volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
Share Embed Flag
Download ePaper

volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
07.06.2013 Views

223 EPISTOLAE 128—131 224 convictus est perpétrasse, quam quod habuit et legit domi evangeliuoi, dixitque (puto) aliquando, oleum istud sacerdotum ad equos scabiosos quam ad homines aegrotos ungendos utilius esse. Nee admonitus est, ut recantaret aut poeniteret, si quid peccasset, sed hominein varus cruciatibus in vinculis affectum, et semimortuum pertraxerunt ad supplicium, nihil tale cogitantem, ut qui nullius mali facinoris sibi conscius esset. Oaeterum quoniam hie pius vir proditionis accusatus fuit apud Caesarem, et nonnulli alii boni viri, Dominus Dancey (ut vocant) vir bonus et potens, in aulam Caosaris profectus est, quo suam, martyris, et aliorum quorundam innocehtiam testetur, adversariorumque fraudem et iniquitatem prodat. Et audio iam canonicos aliquot .delatores falsos et huius caedis primos autores urbem reliquisse. Potens est Dominus convertere principum aminos, et illustrare cognitione verbi sui, ut tandem agnila veritate compescant furiosos istos homines quibus nihil tarn est cordi, quam ut optimum quemque perdant et sanguinem innocentium effundant sine fine. Vale in Domino, et saluta mihi eosdem Grynaeum et Carolostadium, simul et fratres omnes Gallos. 6 ). Nicolaus 7 ) plurimum te salutat et una te per Christum obsecramus, ut signifiées nobis amice et familiariter, si putas nos posse tibi ulla in re gratificari, quern ex toto pectore amamusin Domino. Monbelgardi, 16. Iulii 38. Tuus P. Tossanus. Si quid exstat de istis indueiis mitte ad me, nam Pignolus dicebat aliquid excudi ea de re quum istic esset, et sparsus hic est rumor Regem et Bernâtes necesse habere reddere Sabaudiam duci. 129. FARELLUS ET OALVINUS VIRETO. Viretum amicos Basileae invisere nuper pollicitum hortantur ne id faciat, quippe cui ex hoc itinere plus periculi et invidiae, quam sibi ipsis laetitiae conflatum iri videatur. (Ex autographe) bibl. Genev. Cod. 106, fol. 15. Apographa habentur ibid. Cod. 196, fol. 85 manu Ionvillaei scriptum et aliud recentius Cod. 111, fol. 7 v. tum in Archiv. Bern. Ep. T. VII. p. 246 et inde ap. Simler vol. 45.) 6) Calvinum praeterit quem scilicet Argentorati pro tempore commorari reseiverat. 7) N. de la Garenne. Oarissimo fratri Petro Vireto ministro Lausannensis ecclesiae. S. Satis intelligis grafcius nihil hoo praesertim tempore contingere ab hominibus nobis posse, vel solo tuo aspectu nedum aliquot dierum colloquio. Ac partim abfuit quin mihi istius laetitiae fruendae immodica cupiditas Hinderet, ut te ad corripiendum mature iter potius cohortari studerem quam a suscepta sententia deducero. Grynaeo autem etFarello protinus in mentem venit quod res habet. Plurimum esse periculi ne plus invidiae tibi inde conflaretur ') quam voluptatis ad nos rediret. Quaré obviam eundum, si qua liceret, censuerunt. Ego quoque monitus eorum sententiae accessi. Ergo, frater, hoc tibi cömmuniter deuunciamus, malle nos fruetu colloquii tui alioqui optatissimo in praesentia carere quam te materiam offensionis hie tarn alieno tempore ullis praobero, quos publici ecclesiae boni tibi esse propitios aut saltern non aperte infestos referat. 2 ) Plura libebat sed quae nonnisi certo nuncio committenda erant. Vale. Comitem*) et Iacobum nobis plurimum saluta. Basileae 20. Iulii. Farellus tuus. Oalvinus tuus. 130. OALVINUS THOMAE GRYNAEO. Eogat ut arcam quondam variis rebus ad usum quotidianum necessariis refertam, quam ipsius frater apud Grynaeum Bernae deponendam curaverat, sibi quam primum fieri potuerit transmutât. (Autographon exstat in Bibliotheca Erlangensi satis difficile lectu. Edita est mendose in Ch. Th. de Murrii Anmerk. über Hrn. Leasings Laocoon 1769. Accepimua olim npographon a V. Cl. Aug. Ebrard in nostrum usum factum, sed postmodum cum authentico exemplari ipsi contulimus. Exstat aliud ap. Simlerum vol. 72 qui ex couiectura a. 1550 adscripsit. Sumpsisse se dicit ex antographo bibliothecae Trowiauac, quae ubi terrarum exstiterit nescimus. Textus quidum ab Erlangensi multifariam discrepat, ita ut si Trewianum istud ipsura Erlangense fuerit saepissime false descriptum dicas oporteat.) 129. 1) Apud Bernenses nimirum quibus Lausannensis ministri cum exsidibus commercium suspectum esse poterat. Quidquid sit, Viretus nihilominus Basüeam vernisse videtwr. Gerte Calvinus (Ep. 1. Mart. 154 \) se cum Vvreto aliquando simul ibi commoratwm testalur, nee quando alias id fieri potuerit videmus. 2) Haec paulo obscurius dicta S. infeliciter sic corrigere praesumpsit: quos publicae ecclesiae hono tihi caett. Calvinus dicit e re ecclesiae esse certos quosdam Vvreto propitios esse. Etiam quae mox sequunbur m apographo misère corrupta. 3) Beatus Comte, Caroli successor Lausannae, mense Ianuario 153a in eius locum suffedus. Ruchat, V. 94.

