volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

275 EPI8T0LAE 148-149 276
eorum manibus accipere, turn etiam cum tanta hominum
colluvie participare. Mihi cum Capitone
nihil fuit in hac re dissensionis. Summa haec fuit:
Tantum debere inter Christianos esse odium schismatis,
ut semper quoad licet réfugiant. Tantam
ministerii ac sacramentorum reverentiam esse oportere,
ut ubicunque exstare haec cernunt, ecclesiam
esse censeant. Quando igitur Domini permissu fit,
ut per illos, qualescunque tandem sint, ecclesia administretur,
si ecclesiae signa illic conspiciunt, satius
fore si non se a communione aliènent. Nee
obest quod impura quaedam dogmata illic tradantur :
reliquias enim ignorantiae vix ulla est ecclesia quae
prorsus nullas retineat. Nobis sufficit, si doctrina
qua ecclesia Christi fundatur, locum habeat atque
obtineat. Nee illud nos remoratur, quod legitimus
haberi pastor non debet, qui in locum veri miriistri
non tantum ii-repserit fraudulenter, sed nefarie irruperit.
Non enim est cur se privatorum unusquisque
istis scrupulis implicet : sacramenta cum ec-
.clesia communicant: per eorum manus -sibi dispensari
sustinent. QuOs eum 6 ) tenere locum intelligunt,
iure an iniuria, quanquam ad ipsos pertinet,
de eo tamen indicium suspendere usque ad legitimam
cognitionem possunt. Itaque etiam si eorum
ministerio utantur, non tamen periculum erit,
ne aut agnoscere, aut approbare, aut ullo pacto ratüm
habere videantur. Sed hoc usu patieritiae suae
testimonium reddunt, dum scilicet eos tolerant, quos
servant 7 ) solenni iudicio damnandos. Initio bonos
fratres detrectasse nee mirum est, neque nobis displicet.
In eo siquidem fervore animorum quern necesse
fuit tunc ebullire, nihil aliud quam Christum
scindere fuisset. Deinde ambigebant adhuc quorsum
tempestas vergeret, quae tunc omnia permiscebat.
Institit postea de se agere, sed tanta contentione, ut
yideretur nunquam desiturus, donee extorsisset quod
petebat. Cur negaromus, erat manifesta ratio. Nam
a ministro penes quern dispensatio est sacri huius
mysterii, prudentia in delectu habendo requiritur.
Ad hoc, non obscure approbat eorum ministerium,
si quis eorum collegium non repudiet. Postremo
quum hue quaestio recideret, satiusne foret cedere
quam recusare, hoc dilemmate urgebamus: si officium
rite faceret, primo quoque die sequuturum
exsilium, 8 ) si non faceret, flagitium esse quod nulla
compensatione admitti fas esset. Verum quum admonitus
fuisset a me firmius obtentum quaeri, facile
pvaecidit quidquid illud erat. Experti sumus
quam difficile sit eos moderari, qui inani sapientiae
opinione desipiunt. Quum omnes tempus hoc alieriissimum
iudicarent tractandae fratrum causae, Do-
6) enim edd.
7) sentiant edd.
8) exitum edd.
minus spem omnem superavit. Impetratum quidquid
petiimus. Videbatur initio Sonerius aegre ferre,
quod exigeretur confessionis formula: putabat hoc
uno debere nostris satisfieri, quod a se edocti
essent. Postea tamen non adeo reclamavit, atque
etiam qualem conscripsi eorum nomine, sine controversia
approbavit. 9 )
Yereor ne tibi plurimum facessat negotii is cuius
partes sunt te iuvare: sed patiendo tandem
eluctaberis. Quaeso te, mi frater, in tanta temporum
iniquitate, animum adiicias ad retinendos omnes,
qui utcunque tolerabiles fuerint. De caeremoniolis
effice apud fratres, ne eadem certent cumUrsinis
,0 ) pertinacia. Ita fiet ut omnia nostra sint,
nos ab omnibus liberi, servi simus pacis et concordiae.
Multa si praetereo quae necessaria erant, eo
fit, quod literae tuae nondum a Capitone, cui legendas
dederam, mihi redditae sunt. Dominus te servet,
ac spiritus sui robore ad omnia sustinenda roboret,
frater mihi in Domino dilectissime. Admonet
tua pro me sollicitudo, ut tui curam vioissim
tibi commendem. Valde enim attritum sibi te videri
omnes narrant. Quaeso atque obsecro, mi frater,
sic de aliis cogita, simul ut memineris quam
sis ecclesiae Christi adhuc necessarius. Saluta millies
mihi fratres omnes qui tecum sunt, Viretum,
etiam Franciscum et Iacobum quum ad eos scribes.
Capito, Sturmius, Firmius te peramice salvere iubent.
Argentorati 24. Octobr. ' ')
Leges quae invitum ac reluctantem scribere
coegit Sonerius ad Genevenses. Intelligis quid celandum
sit in his meis ad te Uteris. ,s )
149.
CALVINUS FARELLO.
Qui occasione nuptiarum Grynaei congregari debuerat
conventus Turicensium, Bernensium, aliorum,
locum non habuit, pluribus Buceri de concordia cum Lutheranis
ineunda satagentis mdustriam improbantibus.
9) Tota haec de Sonerio pericopa pavio obscurior.
Fueruntne haec inter C. et ipswm per literas tractate an coram
(Vide not. tut.)? Be guanam loquitur confession«?
TJtru/m de iBa Genevensi, an de aligna ab Ârgentoratensibus
proposita, scüicet Sonerio ad eos se receptwro? Sic Ruchat,
V. 100. Caeterum Genevam evm m. Décembre reUguisse
iam supra diximus.
10) i. e. Bernatibu8. Edd. vioinis.
11) FareUus add. 1538.
12) Hoc P. S. àbest ab impressis. Innuit fortasse Ep.
N. 143.