magnifico domino
Bartholomaeo Galvagno itidem civi Tridenti, uti massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
censum, sive affictum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum frumenti ad
taxam, et Constitutiones excell.mae Superioritatis Tridenti, quem constituit
super sua terra arativa, et vineata stariorum decem circiter, iacente in
pertinentiis Villazzani, loco alla Chiesura, pretio renensium centum in
duplicibus, et hungaris aureis, cum pacto se se quandocumque liberandi a
praestatione dicti census. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
20. Anno 1669, die 9 iulii, la molt’illustre signora Thomea vidua
lasciata dal quondam molt’illustre signor capitanio Alfonso de Costede
cittadino di Trento, nata Galassa di Castel Campo, ha dato, e ceduto alla
venerabile Confraternita della beatissima Vergine Maria della Misericordia
delle Orfanelle di Trento, un horto esistente nella città di Trento nella
contrada delli forni, appresso le case della detta venerabile Confraternita,
lasciato alla medesima Confraternita dal predetto sig. capitanio Alfonso: e la
ragione d’esigere un censo del capitale di ragnesi cento, che pagasi da
Francesco Morat di Mezolombardo, coll’aggravio di far celebrare in
perpetuo una Messa in settimana per la salute dell’anima del detto quondam
signor Alfonso, e suoi predecessori.
212

21. Anno 1658, die 21 maii, in civitate Tridenti, in Contrata Platheolae,
in museo 27 nobilis, et spectabilis domini Antonii Bernardelli notarii
collegiati Tridenti, magnifica domina Elisabeth filia quondam magnifici
domini Francisci de Rubeis, viduaque relicta a quondam domino Francisco
Bernardello olim cive Tridenti, tanquam haeres magnificae quondam
dominae Marthae eius matris, ac filiae quondam magnifici domini Dominici
Galicioli, vendidit venerabili Confraternitati Misericordiae Orphanorum
Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum triginta
quatuor frumenti ad taxam, quem solvere tenetur dominus Phebus Capri de
Vigulo Vatario, uti successor in bonis quondam domini Iacobi Capris, pro
rhenensibus ducentis, in tot duplicibus aureis iusti ponderis.
22. Anno 1662, die 15 iunii, Antonius quondam Christophori de Carlis
de Villa Montaneae iurisdictionis R.mi Capituli tridentini, vendidit nobili, et
excell.mo physico domino Francisco Ciurlettae civi Tridenti, tamquam
Ministro, et magnifico domino Bartholomaeo Galvagno quoque civi
Tridenti, uti massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum
sexdecim, et duorum tertiorum frumenti ad taxam, et Constitutiones
excell.mae Superioritatis Tridenti, quem constituit super una terra arativa, et
vineata stariorum quatuor in circa, iacente in pertinentiis Tavernarii, loco al
Dos, libera a praestatione decimae, pretio renensium centum, quos dictus
excell.mus dominus Ciurletta Minister, dedit praedicto venditori in
duplicibus aureis, et monetis argenteis: pacto eidem venditori, et eius
haeredibus reservato, se se quandocumque liberandi a praestatione dicti
census.
23. Anno 1685, die 23 ianuarii, Tridenti, praesentibus nobili, et
admodum reverendo domino Ioseph Trentino cive Tridenti, ac nobili, et
excell.mo domino Dominico Antonio filio nobilis, et excell.mi domini
Caroli Honorati de Bono plebis Blegii Iudicariarum testibus, Ioannes
quondam Francisci Cimadomi de Vigulo Basilicae vendidit perillustri, et
clarissimo domino Petro Mancio iurisconsulto collegiato Tridenti, uti
Ministero venerabilis Confraternitatis beatissimae Virginis Mariae a
Misericordia Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive
affictum stariorum sexdecim, et tertiorum duorum frumenti ad taxam, et
Constitutiones excelsae Superioritatis Tridenti, quem posuit super sua terra
arativa, et vineata stariorum decem circiter, iacente in pertinentiis Basilicae,
loco alla Quaia, pretio renensium centum in monetis argenteis, pacto ipsi
27 *Biblioteca con quadreria.
213

venditori, et eius haeredibus reservato se quandocumque liberandi a
praestatione dicti census.
24. Anno 1660, indictione decima tertia, pontificatus Alexandri Papae
septimi anno quinto, die veneris 12 martii, Tridenti in Portellae Contrata,
sive prope palatium Praepositurae, perillustris, et R.mus dominus Franciscus
de Albertis canonicus praebendatus, et summus scholasticus, tamquam a
R.mo Capitulo ecclesiae cathedralis deputatus, investivit per tactum manus
magnificum dominum Bartholomaeum Galvagnum civem Tridenti,
tamquam massarium venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae de
Misericordia Orphanarum Tridenti, de una domo sita Tridenti in Contrata
Sanctae Mariae Maioris, sive Orphanarum, apud viam communem a mane,
et apud eamdem Confraternitatem a meridie, sero, et septentrione, quae alias
erat dominorum de Frizeriis, cum onere solvendi annuatim de livello
perpetuo Praebendae secundae Meani libras duas denariorum bonae
monetae de Marano. Presbyter Udalricus Thomasis capellanus in ecclesia
cathedrali Tridenti, publicus utraque auctoritate notarius, nec non Ill.mi, ac
R.mi Capituli Tridenti cancellarius scripsit.
25. Anno 1644, die 16 martii, in civitate Tridenti, in vico Sancti Marci,
in thalamo domus a Monte, Ioannes quondam Petri Boscherii a Busco plebis
Civezzani vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi unum censum, sive affictum stariorum
triginta trium, et unius tertii frumenti ad taxam, et Constitutiones tridentinas,
quem posuit super sua arativa, vineataque stariorum sex iacente in
pertinentiis Garzani alli Vignali, sive Canevet, pretio renensium ducentorum
in ducatonis expensibilibus, pacto eidem venditori, et suis haeredibus
reservato, se quandocumque liberandi a praestatione dicti census. Pro
venditore fideiussorem se constituit Io. Baptista quondam Ioannis
dell’Orsola de Garzano.
26. Anno 1650, die 4 maii, Christanus filius quondam Christophori de
Polis de Besenello, incola Matarelli, vendidit pernobili domino Leonardo a
Monte tanquam Ministro venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum
stariorum quadraginta duorum frumenti ad taxam, et Constitutiones
tridentinas, quem posuit super sua domo, et horto contiguo, positis in villa
Matarelli. Item super sua arativa, et vineata unius starii in circa, iacente in
pertinentiis Matarelli, loco sotto la Rozza. Demum super melioramentis suae
arativae, et vineatae in eisdem pertinentiis positae loco all’Armelinar
214

stariorum duorum in circa. Pretio renensium ducentorum quinquaginta
duorum in monetis aureis, et argenteis. Pacto eidem venditori, et illius
haeredibus reservato, se se quandocumque liberandi a praestatione dicti
census. Fideiussorem se constituit pro venditore Ioannes Maria filius
quondam Dominici Fraccalossii de Novalina.
27. Anno 1659, die 20 ianuarii, nobilis dominus Odoricus filius
quondam domini Stephani Tessarii civis Tridenti, vendidit praenobili, et
excell.mo iurisconsulto collegiato Tridenti domino Francisco Trentino, uti
Ministro,et magnifico domino Bartholomaeo Galvagno civi Tridenti, uti
massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
ius exigendi annuum censum stariorum quinquaginta frumenti, quem posuit
super sua arativa, veneata, et prativa stariorum decem circiter, sita in
pertinentiis Tridenti (loco non nominato) cui adhaerent haeredes quondam
excell.mi domini Iacobi Campanellae, nobilis, et admodum reverendus
dominus Ioannes Iacobus Calavinus civis Tridenti, et haeredes quondam
nobilis domini Ioannis Baptistae Ciurletti, pretio renensium tricentorum,
pacto ipsimet domino Odorico Tessario, et eius haeredibus reservato, se
quandocumque liberandi a praestaione dicti census.
28. Anno 1663, die 15 decembris, ser Valentinus, et Ioannes Baptista
fratres filii quondam Ioannis Pontalti de Pontalto Pahi, in communione
bonorum viventes, vendiderunt nobili domino Iacobo Antonio Bertolacio
civi Tridenti, uti Ministro, atque magnifico domino Bartholomaeo Galvagno
quoque civi Tridenti, uti massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti, quem posuerunt super melioramentis suae terrae
arativae,et vineatae stariorum quinque circiter, iacentis in pertinentiis
Pontalti, loco alla Chiesura presso le Case, pretio renensium centum in
duplicibus aureis, ac ducatonis argenteis, ac aliis monetis itidem argenteis:
pacto ipsismet venditoribus, et eorum haeredibus reservato, se se
quandocumque liberandi a praestatione praenominati census. Magnificus
Christophorus quondam Iacobi Betth se pro eisdem Pontaltis fideiussorem
constituit.
29. Anno 1662, die 17 maii, Tridenti in Contrata venerabilis Domus
Dei, et sala inferiori illustris Consilii eiusdem. Praesentibus magnificis
Laurentio Colino, et Olivo de Olivis dictae urbis incolis, perillustris, et
excell.mus dominus Franciscus Zurletta physicus, et civis Tridenti,
tamquam Minister venerabilis Confraternitatis Orphanarum Tridenti, cum
consensu permagnifici domini Bartholomaei Galvagni itidem civis Tridenti,
215

massarii, vendidit perillustri, et excell.mo domino Bartholomaeo Melchiorio
iuris utriusque doctori collegiato Tridenti, uti Ministro venerabilis Domus
Dei, ementi cum praesentia etiam domini Christophori de Melioribus itidem
civis Tridenti, tamquam massarii, medietatem unius petiae terrae in parte
arativae, vineatae, et in parte giarivae, cum arboribus vulgo Salgari intus,
quantitatis stariorum decem et septem, perticarum centum, et duarum,
positae in pertinentiis Tridenti, loco alle Giare del Salé, ad ipsas
Confraternitates Domus Dei, et Orphanarum perventae ex haereditate
Celsia, pretio rhenensium octuaginta septem cum dimidio de tronis 4½ pro
singulo. Ad cuius pretii solutionem venerabilis Domus Dei absolvit
venerabilem Confraternitatem Orphanarum ab ulteriori praestatione quatuor
annuorum lovellorum, de quibus livellis apparet in urbario venerabilis
Domus Dei fol. 51, 54, 57, et 58.
30. Anno 1655, die 10 decembris nobilis dominus Simon quondam
nobilis, et excell.mi domini Francisci Trentini olim legum doctoris,
collegiatique Tridenti, vendidit illustri domino Bernardino Mantio civi
Tridenti, uti Ministro venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanorum Tridenti, terram arativam quantitatis stariorum decem et
novem circiter, ad corpus, et non ad mensuram, sitam in pertinentiis Cintae,
per dictum quondam excell.mum dominum Franciscum Trentinum
acquisitam a nobili domina Helena vidua quondam nobilis domini
Maximiliani de Gerardis a Petraplana anno 1615, cui terrae a septentrione
cohaeret flumen Attesis, pretio convento rhenensium mille noningentorum
(sic) septuaginta quinque de tronis quatuor cum dimidio pro singulo
rhenense, in monetis aureis, et argenteis.
31. Anno 1672, indictione decima, die martis 27 septembris, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Petri, in quodam fornice terreno infrascripti domini
Guerinonii. Praesentibus nobili domino Ioseph quondam nobilis domini
Francisci Hieremiae civis olim Tridenti, reverendo presbytero domino
Ioanne Michaele 28 quondam Ioannis Francisci Mariani brixiense, incola
Tridenti testibus. Ser Petrus quondam Venturae Leonardelli ab Erla de
Montagnaga Pineti, agens nomine proprio, atque admodum reverendi
domini Ioannis, et Grisenti eius fratrum,vendidit illustribus, et excell.mo
respective dominis Ioanni Benedicto Gentiloto iuris utriusque doctori
collegiato Tridenti, uti Ministro, et Ioanni Baptistae Guerinonio civi Tridenti
veluti Vicario, nec non domino Bartholomaeo Basilicae civi quoque
Tridenti tamquam massario venerabilis Confraternitatis Beatissimae
28 In margine: Marianus historicus Tridenti.
216

Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
censum, sive affictum stariorum viginti frumenti, quem posuit super quadam
sua terra arativa stariorum quatuor circiter sita in pertinentiis Montagnagae,
in mansu del Tes, libera a quocumque onere: pacto sibi reservato se se
quandocumque liberandi a praestatione dicti census, pretio renensium 120.
32. Anno 1653, indictione sexta, die lunae 27 ianuarii, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in hypocausto domus Manciae. Praesentibus
domino Leonardo quondam Ioannis Bridae de Vigulo Vatario, et Matthaeo
quondam Bartholomaei Ravagni de Supramonte testibus. Dominus
Bartholomaeus filius quondam Ioannis de Gratiadeis de Calavino vendidit
nobili domino Bernardino Mancio civi Tridenti, uti Ministro venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, cum praesentia ex
abundanti magnifici domini Bartholomaei Galvagni civis Tridenti, eiusdem
venerabilis Confraternitatis massarii, ius exigendi annuum censum, sive
affictum stariorum triginta trium, et unius tertii frumenti, quem posuit, e
assecuarvit supra sua arativa, et vineata stariorum viginti circiter, iacente in
pertinentiis Calavini, loco in Grumel, cui cohaeret a meridie, ac septentrione
via communis, et a sero Commune, pretio renensium ducentorum in monetis
aureis, et argenteis bonis, et expendibilibus; pacto sibi reservato se se
quandocumque liberandi a praestatione dicti census. Pro dicto Gratiadeo
fideiussorem se se constituit dominus Christophorus filius quondam
Dominici Chemelli de Calavino.
33. Anno 1655, indictione octava, die veneris 10 decembris, in civitate
Tridenti, in Contrata Cantoni, in hypocausto domus nobilis domini Simonis
quondam nobilis, et excell.mi domini Francisci Trentini olim legum
doctoris, collegiatique Tridenti. Praesentibus magnifico domino Francisco
quondam domini Ioannis Baptistae Thonieti civis Tridenti, et domino
Ioanne quondam Petri Fatorii de Bersono mercatore incola Tridenti testibus.
Praedictus nobilis dominus Simon Trentinus vendidit illustri domino
Bernardino Mantio civi Tridenti, uti Ministro venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanorum Tridenti, cum assistentia etiam magnificorum
dominorum Ioseph Mersii consiliarii, et Bartholomaei Galvagni massarii
eiusdem venerabilis Confraternitatis, terram arativam quantitatis stariorum
decem et novem circiter, ad corpus, et non ad mensuram, sitam in
pertinentiis Cintae, a duobus lateribus vineatam, et per dictum quondam
excell.mum dominum Franciscum Trentinum acquisitam a nobili domina
Helena vidua quondam nobilis domini Maximiliani de Gerardis a Petraplana
die 4 ianuarii 1615, cui terrae a mane cohaeret nobilis dominus Ioannes
Petrus de Fabianis civis Tridenti, a meridie haeredes quondam domini
217

Leonardi Novelli, et a septentrione flumen Athesis: pretio convento
rhenensium mille noningentorum (sic) septuaginta quinque de tronis quatuor
cum dimidio pro singulo rhenense, in monetis aureis,atque argenteis.
34. Anno 1644, indictione duodecima, die mercurii 19 octobris, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus magistro Ioanne Baptista quondam Bartholomaei Violae incola
Tridenti, et Ventura quondam Ioannis ab Erla plebis Pineti testibus. Nobilis,
et admodum reverendus presbyter dominus Andreas filius quondam nobilis
domini Victoris Malfati olim civis Tridenti, vendidit nobili domino
Leonardo a Monte Ministro, domino Matthaeo Riccio massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
censum perpetuo redimibilem stariorum quinquaginta frumenti, quem posuit
super sua parte domus indivisae cum haeredibus quondam nobilis, et
spectabilis domini Oliverii eius fratris positae in hac civitate Tridenti, in
Vico Lato, cui toti a mane cohaeret via communis, meridie haeredes
quondam domini Bartholomaei Davoni, sero magister Matthaeus
Matthaeotus, septenterione nobilis dominus Hieronymus Malfatus etiam
frater. Item super sua parte arativae, et vineatae indivisae ut ante, iacentis
extra Portam S. Martini huius civitatis, nuncupatae all’Horto, cui a mane
cohaeret via consortalis, meridie via communis, sero dominus
Laurentius,septentrione domina Flora vidua Quistapace. Pretio renensium
tercentorum in monetis argenteis, quibus praedictus admodum rev. dominus
Andreas extinguere intendit nonnulla debita ad commodum haeredum
praedicti quondam domini Oliverii, salva sua indemnitate contra illos.
Fideiussorem autem pro praefato admodum rev. domino Andrea se
constituit perillustris, et clarissimus consiliarius dominus Antonius
Malfatus.
35. Anno 1663, indictione prima, die veneris ultima mensis novembris,
Tridenti in Contrata Macelli, in stuba domus Bertolatiae. Praesentibus
magnificis Ioanne Baptista Focherato, et Stephano Gorello ambobus
eiusdem urbis incolis testibus. Ser Antonius filius alterius ser Antonii
Bonetti, quondam ser Ioannis de Lacuna Cavedeni, agens tamquam
procurator dicti eius patris, vendidit praenobili domino Iacobo Antonio
Bertolatio civi Tridenti, tamquam Ministro venerabilis Confraternitatis
Beatissimae Virginis Misericordiae Orphanarum, ac praemagnifico domino
Bartholomaeo Galvagno eiusdem venerabilis Confraternitatis massario,
unum affictum perpetualem, franchitabilem tamen, stariorum viginti trium,
et unius tertii frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa
quantitatis stariorum sexdecim, positam in pertinentiis Lacunae, loco dicto
218

in Diano, apud fratres Chiappanos de Cavedeno, haeredes quondam Petri
Dorigati, viam communem, et fratres de Michaelibus Calavini, pretio
rhenensium centum, et quadraginta de tronis 4½ pro singulo, in tot
duplicibus hispanicis aureis, et moneta. Fideiussorem autem se constituit ser
Blasius filius quondam ser Antonii Bonetti dicti Banali eiusdem loci
Lacunae.
36. Anno 1663, indictione prima, die iovis 29 novembris, in villa
Lasini, et in quadam cubiculo ser Francisci Bassetti. Praesentibus Blasio
Banallo de Cavedeno, et domino Carolo Carpella de Vezzano testibus.
Antonius quondam Ioannis Bonetti de Laguna Cavedeni, attenta eius
senectute, in omnibus eius causis tam activis, quam passivis, suum
procuratorem generalem, et specialem constituit ser Antonium eius filium.
37. Anno 1660, indictione decimatertia, die veneris nona ianuarii, in
civitate Tridenti, in Plathea Longa, in Museo domus illustris, et excell.mi
domini Francisci Trentini iurisconsulti collegiati Tridenti. Praesentibus
nobili domino Antonio quondam alterius nobilis domini Antonii a
Scratimpergh cive Tridenti, et Dominico filio quondam alterius Dominici de
Gottardis de Pissavacca testibus. Nobilis, et excell.mus legum doctor
collegiatus Tridenti,dominus Aliprandus Bassettus proprio, et aliorum
dominorum suorum fratrum secum in communione bonorum viventium
nomine, pro libero allodio, salvo tamen affictalino pacto se franchitandi,
dedit, cessit, renuntiavit, et in solutum tradidit illustri, et excell.mo domino
Francisco Trentino supra nominato, uti Ministro venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti, et magnifico domino Bartholomaeo
Galvagno civi Tridenti eiusdem Confraternitatis massario, ius exigendi
annuum censum stariorum quindecim frumenti, quem solvere tenetur
Franciscus filius quondam Antonii de Danielis de Madrutio. Quam
cessionem fecit in extinctionem debiti librarum quingentarum nonaginta
novem, cruciferorum duorum, et duorum tertiorum.
38. Anno 1648, indictione prima, die martis 26 maii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Benedicti, in thalamo domus meae. Praesentibus
domino Ioanne Baptista quondam Nicolai Malfati roboretano, incola
Tridenti, et Iacobo Antonio Siciliano filio meo testibus. Nobilis dominus
Petrus Iacobus Pompeatus civis Tridenti, absolvit, liberavit, et quietavit
dominum Matthaeum Riccium incolam Tridenti, tanquam massarium
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ab ulteriori
solutione omnium affictuum decursorum ex affictu stariorum quinque
frumenti ab annis viginti citra, in quibus dicta venerabilis Confraternitas
219

condemnata fuit sententia ab illustri, et excell.mo domino Christophoro
Buseto iudice delegato in secunda instantia die 12 februarii proxime defluxi
lata. Et hanc liberationem fecit, quia dictus massarius ei dedit rhenenses 54,
cruciferos 18.
39. Anno 1661, indictione decimaquarta, die veneris quarta februarii, in
civitate Tridenti, in Contrata s. Petri, in hypocausto domus Gottardae.
Praesentibus Martino filio Ioannis Plotner de Cirl territorii Oenipontani,
servo R.mi domini canonici Bernardini Malanotti, et Valentino quondam
Gasparis Hos de Sancta Ursula iurisdictionis Pergini, ambobus incolis
Tridenti testibus. Coram illustri, et excell.mo iuris utriusque doctore
collegiato Tridenti. domino Ioanne Francisco Pompeato specialiter delegato
a clarissimo domino Francisco Piazzoli Tridenti Praetore, nobilis dominus
Antonius filius quondam nobilis domini Iulii de Gottardis olim civis
Tridenti, per se, ac etiam nomine domini Bernardini fratris sui absentis,
vendidit illustri, et excell.mo physico domino Francisco Ciurlettae civi
Tridenti, uti Ministero, et magnifico domino Bartholomaeo Galvagno civi
quoque Tridenti, uti massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum
centum sexaginta sex, et duorum tertiorum frumenti ad taxam, et
Constitutiones ill.mae Superioritatis Tridenti noviter super censibus editas.
Quem quidem affictum constituit super suo mansu arativo, vineato, prativo,
et buschivo, quantitatis stariorum quadraginta circiter, posito in pertinentiis
Vigi Meani, loco nuncupato in Camparta. Pretio renensium mille de tronis
quatuor cum dimidio pro singulo renense in duplicibus hispanicis, et italis.
40. Anno 1636, indictione quarta, die iovis 26 iunii, in civitate Tridenti,
in vico Sancti Benedicti. Praesentibus Iacobo quondam Antonii Casoti de
Covalo, et magistro Erasmo quondam Andreae Semblanti de Vervodo Vallis
Annaniae testibus. Facta fuit compositio inter dominum Matthaeum Ritium
massarium venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
et Petrum filium quondam Martini de Piné de Trilaco, occasione unius
arativae, ac vineatae, quam dictus quondam Martinus in solutum dedit
quondam magnifico domino Ioanni Mariae Thim olim civis Tridenti.
41. Anno 1645, indictione decimatertia, die mercurii sexto decembris,
in civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus Nicolao quondam Michaelis Merlerii a Monte Vaccae, incola
Piazzinae, et Antonio quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello plebis
Pahi testibus. Melchior quondam Antonii a Frattis de Busco plebis
Civezzani vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et domino
220

Matthaeo Riccio tamquam massario venerabilis Confraternitatis
Gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum affictum stariorum quadraginta duorum, et duorum
tertiorum alterius starii frumenti, quem constituit super sua arativa stariorum
quinque, prativaque annexa operarum trium, posita in pertinentiis Buschi,
loco alle Fratte, apud Franciscum quondam Antonii de Zenariis, pretio
renensium ducentorum quinquaginta sex in ducatonis usualibus.
Fiediussorem se se constituit Michael filius quondam Blasii Iacomelli de
Barbaniga eiusdem plebis Civezzani.
42. Anno 1650, indictione tertia, die dominico decimoctavo decembris,
Tridenti in Contrata Lata, in stuba domus Mantiae. Praesentibus domino
Laurentio quondam Marci Zannoli incola Tridenti, et Dominico quondam
Thomae Lunardelli de Drena incola Pahi testibus. Franciscus filius quondam
Bartholomaei Segatae de Supramonte vendidit illustri domino Bernardino
Mantio civi Tridenti Ministro, et domino Matthaeo Rizzio massario
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum affictum stariorum trigintaquantuor frumenti, quem
constituit super una petia terrae arativa, cum nonnullis vitibus intus, posita
in pertinentiis Supramontis, loco alli Casali supra domos, stariorum
quindecim in circa, apud spectabilem dominum Salvatorem Salvotum: et
super sua arativa, et vineata stariorum sexdecim in circa, posita in
pertinentiis Tridenti, loco alla Scala, cui adhaerent bona ecclesiae Sancti
Georgii, magnificus dominus Georgius Tonietus, et excell.mus dominus
Gerardus Franciscus Donati. Pretio renensium ducentorum quatuor in
monetis aureis, et argenteis.
43. Anno 1668, indictione sexta, die dominico octavo aprilis, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in hypocausto venerabilis
Confraternitatis Orphanarum. Praesentibus Leonardo quondam Francisci
Franceschini, et Iacobo filio Ioannis Zeni de Spauro Maiori pistore,
ambobus incolis Tridenti testibus. Ser Bartholomaeus filius quondam Iacobi
de Ferrariis a Valle Surda vendidit illustribus, et excellentissimo respective
dominis Ioanni Benedicto Gentiloto iuris utriusque doctori collegiato
Tridenti, uti Ministro, et Ioanni Baptistae Guerinono civi Tridenti, uti
Vicario venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum affictum stariorum centum frumenti; quem posuit super
quadam petia terrae arativa, et vineata stariorum viginti octo circiter, iacente
in pertinentiis Vallis Surdae, loco alli Ronchi, o sii alla Chiesura appresso
la Casa, pretio renensium sexcentum in tot duplicibus, et ungaris aureis, et
monetis argenteis. Pro venditore fideiussorem se se constituit praenobilis, et
221

excell.mus legum doctor collegiatus Tridenti dominus Bartholomaeus
quondam domini Andreae Sarti.
44. Anno 1672, indictione decima, die dominico 27 novembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Sancti Petri, in Musaeo 29 domus Gentilotae.
Praesentibus reverendo domino Dominico quondam Ioseph Sosii de
Cognola, incola Tridenti, et Petro quondam Andreae de Bertis de Miola
Pineti testibus. Con una transazione fu terminata la lite che verteva tra la
venerabile Confraternita della Beatissima Vergine Maria della Misericordia
delle Orfanelle di Trento, e l’illustre signor Claudio figliuolo, ed erede del
quondam illustre, ed eccell.mo signor Gioseppe Roveretti di Fraiperg
abitante in Verona, per causa d’una lettera cambiale di ragnesi 722, car. 22,
co’ frutti scaduti, pretesi dalla detta Confraternita come erede del quondam
magnifico Gioseppe Gandino.
45. Anno 1685, indictione octava, die martis 23 ianuarii, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in hypocausto domus infrascripti clarissimi
domini Mancii. Praesentibus nobilibus, admodum reverendo, et excell.mo
respective dominis Ioseph sacerdote, et Iacobo Antonio Iuris utriusque
doctore collegiato Tridenti fratribus Trentinis civibus Tridenti, atque nobili,
et excell.mo legum doctore domino Dominico Antonio filio nobilis, et
excell.mi domini Caroli Honorati de Bono plebis Blegii Iudicariarum
testibus. Paulus filius quondam Iacobi Tonini de Vigulo Basilicae vendidit
perillustri, et clarissimo iurisconsulto collegiato Tridenti domino Petro
Mancio, uti Ministro venerabilis Confraternitatis Beatissimae Virginis
Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum
stariorum sexdecim, et tertiorum duorum frumenti, quem posuit super suo
fundo arativo, et vineato stariorum sex circiter, iacente in pertinentiis Viguli
Basilicae, loco a Linart, apud iura ecclesiae s. Leonardi praedicti Viguli
Basilicae, ac rugiam, pretio renensium centum in monetis argenteis.
46. Anno 1632, indictione decimaquinta, die mercurii 18 augusti,
Tridenti in contrata S. Mariae Maioris, in studio domus infrascripti domini
de Albertis. Praesentibus Bartholomaeo quondam Melchioris Catani de
Strigno Vallis Ausugii, et Leonardo filio Michaelis Frasangi de Centa
iurisdictionis Caldonatii testibus. Nobilis, et excell.mus legum doctor
dominus Ioannes Baptista quondam nobilis, et excell.mi doctoris domini
Manphredi de Albertis civis, et de collegio Tridenti, sponte, et propter
amorem Dei, et in charitatem, dedit, cessit, et tradidit pure, et simpliciter,
29 * Biblioteca.
222

titulo donationis irrevocabilis inter vivos, venerabili Confraternitati Frataliae
novae Tridenti, praesente ser Antonio Patono de Tridento eius massario,
unum annuum affictum stariorum duorum frumenti ad taxam capitalis
rhenensium duodecim, una cum sua proprietate, et directo dominio, qui
solvitur per nobilem dominum Maximilianum Matthiolum notarium
collegiatum Tridenti, super una domo acquisita per ipsum ab haeredibus de
Gosetis, posita in Contrata S. Mariae Maioris. Et hoc fecit propter amorem
Dei, et quod puellae dictae domus accedant ecclesiam S. Laurentii singulis
diebus mercurii, et orent pro salute animae quondam nobilis, et reverendi
domini Gabrielis fratris sui. Ioannes Baptista Bennatus (sic) publicus
imperiali auctoritate notarius civis, et de collegio Tridenti scripsit.
47. Anno 1498,indictione prima, die sabati septimo aprilis, Tridenti in
Contrata S. Mariae Maioris super via publica. Praesentibus Ioanne quondam
ser Odorici Garnigae, Iacobo quondam ser Laurentii Marzarii, et Gotardo
Petoni, omnibus civibus, et habitatoribus Tridenti testibus, et aliis. Providi,
et egregii viri ser Iacobus quondam ser Odorici de Paho tamquam Vicarius
Fraternitatis novae Sanctae Mariae Maioris de Tridento, et ser Marcus
quondam ser Christophori Venecianae dictae Fraternitatis massarius, per se,
et successores suos, ac vice, et nomine fratrum dictae Fraternitatis,
investiverunt per tactum manus Dominicum quondam Matthaei Lancae de
Supramonte, ad praesens civem, et habitatorem Tridenti, de una petia terrae
clausurivae, posita in pertinentiis Tridenti, in loco ubi dicitur al Deserto,
versus mane apud viam consortalem, versus meridiem, et setemptrionem
(sic) apud haeredes ser Donati a Biretis, versus sero apud haeredes Peregrini
a Sancta Cruce, pro annuo affictu librarum duodecim denariorum bonae
monetae de Marano. Ioannes quondam providi viri ser Guielmi de Gaifis de
Callavino civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali auctoriotate
notarius scripsit.
48. Anno 1559, indictione secunda, die mercurii 24 maii, Tridenti in
Contrata Oriolae, in studio domus infrascripti domini Ministri 30 .
Praesentibus ser Iacobo quondam Bernardi de Roncono, Baptista
Bernardello merzario, et cive Tridenti, et Dominico de Salodio ortolano,
habitatore in Burgo Sanctae Crucis testibus. Egregius dominus Georgius
quondam domini Dominici Malpagae notarius, et civis Tridenti, faciens suo
proprio nomine, ac nomine egregii domini Martini eius fratris, tanquam
haeredes quondam domini Michaelis Micheleti olim aurificis, et civis
Tridenti, volens satisfacere Legato rhenensium octo alias per suprascriptum
30 In margine: Vide infra pag. 1202, seu Pacco 12, n. 130.
223

quondam dominum Michaelem relico Fraternitati novae Misericordiae de
Tridento, dedit in solutum magnifico domino Antonio Thecino doctori,
Ministro suprascriptae Fraternitatis, dominis Ioanni de Iannonis, et Ioanni
Aloisio Romagnano notariis de Consilio suprascriptae Fraternitatis, et ser
Galeatio Bonmartino massario, omnibus civibus Tridenti, tanquam
rectoribus suprascriptae Fraternitatis, unum affictum perpetualem
carentanorum sexdecim, constitutum super una petia terrae arativa, et
vineata, ac hortuliva, posita extra Portam Sanctae Crucis, in loco sotto la
Mentan, apud iura altaris Sancti Florentii, Dominicum Banalotum, haeredes
quondam domini Philippi Tellani, et a septentrione apud viam communem.
Sebastianus Riccius notarius scripsit. Ioannes Guilielmus Callavinus
notarius, et civis Tridenti descripsit.
49. Anno 1585, indictione decimatertia, die dominico 28 iulii, Tridenti
in revolto terreno magno Fraternitatis novae dictae Sanctae Mariae della
Misericordia sito in capite ecclesiae. Praesentibus magistro Filipo Frizio
lapicida quondam magistri Antonii Fornacis, et magistro Antonio quondam
magistri... cerdone Tridenti testibus. Reverendus dominus presbyter
[Ambrosius] Gosetus Beneficiatus, et civis Tridenti, quondam magistri
Iacobi Goseti, vendidit spectabili domino Nicolao Clusolo notario, et civi
Tridenti, uti Ministro Fraternitatis Sanctae Mariae della Misericordia
antedictae, unum affictum stariorum duorum, quem posuit super una eius
petia terrae arativa, et vineata, sita in pertinentiis Tridenti supra Sanctum
Bernardinum, seu monasterium, in loco dicto in Dos Mezan, apud viam
communem cum domo posita in ea, apud magistrum Georgium Montis Clari
fabrum lignarium mediante rido, stratam, et viam communem. Super qua
constitutus est alius affictus stariorum septem frumenti, qui per eum solvitur
Fraternitati praedictae. Et hoc nominatim fecit pro pretio renensium
duodecim.
50. Anno 1622, indictione quinta, die mercurii 23 martii, Tridenti, in
Contrata Lathea (sic) Sancti Vigilii, in studio domus mei notarii.
Praesentibus nobili domino Antonio Gallo, cive Tridenti, et magnifico
domino Manfredino de Manfredinis mercatore Tridenti testibus. Magnificus
dominus Antonius quondam domini Sebastiani Banalli civis Tridenti,
vendidit domino Francisco Salvoto civi Tridenti pro se, et haeredibus suis
ementi hortum unum, cum vineis, ficcis, atque asparagis, cum sepe asserum,
ac muro versus mane, positum in Contrata Portellae, sive prope illam, a
mane apud rugiam, meridie, ac sero viam communem, septentrione moenia
civitatis: super quo solvitur livellus annuus carentanorum vigintiduorum
magnificae Communitati Tridenti. Et hoc fecit pretio rainensium centum, et
224

tredecim, et grossorum viginti, ultra dictum livellum, de libris quinque pro
singulo, in tot ducatonis venetis bonis. Bernardinus Bomportus notarius
Tridenti scripsit. Ludovicus Simbenus notarius descripsit.
51. Anno 1622, indictione quinta, die lunae 25 aprilis, Tridenti, in
Contrata s. Petri. Praesentibus nobili, et excellenti doctore domino Paulo
Cischo Sanctae Crucis cive Tridenti, et magistro Dominico Picinino cerdone
Tridenti testibus. Ioannes filius quondam Thomae Toniazi de Lasesio plebis
Pinedi vendidit nobili, et excell.mo doctori domino Ioanni Antonio Ciurletto
Ministro, et domino Marco Marchetto massario Fraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum perpetualem,
franchitabilem, stariorum triginta quatuor frumenti, quem posuit super una
petia terrae arativa, et vineata stariorum duorum seminis in circa, sita in
pertinentiis Lasesii, in loco dicto alla Creda. Item super uno campo
stariorum trium seminis in circa, sito in dictis pertinentiis, in loco dicto a
Viaz. Et hoc nominatim pretio rainensium bis centum tronorum quatuor cum
dimidio pro rainense, in monetis auri, et aliis expendibilibus. Fideiussorem
se constituit Baptista filius quondam Nicolai de Avis de Lasesio.
52. Anno 1673, indictione sexta, die iovis undecima mensis maii, in
contrata S. Petri civitatis Tridenti, in studio nobilis, et excell.mi domini
Ioannis Antonii Zurlettae. Praesentibus domino Hieronymo Fachino, et
domino Iacobo Parisotto capellario Tridenti testibus. Facta fuit conventio
inter venerabilem Confraternitatem Orphanorum, tamquam cessionariam
domini Ioannis Mariae Tim, et dominum Nicolaum Buratum, pro domo
quondam domini Thomasii Columbini, sita in Contrata S. Ioannis apud
dominum Stephanum de Textoribus, illustrem dominum Carolum Trilacum,
et a sero, ac sepetntrione viam communem. Tunc ducatoni fuerunt valutati
in tronis undecim cum uno quarto.
53. Anno 1623, indictione sexta, die martis 12 decembris, Tridenti,
praesentibus Odorico Frizera de Vezzano, et Bartholomaeo eius filio
commorantibus Tridenti testibus. Magnificus dominus Antonius Bevilaqua
civis Tridenti, uti thesaurarius magnificae Communitatis franchitavit, et
liberavit dominum Franciscum Salvotum civem Tridenti ab ulteriori
solutione carentanorum viginti duorum livelli, qui solvebatur per eum
magnificae Communitati super uno horto intus, et retro moenia Tridenti
prope pontem Sancti Laurentii. Et hoc fecit pro capitali renensium undecim
in ratione carentanorum triginta pro singulo carentano capitalis, quos dedit
dicto domino thesaurario in bonis monetis nempe toleris imperialibus in
ratione tronorum septem pro singulo.
225

54. Anno 1626, indictione nona, die veneris octava maii, in Contrata S.
Petri Tridenti, in studio domus nobilis, et excell.mi domini Ioannis Antonii
Ciurletae. Praesentibus Gottardo filio quondam Antonii Borserii de
Civezano, et Ioanne Baptista filio quondam Ioannis dell’Orsola de Garzano
plebis Civezani testibus. Stephanus Magnagus a Dosso Torculi, qui anno
1621 se franchitaverat a tribus affictibus solvendis venerabili Confraternitati
S. Mariae Orphanorum Tridenti, mediante solutione ipsorum capitalium in
pecuniis tunc currentibus, cum tamen solvere debuisset in monetis
currentibus tempore constitutionis ipsorum affictuum, sciens teneri ad
supplementum monetarum, dedit nobili, et sopectabili domino Maximiliano
Matthiolio Ministro in tot taleris in ratione tronorum septem cum dimidio
pro singulo rhenense quinquaginta pro supplemento capitalium etc. iuxta
compositionem factam per nobilem, et excell.mum dominum Ioannem
Antonium Ciurletam.
55. Anno 1641, indictione nona, die sabbati 15 iunii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Benedicti. Praesentibus Ioanne quondam Leonardi,
et Dominico quondam Antonii de Augustinis de Supramonte testibus.
Antonius filius quondam Valentini Fachini tridentinus, absolvit, et quietavit
dominum Matthaeum Riccium incolam Tridenti, tanquam massarium
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ab ulteriori
solutione Legati facti per quondam Violantem olim domini Palmerini
Bonesini, et Florae quondam Bartholomaei de Melchioribus filiam, quae
dum degebat in domo dictae venerabilis Confraternitatis decessit, instituta
haerede ipsamet Confraternitate.
56. Anno 1643, indictione undecima, die iovis 24 decembris, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci. Praesentibus magnifico domino Caludio
quondam domini Petri Labeth cive Tridenti, et domino Ioanne Antonio
quondam domini Francisci Celva incola Tridenti testibus. Nobilis dominus
Vincentius filius quondam nobilis domini Philippi Consolati civis Tridenti,
vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et domino Matthaeo
Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum
Tridenti, arativam, et vineatam stariorum trium, minus perticis quatuor,
iacentem in pertinentiis Ravinae a Pendè, cui a mane cohaeret via
communis, meridie nobilis dominus Christophorus Sizzius, sero semita
consortalis, et nobiles domini Alberti, septentrione ipsa venerabilis
Confraternitas, pretio renensium centum viginti in ducatonis.
226

57. Anno 1649, indictione secunda, die martis 29 iunii, in civitate
Tridenti, in contrata S. Marci. Praesentibus Bartholomaeo quondam
Gasparis de Gasparibus de Vigo, et Matthaeo quondam Salamonis Ianesini
de Miola, ambobus plebis Pineti testibus. Stephanus quondam Petri
Lunardelli a Faida dictae plebis Pineti, vendidit, cessir, et renuntiavit
pernobili (sic) domino Leonardo a Monte Ministro, et domino Matthaeo
Rizzio massario venerabilis Confraternitatis Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum censum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum frumenti
ad taxam, a Bartholomaeo quondam Petri Moseri a Faida, pro renensibus
centum quoad sortem in hungaris aureis.
58. Anno 1653, indictione sexta, die veneris septima mensis februarii,
Tridenti in platea Cantoni, in domo habitationis perillustris domini Antonii a
Monte. Praesentibus nobili, et excell.mo domino Paulo Zangerle iuris
utriusque doctore de Avisio, atque nobili domino Vigilio Peroto cive
Tridenti testibus. Perillustris, et R.mus dominus Franciscus de Albertis
Vicarius in spiritualibus generalis Tridenti, summus scholasticus, et
canonicus huius cathedralis, ac consilairius excell.mi, et R.mi domini
domini principis nostri, tanquam curator perillustris dominae Marinae de
Albertis neptis suae, atque perillustris dominus Sigismundus Saracinus uti
maritus perillustris dominae Catharinae filiae quondam perillustris domini
Leonardi a Monte civis Tridenti, uti haeredum ipsius, ac pro haeredibus
earum, in solutum dederunt perillustri domino Bernardino Mantio Ministro,
ac magnifico domino Bartholomaeo Galvagno massario venerabilis
Confraternitatis beatissimae Virginis Orphanarum Tridenti quatuor affictus
perpetuales in extinctionem Legati renensium mille a praedicto domino
Leonardo relicti praefatae Confraternitati pro dotanda quolibet anno una
puella in festo s. Leonardi.
59. Anno 1669, indictione septima, die dominico 27 ianuarii, in civitate
Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in hypocausto domus
venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanarum
Tridenti loco soliti Consilii eiusdem venerabilis Confraternitatis.
Praesentibus Leonardo quondam Francisci Franceschini tridentino, et
Michaele quondam Francisci Paisani de Cadeno testibus. Nobilis dominus
Carolus filius quondam nobilis domini Philippi Consolati, dedit, vendidit, ac
in solutum,et dono respective tradidit praenobilibus, excell.mis, ac
magnifico respective dominis Ioanni Benedicto Gentiloto Ministro, Ioanni
Baptistae Guerinonio Vicario, Aliprando Bassetto syndico, Hieronymo
Sardaneae, Carolo Hieronymo Busetto, Francisco quondam domini Ioannis
Zambaiti, Ioanni Mariae Consolato, et Francisco Tonietto consiliariis
227

suprascriptae venerabilis Confraternitatis, terram arativam, vineatam, et
glarivam, cum moris septemdecim intus, stariorum vigintiquinque cum
dimidio, iacentem in pertinentiis Ravinae, loco in Stella, o sii all’Aprovina,
cui a septentrione cohaeret rugia decurrens. Ipsa vero Confraternitas eidem
domino Carolo Consolato dedit, et in solutum tradidit quandam terram
grezivam, sive galrivam unius starii, quartae unius, et minelli unius cum
dimidio, iacentem in pertinentiis Ravinae, loco alla Baldirona, cui cohaeret
ipse dominus Carolus.
60. Anno 1671, indictione nona, die veneris 20 maii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in quodam revolto terreno pro
Consilio destinato venerabilis Confraternitatis Beatissimae Virginis a
Misericordia Orphanarum. Praesentibus magnifico Antonio quondam
Simonis a Zobbio, et Ioanne quondam Lazari Zambotti fabro lignario,
incolis ambobus Tridenti testibus. Nobiles, et excell.mi respective domini
Ioannes Benedictus Gentilotus Minister, Ioannes Baptista Guerrinonius
Vicarius, Aliprandus Bassettus syndicus, Hieronymus Sardanea, Franciscus
Sardanea, Ioannes Baptista Voltolinus, Paris Antonius Bevilaqua, et Ignatius
Gaudentus veluti consiliarii supradictae venerabilis Confraternitatis
franchitaverunt nobilem dominum Vigilium filium nobilis domini Ludovici
a Ponte aromatarii, et civis Tridenti, praesentem, prodicto domino suo
genitore, et eius haeredibus acceptantem, ab ulteriori praestatione binorum
capitalium affictuum unius sortis renensium centum et quadraginta etc.
61. Anno 1673, indictione undecima, die mercurii 19 aprilis, Tridenti,
in Contrata, et Aula infrascripti domini locatoris. Praesentibus nobili
domino Francisco Covellato tridenti cive, ac Iacobo quondam Iosephi
Mosnae de Gardulo a Plano habitatore Tridenti testibus. Nobilis, et
spectabilis dominus Salvator notarius collegiatus Tridenti, titulo, ac nomine
locationis perpetualis investivit dominum Antonium quondam Balthassaris
Bampae, dictum Baldessarin, incolam Tridenti, de uno horto, cum vitibus
intus, ac tribus moris, partim muris cinctum, et partim asseribus, iacentem in
Contrata Portellae Tridenti, a mane apud rugiam, meridie, ac sero viam
communem, septentrione moenia civitatis Tridenti, pro annuo affictu
rhenensium quinque de tronis 4½ pro singulo rhenense. Fideiussorem se
constituit dominus Ioannes Baptista quondam Horatii Cemi incola Tridenti.
Ioannes Iacobus Bischalea publicus utraque authoritate notarius collegiatus
Tridenti scripsit.
62. Anno 1624, indictione septima, die sabbati 19 octobris, in civitate
Tridenti. Praesentibus Ferdinando quondam Thomae de Ferrariis hospite
228

Tridenti, Michaele quondam Mathiae Moseri, cum Ioanne Maria quondam
Petri Leonardelli ambobus a Faida plebis Pinedi districtus Tridenti testibus.
Bortolus quondam Petri Moseri a Faida vendidit Petro quondam Stephani
Leonardelli a Faida unum affictum perpetualem sexdecim stariorum, et
duorum tertiorum Frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa
stariorum sex seminis in circa, posita in pertinentiis Faidae, in loco dicto al
Fondo drio le Case. Et hoc pretio rhenensium centum in ratione librarum
quinque denariorum bonae monetae pro singulo renense: quos dictus Petrus
emptor exbursavit in talleris Leopoldis, et renensibus aureis bonis, et
expendibilibus. Iosephus filius quondam egregii notarii domini Francisci
Alexandri Zelli civis tridentinus, publicus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
63. Anno 1610, indictione duodecima, die iovis undecima mensis
martii, Tridenti in Contrata Mercati veteris, in apotheca domus, et
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus magistro Hippolito
quondam Matthaei de Thisis de Iustino Rendenae cerdone, Antonio
quondam Gasparis de Gasparibus de Sardanea molitore, ambobus Tridenti
habitatoribus, et Christophoro quondam Iacobi Bertoti de Ultra Castello
Pahi testibus. Magister Bartholomaeus filius quondam magistri Alexandri
Carterii cerdo, et civis Tridenti, vendidit magnifico domino Bernardino
Gorno mercatori, et civi Tridenti, unum affictum rainensium quinque in
pecuniis bonae monetae, quem posuit super apotheca, et stuba domus sua
existentis in burgo Sancti Martini Tridenti. Et hoc nominatim pretio
rainensium centum de carentanis sexaginta pro rainense, quos idem dominus
emptor solvit, et exbursavit in monetis alemanis argenti. Stephanus filius
quondam domini Iospehi Demae civis Tridenti notarius scripsit.
64. Anno 1635, indictione tertia, die sabbati 17 martii, Tridenti, in
Contrata Sancti Marci, in stuba domus dominorum fratrum de Rubeis.
Praesentibus domino Ioanne Antonio filio ser Francisci Celva de Paho
habitatore Tridenti, ser Bartholoameo filio quondam Bernardini Steneghi de
villa Sancti Stepahni plebis Pineti, et ser Francisco quondam Donati de
Donatis de Civezzano molitore Tridenti, nec non domino Ioanne Iacobo
Roccabruna testibus. Magnifici domini Ioannes Iacobus, et Ioannes fratres
filii quondam magnifici domini Panthaleonis de Pellipariis civis olim, et
mercatoris Tridenti, cum onere solvendi affictum capitalis renensium
centum perillustri, et R.mo domino Ioanni Francisco Gentiloto Praeposito in
Volchenarcht, et canonico tridentino, in ratione quinque pro centum,
vendiderunt ser Marco filio quondam ser Matthaei Negrioli de Tavernario
Montaneae, habitatori Tridenti, unam domum muris muratam, lignaminibus
229

aediciatam, tegulis coopertam, cum stuba, coquina, apotheca, stantiis, et
aliis commoditatibus in ea existentibus, sitam in burgo Sancti Martini
civitatis Tridenti, cui a mane, ac septentrione cohaeret dominus Ludovicus
Simonatus campanarius, a meridie Matthaeus Cadenus, et a sero via
communis. Et hoc nominatim pretio renensium 750, de quo pretio defalcati
fuerunt dicto emptori etc.
65. Anno 1632, die ultima novembris.in camera perillustris, et R.mi
domini Ioannis Francisci Gentilotti Praepositi in Thainoch, et
Bolchemmorch. Praesentibus nobili domino Augustino Gentilotto eiusdem
fratre, et nobili, et excell.mo domino legum doctore Ioanne Alberto Crosina
testibus. Doctor Bartolomaeus Ciurletta vendidit, et in solidum tradidit
praenominato R.mo domino Praeposito, consanguineitate sibi coniuncto,
unum affictum de summa rhenensium centum, positum sub apotheca, et
stuba domus quondam Bartholomaei filii quondam Alexandri Carterii in
burgo S. Martini Tridenti, sub anno 1627, in solutum ab Alfonso quondam
Nicolai Caldonatii de Cugnola, habitatore in burgo S. Martini Tridenti
traditum.
66. Anno 1621, indictione quarta, die mercurii secundo mensis iunii, in
civitate Tridenti, in Contrata Longa, in stuba domus habitationis infrascripti
magnifici domini cedentis. Praesentibus Ioanne quondam alterius Ioannis
Faesii de Fravezio, et Stephano filio Christelloni Erspam dell’Aregnana
plebis Pinedi testibus. Magnificus dominus Bernardinus Gornus quondam
domini Leonis, civis, et mercator Tridenti, dedit, cessit, et tradidit Alfonscio
(sic) quondam Nicolai Caldonatii de Cognola, habitatori in burgo Sancti
Martini Tridenti, unum affictum stariorum 16 2/1 (sic) frumenti pro capitali
rainensium centum, qui solvitur per ser Iacobum Parolarium, et habitatorem
Tridenti, super unam eius domum muris muratam, cuppis copertam, et
solaratam, iacentem in burgo S. Martini. Et hoc fecit pro pretio rainensium
centum bonae monetae tronorum quatuor cum dimidio pro singulo rainense,
quos recepit a praedicto Alfonsio (sic). Antonius Corazinus publicus
collegiatus notarius, et civis Tridenti scripsit.
67. Anno 1652, indictione quinta, die lunae 15 aprilis, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in studio domus Mantiae. Praeentibus magnifico
domino Andrea quondam domini Antonii Dorii cive Tridenti, et domino
Francisco quondam Iacobi Donzili incola Tridenti testibus. Nobilis dominus
Christophorus filius quondam nobilis domini Antonii Sizzii civis Tridenti,
vendidit nobili domino Bernardino Mantio Ministro, et nobili domino
Francisco Hieremiae Vicario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
230

Orphanarum Tridenti, terram arativam, et vineatam stariorum sex cum
dimidio in circa, positam in pertinentiis Ravinae, loco alli Pradeli, cui a
mane cohaeret via communis, meridie et septentrione ipsa venerabilis
Confraternitas, sero perillustris, et R.mus dominus Franciscus de Albertis in
spiritualibus Vicarius generalis, et consiliarius Tridenti, pretio aestimato per
magnificum Ioannem Andream Cestarium civem Tridenti, et Ioannem
Taialaqua de Ravina, publicos, et iuratos huius civitatis stabilium
aestimatores, renensium tricentorum nonaginta, quos memorati nobiles
domini Minister, et Vicarius in duplicibus, et hungaris aureis iusti ponderis
dederunt praedicto domino Sizzio venditori. Iacobus Antonius Sicilianus
notarius scripsit.
68. Anno 1631, indictione decimaquarta, die veneris 10 mensis ianuarii,
Tridenti, in capite Platheae Magnae, in stuba domus, et habitationis
infrascripti reverendi domini presbyteri Antonii emptoris. Praesentibus
domino Andrea quondam domini Laurentii de Blanchis barbitonsore
Tridenti, ac magistro Andrea Banaletto campanario in ecclesia cathedrali
Tridenti testibus. Domina Francisca vidua relicta quondam magnifici domini
Georgii Chraisel olim organistae Tridenti, vendidit, cessit, et renunciavit
admodum reverendo domino presbytero Antonio de Ferrariis de Bondono
Iudicariarum plebis Condini, cappellano in ecclesia cathedrali Tridenti,
fructus, redditus, ac proventus annorum quinque cum dimidio paroxime
futurorum unius horti existentis in Contrata Sancti Bernardini extra moenia
civitatis Tridenti, cui a mane cohaerent haeredes quondam domini Laurentii
Scarazzini, a meridie iura altaris Beatissimae Virginis in ecclesia S. Mariae
Maioris, a sero reverendae moniales Sancti Michaelis, a septentrione via
communis. Item affictus, qui solvitur per haeredes quondam domini Alberti
Agnesinae capitalis renensium quinquaginta assicurati super loco in Piazina.
Cum omnibus iuribus, quae habebat in usufructu praefati horti, ac affictus
virtute testamenti conditi per quondam dominam Magdalenam eius matrem
sub anno 1603. Et hoc pretio convento renensium 60, quos dictus
reverendus dominus emptor solvit dictae dominae Franciscae in tot zechinis,
ac duplicibus auri, bonis, usualibus, et expendibilibus. Antonius
Bernardellus filius quondam domini Caroli civis olim Tridenti, notarius
collegiatus scripsit.
69. Anno 1631, indictione decimaquarta, die iovis decima sexta mensis
ianuarii, Tridenti, in Contrata drio il Domo, in stuba domus habitationis
infrascripti admodum rev. domini emptoris. Praesentibus ser Andrea
Banaleto campanario ecclesiae cathedralis Tridenti, et ser Simone Giasena
incola Tridenti testibus. Domina Francisca vidua relicta quondam domini
231

