volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
377 1539 OCTOB. 378<br />
Deus ultro hune spiritum donet, rogare ne quid<br />
pro eo possit. 7 )<br />
At quum utrumque diserte seriptura praedicat,<br />
et nihil posse nos bonum facere nisi id operetur<br />
Deus in nobis, et tarnen quum mala facimus, quod<br />
solum ex nobis valemus, nos nostra non Dei culpa<br />
perire, par est nos scripturae haec praedicanti simpliciter<br />
assentire, et idem quoque ingenue praedicare,<br />
id quod tandem nostra ipsorum conscientia, velit<br />
nolit, facere compellet. Certe Iudas, in agnitionem<br />
sceleris sui adductus, non Deo, qui non tantum ipsi<br />
de suo spiritu quantum Petro contulisset, sed sibi<br />
8uum exitium attribuit dicens: peccavi ego, non<br />
peccare me fecit Deus.<br />
lata 8implicia nobis Tidentur et in scripturis<br />
ita tradita: ipsis igitur libenter inhaeremus, eaque<br />
libère profitemur et rationi humanae, quum iis<br />
offenditur, respondemus : illud non est iniquitas apud<br />
Deum. Item: quis es tu qui disputes cum Deo?<br />
Et: o altitudo divitiarum.<br />
Art. 2.<br />
Deinde dicebat Carolus, sibi videri nos magis<br />
missarum correctionem quam abolitionem profiteri<br />
debuisse. Nam vitiis correctis pie illas retineri posse,<br />
ita ut pie quoque veteres sancti célébrassent: ad<br />
eum enim modum minori novationis offensione veram<br />
huius sacramenti administrationem restitui in ecclesiis<br />
potuisse.<br />
tlespondimus: nos de nomine cum nemine, qui<br />
de ipsa veritate consentiat, delitigare velle, quumque<br />
divus Ambrosius et alii maiorum gentium patres<br />
administrationem eucharistiae vocarunt missarum<br />
solemnia, forsan propter missas fidelium oblationes<br />
quas tum pro pauperibus Ohristi mittebant, nulli<br />
nos vitio dare si eodem nomine sed pari etiam<br />
veritate et pietate utatur, modo agnoscat etiam nos,<br />
quum coenam Domini hanc caeremoniam apellamus,<br />
autorem sequi apostolum, quum eucharistiam et synaxin<br />
celebrationem corporis et sanguinis Domini<br />
[dtcifj: probatos item sequi ecclesiae doctores.<br />
Si itaque conveniat, missas vel missarum celebrationem<br />
dici panegyrin earn qua sancte et nomine<br />
Christi conveniunt, peccata sua praeeunte ministro<br />
confitentur et absolutionem ab eodem percipiunt;<br />
deinde sacras leges et prophetarum atque evangelicorum<br />
librorum lectiones atque explicationes audiunt,<br />
psallunt et fidem confitentur, suaque consecratione<br />
qua se Christo addicunt, oblatis pro egentibus donis<br />
testantur, turn communiter pro omnium ecclesiarum<br />
necessitate preces fundunt, et recitatis verbis Domini<br />
sacram 8 ) corporis et sanguinis percipiunt, gratiasque<br />
Domino agunt, et percepta benedictione dimittuntur,<br />
7) lege: ne rogare quidem pro eo posait.<br />
8) lege: sacramentura.<br />
hanc panegyrin, caeremoniam et actionem si conveniat<br />
missarum vel celebrationis missarum nomine<br />
intelligendam, non certe abolitionem sed correctionem<br />
missarum profiteri nos testati sumus.<br />
Quum autem vulgo et 9 ) autoribus adversariis<br />
nemo missarum nomine eiusmodi caeremoniam intelligat,<br />
ut quae nusquam etiam apud eos tot iam<br />
saeculis exstet, et nostram veram eucharistiae administrationem,<br />
eandemque quam preces 10 ) missarum<br />
solemnia vocaverunt caeremoniam et actionem adversarii<br />
missarum nomine dedignarentur, confirmavimus<br />
nos hac in re fecisse quod Aristoteles prudenter<br />
docet: retenta enim sententia sapientium etveterum,<br />
sumus hac voce usi more vulgi pro horrenda ilia<br />
eucharistiae perversione quam adversarii missarum<br />
nomine venditant, utque ea prorsus tolli ab ecclesiis<br />
Christi debet, ita etiam abolitionem eius non correctionem<br />
professos nos esse.<br />
Nam adversarii istis suis missis primum communionem<br />
corporis et sanguinis Christi nee praedicant<br />
verbis nee exhibent sacramentis, deinde sacras preces<br />
et lectiones, quas ibi recitant, ea lingua recitant qua<br />
populus nee excitari nee institui potest, nam earn<br />
non intelligit. Postremo, quod omnium est pernicioeissimum,<br />
faciunt homines ea ipsa sua actione<br />
fidere pro Christo. Nam videmus maiorem partem<br />
hominum, qui in ipsorum adhuc ditione sunt, quamvis<br />
in atrocissimis persévèrent sceleribus sintque ab<br />
omni poenitentia alienissimi, tamen quotidie audire<br />
missas: quod indubie non facerent, ut sunt religionia<br />
inanes, nisi illis sperare se posse [crederenf] meritam<br />
iram Dei evadere et ea sibi Dei bénéficia mereri,<br />
scilicet vitam diuturnam et beatam, praeterimus,<br />
quodque ' ') offerenda erant esurienti et sitienti<br />
nudoque, extorri, aegroto et captivo Christo et minimis<br />
egenis dispensanda, faciunt offerri sibi abliguriendo<br />
12 ) cum omne genus sceleratis hominibus,<br />
levitatem item et non dignitatem 18 ) turpissimam.<br />
Proinde nemo Studiosus Christi missas istas non ut<br />
summam abominationem exsecrari possit.<br />
Ad haec Carolus testificatus est, se has abominationes<br />
ex animo exsecrari, ac propterea, ab eo<br />
quum primum Galliam reliquit et ad nos pervenit, '<br />
nullam missam fecisso nee porro facturum, sed de<br />
hac ipsa re sic loqui propter bonos qui passim<br />
Christo serviunt in vera fide, et facilem correctionem<br />
rituum receptorum ac praecipue huius caeremoniae<br />
admittere possint si non nimia novatione offenderentur,<br />
et ea ipsis relinquerentur quae per se<br />
9) ex.<br />
10) <strong>prior</strong>es? prisci? patres?<br />
11) lege: Praeterimus quod quae . . .<br />
12) abligurienda.<br />
13) lam in margine eodicis eonieetura proponitur haec:<br />
foeditatem item et nundinationem.