225 1538 IUL. 226* D. Thomae Grynaeo ') bonarum literarum professori eruditissimo Bernae. Salutem, integerrime et amicissime Thoma. Frater meus quem Genevae reliqueram 2 ) mihi per literas indicavit se aroam unam istuc misisse ac iussisse apud te deponi, ut fide diligentiaque tua prima quaque occasione hue transmitteretur. Quum s ) in ea inclusa sint quaedam quorum mihi quotidianus est usus, hue 4 ) quam celerrime fieri possit deportatam optarim. Si quern ergo fidum nuncium nactus fueris, 6 ) mihi quaeso significa an receperis et quam rationem habeas hue transmittendi. Quod si auriga contingeret. 6 ) multo magis advehi protinus cupiam quam de ratione vecturae ultro citroque inter nos deliberari. 7 ) Ego de fide tua securu8, diligentiam studiumque tuum imploro, ne id quidem ipsum facturus, nisi illam ultra modum appetere eogeret carendi difficultas. Vix tibi in hac mea conditione industriam meam vicissim offerre audeo, quam tarnen expositam esse 8 ) tibi non dubitas. 9 ) Vale, optime et lu ) animo meo dilectissime frater. Basileae, 2U. Iulii. x ') 131. CAPITO FARELLO. Calvinus I2 ) tuus. Consolatur amicum exsulem quum eiectio ista ei ignominiosa non sit neque ecclesiae multum nocitura. Ministerium sine disciplina minus fructuosum. Bu- 130. 1) Simonis Grynaei ex fratre nepos eo tempore Bernae literas graeeas et latinos docebat. Plura dabwnt Adami I. 191. Hundeshagen, p. 105. 2) reliqaeramns S. 3) Verum .... sunt S. 4) Haeo .... deportata optamus £. 5) fuerit .... receperit .... habeat S. 6) Sie et Mwrrius legit neque est quod de lectione duùites. Ébrardus, vocem illam soloecismum ratus Calvimo mdignum, legendum esse conieeit: erit paratus. 7) iterum me deliberare S. 8) Mwrrius scripsit: requiaitam omnino dari. 8. : requisitam dari omnino. 9) ne dnbites S. 10) ex S. 11) De anno 1538 dubitari nequit. Ebrardus annum 1536 praeferendum censuit, quo seü. Calvinus FareUo ut Genevae maneret suadenti id se faebwrum pdUicitus, ad tempus Basüeam concesserit ut ibi fratri Antonio stationem quaereret. Quam Viri docti sententiam süentio praeterire noluimus, etsi calculum ei adiicere neutiquam possumus. " 12) Autor catalogi codicum MSS. Erlangensium literaturae calvmianae minus assuetus, et forma pecuiliari literae C. deceptus, hone epistolam ignoto vwo Salvino tribuit. Calvini opera. Vol. X. P. II. cerus- maioribus negotiis obstrictus curae pastorali parum vacat, quam ipse pro virili suscipere conatur. Consilia et vota offert nuper Neocomum vocato ibique pristinum locum denuo occupaturo. (Manu scripta non exstat. Legitnr in collectione Bezana Ed. Genev. p. 7, Laus. p. 11, Hanov. p. 12, Chouet p. 5, Amst. p. 2.) Gratiam et pacem. Eiectio