Georgii Granisel alias orgenistae (sic) Tridenti, cum praesentia, et consensu
dominae Margarethae filiae suae, vendidit admodum reverendo domino
Antonio de Ferrariis ecclesiae cathedralis tridentinae Beneficiato, ac
ecclesiarum Sanctorum Christophori, et Antonii de Pomarolo rectori, unam
petiam terrae hortivam, et vineatam quantitatis starii unius seminis circiter,
positam in pertinentiis Tridenti, in loco a Santo Bernardino, cui a mane
cohaerent haeredes quondam domini Laurentii Scarazini de Vigo Rendenae,
a meridie via communis, a sero iura ecclesiae S. Mariae Maioris Tridenti, a
septentrione moniales Sanctae Clarae extra moenia civitatis Tridenti. Et hoc
pretio renensium centum, et sexaginta, et hoc fecit pro danda dote dominae
Margarethae eius filiae, ac sponsae. Insuper praedicta domina Francisca
vendidit, cessit, et renuntiavit praedicto admodum rev. domino Antonio de
Ferrariis ius percipiendi, et exigendi anuum censum redimibilem ad taxam
frumenti, capitalis renensium quinquaginta, qui solvitur per haeredes
quondam domini Alberti Gnesinae. Et hoc fecit pretio renensium
quinquaginta de tronis quatuor cum dimidio pro singulo renense. Quod idem
rev. dominus emptor solvit in tot taleribus (sic) argenteis bonis. Michael
filius magnifici domini Omniboni Benini publicus apostolica, ac imperiali
auctoritate notarius collegiatus, et civis Tridenti scripsit.
70. Anno 1631, indictione decimaquarta, die iovis (lege mercurii)
trigesima mensis aprilis, Tridenti, in capite Platheae Magnae prope
ecclesiam Sancti Vigilii Tridenti. Praesentibus domino Antonio Bagotio, ac
domino Hieronymo Morello, ambobus Tridenti habitatoribus testibus.
Coram illustri, et clarissimo domino Andrea Pompeato iurisconsulto
Tridenti, Comite Palatino caesareo, et tridentinae civitatis Vice Praetore
sedente etc. Magnificus dominus Ioannes Iacobus de Pelipariis civis, et
mercator Tridenti, uti tutor Ioannis Michaelis quondam domini Antonii
Cavedeni olim pictoris Tridenti, consentientibus dicti pupilli attinentibus, et
proximioribus, scilicet magnifico domino Ioanne Baptista de Rubeis
avulculo, magnifico domino Ludovico Simonato, et domino Francisco
Pasio, et magnifico domino Ioanne Baptista de Nicolis, vendidit admodum
domino presbytero Antonio de Ferrariis, capellano, et Beneficiato in
ecclesia cathedrali Tridenti, et rectori ecclesiarum Pomaroli, unum hortum,
positum in pertinentiis Tridenti, extra civitatem in Contrata Sancti
Bernardini, quantitatis passuum, sive perticarum sexaginta circiter, cui a
mane cohaeret dominus Iacobus Bernardellus, a meridie haeredes quondam
domini Laurentii Scarazini, a sero praedicti haeredes de Scarazinis, a
septentrione vai communis. Et hoc pretio renensium centum nonaginta, sic
inter eos convento. Quod pretium dictus admodum rev. dominus Antonius
emptor dedit, et in solutum tradidit, et respective vendidit dicto domino
232

tutori, unum affictum stariorum triginta trium, et unius tertii frumenti pro
capitali renensium bis centum, qui solvitur per ser Iacobum de Georgiis de
Pantheo Pahi.
71. Anno 1631, indictione decimaquarta, die sabbati sexta mensis
septembris, Tridenti in capite Platheae Magnae penes edcclesiam
cathedralem, in thalamo terreno domus, et habitationis infrascripti admodum
rev. domini emptoris. Praesentibus reverendo presbytero domino Laurentio
Arnoldo substituto in ecclesia cathedrali Tridenti, et domino Laurentio filio
quondam Bartholomaei Tognati de Pelucho plebis Rendenae servitore
infrascripti domini venditoris, testibus. Nobilis dominus Nicolaus filius
quondam nobilis domini Laurentii Scarazini de Daredo plebis, et Vallis
Rendenae diocesis Tridenti, cum onere solvendi annuatim de livello
magnificae Communitati Tridenti carentanos quatuordecim, vendidit
admodum reverendo, ac magnifico domino presbytero Antonio de Ferrariis
de Bondono plebis Condini, Beneficiato, ac capellano in ecclesia cathedrali
Tridenti, nec non ecclesiarum Pomaroli rectori, unam petiam terrae
arativam, vineatam, et hortivam, cum domo, seu turricula intus, positam in
pertinentiis Tridenti, extra moenia civitatis, in Contrata sancti Bernardini,
quantitatis stariorum duorum seminis cum dimidio circiter, cui a mane
cohaerent partim domini fratres de Clusolis, et partim dictus admodum rev.
dominus emptor, cum horto acquisito ab haeredibus quondam domini
Antonii Cavedeni, a meridie venerabiles moniales Sanctae Clarae, sive
illarum monasterium, a sero partim iura altaris Beatissimae Virginis in
ecclesia s. Mariae Maioris nuncupati l’Altar della Madonina, et partim
domina Francisca vidua relicta quondam domini Georgii Chraiseli olim
organistae Tridenti, a septentrione partim via communis, et partim dominus
Franciscus Bernardellus. Et hoc pretio convento renensium septingentorum
et quinquaginta, ultra livellum suprascriptum, in ratione tronorum quatuor
cum dimidio pro singulo renense, quos dictus admodum rev. dominus
emptor solvit in tot duplicibus hungaris, et zechinis venetis auri, et taleris
imperialibus argenti.
72. Anno 1632, indictione decimaquinta, die lunae 29 mensis martii,
tridenti in capite Contratae Platheae Magnae, in stuba domus, et habitationis
infrascripti reverendi domini emptoris. Praesentibus nobili domino
Bernardino Mancio cive Tridenti, et domino Andrea Banaletto de
supramonte campanario in ecclesia cathedrali Tridenti testibus. Magnificus
dominus Franciscus filius Magnifici domini Iacobi Bernardelli civis
Tridenti, cum praesentia, consnsu, voluntate, ac parabola suprascripti
domini Iacobi eius patris, vendidit admodum reverendo domino presbytero
233

Antonio de Ferrariis de Bondono, capellano in ecclesia cathedrali Tridenti,
et in eadem praebendato Praebendae pastoralis, nec non rectori ecclesiarum
Pomaroli, unam petiam terrae hortulivam, et vineatam quantitatis medii
starii seminis circiter, positam in pertinentiis Tridenti extra moenia civitatis,
in Contrata Sancti Bernardini, cui a mane cohaerent fratres de Salvetis, a
meridie dictus rev. dominus emptor, a sero pariter, a septentrione via
communis. Et hoc pretio convento renensium tercentorum. Antonius
Bernardellus notarius scripsit.
73. Anno 1636, indictione quarta, die sabbati ultima mensis maii,
Tridenti inContrata apud ecclesiam cathedralem Tridenti ultra Plateam
Magnam, in uno thalamo domus Beneficii infrascripti domini emptoris.
Praesentibus magistro Rocho quondam Gregorii Giuardini (sic) lapicida
Tridenti, et Antonio quondam Benedicti Boneti de Lacuna Cavedeni
habitatoribus Tridenti testibus. Dominus Salvetus quondam ser Ioannis
Salveti de Vigulo Basilicae habitator Tridenti, cum praesentia, et consensu
dominae Angelae uxoris quondam Stephani Salveti fratris, ac cum onere
solvendi omni anno dimidium capitalis unius affictus rhenensium
tercentum,et quinquaginta Beneficiato Legati facti per quondam spectabilem
dominum Barnabam Mantium alias notarium de collegio Tridenti, vendidit
nobili, et multum reverendo presbytero domino Antonio quondam domini
Vigilii de Ferrariis capellano in ecclesia cathedrali Tridenti, medietatem
unius petiae terrae arativae, ac vineatae, muris circumdatam, positam in
pertinentiis Tridenti, in loco a Santo Bernardino, scilicet partem superiorem
versus dictam ecclesiam Sancti Bernardini, reservato utendi auqa,et ipsam
elevandi pro irrigando hortum, ad minus tamen damnum. Cui terrae confinat
a mane, et meridie nobilis dominus Antonius Clusolus civis Tridenti, sero
haeredes quondam domini Stephani fratris, septentrione via communis. Et
hoc fecit pretio rhenensium tercentum, et quinquaginta in ratione tronorum
4½ et talleri pro tronis 7½. Ioannes Baptista quondam multum magnifici, et
spectabilis domini Thomae Bennassuti notarius scripsit.
74. Anno 1640, indictione octava, die veneris 24 februarii, Tridenti, in
Contrata drio il Domo, in stuba domus, et habitationis nobilis, et admodum
rev. domini Antonii de Ferrariis. Praesentibus ser Bernardo quondam ser
Ioannis Faesii de Fravezio incola Tridenti, et ser Simone quondam ser
Thomae Marinelli Vallis Annaniae habitatore Tridenti testibus. Ser
Valentinus, et Bernardus fratres filii quondam ser Bartholomaei de Vivoriis
de Lono plebis Calavini, vendiderunt nobili, et admodum rev. domino
Antonio de Ferrariis de Bondono plebis Condini, capellano, Pastoralistae, ac
Beneficiato in ecclesia cathedrali Tridenti, unum affictum stariorum
234

sexdecim, et tertiorum duorum frumenti, quem posuerunt super duabus
petiis terrae sitis in pertinentiis Loni, et Fravezii. Et hoc pretio rhenensium
centum in moneta argentea. Michael Beninus notarius Tridenti collegiatus
scripsit.
75. Anno 1640, indictione octava, die sabbathi tertia mensis novembris,
Tridenti in Contrata Sancti Vigilii, in hypocausto domus Beneficii Sancti
Stephani. Praesentibus nobili domino Leonardo a Monte Tridenti, et Simone
quondam Thomaei Marinelli de Vervò plebis Turris Vallis Annaniae, incola
Tridenti testibus. Coram perillustri, et clarissimo domino Andrea Pompeato
iurisconsulto Tridenti, et Vice Praetore sedente pro cathedra, domina Angela
filia quondam Antonii Garelli de Pescantina, uxor relicta quondam domini
Stephani Salvetto de Tridento, tamquam tutrix eius filiorum, consentientibus
domino Salveto, et aliis proximioribus, vendidit nobili, et multum reverendo
domino Antonio de Ferrariis Bondoni, Beneficiato ecclesiae cathedralis
Tridenti, hortum quantitatis perticarum biscentum quadraginta sex, et
dimidiae, existentem in pertinentiis Tridenti, in loco dicto a Santo
Bernardino, cui a mane, et sero cohaeret suprascriptus nobilis, et multum
rev. dominus Antonius de Ferrariis emptor, a meridie nobilis dominus
Antonius de Clusolis Tridenti, a septentrione via communis, circumdatum
muro a meridie, e septentrione, cum onere solvendi affictum pro capitali
renensium centum, et septuaginta quinque nobili domino Bernardino Mantio
Tridenti. Et hoc fecit pretio renensium quatuor centum, et quinquaginta de
tronis quatuor cum dimidio pro singulo renense in ratione franchi, in scutatis
venetis argenti in ratione tronorum novem, et cruciferorum quatuor valoris
communiter currentis pro singulo. Malfattus Oliverius quondam nobilis
domini Victoris Malfatti publicus apostolica, et caesarea auctoritatibus
notarius, et Tridenti collegiatus scripsit.
76. Anno 1642, indictione decima, die sabbati decimaprima (sic) mensis
ianuarii, Tridenti, in Contrata de retro ecclesiam cathedralem Sancti Vigilii,
in stuba una domus canonicalis habitationis infrascripti ill.mi, et r.mi domini
canonici Trappii. Praesentibus ser Ioanne Baptista quondam Dominici
Moreschi de Garzano plebis Civezzani, et Francisco quondam Bartholomaei
Cortelletti de Negrano Pahi, habitatore Villazzani testibus. Ill.mus, et R.mus
dominus Ernestus baro Trappius canonicus senior ecclesiae cathedralis
Tridenti, tanquam specialiter deputatus a R.mo Capitulo, et tanquam
superintendens ecclesiae s. Mariae Maioris, cum praesentia continua
reverendi domini presbyteri Francisci Vaitellini dictae parochialis ecclesiae
s. Mariae Maioris rectoris, retrovendidit, atque permutavit nobili, et
admodum rev. domino presbytero Antonio de Ferrariis de Bondono
235

Comitatus Lodroni, praebendato Praebendae Pastoralis, et Beneficiato
Sancti Stephani ecclesiae cathedralis Tridenti, ac ecclesiarum Pomaroli
rectori, unam petiam terrae arativam, vineatam, et hortivam stariorum
duorum, et mediae quartae seminis circiter, positam in pertinentiis Tridenti,
in Contrata Sancti Bernardini, cui a mane cohaerent haeredes quondam
domini Fabiani de Fabianis, a meridie via communis, a sero haeredes
quondam reverendi domini presbyteri Melchioris Ceschati, a septentrione
iura ill.mae Mensae episcopalis Tridenti. Et hoc fecit, quia e converso dictus
ad,odum rev. dominus Antonius dedit in solutum, et permutationem tradidit
praefato ill.mo, et r.mo domino canonico Trappio sex affictus pro capitali
summa renensium sexcentorum, in ratione quatuor pro centenario. Antonius
Bernardellus notarius, et r.mi Capituli cancellarius scripsit.
77. Anno 1647, indictione decimaquinta, die lunae 23 decembris, in
civitate Tridenti, in studio episcopalis palatii. Praesentibus ser Marino
Malpaga de Cognola, et domino Vigilio de Fedrighis de Cadeno habitatore
Tridenti testibus. Coram perillustri, et clarissimo domino Antonio Maria
Novello iurisconsulto Pontremuli, consiliario archiducali, et tridentinae
urbis Praetore honorando, sedente etc. Nobilis dominus Ioannes Petrus filius
quondam magnifici domini Dominici de Fabianis civis Tridenti, minor annis
25, maior tamen 20, et ultra, cum continua praesentia, et consensu magnifici
domini Bartholomaei Galvagni curatoris sui, et dominorum attinentium, ac
proximiorum, nempe illustris, et excell.mi domini Andreae Pompeati soceri,
nobilis domini Vincentii Egheni, nobilis, et excell. doctoris domini
Michaelis Sardaneae, ac spectabilis domini Vigilii Travaioni notarii,
vendidit admodum reverendo domino presbytero Bartholoameo de Ferrariis
de Bondono plebis Condini, Comitatus Lodroni, habitatori Tridenti, unam
petiam terrae arativam, et vineatam, et hortivam, cum domuncula intus,
sitam in pertinentiis Tridenti, in Contrata Sancti Bernardini, quantitatis
perticarum biscentum sexaginta octo, cui a mane cohaeret excell. doctor
dominus Franciscus de Donatis, a meridie via communis, a sero venerabilis
Confraternitas nova Orphanarum, a septentrione locus Paradisii (sic). Et hoc
pretio renensium biscentum decem et octo in tot ducatonis argenti.
78. Anno 1649, indictione secunda, die iovis septimo octobris, Tridenti
in studio palatii episcopalis. Praesentibus magistro Hippolito quondam
Matthaei de Tisiis sutore Tridenti, et Andrea quondam Philippi Militia de
Pontremolo testibus. Coram perillustri, et clarissimo iurisconsulto
pontremolensi domino Antonio Maria Novello consiliario archiducali,
huiusve civitatis Praetore super cathedra pro tribunali sedente, domina
Antonia filia quondam domini Gasparis Garnigae, uxor domini Ioannis
236

Francisci de Stephanis Chelistae incolae Tridenti, cum praesentia, et
consensu praedicti domini Ioannis Francisci sui mariti, vendidit magnifico
domino Matthaeo Rizzio incolae Tridenti, tanquam massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
censum stariorum sexdecim,et duorum tertiorum frumenti, quem constituit
super sua petia terrae arativa, et vineata stariorum quatuor in circa, iacente
in pertinentiis Tridenti, loco alla Vela, cui a mane cohaeret via communis,
meridie nobilis dominus Udalricus Tessarius civis Tridenti, sero bona dictae
venerabilis Confraternitatis, septentrione domini fratres Lisoni cives
Tridenti. Pretio renensium centum, quos dictus dominus massarius
exbursavit in duplicibus hispanis sexdecim, et tronis duobus.
79. Anno 1652, indictione quinta, die dominico vigesimo quarto martii,
in civitate Tridenti, in Contrata Lata, in hypocausto domus Mantiae.
Praesentibus domino Iacobo quondam Balthasaris Scozzi de Seregnano, et
Ioanne filio Leonardi Bridae de Vigulo Vatario testibus. Dominus Ioannes
Baptista quondam domini Petri Zendroni de Gardulo a Plano vendidit
illustri domino Bernardino Mantio Ministro, et nobilibus dominis Dominico
Ritio, et Francisco de Martinis consiliariis venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum stariorum
quinque frumenti ad taxam, et Constitutiones Tridenti, quem assicuravit
super sua arativa plodiorun trium circiter, posita in pertinentiis Campi
Tridentini, loco al Ramon, cui a mane cohaerent magnificus dominus
Georgius Toniettus, et haeredes quondam nobilis domini Leonardi a Monte,
meridie excellens phisicus dominus Nicolaus Zendronus ipsius domini
venditoris frater, sero Ramonus, septentrione haeredes Francisci Meneguzi.
Item super alia arativa plodiorum duorum circiter, posita in eisdem
pertinentiis, loco alla Canova, cui a mane adhaeret praedictus excellens
dominus Nicolaus, meridie ipse dominus venditor, sero haeredes quondam
domini Leonardi Zendroni, septentrione via communis. Pretio renensium
tricentorum de tronis quatuor cum dimidio pro singulo renense, in
duplicibus, et hungaris aureis iusti ponderis ad communem huius temporis
cursum.
80. Anno 1653, indictione sexta, die veneris sexta iunii, in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in studio Siciliano. Praesentibus
Antonio filio Dominici Rosae nuncupati Condin, incola Tridenti, et Antonio
quondam Valentini Cescati de Civezano molitore alla Vella testibus. Nobilis
dominus capitaneus Caesar filius quondam magnifici domini Andreae de
Sartis civis Tridenti, vendidit, cessit, et renuntiavit magnifico domino
Bartholomaeo Galvagno civi Tridenti, uti massario venerabilis
237

Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
censum stariorum sexdecim, et tertiorum duorum frumenti ad taxam, et
Constitutiones R.mae Superioritatis Tridenti, quem solvere tenetur dominus
Germanicus Serafinus filius quondam domini Balthasaris, vigore
instrumenti constitutionis rogati die 18 februarii anni 1650. Quam
cessionem dictus dominus capitaneus fecit pro renensibus centum quoad
sortem, quos dictus dominus massarius in hungaris aureis solvit, ac dedit
una cum uno ducatono pro interesse in hanc usque diem a sancto Michaele
proxime praeterito citra decurso dicto domino capitaneo, residuum dicti
interesse usque modo maturati, titulo elemosinae praedictae venerabili
Confraternitati donanti. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
81. Anno 1653, indictione sexta, die veneris quinta mensis septembris,
Tridenti, in aula palatii Praetorii hora vesperarum. Coram perillustri, et
clarissimo domino Ioanne Iacobo Sizzio utriusque iuris doctore collegiato
Tridenti, consiliario excel.mi, et R.mi nostri principis, ac Propraetore dictae
civitatis Tridenti. Praesentibus nobilibus, et excell.mis dominis Bernardo
Pompeato utriusque iuris doctore collegiato Tridenti, atque Antonio Gaiger
pariter doctore, et cive Tridenti testibus. Nobilis, et excell.mus dominus
Phylippus Clusolus, tanquam curator bonorum quondam nobilis domini
Horatii Roboretti, in solidum dedit, cessit, et tradidit nobili, et excell.mo
domino Ioanni Baptistae Melchiorio utriusque iuris doctori collegiato
Tridenti, nomine venerabilis Confraternitatis Orphanarum Tridenti
recipienti, octo affictus constituentes rhenenses mille, et duodecim.
Alexander Gislimbertus notarius scripsit.
82. Anno 1659, indictione duodecima, die lunae 13 octobris, in civitate
Tridenti, in Contrata Longa, in museo domus Trentinae. Praesentibus
illustri, et excell.mo physico domino Simone filio quondam nobilis domini
Iacobi Trentini cive Tridenti, et Donato quondam Antonii Paulini, sive de
Donatis de Orzano portatore vini Tridenti testibus. Praenobilis, et
excell.mus iuris utriusque doctor collegiatus Tridenti dominus Ioannes
Albertus filius quondam nobilis domini Thomae Crosinae, vendidit illustri,
et excell.mo iuris utriusque doctori collegiato pariter Tridenti domino
Francisco Trentino, uti Ministro, et magnifico domino Bartholomaeo
Galvagno civi Tridenti, uti massario venerabilis Confraternitatis Sanctae
Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum censum,
sive affictum stariorum centum tresdecim, et unius tertii frumenti ad taxam,
et Constitutiones ill.mae, et r.mae Superioritatis Tridenti, quem fundavit, et
assicuravit super sua terra arativa, et vineata in pertinentiis Tridenti, loco
alli Muredelli, cui a mane cohaeret idem dominus Crosina venditor cum
238

aliis bonis, meridie, ac sero magnificus dominus Salvettus de Salvettis,
septentrione nobilis dominus Christophorus Migatius. Pretio renensium
sexcentum octuaginta de tronis quatuor cum dimidio pro singulo renense, in
duplicibus, et hungaris aureis currentis ponderis, et aliis monetis argenteis.
Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
83. Anno 1660, indictione decimatertia, die veneris quinta martii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sancti Petri, in quodam thalamo terreno domus
infranominati excell.mi domini Ciurletae. Praesentibus magnifico domino
Ioseph quondam Marsilii Mersii mercatore, et cive Tridenti, et Antonio
quondam Rochi de Fortis de Lasino, incola in burgo Sancti Martini huius
civitatis, testibus. Illustris, et excell.mus iuris utriusque doctor collegiatus
Tridenti dominus Ioannes Albertus filius quondam illustris domini Thomae
Crosinae olim civis Tridenti, vendidit illustri, et excell.mo physico domino
Francisco Ciurletae civis Tridenti, uti Ministro, et magnifico domino
Bartholoameo Galvagno pariter civi Tridenti, tanquam massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
affictum stariorum sexaginta sex, et duorum tertiorum frumenti ad taxam, et
Constitutiones excell.mae Superioritatis Tridenti, quem posuit super una sua
terra arativa, et vineata, iacente in pertinentiis Tridenti, loco alli Muredelli
stariorum quatuordecim, cui a mane coaheret ipse excell.mus dominus
venditor cum aliis bonis, meridie, et sero magnificus Salvettus de Salvettis,
septentrione haeredes quondam illustris domini Christophori Migatii. Pretio
renensium quadringentorum in duplicibus hispanicis aureis, et pauca moneta
argentea. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
84. Anno 1661, indictione decimaquarta, die veneris 27 maii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Petri, in quodam thalamo terreno domus nobilis, et
excell.mi physici domini Francisci Ciurlettae civis Tridenti. Praesentibus
nobili, et excell.mo iuris utriusque doctore collegiato Tridenti domino
Leopoldo Guerinonio, atque nobili, et excell.mo domino Laurentio Moar
fhysico, civeque Tridenti testibus. Ser Christophorus, et Balthasar fratres
filii quondam Dominici Chemelli de Calavino, vendiderunt suprascripto
nobili, et excell.mo domino Francisco Ciurlettae, uti Ministro venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, atque magnifico
domino Bartholomaeo Galvagno civi Tridenti, uti massario praedictae
venerabilis Confraternitatis, ius exigendi annuum affictum stariorum triginta
trium, et unius tertii frumenti, quem posuerunt super sua terra arativa, et
vineata stariorum octo circiter, iacente in pertinentiis Calavini, loco in Val,
cui a mane cohaeret Ioannes de Molendinariis, dictus de Michaelibus,
meridie Ioannes de Rizziis, sero bona Beneficii erecti per quondam illustrem
239

et reverendum dominum Nicolaum Madrutium, septentrione via consortalis.
Pretio renensium ducentorum in duplicibus hispanicis, et italis aureis, et
pauca moneta. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
85. Anno 1665, indictione tertia, die mercurii (sic) ultimo decembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Macelli, in hypocausto domus Bertholatiae.
Praesentibus Stephano filio Gabrielis Gorelli, et Bartholomaeo quondam
Dominici de Gerardis de Fornace testibus. Praenobilis dominus Horatius
filius quondam nobilis domini Philippi Consolati civis Tridenti, vendidit
nobili domino Iacobo Antonio Bertolatio civi Tridenti, uti Ministro, et
magnifico domino Bartholomaeo Galvagno uti massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum
affictum stariorum quinquaginta frumenti ad taxam, et Constitutiones
serenissimae Superioritatis Tridenti, quem posuit super sua terra arativa
stariorum quatuordecim circiter, iacente in pertinentiis Campi Tridentini,
loco in Campo Trentino, cui a mane, et meridie adhaerent haeredes
quondam Francisci Cavedeni nuncupati Pedecastello, sero via communis,
septentrione nobilis dominus Andreas Alexandrinus. Pretio renensium
tricentorum in duplicibus hispanicis, et cechinis aureis, atque ducatonis, et
aliis monetis argenteis. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
Nota. Dies ultimus decembris anni 1665, attenta litera dominicali D.
tunc occurrente, fuit non dies mercurii, sed dies iovis.
86. Anno 1669, indictione septima, die dominico 28 aprilis, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in hypocausto domus venerabilis
Confraternitatis Beatissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum.
Praesentibus Leonardo quondam Francisci Franceschini tridentino, atque
Ioanne, et Odorico fratribus filiis alterius Ioannis Zeni de Spauro Maiori
pistoribus ambobus incolis Tridenti testibus. Facta fuit liberatio mutua inter
venerabilem Confraternitatem Beatissimae Virginis Mariae a Misericordia
Orphanarum Tridenti, et haeredes quondam magnifici domini Bartholomaei
Galvagni olim civis Tridenti, et massarii eiusdem Confraternitatis. Iacobus
Antonius Sicilianus notarius scripsit.
87. Anno 1671, indictione nona, die sabbati octava augusti, in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Petri, in museo domus Gentilotae. Praesentibus
Sigismundo quondam Baptistae de Avis dicto dal Crozzo de Lasesio plebis
Pineti, et Nicolao filio Dominici Morlerii (sic) 31 a Monte Vaccae testibus.
Ill.mus dominus Hieronymus baro a Prato, filius quondam ill.mi domini
31 *Al n. 41 del paco 10, Merlerii.
240

Ioannis Christophori a Prato, domini Segunzani, vendidit, renuntiavit, et in
solutum tradidit illustri, et excell.mo iuris utriusque doctori collegiato
Tridenti domino Ioanni Benedicto Gentilotto Ministro, nobili, et excell.mo
itidem iuris utriusque doctori domino Ignatio Gaudento civi Tridenti
consiliario, et domino Bartholomaeo Basilicae incolae Tridenti massario
venerabilis Confraternitatis Beatissimae Virginis Mariae a Misericordia
Orphanarum Tridenti, ius exigendi censum sortis renensium sexaginta, qui
solvitur per Petrum quondam Omniboni de Valentinis, sive de Thomasiis,
agnominatum de Omnibonis de Lasesio, incolam Basilicae plebis Pineti. Et
hanc cessionem,et in solutum dationem fecit dictus ill.mus dominus baro
Hieronymus a Prato, quia e converso supradicti domini deputati venerabilis
Confraternitatis absolverunt eum ab ulteriori solutione livelli librarum
quinque, et cruciefrorum sex, quem solvere debebat uti possessor cuiusdam
fundi supra villam Ravinae existentis, loco a Mont, olim haeredum
quondam excell.mi domini Pauli de Cischis. Iacobus Antonius Sicilianus
notarius scripsit.
88. Anno 1672, indictione decima, die sabbati secundo ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in hypocausto venerabilis
Confraternitatis Beatissiame Virginis a Misericordia. Praesentibus
magnifico Francisco quondam Ferdinandi de Ferrariis cive Tridenti, et
Leonardo quondam Francisci Franceschini incola Tridenti testibus. Nobiles,
et excell.mi respective domini de Consilio dictae venerabilis Confraternitatis
absolverunt, et franchitaverunt nobilem, et excell.mum dominum Ioannem
Benedictum Gentilotum Ministrum eiusdem Confraternitatis, praesente
excell.mo domino Ioanne Baptista eius filio, ab ulteriori solutione livelli
librarum triginta octo, et cruciferorum octo, de quo Urbarium primum anni
1638, et Urbarium anni 1649, quia e contarrio dictus excell.mus dominus
Ioannes Benedictus Gentilotus dedit, cessit, et in solutum, seu
permutationem tradidit praenominatis dominis de Consilio venerabilis
Confraternitatis, ius exigendi anuum livellum stariorum quatuor frumenti,
stariorum trium siliginis, et librarum tresdecim in pecuniis, a Ioanne
Baptista, et Iacobo fratribus filiis quondam Matthaei de Cischis de Miola
Pineti, nepotibus quondam Iacobi Slopp eiusdem loci, cum onere, quod dicti
domini de Consilio annuatim perpetuis futuris temporibus teneantur
celebrari facere in die festivitatis Sancti Francisci sub 4 octobris, sacrum
Missae sacrificium in salutem animae quondam perillustris, et R.mi domini
Ioannis Francisci Gentiloti, et eius familiae, submissa voce, in ecclesia
dictae venerabilis Confraternitatis Orphanarum. Iacobus Antonius Sicilianus
notarius scripsit.
241

89. Anno 1672, indictione decima, die dominico tertio ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Petri, in hypocausto domus mei notarii.
Praesentibus ser Petro quondam Donati Veronesii de Covalo, incola Gabioli
plebis Pahi, et Valentino quondam Thomae de Thomasiis de Tavernario
testibus. Magnificus Franciscus quondam domini Ferdinandi de Ferrrariis
civis Tridenti, nomine proprio, et procuratorio magnificae Ioannae eius
matris, vendidit, et in solutum tradididt illustribus, et excell.mis respective
dominis Ioanne Benedicto Gentiloto iuris utriusque doctori collegiato
Tridenti, uti Ministro, et Ioanne Baptista Guerinonio civi Tridenti, veluti
Vicario, atque domino Bartholomaeo Basilicae civi quoque Tridenti,
tanquam massario venerabilis Confraternitatis Beatissimae Virginis Mariae
a Misericordia Orphanarum Tridenti, domum muris muratam, lignaminibus
constructam, regulis tectam, et cum omnibus commoditatibus in ea
existentibus a fundo usque ad coelum, sitam in hac civitate Tridenti, in
Contrata S. Mariae Magdalenae, cui a mane cohaeret via communis, meridie
nobiles domini Consolati, sero iidem domini Consolati cum horto,
septentrione Androna. Pretio renensium octingentorum viginti. Cum onere
solvendi annuum livellum cruciferorum triginta octo reverendo domino
Beneficiato,sive altaristae Sancti Hieronymi ecclesiae cathedralis Tridenti.
Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
90. Anno 1680, indictione tertia, die dominica trigesima mensis iunii,
Tridenti, in Contrata Lata, et studio perillustris, et clarissimi domini Petri
Mancii. Praesentibus ser Ioanne quondam alterius Ioannis Menestrinae
Supramontis, et ser Iacobo quondam Antonii Bacedae Villazzani testibus.
Ser Antonius quondam Petri Andreatae Mugazoni vendidit perillustri, et
clarissimo domino Petro Mancio legum doctori, civi collegiatoque Tridenti,
uti Ministro venerabilis domus Confraternitatis Orphanarum a Misericordia
Tridenti, et nobili domino Bartholomaeo Basilicae, uti eiusdem
Confraternitatis massario, ius exigendi annuum quemdam affictum
perpetuum, redimibilem tamen, stariorum sedecim, et duorum tertiorum
frumenti, quem posuit in, et super quadam eius petia terrae arativa, et
vineata quantitatis stariorum novem seminis circiter loco dicto alla Furesta
inter pertinentias Bosentini, et Mugazoni. Et hoc fecit pretio rhenensium
centum de tronis quatuor cum dimidio pro singulo, in tot monetis argenteis.
Marius Alexander Sizzo publicus imperialis notarius, civis collegiatusque
Tridenti scripsit.
91. Anno 1640, indictione octava, die mercurii 13 iunii, Tridenti, in
studio praetorio. Praesentibus Vincentio quondam Petri Bassanini de Brixia,
et Ioanne Baptista quondam Ioannis Vicentini testibus. Coram perillustri, et
242

clarissimo domino Mainardo Trusso utriusque iuris doctore cremonense, et
urbis tridentinae Praetore, dominus Michael filius quondam domini Andreae
de Poulis de Cadeno dedit, vendidit, et in solutum tradidit magnifico domino
Matthiae Ritio uti agenti venerabilis Confraternitatis novae Orphanarum
Tridenti, unam petiam terrae arativam, cum plantata vitium intus, liberam a
solutione decimae, quantitatis stariorum quatuor seminis, sitam in
pertinentiis Cadeni, loco dicto il Fosso, infra haec confinia, videlicet a mane
apud fossum, meridie viam communem cum fosso, sero Petrum Zenarium
molitorem Tridenti, septentrione tramitem communem, pro rhenensibus
ducentis et sexaginta iuxta aestimationem domini Ioannis Baptistae
Siciliani, et Hieronymi Morelli. Alexander Gislimbertus notarius collegiatus
Tridenti scripsit.
92. Anno 1644, indictione duodecima, die martis 15 martii, in civitate
Tridenti, in vico S. Marci, in thalamo terreno domus a Monte. Praesentibus
Christano quondam Valentini Bernabè de Viarago incola Tridenti, et Petro
quondam Omniboni de Thomasiis de Basilica plebis Pineti testibus.
Dominus Christophorus filius quondam domini Ioannis de Melioribus de
Lono, nepos, et successor in bonis quondam Petri de Melioribus fideiussoris
pro Francisco Bello de burgo Vezzani, cum praesentia, et consensu
magnifici domini Vigilii Peroti civis Tridenti, sui soceri, et curatoris
auctorantis, dedit, cessit, et in solutum tradidit nobili domino Bernardino
Mantio Ministro venerabilis Domus Dei, et nobili domino Leonardo a
Monte Ministro venerabilis Confraternitatis Gloriosissimae Virginis Mariae
a Misericordia Orphanarum Tridenti, haeredum testamentariarum quondam
magnifici domini Francisci Celsi olim civis Tridenti, qui anno 1623 pro
Bello solvit renenses 150 in ducatonis in ratione tronorum decem, et octo, et
cruciferorum quatuor, et taleris in ratione tronorum sexdecim, et
cruciferiorum trium pro quolibet, ius exigendi annuum censum stariorum
triginta trium, et unius tertii frumenti a venerabili presbytero domino Petro,
et Iacobo fratribus filiis quondam ser Petri Faesii, agnominati Marten de
Fravezzio. Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
93. Anno 1644, indictione duodecima, die martis 15 martii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo terreno domus a Monte.
Praesentibus Christano quondam Valentini Bernabé de Viarago, et Petro
quondam Omniboni de Thomasiis de Basilica plebis Pineti testibus. Cum
magnificus dominus Franciscus Celsus olim civis Tridenti pro salute animae
suae iure Legati reliquerit venerabili Confraternitati Gloriosissimae Virginis
Mariae Zappatorum alemanorum Tridenti renenses biscentum suo
testamento die 12 septembris anno 1629 condito, cum onere celebrari
243

faciendi Missas sex annuatim in perpetuum, institutis haeredibus venerabilis
Domus Dei, et Confraternitate Gloriosissimae Virginis Mariae a
Misericordia Tridenti, volentes nobilis dominus Bernardinus Mantius
venerabilis Domus Dei, et nobilis dominus Leonardus a Monte venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Ministri huiusmodi Legato satisfacere, vigore
cessionis sibi paulo ante factae de infrascripto affictu per dominum
Christophorum de Melioribus de Lono, dederunt, cesserunt, et in solutum
tradiderunt nobili domino Christophoro Locher civi Tridenti massario,
nobili domino Carolo eiusdem filio, domino Andreae Wich, domino
Matthiae Stelzhommer consiliariis venerabilis Confraternitatis Zapatorum,
ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum triginta trium, et unius
tertii frumenti ad taxam a venerabili presbytero domino Petro, et Iacobo
filiis quondam ser Petri Faesii dicti Marten de Fravezzio, virtute instrumenti
compositi a nobili, et sepctabili domino Maximiliano Mattheolo notario dei
22 ianuarii anno 1624. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
94. Anno 1644, indictione duodecima, die sabbati quinto novembris, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus ser Laurentio quondam Marci Zanoli tridentino, et Antonio
quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello plebis Pahi testibus. Ser
Blasius filius quondam Petri Gratioli, agnominati Zen de burgo Vezzani
vendidit nobili domino Leonardo a Monte civi Tridenti Ministro, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti ad taxam, et Constitutiones tridentinas. Quem
posuit super sua arativa, et vineata duorum stariorum seminis in circa, posita
in pertinentiis dicti burgi, loco al Picharel, cui cohaeret dominus Ioannes
Baptista de Iordanis, dominus Ioannes quondam Philippi de Iordanis,
Simone Bellesinus, et haeredes Simonis Senati. Pretio renensium centum in
ducatonis argenteis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
95. Anno 1644, indictione duodecima, die sabbati quinto novembris, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus ser Laurentio Marci Zanoli tridentino, et Antonio quondam
Matthaei Scartezini de Ultracasatello plebis Pahi testibus. ser Valentinus
quondam ser Petri Gratioli, agnominatus Zen de burgo Vezzani, vendidit
nobili domino Leonardo a Monte civi Tridenti Ministro, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti ad taxam, et Constitutiones tridentinas, quem
posuit super sua arativa, et vineata stariorum duorum, iacente in pertinentiis
244

dicti burgi, loco in terra Mades, cui a mane cohaeret ruggia, meridie
Nicolaus de Gielmis uxoris suee nomine, sero via communis, septentrione
ipse misser Valentinus: quam acquisivit a Bartholomaeo de Toziis anno
1643. Pretio renensium centum in ducatonis argenteis. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
96. Anno 1645, indictione decimatertia, die veneris vigesima ianuarii,
in civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus Blasio quondam Petri de Antoniazzo de Cavalesio Vallis
Flemarum, et Antonio quondam Matthaei Scartezzini de Ultracastello plebis
Pahi testibus. Dominus Matthaeus Riccius venerabilis Confraternitatis
Gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, uti
haeredis quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim civis Tridenti, in
praesentia nobilis domini Leonardi a Monte eiusdem Ministri, et eius iussu,
in ducatonis argenteis exbursavit renenses quinquaginta Benedictae filiae
quondam domini Udalrici de Poulis de Medio Sancti Petri, sponsae Iacobi
filii quondam Petri Antonii de Fatoribus de Spauro minori Vallis Annaniae.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
97. Anno 1668, indictione sexta, die sabbathi 17 mensis martii,
Tridenti, in Platea Sancti Petri, ac studio domus Gentilottae. Praesentibus
magnifico domino Christophoro de Melioribus cive tridentino, et Ioanne
Baptista filio quondam Thomae de Avis de Lasesio, testibus. Illustris, et
excell.mus dominus Ioannes Benedictus Gentilotti iurisconsultus
collegiatus, ac patricius Tridenti, agens per se, et suos haeredes, titulo, et
nomine locationis perpetualis per tactum manus investivit Ioannem
Baptistam, ac Iacobum fratres filios quondam Matthaei de Ceschis de Miola
Pineti, et nepotes quondam Iacobi Slopp, de una petia terrae prativa
operarum duarum secatoris, et sic stariorum octo circiter, sita in pertinentiis
Miolae Pineti, loco in Graun. Item de alia petia terrae arativa, et greziva
stariorum quiqnue seminis, iacente in iisdem pertinentiis, loco dicto a Teza.
Pro annuo affictu stariorum 4 frumenti, stariorum 3 siliginis, et grossorum
13 in pecuniis. Ioannes Paulus Ciurlettus notarius scripsit.
98. Anno 1647, indictione decimaquinta, die iovis decimo ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
Praesentibus domino Valentino quondam Francisci de Zandonatis incola
Tridenti, et magistro Ioanne Iacobo quondam Ioannis de Paulis de Medio
sancti Petri sutore etiam incola Tridenti testibus. Iacobus quondam Antonii
Archeti de Mossono Comitatus Arci dudum incola Tridenti, cum onere
annuatim solvendi tronos triginta duos cum dimidio de livello debito
245

admodum reverendo domino plebano Sanctae Mariae Maioris huius
civitatis, vendidit pernobili domino Leonardo a Monte Ministro, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, domum postam in hac civitate Tridenti, in Contrata
Sancti Ioannis, cui a mane, et meridie cohaeret ipsa venerabilis
Confraternitas, sero via communis, septentrione Nicolaus Bagatus. Pretio
convento renensium tercentorum septuaginta. Item dictus venditor
assignavit dominis emptoribus affictum capitalis renensium suo nomine
solvendum venerabilis Domui Dei Tridenti. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
99. Anno 1636, indictione quarta, die veneris decima nona decembris,
in civitate Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in thalamo meo. Praesentibus
magnifico domino Francisco quondam domini Nicolai Cisoncelli de
Salodio, et magnifico domino Ioanne Baptista quondam domini....
Valentinelli mantuano testibus. Antonius quondam Ioannis de Ioanninis de
Panteo plebis Pahi vendidit spectabili domino Francisco de Baptistis
adoptato Duron notario, civique Tridenti, ius exigendi annuum affictum
stariorum octo, et unius tertii frumenti a taxam, et Constitutiones ill.mae
Superioritatis Tridenti, quem posuit super sua arativa, et vineata quartarum
quinque, iacente in pertinentibus Pantei, loco a Fozino, cui cohaerent via
communis, magnificus dominus Gaspar Cibichinus, et nobilis dominus
Leonardus a Monte. Pretio renensium quinquaginta in tot cechinis.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
100. Anno 1636, indictione quarta, die martis 23 decembris, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Benedicti, in studio meo. Praesentibus domino
Christophoro Ceschino cive Tridenti, et magistro Antonio quondam Iacobi
Iamboni de Comasseno Vallis Solis muratore incola Tridenti testibus.
Illustris, et excell.mus dominus Marcus Antonius Bertellius iurisconsultus
tridentinus, archiducalis consiliarius, tanquam haeres quondam magnifici
domini Gasparis Gorni olim civis Tridenti, franchitavit nobilem dominum
Leonardum a Monte Ministrum, nobilem, et excell.mum phisicum dominum
Iacobum Voltolinum Vicarium venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanarum Tridenti, haeredis quondam magnifici domini
Ioannis Mariae Thim olim civis Tridenti, ab ulteriori solutione affictus
stariorum quatuor frumenti,quem solvere tenebatur Sylvester quondam
Thomae Negrioli de Tavernario ab anno 1585, et postea Ioannes eiusdem
filius,et postremo dicta venerabilis Confraternitas possidens terram
obligatam. Et hanc liberationem fecit pro renensibus viginti quatuor quoad
capiatle, ac renensibus quinque pro decursis in taleris argenteis, reliquos
246

intuitu pietatis, et ob amorem Dei dictae venerabili Confraternitati libere
remittens, atque condonans. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
101. Anno 1638, indictione sexta, duie dominico 28 martii, in civitate
Tridenti in Vico Lato, in stuba domus Mattheolae. Praesentibus Laurentio
quondam Marci Zanoti, et magistro Ioseph quondam Ioannis Fadanelli
incolis Tridenti,atque Bernardo quondam Antonii de Poulis de Sancta
Maxentia testibus. Iacobus quondam Ioannis de Franceschinis de Vigulo
Basilicae vendidit nobili, et spectabili domino Maximiliano Mattheolo
notario, civique Tridenti pro se, et suis haeredibus ementi, ius exigendi
annuum affictum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum frumenti, quem
posuit super una arativa, et vineata trium stariorum seminis, posita in
pertinentiis Viguli a Lamadiz, cui a mane cohaerent haeredes Nascimbeni
Salveti, meridie haeredes Omniboni Franceschini, sero Nicolinus de
Nicolinis, septentrione haeredes quondam Baptistae Franceschini. Item alia
arativa stariorum trium posita in eisdem pertinentiis a Fontana Zanna, mane
Leonardus Franceschinus, meridie Ioannes Antonius Tonina, sero via
consortalis, septentrione Fons Zanna. Pretio renensium centum in monetis
argenteis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
102. Anno 1640, indictione octava, die mercurii duodecimo decembris,
in civitate Tridenti, in Vico Lato, in stuba domus Mattheolae. Praesentibus
ser Dominico quondam Iacobi Franceschini sutore, et ser Francisco
quondam Christophori Cavedeni nauta, incolis Tridenti testibus. Nobilis, et
spectabilis dominus Maximilianus Mattheolus civis Tridenti, tanquam
Vicarius venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, et
dominus Matthaeus Riccius eiusdem massarius, liberarunt nobilem
dominum Pasinum Salvotum civem Tridenti ab ulteriori praestatione livelli
librarum octo quas solevbat quondam Guidus Ferrandus super affocina in
Bucco Vellae posita, quia e converso dictus dominus Pasinus tanquam
cessionarius quondam domini Bartholomaei de Parolariis, cessit, et in
solutum tradidit praefatis dominis Vicario, et massario, ius exigendi tertiam
partem affictus stariorum decem, et septem frumenti ad taxam, quem alias
solvebant haeredes Georgii Pontalti, nunc vero solvit Iacobus de Baptistis de
villa Pahi tanquam possessor, et emptor unius prati cohaerentis molendino
illorum de Pontaltis de plebe Pahi, una cum decurso a Sancto Michaele 1639
usque nunc. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
103. Anno 1641, indictione nona, die martis 25 iunii, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in saletta de retro domus, et habitationis
infrascripti nobilis domini Maximiliani Matthiolii. Praesentibus magistro
247

Iosepho quondam Iacobi Mattheoti vegetario Tridenti, et Stephano filio
quondam Ioannis Pederzoli de Cadeno incola Tridenti testibus. Magnificus
dominus Antonius filius quondam domini Ioannis de Parolariis de Capite
Pontis Cettii Vallis Camonicae dioecesis brixiensis, tanquam filius, et haeres
suprascripti domini Ioannis Parolarii, patris, et haeredis pro duobus tertiis
quondam magistri Bartholomaei de Parolariis olim anno 1594 incolae
Tridenti in Contrata Oriola, vendidit magnifico domino Matthaeo de Ritiis
uti massario venerabilis Confraternitatis Orphanarum Sanctae Mariae
Misericordiae Tridenti, duas tertias partes unius affictus capitalis renensium
centum, et duorum, qui sibi solvebatur per haeredes quondam Georgii
Pontalti, sive per haeredes quondam ser Bernardini Pontalti, modo vero
solvitur per Iacobum de Baptistis de Paho uti possessorem fundi obligati, et
de quo affictu erat usufructuaria relicta eius vita durante donna Ioanna de
Squarcinis, olim in dicta Confraternitate commorans, et in ea defuncta,
vigore testamenti praefati quondam magistri Bartholomaei de Parolariis
rogati anno 1594. Et hoc pretio renensium sexaginta octo in ratione
tronorum quatuor cum dimidio pro singulo renense, in tot monetis argenti.
Antonius Bernardellus notarius scripsit.
104. Anno 1641, indictione nona, die iovis 2 maii, Pergini, in salla
domus habitationis clarissimi domini commissarii. Praesentibus excell.mo
domino Cyrillo Chiocho cive veronensi, incolaque Pergini, et Melchiore
Baruchello de Tena testibus. Spectabilis dominus Ioannes Michael
Romerius notarius Pergini, dedit, et in solutum tradidit magnifico domino
Matthaeo Rizzio tanquam massario Orfanorum Tridenti affictum capitalis
renensium centum, qui solvitur in ratione septem pro cento per ser Thomam
Vicentinum Caneziae fundatum super fundo, de quo in instrumento
constitutionis, ad quod etc. Hocque fecit pro dictis renensibus centum.
Fabritius filis quondam nobilis, et spectabilis domini Francisci Covellae
civis Tridenti, incolaque Pergini, publicus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
105. Anno 1643, indictione undecima, die veneris 24 septembris,
Tridenti, in Contrata Lata, in studio mei notarii. Praesentibus domino
Baptista filio quondam domini Antonii Frizeriae de Vezzano, magistro
Iosepho Matheoto vegetario, et domino ioanne Michaele filio quondam
domini Antonii de Magistris, omnibus Tridenti habitatoribus testibus.
Magnificus dominus Ioannes Michael filius quondam domini Ioannis
Mazzoli aurifex, et civis Tridenti vendidit, cessit, et tradidit domino
Matthiae Riccio tanquam massario venerabilis Confraternitatis Novae
Sanctae Mariae Misericordiae Tridenti, ius exigendi affictum franchitabilem
248

stariorum 12 frumenti, qui solvi debet omni anno per dominam Mariam
uxorem relictam quondam Ioannis Baptistae Caldonatii, et Vigilium eius
filium de Cognola. Et hoc fecit pretio rhenensium septuaginta duorum in
ratione tronorum 4½. Maximilianus Matthiolus notarius scripsit.
106. Anno 1644, indictione duodecima, die martis prima martii,
Tridenti. Praesentibus Stephano filio Ioannis Stenici de Sancto Stephano
Fornacis, et Antonio filio Michaelis Palutii de Portol iurisdictionis castri
Perzini servitore infrascripti excell.mi domini a Thuri testibus. Cum sub
anno 1620 nobilis, et excell.mus doctor dominus Ludovicus a Thuri civis,
collegiatusque Tridenti, vendiderit magnifico domino Simoni Durono Pahi
unum pratum, positum in pertinentiis Lidorni Tridenti, in loco nuncupato a
Lischia longa, pro libero, et franco: et postmodum repertum fuerit
praemissum pratum esse obnoxiatum annuo livello librarum sexdecim, et
cruciferorum trium in pecuniis, solvendo venerandae Commendae
Fralimanatus Tridenti, una cum decursis annorum octo, volens dictus
excell.mus dominus a Thuri uti bona fide, dedit, vendidit, et cessit, ac partim
in solutum tradidit nobili, et spectabili domino Francisco de Baptistis
adoptato domini Simonis Duroni patrui recipienti, duos affictus exigendos
ab Odorico quondam Hieronymi de Toniatis a Monte Vacae. Ioannes
Patritius Trent Turcatus notarius civisque Tridenti scripsit.
107. Anno 1644, indictione duodecima, die iovis 16 iunii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus
domino Ioanne Antonio Celva quondam domini Francisci, et Antonio
quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello plebis Pahi testibus. Melchior
quondam Antonii Facchinelli de Vatario districtus Tridenti, vendidit nobili
domino Leonardo a Monte Ministro, et domino Matthaeo Riccio massario
venerabilis Confraternitatis Gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum triginta
trium, et unius tertii frumenti, quem posuit super una arativa stariorum octo,
iacente in pertinentiis Vatarii, loco in Salin, cui a septentrione cohaeret
magnificus dominus Ioseph Bertholatius Tridenti. Item alia arativa
stariorum quatuor, posita in eisdem pertinentiis, loco, al Zoch, cui a mane, et
sero cohaeret dictus dominus Bertholatius. Pretio renensium ducentorum in
ducatonis expendibilibus. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
108. Anno 1644,indictione decimatertia, die iovis octavo decembris, in
civitate Tridenti, in vico S. Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus
Leonardo quondam Dominici Moseri a Faida plebis Pineti, et Antonio
quondam Matthaei Scartezzini de Ultracastello plebis Pahi testibus. Ioannes
249

quondam Adae de Avis de Ricaldo plebis Pineti vendidit nobili domino
Leonardo a Monte civi Tridenti Ministro, et domino Matthaeo Riccio
massario venerabilis Confraternitatis a Misericordia Orphanarum Tridenti,
ius exigendi annuum affictum stariorum vigintiquinque frumenti, quem
posuit super sua arativa stariorum duodecim, iacente in pertinentiis
Richalchi, loco a Fosch. Pretio renensium centum quinquaginta in ducatonis
argenteis usualibus. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
109. Anno 1644, indictione duodecima, die iovis etc. ut num. 108
praecedenti. Est exemplum authenticum factum a notario Iacobo Antonio
Siciliano Sebastiani filio.
110. Anno 1645, indictione decimatertia, die dominico ultimo aprilis, in
civitate Tridenti, in Vico Cantoni, in thalamo domus nobilis domini
Laonardi a Monte. Praesentibus Dominico quondam Dominici de Ambrosiis
de Vigo plebis Meani, et Antonio quondam Matthaei Scartezzini de
Ultracastello plebis Pahi testibus. Domina Catharina filia quondam domini
Georgii Esselier Burgundi, alias uxor domini Ioseph Gandini olim civis
Tridenti, nunc in secundo matrimonio domini Iacobi filii domini Francisci
Thomasini etiam civis Tridenti, liberavit nobilem dominum Leonardum a
Monte civem Tridenti, tanquam Ministrum, et dominum Matthaeum
Riccium massarium venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis
Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, haeredis institutae a quondam
domino Ioseph Gandino olim cive Tridenti die 24 ianuarii anno 1643, non
solum ab ulteriori solutione, et restitutione dotis, et contradotis; sed etiam
Legati renensium centum: et alterius Legati de duabus vestibus, anulis,
coralibus cum globis aureis. Et hanc liberationem fecit pro renensibus
octingentis sexaginta sex, et cruciferis quinquagintatribus pro interesse
usque nunc decurso. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
111. Anno 1643, indictione decimatertia, die sabbati 23 septembris, in
civitate Tridenti, in Vico Lato,in thalamo domus Matthiolae. Praesentibus
domino Andrea quondam domini Antonii de Doris cive Tridenti, et domino
Ioseph quondam domini Benediciti Folea incola Tridenti testibus. Nobilis,et
spectabilis dominus Maximilianus Matthiolus notarius civisque Tridenti,
vendidit, ac cessit domino Matthaeo Riccio incolae Tridenti, tanquam
massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti,
ius exigendi annuum censum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum
frumenti ad taxam, et Constitutiones tridentinas, a Iacobo quondam Ioannis
Franceschi (sic) de Vigulo Basilicae. Quam cessionem fecit pretio
250

enensium centum in monetis argenteis. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
112. Anno 1644,indictione duodecima, die lunae 19 septembris, in
civitate Tridenti, in Vico Lato, in thalamo domus Matthiolae. Praesentibus
domino Andrea quondam domini Antonii de Doris cive Tridenti, et magistro
Ioanne quondam Leonardi de Donatis de Verla iurisdictionis Chinigsperghi
sartore incola Tridenti testibus. Spectabilis dominus Franciscus de Baptistis
adoptatus Duron notarius civis Tridenti, suo, et procuratorio nomine
magnifici domini Simonis Duroni, ambo tanquam cessionarii nobilis, et
excell.mi legum doctoris domini Ludovici a Thurri civis Tridenti, dedit,
cessit, et renuntiavit nobili, et spectabili domino Maximiliano Matthiolo
Vicario, et domino Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis
gloriosae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti, ius exigendi
annuum censum stariorum quatuordecim frumenti a Valentino quondam
Hieronymi Toniati a Monte Vaccae. Alium ab eodem stariorum undecim
frumenti. Demum alium stariorum octo, et unius tertii frumenti ab Antonio
quondam Ioannis de Ioanninis de Pantheo. Et hanc cessionem fecit respctu
capitalis pro renensibus ducentis, quos dictus dominus Franciscus
compensavit nomine domini Ioannis Antonii Celva uti agentis ill.morum
dominorum haeredum quondam ill.mi domini Comitis Ioannis Baptistae de
Lodrono ad computum affictus capitalis renensium quingentorum, qui per
eosdem ill.mos haeredes debetur praefatae venerabili Confraternitati super
mansu in Cadeno, qui olim erat quondam Petri Nardelli. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
113. Anno 1647, indictione decimaquinta, die veneris decima prima
(sic) ianuarii, in civitate Tridenti, in Contrata s. Marci, in sala domus
Voltolinae. Praesentibus domino Antonio quondam Ioannis de Rinaldis
tubicine Tridenti, et nobili domino Dominico Riccio cive Tridenti testibus.
Illustris, et excell.mus legum doctor dominus Ludovicus Voltolinus civis
Tridenti, tanquam Minister, et dominus Simon a Zobbio uti massarius
venerabilis Confraternitatis Domus Dei Batutorum Laicorum Tridenti,
liberarunt,et franchitarunt pernobilem dominum Leonardum a Monte
Ministrum, atque dominum Matthaeum Riccium massarium venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ab ulteriori solutione
annui census capitalis renensium centum, et interesse ea de causa decursi
spatio mensium quindecim cum dimidio, quem solvebat Iacobus Archetus
de Mossono incola Tridenti, et subinde praefata venerabilis Confraternitas
Misericordiae vi assignationis factae per dictum Iacobum in instrumento
herterno die erecto venditionis domus ipsius Iacobi. Et hanc liberationem
251

fecerunt pro renensibus centum quoad sortem in ducatonis expendibilibus.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
114. Anno 1651, indictione quarta, die mercurii 28 iunii, in civitate
Tridenti, in Contrata Lata, in porticu domus Mantiae. Praesentibus domino
Laurentio quondam Marci Zannoli proxeneta Tridenti, Balthasare quondam
Antonii Covelati molitore Tridenti, atque Michaele filio quondam Ioannis
Marzarii de Noselaro Fulgaridae testibus. Dominus Iacobus filius quondam
Antonii de Villi de Medio Sancti Petri districtus Tridenti, vendidit illustri
domino Bernardino Mantio civi Tridenti uti Ministro, atque magnifico
domino Matthaeo Ritio uti massario venerabilis Confraternitatis
Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum
stariorum triginta trium, et unius tertii frumenti ad taxam, et Constitutiones
excell.mae Superioritatis Tridenti, quem fundavit super sua arativa,et
vineata, libera a praestatione decimae, stariorum sex seminis circiter, posita
in pertinentiis Medii praedicti, loco nuncupato alle Sortesele, cui a mane
cohaeret rugia, meridie Petrus de Vili, sero via consortalis, septentrione
dominus Salvator de Villi, ipsius venditoris frater. Pretio renensium
ducentorum in monetis aureis, et argenteis. Fideiussorem se se constituit
magnificus dominus Ioannes Baptista filius quondam domini Patri Zendroni
de Gardulo a Plano. Iacobus Antonius Sicilianus notarius scripsit.
115. Anno 1669, indictione septima, die veneris prima mensis februarii,
in civitate Tridenti, in sacrario ecclesiae cathedralis Sancti Vigilii, loco
solito capitularis congregationis. Praesentibus nobilibus,et admodum
reverendo domino Dominico Santanna vice sacrista, et capellano in dicta
cathedrali, et Hieronymo de Martinis excelsi Consilii Tridenti secretario in
testes vocatis. Magnificus dominus Bartholomaeus Basilica civis Tridenti,
tamquam massarius venerabilis Confraternitatis beatissimae Virginis Mariae
de Misericordia Orphanarum Tridenti, intendens se liberare ab onere
solvendi altari s. Catharinae in dicta cathedrali fundato unum capitale
renensium centum, et viginti, alias cum domino Antonio Margono die 29
novembris 1652 constitutum super una petia terrae arativa, et vineata, posita
in pertinentiis Ravinae, loco nuncupato al Cavezzal, o sia la Provina, quam
dicta Confraternitas acquisivit cum eodem onere a nobili domino Carolo
Consolato, dedit, solvit, numeratosque exbursavit ill.mis, et r.mis dominis
Iosepho Victorio de Albertis decano, et in spiritualibus Vicario generali
capitulari, Liduino Comiti Piccolomini Praeposito seniori, Bernardino
Malanotti, Francisco de Albertis archidiacono, et summo scholastico, Ioanni
Baptistae Comiti de Lodrono iuniori, Antonio Crucino, Iacobo Roboreto a
Freiberg, Ioanni Michaeli Comiti a Spaur, et Valler, Francisco Bertoldo, ac
252

