volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
239 EPISTOLAE 137—139 240<br />
mota respectant: pauci pietatem ex animo \colunt,<br />
paucio] res se ipsos abnegant, paucissimi passi Christi<br />
vestigia insequuntur. Sunt tarnen et in hac ecclesia<br />
aliquot pietatis vere studiosi, sed quorum, ut<br />
Christus praedixit, parvus est numerus. Habes<br />
ecelesiae nostrae delineamenta, ab externa" quidem<br />
facie ducta, sed quae vere animi imaginem satis exprimunt,<br />
saltern repraesentant. Christus verbi sementem<br />
spiritu suo irriget atque foecundet, ut sinoerum<br />
triticum facti in horreum Domini recondamur.<br />
Vale. Christus te ecelesiae suae incolumem<br />
conservet. Cdlvinum cum aliis symmystis salvum<br />
esse opto. Ecelesiae vestrae statum et conditionem<br />
quaeso olim ad me scribas. Iterum vale. Augustae<br />
Vindelicorum xx°. Augusti anno a Christo nato supra<br />
sesquiraillesimum xxxviij 0 .<br />
Ex animo tuus<br />
Bonifacius Wolfhart sive mavis<br />
Lycosthenes. 2 efficiendum quod susceperunt. Consilium vero tuum<br />
et amicörum, qui ne te mmisterio verbi ad tempus<br />
implices suadent, vehementer probo. Eramque omnino<br />
idem facturus, si licuisset mihi per oculorum<br />
aegritudinem, et abdidissem me in antrum aliquod<br />
ad certum tempus, donee cognovissem novam Dei<br />
vocationem. Sed quia fugere non potui aut latere,<br />
compulsu8 sum oculis orbus Orbanae ecelesiae inservire<br />
absente Fortunato. ') Itaque puto hue respexisse<br />
Dominum et animadvertisse (humano more<br />
loquor) quod essem servus fugitivus et hac oaeoitate<br />
velut catena quadam ferrea me vinxisse, qua<br />
me retineret ad suam ipsius, non ad meam voluntatem.<br />
Me miserum: dicere non possum quam mihi<br />
displiceam in hisce regionibus, adeo ut gratius mihi<br />
foi'et annunciare evangelium ubivis terrarum quam<br />
hic.<br />
)<br />
138.<br />
CORALDUS CAL VINO.<br />
Gratulatur ei de conventu quern Argentoratenses<br />
in graiiam exsulum cogère meditantur. Ipse, quum<br />
prae oetdorum infirmitate latere non possit Orbae ministerio<br />
fungUur, Calvinum approhat quod tale munus<br />
recusaverit. Nonnulla addü de ministris Genevensibus<br />
et Sonerio.<br />
(Ex autographo bibl. Gothanae Cod. 404, fol. 791.)<br />
2 ) Vi enim quadam secreta, quam satis explicare<br />
non possum, cogor haec dicere. De statu eoclesiarum<br />
nostrarum non est quod multis ad te scribamus.<br />
Genevae constitnti sunt quatuor ministri Morandus<br />
et Marcurtius ut ad frequentiorem et celebriorem<br />
ecelesiae conventum concionentur, Bernardus<br />
vero et Henricus ut Gervasii aedi, quam vocant,<br />
praesint. Senatus autem vult cogère Sonerium ad<br />
concionandum, ut hac ratione videatur subscribere<br />
in nostrum exsilium, et impietatem iudicum approbare,<br />
atque con vicia et falsas sugillationes quas in<br />
nos mortuos quidam ex illis pro publica concione<br />
effutiunt. Cui si parère recusarit, exigetur nostro<br />
exemplo, sicque Gymnasium corruet, quod tantis<br />
sumptibus est erectum, videnturque in hoc incumbere<br />
ut ipsum demoliantur. Omitto alia de moribus<br />
corruptissimis et licentia peccandi ad te scribere<br />
ne quis putet me ex invidia dicere. (Certe, ut audi<br />
vimus ex nonnullis civium Genevensium, nacti<br />
sunt viri illi pro suis meritis egregios palpones.) 8 )<br />
Dominus avertat furorem suum ab eis mentesque<br />
eorum illuminet. Saluta Gryneum meo nomine,<br />
Miconium et Carolstadium, Gallos item nobiles et<br />
studiosos qui tecum agunt. Vale. Orbae, 26. Augusti.<br />
4 )<br />
Viro doctis8imo ac fideli Christi ministro Ioanni<br />
Calvino<br />
Basileae.<br />
Gratia et pax per Iesum Christum. Quod scribis<br />
de Argentoratensibus qui conantur ut habeatur<br />
synodus, gaudemus plurimum, atque arbitramur illud<br />
fore in rem ecelesiae et promotionem evangelii.<br />
Et quemadmoduna iucundum est nobis illud audire<br />
abs te, ita gratum erit illud coram experiri. Ideo<br />
nos oupimus, optamus et precamur ut pergant, et<br />
oramus Dominum ut bene fortunet conatus, detque<br />
felicem totius rei successum. Res est certe quam<br />
omnes communibus votis exoptare debemus, ut constituatur<br />
aliqua et certa et mehor disciplina ecclesiastica.<br />
Idcirco te oramus ut eos provoces ad id<br />
2) Buchenensis Franeus ex agro Wïrceburgensi, quondam<br />
Faretti cottega quum hie Monbelgardiae evangelium prae*<br />
dicaret. Postea Argentorati, deinde Augustae fuit 'pastor.<br />
Tuus Coraldus.<br />
138. 1) Cf. N. 135 note 3. — Orbam non ita pridem vocatus<br />
adierat (N. 122}, et quidem ut videtur tantum pro tempore<br />
alteri suffectus.<br />
2) Orbae Bernâtes et Friburgenses condominium exercebant,<br />
qua de causa ecclesia nondum omni ex parte reformata<br />
erat et demum a. 1554 sacra veter a cessaverunt. (Buchat,<br />
VI. 70 seqq. Mémoires de Pierreflew, sur les commencements<br />
de la réf. dans la ville d'Orbe. Laus. 1856..)<br />
3) quae m parenthesi ponimus margmi inscripta sunt,<br />
i) Quum Calvmus Basüeae sit et ipse Coraldus proximo<br />
mense Octobre mortuus, de anno àubitari nequit. Vide C.<br />
FareUo 24. Oct. 1538.
Change language