volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

417 1539 OCTOB. 418
unquam cogitasse ut admitteretur ad functionem
verbi inter pios, nisi post absolutam, ne dicam absolutissimam
poenitentiain, ac tam clara voluntatis
divinae testimonia quibus praefici debeat, ut nemo
secus sentiat nisi qui Domino velit contradicere
aperte. Rursus Ohristuin Iesum testor, me nolle
ulla ratione aliquid habere partis in consensu quo
is prius admittetur, sed quantum possum reos sanguinis
inclamo, et sanguinis Christi, qui perdendam
ecclesiam ipsi crediderint aut consenserint. Hie
ingenue fateor non posse assentiri, nee assensurum,
donee longa probatione se sic approbarit ut dignus
habeatur. Alamus hominem, alamus, et solemur
modis omnibus citra detrimentum ecclesiae. Alias,
si quis intruserit in locum, in quo Dominus voluit
meo ministerio uti et per me aliquot sibi lucrifacere,
apud Deum meum de iniuria mihi illata, quae ecclesiae
ipsi, imo ipsi Christo infertur, queror. Sicut
et in aliis factum est indigne, hic reputo indignissime.
Non est ita nobis prostituenda virgo haec sponsa
Christi iis qui se quaerunt, donee intelligamus eos
Christum vere quaerere, non se ipsos. Non satis
habent ii, quos praestitisset non nasci (qualiter sint
nati non dico) tot turbas quot sponte suscitarint,
ecclesias invidentia perdiderint, lupos foverint,
monstra evexerint, nisi diluvium malorum immittant.
Tu frater obsta tam indignis ecclesiae malis, quae
vitata volui. Cardio nolim Tel in minimo obesse,
omnem communionem ultro offerre paratus : sed cupio
consultum ecclesiis, nee aliquid omitti quod e re
sit ecclesiarum. Constantiam ac gravitatem hie
exöpto, non ita in benefieiis et obsequiis quibus quis
tenetur etiam hosti adesse. Quamvis ingenue fatear
me plura pro ipso egisse ac pertulisse quam si
pater mihi fuisset. Sicut mortalium unquam nemo
ita me laesit, volui contendere, iuxta sententiam
Christi, benefaciendo : sed semper cavi ne quid ad
ministerii functionem tenderet vel disciplinam impediret.
Tempestivum iam est ut büi fraenum
iniicias, nee te ac alios vexes: praestanda sunt quae
sine iactura ecclesiae possunt, nee me opus habes
monitore. Ne reputes me unquam aliquid de Cardio
scripsisse, quod me poeniterët actorum in ipsum ut
officii. Nam, ut iam sum testatus, noram hominem
et quae egit ac procuravit longe plura quam scripserim
reputans acta: sed ea omnia non impedierunt
quin ex animo egerim. Cupio ct alios, omnibus
etiam cognitis, bene ipsi facere, salva semper
eccle8ia in omnibus, pro qua suscipienda sunt mala,
non in gratiam alicuius. Cédant omnia ecclesiae,
hoc est ipsi Christo qui caput est, quique vultsuam
sponsam nusquam nee unquam negligi. Non nobis
timemus de ecclesiis huius ditionis, ubi adnunciatur
Christus, quod praefici possit sine insigni specimine
solidae pietatis. Imo scimus, omnes prius pellendos
a plebe, quam ut solus possit admitti, nee puto
Calvini opera. Vol. X. P. II.
satis tutum ipsi futurum, etiamsi privatus hie ageret.
Quod Martinus vocat aQxielvxov, non tam exseorandum
habetur animal, ut plebi est huio, nee
possumus melius consulere quam si taceamus. Profecto
mirum sentimus affectum contra eum. Aliis
timemus, quamvis ubicunque egerit, nisi tanta sanctimonia
et insignis pietas hominem commendarit,
valde despectum erit suum ministerium, tamque
sine fructu, ut etiam aliis incommodet. Nam, ut
nosti, circulatorum vocant illam iteratam defectionem,
et id quod dicitur modo ait modo negat. Ideo videant
qui hominis magis quam ecclesiae rationem.
habent, ne sibi iudicium et homini ac ecclesiae
malum accersant.
De Alexandro, quern ideo puto sic fuisse
assumptum, ut eo iret quo concessit, ac opinor
priusquam hinc solveret sic conclusum fuisse, tu
nosti quos habuerit in synodo, 20 ) et qui possint
apud Èognacum et filium Roberti a Marca. 21 ) Per
hos puto commendari, nee tacebit Alexander, tanto
propensior in gratiam Caroli ad mentiendum, quanto
infensior est nobis. Sed postquam is audiri vult
fratribus non auditis, ut obtineat quod fit ubi alter
tantum auditur, sic accipe. In montibus is egit,
certe dignus qui feras pascat non homines, quum
literarum sit expers. Agcbam Neocomi tunc dum
venit e Gallia commendatus Uteris Hdbertivallis. 22 )
Dixi me non posse ipsi consulere: videret si quam
posset conditionem invenire, ac experiretur quid
posset. Is puto ad Glandineum concessit, egitque
cum eo ac tandem locum habuit. Non est quod
commemorem qualiter contenderit cum Glandineo pro
scorto, quod uterque ambiebat: sed Alexandrum sequuta
est Helena, aliam quaesivit Glandineus. Sed
dum uxor Glandinei proscindit Alexandrinam,
ventum est ad arma, 23 ) gladiis et seouribus est
pugnatum in vico palam, et nisi diremissent vicini
cecidisset alter, si non uterque. Pacatum fuit utrumque
dissidium: egit multa Alexander bellicose, ac
sane digni erant canonici qui talem haberent antagonistam.
Utinam Christo tam dignus fuisset!
Sicut ventrem tantum illi curant, sic Alexander
gravis ipsorum ventri im minebat, nihil non recipiens
cessurum in usum plebis, modo deficerent a
canonicis, et quamvis multum periret sacrificulis
per Alexandrum, vixit tarnen calamitose valde.
Pluries illic locum mutavit, ut liberum erat nomine
prospiciente. Saepius conatus est locum aptiorem
deligere: a suis canonicis venit ad Bielenses, ac
20) Lausannensi, ubi a. 1538 Libertetus eum demmciarat.
21) R. de la March, S r . de Fleurange, Commandant de
la garde du Soi. {Hermj. III. 96. 102.)
22) de Robertval, lieutenant du maréchal de la March,
a. 1535 ob religionem exsul.
23) Eermj. III. 276.
27