Antonio Barbio a Grumesio omnibus canonicis praebendatis suprascriptae
ecclesiae, necnon nobili, excell.mo, ac admodum reverendo domino Ioanni
Thomae Gramolae uti rectori praefati altaris s. Catharinae, dictos renenses
centum, et viginti in tot pecuniis aureis, et argenteis. Presbyter Udalricus
Thomasis ecclesiae cathedralis Tridenti capellanus, ac ill.mi, et r.mi Capituli
tridentini cancellarius, et publicus apostolica, et caesarea auctoritatibus
notarius scripsit.
116. Anno 1671, indictione nona, die dominico octavo novembris, in
civitate Tridenti, in Contrata s. Mariae Maioris, in hypocausto domus
venerabilis Confraternitatis Beatissimae Virginis Mariae a Misericordia
Orphanarum. Praesentibus magnifico Francisco quondam Ferdinandi de
Ferrariis cive Tridenti, et Dominico quondam Matthaei de Fandt de Trilaco
incola alla Vella, atque Leonardo quondam Francisci Franceschini incola
Tridenti testibus. Magnificus Antonius quondam Simonis a Zobbio incola
Tridenti, vendidit, et in solutum tradidit praenobili, et excell.mo respective
dominis Ioanni Benedicto Gentilotto Ministro, Ioanni Baptistae Guerrinonio
Vicario, Aliprando Bassetto syndico, capitaneo Francisco Sardaneae,
Hieronymo Sardaneae, Paridi Antonio Bevilaquae, et Ioanni Baptistae
Voltolino, medico, consiliariis, atque domino Bartholomaeo Basilicae
massario praemissae venerabilis Confraternitatis quandam terram arativam
stariorum duorum, et quartarum trium, sitam in pertinentiis Supramontis,
loco alla Pozza, cui cohaerent nobilis domina Lucretia Pilata, nata de
Oliveriis, Dominica Nardella, et dominus Franciscus de Textoribus uxorio
nomine. Item pratum quartarum trium in dictis pertinentiis existens, loco in
Rigolino. Item aliam terram arativam stariorum quatuor cum dimidio in
eisdem pertinentiis, loco al Molino. Demum aliam terram arativam, et
vineatam stariorum quatuor, et unius quartae, in supradictis pertinentiis,
loco in Val. Pretio renensium quingentorum, et quinque. Iacobus Antonius
Sicilianus notarius scripsit.
117. Anno 1679, indictione secunda, die sabbathi ultima septembris,
Tridenti, in Contrata Lata, et studio clarissimi domini Petri Mantii.
Praesentibus praemagnifico domino Nicolao Malacarne cive Tridenti, et
Petro quondam Stephani Leonardelli a Faida Pineti testibus. Admodum
reverendus dominus Ioannes Maria, et Bonaventura fratres Leonardelli filii
quondam Ioannis a Faida Pineti, in comunione bonorum viventes,
vendiderunt perillustri, et clarissimo domino Petro Mantio Ministro, legum
doctori collegiata, ac civi Tridenti, et nobili domino Bartholoameo Basilicae
massario venerabilis domus Orphanarum, unum affictum stariorum
sexdecim, et duorum tertiorum frumenti, quem fundarunt super una eorum
253

petia terrae arativa, et prativa quantitatis stariorum octo circiter, posita in
pertinentiis Faidae, loco dicto alle Laite. Pretio rhenensium centum de tronis
4½ pro singulo rhenense, in moneta argentea. Phoebus Capri notarius
collegiatus, ac civis Tridenti scripsit.
118. Anno 1681, indizione quarta, in giorno di lunedì li 14 di luglio, in
Trento, nella Contrada Larga, e studio della casa del molt’illustre, e
clarissimo signor dottor Pietro Manci. Alla presenza di Giovanni figliol di
Pelegrin Pison, detto Cigainer da Lasino, e di Domenico quondam Leonardo
di Belli detto da Sopramonte testimoni. Il molt’illustre, e clarissimo signor
Pietro Manci iurisconsulto collegiato, e cittadino di Trento, come Ministro
della venerabile Confraternita dell’Orfane, ha dato, pagato, e sborsato alli
signor Francesco quondam Antonio di Paoli sindico, Bartholamio quondam
Bernardin Paisan maggiore, Michel quondam Gio. Nardel cittadino di
Trento, e Giacomo quondam Bartholamio di Paoli giurati nella comunità di
cadine, ragnesi ottantatre, e mezo, per liberarsi dall’aggravio contratto dal
quondam signor Bartholamio Baselga come massaro della suddetta
venerabile Confraternita per un orto situato sotto la chiesa di Cadine,
toccatole nel concorso del quondam signor Fabiano Baselga. Mario
Alessandro Sizzo notaro scrisse.
119. Anno 1559, indictione secunda, die sabbati 23 decembris, Tridenti
in Contrata Oriolae, in studio domus infrascripti magnifici domini Antonii.
Praesentibus magnifico Bernardo quondam Peregrini Pompeati cerdone,
Ioanne filio ser Nicolai Gathae civibus Tridenti, et ser Gentilhuomo
quondam Dominici Pisono de villa Madrutii testibus. Dominicus quondam
ser Antonii Brigidae de Vigulo Vattario vendidit vendidit magnifico domino
Antonio Thecino r.mi, et ill.mi domini consiliario etc. et infrascriptae
Farternitatis Ministro, domino Iosepho de Blanchis Vicario, domino
Bartholomaeo de Oliveriis uni de Consilio, et domino Bastiano de Mazolis
massario, omnibus civibus, et habitatoribus Tridenti, tanquam rectoribus, et
gubernatoribus Fraternitatis Novae Sanctae Misericordiae (sic) de Tridento,
unum affictum stariorum quinque frumenti, quem posuit super una eius
petia terrae arativa etc. quantitatis stariorum trium seminis, vel circa, posita
in pertinentiis Viguli praedicti, in loco dicto a Pradaian, apud Hospitale de
Vigulo, Christanum Hieremiae, ac Martinum quondam Salvatoris Tinellae.
Pretio rhenensium triginta in tot monetis argenti, et auri. Iacobus quondam
Antonii Lucae de Vigulo suprascripto fideiussit. Sebastianus Riccius
notarius scripsit. Ioannes Gulielmus Callavinus notarius et civis Tridenti
descripsit.
254

120. Anno 1605, indictione tertia, die sabbati 14 maii, in Contrata
Macelli civitatis Tridenti, in stuba domus infrascripti domini emptoris.
Praesentibus Valentino filio Antonii a Monte Vacae, Christano quondam
Sigismundi Moseri a Faida Pinedi, et Leonardo quondam Baldessaris a
Faida testibus. Odoricus filius quondam Hieronymi de Toniatis de Monte
Vacae districtus Tridenti, vendidit egregio domino Vincentio filio quondam
domini Ioannis Mariae Consolati civi Tridenti, unum affictum stariorum
undecim frumenti, quem posuit super una eius petia terrae prativa, cum
arboribus fructiferis intus, quantitatis plodiorum quinque in circa, iacente in
pertinentiis Montis Vacae, in loco dicto alla Val longa, apud Pedrotos a
Strata Cognolae, Antonium a Monte, et Michaelem a Monte. Et hoc pretio
rainensium sexaginta sex in tot ungaris aureis, et pauca moneta argentea.
Notarius Ioannes Patritius Trent Turcatus, filius quondam nobilis, et egregii
domini Ioannis Francisci Trent Turcati olim notarii, civisque Tridenti
descripsit ex originali quondam praefati domini genitoris sui.
121. Anno 1605, indictione tertia, die sabbati secunda mensis iulii,
Tridenti, in domo mei notarii infrascripti. Praesentibus magistro Iacobo de
Andreis sutore, et magistro Laurentio Comaio Tridenti habitatoribus
testibus. Magnificus dominus Gaspar Calvus civis Tridenti, tamquam
Minister Fraternitatis Novae Sanctae Mariae Misericordiae Tridenti, et
magister Aloisius Cenagus massarius investivit titulo, et nomine
renovationis locationis magistrum Ioannem Baptistam filium quondam
magistri Christophori de Bernardis de Nogaretto Tridenti ferrariunm, de una
domo, muris, et lignaminibus aedificata, cuppis cooperta, cum stuba,
cameris, apotheca, ac aliis commoditatibus in ea exisetntibus, situata in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, apud haeredes
quondam excellentis domini Maphei Fracazzini medici, egregium dominum
Ioannem Malpherum nunc notarium Tridenti, dominum Herculianum
Giroldum habitatorem Perzini, et a sero viam communem. Pro annuo affictu
rainensium decem de carentanis sexaginta pro rainense. De qua domo alias
fuit investitus pater dicti conductoris a praedicta Confraternitate dei 2
februarii 1581. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus collegiatusque
Tridenti notarius scripsit.
122. Anno 1612, indictione decima, dei mercurii (sic) 18 decembris,
Tridenti in Contrata Lata, in loco inferiori domus quondam domini Antonii
Gallasii, ubi locationis gratia habitat magister Ioannes de Flaisis sutor
Tridenti. Praesentibus domino Donato de Miorandis ormesinario Tridenti,
magistro Hortensio Cobello, ser Valentino Bennasuto, et Iacobo
255

Leonardello servitore illustris domini Innocentii de Prato, ser Georgio
Pompeato molitore, et magistro Bartholomaeo de Gelmis filatorio, et
domino Paulo Carnerio cive Tridenti testibus. Ibique in lecto iacens corpore
infirma donna Caecilia filia quondam ser Nicolai de Thomedis testamentum
suum fecit, in quo mandavit corpus suum sepeliri in monumento, ubi
sepultus iacet quondam ser Nicolaus eius pater, sibique celebrari septimum,
trigesimum, et anniversarium pro salute animae suae. Reliquit fabricae
ecclesiae Sancti Vigilii patroni nostri semel trantum libram unam olei.
Reliquit ser Francisco Thonero fratri suo pro una vice tantum rhenenses
centum. Reliquit pro una vice tantum donnae Annae coquae illustris domini
Innocentii de Prato rhenenses decem. Reliquit pro una vice tantum
Christinae ancillae magnifici domini Christophori Voltolini rhenenses sex.
Reliquit magistro Ioanni de Flaisis amore Dei, et penes quem nunc est in
gubernio, rhenenes quinquaginta semel tantum. Item exposuit super domo
sua sita in civitate Tridenti ad sanctum Marcum solvi affictus illustri domino
Innocentio de Prato domino Segunzani, capitalis rhenensium
quatuorcentorum quinquagintorum. In omnibus autem aliis suis bonis
haeredem universalem sibi instituit, ore proprio nominavit, et esse voluit
venerabilem Fraternitatem Novam, nuncupatam Sanctae Mariae della
Misericordia civitatis Tridenti, quam Fraternitatem obligavit ad vendendum
domum suam, sitam in dicta Contrata Sancti Marci, domino Dionisio
Mantio, quatenus illam emere vellit pretio, qui a communis (sic) amicis
eligendis aestimabitur, et detracto affictu praemisso illustris domini
Innocentii, reliquum investiri mandavit ad utilitatem Orphanorum dictae
Fraternitatis ad hoc, ut pro ipsa Deum orent. Maximilianus quondam nobilis,
et excell.mi protophisici, et consiliarii caesarei domini Petri Andreae
Matthioli apostolica, imperialique authoritatibus notarius scripsit, qui attenta
litera dominicali G. dicto anno 1612 occurrente, in principio debuisset
scribere vel die martis 18 dec. vel die mercurii 19 dec.
123. Anno 1632, indictione decimaquinta, die veneris secunda aprilis,
in studio palatii episcopalis Tridenti. Praesentibus ser Iacobo quondam ser
Ioannis Antonii Toninae de Vigulo Basilicae, et domino Ioanne quondam
Dominici Gramatica bellasiense servo clarissimi domini Praetoris testibus.
Coram perillustri, et clarissimo iurisconsulto bellasiensi domino Ioanne
Angelo Castellio huius civitatis Praetore super cathedra pro tribunali
sedente, donna Maxentia alias uxor magistri Thomae Boschetti
mareschalchi, olim incolae in burgo Sanctae Crucis huius civitatis, tanquam
tutrix Melchioris, et Evae filiorum suorum, dedit, et permutando tradidit
nobili domino Maximiliano Mattheolo Ministro, et domino Antonio Pathono
massario venerabilis Confraternitatis Gloriosissimae Virginis Mariae
256

Misericordiae Orfanarum Tridenti, suum hortum, situm extra hanc
civitatem, moenibus annexum, perticarum sexaginta, cum muro a duobus
lateribus, cui a mane adhaerent moenia civitatis, meridie nobilis dominus
Marcus Antonius Scutellius notarius civisque Tridenti, sero via communuis,
septentrione hortus quondam magnifici Ioannis Mariae Thim olim civis
Tridenti. Et hoc fecit, quia e converso memoratus nobilis dominus
Maxsimilianus Minister, et dominus Pathonus massarius dederunt, in
permutationem tradiderunt, partimque vendiderunt praedictae donnae
Maxentiae hortum suae habitationi vicinum, dictis moenibus annexum,
maioris valoris suo rhenensium sexagintaquinque iuxta aestimationem
factam a domino Hieronymo Morello, et domino Antonio Bagotio publicis,
et iuratis aestimatoribus. Cui quidem horto a mane cohaerent dicta moenia,
meridie hortus Approvinus, sero via communis, septentrione haeredes
Rendenarii. Pro adaequatione autem huius contractus dicta donna Maxentia
rhenenses sexaginta quinque in tot cechinis aureis exbursavit, ad dedit
praedictis nobili domino Ministro, et massario. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
124. Anno 1644, indictione duodecima, die martis prima martii,
Tridenti praesentibus etc. ut supra num. 106.
Pacco segnato num. 12.
1. Anno 1589, indictione secunda, die lunae sexto mensis februarii, in
civitate Tridenti. Praesentibus Nicolavo quondam Iacobi Armanelli de
Gudentio plebis Lomasii Iudicariae, e Iosepho filio quondam magistri
Laurentii de Minasiis fabrilignarius de Covolo districtus Tridenti testibus.
Ioannes Antonius quondam Dominici Pilati de villa Gardularum Superiorum
districtus Tridenti vendidit dominae Cassandrae relictae quondam magistri
Ioannis Montanelli civis Tridenti, unum affictum stariorum octo frumenti,
quem posuit super una petia terrae arativa, et vineata quantitatis unius
plodii, vel circa, sita in pertinentiis dictarum Gardularum, in loco al Puelat,
pretio rhenensium quadraginta octo in ratione librarum quinque
maranensium pro singulo rhenense in monetis argenti. Thomas Benassutus
notarius scripsit.
2. Anno 1592, indictione quinta, die martis 17 martii, Trilaci, in
Contrata Castelli, in stuba domus mei notarii infrascripti. Praesentibus
Pelegrino filio quondam Bartholomaei Paisani, et Ioanne filio Blasii
Buttarini de Trilaco ambobus testibus. Ioannes filius quondam Antonii
Gilberti dictus Ron de Trilaco vendidit donnae Elisabet filiae quondam Viti
257

Moser de Salorno, uxori relictae quondam Antonii Paisani de Trilaco, de
pecuniis suis dotalibus, et aliis per se acquisitis ementi, unum affictum
brentarum duarum vini albi brascati, omni anno in Sancto Michaele, vel
octava, sive in vindemia ordinaria, positum super loco al Perar Trilaci, qui
solvitur per Stephanum filium quondam Bernardi de Fantibus de Trilaco,
pretio renensium decem, et septem cum dimidio in ratione librarum quinque
bonae monetae maranensis pro singulo renense, in tot bonis monetis venetis.
Ioannes Baptista Columbinus notarius Tridenti scripsit. Antonius filius
quondam nobilis domini Pauli Thicini civis Tridenti publicus apostolica, et
imperiali auctoritatibus notarius descripsit.
3. Anno 1593, indictione sexta, sub die 13 ianuarii, Tridenti, in Contrata
Sanctae Mariae Maioris. Praesentibus magistro Baptista de Formadris
habitatore Tridenti, et iuta de Simbenis de Padergnono testibus. Ser Iacobus
filius quondam Baptistae Marini de Ciago vendidit donnae Luciae uxori
relictae quondam domini Iacobi Thim olim hospitis, et civis Tridenti, unum
affictum stariorum duorum frumenti, qui solvitur annuatim per Iacobum
quondam Petri de Montanis de Ciago. Item alium affictum starii unius, et
minellorum undecim cum dimidio frumenti, qui solvitur per Petrum
quondam Iacobi Barboi de Ciago. Et hoc pretio raynensium viginti trium,
librarum duarum, grossorum sex, in monetis, et tot vino. Petrus Castellus
civis, et habitator Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus
notarius scripsit.
4. Anno 1628, indictione undecima, die veneris 24 martii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in thalamo domus domini emptoris.
Praesentibus Nicolao quondam Ioannis Castagnarii, et Ioanne filio
Omniboni Faesii de Fravezio incolis Trilaci testibus. Antonius, et Franciscus
fratres filii quondam ser Melchioris de Piné de Trilaco vendiderunt
magnifico domino Ioanni Mariae quondam domini Iacobi Thim civi
Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum trigintaquinque frumenti,
quem posuerunt super sua arativa, et vineata quatuor stariorum semenis
(sic), iacente in pertinentiis Trilaci alla Crosetta de Piné: aliaque arativa, et
vineata sex stariorum semenis (sic), posita in eisdem pertinentiis loco in
Canton. Pretio renensium ducentorum decem in monetis aureis, et argenteis.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
5. Anno 1641, indictione nona, die sabbati quinto octobris (sic), in vico
Sancti Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus Iacobo quondam
Gasparis a Rosa de Canzolino, Iacobo quondam Bartholomaei de Peregrinis,
et Antonio quondam Matthaei Scartezini de Ultracastello testibus. Iacobus
258

quondam Dominici Moseri a Faida plebis Pineti vendidit nobili domino
Leonardo a Monte Ministro, et domino Matthaeo Riccio massario
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum affictum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum
frumenti, quem posuit super suo prato quatuor operarum, cum nemore
annexo, posito in pertinentiis Faidae al Plaz Maloi supra villam. Item
arativa stariorum sex iacente in pertinentiis praedictis al Campo dalla Busa,
sive al Plan dalle Meie. Pretio renensium centum in hungaris aureis iusti
ponderis, ad communem huius temporis valorem, et cursum. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
6. Anno 1641, indictione nona, die sabbati quinto octobris, in civitate
Tridenti, in vico S. Marci, in thalamo domus a Monte. Praesentibus Thoma
quondam Iacobi Moseri a Faida plebis Pineti, et Ioanne quondam Iacobi
Pasoti de Perzino testibus. Matthaeus quondam Dominici Moseri a Faida
praedicta vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et domino
Matthaeo Riccio massario venerabilis Confraternitatis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti, quem constituit super suo prato trium operarum,
posito in pertinentiis Miolae, loco al Cané. Item sua arativa stariorum
duorum in circa, posita in pertinentiis Faidae, loco alla Rocha. Pretio
renensium centum in hungaris aureis iusti ponderis, ad communem huius
temporis valorem, et cursum. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
7. Anno 1467, indictione decimaquinta, die veneris 26 iunii, Tridenti in
Contrata Platheae, in capite palatii episcopalis, sub porticu domus
habitationis infrascripti domini Cristophari. Praesentibus provido viro
Benevenuto Formigetae, et Iorio quondam Cristophari Gusellae de Perzino
habitatoribus burgi Sancti Martini Tridenti, et Iacobo filio ser Martini
Midanae cive, et habitatore Tridenti, et Tomeo Nigrioli de Montanea marito
infrascriptae donnae Catherinae testibus. Egregius vir ser Cristopharus
notarius filius ser Marcheti de Cadeno, et discretus Antonius faber filius ser
Ioannis Piperatae de Tridento, tamquam sindici, et massarii laudabilis, et
devotae Fraternitatis Novae Sanctae Mariae Maioris Tridenti, titulo
locationis imperpetuum investiverunt discretam, et honestam donnam
Catherinam uxorem quondam Bartholini habitatoris in burgo Sancti Martini,
tamquam tutricem, et gubernatricem, vel administratricem filiorum suorum,
et dicti Bartholini, videlicet Bartholomaei, Mathaei, et Iohannis fratrum, et
pupillorum, de una domo sita in civitate Tridenti, in dicto burgo Sancti
Martini, versus mane apud viam publicam, versus meridiem apud
Bartholotum de Sancto Martino, versus sero apud Athicem, versus
259

setentrionem (sic) apud donam Cristinam nursum olim Floriani Malitiae,
pro annuo affictu unius ducati aurei, sive monetae secundum eius valutam,
secundum cursum temporis. Balzanus quondam egregii viri ser Otholini de
Balzanis de Tridento, civisque, et habitator Tridenti, et de eiusdem civitatis
matricula, et collegio notariorum scripsit.
8. Anno 1523, indictione undecima, die iovis 26 martii, in civitate
Tridenti, in Contrata Bellenzanorum, in fonticho salis domus Communitatis
Tridenti. Praesentibus discreto viro ser Vincentio quondam ser Guielmi
Saraceni cive Tridenti, magistro Benedicto fabro filio magistri Bartholini
fabri plebis Boni habitatore Tridenti, magistro Francischo mareschalcho
quondam magistri Iacobi de Viglono diocesis mediolanensis habitatore
Tridenti, testibus. Ser Ieronimus quondam domini Odorici de Paho civis, et
habitator Tridenti, tamquam massarius Fraternitatis Novae Misericordiae
apud ecclesiam Sanctae Mariae civitatis Tridenti, titulo, et nomine
locationis, et conductionis perpetualis, renovandae semper in capite
cuiuslibet decimi noni anni, investivit magistrum Petrum sartorem quondam
magistri Bartholomaei de villa Scanae Vallis Solis, habitatorem Ravinae, de
una petia terrae arativa, et partim vineata duorum plodiorum, vel circha, in
pertinentiis villae Ravinae, ubi dicitur su al Mont supra villam Ravinae,
versus mane apud viam consortalem, versus meridiem apud Nicolaum
molendinarium quondam Francisci molendinarii de Ravina, versus sero
apud viam communem, versus septentrionem apud Salvatorem nepotem
quondam Girardi de Pisavacha, pro annuo affictu librarum quinque cum
dimidio bonae monetae de Marano. Antonius quondam egregii viri ser
Bartholomaei a Berlina civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit.
9. Anno 1547, indictione quinta, die martis vigesimo mensis octobris
(septembris) in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba
domus infrascripti domini Baptistae Ministri. Praesentibus domino Iosepho
filio quondam domini Bartholomaei de Rovreto cive Tridenti, Vigilio
quondam Bartholomaei Scarpae de Fornace, et magistro Antonio cerdone
filio quondam Nicolai de Magris habitatore Tridenti testibus. Ioannes Petrus
filius quondam ser Ioannis de Pompeatis de Cognola supra Tridentum,
maior annis viginti quinque, per se, ac nomine, et vice Peregrini eius fratris,
vendidit praestantibus viris dominis Baptistae de Blanchis Ministro, Ioanni
Ianono Vicario, et Sebastiano de Mazolis massario Fraternitatis Novae
Sanctae Mariae Misericordiae de Tridento, cum assistentia dominorum
Ioannis Donati a Biretis, Francisci Burlini, et Benedicti profumerii
consiliariorum praefatae Fraternitatis, unam petiam terrae arativam, et
260

vineatam quantitatis stariorum duorum cum dimidio seminis, vel circa,
positam in pertinentiis suprascriptae villae Cognolae, in loco dicto alli Ressi
al Capitel, infra hos confines, videlicet a mane, et septentrione apud viam
communem, a meridie apud suprascriptum Ioannem de Ianonis, a sero apud
nobilem dominum Andream Calapinum, pretio convento rhenensium
triginat quinque in ratione librarum quinque bonae monetae maranensis pro
singulo rhenense, in auro, et parva moneta. Pro venditore fideiussit Iacobus
quondam Zaneti de Guielmis de Cognola. Sebastianus de Ricciis notarius, et
civis Tridenti scripsit. Melchior filius quondam egregii domini Sebastiani de
Ricciis olim notarii, et civis Tridenti apostolica, imperialique auctoritatibus
notarius descripsit.
10. Anno 1591, indictione quarta, die martis decimo mensis decembris,
Tridenti, in Contrata Lata, in studio domus infrascripti magnifici domini
emptoris. Praesentibus nobili domino Paulo Betta roboretano, nobili domino
Paulo Malpaga, domino Ioanne Marco a Putheo civibus Tridenti, et
magistro Martino quondam Ioannis de Martinis plebis Boni habitatore
Tridenti, testibus. Ser Christanus quondam Nicolai Pezenini a Strata
Cognolae supra Tridentum vendidit magnifico, et excellenti doctori domino
Antonio Iob Ministro, et nobili domino equiti Guilielmo Sforzano Vicario
Fraternitatis Novae Tridenti, ac civibus Tridenti, unum affictum stariorum
duorum frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa, et vineata
plodiorum quatuor in circa terreni, sita in pertinentiis Cognolae, in loco
dicto in Camerlo, apud Leonardum de Filippis, et haeredes quondam Petri
Pedrotti a Strata, pretio renensium duodecim in ratione librarum quinque pro
singulo renense, in monetis argenteis. Pro venditore fideiussorem se se
constituit magister Christophorus filius Iorii Cesteri de Cognola vegetarius
Tridenti. Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de Malphero,
civisque Tridenti notarius scripsit.
11. Anno 1593, indictione sexta, die sabbati vigesimo septimo
novembris, in studio domus mei notarii infrascripti. Praesentibus ser Iacobo
quondam alterius ser Iacobi Frizerae de Vezzano, et magistro Baptista
Scorpiono sartore, et cive Tridenti testibus. Magnifcius dominus Filippus
filius quondam spectabilis domini Ioannis Lasini civis Tridenti, titulo, et
nomine renovationis locationis perpetualis in emphiteusin renovandae
quolibet capite decimi noni anni sub hac eadem serie, investivit Antonium
quondam Nicolini Dorigelli de Cadeno, uti succedentem in ius, et locum
quondam Antonii Dorigelli eius patrui, de una petia terrae arativa, et
vineata, in pertinentiis Cadeni, in loco dicto a Fossà, stariorum quatuor
seminis circiter, sita infra hos confines, a mane apud viam communem, a
261

meridie apud excellentem dominum doctorem Iosephum Gaudentum, a sero
apud ser Franciscum Negrellum de Cadeno, mediante senterio, a
septentrione apud Ioannem Rossatum de Cadeno: pro annuo affictu
stariorum sex frumenti boni, sicci, nitidi ad communem mensuram Tridenti.
Iulius Iob de Iob notarius publicus imperiali auctoritate Tridenti collegiatus,
et civis scripsit.
12. Anno 1596, indictione nona, die lunae nono mensis decembris,
Tridenti, in Contrata Lata, alias Bellenzanorum, in studio domus prope
turrim apud Platheam communem, et habitationis mei Iohannis notarii
subscripsi. Praesentibus magistro Bartholomaeo maraschalcho in Burgo
novo, quondam magistri Gasparis Comori Tridenti, domino Simone Pilono
de Clesio Vallis Annaniae, filio domini Ioannis, et Pasquino quondam
Thomasii de Thomasiis de Miola Pinedi testibus. Ser Valentinus quondam
Simonis Floriani de villa Spredi Pahii districtus Tridenti, vendidit magnifico
domino Simoni Calianero civi Tridenti, uti Ministro Fraternitatis novae
dictae Sanctae Mariae de la Misericordia, cum praesentia magistri Alovisii
Zenagi (sic) Sartoris (sic) massarii, unum affictum stariorum novem
frumenti, quem posuit in, et super una sua petia terrae arativa, et vineata
stariorum sex seminis in circa, cum broilo contiguo mediae operae in circa,
sita in villa Spredi praedicta, in loco dicto drio a la Casa sua, dicto a
Ronchaia, apud haeredes quondam Antonii Floriani, et Salvatorem
Florianum.et haeredes quondam nobilis domini Andreae Alexandrini, pro
pretio, et sorte rhenensium quinquaginta quatuor in ratione librarum quinque
pro singulo rhenense, quos dictus venditor recepit in aureis, et monetis
argenteis a magistro Alovisio Cenago Sutore (sic) massario eiusdem
Fraternitatis. Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de
Malphero civis Tridenti notarius publicus collegiatus scripsit.
13. Anno 1590, indictione tertia, die sabbati decimonono mensis maii,
in civitate Tridenti, in studio domus mei notarii infrascripti. Praesentibus
domino Antonio quondam domini Alovisii Boroii de Gavatio habitatore
Ripae, Paulo quondam Ioannis Francisci Brunelli de Romagnano, et
Omnibono quondam Melchioris de Mosnis de Vigulo Basilicae, omnibus
diocesis tridentinae testibus. Paulus quondam Bartholomaei Tabarelli de
Trilaco vendidit Iacobo quondam Bartholomaei Merli de Trilaco unum
affictum perpetuum stariorum duorum frumenti, solvendum per eum omni
anno in festo sancti Michaelis, vel infra eius octavam, quem posuit super
utili dominio, et melioramento unius prati, alias etiam sibi Iacobo obligati
pro alio affictu stariorum quinque frumenti pro capitale rhenensium triginta.
quod pratum est in pertinentiis Trilaci, in loco sotto al Sasso, apud il
262

Terlago, Ioannem Mariam Blanzardum, et Baptistam Castellum. Et hoc
nominatim pretio rhenensium duodecim in ratione librarum quinque
maranensium pro singulo rhenense. Thomas Benassutus notarius civisque
Tridenti scripsit.
14. Anno 1590, indictione tertia, die sabbati 24 mensis novembris, in
civitate Tridenti, in stuba domus, et habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus ser Petro quondam Iacobi Pasqualini de Bosentino, et Silvestro
quondam Francisci Lunelli de Torculo plebis Civizani districtus Tridenti
testibus. Paulus quondam Bartholomaei Tabarelli de Trilaco districtus
Tridenti vendidit Iacobo filio quondam Bartholomaei Merli de Trilaco
suprascripto, unum affictum stariorum trium frumenti, quem posuit super
eius utili dominio unius petiae prativae quantitatis plodiorum trium, vel
circa, sitae in pertinentiis Trilaci, in loco subtus Saxum, apud Trilacum
Coradelum, et Ioannem Blanzardum, et Baptistam Castellum. Qua super
dictamet petia terrae constitutus est alius affictus stariorum septem frumenti,
qui solvitur ipsimet Iacobo, consitutus in duabus vicibus. Et hoc pretio
rhenensium decem et octo in ratione librarum quinque maranensium pro
singulo rhenense. Thomas Benassutus notarius scripsit.
15. Anno 1597, indictione decima, die iovis sexto mensis februarii,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in stuba infrascripti domini
Ioannis Mariae. Praesentibus Ioanne quondam Francisci Prandi de Trilaco,
et Petro quondam Bartholomaei Gracioli de Vezano testibus. Aldrigetus
filius quondam Petri Butarini de Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae
quondam domini Iacobi Tim civi Tridenti, unum affictum stariorum trium
furmenti (sic), quem posuit super domo muris murata, lignaminibus
constructa, scandulis coperta, cum quatuor revoltis intus, et arra, etaliis
commoditatibus in ea, posita in villa Trilaci, in loco a Omigo. Item super
horto in loco a Omigo cum vitibus intus medii starii seminis, vel circa. Et
hoc nominatim pretio rainensium decem et octo in auro, et moneta.
Hieronymus filius quondam Berti Gislimberti de Trilaco fideiussit. Antonius
Girlimbertus notarius filius quondam egregii domini Aldrigeti Gislimberti
notarii, et civis Tridenti, publicus notarius scripsit.
16. Anno 1600, indictione decimatertia, die martis ultimo mensis
februarii, Tridenti in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus habitationis
mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Simone filio domini Ioannis
Pilloni de Clesio Vallis Annaniae, Marco Antonio filio spectabilis domini
Ioannis Iacobi Brochettae de Caurasto plebis Blezii Vallis Iudicariarum, his
duobus habitatoribus Tridenti, et Iacobo filio Ioannis Gratioli de Vezzano
263

districtus Tridenti testibus. Ser Matthaeus filius quondam Iacobi Romanelli
de villa Levi plebis, et Vallis Boni Vallis Iudicariarum, nunc habitator
Tridenti, ad praesentiam continue dominae Franciscae eius uxoris filiae
quondam Gratioli Frizii de Roboreto subtus Tridentum, consentientis, titulo
cessionis dedit, cessit, transtulit, et mandavit domino Ioanni Mariae filio
quondam ser Iacobi Thini civi Tridenti, unum affictum perpetualem
stariorum octo frumenti, qui annuatim solvitur per Ioannem Antonium
quondam Dominici Pilati de villa Garduli Superioris districtus Tridenti, pro
sorte rhenensium quadraginta octo denariorum: qui quidem affictus
assicuratus est super una petia terrae dicti Ioannis Antonii arativa, et vineata
quantitatis unius plodii in circa, sita in pertinentiis Garduli praedicti, in loco
dicto al Puelat. Et hoc pretio rainensium quadraginta octo denariorum bonae
monetae maranensis. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius Tridenti descripsit.
17. Anno 1600, indictione decimatertia, die lunae vigesima nona mensis
maii, Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in studio domus
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus venerabili persbytero
domino Francisco de Barberiis plebano Trilaci,et magistro Ioanne Montano
sutore Tridenti testibus. Ser Baptista filius quondam Prandi de Prandis de
Trilaco vendidit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Tim
civi, et habitatori Tridenti, unum affictum perpetuum stariorum trium cum
dimidio frumenti, quem posuit super unam eius petiam terrae prativam
quantitatis trium operarum circiter, sitam in pertinentiis Trilaci, in loco dicto
alle Rozze, pretio renensium viginti unius in ratione librarum quinque
maranensium pro singulo renense, in auri, et argenti monetis bonis.
Maximilianus filius quondam nobilis, et excell.mi protophisici, et consiliarii
caesarei domini Petri Andreae Matthioli notarius scripsit.
18. Anno 1603, indictione prima, die martis 14 mensis octobris, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in appotheca domus
infrascripti domini emptoris. Praesentibus ser Attilio filio quondam ser
Liberalis de Zettis, Gothardo filio quondam Ioannis Franceschini, ser
Balthessare filio quondam ser Bernardi Gislimberti, his omnibus de Trilaco,
et Salvatore filio quondam Dominici Callavresii de Pissavacca omnibus
testibus. Dominus Ioannes Baptista filius ser Iosephi Dragoni de Trilaco,
iam diu habitator Mantuae, vendidit, cessitque domino Ioanni Mariae filio
quondam domini Iacobi Thim olim civis, et habitatoris Tridenti, unum
affictum pro capitale renensium novem centum, et viginti quinque in ratione
librarum quinque bonae monetae de Marano pro singulo renense: quem
affictum annuatim solvere tenetur Paulus filius quondam Bartholomaei
264

Tabarelli de Trilaco de Sancto Michaele in Sanctum Michaelem, in ratione
septem pro centenario, cum pacto franchitandi termino annorum quatuor,
sub poena Familiae. Et hoc nominatim pretio renensium novem centum, et
viginti quinque in ratione praedicta, in auro, et moneta argentea. Alexander
filius quondam nobilis, et spectabilis domini Antonii Gislimberti olim
notarii, et civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus
notarius, ac Tridenti collegiatus scripsit.
19. Anno 1588, indictione prima, die mercurii 13 aprilis, in studio meo
Tridenti. Praesentibus excellenti doctore domino Iosepho Guarinono, et
domino Alexandro Gislimberto notario testibus, omnibus Tridenti.
Magnificus dominus Franciscus Perzinus capitaneus, et civis Tridenti,
vendidit dominae Luciae uxori quondam domini Iacobi Thin civi Tridenti,
pro se, et Ioanne Maria filio ementi, affictum stariorum quinque cum
dimidio frumenti, qui solvitur per Vigilium quondam Augustini de
Augustinis de Supramonte, ex una petia terrae arativa, et prativa,et partim
vineata, quantitatis unius plodii cum dimidio in pertinentiis dictae villae
Supramontis, ubi dicitur zo a Capra, pretio rhenensium 33 in moneta.
Ioannes Gulielmus Callavinus notarius scripsit.
20. Anno 1594, indictione septima, die sabbati duodecimo novembris,
Tridenti in Contrata S. Mariae Maioris, in apotheca domus infrascriptae
dominae emptricis. Praesentibus Leonardo quondam Petri de Todeschis de
Castellano molitore super molendino illustris domini Fratris Alemani
Tridenti, et Ioanne Donato quondam Marci de Poulis de Covalo, et aliis
testibus. Vigilius filius quondam Simonis Coradelli de Trilaco districtus
Tridenti, vendidit dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi
Thim olim hospitis, et civis Tridenti, ementi, et recipienti nomine domini
Ioannis Mariae eius filii, et haeredis, unum affictum stariorum trium
frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa, et vineata
stariorum quatuor seminis in circa, in loco a Casalin, apud Ioachinum de
Fantibus de Trilaco, et cingulum, sive Commune Trilaci, pretio raynensium
decem, et octo in tot monetis venetis albis. Petrus Castellus civis, et
habitator Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius
scripsit.
21, Anno 1594, die lunae vigesima septima (sexta) mensis septembris,
in stuba infrascriptae emptricis. Praesentibus Ioanne filio quondam Petri de
Friziis, et Ioanne filio quondam Antonii Pergemi de Numio, et domino
Bartholomaeo filio quondam Iacobi de Gelmis de Burgo Vallis Ausugii
filatorii Tridenti testibus. Ser Antonius filius quondam Ioannis Bernardi de
265

Parolariis alias campanarii ecclesiae Sanctae Mariae de Tridento, nunc
habitator Calvisani territorii brixiensis, tanquam procurator donnae Floris
eius sororis, ad omnem bonum finem, et effectum, et causa dandi dotem
suprascriptae donnae Flori eius sorori, vendidit dominae Luciae uxori
relictae quondam domini Iacobi Thicini (Thini) civis Tridenti, ementi
nomine domini Ioannis Mariae eius filii, unum affictum stariorum duorum
frumenti, qui solvitur per Leonardum filium quondam Dominici Cimadon
de Sancta Anna, et qui constitutus est super una petia terrae arativa
stariorum sex seminis in circa, posita in pertinentiis villae Viguli Basilicae,
in loco dicto alli Pini. Item alium affictum stariorum duorum frumenti, qui
solvitur per praedictum Leonardum, et qui constitutus est super dicto loco,
pro capitale rhenensium viginti quatuor. Item alium affictum brentarum sex
vini albi bulliti, qui solvitur per haeredes quondam excellentis legum
doctoris domini Francisci quondam clarissimi domini Antonii Quettae de
Tridento, constitutum super una petia terrae arativa, et vineata plodiorum
duorum in circa, posita in pertinentiis Tridenti in loco dicto alla Povina, pro
capitale rhenensium octuaginta duorum. Pretio rhenensium centum, et sex,
in monetis venetis. Alexander Gislimbertus notarius scripsit. Sebastianus
Sicilianus notarius descripsit.
22. Anno 1597, indictione decima, die veneris (iovis) sexto decimo
mensis ianuarii, Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus
infrascriptae dominae Luciae. Praesentibus Pelegrino quondam Blasii
Parisii, et Antonio filio quondam Francisci de Bartholomedis, ambobus de
Covalo testibus. Expositum fuit, quod Dominicus filius quondam
Christofori del Cossa de Covalo diebus proxime praeteritis vendidit
magnificis dominis Trilacis unum pratum plaustrorum duorum foeni, vel
circa, positum in pertinentiis Covali, in loco a Molino, cum pacto, quod
teneatur se liberare ab affictu stariorum trium frumenti, quem pro eo solvere
tenebatur dominae Luciae uxori relictae quondam domini Iacobi Tim civis
Tridenti, tamquam curatrici domini Ioannis Mariae eius filii. Unde dicta
domina Lucia, volens rem gratam facere dicto Dominico, dictum affictum
sorrogavit, et posuit loco dicti prati a Molino, super una petia terrae aratoria
stariorum quatuor seminis, vel circha, cum nemore, posita in pertinentiis
Covali, in loco a Valares apud Antonium Pedercinum quondam
Bartholomaei. Et hoc fecit pro rainensibus decem, et octo, quos dictus
Dominicus habuit. Antonius filius quondam domini Aldrigeti Gislimberti
notarii Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
23. Anno 1590, indictione tertia,die lunae tertio mensis decembris, in
burgo Vezzani plebis Callavini, et districtus Tridenti, in camera domus mei
266

notarii infrascripti. Praesentibus Omnibono filio mei notarii infrascripti,
Petro quondam Petri Chisté de Lasino, et Meliore quondam ser Andreae de
Rosais de villa Bolognani Comitatus Archi testibus. Petrus filius quondam
ser Iacobi de Barbois de villa Ciagi plebis Callavini dictrictus Tridenti,
vendidit ser Baptistae filio quondam Petri de Marinis de eadem villa Ciagi,
unum affictum perpetualem unius starii, et minellarum undecim frumenti
boni, sicci, et mundi, quem posuit, et collocavit super una eius petia terrae
arativa, et vineata, quantitatis stariorum duorum cum dimidio seminis, vel
circa, posita in pertinentiis Ciagi, in loco dicto alla Porta in Cignon, quam
ipse venditor emit a Ioanne Antonio Reversio de Vezzano anno praeterito.Et
hoc nominatim pretio rhenensium undecim cum dimidio bonae monetae de
Marano. Ioannes filius quondam domini Philippi de Iordanis de burgo
Vezzani publicus imperiali et apostolica authoritatibus notarius Tridenti
scripsit.
24. Anno 1591, indictione quarta, die dominico tertio mensis martii, in
burgo Vezzani plebis Callavini, et districtus Tridenti, in stuba domus mei
notarii infrascripti. Praesentibus Petro quondam Petri Chistè de Lasino, et
Omnibono quondam Omniboni Faesii de Fravezzio testibus. Iacobus filius
quondam Petri de Montanis de villa Ciagi plebis Callavini, et districtus
Tridenti, vendidit ser Baptistae filio quondam ser Petri de Marinis de
praedicta villa Ciagi unum affictum stariorum duorum frumenti, quem
posuit super una eius colle arativa, et vineata quantitatis unius starii seminis,
vel circa, posita in pertinentiis Ciagi, in loco dicto al aqua, cui cohaeret
Baptista Barboius. Et hoc nominatim pretio rhenensium duodecim bonae
monetae de Marano in tot pecuniis. Ioannes filius quondam domini Philippi
de Iordanis de burgo Vezzani notarius Tridenti scripsit.
25. Anno 1603, die martis secunda decembris, in studio meo.
Praesentibus domino Sebastiano Ciciliano, et Baldassare Bernardi
Gislimberti testibus. Attilius filius quondam Liberalis de Zettis habitator
Trilaci dedit domino Ioanni Mariae filio quondam domini Iacobi Thin olim
civis Tridenti, unum affictum stariorum septem frumenti, quem posuit super
uno loco alla Costa stariorum octo in circa, pretio rhenensium quadraginta
duorum. Alexander Gislimbertus scripsit. Stephanus Sicilianus notarius
descripsit.
26. Anno 1625, indictione octava, die lunae 24 mensis martii, Tridenti
in stuba mei notarii infrascripti. Praesentibus Thoma filio Ioannis Antonii
Benassuti de villa Tignaroni Blezii Iudicariae testibus. Ioannes quondam
Bartholomaei de Bartholomedis de villa Covalli (sic) districtus Tridenti,
267

cum onere solvendi omni anno in festo sancti Michaelis, vel octava
magnifico domino Ioanni Mariae Tin civi Tridenti unum affictum stariorum
sex frumenti, vendidit Donato, et Antonio fratribus, filiis quondam Petri
Veronesii de dicto Covalo, unam petiam terrae arativam quantitatis
stariorum duorum cum dimidio in circa, in pertinentiis Covalli (sic), in loco
in Cadenis, cui confinant Iacobus de Bartholomedis, via communis, Ioannes
de Parisiis, et haeredes quondam domini Boni de Bonis de Gardulo Plani.
Pretio rhenensium nonaginta in ratione tronorum 4½ iuxta aestimationem
factam per Paulum quondam Dominici Cossa de Covallo, et Andream de
Andreis eiusdem loci. Ioannes Baptista Benassutus publicus notarius
Tridenti scripsit.
27. Anno 1627, indictione decima, die mercurii vigesima mensis
ianuarii, in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba domus
habitationis mei notarii subscripti. Praesentibus nobili domino Dominico
filio quondam nobilis domini alterius Dominici de Cavaleriis, nec non
magnifico domino Ioanne Baptista filio magnifici domini Andreae de
Martinis civibus Tridenti testibus. Magnificus dominus Ioannes Maria filius
quondam magnifici domini Iacobi Thim civis Tridenti, titulo locationis, in
capite cuiuslibet decimi noni anni renovandae, investivit Omnebonum
filium quondam Baptistae Faesii de Fravezio, ad praesens habitatorem
Trilaci, super una eius petia terrae, et partim vineata, et partim greziva, una
cum quantitate nemoris intus pauca stariorum undecim seminis circiter, in
pertinentiis Trilaci, in loco al Loré, cui a mane cohaeret Gandinus
Zambaitus partim, et partim haeredes quondam Ioannis Baptistae Barberii
Brentonici Trilaci, meridie Dossum commune, sero via communis, et sic
pariter a septentrione. Et hoc fecit, quia idem conductor promisit praefato
domino locatori omni, et singulo anno in calendis martii titulo, et nomine
livelli in promptis pecuniis exbursare rainenses sex in ratione tronorum
quatuor cum dimidio pro singulo. Ioanes Geminianus Biscalia, filius
quondam domini Aloysii, publicus imperiali auctoritate notarius Tridenti
collegiatus scripsit.
28. Anno 1613, indictione undecima, die dominico vigesimo octavo
mensis aprilis, Tridenti in Contrata Longa, in stuba domus habitationis
infrascripti domini locatoris. Praesentibus domino Matthaeo quondam ser
Ioannis Coltrini cive Tridenti, et ser Francisco quondam Ioannis Paisani
dicti Rossati villae Cadeni testibus. Nobilis, et magnificus dominus
Philippus filius quondam spectabilis domini Ioannis Lasini eques aureatus,
civis Tridenti, titulo, et nomine locationis perpetualis in emphiteusim,
renovandae in quolibet capite decimi noni anni, investivit Nicolaum,
268

Dominicum, et Ioannem fratres filios quondam Antonii Dorigelli de villa
Cadeni, uti succedentes in ius, et locum dicti quondam sui patris, de una
petia terrae arativa, et vineata, sita in pertinentiis Cadeni, in loco dicto a
Fossa, stariorum quatuor seminis circiter, apud viam communem, filios, et
haeredes quondam excellentis doctoris domini Iosephi Gaudenti, Vigilium
Negrellum mediante senterio, ac Franciscum, et Leonardum fratres de
Paisanis dictis delli Rossati, pro annuo affictu stariorum sex frumenti boni,
sicci, nitidi, ad communem mensuram Tridenti. Ioanens filius quondam
domini Petri Bassetti de Lasino, publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius, civisque Tridenti scripsit.
29. Anno 1514, indictione secunda, die martis decimo ianuarii, in
civitate Tridenti, in contrata Fontis Mercati veteris, in domo habitationis
magistri Iacobi a Vegetibus filii quondam magistri Francisci a Vegetibus.
Praesentibus Antonio Todesco filio quondam Melchioris de Cortesano de
plebe Meani, Petro filio quondam... (sic) de Banaletis de Supramonte
districtus Tridenti, magistro Michaele filio quondam Ognibeni de
Zovantodesco de Boliara de Caurino districtus Veronae, et Christophoro
filio Leonis cerdonis habitatore Tridenti in Contrata Cantoni, et Ioanne filio
quondam Ioannis Tambosi Vallis Camonicae de Ponte Ligni, nunc
habitatore Tridenti testibus. Magister Iacobus de Deno filius quondam
magistri Francisci de Deno Vallis Annaniae, dictus a Vegetibus, civis, et
habitator Tridenti, titulo, et nomine locationis, et conductionis perpetualis,
per tactum manus investivit Matthaeum filium quondam Leonardeli
Lombardi de Gardulo Superiori plebis Meani districtus Tridenti, de una
petia terrae clausuriva stariorum quinque seminis, posita in pertinentiis
Garduli Superioris, in loco, qui dicitur a le Sart (sic), apud Leonardum
Poverfaint de dicto loco, et haeredes quondam Valentini de eodem loco, et
viam communem. Et e converso dictus Matthaeus conductor promisit dicto
magistro Iacobo locatori omni anno in festo sancti Michaelis, vel infra eius
octavam, in civitate Tridenti, ad domum habitationis dicti locatoris, in
canipa conducere, et mensurare medium plaustrum vini dulcis, puri,
torculati, seu brentas tres vini dulcis puri, nomine affictus, et census
perpetui dictae rei locatae. Ioannes Antonius filius quondam Omniboni a
Ponte de Vigulo Vatario civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit.
30. Anno 1517, indictione quinta, die martis tertia mensis novembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Bellenzanorum, in fontico salis domus
Communitatis Tridenti. Praesentibus Laurentio quondam Vitalis de Valle
Telina habitatore Tridenti, Blasio quondam Tomei Bonetti de Covalo,
269

Matthaeo portitore vini quondam Antonii de Archo habitatore Tridenti
testibus. Petrus quondam magistri Sillar de Bergamascha habitator villae
Barbanigae districtus Tridenti, nominatim pro pretio, et finito merchato
raynensium decem, et octo, quod pretium confessus fuit se habuisse, et
recepisse a Manfeo quondam Andreae de Pont de Valle Telina habitatore in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Magdalenae, de eius Petri utili
dominio, et melioramentis, quod ipse Petrus habet, habebat, et quomodolibet
habere potuisset in una petia terrae arativa, et vineata novem stariorum
seminis, vel circha, in pertinentiis Barbanigae, ubi dicitur a Bria,apud
haeredes Iohannis Boni de Barbaniga, Iohannem de l’Orsola, viam
communem, et Iohannem Bataya pro utili dominio, et dominum Iohannem
Contum de Trilaco pro directo. Item de una petia terrae prativa duorum
seccatorum cum dimidio, vel circha, in pertinentiis suprascriptis, ubi dicitur
dietro al Chornal, apud Laurentium de Orzano, haeredes Zanboni,
Delaytum de Barbaniga, et viam communem. De quibus duabus petiis
terrarum solvitur (sic) omni anno perpetualiter in festo sancti Michaelis, vel
infra eius octavam Fraternitati Novae Misericordiae apud ecclesiam S.
Mariae civitatis Tridenti libras decem bonae monetae. Quod quidem utile
dominium dictus Petrus refutavit in manibus ser Francisci Piperatae
quondam Raymundi civis, et habitatoris Tridenti, tanquam massarii dictae
Fraternitatis Novae, ad hoc, ut investire deberet ad imperpetuum dictum
Manfeum de suprascriptis duabus petiis terrae. Qua refutatione sic facta,
praefatus ser Franciscus tanquam massarius dictae Fraternitatis Novae,
titulo, et nomine locationis, et conductionis perpetualis investivit dictum
Manfeum de suprascriptis duabus petiis terrarum. Versa vice dictus
conductor promisit, et convenit dicto locatori solvere, et praesentare omni
anno libras decem bonae monetae nomine affictus perpetualis dictarum
rerum locatarum. Antonius quondam egregii viri ser Bartholomaei a Berlina
civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
31. Anno 1628, indictione undecima, die lunae 22 februarii, Tridenti, in
studio palatii Praetorii. Coram illustri, et clarissimo domino Ioanne Bastiano
Rastellino iurisconsulto recanatensi, Praetore Tridenti sedente. Praesentibus
egregio domino Michaele filio domini Omniboni Benini cive Tridenti, et
notario collegiato, et domino Antonio filio domini Michaelis dal Piné
hospitis Tridenti testibus. Donna Thomasina uxor relicta quondam domini
Ioannis Negriolli de Tavernario districtus Tridenti, cum filiis Silvestro
annorum novem circiter, et Ursula annorum quatuor circiter, gravatis aere
alieno, per ser Ioannem quondam Bernardi de Tognis de Moiato Montaneae,
dictorum filiorum avum maternum, et curatorem, vendidit ser Thomae
quondam Silvestri Negriolli de Tavernario fratri dicti quondam Ioannis,
270

unam petiam terrae arativam, et vineatam perticarum septingentarum, et
quinque, pedum duorum, positam in pertinentiis Tavernarii, in loco dicto al
Zendrat, apud Thomam Negriolum, et Christophorum de Thomasis,
mediante Fosso. Et hoc fecit pretio rhenensium quadringentorum de tronis
quatuor cum dimidio pro singulo rhenense. Affictum autem capitalis
rhenensium tricentorum et decem, solvendum magnifico domino Ioanni
Mariae Thino civi Tridenti, cui suppositus fuit dictus fundus al Zendrat,
transtulit super petia terrae arativa,et pro parte vineata, quantitatis plodiorum
trium circiter, cum dmumcula intus, ultra nemus, in pertinentiis Tavernarii,
in loco dicto alle Pozze. Bernardinus Bomportus notarius Tridenti scripsit.
Ioannes Gaudentius Gaudentus notarius collegiatusque Tridenti descripsit.
32. Anno 1630, indictione decimatertia, die martis decima octava iunii,
Tridenti in castro Boni Consilii, in auditorio Officii spiritualis. Praesentibus
venerabilibus presbyteris dominis Valentino Ritio parocho Aurae, Ioanne
Baptista Thisio parocho Vighi Vallis Annaniae, et Iacobo Zilberhoffer
parocho Trameni testibus. Publicata fuit sententia lata per perillustrem, et
R.mum dominum Petrum Bellum episcopum Hierapolytanum,
Suffraganeum, canonicum, Vicarium in spiritualium generalem, et
consiliarium Tridenti, in causa Fraternitatis Novae Sanctae Mariae
Misericordiae, ac monasterii S. Marci Tridenti, occasione affictus stariorum
trium frumenti, positi super una petia terrae arativae, sitae in pertinentiis
Vatarii, in loco dicto in Loré. Marcus Antonius Scutellius Curiae episcopalis
Tridenti cnacellarius scripsit.
33. Anno 1455, indictione tertia, die sabbati vicesimo sexto mensis
aprilis, Tridenti, in Contrata Portae Aquilae, in domo habitationis
infrascripti magistri Vigilii testatoris. Praesentibus honorabili viro domino
presbytero Angelo plebano ecclesiae Sanctae Mariae Magdalenae de
Tridento, ser Aluisio quondam nobilis, et generosi domini Aldrigitti de
Castro Barcho, ser Antonio dicto a Sale, quondam ser Odorici de Perzino,
Gotardo filio magistri Odorici sartoris de Busentino, Iohanne filio quondam
magistri Gobeti sartoris, Bonignolo filio quondam ser Gabrielis Passera, his
omnibus civibus, et habitatoribus Tridenti, Paulo filio Gabrielis Toschanelli
de Montagna de supra Tridentum, Petro filio quondam Iohannis de la Plaza
de Pinedo testibus, et aliis multis. Discretus vir magister Vigilius Piliparius
de Contrata Portae Aquilae, quondam magistri Symonis Piliparii de
Tridento, civis, et habitator Tridenti, sedens super uno bancho sanus mente,
et intellectu, licet debilis corpore, testamentum suum nuncupativum facere
procuravit. Iussit corpus suum honorifice sepeliri in cimiterio S. Petri de
Tridento, et in dicta ecclesia S. Petri fieri facere suum septesimum,
271

tricesimum, et anniversarium. Legavit fabricae cathedralis ecclesiae Sancti
Vigilii de Tridento libras sex denariorum bonae monetae de Marano semel
tantum. Inter Legata pro anima sua reliquit Frataliae Novae ecclesiae S.
Mariae Maioris de Tridento, nunc nuncupatae de Misericordia, unum
affictum perpetualem quinque librarum denariorum bonae monetae de
Marano, ad quem obligavit unam suam petiam terrae vineatae unius plodii,
vel circha, iacentem in pertinentiis Tridenti extra Portam Aquilae, in loco,
ubi dicitur ad Sanctum Donatum, sive in Regula Sancti Donati, apud
haeredes quondam ser Iosii de Iosiis de Tridento, et Iohannem quondam
magistri Gobeti sartoris de Bergamascha habitatorem Tridenti, et viam
communem versus meridiem mediante Fontana Sancti Donati: liberam, et
francham a solutione decimae, ad hoc, quod dicta Fratalia teneatur, et fieri
facere debeat perpetualiter omni anno anniversarium ipsius testatoris
secundum quod eis videbitur, conscientias eorum onerando. In omnibus aliis
suis bonis haeredem universalem suum instituit Antonium filuum
Sigismondi Piliparii eius testatoris nepotem. Ioahnnes Feldener filius
quondam ser Philippi de Limborch civis, et habitator Tridenti, publicus
imperiali auctoritate notarius scripsit.
34. Anno 1515, indictione tertia, die sabbati nona mensis iunii, in
civitate Tridenti, in Contrata Plateae communis, in domo, et habitatione mei
Antonii notarii infrascripti. Praesentibus Gotardo quondam Rigi Faytel de
villa Besagni de Murio, Bonomo quondam Antonii Tosel de burgo Sancti
Martini civitatis Tridenti, Vigilio quondam Iohannis de Seregnano
habitatore in burgo Sanctae Crucis civitatis Tridenti, testibus. Magister
Martinus sartor quondam Dominici a Platea de Bergamo civis, et habitator
Tridenti, vendidit ser Francischo Piperatae quondam Raynaldi, civi, et
habitatori Tridenti, tanquam massario Fraternitatis Novae Misericordiae
apud ecclesiam Sanctae Mariae civitatis Tridenti, unum affictum
perpetualem trium stariorum frumenti, qui solvitur per Iulianum de la Costa
de Vatario, de, et super una petia terrae arativa, confinata pro ut asseritur
constare in instrumento locationis scripto manu domini Guielmi Galli
notarii civis Tridenti. Et si dicta petia terrae non esset sufficiens ad
solvendum dictum affictum, promisit ipse venditor de propriis suis bonis
dictum affictum manutenere. Et hoc nominatim pro pretio, et finito
merchato inter ipsos contrahentes convento rainensium duodecim, quod
pretium dictus venditor ibidem in praesentia testium suprascriptorum, et mei
Antonii notarii infra scripti (sic) habuit, et manualiter recepit ab ipso
emptore in moneta. Antonius quondam egregii viri ser Bartholomaei a
Berlina civis, et habitator Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius
scripsit.
272

35. Anno 1598, indictione undecima, die lunae 27 aprilis, in villa Viguli
Vatarii districtus Tridenti, in canonica,seu domo canonicali de eo loco.
Praesentibus domino Hieronymo filio quondam domini Seraphini Gallicioli
cive Tridenti, et Dominico filio quondam Baptistae Tamanini de dicto
Vigulo ambobus testibus. Antonius filius quondam Christani a Costa de
Vatario per se, ac nomine Iuliani fratris sui vendidit Simoni filio quondam
Christani Ducati de Vatario unam petiam terrae arativam a stariis duobus
cum dimidia ad perticam, sitam in pertinentiis Vatarii, in loco dicto in Lone,
apud Thomasium Folgeraiterum de Vatario, perillustrem dominum
Comitem Hieronymum de Lodrono, et Antonium Ritium. Item partem unius
loci prativi, buschivi, et grezivi unius plodii in circa, in loco dicto alle Parte,
apud haeredes quondam Valentini de Gabriellibus, et Andream
Fracalossium. Et hoc pretio renensium sexaginta septem denariorum bonae
monetae maranensis. Ex quo pretio dictus Antonius consignavit dicto
Simoni renenses decem et octo denariorum cum hoc, quod de caetero idem
Simon teneatur nomine dicti Antonii, et fratris solvere unum affictum
stariorum trium frumenti Confraternitati Novae de praedicta sorte renensium
decem et octo. Alexander Gislimbertus notarius Tridenti scripsit.
Sebastianus Sicilianus notarius Tridenti dscripsit.
36. Anno 1602, indictione decimaquinta, die martis quinta novembris,
Tridenti, in camera inferiori Fraternitatis Novae Misericordiae. Praesentibus
magistro Aloisio Cenago sutore, ac massario, et Baptista Picino Priore in
dicta Fraternitate testibus. Magnificus dominus Dominicus Bomartinus civis
Tridenti, tanquam Minister Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae
Tridenti, habito consensu a me notario tanquam Vicario, ac ab aliis dominis
consiliariis, titulo, et nomine locationis perpetualis semper renovandae in
capite cuiuslibet decimi novi anni, per tactum manus investivit nobilem, et
excellentem doctorem dominum Ioannem Baptistam Sardaneam filium
nobilis domini Iacobi pro nobili domino patre suo acceptantem, de una petia
terrae arativa, et vineata plodii unius, vel circa, sita in pertinentiis Tridenti,
in loco a Santo Donato, dicto a Zan, apud nobilem dominum Franciscum
Sardaneam, et partim iura altaris Sancti Sisini in ecclesia cathedrali, et viam
communem. Quam terram dictus nobilis dominus conductor pro utili
acquisivit a domino Matthaeo Malbero absque onere solvendi decimam
grani, et vini, sed cum onere solvendi rainensem unum pro livello perpetuo
dictae Fraternitati. Et hanc locationem fecit quia dictus nobilis, et excellens
dominus Ioannes Baptista promisit omni anno in perpetuum solvere
massario dictae Fraternitatis unum rainensem de carentanis sexaginta
273

nomine census perpetui dictae rei locatae. Barnabas Mantius notarius
publicus, et civis Tridenti scripsit.
37. Anno 1549, die mercurii 12 iunii, in studio meo. Praesentibus
magistro Ioanne quondam Danielis de Malacarnis de Gandino, Paxino
quondam Andreae de Marchetis de Cadeno, domino Dominico quondam ser
Iacomini Pinati de Flaveo, omnibus habitatoribus Tridenti testibus. Iacobus
quondam Sigismundi Moser a Faida de Pineto vendidit praestantibus viris
dominis Baptistae de Blanchis Ministro, Ioanni Donato a Biretis massario,
Baptistae Usbaldae uni de Consilio Fraternitatis Novae Misericordiae
Tridenti, unam petiam terrae arativam quantitatis stariorum decem, vel
circa, positam in pertinentiis Faydae, in loco dicto al Coval, pretio
rhenensium quinquaginta unius in ducatis, et duploidis auri, ac pauca
moneta. Item investiverunt ad solvendum staria octo cum dimidio frumenti
affictus. Ioannes quondam Christani Fidel de Miola de Pineto fideiussit.
Sebastianus de Ricciis notarius scripsit. Ioannes Gulielmus Callavinus
notarius et civis Tridenti descripsit.
38. Anno 1555, indictione decimatertia, die sabbati vigesimo sexto
mensis octobris, Tridenti in Contrata Oriolae, in stuba anteriori domus
infrascripti magnifici domini Antonii. Praesentibus ser Antonio quondam
Bernardi Factorelli, Antonio quondam Iacobi Carpellae, Petro quondam ser
Iordani de Toziis, omnibus de burgo Vezani plebis Callavini districtus
Tridenti testibus. Magister Iacobus murator filius quondam magistri
Baldessaris muratoris de burgo Vezani vendidit magnifico iuris consulto
domino Antonio Thecino r.mi, et ill.mi domini cardinalis tridentini
consiliario, et Fraternitatis (novae Misericordiae) Ministro, spectabilibus
domino Ioanni Alovisio Romagnano Vicario, domino Thomaeo de Cazuffis,
et domino Ioanni de Ianonis, his duobus consiliariis, et ser Galeatio
Bonimartini massario praefatae Fraternitatis, omnibus civibus, et
habitatoribus Tridenti, tanquam rectoribus, et gubernatoribus suprascriptae
Fraternitatis unum affictum perpetualem brentarum sex vini nigri, boni,
bulliti, clari, et boni saporis, quem posuit super una eius petia terrae arativa,
et vineata quantitatis unius plodii cum dimidio, iacente in pertinentiis
Vezani, in loco ubi dicitur alla Glera. Quem quidem affictum brentarum sex
vini promisit conducere, praesentare, et mensurare ad civitatem Tridenti, ad
celavinariam suprascriptae Fraternitatis, celavinario eiusdem, qui pro
tempore erit, omni, et singulo anno perpetualiter infesto Sancti
Michaelis,vel infra eius octavam. Et hoc nominatim, et nomine pretii
rhenensium septuaginta in ratione librarum quinque bonae monetae
maranensis pero singulo rhenense in auro, et moneta argenti. Sebastianus de
274

Riciis notarius publicus Tridenti scripsit. Melchior filius quondam egregii
domini Sebastiani de Riciis, oli notarii publici, et civis Tridenti, apostolica,
et imperiali auctoritatibus notarius descripsit.
39. Anno 1625, indictione octava, die sabbati prima mensis februarii,
Tridenti in Contrata Lata, in stuba domus infrascripti multum nobilis domini
Ioannis Antonii de Hieremiis. Praesentibus Francisco quondam Ioannis
Paissani, Michaele quondam alterius Ioannis Paissani de villa Cadeni
districtus Tridenti, et Francisco quondam Iorii de Stenicis de Sancto
Stephano caupone nunc Tridenti testibus. Ioannes Baptista quondam Nicolai
dei Avi de villa Lazesii districtus Tridenti, vendidit multum nobili domino
Ioanni Antonio de Hieremiis civi Tridenti, uti tutori filiorum, et haeredum
quondam nobilis domini Gasparis a Monte civis Tridenti, unum annuum
affictum, sive ius exigendi unum annuum censum redimibilem stariorum
16⅔ frumenti, quem fundavit in, et super infrascriptis eius bonis. Et primo
super una arativa, et vineata quatitatis quartarum quinque in pertinentiis
Lazesii, in loco alla Creda, cui confinant Ioannes quondam Thomae de
Toniacis Lazesii, et Nicolai Dell’Avi Lazesii. Item super alia petia terrae
arativa quantitatis stariorum octo seminis,in pertinentiis praedictis, in loco a
Camp Redont, cui confinant haeredes quondam Antonii de Bernardis,
haeredes quondam Thomae de Bernardis, haeredes quondam Martini de
Federicis de Lazesio, et via consortalis per cavazaias Nicolai dell’Avi, et
consortum. Et hoc fecit pretio rhenensium centum in ratione tronorum 4½
pro singulo rhenense, in tot talleris argenteis bonis in ratione tronorum 7½
pro singulo. Ioannes quondam Thomae de Thoniatiis de Lazesio fideiussit.
Ioannes Baptista filius quondam spectabilis domini Thomae Benassuti
notarius, civis et de collegio Tridenti scripsit.
40. Anno 1625, indictione octava, die sabbathi prima mensis martii,
Tridenti in Contrata S. Petri, in stuba domus infrascripti nobilis, et excell.mi
domini Ministri. Praesentibus nobili, et excell.mo domino Francisco
Gandino Zambaito testibus. Franciscus quondam Antonii de Andreis de
Callavino agens pro se, et nomine Ioannis fratris sui, vendidit nobili, et
excell.mo domino Ioanni Antonio Ziurletae uti Ministro, nobili domino
Mathiolo Vicario, et domino Marcho Marchetto massario venerabilis
Confraternitatis Novae Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
unum affictum stariorum 16⅔ frumenti, quem posuit in, et super una petia
terrae arativae, et vineatae stariorum quatuor seminis, sita in pertinentiis
Callavini, in loco dicto ai Dossi, pro capitali rhenensium centum de tronis
quatuor cum dimidio pro singulo, in tot talleris, et rhenensibus aureis, et
pauca moneta. Antonius filius quondam Dionisii de Dionisiis de Callavino
275

fideiussit. Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus
notarius collegiatus Tridenti descripsit.
41. Anno 1626, die veneris decima sexta mensis iunii (sic), in Contrata
Lata, in stuba domus infrascripti nobilis domini emptoris. Praesentibus ser
Alberto filio quondam Bartholomaei de Paulis Cadeni hospite Tridenti, et
Laurentio filio quondam Ioannis Saraceni de Ravina servitore dicti nobilis
domini emptoris. Dominicus filius quondam Antonii Dorigeli de Cadeno
vendidit nobili, et spectabili domino Maximiliano Matthiolo notario
collegiato, et civi Tridenti, uti Ministro venerabilis Confraternitatis
Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum octo, cum tertio alterius
starii frumenti, quem posuit in, et super una petia terrae arativa stariorum
quatuor seminis, in pertinentiis Cadeni, in loco dicto in Soramontin. Et hoc
pro sorte rhenensium quinquaginta de tronis quatuor cum dimidio pro
singulo, in tot monetis argenteis, in ratione tronorum septem cum dimidio
pro tallero. Franciscus filius quondam Ioannis Paisani de Cadeno fideiussit.
Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus notarius
descripsit; sed imperfecte; nam in limine omisit indictionem, et nomen
civitatis Tridenti: inscripsitque die veneris decima sexta mensis iunii pro (ut
ego quidem puto) mensis ianuarii, quum dicto anno 1626 currente litera
dominicali D. dies 16 iunii fuerit dies martis: dies autem 16 ianuarii fuerit
dies veneris.
42. Anno 1635, indictione tertia, die iovis decimo quinto martii, in
civitate Tridenti, in vico S. Mariae Maioris, in thalamo domus Albertae.
Praesentibus domino Polo quondam Simonis de Polis de Romagnano,
Philippo quondam Bartholomaei de Philippis de Arco incola Tridenti, et
Iacobo quondam Augustini Vigolani de Besenello testibus. Cum nobilis, et
excell.mus legum doctor dominus Ioannes Baptista de Albertis civis
Tridenti virtute acquisitionis factae de domo, et horto in villa Pissavaccae
iacenet a Dominico quondam Salvatoris Calavresii dicto Condino de
Pissavacca, solvere teneretur venerabili Confraternitati beatae Virginis
Mariae Orphanarum Tridenti, uti haeredi quondam magnifici domini Ioannis
Mariae Thim olim civis Tridenti, renenses centum quinquaginta octo,
cruciferos quinquaginta sex pro residuo capitalis affictus, et ea de causa
decursis, sic salidatis, cupiens ab illorum solutione se liberare, dedit, cessit,
et in solutum tradidit nobili domino Maximiliano Mattheolo civi Tridenti
consiliario, et domino Mattheo Ritio massario eiusdem Confraternitatis
Misericordiae ius exigendi annuum censum tronorum viginti novem,
gazetae unius, ab haeredibus quondam Thomae Bortholoti de Vigo plebis
Meani, cuius sors est de renensibus nonaginta. Item alium tronorum viginti
276

sex, et gazetarum duarum a Dionisio de Dionisiis de Callavino, cuius
capitale est de renensibus septuaginta octo: residuum ultra summam supra
salidatam, et debitam dictae Confraternitati sponte condonans, cum onere
tamen, quod orphanae dictae Confraternitatis spatio unius anni proxime
futuri visitare habeant qualibet hebdomada ecclesiam divi Laurentii extra
Portam civitatis, ibique preces Deo offerant consuetas pro salute ipsius
excell.mi domini Ioannis Baptistae. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
43. Anno 1635, indictione tertia, die veneris sexta iulii, Tridenti, in
Contrata Alemana, in hypocausto terreno retro apothecam infrascripti
magnifici domini emptoris. Praesentibus ser Antonio filio quondam Ioannis
de Rinaldis Ossanae Vallis Solis, et Francisco filio quondam Georgii
Christofoletti de Revodo Vallis Annaniae Tridenti habitatoribus testibus.
Nobilis dominus Franciscus Monte civis Tridenti vendidit, cessit, et
renuntiavit magnifico domino Dominico Ritio civi, et mercartori Tridenti,
ius percipiendi annuum censum stariorum sexdecim frumenti, et duorum
tertiorum, alias aquisitum a nobili, et spectabili domino Ioanne Antonio
Hieremia cive Tridenti collegiato, tutore tunc temporis dicti nobilis domini
venditoris ad eiusdem favorem contra Baptistam filium quondam Nicolai
dell’Avo, sive de Avis Lasesii plebis Pineti, anno 1625 prima mensis
februarii. Et hoc fecit pretio renensium centum de tronis 4½ pro singulo, in
tot talleris de tronis 7½ pro singulo. Ludovicus Simbenus notarius Tridenti
collegiatus scripsit.
44. Anno 1640, indictione octava, die veneris 13 aprilis, in civitate
Tridenti, vico Sancti Benedicti, in studio domus Sardaneae. Praesentibus
domino Dominico filio quondam Dominici de Ricciis de Celaditio plebis
Ossanae sartore, et Dominico filio Ioannis Vecleti ambobus incolis Tridenti
testibus. In executione contractus alias initi inter nobilem, et excell.muum
dominum Ioannem Baptistam Sardaneam civem Tridenti ex una, et
quondam magnificum dominum Ioannem Mariam Thim parte ex altera,
praefatus nobilis, et excell.mus dominus Ioannes Baptista Sardaena dedit,
cessit, et renuntiavit domino Matthaeo Riccio incolae Tridenti, uti massario
venerabilis Confraternitatis Misericordiae Orphanarum Tridenti, haeredis
praedicti domini Ioannis Mariae Thim, ius exigendi annuum censum
stariorum duorum frumenti ad taxam a Petro Navarino de Pissavaccha
virtute cessionis factae per quondam spectabilem dominum Gratiadeum
Buratum notarium die 18 novembris anno tertio post millesimum
sexentesimum quondam nobili domino Iacobo Sardaneae patri ipsius
excell.mi domini Ioannis Baptistae. Item alium stariorum octo frumenti ab
haeredibus quondam domini Christophori Cestarii olim civis Tridenti.
277

Quorum capitalia sunt renensium sexaginta. E converso idem dominus
massarius cessit ipsi excell.mo domino Sardaneae ius exigendi annuum
censum capitalis renensium sexaginta a Nicolao, et Dominico fratribus de
Boturis de Ravina. Sebastianus Sicilianus collegiatus Tridenti notarius
scripsit.
45. Anno 1577, indictione quinta, die iovis decimo nono mensis
decembris, Tridenti in capite Plateae Communis, in studio domus
habitationis mei notarii infrascripti. Praesentibus domino Antonio Berlina,
domino Bernardino Garniga civibus Tridenti, et ser Donato quondam
Michaelis de Sardanea testibus. Ser Bartholomaeus filius quondam Ioannis
de Bartholomedis de Covelo plebis Calavini districtus Tridenti, vendidit
Magistro Iacobo Tin filio quondam alterius Iacobi Tini hospiti Tridenti,
unum affictum stariorum sex frumenti, quem posuit super una petia terrae
arativa,sita in pertinentiis Covali (sic), in loco dicto in Cadenis, quantitatis
stariorum duorum seminis, apud Bonos de Gardulo Inferiori, et iura
ecclesiae Sancti Andreae de Trilaco. Item super una alia arativa stariorum
duorum seminis,et cum duobus filariis vitium intus, sita in dictis
pertinentiis, in loco dicto ai Canevari, apud haeredes quondam domini
Ioannis Zordani de Vezano, haeredes quondam nobilis domini Iosephi
Roboreti, et haeredes quondam Ioannis Banali de Covelo. Et hoc fecit
pretio, et finito mercato rhenensium triginta sex in ratione librarum quinque
pro singulo rhenense. Ioannes Malferus Tridenti collegiatus notarius
scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius, et civis Tridenti descrispit,
rogatus a ,magnifico domino Bernardino Malfero filio quondam domini
Ioannis.
46. Anno 1622, indictione sexta, die lunae ultimo iulii, in civitate
Tridenti, in Contrata S. Benedicti, in studio domus meae habitationis.
Praesentibus magistro Dominico filio quondam magistri Baptistae de
Murariis fabrolignario Tridenti, et Michaele filio quondam Blasii Schbob
(sic) de Miola Pineti testibus. Ioannes quondam Odorici Partheloni de
Gardulo Medii vendidit nobili domino Simoni Trentino civi Tridenti filio
quondam magnifici domini Matthaei, ius exigendi annuum censum, sive
affictum stariorum sexdecim et duorum tertiorum frumenti, quem posuit
super sua arativa vineata stariorum quinque seminis, sita in pertinentiis dicti
Garduli ai Campi. Pretio renensium centum in taleris sexaginta Comitatus
Tyrolis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
47. Anno 1624, indictione septima, die sabbathi ultimo novembris,
Tridenti in Contrata Longa, in thalamo domus domini emptoris.
278

Praesentibus Gotardo filio quondam Simonis de Paulis de Medio Sancti
Petri districtus Tridenti, et Martino filio Nicolai a Ri de Enno Vallis
Annaniae testibus. Ioannes filius quondam Odorici Parteloni de Gardulo
Medii districtus Tridenti vendidit nobili domino Simoni Trentino civi
Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti, quem posuit super una arativa vineata stariorum
quatuor cum dimidio in circa, iacente in pertinentiis Garduli praedicti, loco
ai Campi. Pretio renensium centum in tot hungaris. et florenis aureis ad
valorem nunc currentem. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
48. Anno 1628, indictione undecima, die martis octavo februarii, in
civitate Tridenti, in Contrata Longa, in thalamo domus domini emptoris.
Praesentibus domino Vincentio quondam magistri Baptistae de Brixianis, et
magistro Dominico quondam Baptistae de Murariis fabrolignario incolis
Tridenti testibus. Ser Ioannes quondam Odorici Partheloni de Gardulo
Medii districtus Tridenti, vendidit nobili domino Simoni Trentino civi
Tridenti, ius exigendi annuum censum, sive affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti communis mensuare Tridenti, ad taxam, et
Constitutiones ill.mae Superioritatis Tridenti, quem posuit super parte suae
arativae vineatae, posita in pertinentiis Garduli praedicti, loco ai Campi.
Pretio renensium centum in tot taleris, et ducatonis venetis. Sebastianus
Sicilianus notarius Tridenti scripsit.
49. Anno 1636, indictione 4, die mercurii nono ianuarii, in studio palatii
episcopalis huius civitatis Tridenti. Praesentibus nobilibus, et excell.mis
dominis Andrea Pompeato, et Aliprando Bassetto civibus Tridenti testibus.
Coram perillustri, et clarissimo iurisconsulto bellasiensi domino Ioanne
Angelo Castellio hiuis civitatis Praetore super cathedra pro tribunali
sedente, dominus Dominicus filius quondam Ioannis de Doris de
Ultracastello plebis Pahi, domino Ioanne Antonio Celva suo curatore
authorante, vendidit magnifico domino Dominico Ritio civi Tridenti, filio
quondam domini Blasii, ius exigendi annuum affictum stariorum viginti
quinque frumenti, quem posuit super sua arativa, partimque vineata septem
stariorum seminis, iacente in pertinentiis Pahi, nominata la Coraiola, cui
adhaerent Philippus Pontaltus, Ioanes Iachemonus, et Andreas de Doris.
Pretio renensium centum quinquaginta in monetis argenteis. Dominicus
quondam Salvatoris de Doris de Ultracastello se fideiussorem constituit.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
50. Anno 1636, indictione quarta, die mercurii sexto februarii, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus a Monte.
279

Praesentibus nobili domino Pasino Salvoto cive Tridenti, et domino
Omnibono quondam domini Martini de Laurentiis de Bagolino mercatore
incola Tridenti testibus. Dominus Hieronymus quondam domini Antonii
Morelli veronensis dudum incola Tridenti, vendidit nobili domino Leonardo
a Monte Ministro, nobili, et excellenti domino phisico domino Iacobo
Voltolino Vicario, et domino Matthaeo Ritio massario venerabilis
Confraternitatis Gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum sexaginta sex, et duorum
tertiorum frumenti, quem posuit super suo mansu arativo quantitatis
stariorum quadraginta seminis, iacente in pertinentiis Supramontis, loco alli
Segallini, cui adhaerent Nardelli, nobilis, et excellens dominus Aliprandus
Bassettus civis Tridenti, Menestrinae, Perotii, Bazana, Franciscus Segata,
Augustinus Baruchellus incola Tridenti, et haeredes Valentini Segallini.
Pretio renensium quadringentorum in monetis aureis, et argenteis.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
51. Anno 1638, indictione sexta, die mercurii decimotertio ianuarii, in
civitate Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus nobilis domini
Leonardi a Monte. Praesentibus Ventura filio Iacobi Grisenti de Basilica
Pineti, et Bartholomaeo quondam Ioannis Mariae Pasoti de Clesio incolis
Tridenti testibus. Dominus Iacobus quondam Ioannis Iachemoni de
Ultracastello plebis Pahi civis, et habitator Tridenti vendidit nobili domino
Leonardo a Monte Ministero, nobili, et excell.mo phisico domino Iacobo
Voltolino Vicario, et domino Matthaeo Riccio massario venerabilis
Confraternitatis Misericordiae Orphanorum Tridenti, ius exigendi annuum
affictum stariorum octuagintatrium, et unius tertii frumenti, quem posuit
super sua arativa veneataque stariorum octo in circa, posita in pertinentiis
Ultracastelli, loco nuncupato all’Horto, cui a mane cohaeret via communis,
meridie Dominicus de Doriis, sero via consortalis, septentrione Ioannes
Pegoretus. Pretio renensium quingentorum in ceneris tirolensibus, et
hungaris aureis, et partim taleris, quibus praedictus dominus Iacobus emere
intendit nonnulla bona existentia in pertinentiis Ultracastelli a magnificis
domini Ioanne Paulo,et Michaele fratribus de Valentinis a Caliano.
Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
52. Anno 1611, indictione nona, die lunae ultima mensis februarii,
Tridenti in Contrata S. Petri, in studio domus, et habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus magnificis, et excellentibus doctoribus dominis
Andrea Pompeato, et Francisco Paurinfaint civibus Tridenti testibus.
Dominus Dominicus filius quondam ser Francisci de Manfedis (sic) dictus
Duron de Pantheo Pahi, agens nomine proprio, et ser Simonis fratris sui,
280

vendidit domino Panthaleoni de Peliparis sabaudiensi, mercatori, et civi
Tridenti, unum affictum stariorum sexdecim, et tertiorum duorum frumenti,
quem posuit super parte unius petiae terrae arativae, et vineatae, nempe pro
quantitate duntaxat unius plodii, et non ultra, sitae in pertinentiis Pahi, in
loco dicto a Minerf, videlicet super plodio versus pratum eiusdem
venditoris, et fratris. Et hoc nominatim pretio renensium centum de
carentanis sexaginta pro rainense, in moneta argenti allemana. Stephanus
filius quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti, publicus apostolica, et
imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
53. Anno 1621, indictione quarta, die veneris 22 mensis ianuarii, in
civitate Tridenti, in Contrata Urnarum, in stuba mei notarii infrascripti.
Praesentibus venerabili presbytero domino Oliverio Scaia Vallis Boni, ac
domino Vicentio Salvotto cive Tridenti testibus. Ioannes filius quondam
Bartholomaei Pasotti (sic) de Cogulo districtus Tridenti, vendidit admodum
reverendo presbytero domino Antonio de Ferrariis Beneficiato ecclesiae
cathedralis Tridenti, ius exigendi annuum censum (reservando sibi tamen
dominium directum, et utile super re infrascripta) stariorum sexdecim,
tertiorum duorum tritici, quem fundavit, et hypothecavit super una propria
eius petia terrae fructifera de sui natura, capacitatisque stariorum duorum
seminis, aratiiva, et partim prativa unius secatoris, in uno tenere, posita in
pertinentiis Trilaci. Item super alia petia arativa, vitibus insita dictae
quantitatis, in pertinentiis Coguli, in loco dicto a Quadrà, penes Simonem
de Simonatis Trilaci, Iacobum Casotum (sic) venditoris fratrem, Andream,
et Iacobum Casottos de Cogulo. Et hoc fecit pro renensibus centum in tot
scutatis argenteis venetis, et paucissima moneta. Ser Icaobus Pasottus (sic)
se in fidiussorem constituit pro dicto Ioanne. Marcus Antonius Scutellius
sacris apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius almae Urbis, et Tridenti
collegiatus scripsit. Sed legendum ubique Casottus.
54. Anno 1626, indictione nona, die lunae decimanona octobris, in
civitate Tridenti, in studio domus mei notarii infrascripti. Praesentibus
domino Andrigeto Frizerio de burgo Vezzani, domino Iosepho de Gaiffis
tridentino, et Caesare quondam Antonii Farina porsenecta (sic).et habitatore
Tridenti testibus. Franciscus, et Ioannes filii quondam ser Antonii de
Andreis de villa Calavini districtus Tridenti, vendiderunt magnifico domino
Ioanni Baptistae Carapaia civi Tridenti, unum annuum affictum, sive ius
exigendi, et consequendi unum annuum censum stariorum 16⅔ frumenti,
quem posuerunt in, et super una petia terrae arativa, et vineata, quantitatis
stariorum octo seminis, intelligendo super tanta quantitate pro ut comportat
capitale praesentis affictus cum tertio de pluri, posita in pertinentiis
281

Calavini, in loco al Lagisol, cui confinat Commune Calavini, via communis,
et reverendus dominus Antonius Fataman habitator Tridenti. Et hoc pretio
rghenensium centum in ratione 4½, in undecim duplicibus hispanis aureis in
ratione tronorum 25 pro singula, et residuum in tot talleris in ratione
tronorum 7½. Ioannes Baptista filius quondam spectabilis domini Thomae
Benassuti publicus imperiali auctoritate notarius, civis, et de collegio
Tridenti scripsit.
55. Anno 1626, indictione nona, die dominica vigesima mensis
decembris, in Contrata Orphanorum Tridenti, in stuba domus praedictae
Confraternitatis Sanctae Mariae Orphanorum. Praesentibus ser Antonio
quondam Andreae Ceschati de Civezzano servitore infrascripti illustris
domini venditoris, et ser Laurentio filio quondam Seracini de Ravina
servitore infrascripti nobilis domini Matthioli, ambobus testibus. Illustris, et
generosus dominus capitaneus Albertus filius quondam nobilis domini
Hieronymi Balduini olim civis Tridenti, vendidit nobilibus, et excell.mis, et
magnificis dominis Maximiliano Matthiolio Ministro, Iosepho Sardanea
Vicario, Iob de Iob , Ioanni Gaspero Migatio, Bernardino Mantio, et
Gandino Zanbaito consulibus praedictae venerabilis Confraternitatis novae
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum, et totum ipsum Consilium
repraesentantibus, unum affictum, seu ius exigendi unum affictum stariorum
centum, et viginti novem, cum dimidio frumenti, quem constituit, et
assecuravit in, et super una petia terrae arativa, et vineata, et broiliva, posita
in pertinentiis Tridenti, in loco dicto Drio Dostrento, apud vias communes.
Quam petiam terrae acquisivit a magnifico domino Leonardo a Monte
cessionario venerabilium Domorum Batutorum Laicorum, et Sanctae
Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, mediantibus codicillis
quondam magnifici domini Gasparis Bizeri. Et hoc fecit dictus dominus
capitaneus pro sorte, et capitali rhenensium septem centum, et septuaginta
septem de tronis quatuor cum dimidio pro singulo rhenense in monetis
aureis, videlicet in duplicibus hispanicis, ungaris, et cechinis bonis, et iusti
ponderis ad communem valorem, et cursum. Carolus Travaionus notarius
Tridenti scripsit. Ioannes Baptista Longus publicus Tridenti collegiatus
notarius descripsit.
56. Anno 1631, indictione decimaquarta, die sabbati ultimo mensis
maii, in civitate Tridenti, in Contrata S. Petri, in studio domus nobilis, et
excell.mi domini Ioannis Antonii Ciurletae civis Tridenti. Praesentibus
illustri, et excell.mo domino Andrea Pompeato Propraetore, et magnifico
domino Francisco quondam domini Ioannis Baptistae Tonieti civibus
Tridenti testibus. Donna Catharina filia Bernardini Pederzoli de Dro olim
282

incolae Pisavachae, vidua relicta a quondam Dionisio Toniolo de Ravina,
vendidit nobili domino Maximiliano Mattheolo Ministro, praefato excell.mo
domino Ciurletae Vicario, et domino Antonio Pathono massario venerabilis
Confraternitatis gloriosissimae virginis Mariae Misericordiae Orphanarum
Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum 26 frumenti, quem posuit
super sua arativa vineata stariorum trium seminis in circa, iacente in
pertinentiis Ravinae, loco in Stella, cui cohaerent haeredes quondam nobilis
domini Andreae Demae, ac ill.mus militiae praefectus dominus Aloisius
Baldironus mediante rugia, pretio renensium centum quinquaginta sex in tot
ducatonis. Nobilis dominus Aldrigetus filius quondam nobilis domini
Antonii Gislimberti civis Tridenti se fideiussorem constituit. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
57. Anno 1632, indictione decimaquinta, die veneris ultima aprilis, in
civitate Tridenti in vico Sancti Petri, in stuba domus Ciurlettae. Praesentibus
nobili domino Ioanne Baptista filio quondam nobilis domini Francisci
Ciurlettae cive Tridenti, et Bernardo quondam Pauli Tonolli de Terzolasio
Vallis Solis testibus. Nobilis, et excell.mus legum dioctor dominus
Aliprandus Bassettus civis Tridenti, vendidti nobili domino Maximiliano
Mattheolo Ministro, nobili. et excell.mo domino Ioanni Antonio Ciurlettae
Vicario, nobili domino Ludovico Melchiorio consiliario, et domino Antonio
Pathono massario venerabilis Confraternitatis Gloriosissimae Virginis
Mariae Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum
stariorum sexaginta sex, et duorum tertiorum frumenti, quem posuit super
parte inferiori sua arativae, et vineatae, positae in pertinentiis Tridenti, loco
in Piazzina, cui cohaerent nobilis dominus Christophorus Voltolinus, et via
communis, pretio renensium quadringentorum, in monetis aureis, atque
argenteis. Nobilis dominus Simon filius quondam nobilis domini Francisci
Sardaneae civis Tridenti, et ser Andreas quondam Dominici Fontanae de
Paho, se se fideiussores constituerunt. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
58. Anno 1634, indictione secunda, die veneris vigesima quarta
novembris, in civitate Tridenti, in Contrata Lata, in thalamo domus
Mattheolae. Praesentibus magnifico domino Francisco filio quondam
domini Blasii Ritii cive Tridenti, et ser Melchiore quondam Baptistae Zatelli
de Cognola testibus. Dominus Valentinus quondam Leonardi Bortholoti de
Vigo plebis Meani districtus Tridenti, vendidit nobili, et spectabili domino
Maximiliano Mattheolo notario, civique Tridenti, tanquam Ministro
venerabilis Confraternitatis Beatae Mariae Virginis Misericordiae
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum triginta
283

trium, et unius tertii frumenti, quem posuit super sua arativa vineata
stariorum quatuor, posita in pertinentiis Vighi praedicti, loco in Maurina.
Item alia arativa vineata duorum stariorum iacente in pertinentiis praedictis,
loco alla Pozza. Pretio renensium ducentorum, in realibus hispanicis
argenteis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
59. Anno 1619, indictione secunda, die lunae undecima martii, Tridenti,
in studio palatii episcopalis. Praesentibus nobili, et excell.mo domino Paulo
Cischis (sic) Sanctae Crucis cive Tridenti, nobili domino Fritio de Frizis de
Roboretto, et magistro Stephano Montano sartore Tridenti habitatoribus,
testibus. Illustris, et clarissimus dominus Maiolinus Bissacionius
honorandus Tridenti Praetor, sedens, per se, et successores suos, in
executione sententiae Castelliae latae super prioritate, et potioritate
creditorum haereditatis quondam domini Thomae Columbini acceptae per
dominam Lucretiam filiam, et haeredem quondam domini Valentini filii
praedicti domini Thomae, mediante domino Ioanne Antonio Perlato
venatore ill.mi, et r.mi domini, tutore, et victrico illius, pro dicta domina
Lucretia dedit, et in solutum tradidit nobili, et excell.mo domino doctori
Bomporto Crosinae tamquam procuratori ser Iacobi, et Antonii fratrum de
Franceschinis Viguli Basilicae, pro renensibus septuaginta duobus capitalis
cum incursis: nec non nobili, et excell.mo doctori domino Iob de Iob
sindico, et magistro Marco Marchetto fabro ferrario massario Fraternitatis
novae S. Mariae della Misericordia Tridenti, tamquam cessionariae domini
Ioannis Mariae Thin, pro renensibus octingentis sexaginta tribus, libris
tribus, carentanis septem, et uno betio, domum muris muratam, cuppis
coopertam, cum voltis, stubba, coquina, cella vinaria, et aliis
commoditatibus, in qua nunc habitat dominus Nicolaus Burattus, sitam in
civitate Tridenti, in Contrata Portellae, sive Sancti Ioannis prope Sanctam
Mariam Maiorem, apud nobilem dominum capitaneum Carolum Trilacum, a
meridie domum magnam dicti quondam domini Thomae Columbini, sero
viam communem Sancti Ioannis, septentrione aliam viam publicam versus
Portellam. Et hoc fecit pretio renensium novem centum triginta duorum, et
carentanorum triginta octo, iuxta aestimationem. Maximilianus Matthiolus
notarius scripsit.
60. Anno 1623, indictione sexta, die lunae vigesimo nono maii, in
civitate Tridenti, in Contrata Platheolae, in camera domus infrascriptae
dominae emptricis versus aulam magnifici domini Hieronymi Galicioli.
Praesentibus magistro Bartholomaeo Carterio cive Tridenti, magistro Ioanne
Maria Olle, domino Hieronymo Rassi, magnifico domino Dominico
Galiciolo, ac magnifico domino Ioanne Iacobo de Rubeis cive Tridenti
284

testibus. Nobilis dominus Franciscus quondam nobilis domini Iosephi
Demae civis Tridenti, vendidit magnificae dominae Martae, natae
Galiciolae, et relictae quondam magnifici domini Francisci de Rubeis civis
Tridenti, uti tutrici filiorum suorum, unum affictum stariorum 70 frumenti,
capitalis renensium 420, quem posuit super una petia terrae arativa, et
vineata plodiorum octo respectu totius, in pertinentiis Ravinae in loco alla
Pozza. Et hoc fecit pretio renensium 420 in talleris ferdinandis argenteis in
ratione tronorum 7½. Item in duplicibus ongaris aureis salispurgensibus in
ratione tronorum 25 pro singula. Item in ongaris in ratione tronorum 12½
pro singulo ongaro. Item in una duplici hispanica in ratione tronorum 22½.
Item in uno medio ducatono in ratione tronorum 4,5 et gazetis 7½. Ioannes
quondam Petri Fravezii de Stravino Cavedeni, habitator super mansu dicti
domini venditoris, se constituit fideiussorem. Iosephus filius magnifici
domini Ioannis Andreae a Ponte civis, et aromatarii Tridenti, publicus
imperiali auctoritate notarius collegiatus Tridenti scripsit.
61. Anno 1628, indictione decima, die mercurii decima quinta
novembris, in Contrata Lata civitatis Tridenti, in studio infrascripti nobilis,
et spectabilis domini Matthioli Ministri. Praesentibus magistro Christetelo
(sic) de Christelis sartore Tridenti, Baptista de Sosiis de Cognola, et domino
Petro Antonio Bordonea cive Tridenti testibus. Ser Christelus filius
quondam Thomasii Fidelis de Miola Pinedi, vendidit nobili, et spectabili
domino Maximiliano Matthiolo Ministro, et magnifico Gandino Zambaito
Vicariio venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae
Orphanorum Tridenti, unum affictum, seu ius exigendi unum affictum
stariorum sexaginta sex cum duobus tertiis alterius starii frumenti, quem
fundavit in, et super uno prato operarum viginti, posito in pertinentiis
Miolae, in loco dicto sotto le Case ditto a Bugno. Item super una petia terrae
arativa stariorum sex seminis penes dictum pratum. Et hoc fecit pro sorte, et
capitali rhenensium quatuorcentum de tronis quatuor cum dimidio, in tot
duplicibus hispanicis, et italicis bonis, et iusti ponderis ad valorem
praesentis temporis, nempe in ratione tronorum viginti quatuor cum dimidio
pro singula duplice hispanica, et in ratione tronorum vigintitrium cum
dimidio pro singula duplice italica. Ser Thomas filius quondam Iacobi de
Lanz de Miola habitator, et hortolanus Tridenti, se constituit fideiussorem.
Carolus filius quondam domini Petri Travaioni civis Tridenti notarius
scripsit.
62. Anno 1629, indictione duodecima, die martis octava maii, in studio
episcopalis palatii Tridenti. Praesentibus magistro Marco filio quondam
Valentini Pasqualis de Sancto Stephano, et domino Blasio filio quondam
285

domini Antonii Delaiti, et domino Gratiadeo de Bonis etc. Coram illustri, et
clarissimo domino Ioanne Sebastiano Restilino iuris utriusque doctore de
Recanatis Tridenti Praetore sedente. Magnifica domina Martha uxor relicta
quondam magnifici domini Francisci de Rubeis olim mercatoris, et civis
Tridenti, tanquam tutrix legitima eius filiorum cum dicto quondam domino
Francisco marito susceptorum, pro solvenda dote donnae Catharinae eius
filiae, nuptae domino Ioanni Gulielmo de Iosiis (sic) Cognolae mercatori, et
habitatori Tridenti, approbantibus dominis attinentibus, videlicet magnificis
dominis Dominico Galiciolo, Gaspare Gorno, nobili domino Gaspare Sitio,
domino Antonio de Rubeis, et domino Ioanne Gaspare Gorno filio magnifici
domini Bernardini, vendidit, et cessit nobili, et spectabili domino
Maximiliano Matthiolio Ministro, nobili, et illustri domino Ludovico de
Melchioribus consiliario, et magnifico domino Gandino Zanbaito Vicario,
recipientibus nomine venerabilis Confraternitatis Sanctae Mariae Maioris
Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum septuaginta frumenti, qui
solvitur de praesenti per magnificum dominum Ioannem Armanum. Et hoc
pro capitali rhenensium quatuor centum et viginti in tot ducatonis. Carolus
Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus notarius descripsit.
63. Anno 1629, indictione duodecima, die sabbathi duodecima maii, in
Contrata Lata civitatis Tridenti, in stuba infrascripti nobilis domini
Matthioli. Praesentibus Thomeo filio quondam Iacobi de Lanz de Miola
Pinedi, habitatore Tridenti, et magistro Ioanne Baptista de Bernardis fabro
ferrario Tridenti, et domino Stephano Bariletto de Strigno scriptore etc. Ser
Christellus filius quondam Thomasii Fidelis de Miola Pinedi vendidit
nobilibus dominis Maximiliano Matthiolio Ministro, et domino Ludovico
Melchiorio consiliario venerabilis Confraternitatis S. Mariae Misericordiae
Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum sexdecim, et tertiorum
duorum frumenti, quem posuit in, et super tanta petiae terrae prativae
operarum duodecim circiter, versus mane, in loco a Bugne in pertinentiis
villae Miolae. Et hoc pro capitali rhenensium centum de tronis quatuor cum
dimidio pro singulo in tot ducatonis, et tolleris. Fideiussit Baptista filius
praedicti ser Christeli, qui vivit seorsim a patre, et possidet bona acquisita.
Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus notarius
descripsit.
64. Anno 1630, indictione decimatertia, die martis ultima aprilis, in sala
venerabilis Domus Dei Tridenti. Praesentibus domino Matthaeo Mattuella
Medii Sancti Petri, domino Iacobo de Andreis, et domino Francisco
Salvatore cive Tridenti testibus. Magnificus dominus Antonius Toninus
Medii Sancti Petri, filius quondam domini Salvatoris, Tridenti habitator,
286

vendidit nobili, et spectabili domino Maximiliano Matthiolio notario
collegiato Tridenti, uti Ministro venerabilis Confraternitatis S. Mariae
Orphanorum Tridenti ementi, cum praesentia etiam nobilis domini Ludovici
de Melchioribus consiliarii, unum affictum stariorum octuaginta trium, et
tertii unius frumenti, quem posuit super tanta eius petiae terrae arativae, et
vineatae, quantitatis stariiorum viginti quatuor seminis, alli Campacci in
pertinentiis Medii, apud Petrum de Vigiliis, Andream Longinum, nobilem
dominum Simonem Maciam, haeredes quondam domini Pangratii Campi, et
Ioannem Vignam. Et hoc pro capitali rainensium quinque centum de tronis
quatuor cum dimidio pro singulo, in tot ducatonis in ratione tronorum
novem, charentanorum trium pro singulo. Fideiussit dominus Antonius
quondam domini Christophori Ioriati de dicto Medio. Carolus Travaionus
notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus notarius descripsit.
65. Anno 1631, indictione decimaquarta, die lunae vigesima octava
(sic) octobris, in civitate Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in thalamo
domus meae habitationis. Praesentibus magnifico domino Ioanne Iacobo
quondam domini Petri Lisoni cive Tridenti, ser Leonardo quondam
Dominici de Iacomo de Vigulo Basilicae, et Francisco quondam Innocentii
fornaserii incola Ravinae testibus. Matthaeus filius quondam Bartholomaei
Ravagni de Supramonte, vendidit domino Antonio Pathono massario
venerabilis Confraternitatis novae gloriosissimae Virginis Mariae
Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum
stariorum quinquaginta frumenti, quem posuit super sua arativa stariorum
quindecim seminis, iacente in pertinentiis Supramontis, loco al Molino, cui
cohaeret rugia, magnificus dominus Turcatus civis Tridenti, et haeredes
Magdalenae Ravagnae. Pretio renensium tercentorum in monetis argenteis.
Fideiussit Thomas quondam Iacobi Ravagni de Supramonte. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
66. Anno 1631, indictione decimaquarta, die lunae 28 (sic) octobris, in
civitate Tridenti, in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in thalamo domus
ipsius Confraternitatis. Praesentibus Dominico quondam Iacobi Cobeni de
Ravina, Dominico quondam Baptistae de Segatoribus, ambobus incolis
Tridenti, et Antonio quondam Odorici Margoni de Margono supra
Toblinum, testibus. Nobilis, et excell.mus legum doctor dominus
Bartholomaeus Ciurleta civis Tridenti, vendidit nobilibus, et excell.mo
dominis Maximiliano Mattheolo Ministro, IoanninAntonio Ciurletae
Vicario, et domino Antonio Pathono massario venerabilis Confraternitatis
Gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae Orphanarum Tridenti, ius
exigendi annuum affictum stariorum sexaginta septem frumenti, quem
287

posuit super tribus plodiis ex maiori quantitate suae arativae, et vineatae,
iacentis in pertinentiis villae Garduli a Plano, nominatae la Chiesura, pretio
renensium quadringentorum duorum, in tot taleris, partimque monetis
aureis. Fideiussit nobilis, et excell.mus doctor dominus Albertus Crosinus
civis Tridenti, qui supposuit suam arativam, et hortivam unius plodii, muro
cinctam, iacentem in Burgo Sanctae Crucis, cui a mane ac septentrione
cohaeret via communis. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit. Sed in
principio iuxta literam dominicalem E. anni 1631 legendum aut die lunae 27
octobris, aut die martis 28 octobris. Novum autem mihi occurrit illud de
Margono supra Toblinum; alibi enim reperi, quod anno 1588 vixerit
Antonius quondam Odorici Margoni de Ravina, semperque censui, quod
Margoni de Ravina dicti, quorum longam seriem ab anno 1365 usque ad
annum 1793 texui, descenderint non a Margono plebis banalensis supra
Toblinum sito; sed a Margono plebis Pedecastellanae sito supra eamdem
Ravinam.
67. Anno 1622, indictione quinta, die dominico vigesima secunda maii,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis infrascripti
nobilis, et excell.mi domini Ciurletti. Praesentibus domino Ioanne Gaspare
de Perantoniis cive, et mercatore Tridenti, domino Santo (sic) Zaneto
librario, sive apothecario Tridenti, et Petro quondam Dominici Columbini
de Trilaco in Burgo Sancti Martini habitatore testibus. Ser Antonius filius
quondam ser Nicolai de Ducato de Vigulo Vattario vendidit nobili, et
excell.mo iuris utriusque doctori domino Ioanni Antonio Ciurletto Ministro,
et domino Marco Marchetto massario Fraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum sexdecim, et
tertiorum duorum alterius starii frumenti, quem posuit super uno eius prato
unius plodii cum dimidio in circa, sito in pertinentiis Viguli Vattarii, in loco
dicto al Guastumo, apud dominum Andream de Sartis, sive illustrem
dominum Fugger, ser Nicolaum Bridae, nobilem dominum Octavium
Tabarellum, et viam communem, pretio rainensium centum, tronorum
quatuor cum dimidio pro rainense, in monetis expendibilibus. Fideiussit
Valentinus filius quondam alterius Valentini Moratelli de Vigulo praedicto.
Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti publicus
apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
68. Anno 1621, die 28 ianuarii magister Iacobus dell’Hel in suo ultimo
codicillo Confraternitati Novae Orphanorum Tridenti legavit rhenenses
biscentum, cum onere, quod dicta Confraternitas, sive illius pro tempore
rectores celebare faciant Missas sex pro singulo quoque anno perpetuis
288

temporibus in ecclesia sancti Bernardini extra moenia Tridenti, pro salute
animae ipsius magistri Iacobi. Carolus Travaionus Tridenti notarius scripsit.
69. Anno 1624, indictione septima, die iovis octava februarii, in
Contrata S. Petri, in stuba infrascripti nobilis, et excell.mi domini Ioannis
Antonii. Praesentibus Antonio filio quondam Iorii Cestarii de Martignano, et
magistro Petro filio magistri Ioannis quondam Ioannis Antonii de Malono
Vallis Camonicae muratore Tridenti testibus. Nobilis, et excell.mus dominus
Franciscus Callavinus legum doctor collegiatus, et civis Tridenti vendidit
nobili, et excell.mo domino Ioanni Antonio Zurletae, uti Ministro
venerandae Confraternitatis Sanctae Mariae Orphanorum Tridenti, unum
affictum franchitabilem stariorum octo, cum uno tertio frumenti, quem omni
meliori modo posuit, et assecuravit in et super tanta quantitate cum tertio
(pluris) petiae terrae arativae, et vineatae unius plodii circiter, sitae in
pertinentiis Tridenti, in loco dicto a Costa, apud magnificum dominum
Bartholomaeum de Albertis etc. pro capitali rhenensium quinquaginta de
tronis quatuor cum dimidio pro singulo, in tot taleris Leopoldis in ratione
tronorum septem cum dimidio pro singulo. Fideiussorem se constituit
dominus Michael quondam Antonii de Zanetis dictus Covelat de Covalo
hospes Tridenti. Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista
Longus notarius descripsit.
70. Anno 1624, indictione septima, die dominico vigesimo octavo
aprilis, in Contrata Sancti Pateri Tridenti, in hypocausto domus nobilis, et
excellentis domini Ministri. Praesentibus Augustino quondam Dominici de
Baptistis de Besenello Vallis Lagarinae, et magistro Stephano de Gobbis
calceatore Tridenti testibus. Narratum fuit, quod anno 1622, die 22 maii
Antonius de Ducat Viguli Vatarii se constituit affictalinum erga venerabilem
Confraternitatem Orphanorum Sanctae Mariae Misericordiae pro summa
renensium centum, et quia dictus Antonius praetendebat refectionem
pecuniae ex qua solutio fuit facta ad valorem illo tempore currentem,
nobilis, et excellens doctor dominus Ioannes Antonius Zurletta tamquam
Minister dictae Confraternitatis, habito consensu nobilis domini
Maximiliani Mattheoli Vicarii, eundem Antionium volens reficere, salvo
tamen manente instrumento constitutionis affictus, ultra pretium alias per
dictum ser Antonium habitum, dedit, solvit, numeravit, et exbursavit
praedicto Antonio renenses quinquaginta quatuor in tot taleris, in ratione
tronorum septem cum dimidio pro singulo talero. Ioannes Patritrius Trent
Turcatus notarius civisque Tridenti scripsit.
289

71. Anno 1621, indictione quarta, die mercurii vigesima septima
ianuarii, Tridenti in Contrata Sancti Petri, in stuba domus, et habitationis
infrascripti nobilis, et excellentis domini Ministri. Praesentibus nobili, et
excellenti doctore domino Ioanne Francisco Alexandrino, nobili domino
Phelipo (sic) Consolato, et domino Aldrigeto Gislimberto omnibus civibus
Tridenti testibus. Ser Andreas filius quondam ser Dominici de Polulis de
Cadeno, cum praesentia, et consensu ser Michaelis filii sui, vendidit nobili,
et magnificis respective excellenti domino Ioanni Antonio Ciurleto iuris
utriusque doctori Ministro, et domino Gasparo Gorno Vicario, ac magistro
Marco Marcheto massario Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae
Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum viginti septem frumenti,
quem posuit super una petia terrae arativa stariorum quatuor seminis in
circa, sita in pertinentiis Cadeni, in loco dicto in Coltura alla Cros, apud
venerabilem presbyterum dominum Horatium de Luchis Basilicae
plebanum, magistrum Sebastianum de Aldrigetis fabrum ferrarium,
excellentem dominum Gaudentum de Gaudentis. Item super alia petia terrae
arativa stariorum duorum in circa seminis, sita in dictis pertinentiis, ac loco,
apud Franciscum Paisanum, venerabilem dominum plebanum suprascriptum
Basilicae, ac suprascriptum excellentem dominum Gaudentum. Et hoc
pretio rainensium centum, et sexaginta decem de carentanis sexaginta pro
rainense in monetis argenti. Baptista filius quondam ser Ioannis Paisani,
ipsius venditoris gener, se fideiussorem constituit. Stephanus filius quondam
domini Iosephi Demae civis Tridenti notarius scripsit.
72. Anno 1621, indictione quarta, die martis vigesima septima mensis
aprilis, Tridenti in Contrata S. Petri, in studio domus infrascripti nobilis, et
excellentis domini Ciurleti. Praesentibus nobili domino Philippo Consolato,
nobili domino Ioanne Paulo Caldera de Avisio testibus. Dominus Iulius
filius quondam domini Dominici de Gotardis civis Tridenti vendidit nobili,
magnificis, et respective excellenti domino Ioanni Antonio Ciurletto
Ministro, domino Gaspari Gorno Vicario, et magistro Marco Marchetto
massario Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
unum affictum stariorum quinquaginta frumenti, quem posuit super una eius
petia terrae arativa, et vineata plodiorum duorum cum dimidio in circa, sita
in pertinentiis Gazedinae Meani, in loco dicto al Lago nella Campagna,
apud Petrum Zaiotum, et apud haeredes quondam Bortholoti dicti il Ros de
Vicho Meani, pretio rhenensium tercentum in monetis argenti. Magnificus
dominus Antonius Bevilaqua civis, et mercator Tridenti, eiusdem venditoris
socer, se fidiussorem constituit. Stephanus Dema notarius scripsit.
290

73. Anno 1622, indictione quinta, die lunae vigesima quinta aprilis,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus nobili, et excellenti doctore domino Paulo Cischo
Sanctae Crucis cive Tridenti, et magistro Dominico Picinino cerdone
Tridenti testibus. Ioannes filius quondam Thomei Toniazi de Lasesio plebis
Pinedi vendidit nobili, et excell.mo doctori domino Ioanni Antonio
Ciurlettae Ministro, et domino Marco Marchetto massario Fraternitatis
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum
stariorum triginta quatuor frumenti, quem posuit super una petia terrae
arativa, et vineata stariorum duorum seminis in circa, sita in pertinentiis
Lasesii, in loco dicto alla Creda. Item super uno campo stariorum trium
seminis in circa, sito in dictis pertinentiis, in loco dicto a Diaz, apud Petrum
Toniollum, et Christanum Christanazum. Et hoc pretio rainensium
biscentum tronorum quatuor cum dimidio pro rainense, in monetis auri, et
aliis expendibilibus. Baptista filius quondam Nicolai de Avis de Lasesio se
fidiussorem constituit. Stephanus Dema notarius Tridenti scripsit. Alexander
Gislimbertus notarius collegiatus Tridenti descripsit.
74. Anno 1625, indictione octava, die martis septima ianuarii, in
Contrata Sancti Petri districtus (sic) Tridenti, in stuba domus nobilis, et
excell.mi domini Ioannis Antonii Ciurletae. Praesentibus domino
Bartholomaeo Davono, sive de Pelizariis cive Tridenti, et magistro Iacobo
Franceschino rotario Tridenti testibus. Exponitur, qualiter die 25 aprilis
1622 Ioannes quondam Thomaei de Toniacis de Lasesio vendidit venerabili
Confraternitati Sanctae Mariae Orphanorum Tridenti, unum affictum
capitalis rhenensium biscentum, et pro eo fideiussor extitit principalis
Baptista filius quondam Nicolai de Avis de dicto loco, et quod solutum fuit
capitale praedictum in monetis altis tunc currentibus, nempe in duplicibus
hispanicis in ratione tronorum 76 pro singula. Quare nobiles, et excell.mus
respective domini Ioannes Antonius Ciurleta Minister, et Maximilianus
Matthiolius Vicarius eiusdem venerabilis Confraternitatis, attendentes
iustam petitionem dicti Ioannis, participato etiam consilio aliorum nobilis, et
magnificorum dominorum de Consilio, ad praesentiam etiam magistri Marci
Marcheti massarii, dederunt dicto Ioanni de Toniacis talleros sexaginta, et
unum Leopoldos in ratione tronorum 7½ pro singulo, pro quocumque
supplemento, et laesione per ipsum praetensis ita concorditer liquidatos.
Carolus Travaionus notarius scripsit. Ioannes Baptista Longus notarius
descripsit.
75. Anno 1636, indictione quarta, die iovis octava maii, in civitate
Tridenti, in vico Sancti Marci, in thalamo domus Montae. Praesentibus
291

Ioanne quondam Antonii Malossi de Cadeno, et Bartholomaeo quondam
Christophori a Platio de Soverio molitoribus testibus. Nobilis dominus
Leonardus a Monte Minister, nobilis, et excell.mus phisicus dominus
Iacobus Voltolinus Vicarius, nobilis, et spectabilis dominus Maximilianus
Mattheolus consiliarius venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis
Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, uti haeredes testamentariae
quondam magnifici domini Ioannis Mariae Thim olim civis Tridenti,
vendiderunt Salvatori filio quondam Christophori de Thomasiis de
Tavernario pro se, et Thoma suo fratre ementi, arativam, partimque
vineatam stariorum sex, et minelorum trium circa, sitam in pertinentiis
Montaneae, loco alle Pozze, cum domuncula intus, et nemore annexo. Item
aliam domum detectam in villa Tavernarii sitam, cum curtivo, et omnibus
aliis suis commoditatibus. Pretio convento renensium centum quinquaginta,
ultra sortem livelli unius quartae frumenti, qui praetenditur, quatenus etc.
Quod pretium solvere non valens, ideo dedit, et in solutum tradidit ius
exigendi annuum affictum stariorum vigintiquinque frumenti, quem posuit
super sua arativa, et vineata sexdecim stariorum in circa, iacente in
pertienntiis Tavernarii, loco alla Palù. Sebastianus Sicilianus notarius
scripsit.
76. Anno 1641, indictione nona, die sabbati decimosexto novembris, in
civitate Tridenti, in Vico Lato, in studio Matthiolo. Praesentibus ser
Bartholomaeo quondam Petri de Fandt de Trilaco, et Petro quondam
Leonardi Furlani de Saleto plebis Pahi testibus. Magnificus dominus
Dominicus filius quondam domini Blasii Riccii civis Tridenti, vendidit,
cessit, et tradidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, nobili domino
Maximiliano Mattheolo Vicario, et domino Matthaeo Riccio massario
venerabilis Confraternitatis gloriosissimae Virginis Mariae a Misericordia
Orphanarum Tridenti, ius exigendi annuum affictum stariorum
vigintiquinque frumenti a Ioanne, et Dominico filiis quondam Bartholomaei
Xigheli de Miola plebis Pineti vigore instrumenti dei 25 maii 1637 a
spectabili domino Oliverio Malfato de Malfatis notario scripti. Item alium
stariorum tresdecim, et unius tertii frumenti ab haeredibus quondam
magnifici domini Ioannis Iacobi Salvoti olim civis Tridenti vigore cessionis
ipsi domino Dominico factae anno 1636, uti successoribus in bonis
quondam Ioseph Picchi de Trilaco. Et hanc cessionem fecit pro renensibus
ducentis triginta, quos dictus nobilis dominus Leonardus Minister in
hungaris aureis solvit praedicto domino Dominico cedenti. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
292

77. Anno 1605, indictione tertia, die dominico vigesima septima
novembris, in villa Cadeni. Praesentibus Ioanne quondam Antonii de Poulis,
et Ioanne Valandro ambobus de Cadeno testibus. Dominicus filius quondam
Petri Valersi de Cadeno vendidit ser Andreae quondam Dominici de Poulis
de Cadeno unum affictum stariorum sex frumenti, quem posuit super una
petia terrae arativa, et vineata quantitatis stariorum quatuor seminis, in
pertinentiis Cadeni, in loco dicto in Pesgauda retro domos,, pro pretio
rhenensium triginta sex in tot bonis usualibus monetis. Matthaeus
Bennassutus notarius civis collegiatus Tridenti scripsit.
78. Anno 1612, indictione decima, die martis sexta novembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Longa, in stuba domus domini venditoris.
Praesentibus magnifico domino Dominico filio quondam domini Seraphini
Gallicioli mercatore civeque Tridenti, domino Ludovico filio quondam
Pecini dell’Ava de Salodio scutellario, et magistro Ioanne filio quondam
domini Francisci Bordonea sartore habitatoribus Tridenti testibus. Nobilis,
et magnificus eques dominus Philippus Lasinus civis Tridenti, filius
quondam spectabilis domini Ioannis olim notarii Tridenti, cum onere
solvendi tronos tres in pecuniis singulis annis in perpetuum anniversariis
ecclesiae cathedralis Tridenti, vendidit nobili, et magnifico militiae
capitaneo domino Alexandro Guelpho filio quondam nobilis, et magnifici
domini Francisci olim civis Tridenti, petiam unam terrae arativae, vineatae,
et partim grezzivae quatuor plodiorum cum dimidio circiter ad corpus, et
non ad mensuram, sed prout est, et reperitur, muro a duabus partibus
cinctam, cum domuncula intus, positam in pertinentiis Tridenti, in loco alli
Marochi drio Dos Trento, cui a mane cohaerent iura episcopatus Tridenti,
sive Dos Trento, meridie Polentonus, sero, et septentrione via communis,
pretio convento rhenensium mille tricentorum viginti, carentanorum
sexaginta pro quolibet rhenense. Ad cuius computum dictus dominus
capitaneus dedit, cessit, et in solutum tradidit praedicto domino equiti
Philippo in auro, et argento bono rhenenses quadringentos sexaginta. Item
torquem auream cum duobus salinis argenti aureatis valoris in totum
rhenensium centum viginti unius, sic appretiatam per dominum Ioannem de
Melis aurificem Tridenti. Item sex affictus etc. Quam venditionem idem
dominus Lasinus fecit causa potissimum dandi dotem dominae Barbarae
filiae suae nunc nuptae magnifico domino Federico de Philippis de oppido
Roboreti dioecesis tridentinae. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
79. Anno 1617, indictione decimaquinta, die dominico quinta mensis
martii, Tridenti in Contrata Mercati Veteris, in stuba domus, et habitationis
infrascripti magnifici domini Gasparis. Praesentibus ser Dominico filio
293

quondam ser Antonii Paisani, Ioanne quondam Iacobi de Poulis de Cadeno,
et altero Ioanne filio Dominici Belli de Supramonte, Pedecastelli habitatore,
testibus. Ser Andreas filius quondam ser Dominici de Poulis de Cadeno,
cum praesentia, et consensu ser Michaelis filii sui, vendidit magnifico
domino Gasparo Gorno civi Tridenti, uti Vicario venerabilis Fraternitatis
Novae Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum
stariorum sex frumenti, qui solvitur omni anno per Dominicum quondam
Petri Valersii de Cadeno, assicuratum super una petia terrae stariorum
quatuor seminis, sita in pertinentiis Cadeni, in loco dicto in Pesgauda retro
domos, ut apparet instrumento rogato per egregium dominum Matthaeum
Bennassutum notarium, et civem Tridenti sub die 27 novembris 1605. Et
hoc nominatim pretio rainensium triginta sex. Stephanus filius quondam
domini Iosephi Demae civis Tridenti, publicus apostolica et imperiali
auctoritatibus notarius scripsit.
80. Anno 1618, indictione prima, die lunae duodecima mensis martii,
Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis mei notarii
infrascripti. Praesentibus domino Hieronymo Micheletto, domino Stephano
Cassina, domino Gasparo Gat, hiis tribus civibus Tridenti, magistro
Bernardino dal Toldo sartore, custode Portae Sanctae Crucis Tridenti,
magistro Dominico Picinino, sive de Rosatis Stratae Cognolae cerdone
Tridenti, magistro Baptista Montanino de Lacu Maiori episcopatus Novarae
pariter cerdone Tridenti, et Bartholomaeo quondam Ioannis Berlofae de
Sardanea testibus. Ser Bernardinus Garzonius iam diu officialis massarii
Ill.mi, et R.mi domini domini nostri Tridenti, fecit suum testamentum, in
quo praeter alia reliquit ut infra. Item lascia per l’anima sua, et suoi defunti,
et così commette,che gli sii celebrato uno anniversario perpetuo de Messe
numero quindeci, da essere celebrate dalli reverendi Padri di Santo Lorenzo
in essa chiesa de Santo Lorenzo, et quali Messe ordina, che siano celebrate
tra mezo il mese de genaro sin al primo giorno di Quadragesima, e così
d’anno in anno in perpetuo, et a tale effetto ordina, et commette al
possessore, che sarà della sua casa nella quale abita, ed esistente nella città
di Trento, nella Contrada della Portella, che sii dato a essi reverendi Padri, o
riverendo sindico del detto monasterio, l’affitto conforme alle Constituzioni
del capitale di ragnesi sessanta, che saranno ragnesi quattro, et carentani
vinti, volendo che tale fitto sii constituito sopra di essa casa, né essa da tal
carico possi essere liberata. Obligando anche essa casa, et possessori di essa
in perpetuo a pagare nel sudetto tempo per elemosina alla Fraternità di Santa
Maria della Misericordia de Orfani di Trento uno staro de formento fatto in
pane, et questo acciò le Orfanelle intervenghino alle Messe di detto
294

anniversario, et facciano oratione per l’anima di esso testatore. Stephanus
Dema notarius scripsit. Alexander Gislimbertus notarius descripsit.
81. Anno 1620, indictione tertia, die mercurii quarta martii, Tridenti in
Contrata Sancti Petri, in stuba domus, et habitationis mei notarii infrascripti.
Praesentibus egregio domino Antonio Sinistrario cive Tridenti, et Francisco
filio quondam ser Ioannis de Martinis de Pisavacha famulo mei notarii
testibus. Nobilis dominus Ferdinandus filius quondam nobilis domini equitis
Philippi Lasini civis Tridenti, vendidit magnifico domino Gaspari Gorno
civi Tridenti, uti Vicario, stante praecipue consensu nobilis, et excell.mi
iuris utriusque doctoris domini Ioannis Antonii Ciurlettae Ministri
Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, cum
praesentia etiam magistri Marci Marchetti eiusdem Fraternitatis massarii
ementi, unum livellum stariorum sex frumenti in spetie, et non ad taxam, qui
solvitur per ser Iosephum Fadanellum filium quondam Andreae de Cadeno.
Item unum livellum in spetie stariorum sex frumenti, qui solvitur per
Dominicum, et Ioannem de Dorigellis de Cadeno. Item alium livellum
stariorum duorum frumenti, qui solvitur per Antonium Pinterum de Stravino
Cavedeni. Item unum affictum stariorum decem frumenti, qui solvitur per
nobilem dominum Ioannem Gasparem Migatium civem Tridenti. Et hoc
pretio respectu livellorum rainensium biscentum, et octuaginta, et sic in
ratione rainensium viginti pro singulo stario, et respectu affictus nobilis
domini Migatii rainensium sexaginta de carentanis sexaginta pro rainense.
Adeoque totum pretium est rainensium tercentum et quadraginta. Quod
pretium idem dominus emptor solvit in monetis argenti, et auri. Stephanus
Dema notarius scripsit.
82. Anno 1620, indictione tertia, die veneris decima quarta mensis
augusti, Tridenti in Contrata Sancti Petri, in studio domus, et habitationis
infrascripti nobilis, et excellentis domini Ciurletti. Praesentibus ser
Francisco filio quondam ser Antonii Paisani de Cadeno, magistro Dominico
Picinino a Strata Cognolae cerdone, magistro Bartholomaeo carterio, et ser
Ioanne Fioreto, his duobus proxenetis Tridenti testibus. Magister Ioannes
filius quondam ser Petri Pederzolli dicti Gobetto de Cadeno, cerdo, et
habitator Tridenti, vendidit nobilibus, et respective excellenti dominis
Ioanne Antonio Ciurletto iuris utriusque doctori, Ministro, Gaspari Gorno
Vicario, civibus Tridenti, et magistro Marco Marchetto massario
Fraternitatis Novae Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
unum affictum stariorum quadraginta unius, et tertiorum duorum alterius
starii frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa, et vineata, et
partim prativa plodiorum duorum cum dimidio in circa, sita in pertinentiis
295

Cadeni, in loco dicto a Piazo sora alle Fornas, pretio rhenensium biscentum
et quinquaginta in monetis argenti bonis. Ser Ioannes filius quondam ser
Francisci Pederzolli dicti Gobetto de Cadeno se fideiussorem constituit.
Stephanus Dema notarius scripsit.
83. Anno 1566, indictione nona, in villa, et plebe Callavini districtus
Tridenti, et in stuba domus ser Antonii filii domini Bartholomaei Todeschi.
Praesentibus ipso ser Antonio, Ioanne Petro filio quondam Baptistae de
Bonfant de Rancio plebis Banalli dioecesis Tridenti, et Antonio filio
quondam Bertini dal Dos de dicto Callavino testibus. Petrus filius quondam
alterius Petri de Poulazis de Sancta Maxentia plebis Callavini districtus
Tridenti vendidit ser Petro, et ser Iacobo fratribus filiis quondam ser
Bartholomaei de Bassetis de Lasino dictae plebis Callavini, unum affictum
medii plaustri vini bulliti boni, et sufficientis, vel brentarum quatuor
braschati in electione dictorum emptorum, quem posuit super una eius petia
terrae arativae, et vineatae stariorum duorum cum dimidio seminis, posita in
pertinentiis Magnani, in loco dicto in Narasol, apud eius domum. Et hoc
nominatim pretio rhenensium trigintaquinque bonae monetae de Marano, in
tot auro, et monetis argenteis bonis, et expendibilibus. Promittens omni anno
dare dictis emptoribus medium plaustrum vini albi bulliti, vel brentas
quatuor braschati, ut supra. Ioannes filius quondam domini Philippi de
Iordanis de burgo Vezzani publicus imperiali,et apostolica authoritatibus
notarius Tridenti scripsit.
84. Anno 1613,indictione undecima, die mercurii vigesima septima
mensis martii, Tridenti, in Contrata Fossati, in sala domus, et habitationis
nobilium, et excellentis dominorum Andreae, et Iacobi fratrum de
Sardaneis. Praesentibus domino Hieronimo Micheleto cive Tridenti,
Leonardo filio magistri Orlandi de Todeschi infrascripti nobilis domini
Benedicti servitore, et Odorico filio Ioannis Mariae a Valle de Meano
testibus. Petrus filius quondam Ioannis Andreolli de Gazadina plebis Meani
vendidit nobili domino Benedicto Sardaneae de Meanperg civi Tridenti
unum affictum stariorum viginti cum dimidio frumenti, quem posuit super
una petia terrae arativa, et vineata stariorum duorum cum dimidio seminis in
circa, sita in pertinentiis Gazadinae, in loco dicto alla Chiesura. Item super
una petia terrae arativa unius starii seminis in circa, sita in pertinentiis
Gazadinae, in loco dicto al Prados in la Campagna, apud haeredes
quondam Andreae de Nardis, et Andreollum de Andreollis de Gazadina.
Item super una petia terrae arativa, et buschiva stariorum duorum in circa
seminis, in dictis pertinentiis, in loco dicto Drio al Dos de Santo Martino,
apud nemus ecclesiae Sancti Martini, et dominos fratres de Gerardis. Et hoc
296

pretio rainensium centum, et viginti trium de carentanis sexaginta pro
rainense, in monetis auri, et argenti. Stephanus filius quondam domini
Iosephi Demae civis Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus
notarius scripsit.
85. Anno 1614, indictione duodecima, die veneris tertio mensis ianuarii,
in terra Avisii iurisdictionis Castri Chunigspergi diocesis Tridenti, in stuba
domus infrascripti nobilis domini Benedicti Sardagna. Praesentibus Ioanne
filio Bertoloti de Bertolotis de Vigo plebis Meani, et magistro Antonio filio
quondam Ioannis Antonii de Marchesiis de Clesio Vallis Annaniae sutore
vestiario, ad praesens commorante Avisii testibus. Nobilis dominus
Benedictus filius quondam nobilis domini Iacobi Sardanea de Meanperg, et
civis Tridenti, titulo, et nomine cessionis ex causa venditionis, dedit, cessit,
et vendidit magnifico domino Ioanni Gotardo filio quondam domini
Dominici Gotardi civi Tridenti, habitatori in loco Navis iurisdictionis
Chinigspergi, affictum annualem stariorum viginti cum dimidio frumenti,
quem praestare tenetur Petrus filius quondam Ioannis Andreoli de Gazadina
plebis Meani. Et hoc fecit pretio renensium centum, et viginti trium
denariorum maranensium. Antonius filius quondam domini Gasparis de
Inamis de Hermullo Vallis Annaniae, habitator Avisii, publicus imperiali
authoritate notarius scripsit.
86. Anno 1614, indictione duodecima, die dominico decimo nono
mensis ianuarii, Tridenti in Contrata Mercati Veteris, in stuba domus, et
habitationis magnifici domini Gasparis Gorni infrascripti. Praesentibus
domino Melchiore de Zenis de Cavedeno, Iacobo quondam Maphei Coveli
de Cognola habitatoribus Tridenti, et Matheo quondam Antonii della
Barbera de Moiado Montaneae testibus. Nobilis, magnifici, et excellens
domini Iob de Iob Minister, et Gasparus Gornus Vicarius venerabilis
Confraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
cesserunt domino Ioanni Gottardo filio quondam domini Dominici de
Gottardis civi Tridenti, ius exigendi annuum livellum stariorum trium
frumenti a possessoribus unius petiae terrae arativae, et vineatae stariorum
quinque seminis in circa, sitae in pertinentiis Vichi Meani, in loco dicto alla
Palù, sive al Spiaz, apud haeredes quondam Christani Zaiotti, et Bortolotum
quondam Leonardi Bortoloti. Et hoc fecerunt, quia e converso ipse dominus
Ioannes Gottardus dedit, et in solutum tradidit, ac pro parte vendidit ipis
dominis Ministro, et Vicario Fraternitatis praemissae Orphanorum unum
affictum stariorum viginti cum dimidio frumenti, qui solvitur omni anno per
Petrum quondam Ioannis Andreolli de Gazedina Meani, quique cessus fuit
ipsi domino Ioanni Gottardo per nobilem dominum Benedictum Sardaneam
297

die 3 ianuarii praesentis anni 1614. Stephanus Dema notarius Tridenti
scripsit.
87. Anno 1614, indictione duodecima, die sabbati sexta decembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Mercati Veteris, sive vulgo Longa, et in stuba
domus infrascripti nobilis, et magnifici legum doctoris domini Balduini.
Praesentibus ser Stephano filio ser Dominici Fachini campanario Sancti
Petri Tridenti, ser Dominico filio ser Antonii Paisani de Cadeno fornaserio,
et ser Ioanne Baptista filio quondam ser Odorici de Zenariis molitore
Tridenti, cum magistro Antonio de Aldrigetis ferrario habitatore Tridenti
testibus. Dominus Matthias filius quondam domini Maximi de Maximis
civitatis Venetiarum, et nunc habitator, et mercator Tridenti, dedit, in
solutumque tradidit nobili, et excellenti legum doctori domino Nicolao
Balduino ad bonum computum unum affictum stariorum sexdecim cum
duobus tertiis frumenti, qui solvitur omni anno per ser Michaelem filium
quondam ser Bartholomaei de Notariis de Trilaco, stante consignatione facta
dicti affictus dicto domino Matthiae de Maximis per magnificum dominum
Gottardum Gottardellum mercatorem, et habitatorem in praesentiarum
Roboreti anno praesenti 1614. Et hoc pretio rhenensium centum. Ioseph
filius quondam egregii viri domini Marci Antonii Endrigii publicus
imperiali auctoritate, et Tridenti collegiatus notarius scripsit.
88. Anno 1614, indictione duodecima, die Iovis undecima decembris,
Tridenti in Contrata Lata, in studio magnifici, et excellentis doctoris domini
Iob. Praesentibus domino Laurentio Venturello Tridenti habitatore, ser
Dominico Paisano de Cadeno, et Antonio quondam Hieronimi Menestrinae
de Supramonte testibus. Nobilis, et excellens legum doctor dominus
Nicolaus Balduinus Comes Palatinus, et civis Tridenti, volens dum in vivis
est, pro salute animae suae exequi piam eius mentem, ideo ut pauperes
Orphanorum Sanctae Mariae della Misericordia Tridenti maiorem
occasionem pro eo Deum precandi habeant, animo suo bene disposito, titulo
donationis irrevocabilis inter vivos, ac pure, mere, simpliciter dedit, donavit,
ac cessit dictae Fraternitati Orphanorum Sanctae Mariae della Misericordia
Tridenti, praesentibus magnifico, et excellente legum doctore domino Iob de
Iob uti Ministro, et magnifico domino Gaspari Gorno uti Vicario dictae
Fraternitatis, et pro ea recipientibus, unum affictum stariorum sexdecim, et
duorum tertiorum frumenti, qui solvitur omni anno per Michaelem de
Notariis de Trilaco, quem acquisivit die sexta decembris praesentis anni
1614 a domino Matthaeo de Massimo Tridenti. Maximilianus Matthiolus
notarius Tridenti scripsit.
298

89. Anno 1617, indictione decimaquinta, die lunae decima tertia mensis
martii, in stuba domus mei notarii infrascripti posita in capite Plateae
magnae Tridenti. Praesentibus magistro Ioanne Marco a Putheo cerdone, et
habitatore Tridenti, et Marco Marcabruno de Matarello testibus. Ser
Leonardus filius quondam ser Baldessarsi a Prato Novallinae districtus
Tridenti vendidit magistro Laurentio filio quondam ser Simonis Frizzerae de
Vezzano sutori, et habitatori Tridenti, unum affictum stariorum triginta
trium, et unius tertii frumenti, quem posuit super una petia terrae arativa, et
vineata quantitatis plodiorum trium vel circa seminis, in pertinentiis
Mattarelli, in loco alla Fornas, apud Melchiorem a Prato Novallinae, ac iura
castri Matarelli. Et hoc fecit pro pretio renensium ducentorum in ratione
librarum quinque pro singulo, quorum dictus magister Laurentius emptor
dedit dicto venditori unam petia terrae stariorum duorum, et perticarum
septuaginta, et pedum duorum circiter in pertinentiis Novallinae, in loco
retro domus illorum a Prato, pro pretio rhenensium centum et sexdecim, et
residuum dicti pretii dedit in tot traieris, et iustinis diversi generis.
Matthaeus Benasstus filius quondam spectabilis domini Thomae Benassuti
notarius civis collegiatus Tridenti scripsit.
90. Anno 1579, indictione septima, die veneris vigesimo quarto aprilis,
in civitate Tridenti, in Contrata Burgi novi, in studio excellentis doctoris
domini Iosephi Gaudenti. Praesentibus ipso excellenti domino Iosepho
Gaudento doctore, ac domino Enea filio quondam domini Ludovici de
Tonfilis de Bononia habitatore in burgo Perzini testibus. Ser Matthaeus
filius quondam Georgii de Brutis de Perzino cessit, et renunciavit nobili
domino Ioanni Iacobo Hieremiae filio quondam domini Ioannis Baptistae
Hieremiae de Tridento, partem domus sitae in burgo Perzini, pro qua
refutatione dictus dominus Ioannes Iacobus liberavit ipsum Matthaeum a
solutione affictus dati in solutum ipsi domino Ioanni Iacobo per magnfiicum
dominum Ioannem Antonium Hieremiam, dictum de Pona. Qua refutatione
sic facta dictus dominus Ioannes Iacobus investivit donam Iacobam uxorem
dicti ser Mathaei de dicta medietate praefatae domus cum consensu eius
mariti. Guilielmus Gazoletus filius quondam domini Bernardini de Gazoletis
de Turbolis notarius scripsit. Faustinus filius quondam excellentis legum
doctoris domini Hieronymi Bertelli civis Tridenti, publicus apostolica,
imperialique authoritatibus notarius, uti relevator deputatus per magnificum
dominum Lazarum Fenutium nobilem Saxolensem, et Praetorem Tridenti,
descripsit.
91. Anno 1608, indictione sexta, die sabbati tertia maii, Tridenti in
domo mei notarii. Praesentibus domino Aldrigetto Frizeria de Vezzano, et
299

domino Ioanne Baptista Carapaia cive Tridenti testibus. Dominus Iacobus
filius quondam ser Ioannis Mariae Chemelli de Vezzano vendidit ser Ioanni
filio quondam Laurentii Perini de Ciago unam petiam terrae arativam, et
vineatam stariorum novem seminis, vel circa, cum nemore contiguo, sitam
in pertinentiis Ciagi, in loco dicto in Cignon. Super qua terra reperiuntur
constituti duo affictus, unus stariorum vigintiquinque frumenti pro capitali
rainensium centum, et quinquaginta, et alius de stariis octo frumenti pro
capitali rainensium quadraginta octo, qui solvitur domino Gaspari Gorno
civi Tridenti. Cum tali onere vendita fuit pretio rainensium biscentum
triginta quinque, sic concorditer appreciata. Barnabas Mantius notarius
scripsit. Ioannes Baptista Benassutus notarius, et archivista archivi veteris
Tridenti.
92. Anno 1611, indictione nona, die veneris decima octava martii,
Tridenti in domo infrascripti excellentis domini Iob. Praesentibus domino
Iacobo Gerlsperch, et domino Ioanne Baptista Carapaia civibus Tridenti
testibus. Magister Leonardus filius quondam Franceschini de Franceschinis
de Basilica rotarius Tridenti vendidit excellenti doctori domino Iob de Iob
Minister, et magnifico domino Gaspari Gorno Vicario Fraternitatis novae
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum
perpetualem, sed franchitabilem stariorum sex frumenti, quem posuit super
uno eius horto medii starii seminis, vel circa, sito in pertinentiis Tridenti, in
loco in Plazina, sive Pietra stretta, apud dominum Ioannem Baptistam
Scarpionum, Ioannem Nonesum, et magistrum Franciscum Visanum
cerdonem, pretio rainensium triginta sex de carentanis sexaginta pro
rainense, in monetis aureis, et argenteis. Barnabas Mantius filius quondam
domini Achillis civis Tridenti,publicus apostolica, et imperiali
authoritatibus, collegiatusque Tridenti notarius scripsit.
93. Anno 1611, indictione nona, die martis tertia maii, Tridenti, in
domo infrascripti domini cedentis. Praesentibus Nicolao Pedrotto a Strata
Cognolae, et Francisco Gentilino de Zelo Montaneae testibus. Nobilis
dominus Ioannes Iacobus filius quondam nobilis domini Ioannis Baptistae
Hieremiae civis Tridenti, pro amore Dei, ad laudem beatissimae Virginis, et
in remissionem peccatorum suorum, cessit, et donavit Fraternitati novae
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, me notario uti publica
persona pro ea stipulante, et acceptante, unum affictum rainensium quatuor
in pecuniis pro capitali rainensium octuaginta, qui solvitur omni anno per
Petrum Zambonum de Perzino tamquam emptorem domus obligatae, et alias
solvebatur per quondam dominum Iacobum de Bruttis de Perzino, cessitque
affictum decursum a Sancto Michaele citra, satisfaciens per hanc cessionem
300

Legato ipsius affictus facto ipsi Fraternitati in suo testamento. Barnabas
Mantius notarius scripsit.
94. Anno 1612, indictione decima, die mercurii quartadecima martii,
Tridenti in domo mei notarii. Praesentibus domino Octavio Ritio, et domino
Aldrigetto Frizeria de Vezzano civibus Tridenti testibus. Magnifici domini
Ioannes Baptista, et Leonardus fratres filii quondam magnifici domini Iulii a
Putheo, olim civis Tridenti, tam nomine proprio, quam procuratorio
magnificae dominae Cassandrae illorum matris, vendiderunt magnifico
domino Gaspari Gorno civi Tridenti, uti Vicario Fraternitatis novae Sanctae
Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum 16⅔
frumenti, quem fundarunt super una eorum petia terrae arativa, et vineata
unius plodii, et unius tertii circiter, sita in pertinentiis Romagnani, in loco al
Tezon apud casale, Ioannem Calavinum habitatorem Romagnani, dominum
Gasparem Tachellum, et Valentinum Marcabrunum de Aldeno pro bonis
uxoris, pretio rainensium centum de carentanis sexaginta pro rainense, in
monetis aureis, et argenteis bonis de pecuniis ab iisdem fartribus habitis pro
applicatione facta dictae Fraternitati a reverendis dominis commissariis ex
bonis quondam nobilis dominae Barbarae Baldironae. Barnabas Mantius
notarius scripsit.
95. Anno 1614, indictione duodecima, die dominico decimo nono
ianuarii, Tridenti in Contrata Mercati Veteris, in stuba domus, et habitationis
magnifici domini Gasparis Gorni infrascripti. Praesentibus domino
Melchiore de Zenis de Cavedeno, Iacobo quondam Matthaei Coveli de
Cognola habitatoribus Tridenti, et Matthaeo quondam Antonii della Barbera
de Moiado Montaneae testibus.Magnificus dominus Gasparus Gornus civis
Tridenti, per se, et suos haeredes vendidit nobili, et excellenti doctori
domino Iob de Iob civi Tridenti, uti Ministro Fraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, unum affictum stariorum triginta trium
frumenti, qui solvitur omni anno per Iacobum quondam Ioannis Perini de
Ciago, uti possessorem unius petiae terrae arativae, et vineatae, et partim
buschivae, stariorum novem seminis in circa, in pertinentiis Ciagi, in loco
dicto in Cignon. Item alium affictum medii plaustri vini bulliti, qui solvitur
per Franciscum quondam Petri de Poulacis de Sancta Maxentia. Et hoc
pretio rainensium biscentum, et triginta trium de carentanis sexginta pro
rainense. Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus notarius scripsit.
96. Anno 1635, indictione tertia, die iovis vigesimo decembris, in
civitate Tridenti, in Contrata Cantoni, in thalamo domus nobilis domini
301

Leonardi a Monte. Praesentibus magnifico domino Leonardo a Monte
aromatario cive Tridenti, Balthasare quondam Antonii Sari de Romagnano,
et Andrea quondam Iacobi de Bartholomedis de Covalo districtus Tridenti
testibus. Nobilis dominus Stephanus quondam nobilis domini Leonardi a
Putheo civis Tridenti vendidit nobili domino Leonardo a Monte Ministro, et
domino Matthaeo Ritio massario venerabilis Confraternitatis gloriosissimae
Virginis Mariae Misericordiae Orphanorum huius civitatis, ius exigendi
annuum censum, sive affictum stariorum sexdecim, et duorum tertiorum
frumenti, quem posuit super sua arativa vineata, iacente in pertinentiis
Tridenti, in Regula Sancti Bartholomaei, in loco alla Pezzina, pretio
renensium centum. Nobilis dominus Antonius Banallus civis Tridenti se pro
praedicto domino Stephano fideiussorem constituit. Sebastianus Sicilianus
notarius scripsit.
97. Anno 1590, indictione tertia, die lunae vigesimo mensis augusti,
Tridenti in Contrata Sanctae Mariae Maioris, in loco solito Fraternitatis
Novae. Praesentibus magistro Valentino filio magistri Omniboni
Valentinelli Tridenti, Simone quondam Victoris Marelli de Grossis de villa
Poia Iudicariae, habitatore Tridenti, et Vigilio fornario filio Peroti de Simon
Baiter Vallis Solis, omnibus testibus. Magister Baptista quondam Andreae
Scarpioni sartor, et civis Tridenti, vendidit magnifico, et excellenti doctori
Antonio Iob Ministro, nobili domino equiti Gulielmo Sforzano Vicario,
domino Leoni Gorno, et magistro Paulo Ferabò civibus Tridenti de Consilio
Fraternitatis novae Tridenti, unum affictum stariorum trium frumenti, quem
posuit super una eius petia terrae arativa, vineata, et buschiva plodiorum
quinque terreni, sita in Regula Beunae subtus Sardaneam, apud haeredes
quondam Petri dai Muri, et Iorium de Mozis. Et hoc fecit pro pretio
renensium decem et octo in ratione librarum quinque pro singulo renense in
monetis argenteis. Dominus Georgius a Turri civis Tridenti fideiussorem se
constituit. Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de Malphero
civis Tridenti notarius publicus collegiatus scripsit.
98. Anno 1591, indictione quarta, die dominico primo mensis
decembris, Tridenti in Contrata S. Mariae Magdalenae, in stuba domus, et
habitationis infrascripti domini emptoris. Praesentibus magistro
Bartolamaeo filio quondam Valentini Fogarolli de Supramonte portitore vini
Tridenti, magistro Ioanne quondam Georgii della Pergola de Roboreto
tinctore Tridenti, magistro Ioanne Maria filio magistri Matthaei a Rosa
textore Tridenti, et magistro Michaele quondam Bernardi dal Pin de Rantio
ormesinario Tridenti testibus. Donna Ioanna uxor relicta quondam in
secundo matrimonio magistri Omniboni Fontanae alias tinctoris, et
302

habitatoris Tridenti, vendidit domino Gaspari Calvo civi, et mercatori
Tridenti, unum affictum rainensium quinque bonae monetae maranensis in
ratione librarum quinque pro singulo rainense, quem posuit super una eius
domo, cupis coperta, cum apothecis, et aliis commoditatibus in ea
existentibus, posita in civitate Tridenti, in Contrata Pontis Sancti Laurentii,
apud viam communem a mane, donnam Benevenutam uxorem relictam
quondam domini Hieronimi Piperatae, dominum Iacobum Sardaneam, et
magistrum Franciscum Philiponum dicto (sic) il Pinter. Et hoc pretio
rainensium centum in ratione librarum quinque bonae monetae maranensis
pro singulo rainense. Stephanus Dema notarius scripsit.
99. Anno 1595, indictione octava, die martis decimo quarto mensis
februarii, Tridenti in Contrata Sancti Benedicti, in studio domus, et
habitationis infrascripti excellentis doctoris domini Ministri. Praesentibus
domino Francisco de Ferrariis de Poya Iudicariae negotiatore domus
quondam ser Iacobi, et Petro quondam alterius Petri Luthi de Spredo Pahii
habitatore Tridenti testibus. Ser Antonius quondam ser Ioannis a Buscho
supra, et plebis Civezani districtus Tridenti, uti gubernator Familiae, et
domus, agens nomine proprio, ac fratrum suorum et nepotum, et haeredeum,
vendidit excellenti legum doctori domino Antonio Iob civi tridentino, uti
Ministro Fraternitatis novae Sanctae Mariae de la Misericordia Tridenti,
ementi pro se, et successoribus, cum praesentia magistri Alovisii sartoris
massarii eiusdem Fraternitatis, ac magistri Melchioris Marazoni alterius de
Consilio, unum affictum stariorum trium frumenti, quem constituit,et
assecuravit super una eius petia terrae arativa stariorum quinque seminis in
circa, sita in eisdem pertinentiis Buschi, in loco dicto al Campo del Ronch.
Et hoc fecit pretio, et sorte rhenensium decem et octo in monetis argenteis.
Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de Malphero civique
Tridenti notarius publicus scripsit.
100. Anno 1598, indictione undecima, die martis quintadecima
decembris, in civitate Tridenti, in stuba domus mei Iulii Iob notarii
infrascripti. Praesentibus Odorico quondam Ioannis Caldonacii de villa
Montaneae, Ioanne filio Francisci quondam Hieronymi Menestrinae de
Supramonte, et Iob filio mei Iulii Iob notarii infrascripti testibus. Valentinus
quondam Ioannis Cainelli de Supramonte vendidit magistro Aloysio de
Cenagis veronensi sartori, et habitatori Tridenti, tanquam massario
Fraternitatis novae Misericordiae Tridenti, unum affictum francabilem
stariorum septem frumenti, quem posuit super una eius petia terrae arativa
stariorum trium seminis circiter, sita in pertinentiis Supramontis, in loco
dicto a Pradivil, apud haeredes quondam Lucae Capelleti de Supramonte, ac
303

Ioannellum Garelum de Sardanea haeredes quondam N. nuncupatae la
Peratola de Supramonte. Et hoc fecit pretio, et capitali renensium
quadragintaduorum in ratione librarum quinque pro singulo renense, in tot
bonis monetis auri, et argenti, de pecuniis affictus francati ab haeredibus
quondam domini Ioannis Baptistae Baldironi, et pecuniis legatis ipsi
Fraternitati per quondam dominum Hieronymum Haisenraichum. Iulius Iob
de Iob notarius publicus imperiali auctoritate Tridenti collegiatus, et civis
scripsit.
101. Anno 1600, indictione decimatertia, die mercurii vigesimo quinto
mensis octobris, Tridenti, in Contrata Lata, in studio domus mei notarii Iulii
Iob infrascripti. Praesentibus ser Ioanne Dominico quondam Bartholomaei
Grosselli de Lasino habitatore Tridenti, et magistro Baptista Scorpiono
sarctore (sic), et cive Tridenti testibus. Dominus Petrus quondam domini
Hieronymi Belloti dell’Amico de Sancto Ursu de Vincentia, haeres cum
domino Paulo fratre suo quondam domini Amici dell’Amigo civis Tridenti,
agens nomine proprio, et nomine dicti domini Pauli fratris absentis, pro
debita solutione Legati renensium centum relictorum Fraternitati
Misericordiae Tridenti per dictum quondam dominum Amicum in suo
ultimo testamento rogato per me notarium anno 1595, dedit, et in solutum
tradidit magistro Aloysio de Cenaghis sarctori (sic) Tridenti, uti massario
dictae Fraternitatis, unum affictum francabilem stariorum quinque frumenti,
qui debetur singulo anno per Iacobum Mainetam de Macinego plebis
Civezzani super terra prativa broliva mediae operae secatoris penes domum,
seu sub domo quondam Ioannis Mainetae in villa Macenighi. Et hoc fecit ad
computum dictorum renensium centum pro dicto Legato. Insuper pro
residua solutione dictorum renensium centum consignavit dicto massario
magistrum Christophorum Cestarium de Cognola, civem, et pintarium
Tridenti debitorem, et exactorem suum de renensibus septuaginta, qui
promisit dicto massario dictos renenses septuaginta in tot bonis monetis
auri, vel argenti cum effectu solvere, sub poena pignorationis executivae per
familiam. Iulius Iob de Iob notarius publicus Tridenti collegiatus, et civis,
scripsit.
102. Anno 1600, indictione decimatertia, die iovis septima mensis
decembris, Tridenti in Contrata Portae Oriolae, in stuba domus infradicti
domini Francisci Demae Ministri. Praesentibus domino Ioanne Gislimberto
cive Tridenti, et Ioanne Baptista quondam Antonii Zasii de Avisio testibus.
Magister Christophorus quondam Iorii Cestarii de Cognola civis, et
pintarius Tridenti, vendidit domino Francisco Demae civi Tridenti uti
Ministro Fraternitatis Misericordiae Orphanorum Tridenti, et magistro
304

Aloysio Cenago sarctori, incolae Tridenti, massario, unum affictum
stariorum duodecim frumenti, quem posuit super uno plodio libero unius
suae terrae arativae plodiorum quinque circiter in Campo Trentino, in loco
all’Ades morto. Et hoc fecit pretio, et capitali renensium septuagintaduorum
in ratione librarum quinque pro singulo renense, in tot monetis auri, et
argenti.
103. Anno 1609, indictione septima, die dominico vigesima sexta
mensis aprilis, Tridenti, in revolto prope ecclesiam Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti. Praesentibus magistro Francisco filio
domini Antonii Salvoti cerdone, magistro Francisco filio Antonii Bisoti
sartore, nobilis dominus Francisci Cazzuphii servitore, et magistro Anibale
Zoieti Priore Fraternitatis suprascriptae Orphanorum testibus. Magnifici,
nobiles, et excellens domini Iob de Iob Minister, Domincus Gallitiolus
Vicarius, excellens dominus Franciscus Alexandrinus, dominus Franciscus
Cazzuphius, dominus Iacobus Antonius Sardanea, Gaspar Gornus, et Gaspar
Bizer consiliarii Confraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum
Tridenti, iure emphiteoticae condictionis debendae, videlicet cum onere
solvendi venerabili tridentino Capitulo affictum livellum renensium trium in
pecuniis suo debito tempore, vendiderunt nobili domino Francisco Demae
civi Tridenti, fratri mei notarii, unam petiam terrae arativam, et vineatam, ac
partim prativam stariorum octo seminis in totum in circa, sitam in
pertinentiis Tridenti, in loco dicto in Centa, apud dominos de Oliveriis,
magistrum Petrum Lisonum marascalcum, et flumen Athesis. Qua quidem
petia terrae Fraternitati praemissae fuit relicta per quondam dominum
Franciscum Brixianum olim aromatarium, et civem Tridenti, ut constat ex
eius testamento condito anno 1606. Et hoc nominatim pretio renensium sex
centum,et quadraginta de carentanis 60 pro renense, quorum detrahuntur
renenses octuaginta pro capitali livelli suprascripti: pro residui vero
solutione idem dominus Franciscus emptor dedit, et in solutum tradidit ipsis
magnificis, et excellentibus dominis Ministro, Vicario, et consiliariis unum
affictum stariorum quinquaginta frumenti, qui solvitur omni anno per
nobilem dominum Ioannem Gasparum Migatium civem Tridenti, et fuit
alias constitutus per quondam dominam Catherinam dicti domini Gasparis
matrem, et curatricem, erga nobilem dominam Maxentiam de Vicariis
nomine suorum filiorum die penultima novembris 1602. Cuius quidem
dominae Maxentiae, sive affictus idem dominus Franciscus est successor
vigore dotis assignatae domina eius uxori per ipsam dominam Maxentiam.
Item idem dominus Franciscus dedit, et in solutum tradidit unum affictum
stariorum quadragintatrium, et unius tertii frumenti, quem posuit etc.
Stephanus filius quondam domini Iosephi Demae notarius scripsit.
305

104. Anno 1581, die iovis nona mensis februarii, in stuba infrascripti
domini Nicolai. Praesentibus domino Philippo eius filio, et Ioanne filio
quondam Romedii de Verdura de Bolentina Vallis Solis habitatore Tridenti
testibus. Dominus Ioannes Michael filius quondam ser Antonii Chaveden de
Sardanea habitator Tridenti, de consensu spectabilis domini Nicolai
Chiusolae Ministri, magistri Gratiadei de Leonardis textoris, et Vicarii,
magistri Gasparis fabri lignarii, et magistri Pauli velutarii de Ferrariis, dedit,
et in solutum tradidit magistro Melchiori Maratzono massario Fraternitatis
Novae, cuius fuit massarius et ipse, infrascriptos affictus, videlicet unum
affictum stariorum quatuor frumenti, qui solvitur per Antonium
Christofolinum de villa Vigi Cavedeni. Item unum alium affictum stariorum
duorum frumenti, qui solvitur per Bernardinum quondam Iohannis Groselli
de Lasino pro pretio renensium duodecim. Et hoc fecit, quia dictae
Fraternitati debebat renenses quinquaginta unum denariorum exactos ex
venditis dictae Confraternitatis sibi assignatis ad exigendum, et pro
administratione sua facta in massariatu. Donatus Bereta notarius scripsit.
Bartholomaeus de Nigris notarius et civis Tridenti descripsit.
105. Anno 1582, indictione decima, die martis vigesimo primo mensis
augusti, Tridenti, in Contrata furnorum, in loco de retro existente in capite
ecclesiae Frataliae Novae Sanctae Mariae dictae della Misericordia.
Praesentibus magistro Filipo quondam Antonii Frizi lapicida, magistro
Paulo quondam domini (Aliprandi) de Paulinis de Archo cerdone Tridenti,
et magistro Servulo lapicida Tridenti, quondam Ioannis Mariae Veneti
testibus. Spectabilis dominus Nicolaus Clusolus notarius Minister, nobilis
dominus Sigismundus Galassius Vicarius, et dominus Melchior Marazonus
massarius, dominus Thomas Columbus chirurgus, dominus Leonardus
Micheletus, magister Christanus tinctor, magister Gratiadeus de Gratiadeis
de Comaio, magister Alovisius sartor, et magister Bartholomaeus Paganinus
sartor, omnes consiliairii, totum Capitulum repraesentantes praedictae
Fraternitatis novae S. Mariae della Misericordia, titulo, et nomine locationis
perpetualis investiverunt magistrum Martinum quondam Ioannis de Martinis
de Dagrono plebis Boni cerdonem, et habitatorem Tridenti, de una domo
muris murata, et cuppis coperta, cum suis commoditatibus, posita in
Contrata Fossati, apud haeredes quondam domini Iosephi Roboreti mediante
rugia, pro annuo affictu librarum quindecim denariorum, in ratione
carentanorum duodecim pro singula libra. Ioannes filius quondam egregii
viri domini Antonii Malphaerii civis Tridenti, publicus apostolica, et
imperiali auctoritatibus notarius scripsit. Extra praefatus Martinus cerdo
dicitur Caliar.
306

106. Anno 1584, indictione duodecima, die sabati vigesimo quarto
mensis martii, Tridenti in studio palatii episcopalis. Praesentibus excellente
doctore domino Petro Sirena, et egregiis domino Thomaeo Benasuto, ac
domino Faustino Bertello notariis testibus. Coram magnifico domino Ioanne
de Ordelaphiis pisanensi, et huius civitatis tridentinae Praetore, sedente,
donna Margarita uxor relicta quondam Ioannis Michaelis de Michaelibus
Sardaneae habitatoris Tridenti, tutrix testamentaria Iacobae, ac Antonii eius
filiorum, in solutum tradidit domino Melchiori Marazono sartori, civi, et
habitatori Tridenti, uti massario Fraternitatis Novae dictae Sanctae Mariae
della Misericordia, unum livellum stariorum duorum frumenti, qui solvitur
annuatim per Laurentium Barboi de villa Ciagi Montis Pedegazae plebis
Calavini dictistus civitatis huius Tridenti pro sorte renensium decem et octo.
Ioannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de Malphero civisque
Tridenti notarius publicus scripsit.
107. Anno 1587, die quinta augusti Tridenti Ioannes Iachelinus notarius
scripsit, quod de mandato magnifici domini Praetoris Tridenti, ac magnifici
domini Francisci Particellae in causa deputati, ad instantiam domini
Baptistae Micheleti, uti massarii Fraternitatis Sanctae Mariae Misericordiae
de Tridento, per viatorem unum praecipiatur Bernardino Giroldello, et
Antonio Ioannacio de Vigulo Vatario, quatenus in futurum non se impediant
in possessionibus haereditatis quondam Hieronymi Giroldelli exsistentibus
in pertinentiis Viguli Vatarii, Vallis Surdae, ac Matarelli dicto instanti
consignatis per egregium dominum Antonium Ticinum curatorem dictae
haereditatis. Ioannes Iacobus Gratiadeus publicus imperiali auctoritate
notarius Tridenti scripsit.
108. Anno 1588, indictione prima, die veneris decimo octavo mensis
novembris, Tridenti, in studio domus, et habitationis infrascripti magnifici
domini Ministri. Praesentibus domino Balthessare Santaanna cive Tridenti,
ser Baptista quondam Odorici de Tozis de Vezano, et Valentino quondam
Dominici Todeschi de Padergnono testibus. Ser Nicolaus quondam
Dominici de Leonardis de burgo Vezani districtus Tridenti, vendidit
magnifico legum doctori domino Iob civi Tridenti uti Ministro Fraternitatis
Novae Tridenti, ad praesentiam continue domini Steffani... (sic) dictae
Confraternitatis, unum affictum perpetualem stariorum trium frumenti
annuatim solvendum, quem posuit super uno eius horto, sito in Vezano, in
loco prope domum suam, apud curtivum domus ipsius emptoris, et
Ioanninum Frizeriam, pretio rhenensium decem octo denariorum
maranensium in ratione librarum quinque pro singulo rhenense, in tot
307

monetis argenteis, et uno ducato, et pecuniis habitis a Thomasio Menestrina
de Supramonte occasione franchitationis unius affictus stariorum trium
frumenti. Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro dictus
Malphero, civisque Tridenti notarius publicus scripsit.
109. Anno 1589, indictione secunda, die iovis vigesimo septimo iulii, in
civitate Tridenti, in Contrata Lata, in thalamo inferiori domus mei notarii.
Praesentibus magistro Iacobo Carapaia cive Tridenti, et Antonio quondam
Girardi a Mosna de Vigulo testibus. Ser Antonius Pontaltus, quondam
Simonis Pontalti de Ultracsatello Pahi vendidit domino Amico Amici civi
Tridenti, uti rectori Fraternitatis Misericordiae Tridenti, unum affictum
stariorum quatuor siliginis bonae sufficientis, quem posuit super una petia
terrae hortuliva starii unius cum dimidio seminis circiter, sita in villa
Ultracastelli Pahi, in loco per medium ecclesiae, apud Gasparem Antonii
Nigri, Antonium Betinum, Melchiorem de Doris, et a meridie apud viam
communem. Et hoc fecit pretio, et capitali renensium viginti bonae monetae
in ratione librarum quinque pro singulo renense, quos sibi venditori solvit, et
numeravit excellens dominus Antonius Iob Minister dictae Fraternitatis, de
prcuniis affictus franchitati in eius manibus per Franciscum Franceschinum
de Vigulo Basilicae de anno praesenti. Ser Andreas quondam Ioannis de
Doris casearius Tridenti fideiussorem pro dicto ser Antonio constituit. Iulius
Iob de Iob notarius publicus Tridenti collegiatus, et civis scripsit.
110. Anno 1591, indictione quarta, die martis decimo mensis
decembris, Tridenti, in Contrata Lata, in studio domus infrascripri magnifici
domini emptoris. Praesentibus magistro Martino filio quondam Ioannis de
Martinis de Dagrono plebis Boni Tridenti habitatore, magistro Christophoro
filio Iorii Cestarii vegetario Tridenti, et Christano quondam Nicolai Pecini a
Strata Cognolae supra Tridentum testibus. Nobilis dominus Paulus Betta
roboretanus civis Tridenti vendidit magnifico, et excellenti domino Antonio
Iob Ministro, et nobili domino equiti Gulielmo Sforzano Vicario ambobus
Fraternitatis Novae Tridenti, civibusque Tridenti, unum affictum stariorum
decem frumenti in communi mensura Tridenti, quem posuit super una petia
terrae arativa, et vineata plodiorum duorum terreni in circa, sita in
pertinentiis Matarelli, in loco dicto alli Grezzi, quam dictus dominus
venditor acquisivit a Valentino Centero, infra hos confines, videlicet a mane
apud viam imperialem, a meridie dominum venditorem mediante via
communi, a sero pariter ipsum dominum venditorem, et a septentrione iura
decimae castri Beseni. Et hoc nominatim fecit pro pretio renensium
sexaginta in ratione librarum quinque pro singulo renense, quos praedicti
domini emptores dederunt dicto nobili domini venditori in pecuniis
308

argenteis, ex habitis a magistro Martino Conteste paulo ante confectioenm
praesentis instrumenti, et, ex franchitatione unius affictus stariorum
duodecim frumenti. Nobilis domminus Paulus Malpaga pro eodem nobili
domino Paulo venditore fideiussit. Iohannes filius quondam egregii domini
Antonii Dro de Malphero civisque Tridenti notarius publicus scripsit.
111. Anno 1493, indictione undecima, die veneris prima mensis martii,
in civitate Tridenti, in Contrata Plateae communis, in apotheca domus
habitationis infrascripti locatoris. Praesentibus magistro Andrea sartore
quondam Girardi de Valle Camonicha, cive, et habitatore Tridenti,
Dominico quondam Michaelis de Valdagno habitatore Tridenti, Antonio
filio Iohannis Malacarni de Gandino habitatore Tridenti testibus. Magister
Franciscus aromatarius quondam ser Andreae a Ponte de Mantua civis, et
habitator Tridenti, titulo, et nomine locationis per tactum manus investivit
Stephanum quondam Antonii de Valletelina, habitatorem villae Basilicae
plebis Supramontis districtus Tridenti, nominatim de una petia terrae arativa
unius plodii tantum, posita in pertinentiis villae Basilicae praedictae, in loco
ubi dicitur a Gaydes, apud Nicolaum de Vigulo, et ipsum conductorem, pro
annuo affictu stariorum duorum frumenti. Antonius quondam egregii viri ser
Bartholomaei a Berlina civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit.
112. Anno 1522, indictione decima, die lunae vigesima octobris, in
civitate Tridenti, in Contrata Plateae communis, in domo habitationis mei
Antonii notarii infrascripti. Praesentibus Antonio filio Nicolai Blasioli de
Supramonte, habitatore Pisavachae, Rambaldo quondam Christani Rambaldi
de Bedollo plebis Pinedi testibus. Ser Hieronymus quondam Domini
Odorici de Paho civis, et habitator Tridenti, tamquam massarius Fraternitatis
noave Misericordiae prope ecclesiam Sanctae Maria civitatis Tridenti, titulo,
et nomine locationis renovandae semper in capite cuiuslibet decimi noni
anni, investivit Ioannem quondam Floriani Valentini Chaldonaci,
nominatum dalla Gamba storta, habitatorem Pahi, de una petia terrae
clausurivae, et arativae trium quartarum unius plodii, vel circa, in
pertinentiis Pahi, ubi dicitur a Spredo, apud Vigilium a Putea pro utili
dominio, et apud Petrum de Ferandis civem Tridenti pro directo dominio,
pro annuo affictu stariorum trium frumenti boni, et sufficientis: et stariorum
duorum nucum bonarum. Antonius a Berlina notarius scripsit.
113. Anno 1538, indictione undecima, die lunae vigesima mensis maii,
in Contrata dicta de Schivabriga, in, et super sala domus habitationis domini
Francisci a Sale Ministri, et rectoris infrascriptae Fraternitatis novae, dictae
309

de la Misericordia iuxta, et prope ecclesiam Sanctae Mariae Maioris civitatis
Tridenti existentis. Praesentibus magistro Sylvestro luchanichario filio
quondam ser Antonii de Chatanis de Papya, et Francischo filio quondam
Benevenuti dicti de Franceschin de villa Marani Vallis Lagarinae, plebis
Hyseriae, nunc factore magistri Petri de Siciis draperii bergomensis, nunc
civis, et habitatoris Tridenti testibus. Nobilis, et egregius vir dominus
Francischus filius quondam domini Leonardi a Sale, civis, et habitator
Tridenti, et tamquam Minister, et rector Fraternitatis novae Sanctae Mariae,
dictae de la Misericordia civitatis Tridenti: necnon magister Mathaeus filius
quondam magistri Vitalis fabri ferrarii, nunc fornarius Tridenti, uti Vicarius,
et magister Andreas a Ferro barberius, uti massarius eiusdem Fraternitatis,
necnon magister Thomaeus Stringarius, uti consiliarius praenominatae
Fraternitatis, omnes cives, et habitatores Tridenti, uti, et tanquam legatarii
testamentarii quondam Antonii dicti de Chavada de Paho, olim civis, et
habitatoris Tridenti, prout de dicto testamento condito anno 1536, constat in
actis egregii viri domini Antonii de la Gretha de Vigulo Vatario, in
praesentiarum notarii Tridenti titulo, et nomine locationis, investiverunt
discretum iuvenem dominum Ioannem Alovixium a schola filium quindam
spectabilis viri domini magistri Ioannis Andreae Romagnani de Monticulo
diocesis parmensis, olim scholarium praeceptoris civitatis Tridenti, nunc
civem et habitatorem Tridenti, nominatim de una petia terrae aratoriae, et
vineatae unius plodii, vel circa, posita in pertinentiis villae Gabiolli, plebis
Pahi, districtus Tridenti, in loco dicto alla Cros, apud Mercios de Gabiollo,
Franciscum de la Gasparina de Bellottis de Gabiollo, et haeredes Baldesaris
Bellotti de Gabiollo, pro annuo affictu librarum viginti septem, et grossorum
sex charentanorum bonae monetae de Marano. Symon filius quondam
providi, et solertis viri domini Antonii a Berlina notarii, civis, et habitator
Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
114. Anno 1543, indictione prima, die lunae decimo decembris,
Tridenti in aromataria magistri Ioannis Marci a Puteo aromatarii.
Praesentibus Blasio quondam Petri Boninsignae de Musteo vallis
Chavedeni, Antonio filio praefati magistri Ioannis Marci aromatarii, et
Hieronimo quondam Zaneti de Molinariis de Sardanea supra Tridentum, et
Francisco a Manseto testibus. Dominus Baptista de Blanchis civis
Tridenti,uti Vicarius Fraternitatis novae de la Misericordia, de consensu
praefati magistri Ioannis Marci a Puteo aromatarii, et magistri Andreae
barbitonsoris, uti consiliariorum dictae Fraternitatis novae, per tactum
manus, et una libra piperis etc. investivit Bonumhominem quondam
Matthaei Matthaeazii de Stravino vallis Chavedeni, de una domo, seu casali
posito in villa Stravini, apud dictum Bonhominem, viam consortalem, et
310

Ioannem Fravetii, cum onere solvendi staria tria frumenti boni etc., quem
affictum solvebat Dominicus Bassetus. Silvester Mazia notarius scripsit.
Franciscus filius quondam egregii domini Silevstri Maziae olim notarii, et
Tridenti civis, publicus, et apostolicus (sic) imperiali auctoritate notarius
descripsit.
115. Anno 1555, die martis 22 ianuarii, Tridenti in Contrata Lata, in
studio meo. Praesentibus magistro Simone quondam Ioannini fornarii de
Tridento, Petro quondam Dominici Travaliae de Lacuna, et Simone
quondam Antonii de Liprandis de Supramonte habitatore Panthei Pahii
testibus rogatis etc. Ser Ioannes quondam Pauli de Franceschinis de villa
Trilaci, et dona Gnesina uxor relicta quondam Iacobi de Lasino habitatrix in
suprascripta villa Trilaci, et Paulus quondam Bartholomaei Tabarelli de
suprascripta villa Trilaci omnes principaliter, et in solidum vendiderunt
domino Iosepho filio domini Ioannis Baptistae de Blanchis civis, et
habitatoris Tridenti, ementi, et recipienti nomine praefati eius patris, unum
affictum perpetaulem stariorum sex frumenti, quem in solidum constituerunt
super infrascriptis locis, videlicet primo dona Gnesina super una arativa, et
vineata quantitatis stariorum trium seminis vel circa, posita in pertinentiis
Trilaci, in loco dicto a Val. Ser Ioannes super una eius arativa, et vineata
quantitatis unius starii cum dimidio seminis, posita in pertinentiis
suprascriptis, in loco a Chasalin. Dictus Paulus super una eius arativa, et
vineata quantitatis stariorum duorum seminis, vel circa, in dictis pertinentiis,
in loco a Chasalin. Et hoc pretio rhenensium triginta sex in tot monetis
argenti, de quibus dicta dona Gnesina habuit rhenenses novem: Ioannes
rhenenses novem; et Paulus rhenenes decem et octo. Sebastianus de Riciis
notarius scripsit. Melchior filius quondam egregii domini Sebastiani de
Riciis notarii publici alias Tridenti, apostolica, imperialique auctoritatibus
notarius descripsit.
116. Anno 1587, indictione decimaquinta, die mercurii undecimo
mensis novembris, Tridenti in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus, et
habitationis spectabilis domini Nicolai Clusoli notarii. Praesentibus ibidem
Romedio quondam Donati de Carlis de Villa Montaneae supra Tridentum,
Nicolao, et Andrea fratribus quondam Antonii de Ioanninis de Paho, et
magistro Antonio muratore quondam Ioannis Petri de Buiano Vallis
Camonicae testibus. Spectabilis dominus Nicolaus Clusolus notarius
tamquam Minister, et dominus Baptista Micheletus massarius Fraternitatis
novae Sanctae Mariae della Misericordia Tridenti, titulo, et nomine
locationis investiverunt Leonardum filium Ioannis Fadanelli de Cadeno,
habitatorem Tridenti seorsum a patre, successore iurium fratrum de
311

Palatronibus de Cadeno, de una petia terrae arativa stariorum septem
seminis in circa, sita in pertinentiis villae Cadeni, in loco dicto a Camalga,
apud Antonium de Poulis, Iacobum Moschonum, et Ioannem Petrum
Ioannellum, refutata a praedicto Ioanne Fadanello, qui de ea fuerat
investitus anno 1554. Et hanc locationem fecerunt, quia ipse Leonardus
conductor promisit solvere omni anno nomine affictus renenses tres, in
ratione carentanorum sexaginta pro singulo renense. Ioannes filius quondam
egregii viri domini Antonii Dro a Malphero civis Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali auctoritate notarius collegiatus, et civis Tridenti
scripsit. Maximilianus Matthiolus notarius Tridenti descripsit.
117. Anno 1596, indictione nona, die lunae vigesimo quinto mensis
novembris, Tridenti, in Contrata Lata, in studio domus mei notarii
infrascripti. Praesentibus magistro Marino muratore quondam Iacobi
Reversii de Cavedeno habitatore Tridenti, et ser Leonardo quondam
Andreae Lunelli dicto Andreaza de villa Torculi districtus Tridenti testibus.
Ser Valentinus, et Iacobus fratres filii quondam ser Simonis Floriani de
Spredo Pahii districtus Tridenti, vendiderunt spectabili domino Iulio Iob
notario, et civi tridentino, uti Vicario Fraternitatis novae dictae Sanctae
Mariae della Misericordia, agenti etiam nomine magnifici domini Simonis
Calianeri Ministri licet absentis, ac cum praesentia magistri Alovisii sutoris
de Zenagis massarii, unum affictum stariorum octo cum dimidio frumenti,
quem posuerunt in, et super una petia terrae arativa, et vineata, libera ab
oneribus, a stariis quatuor seminis in circa, sita in pertinentiis Spredi, in loco
dicto su dre la casa eorumdem, nominata a Ronchaia, cui cohaerent
haeredes quondam Antonii Floriani, haeredes quondam nobilis domini
Andreae Alexandrini, et venditores cum alio loco obligato ad solutionem
stariorum trium fermenti livelli, et stariorum duorum nucis. Et hoc
nominatim fecerunt pro sorte, et pretio rhenensium quinquaginta unius in
ratione librarum quinque pro singulo rhenense in monetis aureis, et
argenteis. Iohannes filius quondam egregii domini Antonii Dro de Malphero
civisque Tridenti notarius publicus scripsit.
118. Anno 1624, indictione septima, die lunae octava mensis iulii, in
civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae Maioris, in stuba Fraternitatis novae
dictae de Sancta Maria della Misericordia. Praesentibus nobili domino
Alberto Paurinfeint quondam excellentis domini Odorici, domino
Bartholomaeo quondam domini Baptistae Vasti civibus Tridenti, cum
domino Simone quondam domini Ioannis Zanoni de Bolognano Comitatus
Archi habitatore Tridenti testibus. Nobilis, et excell.mus legum doctor
dominus Ioannes Antonius Ciurletta Minister, spectabilis dominus
312

Maximilianus Matthiolius Vicarius, excellens dominus Franciscus
Callavinus, ac Gaspar Gornus consiliarii cives Tridenti, una cum magistro
Marcho Marcheto massario dictae venerabilis Confraternitatis, liberarunt, et
franchitarunt unam petiam terrae arativam, et vineatam plodii unius, vel
circa, positam in pertinentiis Gabioli plebis Pahi, in loco dicto alla Cros,
sive nobiles dominos Ludovicum legum doctorem, et Ioannem fratres filios
quondam nobilis, et magnifici domini Georgii filii quondam magnifici
domini Ioannis a Turri civis Tridenti, illius possessores, ab ulteriori
solutione livelli librarum viginti septem cum dimidia denariorum; illique
petiae terrae subrogarunt cum onere dicti livelli oblatum a praefatis dominis
fratribus broilum plodii unius in circa, positum in villa Gabioli apud
ruggiam a septentrione. Iosephus filius quondam spectabilis notarii domini
Francisci Alexandri Zelli civis tridentinus, publicus imperiali auctoritate
notarius, ac Tridenti collegiatus scripsit.
119. Anno 1639, indictione septima, die mercurii vigesimo quinto maii,
in civitate Tridenti, in Vico lato, in thalamo domus Mattheolae. Praesentibus
Antonio quondam Pinter de Stravino, et Petro quondam Iacobi Bridaroli de
Lacuna, ambobus plebis Cavedeni testibus. Bonhomus, et Nicolaus fratres
filii quondam Christophori de Bonhomis de Stravino Cavedeni, habentes
onus in ipsos translatum ab eorum antenatis iure successionis solvendi
venerabili Confraternitati gloriosissimae Virginis Mariae Misericordiae
Orphanorum Tridenti, affictum stariorum trium frumenti, et ignorantes, quis
possideat domum huic oneri obnoxiam, in instrumento anni 1543
descriptam, citati instante domino Matthaeo Riccio dictae venerabilis
Confraternitatis massario, supposuerunt huiusmodi oneri, et hypothecarunt
suam arativam stariorum trium, positam in pertinentiis Stravini, loco ai
Quadri, apud haeredes Antonii Gnochi, haeredes Antonii Bonhomi, et
Antonium Lenatum de Lasino. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
120. Anno 1529, indictione secunda, die dominico quinto decembris,
Tridenti in Contrata Larga, alias Belenzanorum dicta, in posteriori stuba
domus habitationis infrascripti domini Ioannis Antonii Ponae. Praesentibus
magistro Ioanne lapicida filio quondam magistri Christophori Pedoni de
Lacu Lugani, magistro Petro filio quondam magistri Ioannis de Concino de
Ostena iam dicti Lacus, magistro Ioanne filio magistri Galvani de Valle
Soldi eiusdem Lacus, et magistro Donato filio quondam magistri Bernardini
de Cuomis, omnibus lapicidis Tridenti modo moram trahentibus, et
laborantibus, testibus. Nobilis dominus Odoricus filius quondam nobilis
domini Iacobi de Paho civis, et habitator Tridenti, debitor magnificarum, et
nobilium dominarum Catherinae, et Hieronimae sororum, filiarum quondam
313

domini Iacobi Calepini doctoris, et equitis, vendidit magnifico domino
Antonio Thesino iuris utriusque doctori, et R.mi domini tridentini
consiliario, tanquam uni ex confratribus, et gubernatoribus infrascriptae
Fraternitatis. Item magnifico domino Ioanni Antonio Ponae nobili Tridenti
eiusdem Ministro, ser Leonardo Garnigae uti Vicario, et ser Mathaeo
quondam magistri Guidalis fabri ferrarii, uti massario Fraternitatis Novae
Sanctae Mariae dictae a Misericordia, positae in civitate Tridenti, omnibus
civibus, et habitatoribus Tridenti, uti eiusdem Fraternitatis rectoribus, et
gubernatoribus, unum affictum rheinensium octo in ratione librarum
quinque bonae monetae maranensis pro singulo rheinense, qui solvitur, et
consuetus est, et solvi debet perpetualiter omni anno per magistrum
Franciscum Parolarium dalla Chuca, generum magistri Francisci a Centuris
civem, et habitatorem Tridenti, in, de, et super una domo sita in civitate
Tridenti, in Contrata Sancti Petri,cui cohaeret via communis, fossatum, et
haeredes quondam magistri Francisci campanarii, et magister Valentinus
spatarius pro utili tantum dominio. Et hoc nominatim pro iusto, veroque
pretio rheinensium centum, et sexaginta in ratione librarum quinque bonae
monetae maranensis pro singulo rheinense in prompta pecunia, scilicet in
auro, modicoque monetae. Martinus Malpaga filius quondam providi viri
Dominici Malpagae, civis, et habitator Tridenti, publcius imperiali
authoritate notarius scripsit.
121. Anno 1519, indictione septima, die mercurii viegsima tertia martii,
Tridenti, in Contrata Furni, in domo quondam infrascripti magistri Aldrigeti.
Praesentibus Iohanne quondam magistri Iorii hospedalerio in domo
Fraternitatis infrascriptae, et magistro Bernardino textore de Idro subtus
Lodronum, ambobus habitatoribus Tridenti, testibus. Honorabilis dominus
presbyter Blasius, et Iohanens fratres filii quondam Bartholomaei de
Lunardis de Comaio, uti haeredes magistri Aldrigeti textoris eorum
quondam fratris, hic Tridenti hiis proximis diebus defuncti, vendiderunt ser
Francisco Piperatae civi Tridenti, ut procuratori Fraternitatis Novae prope
Sanctam Mariam Maiorem de Tridento, unum affictum librarum duarum
bonae monetae de Marano, qui solvitur, et praestatur per Bartholomaeum
quondam Michaelis molinarii de Sardagna. Et hoc nominatim pretio
rainensium octo: de quibus duos ad mentem dicti Aldrigeti reliquerunt
praefatae Fraternitati iure Legati, et pro anima eiusdem Aldrigeti. Iohannes
Iacobus filius quondam egregii viri ser Iohannis de Gayfis notarii, publicus
imperiali auctoritate notarius, civis, et habitator Tridenti scripsit.
122. Anno 1544, indictione secunda, die lunae vigesimo octavo
ianuarii, in stuba domus habitationis domini Thomae Cazuffi. Praesentibus
314

magistro Hieronimo librario, magistro Bertolamaeo de Avanziis hospite ad
Signum duorum ensium, et magistro Simone Capeta testibus. Dominus
Franciscus Burlina civis Tridenti vendidit domino Ministro, et massario
Fraternitatis Novae de la Misericordia de Tridento unum affictum unius
plaustri vini, videlicet brentas sex vini buliti, nigri, boni etc., qui solvitur
sibi domino Francisco omni anno per Ioannem Turae de Lono districtus
Tridenti, super una petia terrae brolilivae unius plodii, vel circa, sita in
pertinentiis Loni, in loco dicto al Pin soto la Villa, apud gazium commune,
ac Blasium Vivorium Loni, pro rhenensibus sexginta, in ratione librarum
quinque pro quolibet rhenense, in auro, et moneta. Hannibal filius providi
viri domini Iacobi Fanzini publicus imperialis notarius, et civis Tridenti, ex
licentia concessa per magnificum dominum Ludovicum Frontonium de
Cento nobilem ferrariensem, Praetorem Tridenti, transcripsit ex protocollo
egregii quondam domini Silvestri Maziae olim notarii Tridenti.
123. Anno 1545, indictione tertia, die sabati 14 martii, Tridenti in
Contrata Sanctae Mariae Magdalenae, in stuba domus habitationis
infrascripti domini Francisci Sirenae. Praesentibus Valentino Bortoloto Vigi
de Meano, magistro Mathaeo muratore de Zentilinis de Sancto Vido Vallis
Camonicae muratore Tridenti, et Simone quondam Seraphini de Serafinis de
Gardulis Superioribus testibus. Dominus Franciscus Sirena uti Vicarius
Fraternitatis Novae, dominus Baptista de Blanchis uti Minister, et dominus
Sebastianus Berzachulus uti massarius, una cum domino Ioanne de
Iannonibus notario, uno ex consiliariis dictae Fraternitatis, mediante
refutatione facta per Ioannem quondam Leonardi Paurinfaint, investiverunt
Gasparem filium quondam Christophori de Gasparetis de Meano de una
petia terrae arativae, et vineatae, et partim buschivae unius plodii, et ultra,
sita in pertinentiis Gardularum Superiorum, in loco dicto sora la via, over
alli Nespolari. Item de uno prato, sito in monte pertinentiarum Gardularum
suprascriptarum, in loco dicto al Slif. Et hanc locationem, et investituram
fecerunt praedicti domini gubernatores, quia dictus conductor promisit omni
anno eis solvere, et praesentare libras sex, grossum unum, quatrinos duos
denariorum bonae monetae. Petrus filius domini Baptistae Castelli de
Trilaco civis, et habitator Tridenti, publicus apostolica, et imperiali
auctoritatibus notarius, ex auctoritate sibi data per magnificum dominum
Lazarum Foenutium olim Praetorem Tridenti, transcripsit ex protocollo
quondam domini Silvestri Maziae olim notarii Tridenti.
124. Anno 1559, die veneris 27 ianuarii, Tridenti in Contrata Oriolae, in
studio infrascripti domini Antonii. Praesentibus magistro Vigilio Vitali de
Tridento, ser Michaele quondam Antonii de Cimono, et Mathaeo quondam
315

Andreae Caldonatii de Cognolla testibus. Ser Christophorus quondam
Antonii Bonmassarii de villa Villae Montaneae supra Tridentum, vendidit
magnifico domino Antonio Thecino R.mi, et Ill.mi domini consiliario, et
infrascriptae Fraternitatis Ministro, et egregio domino Ioanni Iannono
notario, uni ex Consilio, tanquam rectoribus Fraternitatis Novae Sanctae
Mariae Misericordiae de Tridento, unum affictum perpetualem stariorum
duorum Frumenti, quem posuit, et constituit super una eius petia terrae
arativa quantitatis stariorum trium seminis, vel circa, posita in pertinentiis
suprascriptae villae Villae, in loco dicto alla Palù. Et hoc pretio rhenensium
duodecim in tot monetis argenti, quibus se franchitavit Bartholomaeus
Zapanus habitator Cavedeni. Pro venditore fideiussit Ioannes quondam ser
Antonii Pedroli de Cognola. Sebastianus Riccius notarius scripsit. Ioannes
Gulielmus Callavinus notarius, et civis Tridenti descripsit.
125. Anno 1561, die lunae 26 ianuarii, in Tridento, in Contrata... (sic) in
studio infrascripti magnifici domini Antonii. Praesentibus Bartholomaeo
filio.... de Bosentino, Antonio filio quondam Hieronymi Vallandri de
Cadeno, et magistro Bernardino filio magistri Iacobi de Putheo pictoris
testibus. Magister Antonius filius quondam Simonis sutoris Parolarius, et
habitator Tridenti, Fraternitati novae Sanctae Mariae de Tridento, vendidit
affictum stariorum octo, et unius tertii starii frumenti, qui solvi debet per
magistrum Hieronymum filium quondam Francisci Ferabò de Pranzio
habitatorem, et ferrarium Tridenti, pro sorte rhenensium quinquaginta
denariorum: quem idem Hieronymus assecuravit super una domo in
Contrata S. Mariae Maioris penes domum magnificae Communitatis,
mediante domo haeredum quondam Giroldi ferrarii de Tridento.
Bartholomaeus filius quondam domini Ioannis Baptistae de Nigris civis
Tridenti publicus imperiali auctoritate notarius, ex licentia sibi concessa per
magnificum dominum Lazarum Foenutium alias Praetorem Tridenti
transcripsit ex originali quondam egregii domini Donati Berettae alias
notarii Tridenti.
126. Anno 1604, indictione secunda, die mercurii septima mensis iulii,
Tridenti, in domo mei infrascripti notarii. Praesentibus magistro Iosepho de
Orlandis, et magistro Francisco Trentadoi, fabris lignariis Tridenti testibus.
Magister Aloisius Cenagus sutor Tridenti, tamquam massarius Fraternitatis
novae Sanctae Mariae Misericordiae Tridenti, accedente consensu magnifici
domini Dominici Bomartini Ministri, ac mei notarii Vicarii, per tactum
manus investivit magistrum Ioanninum filium quondam Laurentii Frizeriae
de Vezano, calceatorem Tridenti, de una petia terrae arativa, et vineata
plodiorum quatuor, vel circa, sita in pertinentiis Scalae, in loco dicto alla
316

Bolpha, quem pro utili dictus magister Ioanninus emit a magistro Ludovico
Carmelino. Et hanc locationem fecit pro annuo censu librarum duarum
bonae monetae. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis
Tridenti, publicus apostolica, et imperiali auctoritate, collegiatusque
Tridenti notarius scripsit.
127. Anno 1605, indictione tertia, die iovis quartadecima mensis aprilis,
Tridenti in domo mei notarii infrascripti. Praesentibus nobili, et excellente
doctore domino Alexandro Alberto, et magistro Hieronymo Todeschino
vegetario testibus. Magister Aloisius Cenagus sutor Tridenti, ac massarius
Fraternitatis novae Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
investivit dominum Gasparem Iordanum civem Tridenti, tamquam tutorem,
et curatorem Annae, et Catharinae filiarum quondam Ioannis de Gaifis de
Calavino, alias habitatoris in Burgo novo, de uno horto perticarum
quadraginta septem, vel circa, extra Portam Sanctae Crucis Tridenti, a mane
iura altaris Sancti Florentii, a meridie Thomam Ritium lapicidam, a sero
dominos Tellanos de Roboreto, et a septentrione viam communem, pro
annuo censu carentanorum quatuor bonae monetae. Barnabas Mantius
notarius publicus, et civis Tridenti scripsit.
128. Anno 1533, indictione sexta, die martis nono mensis decembris,
Tridenti in Contrata Schivabriga, in stuba infrascripti domini Francisci a
Sale. Praesentibus Georgio quondam domini Gasparis de Vigulo olim
notarii, et magistro Zaneto carpentario quondam magistri Christophari
muratoris de Lignago, ambobus civibus, et habitatoribus Tridenti, et Ioanne
Cestario quondam Georgii de Cestariis de Cognola testibus. Coram domino
Francisco a Sale Vicario, et domino Bernardino a Syrena uno ex consiliariis
Fraternitatis novae dictae de la Misericordia Sanctae Mariae Maioris de
Tridento, magister Andreas quondam ser Ioannis a Ferro barbitonsor, civis,
et habitator Tridenti, uti massarius praedictae Fraternitatis, per tactum
manus legitime investivit Ioannem quondam Iacobi Perazoli de Bosentino,
et Thomam eius fratrem, de uno prato unius plaustri foeni, vel circa, posito
in pertinentiis Bosentini, in loco ubi dicitur in Braga, apud Petrum
Bascheram, et Antonium Sotopredam, pro annuo censu medii rhenensis, seu
grossorum carentanorum triginta. Aldrigetus filius ser Antonii de
Gislimbertis de Trilaco, civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit.
129. Anno 1541, indictione decimaquarta, die martis octava mensis
martii, in civitate Tridenti, in Contrata Schivabrigae, in stuba domus
habitationis nobilis viri domini Francisci a Sale civis Tridenti. Praesentibus
317

nobili domino Hyeronimo filio praefati nobilis domini Francisci a Sale
Vicario in Avisio diocesis tridentinae, magistro Francisco filio magistri
Guielmi Zavatini habitatore Tridenti, Nicolao quondam Bartholamaei
Mosconi de villa Cadeni districtus, et diocesis Tridenti, et Petro filio
quondam Nardini de Flaveto (sic) iurisdictionis castri Tiurispergi (sic) 32
servitore praefati domini Vicarii testibus. Nobilis vir dominus Thomas filius
quondam egregii viri domini Stephani de Cazuffis civis Tridenti ex una.
Nobilis vir dominus Franciscius a Sale civis tridentinus uti Minister
Fraternitatis novae della Misericordia nuncupatae de Tridento, nec non
dominus Baptista de Blanchis bergomensis civis tridentinus uti Vicarius
dictae Fraternitatis, dominus Antonius Landus civis Tridenti uti consiliarius
dictae Fraternitatis, et magister Georgius a Capella uti massarius dictae
Fraternitatis, omnes suprascripti repraesenatntes personam dictae
Fraternitatis, et eiusdem gubernatores, ex altera, ac magister Christophorus
barbitonsor Tridenti consiliarius dictae Fraternitatis ex altera, devenerunt ad
infrascriptam permutationem inter se. Cazuffus tradidit, et permutavit dictae
Fraternitati unum affictum librarum quadragintaunius monetae maranensis,
qui solvitur per Victorem de Cosis de villa Covalli habitatorem in Gardulis
Inferioribus districtus Tridenti, super una petia terrae partim prativa, et
partim buschiva cum vitibus in ea, plodiorum vigintiduorum, vel circa,
posita in pertinentiis Gardulorum, in loco dicto el Pra del Boia, apud
Commune Tridenti, et dominos de Thono. Fraternitas vero tradidit, et
permutavit eidem Cazuffo, unam petiam terrae prativae plodiorum
duodenim, vel circa, positam in pertinentiis Gardulorum suprascriptorum, in
loco dicto a Ronchafort, apud illustres dominos de Thono, et nobiles de
Sottimpergeris de Tridento, ac haeredes quondam domini Simonis Pathoni
olim notarii, et civis Tridenti: et hoc pretio rhenensium centum in ratione
librarum quinque pro singulo rhenense. Item unum affictum stariorum sex
frumenti, qui solvitur per dominum Odoricum de Calapinis civem Tridenti,
vigore Legati alias facti per quondam dominum Thomam Calapinum patrem
eius dictae Fraternitati novae: et hoc pretio rhenensium vigintiquatuor in
ratione praedicta. Item unum affictum librarum decem monetae antedictae,
qui solvitur per praefactum (sic) dominum Thomam super una domo, et
modico horto contiguo, posita in villa Negrani de Paho, apud praefactum
dominum Thomam, Petrolongos de Villazano Pahi, et aquam, seu rugiam
inde labentem: et hoc pretio rhenensium quadraginta in ratione, de qua
supra. Insuper idem dominus Thomas casu quo praedicta petia terrae al Pra
del Boia esset destructa, et ruinata, supposuit,et obnoxiavit dictae
Fraternitati unam petiam terrae arativam, et vineatam plodiorum quinque,
32 *Faedo giurisdizione del castello di Königsberg.
318

vel circa, positam in pertinentiis Gardulorum suprascriptorum, in loco dicto
alla Gorga. Silevster filius quondam providi viri ser Petri de Mazolis civis,
et habitator Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
130. Anno 1559, indictione secunda, die mercurii 24 maii, Tridenti in
Contrata Oriolae, in studio domus domini Antonii Thecini Ministri
infrascriptae Fraternitatis. Praesentibus ser Iacobo quondam Bernardi de
Roncono dicto Bernardello marzario, et cive Tridenti, et Dominico
quondam... (sic) habitatore in Burgo Sanctae Crucis de Salodio ortolanno
testibus. Rectorers Fraternitatis novae titulo locationis perpetualis per
tactum manus investiverunt dominum Bartholomaeum Luterinum de
Stenico notarium, de quarta parte petiae terrae vel circa, arativae, et
vineatae, ac partim hortulivae, positae extra Portam Sanctae Crucis, in loco
sotto al Mentan, apud iura altaris Sancti Florentii, et Dominicum
Banalotum 33 , pro annuo affictu carentanorum quatuor. Sebastianus Riccius
notarius, et civis Tridenti scripsit. Ioannes Gulielmus Callavinus notarius, et
civis Tridenti descripsit.
131. Anno 1578, indictione sexta, die mercurii duodecimo mensis
februarii, Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus egregii
domini Nicolai Clusoli notarii, et civis Tridenti. Praesentibus domino
Matthaeo filio quondam domini Angeli Beltrami cive Tridenti, et magistro
Martino filio quondam Bernardi de Bernardellis de plebe Condini Vallis
Boni testibus. Magister Antonius filius quondam magistri Gratiadei de
Ferrariis de villa Villae Vallis Lagarinae, tridentinae dioecesis, tanquam
tutor filiorum quondam, et haeredum quondam magistri Ioannis de Ferrariis
fratris sui, in executione sententiae latae per magnificum dominum
Praetorem Tridenti, dedit, et in solutum tradididt, et partim cessit spectabili
domino Nicolao Clusolo notario, et civi Tridenti, Ministro Confraternitatis
novae Misericordiae, nobili domino Iosepho Blancho Vicario, magistro
Christano tinctori, magistro Paulo Ferabò, et magistro Melchiori Marazono
consiliariis, et domino Iacobo Montaneae massario Confraternitatis
praedictae, unam domum, sitam in civitate Tridenti, in Contrata S. Mariae
Maioris, apud excellentem physicum dominum Mapheum de Frachatinis
(sic) 34 , haeredes quondam magistri Hieronymi de Zenis, viam communem,
et Herculianum de Giroldis, pretio, et finito mercato rhenensium
trecentorum, et viginti septem, in ratione librarum quinque monetae de
Marano pro singulo rhenense, iuxta aestimationem factam per magistrum
33 In margine: Vide supra pag. 859, Pacco 10, n. 48.
34 In margine: Vide supra pag. 734, Pacco 7, n. 16.
319

Iosephum Gyrolam lapicidam a partibus electum. Antonius filius quondam
excellentis legum doctoris domini Pauli Thicini civis Tridenti, publicus
apostolica, et imperiali hauctoritatibus (sic) notarius scripsit.
132. Anno 1578, indictione sexta, die mercurii duodecima mensis
februarii, Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, in stuba domus spectabilis,
et egregii domini Nicolai Clusoli notarii, et civis Tridenti. Praesentibus
domino Mathaeo filio quondam domini Anzelli Beltrami civis Tridenti etc.
etc. ut num. praecedenti.
133. Anno 1522, indictione decima, die mercurii (sic) septima decima
mensis aprilis, in civitate Tridenti, in Contrata Plateae Communis, in domo
habitationis mei Antonii notarii infrascripti. Praesentibus Petro quondam
Lucae Banalet de Supramonte, Vigilio quondam Iordani de Supramonte,
Bertholamaeo quondam Gotardi Frason de Negrano testibus. Bernardinus
quondam Andreae Banal civis, et habitator Tridenti, vendidit discreto viro
Hieronymo quondam domini Odorici de Paho civi, et habitatori Tridenti,
tamquam massario Fraternitatis novae Misericordiae apud ecclesiam
Sanctae Mariae civitatis Tridenti, unum affictum perpetualem duorum
stariorum cum dimidio frumenti, qui solvitur, et solvi debet omni anno per
haeredes quondam Ioannis Vechlet de Supramonte, de, et super una pecia
terrae arativa, et vineata duorum stariorum seminis, vel circa, in pertinentiis
villae Supramontis, ubi dicitur in Campedel. Et hoc nominatim pro precio,
et finito mercato rainensium undecim in ratione librarum quinque bonae
monetae pro quolibet rainense. Antonius quondam egregii viri ser
Bartholamaei a Berlina civis, et habitator Tridenti, publicus imperiali
auctoritate notarius scripsit. Sed in principio erravit, legendumque vel die
iovis 17 aprilis, vel die mercurii 16 aprilis, attenta litera dominicali E.
134. Anno 1605, indictione tertia, die veneris 18 martii, Tridenti in
domo mei notarii infrascripti. Praesentibus magistro Iacobo de Andreis
sutore Tridenti, et ser Francisco Casotto habitatore Tridenti testibus.
Magister Aloysius Cenagus sutor Tridenti, ac massarius Fraternitatis
Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti, titulo, et nomine
renovationis locationis perpetualis semper renovandae in capite cuiuslibet
decimi noni anni, per tactum manus, investivit magistrum Leonardum filium
quondam ser Bernardini Garnigae calceatorem Tridenti, de una domo posita
in civitate Tridenti alla Portella, a mane, et meridie apud vias communes, a
sero ser baronum de Baronibus, et a septentrione magistrum Petrum
Ferrarium, pro annuo affictu, et censu carentanorum triginta trium bonae
monetae. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis, civis Tridenti,
320

publicus apostolica, et imperiali auctoritatibus collegiatusqeu Tridenti
notarius scripsit.
Anno 1605, indictione tertia, die iovis quartadecima mensis aprilis,
Tridenti, in domo mei notarii infrascripti. Praesentibus nobili, et excellente
doctore domino Alexandro Alberto, et magistro Hieronymo Todeschino
vegetario testibus. Magister Aloisius Cenagus sutor Tridenti, ac massarius
Fraternitatis novae Sanctae Mariae Misericordiae Orphanorum Tridenti,
titulo, et nomine renovationis locationis perpetualis investivit dominum
Gasparem Iordanum civem Tridenti, tamquam tutorem, et curatorem Annae,
et Catharinae filiarum quondam Ioannis de Gaifis de Calavino, alias
habitatoris in Burgo novo, de uno horto perticarum quadraginta septem, vel
circa, extra Portam Sanctae Crucis Tridenti, a mane iura altaris Sancti
Florentii, a meridie Thomam Ritium lapicidam, a sero dominos Tellanos de
Roboretto, et a septentrione viam communem, pro annuo affictu, et censu
carentanorum quatuor bonae monetae. Barnabas Mantius notarius publicus,
et civis Tridenti scripsit. Hoc scriptum iam fuerat supra num. 127.
135. Anno 1605, indictione tertia, die veneris 22 mensis aprilis, Tridenti
in domo mei notarii infrascripti. Praesentibus Valentino dell’Erla de Pinedo,
et Adamo de Segettis de Perzino Tridenti habitatoribus, testibus. Magister
Aloisius Cenagus sutor Tridenti, ac massarius Fraternitatis Sanctae Mariae
Misericordiae Orphanorum Tridenti, titulo, et nomine renovationis
locationis perpetualis investivit dominum Antonium filium quondam domini
Ioannis Michaelis Cavedeni, de una petia terrae arativae, et vineatae, ac
buschivae, ac prativae plodiorum quatuor, vel circa, ad corpus, sita in
pertinentiis Tridenti, in loco a Sancto Georgio dicto Zinevereda, a mane via
communis, a meridie dictus conductor, mediante alia terra, a sero dominus
Alexander Covella, et Ioannem Frizera, et a septentrione vai communis,
quae terra alias era quondam magistri Bernardi barbitonsoris de Arco, ac
haeredum quondam donnae Catharinae Perderzolae. Et hanc renovationem
fecit, quia dictus dominus Antonius promisit omni anno solvere carentanos
viginti quatuor bonae monetae nomine affictus, et census perpetui dictae rei
locatae. Barnabas Mantius filius quondam domini Achillis civis Tridenti,
publicus apostolica, et imperiali auctoritatiobus collegiatusque Tridenti
notarius scripsit.
136. Anno 1538, indictione undecima, die sabbati quinto ianuarii,
Tridenti, in Contrata Schivabrigae, in stuba domus infrascripti domini
Francisci a Sale. Praesentibus magistro Andrea sutore filio quondam
Bernardini Scarpioni, et magistro Blasio lapicida quondam Iacobi Stroli
Montis Magredi vicentino, ambobus civibus, et habitatoribus Tridenti, et
321

Donato quondam Andreae de Andreotis de Villazano testibus. Magister
Franciscus dictus Serico quondam ser Ioannis de Franchis de Bergamo civis,
et habitator Tridenti vendidit magistro Andreae barbitonsori filio quondam
ser Ioannis a Ferro civi, et habitatori Tridenti, uti massario Fraternitatis
Novae Sanctae Mariae de Tridento, dictae de la Misericordia, unam
cameram, in qua est aedificium dictum Filatorii, versus mane positam in
domo dicti magistri Francisci Tridenti, in Contrata Sancti Benedicti, apud
haeredes quondam Antonii de Moris, Sanctum barbitonsorem, et Petrum
Ropelle. Et hoc nominatim pretio renensium viginti in ratione librarum
quinque bonae monetae de Marano pro singulo renense. Aldrigetus filius ser
Antonii de Gislimbertis de Trilaco civis, et habitator Tridenti publicus
imperiali auctoritate notarius scripsit.
137. Anno 1532, indictione quinta, die martis vigesima secunda mensis
octobris, in civitate Tridenti, in Contrata Bellenzanorum, in stuba posteriori
versus sero existenti, domus habitationis domini Ioannis Antonii Hyeremia,
Pona. Praesentibus solerti iuvene domino Hyeremia filio praefati domini
Ioannis Antonii Pona: Baptista filio quondam Odorici Ognabeni: Iacobo
filio quondam Pelegrini, et Dominico filio quondam Omniboni, hiis
omnibus de villa Padergnoni plebis Calavini districtus Tridenti: omnibus
hiis testibus. Coram magnifico domino Ioanne Antonio Pona Ministro, et
rectore Fraternitatis Novae, dictae de la Misericordia, et magistro Andrea a
Ferro massario ipsius Fraternitatis: necnon coram providis, et egregiis viris
domino Francisco dicto Burlina, filio quondam magistri Benedicti medici de
Salodio, dicti de Rippa: magistro Christophoro Blaxino barberio, et magistro
Mathaeo Vitali fornario, et consiliario, ac Vice Vicario, omnibus Fratribus,
et consiliariis eiusdem Fraternitatis Novae S. Mariae, nuncupatae de la
Misericordia civitatis Tridenti, civibus, et habitatoribus Tridenti, unanimiter
congregatis, uti, et tamquam rectoribus, et gubernatoribus praenominatae
Fraternitatis, expositum, et narratum fuit, quum sit, quod de mense martii
proxime praeteriti huius praesentis anni, videlicet 1532, quidam Ioannes
filius quondam Dominici Marioti de villa Supramontis, per multos dies, et
menses infirmus stetit, et iacuit in lecto, in hospitali praenominatae
Fraternitatis Novae, ubi diligenter semper fuit gubernatus. Unde ipse
Ioannes infirmus demum suum condidit testamentum, ut constat in actis
egregii viri domini Alberthi Ricii notarii Tridenti: in quo quidem
testamento, ob beneficia per eundem Ioannem aegrotantem recepta, ipsam
Fraternitatem Novam suam universalem instituit haeredem pro eius anima.
Quae quidem haereditas, detractis detrahendis, ascendit ad summam, et
valorem rhenensium sexginta, et non ultra, in tribus petiis terrae positis in
pertinentiis Supramontis, ubi dicitur in Val, et a Castel Plan, et in Monte
322

Bondoni, ubi dicitur in Val Magna. De quibus petiis terrae praefati domini
gubernatores, et rectores dictae Fraternitatis novae Sanctae Mariae, titulo, et
nomine locationis perpetualis investiverunt Franciscum filium quondam
Omniboni de Mariotis de Supramonte, ac Ioannem eius fratrem, pro annuo
affictu librarum quinque bonae monetae de Marano, brentarum trium vini
bulliti, et starii unius frumenti sicci, et bene sasonati. Symon filius quondam
providi, et solertis viri domini Antonii a Berlina notarii, civis, et habitator
Tridenti, publicus imperiali auctoritate notarius scripsit.
Anno 1470, indictione tertia, die lunae tertio mensis septembris,
Tridenti in Contrata Belenzanorum, in apotheca domus habitationis
infrascripti magistri Antonii Peverada. Praesentibus ser Francisco quondam
ser Adelpreti, Leonardo fratre dicti Francisci quondam Adelpreti, ser Ioanne
Baptista folio nobilis viri domini Cristofori de Murlinis, magistro Antonio
cartulario quondam Iacobi de Grassis de Bononia, omnibus civibus, et
habitatoribus Tridenti testibus. Egregius iuvenis Ioannes Donatus quondam
magistri Bertarini de Verona, civis, et habitator Coloniae diocesis
veronensis, procurator, et procuratorio nomine Ioannis Mediae Ovetae civis
Tridenti, specialiter constitutus per ipsum Ioannem Mediae Ovetae ad
vendendum.
Hisce scriptis, dum essem in confessionali Sancti Micahelis monialium
Clarissarum extra muros Tridenti qua earum confessarius sextum
extraordinarius, tristissimum nuncium accepi die sabbati 15 septembris
1804, circa meridiem, cuius impulsu nulla interposita mora inde discessi, et
ad hunc S. Bernardini conventum redii, quia nobis indicta fuit festina
transmigratio. Igitur statim remisi Orphanotrophio monumenta eius omnia,
cellam praecipitanter evacuavi, et sequenti die 16 septembris circa meridiem
cum ceteris omnibus Fratribus eumdem conventum secundo cessi militibus
austriacis infirmis, qui occupatum tenuerunt illum usque ad vesperas diei
octavi novembris eiusdem anni, occupato prius dicto monasterio Sancti
Michaelis. Quia vero parefatus conventus S. Bernardini debuit purgari,
mundari, et restaurari, ego ad cellam, etsi ferme nudam, reversus sum
tantummodo die dominico 25 novembris. Moniales a dei 26 octobris sunt
omnes in conventu Lastano Patrum Carmelitarum discalceatorum, qui
quatuor tantum sunt, et manent in eiusdem conventus angulo, quamvis eis
ab initio indicta fuerit transmigratio. Fratres nostri fuerunt in dicto conventu
Lastano a die 16 septembris usque ad 18 octobris, sed non omnes, quia unus
abiit Medium Sancti Petri, unus Clesium, lector, et studiosi Roboretum, ego
F. Ioannes Chrysostomus de Avolano, cum pluribus aliis remansi in hoc
nostro valetudinario Sancti Bernardini. Pater Provincialis, eiusque
323

secretarius, fuerunt in dicto valetudinario, et in conventibus Lastano, ac
perginensi. Faxit Deus optimus Maximus, quod deinceps nobis quid simile
numquam accidat. Amen.
======================================================
Continuazione del P. Vincenzo Maria Keller da Cles
======================================================
P. Ioannes Chrysostomus decessit e vita die quinta martii 1806, relicto
hoc Archivio incompleto. Sub finem eiusdem anni ego F. Vincentius Maria
rogatus fui ab ill.mo domino Hieronimo Comiet Salvetti tridentino tamquam
Ministro Fraternitatis huius, seu Orphanotrophii, ut opus feliciter inceptum,
ac prosecutum complerem. Itaque Dei auxilio fretus die 2 ianuarii currentis
anni 1807 opus mihi imperito sat quidem arduum aggressus sum, ad laudem
Dei Optimi Maximi.
139. Anno 1585, indictione decimatertia, die 5 novembris Tridenti, in
Contrata S. Benedicti in salletta domus infrascripti domini Ministri,
praesentibus ibidem magistro Stephano quondam Bartholomaei Montani
sartore, et habitatore Tridenti, et Iacobo quondam Valentini Maineti de
Mozenigo plebis Civezzani, coram spectabili domino Nicolao Clusolo
notario, et cive Tridenti, uti Ministro Fraternitatis Novae S. Mariae della
Misericordia. Ibidem constitutus Bernardinus Olava de Salodio habitator
Tridenti scutellarius, nomine uxoris suae donae Thomeae investitus fuit a
dicto domino Ministro de una parte domus situatae in Contrata S. Benedicti
per se,et successores suos titolo et nomine locationis perpetualis semper
renovandae in capite cuiuslibet decimi noni anni, ita ut singulo anno in festo
sancti Michaelis, vel eius octava dare debeat et solvere libras quinque in
ratione carantanorum duodecim nomine affictus perpetui. Maximilianus
filius quondam Petri Andreae Matthioli notarius Tridenti scripsit.
140. Anno 1555, indictione decimatertia, die sabbati sextodecimo
mensis martii Tridenti, Bernardinus filius quondam Iachemeli de Iachemelis
de villa Vatarii districtus Tridenti, per se, et haeredes suos iure proprio et in
perpetuum pro libero, et francho allodio dedit, et vendidit spectabili domino
Ioanni Baptistae de Blanchis Ministro, domino Oliverio de Oliveriis et
domino Francisco Franceschino de Marano his duobus consiliariis
Fraternitatis s. Mariae, omnibus civibus, et habitatoribus Tridenti,
acceptantibus, unum affictum perpetualem stariorum sex frumenti boni,
quem affictum ipse venditor posuit et constituit super una eius petia terrae
arativae, quantitatis stariorum quatuor seminis posita in pertinentiis Vatarii
apud domos; hocque firmatum est pretio rhenensium triginta sex, in ratione
324

librarum quinque pro singulo, quod pretium habuit dictus venditor a dicto
Ministro in monetis argenti. Sebastianus de Riciis notarius tridentinus
scripsit.
141. Anno 1520, indictione tertia, die veneris 18 novembris Tridenti in
Contrata Bellenzanorum. Providus vir ser Leonardus filius quondam
Thomasii dicti Garniga, civis et habitator Tridenti pro libero et expedito
allodio dedit et vendidit nobili et magnifico viro domino Ioanni Antonio
Hieremia dicto Pona, rectori, et Ministro Fraternitatis S. Mariae, unum
affictum perpetualem librarum decem bonae monetae de Marano una cum
proprietate, et directo dominio ipsius affictus, qui consuetus est solvi eidem
ser Leonardo omni anno in festo sancti Michaelis, vel eius octava per
magistrum Ioannem Franciscum de Sallodio tinctorem, et habitatorem
Tridenti, de et super una domo, muris et lignaminibus edificata, iacente in
civitate Tridenti in Contrata Portae Pontis Athesis in conspectu puthei
publici eiusdem Contratae: rugia magna mediante. Et hoc stipulatum fuit
nominatim pro pretio rhenensium quadraginta in ratione librarum quinque
pro singulo, quod pretium idem venditor recepit ibidem constitutus in tantis
ducatis et scutis boni auri et iusti ponderis, et in modica quantitate monetae
argenti pro integra solutione pretii. Simon filius quondam domini Antonii a
Berlina notarius scripsit.
142. Anno 1533, indictione sexta, die veneris 29 augusti Tridenti in
Contrata Schivabrige in stuba domus habitationis domini Francisci a Sale.
Ibidem constitutus Ioannes Antonius quondam Antonii Ripolini civis et
habitator Tridenti dedit, et vendidit, ac partem permutavit magistro Andreae
barbitonsori quondam Ioannis a Ferro de Trilacu civi, et habitatori Tridenti,
uti massario Fraternitatis S. Mariae ibidem praesenti, et ementi unum
affictum librarum decem bonae monetae de Marano, qui affictus positus est
super una domo existente Tridenti in Contrata Portellae. Solvitur autem
omni anno in festo sancti Michaelis, vel eius octava per Blasium sutorem
habitatorem Tridenti, et hoc nominatim pro uno alio affictu librarum trium
maranensium, qui solvitur per haeredes quondam Zanellae de Bassis de
Vatario, estque positus super una domo, et broilo seu horto in villa Vatarii,
pro pretio rhenensium vigintiocto in ratione librarum quinque pro singulo,
nomine additionis pretii, quorum rhenensium 28 dictus Ioannes Antonius
ibidem habuit et recepit in promptis rhenenses decem a dicto massario
praesenti; item quia dictus Ioannes Antonius tenebatur dictae Fraternitati
rhenenses quinque occasione Legati facti per quondam patrem dicti Ioannis
Antonii, qui compensati fuerunt in dicto pretio reliquorum, videlicet
rhenenses tresdecim solemniter confessus fuit dictus Ioannes Antonius se
325

ecepisse a dicto massario praesenti, et hanc confessionem acceptanti etc.
Scripsit Aldrigetus filius ser Antonii de Gislimbertis de Trilacu notarius,
civis et habitator Tridenti.
143. Anno 1470, indictione tertia, die lunae tertio mensis septembris in
Contrata Belenzanorum in apotheca domus habitationis magistri Antonii
Piperatae, paresentibus etc. Ibique egregius iuvenis Ioannes Donatus
quondam magistri Bertarini de Verona civis, et habitator Coloniae
procurator, et procuratorio nomine Ioannis Mediae Ovetae civis Tridenti
specialiter constitutus per ipsum Ioannem Mediae Ovetae ad vendendum
etc., refutavit, et resignavit in manibus magistri Antonii Pevereda fabri civis,
et habitatoris Tridenti praevio nomine Fraternitatis novae S. Mariae de
Tridento, praesenti, et acceptanti omne ius suum, utile dominium et
melioramentum, quod habet in una clausura 35 seu petia terrae clausurivae,
vineatae cum filariis, iacente in pertinentiis Tridenti extra Portam S. Crucis
in loco ubi dicitur A man trium plodiorum unius quarti, de qua clausura
solvitur omni anno librae quatuor denariorum bonae monetae de Marano
dictae Fraternitati S. Mariae, sive eius procuratoribus, et hoc pro pretio
finito ducatorum septuaginta duorum boni auri, et iusti ponderis, quod
pretium idem ser Ioannes Donatus in praesentia testium in promptis et
numeratis pecuniis recepit tempore huius contractus, renuntians omne ius
suum, quod habet in suprascripta petia terrae, titulo et nomine locationis, et
conductionis in perpetuum renovandae in fine cuiuslibet decimi noni anni,
in hac et eadem forma. Promisitque dominus conductor praedictus per se et
suos haeredes solemni stipulatione solvere, numerare, et praesentare eidem
locatori dicto nomine et successoribus suis omni anno in festo sancti
Michaelis, vel infra eius octavam libras quatuor denariorum bonae monetae
de Marano pro affictu. Gratiadeus Galetus filius quondam providi viri ser
Nicolai Galeti notarius civis et habitator Tridenti scripsit.
144. Anno 1537, indictione decima, die sabati vigesimo octavo mensis
ianuarii Tridenti in Contrata Burgi novi in stuba domus infrascripti domini
Baptistae Testilg. ibique constitutus nobilis, et magnificus dominus Baptista
Pratus dominus Segunzani dedit, et donavit titulo merae liberae et
irrevocabilis donationis inter vivos, egregio domino Francisco a Sale de
Tridento Ministro, et eo nomine Fraternitatis novae dictae della
Misericordia de Tridento, et magistro Ioanni Andreae a Ferro barbitonsori,
et massario dictae Fraternitatis infrascriptos affictus: videlicet unum
35
*In margine: Hac clausura investitus fuit ser Fridericus de Paho sic potente dictus Ioannes
Donatus.
326

affictum stariorum trium frumenti ad mensuram Tridenti, qui solvitur omni
anno per Urbanum de Montagnaga Pinedi; item unum alium affictum
stariorum duorum siliginis ad mensuram praedictam, qui solvitur per
eumdem Urbanum; item unum alium affictum stariorum quatuor frumenti,
et duorum siliginis,et librarum quatuor maranensium, et carentanorum
trium qui solvitur per Franciscum Redolphe de Phornace; item unum
affictum stariorum quatuor frumenti, qui solvitur per Franciscum Luthi de
Phantheo Pahi; item unum affictum librarum quatuor bonae monetae qui
solvitur per haeredes quondam Antonii Michaelis de Garzano plebis
Civezzani; item unum affictum carentanorum decem et octo, qui solvitur per
Iorium Michaelis Montagnagae praedictae; item unum affictum unius
plaustri vini bulliti, qui solvitur per Petrum Fraschetam de Cadeno. Et hanc
donationem fecit dictus dominus Baptista praedictae Fraternitati, quia e
converso paredictus Minister, et massarius nominibus quibus supra
absolverunt, et liberarunt dominum Baptistam donatorem pro se, et
haeredibus suis cuiusdam affictus perpetualis, qui omni anno solvi
consuetus erat per ipsum dominum Baptistam, et positus est de, et super
insula (sic) empta ab egregio domino Rocho Gelpho cive Tridenti sita in
pertinentiis Tridenti in loco dicto All’Ischia infra suos confines. Item quia
dicta Fraternitas teneatur, et obligata sit semper duartura ipsa Fraternitate
omni anno perpetualiter in calendis februarii celebrare facere unum
anniversarium Missarum duodecim, videlicet undecim submissa voce, et
alterius in cantu pro anima ipsius domini donatoris,et suorum defunctorum.
Franciscus filius ser Bertoldi de Covellis de Vineis Comitatus Archi civis, et
habitator Tridenti scripsit. Romulus filius quondam domini Francisci
superiois Covellae notarius civis , et habitator Tridenti descripsit.
145. Continetur idem testamentum, quod n. 43 exposui exaratum eodem
die, mense, et anno.
146. Anno 1532 36 , indictione quinta, die martis 22 octobris, in civitate
Tridenti, in Contrata Belenzanorum, in stuba domus habitationis domini
Ioannis Antonii Hyeremia, Pona. Ibidem coram magnifico domino Ioanne
Antonio Pona Ministro Fraternitatis S. Mariae, et magistro Andrea a Fero
massario, ibi expositum fuit, quod cum quidam Ioannes filius quondam
Dominici Mariotti de villa Supramontis per multos dies, et menses stetit
infirmus, et iacuit in lecto in hospitali praenominatae Fratrnitatis novae, ubi
diligenter fuit gubernatus, unde ipse Ioannes infirmus demum suum condidit
testamentum, ut constat in actis domini Alberti Rizzi notarii Tridenti, in quo
36 *Stesso documento del Pacco 12, n. 137, ma con trascrizione un pò variata..
327

quidam testamento ob beneficia recepta, ipsam Fraternitatem suam
universalem instituit haeredem, pro eius anima, in qua haereditate per
dominos gubernatores eiusdem Fraternitatis compertum est, quod detracta
primo legitima ad quamdam Dominicam sororem ipsius Ioannis pertinentem
quae est in summa rhenensium 30 librarum quatuor, et carentanorum sex,
nec non deductis Legatis in dicto eius testamento relictis, ac detracto medio
stario fabarum, et medio frumenti in totum, quod annuatim solvitur pro
quadam caritate, quae annuatim per Communitatem villae Supra Montis.
Omnibus his deductis ex haereditate ipsius defuncti reperta fuerunt tantum
infrascripta bona, quae sint libera, et expedita ipsius Fratrnitatis, quae
ascendunt ad valorem rhenensium sexginta, et non ultra, et hoc iuxta
aestimationem factam etc. Et primo reperta fuit in bonis defuncti Ioannis
una petia terrae aratoriae,et vineatae, unius plodii vel circa, posita in
pertinentiis Supra Montis, in loco ubi dicitur in Val, quae aestimata fuit in
rhenensibus 30. Item una petia terrae aratoriae unius plodii, vel circa, posita
in pertinentiis Supra Montis in loco ubi dicitur A Castel plan, de qua
solvitur affictus unius starii frumenti ser Paulo Gislimberto notario de
Trilaco, qui affictus potest redimi, et franchitari, et quae petia terrae fuit
aestimata in rhenensibus 20. Item una petia terrae prativae duorum... (sic)
posita in Monte Bondoni in loco, ubi dicitur in Val magna, quae aestimata
est in rhenensibus 12, sed amore Dei fuit sibi remissa solum in rhenensibus
10, de quibus locis Franciscus filius quondam Omniboni Mariotti de Supra
Monte uti tutor Antonii, et Dominicae fratris, et sororis praedicti Ioannis
testatoris, supplicavit coram Ministro, et aliis consiliariis praefatae
Fraternitatis, quatenus dignentur velle ipsum Franciscum ibidem praesentem
investire per se vice, et nomine Ioannis eius fratris, licet absentis, et pro
eorum haeredibus, offerendo se suis propriis sumptibus velle solvere, et
adimplaere omnia pacta in testamento praefati Ioannis relicta, necnon
legitimam ad praedictam sororem Ioannis. Item offerendo solvere affictum
praedicti medii starii fabarum, et frumenti per caritatem communi villae
Supra Montis, quibus auditis gubernatores Fraternitatis titulo, et nomine
locationis, et conductionis perpetualis semper renovandae in capite
cuiuslibet decimi noni anni investiverunt praefatum Franciscum Mariottum
per se, vice, et nomine Ioannis fratris sui, qui dicto nomine promisit, et
convenit praefatis dominis locatoribus solvere, et praesentare omni anno
perpetualiter in festo sancti Michaelis, vel infra eius octavam, primo libras
quinque bonae monetae de Marano. Item brentas tres vini bulliti, boni, et
sufficientis, et starium unum frumenti boni, et sufficientis, sicci, et bene
sasonati nomine affictus, et census perpetui dictarum rerum locatarum.
Insuper hoc pactum extitit inter praefatos contrahentes, actu, et in ipsa
locatione, videlicet quod dicti conductores in termino annorum duodecim
328

proxime futurorum numerabunt, et praesentabunt in duobus terminis dictis
dominis locatoribus rhenenses triginta in ratione librarum quinque pro
singulo, videlicet quod pro primo termino dicti conductores tenentur primo
redimere, et franchitare praefatum affictum librarum quinque et unius starii
frumenti; item quod quandocumque dicti conductores aut eorum haeredes
dabunt, et numerabunt dominis locatoribus alios triginta rhenenses, quod
dicti domini locatores tenentur recipere dictos denarios, et eosdem
conductores, et haeredes, ac petias terrae, et eorum bona liberare, ac
franchitare a solutione, et praesentatione ipsius affictus trium brentarum vini
bulliti; item quod quandocumque in termino indicto annorum duodecim
proxime futurorum dicti conductores aut eorum haeredes numearbunt
locatoribus rhenenses sexginta, in una vice, quod dicti domini locatores
teneantur recipere dictos rhenenses, et eosdem conductores, aut eorum
haeredes una cum praefatis bonis absolvere, liberare, et franchitare tenentur
a solutione, et praesentatione ipsorum affictuum librarum 5, denariorum, et
unius starii frumenti, ac trium brentarum vini; cum hoc pacto addito, quod
quandocumque in termino annorum sex proximeuturorum praedictus
Antonius adultus frater praefati Ioannis defuncti, vellet in se habere
praedicta bona locata, habeat terminum dictorum annorum sex ad
deliberandum utrum vellit ea in se recipere cum affictibus, et pactis, ut
supra; quod si voluerit habere, quod salvis melioramentis per praedictos
conductores factis, quod iidem conductores teneantur restituere, vel relaxare
dicta bona eidem Antonio. Simon filius domini Antonii a Berlina notarius
scripsit.
Pacco segnato num. 13.
1. Hic continetur assignatio facta a clarissimo domino Iuris Utriusque
doctore Maiolino Bisaccione Praetore tridentino in curatorem Antonii filii
quodnam Bartholomaei de Odoricis de Sardanea minoris in persona eius
avunculi Ioannis Mariae Bartholi Surbarii anno 1618, 18 aprilis.
Nescio quomodo hoc documentum irrepserit in istud archivum, cum
nullam relationem habeat ad Orphanotrophium.
2. Continetur venditio unius affictus perpetualis franchitabilis stariorum
duodecim frumenti facta ab Odorico, filio Simonis de Dorigatis de Brusino
Cavedeni nomine patris sui Simonis domino Petro Dicho mercatori Tridenti,
qui affictus positus est super una eius petia terrae arrativae stariorum trium
seminis iacente in pertinentiis villae Brusini in loco dicto la Pozatta; item
super alia petia terrae arrativae stariorum duorum seminis posita in dictis
329

pertinentiis in loco dicto in Albori, et hanc constitutionem affictus fecit
dictus venditor pretio rhenensium 72 ad libras 4½ pro singulo, promittens
dictus venditor omni anno praesentare ipsi emptori dictum affictum in festo
sancti Michaelis, vel infra eius octavam. Antonius Corazinus civis Tridenti
notarius scripsit anno 1624, die 27 iunii, Tridenti.
3. Praedictus Simon Dorigati constituit praefatum Dorigum eius filium
eius procuratorem ad constituendum dictum affictum.
4. Continetur testamentum dominae Dominicae filiae quondam domini
Thomae de Riciis civis Tridenti, ac uxoris domini Ioannis Mariae Bartholi
civis Tridenti in quo praeter alia reliquit pro salute animae suae puellis
orphanis, quae in domo Misericordiae huius civitatis degunt, rhenenses 25
earum usibus impendendos cum onere quod quaelibet earum recitet sacrum
Rosarium semel tantum. Ita constituit anno 1642, die 8 septembris, Scripsit
Seabstianus Sicilianus notarius Tridenti.
Nota. Praefata Dominica reliquit pro fabrica conventus Patrum
Reformatorum S. Bernardini rhenenses quindecim.
In hoc numero 13, seu Pacco reperta fuerunt ultra 30 instrumenta
rogata, quae quia nihil continent eorum, quae pertinent ad
Orphanotrophium, consulto omissa hic sunt.
5. Nell’anno 1702, indizione decima, li dieci di luglio in Trento nella
Contrata longa, e studio della Casa Sizza. Nel qual luogo costituito il molto
illustre e clarissimo delle leggi dottore Gio. Giacomo Sizzo di Trento come
Ministro della veneranda Confraternita delle Orfane di Trento a nome di
questa per titolo di locazione temporale duratura per anni cinque prossimi
venturi da principiarsi da S. Michele ha trasferito a Giacomo Antonio
Guidetti garbaro in Trento questa locazione, ricevendo una casa di muri
murata, di legnami edificata, di coppi coperta, con bottega, e garberia di là
da detta casa, che fu del quondam sig. Gio. Maria Bartoli, perché
all’incontro detto conduttore Guidetti s’obbliga di pagare ogni anno come
affitto ragnesi ottanta cinque, ed un galleta d’olio, ovvero il valore di quella
in contanti da pagarli ogni anno la metà a s. Giovanni, e l’altra metà a s.
Michele. Francesco Trenti Turcato notaio di Trento scrisse.
6. Anno 1663, die prima martii dominus Ioannes Maria filius quondam
domini Nicolai Bartoli de Valle Leudri mercator, et civis Tridenti suum
condidit testamentum, in quo reliquit venerandae Confraternitati
Beatissimae Virginis Mariae a Misericordia Orphanarum Tridenti rhenenses
octingentos semel tantum cum onere, quod eiusdem Confraternitatis
330

massarii, qui pro tempore fuerint, celebrari curent in perpetuo, et saeculo
durante singula hebdomada Missas duas submissa voce, et in fine cuiuslibet
anni in perpetuo saeculo durante Missam unam cum cantu. Iacobus
Antonius Sicilianus scripsit.
In hoc eodem testamento idem Ioannes Maria Bartoli in omnibus suis
bonis praeter illa quae titulo Legatorum seu donationum assignata sunt,
exceptisque eis, quae dominae Mariae filiae quondam magnifici Bellini de
Bellinis uxori suae reliquit suos universales haeredes instituit, et voluit esse
Nicolaum, et Bartholomaeum fratres filios quondam magnifici Bernardini
de Silvestris olim nuncupati Bartholi aequaliter, et aequis portionibus
dummodo tamen de bene gerant, et quiete, et christiane vivant, expresse
vetans dictis haeredibus quamcumque alienationem, venditionem,
distractionem, permutationem, seu contractum, aut distractum, quempiam,
quorumcumque bonorum, affictuum, iurium, et actionum tam mobilium,
quam stabilium ad haereditatem suam spectantium, de quibus sub
quocumque praetextu nullatenus respectu proprietatis eorumdem bonorum
disponere possint, nisi in casu alicuius gravis necessitatis pro tali
cognoscendae per dominos Ministrum, et consiliarios venerandae
Confraternitatis Orphanorum, quibus ad hunc effectum omnimodam
iurisdictionem, et facultatem tribuit; et casu quo unus, vel alter dictorum
haeredum, vel etiam ambo decederent quandocumque sine filiis legittimis,
et naturalibus, tunc eidem vel eisdem substituit supradictam venerandam
Confraternitatem Orphanarum, adeo quod si unus tantummodo sine filiis
decederet in ipsius hareditariam portionem, si vero ambo sine filiis
decederent in totam suae haereditatis massam succedat eadem
Confraternitas, quem etiam substitutionis casum dari idem testator voluit in
casu quo unus vel alter haeredum se bene non gereret, nec christiane viveret,
vel etiam in casu, quo iidem haeredes, vel alter eorum praemissae suae
prohibitioni eisdem factae distrahendi, alienandi, vel permutandi de
haereditate contravenirent, vel contraveniret. Unde triplici in casu a
praedicta haereditate privantur, 1. si sine filiis legittimis, et naturalibus
decedant; 2. Si christiane non vivant; 3. Si distrahant, permutent, et alienent
bona, et in his casibus substituit veneranda Confraternitas Orphanorum.
Haec excerpsi ex exempalri authentico testamenti superius indicati facto
per Marium Alexandrum Sizzo notarium Tridenti.
7. Qui si contiene la convenzione seguita nell’anno 1701, li 11 di
dicembre fra la veneranda Confraternita delle Orfane, ed il sig.
Bartolommeo Silvestri erede Bartoli, per cui furono posti in sequestro dalla
detta Confraternita i mobili, che si trova avere il predetto erede,come si
assunse l’amministrazione di tutti gli altri beni a patto di provvedere il
331

predetto Silvestri erede di vitto e vestito ecc. presso il sig. Domenico
Cimonati di Trento. Fu scritta da Francesco Trent Turcato notaio di Trento.
In questo pacchetto si trovano insieme legata la carta di testamento,
convenzione, ed d’inventario dell’eredità Bartoli.
8. In virtù di un’altra convenzione seguita nell’anno 1702, 10 luglio il
predetto sig. Bartolo Silvestri fu trasportato in casa del magnifico sig.
Giacomo Antonio Guidetti garbaro di Trento colla stessa condizione, e patti
di sopra.
Ciò che ulteriormente rimane nel medesimo tredicesimo pacco altro non
è, che diverse carte istrumentali contenute in tre cassette appartenenti alla
famiglia del quondam sig, Gio. Maria Bartoli di Trento.
Pacco num. 14.
Nel pacco 14 si contengono i seguenti capi:
1. Un libro di conti, nel di cui principio si contengono delle sante
Messe, ed anniversari, che devono annualmente celebrarsi pei benefattori
della Confraternita.
2. Un altro detto, che contiene il catalogo dei confratelli.
3. Un detto, che comprende il catalogo delle consorelle.
4. Un altro detto.
5-6. Due libri contenenti i cataloghi de’ confratelli, e delle consorelle.
Pacco num. 15.
1. Sententia lata Tridenti die 2 iunii anno 1670, a ill.mo domino iudice
Ioanne Baptista Gentilotto in favorem Confraternitatis Orphanarum
Tridenti, contra dominam Ioannam viduam de Ferrariis et dominum
Franciscum eiusdem filium super quadam petia terrae prativa, existente in
pertinentiis Fornacis, in loco dicto in Val pro pignore valatae, et elevatae
occasione incursorum praedictae Confraternitatis debitorum de summa
rhenensium 102, librarum 4, carentanorum 4, in qua sententia dicta petia
terrae in pignus elevata data fuit insoluta nobili domino Bartholomaeo
Basilicae massario eiusdem Confraternitatis in executionem petitorum
incursorum cum solito beneficio legali. Sequitur instrumentum dationis in
solutum factae rogatum per dominum Franciscum Bernardellum notarius
Tridenti, eodem anno, et die, quo supra.
332

Sequitur inductio possessionis prati facta per Hieronymum Brusarotum
officialem Curiae Tridenti domino Bartholomaeo Basilicae massario an.
1670, die 3 iunii. Idem Franciscus Bernardellus scripsit.
2. Sententia lata Tridenti anno 1670, 18 aprilis ab ill.mis dominis
Bernardino Basseto, ac Ioanne Pompeato iudicibus subhastationum
occasione domus, ac fundorum pro pignore elevatorum in praeiudicium
haeredum quondam Ioannis de Blasiis sive eius uxoris, in qua sententia
iussum est satisfieri venerabili Confraternitati Orphanarum Tridenti pro
capitali affictus rhenensium 60, ac pro incursis ascendentibus ad summam
librarum 250, iuxta extractum de libro Confraternitatis, de quo affictu
apparet tum ex instrumentis, tum ex aliis productis. Pars Orphanarum
acceptavit dictam sententiam in favorabilibus et ad normam illius instat
instruemntum dationis in solutum sibi fieri.
Eodem vero anno die decima nona aprilis rogatum fuit instrumentum
dationis in solutum factae per dominos iudices subhastationum Tridenti
venerabili Confraternitati, in praeiuditium haeredum quondam Ioannis de
Blasiis, loci, domus, hortorum, et buschi iacentium in villa Loni, loco dicto
Sora la Fontanella. Ioannes Franciscus Bernardellus scripsit.
Die autem 21 aprilis eiusdem anni sequuta est inductio possessionis
domus, hortorum, ac buschi. Idem Bernardellus scripsit.
3. Libro contenente le azioni, e stabilimenti fatti dai signori reggenti
della veneranda Confraternita delle Orfane di Trento.
4. Anno 1537 dominus Dominicus Travaionus filius quondam
Cristophori Travaia brixiensis, civis, et habitator Tridenti, testamentum
suum condidit, rogatum per dominum Cristophorum Vaytelinum notarium
Tridenti, in quo plura reliquit Legata sanctae Domui Dei, uti apparet in
testamento cum onere, quod dicta Domus Dei perpetualiter quolibet anno
teneatur facere unam charitatem panis frumenti de stariis quinquaginta
frumenti, faciendo panes de unciis octo singulos, et non minus, qui
erogentur omnibus pro dicta eleemosima concurrentibus, et ulterius, quod
massarius venerabilis Domus Dei die sequenti, quo praedicta charitas erit
facta, teneatur facere celebrari unum anniversarium cum sexdecim
sacerdotibus in ecclesia S. Mariae. Caeterum, ut ad effectum praemissa duo
onera celebrationis anniversarii, et charitatis perpetuo, et inviolabiliter
possint observari, prohibuit idem testator relicta bona, et affictus quovis
modo vendi, aut quoquo pacto alienari possint, sed perpetuo remaneant in
ipsa Domo Dei cum onere tamen praedicta exequendi, et adimplendi, nisi
affictalini aliqui ex praedictis bonis vigore alicuis pacti se affrancaverint, et
333

eo casu voluit haeredes suos gravatos ad supplendum pro affrancatis, et eo
casu, quo continget per Ministros et gubernatores dictae Domus cessari, et
praemissa non fieri quolibet anno ex tunc eadem legata ipsi Domui Dei
ademit, et adimit, et adempta ipse voluit, quae eo casu adempta iussit
immediate debere devenire in Fraternitatem novam S. Mariae cum omnibus
praedictis semper ut supra adimplendis, et non aliter, cum onere
satisfaciendi oneribus praedictis.
NB. Da una lettera dei governatori della Fradaglia apparisce, che la
carità del pane ingiunta nel sopramentovato testamento non si adempì pel
corso d’anni 25, cioè dal 1562 sino al 1587, perciò pensano di detti
governatori, che la Casa di Dio debba essere caduta dai Legati, e questi
debbansi applicare alla Fradaglia insieme con tutti i frutti ritenuti dal 1562,
fino al 1587. La lettera è diretta come si rileva dal principio alli reverendi
nobili, e magnifici signori colendissimi,ma mancando la specifica direzione
non si può ricavar altro, certamente doveano esser persone di autorità,
perché si supplicano di una opportuna, e giusta deliberazione. Nel fine
d’essa lettera sta scritto: R.di, ac nobiles domini de Congregatione remittunt
supplicantes ad reverendum dominum Vicarium, qui pro officio suo
mediante iustitia provideat. Sigantum 16 februarii 1587. Nicolaus Clusolus
cancellarius de mandato.
Io non trovo però nel convoglio di queste carte alcuna formale
decisione.
5. Processus in causa Paisana, et Thina, extraneus ab archivo isto.
6. Anno 1667 secunda septembris publicata, et lata fuit sequens
sententia ab ill.mo domino Carolo Spadatio Praetore Tridenti: sententiando
declaramus stantibus actis, prout sunt, et alias edocto, massarios dictae
societatis Orphanarum, ac Sanctae Mariae Maioris conclusum, et
Terranovam a petitis absolvimus, salvo eisdem venerabilibus locis rectius
agendi eo melius eorum personam legitimandi in alio iuditio.
NB. Il sig. Vigilio medico Gaudenti doveva alla Confraternita delle
Orfane ragnesi 246 in circa d’affitti incorsi che doveva per tutto S. Michele
1666 per il capitale di ragnesi 300, a qual suo dovere egli non adempì.
Accadde poi, che il fondo, su cui era fondato il capitale fu diviso tra esso
sig, Vigilio, e sig. Ricardo suo fratello, e consegnato all’uno l’aggravio di
pagare l’affitto, che dovea pagare l’altro, quindi è, che avendo il nobile sig.
Ricardo alienata la sua parte di fondo a maestro Antonio Terranova peltraro
con consegnarli a pagare un capital affitto ed incorsi al sig. Andrea Martini
come massaro della chiesa parochiale di s. Maria Maggiore, e scoprendosi,
che questo fondo acquistato dal detto Antonio e quel proprio ch’è obligato
334

alle Orfanelle, fu intimato al suddetto Terranova dal massaro della
Confraternita, che dovendo sborsar danaro, non lo abbia a dar ad altri, che
ad esso massaro, sì per essergli detto fondo obligato, sì per esser anteriore
nel credito a S. Maria; quindi in una lettera supplicò il vescovo e principe
cardinale Emmanuele Madruzzo a voler commettere al sig. Pretore di venire
ad una decisione.
Fu poi trattata dopo la publicata sentenza la causa ulteriormente, non si
trova però qual esito abbia avuto.
7. Causa inter Petrum de Fant de Trilacu, et dominum Matthaeum
Riccium uti massarium Confraternitatis Orphanarum Tridenti acta.
Pietro de Fant possedeva un fondo arativo, e vignato nelle pertinenze di
Terlago detto al Ciré sopra il qual luogo è fondato un censo del capital di
ragnesi 12 a favore della suddetta Confraternita, ed il detto de Fant cedette il
fondo col anzidetto aggravio di pagarsi detto affitto. Clarissimus dominus
Praetor visis actis condemnavit Petrum de Fant ad solvendum petitos
decursos.
Petrus de Fant audita instantia domini Matthaei Ricci massarii sponte
renuntiavit dicto domino massario tam pro sorte quam decurso interesse, ac
expensis affictus petiti fundum dicto censui obnoxium, qui est sufficiens, ut
patet ex instrumento suae acquisitionis ibidem producto, instando se ab
ulteriori praestatione absolvi, et liberari.
Dominus massarius renuntiationem a dicto Petro factam acceptavit,
salvo iure consequendi decursos super aliis eiusdem Petri bonis, quatenus
fundus non esset sufficiens, instando praemissam renuntiationem decreto
suae clarissimae Dominationis confirmari omni meliori modo.
Clarissimus dominus Praetor admisit praedita, et praemissam
renuntiationem per Petrum de Fant factam approbavit, et praesenti decreto
confirmavit, salvo quocumque iure venerabili Domui Dei, si quod competit.
NB. Nobilis dominus Franciscus Trentinus interveniens pro venerabili
Domo Dei eo nomine dixit se habere ius super dicto fundo pro affictu,
instando sibi reservari quodcumque ius competens, et admitti ad dictam
renuntiationem pro concurrenti quantitate.
Petrus de Fant audita petitione, et praetensione venerabilis Domus Dei
pro quocumque eius interesse, si quod competit, inhaesit dictae
renuntiationi. Acta haec fuerunt Tridenti anno 1649, die 4 augusti.
Pacco num. 16.
1. In questo pacco si contengono diverse carte riposte in una cassetta
appartenenti alla Famiglia Steffani di Trento. Vi si trova pochissimo, e quasi
335

nulla di rimarcabile ed allo scopo presente, essendo per lo più carte, e libri
di conti, e di amministrazioni per al famiglia de’ Conti di Castel Barco.
Da un istrumento scritto nell’anno nell’anno 1738 li 7 marzo, che
contiene un’imprestito di ragnesi 200 fatto dal sig. Gio. Pietro Usbaldo de
Negri massaro della Confraternita delle Orfane al rev.do sig. don Giuseppe
quondam Cristoforo de’ Steffani cittadino di Trento, coll’obbligazione di
restituire nel decorso di anni due il capitale coll’interesse del cinque per
cento, da questo istrumento, dissi, si rileva, che l’eredità del sig. don
Giuseppe de Steffani è pervenuta a detto Luogo Pio, poiché in questa
medesima carta si leggono fuor di sito queste parole: È stato compensato
colle eredità del sig. debitore pervenuta a questo pio Luogo.- Io non ritrovo
di ciò altra memoria.
2. Anno 1677, 24 martii, Christophorus de Steffanis se franchitavit ab
affictu rhenensium centum, quem solvere tenebatur venerabili ecclesiae S.
Mariae Maioris Tridenti, solvendo, et dando dictos rhenenses centum de
capitali cum incursis hucusque maturatis ill.mo, et clarissimo domino Petro
Mancio dictae ecclesiae massario. Ludovicus Travaionus notarius scripsit.
3. Anno 1696, 28 februarii magnifcius dominus Christophorus filius
quondam Thomae de Steffanis de Cortesano investitus fuit ab admodum
rev.dis Patribus s. Francisci extra moenia Tridenti de una petia terrae
arativa, et vineata quantitatis unius starii seminis existente in pertinentiis
Cortesani loco dicto in Panigal plebis Meani, cum pacto praesentandi omni
anno eidem conventui quartas quinque frumenti. Carolus Travaionus
notarius scrispit.
4. Nell’anno 1738, li 13 di settembre: Il magnifico Giovanni quondam
Bortolammeo Toniati detto Biadèl da Cortesano ha dato, e venduto al molto
rev.do sig. don Giuseppe de’ Steffani di Trento una pezza di terra prativa,ed
in parte vignata della quantità ch’è talee quale si ritrova posta nelle
pertinenze di Cortesano loco detto in Barcho, e ciò per il prezzo accordato
di ragnesi 55 da troni 4 e ½ l’uno, quali esso signor compratore da quivi
sborsati. Gio. Domenico Marchetti notaio scrisse.
5. Si contiene una convenzione, e transazione seguita nell’anno 1697,
gli 8 settembre fra il molto illustre, ed eccll.mo signor dottore Nicola
Antonio Guerinoni di Trento, ed Christoforo quondam Tommaso de Steffani
sarte in Trento per una fabrica fatta in Cortesano da esso signor Guerinoni.
336

6. Nell’anno 1708,li 9 di luglio in Trento, il molto illustre sig. Giuseppe
Francesco Guerinoni di Trento ha venduto al molto rev.do sig. don
Giuseppe dei Steffani di Trento gl’infrascritti beni: primo una pezza di terra
arativa posta nelle pertinenze di Cortesano luogo detto in Barch di staro uno
circa; 2. un’altra arativa posta nelle dette pertinenze, e luogo di quarte tre
circa; 3. una pezza di terra arativa, e vignata situata in dette pertinenze luogo
detto alla Pallada, della quantità di stari due e mezzo circa, e tutto ciò per il
prezzo accordato di ragnesi 300 da troni 4 e ½ l’uno. Francesco Antonio
Bernardelli notaio scrisse.
7. Nell’anno 1709, li 23 di giugno in Trento. Michele Toniati di
Cortesano ha venduto alla signora Veronica figlia del quondam sig.
Cristoforo de’ Steffani un prato posto nelle pertinenze di Cortesano detto in
Val di passi 204, per il prezzo di ragnesi 45 da troni 4 e ½ l’uno. Francesco
Antonio Bernardelli notaio scrisse.
8. Cessione e traslazione fatta nell’anno 1696, li 29 aprile da Francesco
de’ Filippi di Gardol dal Pian a Cristano de’ Filippi d’Albiano di un credito
di ragnesi cento e quindeci da esigersi da Cristano degli Steffani sarte,
abitante in Trento. Floriano Foglia notaio collegiato di Trento Scrisse.
9. Nell’anno 1736, gli 8 di gennaio in Trento. Il molto rev.do sig. don
Giuseppe de’ Steffani ha compito di pagare il debito dei ragnesi 115
sopramentovati al rev.do sig. don Bartolommeo de’ Filippi come erede di
Cristano suo padre sborsando al medesimo per l’intiero saldo la somma di
ragnesi 40, troni 3 e carentani 3, compresi gl’incorsi. Francesco Antonio de’
Negri iuris utriusque doctor e notaio scrisse.
10. Nell’anno 1625, li 5 febbraio Giovanni Maria quondam Giacomo
Thim cittadino di Trento fece il suo testamento rogato per il sig. dottore
Massimiliano Mattioli notaio di Trento, e publicato nella sagrestia del
convento di s. Bernardino 37 . Questo testamento non mi capitò nelle mani, ma
da una carta scritta dall’istesso Thim, in cui distese si ritrovano le sue
disposizioni testamentarie, si rileva che esclusi i Legati assegnati a< vari
luoghi pii, lasciò erede universale di tutti i suoi beni presenti, e futuri, stabili
e mobili la Casa di s. Maria della Misericordia, a patto che li sig. soprastanti
di detta Casa debbano maritare due orfane di detta Casa, se ve ne saranno,
ovvero due altre, quali siano di buon padre, e di buona madre, purché sieno
povere, e che dette orfane di tal Casa debbano ogni sabbato cantare le
37 In margine: Vide infra Pacco 18, n. 7.
337

Litanie della Beata Vergine con il De profundis, di più le dette debbano
andar ogni mercordì a s. Lorenzo e dir li Pater nostri all’altar deputato per i
morti, e in capo dell’anno debbano far celebrare una Messa al detto altare
per l’anima d’esso testatore, di più che debbano ogni giorno andar sopra alla
sepoltura a dir un De profundis con l’orazione, e dar l’acqua santa per
l’anima sua, e de’ suoi benefattori.
In fine della carta stanno scritte queste parole:
“Item, che in caso nascesse con mia moglie filioli legitimi sia erede di
tutto li miei beni stabili, e mobili ed in caso che non avesse filioli et non
avesse solo una filiola abbian solo per sua dote ragnesi trei milia”. Il
suddetto testatore lasciò il capitale di ragnesi 1500 di affitti buoni e
sufficienti ad un reverendo prete, il qual sia eletto da gli sig, soprastanti
dell’Orfanotrofio, e dal P. Guardiano di s. Bernardino di Trento, col carico
di celebrare una Messa ogni giorno all’alba all’altare della Beata Vergine
perpetuamente e con carico, che il detto reverendo dia per elemosina al
campanaro, che sarà in quel tempo per le sua fatiche del suonare ragnesi
cinque ogni anno 38 .
11. Estratto del testamento di Francesco di Franzi rogato per l’egregio
sig. Barnaba Manzio notaio l’anno 1612. In questo instituisce erede della
sua facoltà, detratti i Legati pii, e altri lasciati, la Fraternità nova delle
Orfane di Trento.
NB. Il suddetto Franzi morì li 5 marzo 1613, e fu sepolto a s.
Bernardino.
Tutta l’eredità compresi i Legati montava a ragnesi 102.
12. Nell’anno 1625, dal sopramentovato Giovanni Maria Thim fu
disteso l’inventario di tutti gli suoi beni stabili, che possedeva in Trento,
Belvedere, Ravina, Terlago, e Vigol Baselga, come pure di tutti gli affitti.
Le altre carte di detto Thim non contengono cosa alcuna da rimarcarsi.
13. Locazione temporale di anni cinque fatta li 27 di dicembre dell’anno
1747 dall’ill.mo sig. dottore Steffano dal Pozzo come Ministro della
Confraternita delle Orfane a Domenico figlio di Niccolò Ranz, e Steffano
quondam Valentino Cescati da Pedecastello, scritta dal notaio Francesco
Paurenfaint di Trento.
14. Locazione temporale di anni tre fatta gli 11 di aprile dell’anno 1745
dall’ill.mo sig. Steffano dal Pozzo come Ministro della Confraternita a
38 *Cfr il testamento Littera I, n. 34,
338

Pietro quondam Giovanni Tommasi da Gardolo scritta dal notaio come
sopra.
15. Locazione temporale di anni 7 fatta li 31 dicembre 1740 dall’ill.mo
sig. Francesco Bassetti come Ministro della Confraternita a Baldassar
quondam Francesco degli Agostini di Ravina, scritta dal notaio come sopra.
Pacco num. 17.
1. Libro, in cui si descrivono tutti quelli, che pagano affitto, o livelli alla
veneranda Confraternita delle Orfanelle di Trento, come anche l’affitto delle
biade, che si cavano da propri luoghi di quella, ed altro come distintamente
sarà notato, ed il tutto cavato fedelmente da registro nuovo da Bartolommeo
Galvagno massaro, e nuovamente ricopiato da Bartolommeo Baselga
istituito massaro li 25 luglio 1668.
2. Cattalogo alfabettario degli affittalini, che si ritrovano nel registro
nuovo, e nell’Urbario secondo generale.
3. Altro cattalogo simile.
Pacco num. 18.
1. Si ritrovano unite insieme circa 40 pergamene di diverse famiglie,
contenenti oggetti estranei al presente archivio, fra le quali se ne ritrova una
dell’anno 1245.
2. Anno 1522, 19 aprilis Tridenti. Melchior quondam Lazaroti Zaschi
de Tridento partim iure permutationis, et partim iure donationis dedit, ac
donavit spectabili domino Ioanni Antonio Ponae Ministro Frataliae, et
Mathaeo fornario eiusdem Frataliae massario, et sindico unum affictum
stariorum octo frumenti una cum sua proprietate, qui solvitur omni anno per
haeredes Iacobi de Basilica Supramonte super una petia terrae arativa, et
vineata quantitatis unius plodii cum dimidio, iacente in pertinentiis Basilicae
in loco dicto in Plazza mana, de quibus stariis octo affictus dictus Melchior
dedit, et permutavit staria tria, reliquum vero iure donationis amore Dei, et
pro anima Lazaroti eius patris, dedit, tradidit, et donavit. Et hoc nominatim
pro uno affictu perpetuali stariorum trium frumenti cum sua proprietate, qui
solvitur omni anno per infrascriptum Melchiorem Lazarotum super una
petia terrae arativa, et vineata capacitatis unius plodii sita in pertinentiis
Tridenti in loco dicto da Campo Marzo, quem affictum iidem Minister, et
339

massarius tradiderutn, et permutaverunt ipsi Melchiori praesenti. Insuper
dictus Melchior dixit quod praefati sui affictalini habent pactum se
franchitandi, et liberandi quandocumque, et quotiescumque a praestatione
dicti affictus stariorum octo frumenti, et quantenus non haberent vult quod
habeant. Albertus Ricii notarius scripsit.
3. Memoria unita nel medesimo invoglio e seguenti il predetto
istromento. Leonardi Petrus, et Martinus fratres filiique Martini de Basilica
vendiderunt Fraternitati novae unam petiam terrae clausurivae in plazza
mana duorum plodiorum anno 1508 pro rhenensibus 40.
Anno 1512 Petrus et Martinus praedicti fuerunt investiti a dicta
Fraternitate de praedicta terra ad solvendum starios 10 frumenti.
Anno 1512 Martinus praefatus etiam frater dicti Petri vendidit aliam
petiam clausurivam in Plazza mana stariorum trium seminis dictae
Fraternitati pro alia terra suprascripta.
Item unum pratum alla plazzola ab uno plaustro foeni per rhenenses 24.
Anno 1512 Martinus praefatus fuit investitus a dicta Fraternitate de
praefata terra ad solvendum starios sex frumenti.
Anno 1532 Martinus, et Antonius fratres quondam Iacobi de Basilica
pro se Leonardo, et Balthesare fratribus suis investiuntur a Fraternitate, quae
Fraternitas acquisivit mediante permutatione facta a Melchiore Lazarotto
infrascriptum affictum; investiuntur, inquam, de petia terrae clausuriva in
plazza mana unius plodii ad solvendum Fraternitati starios octo frumenti.
Anno 1569 Iacobus filius Balthessaris suprascripti unius praefatorum
fratrum, faciens pro se, et Baptista fratribus suis franchitavit se de stariis
praefatis octo frumenti per rhenenses 44, et iste affictus stariorum octo
frumenti, qui fuit francatus a dicto Iacobo, non est de affictibus duobus
parefatis, qui debentur per ipsos de Martinellis, quia iste Iacobus est filius
quondam Baldessarsi de Failis.
De primis autem stariis 10 reperitur franchitatio stariorum 5, et sic
remanserunt ii, qui fuerunt ultimo redacti in starios 9.
4. Memorie scritte dal magnifico Gasparo Calvo degli affittalini, che
pagano alla Fradaglia. Non giudico espediente il trascriverle, perché troppo
vecchie, e saranno senza dubbio inserite nei moderni Urbari.
5. Anno 1643, 11 martii conditum fuit per Maximilianum Matthiolum
notarium Tridenti, testamentum nuncupativum dominae Margaritae
Maffeottae actualis Priorae venerabilis Fraternitatis Orphanarum S. Mariae,
in quo iure legati relqiuit, et legavit eidem Fraternitati affictum stariorum
16⅓ frumenti ad taxam capitalis rhenensium centum, qui sibi solvitur per
340

ser Dominicum filium quondam Baptistae de Chiogna cum onere unius
anniversarii perpetui celebrandi in ecclesia s. Mariae Maioris pro salute
animae suae, in die sui obitus cum Missis duabus in cantu, primam de B.
Maria Virgine, et aliam de Defunctis, et quinque submissa voce. In omnibus
autem aliis suis bonis praesentibus, et futuris haeredem autem suam
universalem nominavit dictam Fraternitatem S. Mariae.
6. Summario di tutta l’entrata della veneranda Confraternita della
Beatissima Vergine della Misericordia delle Orfanelle della città di Trento
cavato dall’Urbario l’anno 1660 dal massaro Bartolommeo Galvagno.
7. Testamentum domini Ioannis Mariae Thin rogatum per dominum
Maximilianum Matthiolum notarium sub die 5 februarii anno 1625, in quo
constituit, ac nominavit suam universalem haeredem Confraternitatem S.
Mariae Tridenti. Vide supra Pacco 16, n. 10.
8. Attestato scritto dal notaio Antonio Bernardello li 15 luglio 1640 di
un Legato lasciato alla Fradaglia nel testamento del quondam sig. Leonardo
Monte di Trento consistente in ragnesi mille da darsi o in dannari, o in censi
ad arbitrio degli eredi, o commissari, a condizione che gli amministratori
della Confraternita debbano dare ogni anno ragnesi cinquanta ad una
giovine onorata in procinto di maritarsi il giorno di s. Leonardo, preferendo
sempre quelle, che sono attualmente in detta Fradaglia, e tra di queste la
cittadina, e se un anno non ve ne fossero da marito, al secondo se ne
maritino due dando a ciascuna ragnesi cinquanta, ma se un anno ve ne
fossero due, se gli divideranno i detti ragnesi cinquanta per metà.
9. Indulgenze concesse dal sommo Pontefice Paulo quinto ai confratelli
della Compagnia di s. Maria della Misericordia di Trento.
10. Informazione per l’affitto, che paga Gio. Battista di Avi di Laseso
alle Orfane, il qual affitto fu fondato con Giovanni Toniazzi di Laseso del
capitale di ragnesi 200 l’anno 1622, e fu assicurato sopra un’arativa, e
vignata di stari due semenza in circa nelle pertinenze di Lases in luogo detto
alle Crede. Di più sopra una pezza di terra a Campo di stara 3 in circa nelle
dette pertinenze in luogo detto a Diaz. Del che si è costituito segurtà il detto
Gio. Battista di Avi sottoponendo una pezza di terra prativa di stari 8 di
semenza in circa situata nelle pertinenze di Laseso in luogo detto a Campo
Rondond. L’anno 1625 fu ridotto il detto affitto di moneta alta in bona collo
sborso di talleri 61 come consta dall’istrumento rogato dal sig. Carlo
Travaion sotto li 7 gennaio alla continua presenza di detto Gio. Battista di
341

Avi sigurtà per lo quale sborso di talleri 61 resta il capital fermo di ragnesi
200.
11. Attestato scritto li 5 febbraio 1676 dal sig. Conte Orazio di Arsio in
cui professa di esser debitore alla Confraternita delle Orfane di fiorini 100, e
ciò in vigore del Legato pio lasciato alla detta Confraternita nel testamento
del quondam nobile sig. Giovanni Andrea Prucher già cittadino di Bolzano,
e quindi epe accollazione ed accordo seguito tra esso sig. Conte, e gli eredi
l’obbliga di soddisfare al predetto Legato per s. Martino dell’anno 1676
corrente.
12. Anno 1630, 18 februarii Tridenti. Constitutus personaliter nobilis
dominus Gaspar Cibichinus filius quondam nobilis domini Antonii de Sitiis
civis Tridenti dedit, ac vendidit nobilibus dominis Leonardo a Monte
Ministero, Maximiliano Mattheolo consiliario, et domino Matthaeo Riccio
massario venerabilis Confraternitatis Orphanorum ius exigendi annuum
censum, sive affictum stariorum vigintiduorum cum dimidio frumenti ad
taxam, quem constituit super sua arativa, ac vineata stariorum quinque in
suo mansu del Casteller nuncupata el Chiusuret, quem affictum assicuravit
pro liberum a quocumque alio onere; et hoc pretio rhenensium 135, quos
dicti domini emptores ibidem praedicto Gaspari in monetis argenteis
exbursarunt. Reservavit sibi hoc pactum dictus venditor pro se, et suis
haeredibus quandocumque, et sine nulla temporis praescriptione se liberandi
a dicto affictu solutis dictis rhenensibus 135 cum decursis. Sebastianus
Sicilianus notarius scripsit.
Nota. Hoc affictu se liberavit, ut patet ex verbo francato a tergo huius
instrumenti inscripto.
13. Anno 1545, 18 februarii Tridenti. Magister Ioannes Pozzata filius
quondam magistri Francisci a Zenturis investitus fuit ab egregio domino
Baptista de Blanchis uti Ministro Fraternitatis Orphanorum, ac domino
Francisco Sirena uti Vicario, ac domino Sebastiano de Masolis uti massario
de una domo sita, et iacente in civitate Tridenti in Contrata S. Petri infra
suos confines, et hoc fecerunt quia dictus Ioannes convenit, et se obligavit
solvere omni anno in festo sancti Michaelis, vel eius octava ipsi Fraternitati
libras 40 bonae monetae de Marano. Petrus Castelli de Trilacu notarius
scripsit.
14. Anno 1626, 13 ianuarii Tridenti. Constitutus nobilis dominus
Dominicus filius domini Dominici de Cavaleris civis Tridenti dedit, ac
vendidit nobili, et sepctabili domino Maximiliano Matthiolio uti Ministro
342

Confraternitatis Orphanorum unum affictum franchitabilem stariorum sex
frumenti, qui modo solvitur per Petrum Furlanum, et hoc fecit pro sorte
rhenensium triginta sex, quos ibidem dictus dominus emptor solvit. Carolus
Travaionus notarius scripsit.
15. Venditio unius affictus facta anno 1603, facta ab Andrea Furlano de
Paho domino Dominico de Cavaleris civi Tridenti.
16. Anno 1585, 20 februarii Tridenti. Magister Baptista Micheletus
massarius Fraternitatis novae S. Mariae cum assistentia et consensu magistri
Aloysii de Zenagis sutoris ac unius de Consilio praefatae Fraternitatis
investierunt ser Cristanum quondam Victoris Patoni, et ser Ioannem
quondam Sigismundi Bortoloti: Ioannem Antonium quondam Thomasii
Bortoloti, et Bortolotum fratrem de Vigo plebis Meani praesentes, et in
solidum acceptantes de una petia terrae arativa stariorum quinque seminis in
circa sita in pertinentiis dictae villae Vigi in loco ubi dicitur: al plaz infra
suos confines; et hanc investituram fecit dictus massarius, quia praefati
conductores se obligarunt omni anno in festo sancti Michaelis, vel eius
octava dare, conducere, et mensurare staria tria frumenti boni, ac nitidi, et
illa conducere propriis periculis, et expensis ad domum eiusdem
Fraternitatis. Ioannes de Malphero notarius scripsit. Iste affictus deinde fuit
francatus ut patet in fine paginae.
17. Anno 1619, tertia maii Tridenti. Constitutus nobilis et excellens
doctor dominus Andreas filius quondam domini Antonii Sardaneae civis
Tridenti per se, et suos haeredes, iure proprio, et in perpetuum ad liberum
allodium salvo pacto affictalino se franchitandi dedit, ac vendidit domino
Iob de Iob Ministro, ac Gasparo Gorno Vicario, ac magistro Marco
Marchetto massario Fraternitatis novae s. Mariae acceptantibus, et
ementibus unum affictum perpetualem franchitabilem tamen stariorum
triginta quatuor frumenti, et hoc una cum affictu incurso a S. Michaele
praeterito citra, qui solvitur omni anno per Baptistam filium quondam ser
Francisci Caldonatii de Cognola; et hoc nominatim pretio rainensium
biscentum, et quatuor, quos idem dominus Gornus Vicarius dicto domino
venditori dedit, affictum vero incursum idem dominus venditor Fraternitati
praemissae condonavit, ac remisit. Stephanus Dema notarius scripsit.
18. Anno 1634, 18 maii Tridenti. Constitutus dominus Omnibonus
quondam Dominici Caldonatii de Civezzano dedit, et vendidit nobili
domino Leonardo a Monte uti Vicario venerabilis Confraternitatis
Orphanorum ius exigendi annuum censum sive affictum stariorum
343

quinquaginta frumenti, quem affictum posuit super una arativa, vineata,
prativa stariorum sexdecim in totum cum domuncula in ea posita in
pertinentiis Civezzani loco al Maset, et hoc pretio rhenensium tercentorum,
quos idem dominus Vicarius exbursavit, ac eidem venditori tradidit, qui
venditor se obligavit omni anno in festo sancti Michaelis, vel infra eius
octavam dare, et solvere domino massario dicta staria 50 frumenti. Pacto
eidem venditori, et suis haeredibus reservato quandocumque de liberandi a
dicto affictu restitutis renensibus tercentis, ac solutis decursis. In progressu
temporis se quoque liberavit. Sebastianus Sicilianus notarius scripsit.
19. Anno 1624, 1 maii Tridenti. Expositum fuit qualiter die 7 martii
1621 Nicolaus, et Ioannes et Andreas fratres filii quondam Gotardi Pedroti a
Strata Cognolae se franchitarunt ab uno affictu capitalis rhenensium
biscentum, quem solvere tenebantur Fraternitati S. Mariae Orphanorum in
qua franchitatione solverunt monetas tunc currentes nempe in bavaricis in
ratione tronorum quatuor pro singuala, et in ratione tronorum duodecim pro
quoque tolero; quare intendentes domini illius administratores redintegrari,
quia facto calculo de monetis, ut supra solutis, repertum est dictos fratres
esse adhuc debitores de rhenensibus septuaginta quinque de moneta nunc
currente pro resto capitalis, et non habentes modum in praesentiarum dicti
Ioannes, et Andreas fratres dictos rhenenses solvendi, delibetrarunt sese
constituere affictalinos citra tamen innovationis prioris instrumenti
constitutionis, et obligationis, a qua pro dicta summa non intendunt
recedere, ideo agentes Ioannes,et Andreas, fratres pro se se, et nomine
nepotum filiorum quondam Nicolai, pro quibus de rato in propriis bonis
promiserunt in valida forma se se constituerunt affictalinos dictae
Confraternitatis de stariis duodecim cum dimidio frumenti praesentibus, et
acceptantibus nobili domino Ioanne Antonio Zurletta Ministro, et domino
Marco Marchetto massario, pro cuius assicuratione subrogavit tantam
quantitatem cum tertio loci, in dicto instrumento contenti, obligati, et
supositi, quod pro dicta parte laudarunt, et approbarunt cum omnibus
clausulis, et hoc fecerunt pro dictis rhenensibus septuaginta quinque debitis
pro resto capitalis, quem affictum solvere promiserutn omni, et singulo anno
in festo sancti Michaelis, vel eius octava; cum pacto se quandocumque a
dicto affictu franchitandi restituendo dictos rhenenses septuaginta quinque.
20. Anno 1522, 17 octobris Tridenti. Petrus dictus Pedrun quondam
Ioannis de Valentina portitor vini, ac habitator Tridenti investitus fuit a
domino Ioanne Antonio Pona uti Ministro, ser Leonardo Garniga uti Vicario
Fraternitatis S. Mariae de uno vineali duorum plodiorum vel circa posito in
pertinentiis Tridenti ubi dicitur: In Muralta infra suos confines, quod vineale
344

provenit ex Legato facto in favorem Fraternitatis a quondam ser Sigismundo
Saraceno cive Tridenti, se vero obligavit dictus Petrus conductor dare,
solvere, et praesentare dictae Fraternitati omni anno in festo sancti
Michaelis, vel infra eius octavam brentas duas vini dulcis, ad mensuram
civitatis Tridenti, boni sufficientis conducti ad domum dictae Fraternitatis.
Antonius de Berlina notarius scripsit.
Pacco num. 19.
1. Libro degli atti della veneranda Casa delle Orfane di Trento fatto
l’anno 1709.
2. Altro Libro degli atti della medesima veneranda Casa cominciati
nell’anno 1674 fino all’anno 1708.
3. Altro Libro di piccciola mole della colta tirolese da riscuotersi nel
quartiere di s. Maria Maggiore nell’anno 1597.
Pacco Num. 20.
1. Pacchetto contenente le carte della causa Scottoni fra la capella di s.
Simone di Trento, e la venerabile Confraternita delle Orfane pure di Trento.
Attesa la sostituzione fatta dal M.R. sig. don Giuseppe Scottoni di
Trento nel suo testamento, della veneranda Casa delle orfane nella sua
eredità, in caso che il massaro della chiesa di s. Pietro non eseguisse
appuntino le condizioni annesse nel detto testamento rapporto alla
celebrazione delle Messe nella capella di s. Simone Innocente etc., come si
può veder nel testamento, ed avendo gli amministratori dell’Orfanotrofio
scoperte delle notabili mancanze nell’esecuzione delle imposte obligazioni
dal predetto testatore, intimarono la devoluzione dell’eredità dalla capella di
s. Simonino alla veneranda Casa delle Orfane. Sopra di che fu
concordemente commesse il giudizio di questa causa all’ill.mo sig.
Francesco Bartolomei avvocato in Ferrara eletto in arbitro e giudice
compromissario in questa lite. Egli pronunziò il suo laudo nel modo
seguente: Avendo considerate le ragioni da ambedue le parti a me presentate
in iscritto, sono costretto dichiarare essere venuto il caso della sostituzione a
favore delle Orfane, o sia della loro chiesa, e però condano i signori direttori
della cappella di s. Simone a dimettere l’eredità Scottoni a norma del
testamento sopra riferito. In quanto alle spese della causa, e di questa
sentenza, esse verranno saldate per metà: Ma da quesito laudo i direttori
della cappella di s. Simonino appellarono alla Santa Sede romana, de perciò
345

la causa fu intromessa al tribunale della Curia di Roma, di cui non ritrovo
decisione veruna.
2. Testamento del quondam sig. Giovanni Goretti di Trento scritto da
lui stesso li 23 dicembre 1775, e poi consegnato al nobile sig. Leonardo
dall’Aquila notaio di Trento per farne pubblico rogito, e manifestarlo alla
morte de testatore. In questo lascia erede universale di tutti i suoi beni il
Luogo Pio delle Orfane detto Le Fradaglie coll’obbligo imposto ai signori
rappresentanti di detto Luogo Pio di ricevere tante orfane, quanto porterà
d’entrata la facoltà lasciata.
Attesa la disposizione fatta dal prelodato sig. Giovanni Goretti nel suo
testamento in favore dell’onesta giovine Rosa Pozzo di lui serva, di
somministrale per mano dei signori amministratori delle Orfane fiorini
annui 120 e maritandosi, o monacandosi fiorini 200 per una volta sola, essa
Rosa Pozzo fece intendere al predetto Luogo Pio, che quallor i signori
amministratori le dassero per una sol volta un quid pro quo, compresi li
fiorini 200 lasciati in caso di matrimonio, essa sarebbe pronta a rinunziare
agli annui vitalizi fiorini 120, con ispedirgli l’opportuna liberazione.
Qual proposizione intesa, e tenutosi consiglio, fu concluso di dare alla
medesima per una sol volta,compresi i fiorini 200 in caso di matrimonio,
fiorini 900 in denari contanti, e ciò fu da lei accettato dichiarandosi
pienamente soddisfatta, e rinunciando ad ogni ulteriore pretensione. Paride
Antonio Ceschini notaio di Trento scrisse li 4 luglio 1780.
3. Inventario dei beni mobili, immobili, ragioni, ed azioni spettanti, ed
appartenenti all’eredità lasciata dal quondam sig. Giovanni Goretti.
NB. Vi sono in questo pacco molte altre carte spettanti al quondam sig.
Giovanni Goretti, ma per essere di poca considerazione non le ho qui
registrate.
4. Testamento della signora Margarita vedova quondam sig. Steffano
Menegatti di Trento rogato dal sig. Paride Antonio Ceschini notaio di
Trento li 26 febbraio 1777. In esso costituisce suo erede universale il Luogo
Pio delle Orfane di Trento con questa espressa condizione, che l’importo
della di lei eredità, detratti li Legati pii, e profani, spese dell’ultima
infermità, funerali ecc. sia, ed esser debba con tempo e comodo dell’ill.ma
amministrazione del prefato Luogo Pio erede, impiegato specialmente in far
fabbricar il dormitorio, che servir dee per le zitelle orfane con renderlo più
spazioso, arioso, e proporzionatamente alto, cosicché nasca sano, e comodo,
ed avvanzandone, possi essere impiegato in altri urgenti bisogno del
medesimo Luogo Pio.
346

L’inventario dell’eredità Menegatti fu scritto dì 1 maggio 1779 dallo
stesso Ceschini. Le altre carte annesse nel pacchetto sono registrate in una
carta separata N. 5.
5. Testamento dl quondam sig. Giovanni Goretti di Trento rogato dal
sig. Leonardo dall’Aquila notaio. Vedi sopra N. 2.
6. Nell’anno 1781, 12 di febbraio gl’ill.mi sig. fratelli Malfatti
Lodovico, Giuseppe, e Domenico volendo dare pronta. e fedele esecuzione
al Legato pio lasciato al Luogo pio delle Orfane dal quondam sig. abbate
Giacomo Antonio de Malfatti, loro zio, consistente nella summa di ragnesi
10.000, cessero per l’intero adempimento del suddetto Legato pio, quali
eredi della facoltà del prelodato loro zio, tanti equivalenti scritti di credito, e
censi, compresi però, e calcolati in conto di capitale d’interessi li rispettivi
interessi scaduti, e da scodersi fino li 30 maggio anno corrente cioè 1781, i
quali con ragnesi 4 e carantani 6 da sborsarsi in danaro contante, vengono a
formare la detta summa di ragnesi 10.000, consegnando il tutto al dominio,
e vantaggio del predetto Luogo Pio, ed ai di lui signori amministratori,
chiamandosi con ciò i medesimi pienamente soddisfatti, e contenti. Paride
Antonio Ceschini notaio scrisse. Al fine del presene istromento vi è la Nota
dei capitali, e censi cessi all’Orfanotrofio.
Le altre carte che formano questo ventesimo Pacco s’aspettano nella
maggior parte alla Casa Goretti, la di cui eredità passò alle Orfane di Trento,
e perché non contengono cose rimarchevoli, ho tralasciato di registrarle.
Supplementum omissorum.
Pacco num. 4.
1. Anno 1761 5 mensis martii facta fuit renovatio investiturae cuiusdam
livelli consistentis in una petia terrae arativae, et vineatae quantitatis unius
plodii, et perticarum centum circiter iacentis in pertinentiis Ravinae loco
dicto ai Campi, quem locum dominus Caietanus Mosca tamquam massarius
venerabilis Loci Pii Orphanorum Tridenti, possidere asseruit praedictum
Locum Pium, super quo debetur solvi annuus livellus perpetuus
crucigerorum sex monetae maranensis altari, seu Beneficio sanctoreum
Innocenitum in cathedrali ecclesia Tridenti. Hinc coram ill.mo, et rev.mo
domino Ioanne Carolo Comite ab Heberstein canonico tamquam ab ill.mo
Capitulo deputato ronovata fuit haec investitura recurrente termino decimi
noni anni. Franciscus Antonius de Nigris notarius scripsit.
347

2. Anno 176, 8 aprilis. Renovatio investiturae factae ab ill.mo, et r.mo
Ioanne Carolo Comite ab Heberstein canonico, ac deputato r.mi Capituli
tridentini, domino Caietano Mosca tamquam massario Loci pii Orphanorum
Tridenti de una domo sita in Contrata Orphanorum Tridenti, super qua
solvitur ab eodem Loco pio livellus annuus perpetuus librarum duarum
monetae maranensis Praebendae canonicali secundae Meani in cathedrali
Tridenti. Idem Franciscus Antonius de Nigris scripsit.
3. Nell’anno 1724, primo di febbraio in Trento, fu rinnovata dall’ill.mo
sig. Gio. Battista Benassuti console primario della città di Trento qual
deputato, l’investitura al nobile sig. Gio. Pietro Usbaldo Negri come
massario della venerabile Confraternita delle Orfane di Trento d’un orto
arativo, e vignato posto oltre il ponte di s. Lorenzo presso la muraglia della
città, su cui si paga annualmente a ragione di livello dal detto Luogo Pio al
tesoriere della città una lira in contanti. Francesco Vittorio Gaudenti notaio
scrisse.
4. Nell’anno 1724, primo di febbraio in Trento. Dal sopradetto sig.
console Benassuti fu rinnovata l’investitura al sulodatto sig. Negri come
massaro delle Orfane di Trento, di una pezza di terra arativa, e vignata della
quantità di stara due e mezzo, giacente nelle pertinenze di Centa, luogo
detto in Centa, su cui si paga dalla Confraternita delle Orfane a titolo di
livello annualmente stara tre di formento bello, secco, netto, e ben crivellato
al sig. tesoriere della città. Francesco Antonio Gaudenti notaio scrisse.
5. Anno 1680, nona decembris Tridenti coram ill.mo, et r.mo domino
Francisco Antonio Sardanea de Meanpergh canonico praebendato ecclesiae
cathedralis tridentinae, ad hoc deputato, renovata fuit investitura nobili
domino Vigilio Sinistrario tamquam massario venerabilis Confraternitatis
Orphanarum Tridenti de una domo sita Tridenti in Contrata s. Ioannis prope
ecclesiam s. Mariae Maioris super qua solvitur, et debetur a dicta
Fraternitate annuus affictus livellus perpetuus admodum rev.do domino
rectori ecclesiae parochialis s. Mariae Maioris rhenensiusm septem
denariorum bonae monetae de tronis quatuor cum dimidio pro singulo
rhenense. Ioannes Baptista Carlis notarius, et cancellarius ill.mi Capituli
scripsit.
6. Renovatio investiturae fata anno 1699 eiusdem petiae terrae, uti N. 1.
7. Dazione in pagamento seguita in Pretorio nell’anno 1745, 13
settembre, sopra de’ beni concursuati di Matteo quondam Gio. Bortolot, e
348

Niccolò, e Gio. Fratelli quondam Bartolommeo Bortolot di Rizolaga di Piné.
Ivi alla presenza dell’ill.mo sig. Girolamo Giuseppe Pasqua patrizio
pontremolese, e Podestà di Trento fu stabilito quanto siegue: Al venerabile
Pio Luogo delle Orfane di Trento presente per esso il sig. dottor Consolatti
sindico interpellante per evacuazione del decimo grado per il capitale di
ragnesi cinquanta uno, incorsi ragnesi 14, carentani 10, per spesi ragnesi 19
car. 36 per il quarto, che godono li fondati di ragnesi 13 in ordine alle
costituzioni, che sommano in tutto ragnesi 98 car. 18, tanta quantità del
campo, ossia beni al Toiar per al suddetta summa di ragnesi 98, car. 18
stimati da Stefano Franceschi da separarsi ad arbitrium boni viri salva
qualunque ragione contro la sigurtà, come d’istromento, non intendendosi
con il presente atto pregiudicarsi in conto alcuno. Stefano Francesco
Saracini notaio scrisse.
8. Renovatio investiturae facta anno 1762 eiusdem domus uti N. 5.
9. Renovatio investiturae facta anno 1689 eiusdem domus uti N. 2.
10. Renovatio investiturae domus sitae in Contrata s. Ioannis facta anno
1709. Videsis N. 5.
11. Renovatio investiturae domus siate in Contrata Orphanorum facta
anno eodem et die quo supra N. praecedenti.
12. Nell’anno 1747 in Trento avanti l’ill.mo sig. Girolamo Giuseppe
Pasqua Podestà di Trento, si è fatta la dazione in pagamento alle Orfane di
Trento dall’amicabile giudizio Tonin, quindi clarissimo sig. Floriano
Bartolommeo Foglia come citatore deputato ai beni del quondam Domenico
Tonin di Vigol Baselga ha dato, ed in pagamento trasferito alle Orfane della
città di Trento, presente per la medesima, e successori il sig. dottore delle
leggi Antonio Consolatti come sindico, e specialmente deputato per detto
Pio luogo, tanta quantità, e per l’importo di ragnesi 33 da troni 4 e ½ l’uno,
d’un arativa, e parte boschiva situata nelle pertinenze di Vigol Baselga
luogo detto in Naran, e nominato a Pongiboi, della quantità rispetto
all’arativo di stara tre, quarte una, e rispetto al bosco di stara due, quarte tre,
e passi cinque, giudicato il tutto ragnesi settantacinque, e ciò ha fatto in
pagamento di restanti interessi, e spese, che detto Pio Luogo aveva d’avere.
Sopra le quali cose il prefato ill.mo sig. Podestà ha interposto la sua, e
dell’ill.ma città di Trento autorità, e giudiciale decreto. Gio. Battista Poli
notaio scrisse.
349

Explicit Archivum Orphanarum Tridenti
die 2 iulli 1807.
======================================================
Trascrizione iniziata da me P. Remo Stenico il 16 aprile 2008, e
terminata il 2 febbraio 2008.
Poi rifeci l’indice analitico, che terminai il 7 maggio 2008.
DA LAUDEM DEO
350

Index analiticus generalis
In caso di omonimia si specifica che il termine è relativo ad un
cognome: per es. Bernardus, cognomen.
NB. Di un cognome e di un nome comune sono citati una sola volta.
Perciò per avere quante volte si ripetono è necessario far una ricerca col
computer, tenendo presente le possibili varie grafie, come per es.
Matthiolus, Mattheolus, Matthiolius ecc. scrivendo solo la prima parte del
termine cercato, perché in latino il cognome è trattato come un aggettivo:
Bernardus, Bernardi, Bernardo, Bernardum; Cavedenus, cognomen,
Cavedenum, pagus...; Thicinus, Ticinus ecc,
a Bireta ....................................276
a Capella..................................336
a Costa de Vatario ...................289
a Ferro .....................................327
a Fratis................ Vedi dalle Fratte
a Manseto ................................328
a Monte saepe............................24
a Petra Plana............................110
a Platea ............................. 63; 288
a Ponte.......................................49
a Prato .......................................15
a Putea .....................................327
a Puteo.....................................328
a Puteo Iacobus pictor .............334
a Putheo.....................................33
a Ri ..........................................295
a Rosa......................................274
a Rotis .......................................48
a Sale .......................................327
a Thovo de Stenico..................104
a Turri........................................51
a Vegetibus..............................284
ab Equis...................................146
Adamus .....................................97
Ades morto..............................322
advocatus.................................212
affocina in Bucco Vellae.........262
Agabitus de Manardino OFM .....8
351
Agnesina .................................245
Ala...........................................133
Albertus impressor Tridenti......53
Albertus, Alberti, persaepe .......18
Aldrighettus, cognomen............34
Alexander................................123
Alexandrinus de Neustain.......101
Aliprandinus ...........................210
Aliprandus, cognomen............176
allodium ..................................342
Allottus ...................................113
Altare s. Maxentiae.................145
Altare ss. Innocentum in
cathedrali Tridenti..................47
altarista......................................47
alutarius..................Vedi garbarius
Ambrosius...............................265
Ambrosius, cognomen ..............47
Amichi, Amici cognome...........19
Andreata..................................257
Andreaus.................................177
Andreolus..................................38
Andreotus................................340
Andreus...................................162
Andrinus ...................................44
Andrinus ludi magister Tridenti48
androna ...................................257
Angebel.....................................82

Angelus, cognomen...................54
Angiolus de Auré de Rendena 106
anniversarium, expensae pro
Bizer .....................................169
Antoniazzus.............................259
Anzo da Maran..........................13
Anzolus ............................ 53; 108
apotheca, persaepe.....................44
arbor fici..................................238
arbor nucis.................................38
arbor pyri...................................38
Archet......................................214
Aregnana ................ Vedi Regnana
Armanellus ..............................272
Armanus ......................... 101; 302
Arnoldus..................................247
aromatarius..............................140
Arsius ......................................360
asparagus.................................238
Athesis.....................................231
Augustinus, cognomen..............73
Auré de Rendena.....................106
aurifex Tridenti .........................52
Avancinus..................................59
Avanzinus..................................64
Avanzius..................................332
Avisium...................................183
Avium........................................68
Avus ........................................214
Baceda.....................................257
Bagatus....................................260
Bagolinum...............................213
Bagotius ....................................31
Bailoni.....................................213
Bailotta ....................................199
Baiter.......................................319
Baldinus ..................................136
Baldironus ........................ 25; 321
Balduinus, cognomen................49
Balzanus ..................................275
Bampa .....................................213
352
Banal.......................................338
Banalet ....................................338
Banalettus ...............................208
Banalettus, cognomen...............44
Banalum....................................34
Banalum, Banallum, et alibi .....25
Banalus del Merlo.....................39
Bannalotus ................................80
Baptistus .................................262
Baptistus adoptatus Duron......261
Barbaniga................................221
Barberius plebanus Trilaci, et
alibi ........................................40
Barberius, cognomen ................39
barbitonsor ..............................245
Barboius..................................273
Barbus.............................164; 268
Barchum Albiani.....................129
Barilettus.................................302
Barlachus ................................196
Barones ...................................338
Bartholameotus.........................34
Bartholomedus........................119
Bartholus.......348; Vedi Bortholus
Bartolinus................................275
Bartolotus................................275
Bartus......................................151
Baruchellus ...............................99
Baschera..................................335
Basilica Pinedi ........................107
Basilica, cognomen.................223
Basilica, pagus ........................176
Bassanensis...............................62
Bassaninus ..............................257
Bassettus ...........................48; 104
Bassus ...............................34; 143
bastarius ....................................26
bastarius magister .....................62
Bataya .....................................285
Battalia....................................202
Battisti...............................23; 191

Batuti.........................................24
Beatrices....................................97
Bedullum.................................128
Bellasium Mediolani ...............183
Bellesinus ................................259
Belli Pietro Vicario generale di
Trento .....................................17
Bellottus ................... 50; 199; 327
Bellus ........................................59
Beltramus ....................... 131; 170
Belvedere, Pissavacca .............357
Benassutus, Bennassutus...........50
beneficium sancti Stephani .....249
Benignus..................................100
Beninus........................... 132; 175
Bereta ......................Vedi a Biretis
Bergamascha ...........................285
Bergamasco.............................213
Bergaminus .............................132
Bergamum...............................288
Berlina a ..................................276
Berlopha ..................Vedi Berloffa
Bernabè ...................................258
Bernardellus, et alibi .................50
Bernardus, cognomen......... 53; 63
Bernera ......................................23
Bersonum ................................231
Bertarinus ................................341
Bertellius .................................198
Bertellus ........................... 41; 146
Berteus ...................Vedi Bertellus
Bertholomedus ..........................65
Bertholotus ....... Vedi Bortholottus
Berthus ....................................136
Bertinus ...................................108
Bertolacius ......... Vedi Bortolatius
Bertoldus, cognomen...............268
Bertolus ...................................135
Bertonus ..................................105
Bertus ......................................235
Bertus Praetor Tridenti..............79
353
Berzachulus.............................333
Besagnum .................73; 152; 288
Besainum .............Vedi Besagnum
Besenella.................................214
Bessola....................................180
Beth.........................................132
Bethia........................................62
Betta........................................325
Betth........................................229
Bevilaqua ..........................50; 198
Bianzardus ..............................102
Biasiolus .................................131
Bireta.......................................200
Bisacionius Praetor .................103
Biscalia, Biscalea....................107
Bischalea.................................242
Biser.............................Vedi Bizer
Bisotus ....................................322
Bizer, saepe.............................122
Blanchus ...................................73
Blancus ...................................139
Blanzardus ........................48; 278
Blasiolus .................................126
Blasius, cognomen..................351
Blaxinus ..................................340
Blegium...................................236
boia ................... Vedi pra del Boia
Boliara.....................................285
Bolognanum............................282
Bomartinus..............................289
Bomportus............Vedi Bonportus
Bon massar................................14
Bona mobilia, inventarium .....153
Bonannus ....................................6
Bonapas.....................................11
Bonatus ...................................134
Bondonum Condini.................216
Bondonum mons.....................341
Bonellus ....................................62
Bonesina ...................................24
Bonesini ....................................24

Bonesinus ................................240
Bonettus ..................................232
Bonetus......................................61
Bonfant....................................312
Bonhomus ...................... 181; 330
Bonina .......................................18
Boninsegna..............................213
Boninsigna ..............................328
Bonmartinus ..................... 59; 334
Bonmassarius ..........................333
Bononia .....................................37
Bonora.....................................131
Bonportus ..................................54
Bontoi........................................26
Bonum Bletii ...........................104
Bonum plebs ...........................275
Bonus ............................... 86; 126
Bonzoan da Lon ......................213
Borcius ....................................131
Bordonea, Bordonia, et alibi ....54
Borella.......................................64
Borme in Valtellina...................19
Boroius ....................................278
Borserius .................................240
Borserus ..................................222
Bortholaius ..............................129
Bortholottus de VigoMeani.....182
Bortholus................ Vedi Bortolus
Bortolamedi, Bortolomedi ........35
Bortolot de Rizzolaga..............367
Bortolottus, Bortholottus de Vigo
Meani, saepe...........................37
Bortolotus dictus il Ros de Vicho
Meani ...................................307
Bortolus, et alibi........................43
Boscherius...............................227
Boschettus ...................... 197; 272
Bosentinum ...............................37
Botura............................... 60; 294
Botz .........................................141
Boz ..........................................141
354
Bracesius.................................155
Bragaia....................................126
Braschatum .............................121
Brentonicum ...........................126
Bressan......................................13
Brezo.........................................12
Briamasco ...............................214
Brida .........................................37
Bridarolus ...............................330
Brigida ..............................34; 269
Brixia ........................................25
Brixianus.................................176
Brochetta.........................112; 279
Broseghin................................218
Brosinum...................................99
Brugna...............................59; 183
Brugnonus...........................42; 77
Brumus......................................57
Brunellus...................................25
Brunus.....................................142
Brusinum.................................348
Bruster.....................................120
Bruttus........................Vedi Brutus
Brutus......................................316
Buccum Vellae........................262
Buez ........................................209
Buffa .........................................11
Buianum Vallis Camonicae ....329
Bulbenum................................141
Buratus et alibi..........................49
Burgum Sanctae Crucis ..........304
Burgum Sancti Martini ...........149
Burgum Sancti Martini Tridenti,
et alibi ....................................50
Burlina ....................................332
Burlinus...................................276
Buscum ...................................134
Busettus...................................241
Busetus..............................49; 233
Busium (Buss) ........................141
Buso ..........................................10

Buttarinus, Butarinus, et alibi....34
Ca' di Dio, Domus Dei Batutorum
XE "Batuti" laicorum Tridenti
................................................24
Cadenum, Cadinum, saepe........22
Cadenus...................................244
Caestarius ................................196
Cagola de Fravetio ..................108
Cagola, cognomen.....................42
Caiana........................................24
Cainelli ....................................221
Cainellus..................................320
Calavinum, persaepe .................27
Calavinus, saepe........................28
Calavresius ................................28
Calcagnus ................................117
calceator magister......................85
Caldera ....................................143
Caldesium................................198
Caldonatius, cognomen et alibi39
Calianerus................................277
Callavresius.............................280
Callianum ..................................17
Calvisanum..............................281
Calvus........................................50
campanarius ..............................68
Campanella..............................130
Campanellus............................122
Camparta .................................234
Campi Ripae............................169
Campo Trentino ......................254
Campus....................................184
Campus Tridentinus ................252
Canela pro tecto domus.............61
Canezia....................................207
Canter naulezinus......................54
Capella s. Simonis Tridentini..127
capellarius ...................... 141; 239
Capellettus.......................... 25; 44
Capellettus cognominatus Diai224
Capeta............................... 63; 332
355
Capri, Capris...........................223
Caput Pontis Cettii Vallis
Camonicae ...........................262
Carapaia ....................................26
Carapalea ................................136
Caresia de Fornace..................137
Cariol ........................................12
Carlin ......................................202
Carlus......................................160
Carmelinus..............................334
Carnerius.................................271
Carpella.........................29; 32; 77
Carpentarius, cognomen ...........64
carrator..............................46; 122
Cartanel.....................................10
Carterius calceator, cerdo .......136
cartularius ...............................341
Carvajal Giovanni cardinale .......7
Casalino ..................................121
Casalinum ...............................155
casearius Tridenti ex Rendena..53
Casottus...................................297
Casotus....................................234
Cassina....................................158
Castagnarius............................273
Castagné..................................158
Castaldo ....................................11
Castegnedum...........................152
Castellanum ..............................46
Casteller ..................................184
Castellum Vallis Solis.............135
Castellus..............................33; 41
Castellus de Trilaco ..................37
Castellus notarius......................31
Castellus Praetor, et alibi ..........48
Castellus Trilaci................39; 107
Castelnovo, Telvana ...............213
Castrum Barchum, cognomen 287
Castrum Beseni.......................326
Castrum Boni Consilii ............149
Castrum Campi .......................130

Castrum Novum Vallis Lagarinae
................................................63
Castrum Toblini ......................140
Castrum Viguli Vatarii, et alibi.38
Catanus....................................236
Catena del ponte, contributo per
quartiere ...............................156
Caurastum ...............................279
Caurinum.................................285
Cavalerius..................................46
Cavalerus...................................49
Cavalesium..............................173
cavazaia...................................291
Cavedenum, saepe.....................26
Cavedenus Antonius pictor .....246
Cavedenus, cognomen ..............70
Cavrastum ...............................112
Cazuffus, Cazzuffius...............131
Cechinus, moneta ......................37
Celaditium...............................293
cella vinaria .............................202
Celsus ......................................122
Celva .............................. 214; 264
Cemmo della Valle Camonica 213
Cemo de Co' de Pont Vallis
Camonicae............................205
Cemus............................. 210; 242
Cenagus, Zenagus .....................24
Centa Tridenti .........................125
Center ............................. 142; 143
Centum Ferrariae.....................332
Centura ....................................331
Cerdo, et alibi............................25
Cescati.....................................116
Ceschatus ................................250
Ceschinus ....................... 131; 198
Ceschius Sanctae Crucis .........121
Cestarius..................................131
Cestarius notarius......................39
Cesterus...................................277
Cestinus...................................207
356
Cettus ......................................110
Cetus .........................................73
Charterius..................................79
Chatanus de Papya..................327
Chavada ..................................327
Chaveden de sardanea.............323
Chelista ...................................251
Chemellus a Dossis de Padrgnono
.............................................129
Chemellus, Chemelus .............174
Chemellus, et alibi ....................41
Chemelus dictus Galet ............181
Chemelus, Chemellus .............174
Chemetus ................................173
Chereginus, Chieriginus .........128
Chiappanus .............................232
Chiochus .................................142
chiogna....................................359
chirurgus .........................141; 323
Chistè ......................................282
Chiusole ..................Vedi Clusolus
Chraisel organista Tridenti .....245
Chraiselus ............... Vedi Chraisel
Christanazum ..........................307
Christelotus.............................206
Christelus ................................301
Christofolettus.........................293
Christofolinus .........................323
Christopholatii de Pantheo......193
Ciagum......................................81
Cibenera, moneta ......................60
Cibichinus...............................261
Cicilianus ..................................67
Cigainer...................................269
Cimadomus...............................58
Cimadorus.................................72
Cimonatus...............................131
Cimonum ........................117; 333
Cinta............................ Vedi Centa
Cirl Oeniponti .........................233
Ciscus, et alibi...........................46

Cisolcellus...............................261
Ciurlettus, Ciurletta, Ciurletti, et
alibi...........................................3
Civezanum, saepe......................36
Clarissae ..................................171
Clementi ..................................209
Clesium ...................................277
Clogna ...Vedi Colonia Montaneae
Clusolus, Chiusole, cognomen, et
alibi.........................................15
Cobellus ......................... 182; 271
Cobenus.......................... 119; 205
Colleva ......................................67
Collinus .......................... 133; 205
Cologna veneta..........................26
Colonia pagus............................61
Colonia veronensis..................341
Coltrinus..................................284
Columbinus, et alibi ..................20
Columbus ......................... 28; 129
Columbus dictus Paganin........144
Comaium...................................67
Comasenum.............................198
Comes Palatinus............. 246; 315
Comes Tyrolis .........................154
Cometus ........................... 81; 130
Comin........................................12
Comitatus Lodroni ..................216
Comitatus Tirolis.....................154
Commenda Fralimanatus Tridenti
..............................................131
Commenda Sanctae Elisabeth.131
Commenda teutonica in Trento
..............................................132
Communitas Tridenti ..................5
Comorus ..................................277
Compagnia del sacratissimo
Corpo di Cristo nel Duomo....21
Conci .......................................214
Concilium Tridentinum...........164
Concinus..................................331
357
Confraternita del ss. Rosario.....21
Confraternitas Carmeli............127
Confraternitas Carmini ...........217
Confraternitas disciplinorum
Trilaci.....................................36
Confraternitas ss. Corporis
Domini Tridenti .....................55
Confraternitas SS. Rosarii
Tridenti ..................................55
Consolatus...............................125
Conte Terlago .........................221
Contrada delli Forni................226
contrados...................................79
Contrata Alemana ...................102
Contrata Bellenzanorum .........275
Contrata Burgi novi ..........52; 136
Contrata Cantoni, et alibi..........45
Contrata Castelli Trilaci............85
Contrata de Piné Trilaci..........107
Contrata de retro ecclesiam
cathedralem Sancti Vigilii ...250
Contrata Fossati ........45; 157; 323
Contrata Furni.........................332
Contrata Furnorum..................202
Contrata Lata ............................33
Contrata Longa .......................244
Contrata Macelli .......................51
Contrata Macelli, et alibi ..........37
Contrata Malpagae....................38
Contrata Mercati Veteris...........92
Contrata Mercati Veteris, sive
vulgo Longa.........................314
Contrata Mortis.......................217
Contrata Oriolae......................290
Contrata Orphanorum .............368
Contrata Plateae communis ....288
Contrata Platheae S. Vigilii ......53
Contrata Platheae Sancti Vigilii
.............................................103
Contrata Platheolae.....36; 82; 174
Contrata Portae Aqiulae..........287

Contrata Portae Oriolae.... 61; 321
Contrata Portae Pontis Athesis343
Contrata Portellae......................64
Contrata s. Benedicti .................25
Contrata S. Mariae Magdalenae
..............................................139
Contrata S. Petri, et alibi ...........39
Contrata Sanctae Mariae Maioris,
persaepe..................................27
Contrata Sancti Benedicti........135
Contrata Sancti Bernardini......216
Contrata Sancti Bernardini extra
moenia..................................245
Contrata Sancti Ioannis .... 69; 162
Contrata Sancti Marci .............104
Contrata Sancti Vigilii ..............48
Contrata Sanctissimae Trinitatis,
et alibi.....................................44
Contrata Teutonica....................24
Contrata Urnarum ...................297
Conventus Lastarum PP.
Carmelitarum .......................341
coqua .......................................271
coquus episcopi in castro Boni
Consilii .................................147
Coracinus ....................... 104; 173
Coradellus, Corradelus..............85
corales, monilia .......................265
Corazino ..................................124
Corazzinus...............................136
Coredum..................................164
Corerius.....................................74
Coret................................. 47; 100
Corradinus...............................101
Cortazza ....................................95
Cortelettus .................................42
Cortellettus ..............................250
Cortesanum ...................... 38; 285
Cossa .........................................96
Cossa dictus Covelat ...............181
Costeda......................................35
358
Costedus....................................35
Cosus.......................................336
Covalum, saepe.........................25
Covelatus ................................176
Covella..............................56; 142
Covellus ..................................345
Covelus ...................................318
Cozza ......................................173
Cremascus Praetor ....................41
Cremona....................10; 107; 213
Crescimbenus............................60
Cresserus.................................147
Cribellus..................................148
Crivellus, cognomen...............163
Crosina....................................122
Crucifixus, cognomen...............69
Crucinus..................................268
Crusanum................................127
Cumum ...................................130
Cunevum...................................62
Cuomus...................................331
Curia di Roma.........................364
curtivum....................................36
Cusianum ................................183
da Chagno .................................13
da la Berlina..............................13
da la Pergola .............................10
da la Spada................................11
da Landrona ..............................10
da le Berete ...............................12
da le Scudelle............................10
da le Spere.................................12
da Mez ......................................12
da Prato ..................... Vedi a Prato
Dagronum ...............................325
dal Dos....................................312
dal Dosso ................................108
dal El, dell’Hel........................102
dal Pan ......................................18
dal Pin .....................................319
dal Piné ...................................286

dal Pozzo .................................357
dal Toldo .................................310
dalla Chuca..............................331
dalle Fratte...............................180
Dana ........................................170
Danielus ....................................90
d'Anna sabaudiensis ................212
Daredum Rendenae .................247
Dasindum ..................................32
Davonus ................... 58; 104; 231
de Andreis ...............................122
de Avis, Avus..........................307
de Danielo .................................13
de Fant, de Fandt.......................33
de Fantibus Vedi de Fant, de Fandt
de Gasparibus de Sardanea .....115
de Gasparis de Sardanea ...........86
de la Costa de Vatario .............288
de la Fiorenza ............................11
de la Fiorina ..............................11
de la Fornera..............................11
de la Gretha .............................327
de la Meliana.............................11
de la Misiana .............................13
de la Val ....................................14
de Lanz....................................302
de Mazuchelo ............................13
de Meanperg............................313
de Mota .......................................6
de Paho....................................115
de Paris......................................81
de Petra Plana............................10
de Pin.........................................75
de Piné de Trilaco......................88
de Piné de Trilaco, saepe...........52
de Pont.....................................285
de Regis...................................169
de Scalco ...................................12
de Simonibus, et alibi................77
de Strata.......................................6
de Valentina ............................363
359
de Valle...................................176
de Vigiliis................................303
de Villi ....................................267
del Bene ..................................156
del Bon....................................135
del Goies ...................................13
del Merlo de Trilaco .................87
del Peton ...................................14
del Trobar..................................12
Delaidus ....................................44
Delaitus...........................173; 302
della Barbera...........................314
della Pergola ...........................319
della Polonia ...........................103
della Tonina ..............................95
dell'Amico de Sancto Ursu de
Vicentia................................321
dell'Amigo ..............................321
dell'Andrea de Ambrosiis de
Nogaredo..............................200
dell'Ava...................................126
dell'Hel, dal El ........................305
dell'Oliva...................................80
dell'Orsola...............................134
dell'Orsola dictus Dorigon ......134
Dema, et alibi............................39
Denum, Denno........................285
Detus.........................................50
Devum Randenae.....................74
Dezanum Vallis Solis ...............85
di Busi.......................................13
di Coter de Travaiato ................25
Dichus.....................................348
Dionisius, cognomen ..............292
Dominicus, cognomen ............183
Domus Dei Baturorum Laicorum
Tridenti, saepe........................24
Domus magna .........................128
Donatus, cognomen ................174
Donzilius.................................245
Doplonus auri............................89

Dorigatus........................ 232; 348
Dorighellus..............................181
Dorigoni ..................................222
Dorigus....................................115
Dorius......................................177
Dorsinum...................................34
Dorus.......................................182
Dorus de Ultracastello.............154
Dossum Seregnani...................208
Dragonus .......................... 75; 280
Drena.......................................235
Dro de Malpheris Vedi Malpherus
Ducat .......................................142
Ducatonus argenteus, moneta..134
Ducatus, cognomen...................47
Dupla hispanis, moneta .............50
Dupla Mediolani, moneta..........50
Dupla Salisburgensis, moneta ...50
Duploidus auri, moneta ...........290
Durigatus........................ 121; 152
Duronus...................................264
Ecclesia s. Christophori de
Covalo ....................................37
Ecclesia s. Georgii...................235
Ecclesia s. Marci .....................171
Ecclesia s. Marinae Ravinae .....56
Eggen ......................................185
Eghenus........................ Vedi Egen
Endricus de Trilaco ...................36
Endricus, cognomen saepe........71
Endrigius ...................................80
Ennum .....................................295
Erla ..........................................230
Erspam, cognomen..................244
Esselier burgundus ..................265
Eugenio IV Papa .................... 5; 6
faba..........................................346
Faba.........................................130
Faber........................................130
faber ferrarius............................99
faber lignarius .........................155
360
Fabianus, cognomen .......231; 250
Facchinellus ............................264
Fachinus, et alibi.......................67
Facinus....................................100
Factorellus...............................290
Fadanellus.................................70
Faes detto Raita di Romagnano
.............................................224
Faesius Marten........................258
Faesius, cognomen....................48
Faesotus de Fravezio.................89
Faida .......................................241
Faitellus.....................................24
Falazarda...................................12
Fancinus, Fanzinus .................154
Fant, Fandt Vedi de Fant, de Fandt
Fantelletus...............................135
Fantellus..................................137
Fanti ..........Vedi de Fant, de Fandt
Fanzinus..................................332
Farina ......................................132
Farnetus Praetor Tridenti ........109
Fataman...................................298
Fatorellus ..................................54
Fatores.....................................260
Fatorius ...................................231
Fatus, cognomen, et alibi..........40
Faurium Lomasi......................152
Fayda............................Vedi Faida
Faytel ......................................288
Fedrigatus .................................85
Feldener ..................................288
Fenutius, Foenutius...................29
Fenuzius..................Vedi Fenutius
Ferabò .......................................19
Feri............................................25
Ferrandus ................................106
Ferraria........................................8
Ferrarius, cognomen et alibi .....65
Festum sancti Michaelis, persaepe
...............................................61

Festus ......................................205
Fetner ........................................95
Fidel de Miola .........................290
Fidelis, Fedel...........................301
Figettus....................................145
Filandar, dictus........................269
filarium vitium ..........................59
filatorius ..................................271
Filippus, cognomen.................277
Fiordanus.................................219
Fioretus....................................312
Fitzer .......................................159
Flaisus .....................................271
Flamacinus ................................77
Flavetum, = Faedo...................335
Flaveum...................................290
Fles ............................................94
Florianus, cognomen.................41
Florines......................................80
Florinus .....................................74
Focheratus ...............................232
Fogarollus................................319
Fogarolus...................................28
Foglia ......................................219
Folador ......................................10
Folea........................................130
Folegno......................................11
Folgeraiter ...............................289
Fontana..................... 72; 112; 319
fontichum salis Communitatis
Tridenti.................................275
Foppulus..................................183
Forabosco ..................................68
Forer Giacomo Antonio OFM da
Calliano ..................................17
Formadrus ...............................273
formaiarus mercator ..................63
Formigeta ................................275
fornarius ..................................319
Fornax,pagus ...........................113
forner.........................................14
361
Fornerius...................................63
Fortus ......................................253
Fossinae Vallis Solis...............180
Fracalossius...............................78
Fracazzinus .............................270
Fraccalossius...........................228
Frachazinus.............................200
Franceschi...............................266
Franceschinus, saepissime ........26
Francischinus .Vedi Franceschinus
Francus....................................136
Franzi ............................19; 20; 23
Franzus....................................205
Frasangus ................................236
Frascheta.................................345
Frason .....................................338
Frassilongum...........................142
Frassoni.....................................25
Fratelli e collegati della
Confraternita di Santa Maria
della Misericordia dell’anno
1494
135 uomini e 180 donne .........9
Fraternitas disciplinorum Trilaci
.............................................116
Fraternitas Zapatorum Sanctae
Mariae apud Sanctum Petrum
Tridenti ................................154
Fravetium, Fravezius, saepe ....71
Fravezzium .......... Vedi Fravetium
Fredericus, cognomen...............49
Frellus .....................................196
Frigerius....................................98
Fritius........................................47
Frizera, Frizeria.........................31
Frizius, Frizzi, et alibi...............31
Frizus ......................................300
Frizzerius ....Vedi Frizeria, Frizera
Frontonius Praetor ..................332
Fronza .....................................134
frumentum.................................25

Fucharus ..................................104
Fuerstain..................................192
Fugger .....................................305
Furlanellus.................................42
Furlano ......................................13
Furlanus...................................309
furnarius, pistor .......................156
Gabiollum................................327
Gabiolum...................................42
Gabrielles ................................289
Gadus ......................................126
Gaifus, Gaiffus ..........................41
Gaiger......................................252
Galasius.....................................90
Galassus ............................. 18; 30
Galesso ......................................12
Galetus ....................................344
Galitiolus et Galiciolus..............83
Gallassius, Gallassus.................31
Galliciolus, et alibi ....................63
Gallus, cognomen......................20
Galus fumadrus .......................136
Galvagnus..................................34
Galvanus..................................331
gamba storta ............................326
Gandinum, et alibi.....................52
Gandinus .................................126
Garbarius, et alibi......................45
Gardulae Inferiores..................336
Gardulum Medium.................294
Gardulum a Plano....................126
Gardulum Superior..................285
Garellus .......................... 146; 249
Garelus ....................................320
Gargnanum..............................128
Garniga pagus ...........................63
Garniga vetera (sic).................203
Garniga, cognomen .......... 72; 101
Garzanum ....................... 134; 227
Garzonius ................................311
Gaspar, cognomen, et alibi........47
362
Gaspares..................................241
Gasparetus...............................333
Gasparus Pahus.........................88
Gat...........................................310
Gatha, cognomen ....................269
Gaudentium.............................272
Gaudentus, cognomen...............48
Gavatium.................................278
Gayfus.....................................332
Gazadina Meani........................38
Gazedina .................................307
gazeta, moneta ........................293
Gazoletus ................................316
Gelminus.................................143
Gelmus....................................271
Genovesus...............................180
Gentilinus................................317
Gentilotti.................................183
Georgius, cognomen.........62; 208
Gerardus a Petraplana, cognomen
.............................................229
Gerardus, cognomen.................50
Gerlsperch...............................317
Gesia, cognomen.......................41
Gestus .......................................29
Giarola ......................................66
Giasena ...................................246
Gielmus...................................259
Gilbertus dictus Ron .................33
Giovanelli ...............................185
Giovanni vescovo di Bressanone 6
Girardus ..........................102; 138
Girola ................................90; 337
Giroldellus ..............................324
Giroldus ..................................270
Gislimbertus, saepe...................26
Giuardinus............Vedi Girardinus
Giulbertus ...............................101
Gnesina .............................27; 246
Gnocus ....................................331
Gobbus....................................306

Gorella.......................................17
Gorellus...................................232
Goretti .....................................364
Gornus cognomen, saepe ..........17
Gosetus, Gosettus, Gossettus, et
alibi.........................................35
Gothardus, cognomen ...............73
Gottardellus.............................315
Graiber ....................................141
Gramatica ................................197
Grammatica.............................214
Gramola...................................268
Granisel alias organista ......... Vedi
Chraisel
Grassus ....................................341
Gratiadeus, cognomen...............38
Gratiolus dictus il Zen.............108
Gratiolus Zen...........................259
Gratiolus, saepe.........................27
Grazioli Pietro detto Zeno......109
Gregori da Romallo.................189
Gregorius, cognomen ................69
Gresemunt, Gresemundt..........149
Grestemund .........Vedi Gresemunt
Grillus......................................156
Grisentus .................................296
Grosellus .................................323
Grossus....................................319
Grossus moneta, et alibi ............43
Grota..........................................88
Grumesium..............................268
guardia alla porta di s. Croce,
sostituto ................................170
Guarengus .................................67
Guarinonius.............................150
Guarinonus ..............................150
Guarischettus...........................100
Guarischetus..............................47
Guelphus .................................309
Guerinonus .........Vedi Guarinonus
Guidetti....................................349
363
Guidotinus...............................102
Guilielmus, cognomen..............57
Gusella ....................................275
Haisenraich .............................321
Hendricus..................................31
Hendricus, cognomen, ...........Vedi
Endricus
Hendrigius.................................31
Hermullo.................................314
Hermullum..............................164
Herspan.....................................96
Hieremia, cognomen, et alibi....43
Hippolitus ...............................169
Hoffpergher.............................142
Honoratus de Bono .................104
Hordelafius Praetor Tridenti.....70
Horeves.....................................13
hortolanus ...............................302
Hos..........................................233
hospedalera ...............................12
hospedalerius ..........................332
hospedalero...............................14
hospes, hospitis, oste.................27
Hospitale de Vigulo Vatario ...270
Hospitale Sancti Spirittus in Saxia
de Urbe.....................................8
hypocaustum...........................130
Hyseria....................................327
Iachelinus..........................49; 324
Iachemelus ..............................342
Iachemonus.............................177
Iacobellus................................111
Iacomellus.........................98; 234
Ianeselli.....................................37
Ianesellus ..................................99
Ianesinus .................................241
Iese Marchae Anconitanae......103
Inama ..............................164; 314
incantus.....................................68
Indulgentia ..................................6
Ioannacius...............................324

Ioannatius ..................................98
Ioannellius...............................194
Ioanninus, cognomern...............40
Ioannones ..................................32
Ioannonus, cognomen, et alibi ..26
Iob, saepe ........................... 18; 25
Iohannonus ...........Vedi Ioannonus
Iordanus, cognomen ......... 28; 176
Ioriatus ........................... 116; 303
Iorius de Stenicis de Sancto
Stephano caupo Tridenti ......291
Iosius .......................................288
Iovaninus...................................81
Ischia longa .............................264
Iustina duplex, moneta e alibi ...76
Iustina, moneta ..........................19
Iustinum ..................................243
Iustinus ....................................122
Kamehover ..............................154
Keller P. Vincenzo Maria OFM..3
Keller Vincentius Maria OFM,
prosecutor laboris.................342
Labete, vide etiam Labeth.......147
Labeth, vide etiam Labete.......240
Lacuna Cavedeni.......................84
Lacus Lugani...........................331
Lacus Maior ............................311
Laguna...... Vedi Lacuna Cavedeni
Lamferius ..................................45
Landus.....................................336
Laner .......................................142
Lanferius .................................102
Langebenus .............................138
Lanza.......................................237
lapicida ....................................210
Lasinum, et alibi........................71
Lasinus, cognomen............. 57; 68
Laste ........................................163
Laurentius................................113
Lazarus, cognomen .................152
Lazesium, Lasesium................214
364
Lechner ...................................121
Leffum, Leffe (BM)..................62
Lengus.......................................93
Leonardellus ...........................230
Leonardus, cognomen, et alibi..46
Leoncus.....................................95
Leporinus ................................155
Levegus...............................29; 32
Levum pagus Vallis Boni .......279
Liberales ...................................81
Libra, moneta saepissine...........25
librarius...................................332
Lidornum ................................264
Lignagum................................335
Liliis de Quetta .......................145
Limborch.................................288
Linarolus.................................132
Liprandus ............................78; 90
Lisonus....................................251
Livum......................................210
Loca Pia=Confraternitates ......166
Lodronus, et alibi......................44
Lomasium, Lomasum ...............32
Lombardus ..............................285
Longinus .................................303
Longus ..............................59; 102
Lonum.......................................87
Lorandus .................................117
Lorenzonus ...............................45
Loycus.......................................81
Luca de, dictus Gobbo de
Bosentino ...............................47
luchanicharius.........................327
Luchin.......................................12
Luchinus .................................183
Lucianus, cognomen...............154
Luciolus ..................................152
Lucus.......................................306
Lunardellus .....................235; 241
Lunardus .................................332
Lunellus dictus Andreaza .......329

Lunellus, et alibi........................40
Luterinus .................................337
Luti de Poia ...............................38
Lutti de Spredo Pahi..................84
Lutus de Spredo Pahi ..............320
Macarius..................................170
Macenigum Civezzani.............321
Machaneus ..............................207
Macia.......................................303
Madernum ........................ 82; 209
Madranum, gastaldia...............159
Madruccius................................49
Madrutium................ 64; 233; 269
Madruzzo Carlo evscovo.........160
Madruzzo Lodovico vescovo di
Trento .....................................18
Madurellus Franciscus Maxentia
Guardinaus s. Bernardini
Tridenti.................................123
Maestro di scuola a Trento........23
Maffeotta.................................359
Maffeotti....................................22
Magatus...................................206
Mager, Magri ..........................276
Magister ..................................200
Magnagus ................................240
Magnanum ..............................108
Magnanum, S. Maxentia .........312
Magredum vicentinum ............339
Maineta....................................321
Mainetus......................... 106; 342
maistra de scola.........................12
Malacarnus ..............................157
Malanottus...............................209
Malberus..................................289
Malfatus ..................................231
Malferus .............. Vedi Malpherus
Malonum Vallis Camonicae....305
Malossus..................................308
Malpaga, et alibi........................34
Malphaerius............ Vedi Malferiu
365
Malpherius ................................33
Malpherus .................................30
Malsesinum...............................34
Man.........................................196
Manci .......................Vedi Mantius
Mancius, Mantius ...................174
Manenchor ..............................140
Manfredinus............................238
Mannetti....................................17
mansus a Busio .......................141
Mansus Busii ..........................141
Mansus Clognae supra villam
Tavernarii Montagnae..........178
Mantius, Mancius, saepe...........32
Mantua ....................................280
Mapheus dictus Suppa ............179
marangon ..................................12
Maranum.........................327; 343
Maranum, maranensis, persaepe
...............................................27
maraschalchus.........................277
Maratzonus .............................323
Marazoni...................................18
Marazonus...............................199
Marazzonus...............................30
Marcabrunus, cognomen.........315
Marchesius..............................313
Marchettus ......................139; 217
Marcus, cognomen....................97
Marendela, Morandellus.........171
Marendelus ..........Vedi Marendela
Margarita Sparapana dicta la
Lavandara............................158
Margonum supra Toblinum ....211
Margonus ..................................60
Maria mare del beato Simone...13
Marianus Michael Angelus
quondam Francisci brixiensis
.............................................230
Marin.......................................140
Marinelli ...........................30; 149

Marinus ...................................135
Mariota ............................. 28; 148
Marioto....................................213
Mariottus .................................346
Mariotus ........................... 52; 341
Martignanum...........................171
Martignanum, saepe ..................25
Martinellus ..................... 142; 155
Martini.......................... 25; 28; 31
marzarius.................................337
Marzarius ................................237
masadore ............................ 24; 25
Maschius .................................135
Maschol...................................135
Maso alla Scala .......................125
Masotus ...................................173
Massius......................................43
Matarellum ..............................228
Matheotus................................203
Matthaeatius ............................328
Mattheolus...........Vedi Matthiolus
Mattheolus, Mattheolius....... Vedi
Matthiolus
Mattheottus..............................231
MatthioliusVedi Matthiolus; Vedi
Matthiolus
Mattuella .................................303
Maximus, cognomen...............314
Mazanigum pagus .....................44
Mazia.......................................328
Mazola.....................................269
Mazolla....................................192
Mazollus....................................66
Mazonelli ..................................32
Mazonellus ................................28
Mazzola...................................133
Mazzolus .................................263
Meanum ..................................285
Media Oveta............................341
medicine ..................................163
medigo.......................................13
366
Melchiores ..............................163
Melchiorius...............47; 100; 201
Melior de Lono .........................91
Meliores ..................................229
Melotus .....................................66
Melta.........................................12
Melus ......................................310
Menegatti ................................365
Menegatus.......................122; 157
Meneguzus..............................252
Menestrina ................................32
Menestrina nuncupatus Petoz .224
Mengarda ..................................60
Mensa episcopalis Tridenti.......39
Merandus ................................110
Mercatores de Gandino.............69
Merlerius, Merlerus ................182
Merlus, cognomen, et alibi .......40
Mersius ...........................122; 231
Mezzana..................................210
Mezzo Lombardo....................185
Michaeles................................324
Micheles..................................162
Micheletti..................................18
Micheletus...........52; 67; 142; 323
Michelotti............................18; 20
Michelotto.................................23
Michelottus ...............................18
Midana ....................................275
Migacius, Migatius ...................69
Migazzi ...................................170
Militia .....................................251
Minasius..................................272
Mingellus de Pissavacca...........29
Miola.......................................241
Miorandus...............................271
Mirana.....................................139
Missae Gregorianae vel s.
Gregorii..................................90
misura feltrina della quarta di
frumento...............................223

Moar ........................................164
Mochatus de Monclassico.. 41; 83
Moiadum Montaneae ..............314
Moiatum Montaneae ...............286
moiolaro ....................................14
Molendinarius, Molinari .........254
molendinum ............................140
Moleta .......................................25
Molinarius ...............................169
molitor............................ 243; 267
Molven ......................................12
Monasterium s. Bernardini extra
moenia Tridenti ......................90
Monasterium Sancti Francisci.140
Monasterium sancti Marci ........83
Monasterium Sancti Marci......195
Monasterium sancti Marci 158470
Monclassicum .................... 30; 36
moniales Sanctae Clarae .........246
Mons Clarus, cognomen .........238
Mons Terlaci .............................96
Mons Vaccae, et alibi................46
Montagna ................................189
Montagnaga pagus ..................230
Montanellus.............................273
Montaninus..............................311
Montanus.................................273
Monticulum.............................327
Montinus .................................195
Morat.......................................226
Moratellus ...............................176
Morati........................................30
Morellus ..................................123
Morembergh..................... 47; 100
Morescus .................................250
Morleni...........Vedi anche Murlini
Morlerius...............Vedi Merlerius
Morus ......................................340
Morzant .....................................13
Mosca ......................................366
Moscatti de Monclassico...........36
367
Moschonus..............................329
Mosconus................................335
Moser ......................................241
Mosna .....................................325
Mossonum...............................260
Moter.......................................122
Motter .....................................161
Mozatus de Sardanea ................87
Mozius ....................................179
Mugazonum ......................72; 257
Muralta....................................363
Murari .......................................15
Murarius..................................295
Murarus, cognomen ..................19
murator....................................329
Murium, Mori ...........................24
Murlini .......... Vedi anche Morleni
Murlinus..................................341
museum, idest bibliotheca cum
tabulis pictis.........................226
Musna ................103; Vedi Mosna
Musteum Cavedeni .................328
Nach de Portolo de Perzino ....116
Nanum.....................Vedi Nannum
Nardellus...................................43
Nardus.....................................313
Nauritius .................................205
nauta........................................262
Navarinus, Naverinus ...............73
Navis s. Felicis, pagus ............313
Negranum .................25; 250; 336
Negrellus...................................48
Negrelus de Cadeno................177
Negri .......................................221
Negriolus.................................244
Net...........................................154
Nicola, Nicolus .......................103
Nicolat.......................................45
Nicolettus............................43; 98
Nicolinus...................................20
Nicolò V Papa.............................7

Nicolodus ..................................46
Niger, Nigri .............................139
Nigriolus..................................275
Nogaredo.................................214
Nogaredum......................... 63; 82
Nogaretum...............................270
Nonesus, cognomen ................317
Norandinus ..............................148
Norilius....................................154
Noselarium Fulgaridae............267
Notarius, cognomen et alibi ......33
Novalina ..................................228
Novaria......................................60
Novellaria................................109
Novellus ................. 103; 133; 231
Numium ......................... 113; 281
Oberthaner...............................154
Odoricus, cognomen ...............348
Ognabenus...............................340
Olava .......................................342
Oleo de Melchior ........................7
Oliva........................................229
Oliva, Olivius, cognomen, et alibi
................................................33
Oliverius......................... 102; 209
Olle..........................................301
Oppius .....................................104
Ordelaphius .............................324
organista ..................................245
Orlandus ........................... 51; 334
Orlandus, cognomen .................51
ormisinarius artifex .................136
Ortolanus, cognomen ................64
Orzanum Civezzani...................44
Ossana, pagus..........................174
Ostena Lacus Lugani...............331
Padergnonum, saepe..................29
Paganinus ................................323
Pahum, pagus ............................43
Paisanus, Paissanus et alibi .......43
Palatium episcopalis, et alibi.....34
368
Palatrones................................329
Palea pro tecto domus...............61
Palutius ...................................264
Pantheum Pahi ........................137
Paolo V Papa.............................15
Papa, Pappa, cognomen ..........122
Papya= Papia ..........................327
Paradisi locus..........................251
Parisius........................27; 35; 207
Parisottus.................................239
Parisotus..................................179
Parolarius ........................262; 281
Parolarius, cognomen ...............62
Partelerius ...............................152
Parthelonus .............................294
Particella ...................................70
Pas.............................................13
Pasinus ................................27; 94
Pasius ......................................247
Pasottus...................................297
Pasotus ....................................296
Pasqua.....................................367
Pasqualinus ...............................34
Passera ....................................287
Paternostri.................................15
Pathonum ..................................79
Pathonus, Patonus...................119
Paulinus...........................138; 142
Paulus V Papa.........................360
Paulus, cognomen, et alibi........44
Paurinfaint, Paurenfaint,
Paverfant, Pauernfant et alibi.49
Pavarellus Praetor ...................107
Pavarotus...................................30
Paysanus .................Vedi Paisanus
Pe de Castelo.............................11
Peacus de Arco .........................49
Pecinus....................................183
Pedecastello ............................357
Pedecastellum .........................310
Pedegaza .................................324

Pedercinus, Pederzinus, et alibi.34
Pederzinus ......... Vedi Perdercinus
Pederzoli..................................138
Pederzollus dictus Gobetto de
Cadeno .................................312
Pederzollus dictus Gobettus ....106
Pederzolus, et alibi ....................42
Pedonus ...................................331
Pedrinus............................ 93; 112
Pedrolus...................................333
Pedrotus.......................... 157; 362
Pedrus......................................126
Pedrus de Mozzis de Sardanea109
Peliparius.................................246
Peliparus..................................297
Pelliparius et alibi......................52
Peluchum Rendenae................247
Perantonius..............................304
Peratola....................................320
Perazolus .................................335
Peregrinus................................198
Pergem ....................................281
Perinus.......................................81
Perlatus....................................300
Pernetus...................................177
Perotius....................................296
Perotus............................ 173; 241
Perzinum, pagus ........................74
Perzinus...................................280
Pessata.....................................125
Petenati......................................84
Petenati de Moena.....................94
Petenatus .................................109
Peterlana....................................67
Petonus ....................................237
Petrolongus..............................336
Petronius..................................171
Peverada, Piperata.....................30
Peveradi da Cremona ..............213
Pevrada...................Vedi Peverada
Pezeninus a Strata Cognolae ...276
369
Pezenus ...................................112
Pezinus......................................85
Pezzanus ...................47; 100; 104
Philipponus dictus il Pinter.....320
Philippus, cognomen.........49; 310
Philippus, sive Sparapanus .....156
Piazzina locus .........................299
Piazzolus Praetor ....................233
Picardus...................................140
Piccolomini.............................268
Piccus......................................309
Picininus .........................239; 307
Picinus.....................................289
pictor Tridenti .........................246
Pietà di Verona, orfane .............18
Pigetius ...................................103
Piginus ....................................213
Pilati..........................................25
Piliparius.................................160
Pillonus ...................................279
Pilonus ....................................277
Pinatus.....................................290
Pintarus, Pintari.........................30
pinter, artifex...........................122
pinterus magister.......................74
Pinus .......................................219
Pinzolum.................................113
Piper..........................................70
Piperata ..................Vedi Peverada
Pironus ............................127; 128
Pisetta......................................109
Pisonus....................................269
Pissavacca, Pisavacha...............28
Piur..........................................121
Piva .........................................155
Platea Cantoni.........................241
Platea Magna ..................113; 180
Plathea Longa .........................232
plaustrum ..................................27
Plaza........................................287
Plazina, sive Pietra Stretta ......317

Plotner de Cirl Oeniponti ........233
Ploz de Pressano......................183
Poia..........................................319
Polenton ....................................11
Polentona...................................70
Polentonus...............................310
Poli ..........................................368
Pollus.........................................97
Polus............................... 228; 292
Pomarolum ................................25
Pompeatus molitor ..................115
Pompeatus, et alibi ....................42
Pona.........................................331
Pons Ligni ...............................285
Pons Sancti Laurentii ..............239
Pontaltum ................................228
Pontaltus..................................140
ponte all'Adice.........................155
Pontremolum...........................133
Poppus.....................................146
Porta Pontis .............................114
Porta S. Martini .......................232
Porta Sanctae Crucis ...............311
Portella ......................................14
portitor vini ...................... 48; 363
Portol Perzini...........................264
Posat ........................................132
Poulacius .................................318
Poulazius .................................312
Poulus......Vedi Paulus, cognomen
Poulus, cognomen, et alibi ........52
Pozzo.......................................364
pra del Boia .............................336
Praebenda de Meano ...............194
Praebenda pastoralis................250
Praepositura s. Margaritae.........51
Prandus......................................29
Prant de Trilaco.........................68
Pranzium .................................334
Pressanum ...............................133
Primerium................................102
370
Priora.............................20; 22; 24
Priori ...................................20; 23
profumerius.............................276
Proneburg et Prunenbug et
Pronenborg et Promenburch et
Brondeburg Marchesata de....27
Proxeneta ..................................79
Prucher....................130; 200; 360
Pulher......................................158
Queta..........................Vedi Quetta
Quetta........................................25
Quetta de Liliis .......................145
Rainensis..................Vedi renensis
Rambaldus ..............................326
ramon ......................................252
Rancium..................................312
Rantium...................................319
Rassus .....................................301
Rastellinus Praetor..................286
Ravagnus.................................230
Ravanellus...............................129
Ravellus ..................................210
Ravicia ......................................61
Ravina, saepe ............................42
Recanati ..................................302
Redolpha.................................345
Refatus ....................................152
Regula Beune subtus Sardaneam
.............................................319
Regula Sancti Bartholomaei ...319
rendenarius..............................272
Renensis, rhenensis, persaepe...25
Renner.....................................154
Restilinus Praetor....................302
Reversus..................................137
Revodum.................................129
Revoltum...................................30
Rezio.........................................12
Rhaldinus veronensis................48
Ricaldum.................................265
Riccius ....................................134

Richalchum .............................265
Richaldus.................................194
Ricius, Riccius, persaepe ..........28
Ridus, cognomen.......................42
Rinaldus, cognomen................266
Rinding Bavariae.....................164
Ripolinus .................................343
Rippa .......................................140
Rippa Soldi..............................140
Rizzius................ 53; Vedi Riccius
Roboretum.................................31
Roboretus ................................323
Roccabruna................................35
Rodolfinus...............................117
Romagnanum ..........................206
Romagnanus............................290
Romallum..................................69
Romanellus..............................279
Romerius .................................263
Ronchafort...............................116
Ropela et Ropele .......................27
Ropelle ....................................340
Rosa.........................................252
Rosarium .................................348
Rosatus ....................................311
Rossatum.................................277
Rosso.........................................13
rotarius ........................... 114; 308
Rovereti de Fraiperg................236
Rovigum..................................156
Rubeus.....................................117
Rubinus .......................... 142; 169
Ruffinus...................................103
Ruffonus..................................185
S. Ambrosius de Verona ...........94
S. Anna de Supramonte.............58
s. Bernardinus conventus, ecclesia
extra moenia Tridenti .............55
S. Carlo Borromeo ....................17
S. Donatus Tridenti .................288
S. Florentius ............................335
371
S. Ioannes de Capestrano OFM .7;
8
S. Maria Magdalena Tridenti....67
S. Maxentia, pagus..................313
S. Ursula, pagus ......................233
S. Ursus...................................321
S. Vidum Vallis Camonicae ...333
S. Vitus Cognolae ...................214
Sabloneta.................................117
Sachum pagus .........................164
Salaclus...................................200
Saletum Pahi .............................64
salgari, arbores........................229
Salodium.................176; 261; 342
Salornum.................................273
Saluga .....................................139
Salvetus...................................135
Salvetus, Salvetti.........................3
Salvottus .................................106
Salvotus.....................52; 131; 238
Sandrus ...................................167
Santaanna................................324
Santanna..................................267
Saracenus ..........................54; 275
Saracinus.........................196; 367
Sarasinus.................................151
Sarassus.....................................94
Sardagna, Sardanea, pagus, saepe
...............................................70
Sardanea, cognomen.................99
Sardaneus................................142
sartor .......................................266
Sartores, cognomen.................148
Sartus ......................................215
Sarus .......................................318
Sassolo, Ferrara.........................30
Scachinus et Schachinus, Praetor
Tridenti ..................................74
Scana.......................................275
scandula ..................................279
Scarazzinus .............................245

Scarduinus.................................83
Scarduinus de Bononia..............37
Scarpa......................................276
Scarpateto..................................14
Scarpion, e Scorpion, cognomen
..............................................170
Scartezinus ..............................184
Scharduinus...............................58
Schbob.....................................294
Schivabriga, androna.................25
Schola sutorum........................126
Scorpionus et Scarpionus,
cognomen ...............................84
Scotonus ..................................136
Scottoni ...................................364
Scottonius..................................17
Scozzus....................................251
Scratimperger ............................75
sculptor......................................24
Scutatum argenti .......................76
scutellarius ..............................342
Scutellius.................................132
Sebenus ...................................141
segador ......................................12
Segalinus ...................................60
Segallinus ................................296
Segata ........................................98
Segatores .................................304
Segettus ...................................339
Segna Pellionis..........................58
Segunzanum ............................271
selar ...........................................11
selarius magister........................66
Semblantus ..............................234
Senasium Banali......................109
Senatus ....................................259
seraduraro..................................11
Seraffinus ................................103
Serafinus, cognomen...............333
Seraphinus, cognomen ............225
Sercum de Canedo de Ienua......60
372
Seregnanum ............................288
sericus .....................................340
Sermone per il funerale, spesa 170
Sforzanus ................................276
Sgualdinus...............................111
Siccius..........................Vedi Sizzo
Sicheri.......................................59
Sichus.......................... Vedi Xicus
Sicilianus Sebastianus notarius,
saepe ......................................32
Sicius............................Vedi Sizzo
Sighel ......................................309
Sigismundus Austriae .............194
Signum duorum ensium..........332
Simbenus.................................238
Simon, cognomen .....................32
Simonatus ...............................143
Sinestrarius et Sinistrarius ........33
Sirena, Syrena, Serena ..............67
Sitius ............................Vedi Sizzo
Sizo ..............................Vedi Sizzo
Sizzo .......................................138
Slopp.......................................256
Snaider ......................................43
Sneider ..................... Vedi Snaider
Societas Iesu, Legatum ...........171
Solagnus..................................177
Sonzino .....................................11
Sopramonte, spessissimo ..........26
Sorgatus ..................................162
Sosius......................................235
Sosius, cognomen .....................39
Sotopreda ................................335
Sottimpergerus........................336
Spagnolus et alibi......................50
Sparapani ..................................27
Sparapanus................................92
Spata .........................................33
spatarius ..................................164
Spaur et Valer .........................268
Spaurum maius .......................204

Sperandeus ................................80
Spon, cognomen......................148
Spredum ..................................177
Squarcinus...............................205
Sratimperger..............................93
stazoner .....................................13
Stechatus ...................................98
Stechus ......................................39
Stefani .....................................217
Stelzhommer ...........................258
Stenegus, Steneghi ..................243
Stenicus de Sancto Stephano
Fornacis................................264
Stenicus Iorius de Sancto
Stephano caupo Tridenti ......291
Stephanus, cognomen..............119
Sterilus ....................................141
Sternicum ................................113
Stetner .............................. 10; 100
Stigelmair ..................................66
Stompherus..............................102
Strata Cognolae pagus...............33
Stravinum ................................328
Strignum..................................236
Stringarius ...............................327
Strinza .....................................161
Strologus ...................................31
Strolus .....................................339
Strottus ....................................152
stuaro.........................................13
stuba, saepe ...............................25
sub poena Familiae, idest degli
sbirri .......................................70
Subarius...................................348
Suppa.......................................179
Supra Montis ...........................346
Supramons- Supramontis,
persaepe..................................28
Susatum.......................... 121; 152
Suz de Faida ............................115
Tabarellus de Fatis ....................38
373
Tabarellus, saepe.......................31
Tabarinus ................................199
Tachellus.................................318
Taialaqua.................................245
Talleri Leopoldi et Ferdinandi 174
Tallerus, moneta, saepe.............50
Tamaninus...............................289
Tambosius.................................72
Tamisarius...............................130
Tangatinus.................................66
Targa.......................................161
Tavernarium......................28; 178
Tavonum...................................57
taxa, ad taxam .........................252
Tellanus...........................238; 335
Tena ........................................263
Terlago...................Vedi Trilacum
Terlago, Pala della Madonna ..126
Teronum..................................157
Terranova................................353
Tersilla Pineti..........................126
Tertiolasium............................299
Tessarius .................................228
Testilg. ....................................345
Textorius, cognomen ..............224
Thainoch, et Bolchemmorch...244
thalamum ..................................58
thesaurarius.............................239
Thesinus..................................331
They ..........................................10
Thicinus ........................37; 39; 41
Thicinus notarius ......................32
Thim Giovanni Maria, notizie
morte e spese funerale .........125
Thim Lucia, saepe.....................22
Thim, Thin, saepissime.............21
Thin..............................Vedi Thim
Thionum, Tionum.....................31
Thisius.....................................133
Thomacciolus............................97
Thomasinus.............................170

Thomasius ...............................140
Thomasus, cognomen..............225
Thomedus................................271
Thomelatus..............................207
Thonietus.................................231
Thoniolus ................................152
Thunn ......................................336
Thunn Domenico Antonio
vescovo di Trento...................17
Tiarno di Sopra........................220
Tiboni ......................................220
Ticinus.................... Vedi Thicinus
Tifentoler.................................221
Tignaronum.............................283
Tim ...............................Vedi Thim
Timonella ..................................78
tinctor ............................. 319; 343
Tinella .....................................270
Tinellus......................................30
Tisius.......................................251
Toccoli ....................................195
Tocholus....................................33
Todeschinus ............................334
Todescus..................................284
Todescus, Todeschus, et alibi ...27
Tognatus..................................247
Tognus.....................................286
Tolinus ......................................99
Tomasius .................................109
Tonfilius ..................................316
Toniacus ..................................291
Toniatus...................................154
Toniazzi...................................214
Tonietus...................................127
Tonina ................................ 37; 39
Toninus....................................303
Toninus dictus Filos ................185
Toninus, cognomen, et alibi......31
Toniolus ..................................104
Tonollus ..................................299
Tonus..........................Vedi Thunn
374
Torchio....................................214
Torresani...................................19
Toschanellus ...........................287
Tosel .......................................288
Tovazzi Ioannes Chrysostomus
finis ......................................342
Tovazzi P. Massimo....................3
Tozius .....................................108
Traierus, moneta .......................44
Trapp.......................................250
Trappius ..................................100
Trapurg ...................................154
Trauthsam baro in Sprechenstain
etc.........................................154
Travaiadum Brixiae ................200
Travaiatum................................25
Travaionus, et alibi ...................43
Travalia...................................328
Tremenus ..........................33; 142
Trent Turcatus.131; 177; 204; 264
Trentadoi.................................334
Trenti Turcato .........................220
Trentinus, cognomen, et alibi .....3
Tresollus, Tresolus de Bolentina,
et alibi ....................................35
Tressium .................................139
Triangius...................................35
Triangus ..................................154
Tridentinus..............................162
Tridentum ...................................5
Trilacum, Terlago, persaepe .....20
Trilacus, cognomen...................40
Tronde.......................................54
Tronus, moneta, et alibi ............76
Trotus......................................121
Trussua Praetor Tridenti .........194
tubicen.....................................266
Tura.........................................332
Turbolae..................................316
Turcatus ..................................124
Turcus .......................................65

Turner........................................95
Turris, Torra ............................249
Ultra Castellum, Ultracastellum
Pahi.........................................25
Ungarus aureus..........................53
Ungarus, moneta .......................37
Usbaldus, cognomen ...............168
Vacharius, cognomen................61
Vaitelinus ................................206
Valandrus ..................................63
Valchamonega...........................13
Valdagnum ..............................326
Valentinellus ...........................261
Valentinus, cognomen.............107
Valersus............................ 59; 309
Valle ..........................................30
Vallis Sasanae, Valsassina ........51
Vallis Soldi..............................331
Vallis Surdae .............................34
Vallis Tellina, et alibi................61
Vallis Triumpia .......................106
Valtellina...................................25
Vastus........................................69
Vatarium..................................146
Vaythalinus notarius..................61
Vecletus de Supramonte............32
Vecletus dictus Ioannella ..........84
vegetarius ....................... 183; 334
Velchenmorcht ........................184
Vella ........................................209
venator aulicus ..........................50
venator principis tridentini ......300
Veneciana................................237
Venerius ......................................6
Venerus, et alibi ........................30
Venetiae ..................................314
Venturellus ....................... 49; 315
Verdura de Bolentina ..............323
Vermilium pagus.......................50
Veronenses ..............................105
Veronensis.................................70
375
Veronés...................................214
Vervodium ..............................140
Vervodum .........................30; 234
Vesentino ..................................10
Vezanum Vezzanum, saepe......26
Via Crucis alle Orfanelle ..........17
Via Macelli ...............................20
Viaragum ................................155
Vicarius...............................26; 27
Vicentinus...............................155
Vicentinus, cognomen ..............63
Vicus Cantoni .........................193
Vicus Longus sive Cantoni.....128
Vicus s. Benedicti ...................119
Viglonum ................................275
Vigna.......................................303
Vigolanus................................292
Vigolinus.............................29; 67
Vigulum Vatarium, saepe .........32
Vigulus, cognomen...................51
Vigulus, Vigulum Basilicae,
saepe ......................................20
Vigus Meani..............................38
Villa Franca ..............................11
Villa Montaneae......................179
Villa Sancti Stephani plebis Pineti
.............................................243
Villanders................................132
Villazzanum............................184
Vineae Comitatus Archi .........345
Vinotus..............................64; 143
Viola .......................................231
Violottus ...................................43
Visanus ...................................317
Vitales.....................................183
Vivianus....................................79
Vivorius ....................................87
Volpe.......................................124
Voltolinus .................................30
Wich........................................258
Wolchenstain, Wolchenstein ....47

Xicus .........................................35
Xighelus .....................Vedi Sighel
Zaccharia.................................128
Zaiotus.....................................307
Zambaitus......................... 52; 103
Zambottus................................242
Zamfronus, moneta hispanica
argenti.....................................45
Zanarus....................................180
Zanchanarius de Pressano .......152
Zandonatus ..............................260
Zanellus.....................................51
Zanettus...................................197
Zanetus de Utino OFM ...............8
Zanetus dictus Covelat de Covalo
..............................................305
Zangerle ..................................241
Zannolus..................................235
Zannonus.................................133
Zanollus...................................206
Zanolus....................................259
Zanonus............................ 53; 107
Zanus.......................................200
Zapanus ...................................333
Zascus......................................358
Zasius ......................................321
Zatellus....................................300
Zavatinus.......................... 64; 335
zechinus, moneta.....................245
Zellus.........................................79
Zelum ......................................317
Zelus........................... Vedi Zellus
376
Zenagus...................Vedi Cenagus
Zenarius ............................44; 207
Zenbaitus..............Vedi Zambaitus
Zenbran...................................170
Zender del Fachino ...................73
Zendron...................................251
Zeni...........................................26
Zennus de Brosino ..................110
Zentilinus ................................333
Zenus Trilaci.... Vedi Zetus Trilaci
Zenus, et alibi............................46
Zettus ......................................280
Zetus, cognomen.................38; 40
Zilberhoffer.............................287
Zilbertus....................................75
Zilbertus dictus Ron..................72
Zineverada ..............................339
Zinus de Cavareno nauzelinus..54
zitelle.......................................365
Zobbius ...........................242; 266
Zoietus ....................................322
Zovanonus, cognomen..............72
Zovantodesco de Boliara de
Caurino ................................285
Zuccarius.................................134
Zucchinus................................209
Zuchatus....................................68
Zuclum............................205; 211
Zugnus ......................................28
Zurletta..................Vedi Ciurlettus
Zuzadum .................................138