ista ignominiosa non est, neque tantopere nocitura ecclesiae Domini ac nos formidabamus. Nam de vobis neque hostes existimati aliud praedicant, quam zelum ferrentiorem. Peritiores vero rerum ecclesiasticarum, cernunt in causa fuisse totam cohortem ministrorum, evangelium docentium sine disciplina, imo nescientium, an disciplina sit in ecclesiam reyocanda. Otiosam enim functionem quidam tueri malunt quam fructuosam, quidam liceutiam pro Christi libertate induxerunt, quasi ab evangelio stent, quicunque iugum pontificium abiecerint. Aliqui vero, id est plerique omnes, animadvertentes rem Christi in dies abire in peius, optarent quidem restitutam autoritatem ministrorum, sed aut veram eius roparandae rationem ignorant, aut earn videntes desperant prorsus. Ex quo nostrae ecclesiae omnes ad unam sine disciplina sunt ecclesiis necessaria. In qua re, quid incommodi vobis, quid improbis ansae ad turbandos datum, in manibus habemus. Auditis enim, tyranni esse voluistis in liberam ecclesiam, voluistis novum pontificatum revocare, atque id genus contumeliarum répugnante animi iudicio in vos iactant seditiosi. Fratres autem quos putatis extrema vobis admolitos, nihil habent, quam quod de vohementia queruntur. Ah mi frater, velim scires, quo sudore hie volvam idem saxum. Bucerus est totus in publiois et amplis rebus tractandis summa animi contentione, respectât ad nostram ecclesiam tumultuanter, neque enim ei curae vacare poterit. Recte tarnen praescribit nunc aliis: de qua re Domino gratiam habeo. Ego qui reputo mecum, qua in parte ecclesiae et quibus praesim, pastorem re ipsa agere nonnihil conor. ') At quantae procellae a symmystis et a senioribus in partem curarum vocatis! Nam semper existimant, ad nos nihil attinere, quid quisque agat, quasi nihil sit quod Christus ait, ovem centesimam aberrantem investigandam esse, et ea eius quaerendae ratio non sit, quam ibidem praescripsit Christus: Corripe inter te ipsum, adhibe testem admonitionis, die ecclesiae, sit ut ethnicus etc. Dovoranda sunt multa indigna, sed interim hoc solatii Dominus dedit, ut optimo symmyata 2 ) stipatus sim, patientissimo audiendarum contumelia- 131. 1) Ad aedem S. Petri iunioris. 2) Matth. ZeUio. — Ipse frustra, invito magistrate, disciplinant aliquam ecclesiasUcam instituere cum Bucera quaerébat. v. Rôhrich, II. 34 seqq. 15

223 EPISTOLAE 128—131 224<br />

convictus est perpétrasse, quam quod habuit et legit<br />

domi evangeliuoi, dixitque (puto) aliquando,<br />

oleum istud sacerdotum ad equos scabiosos quam<br />

ad homines aegrotos ungendos utilius esse. Nee<br />

admonitus est, ut recantaret aut poeniteret, si quid<br />

peccasset, sed hominein varus cruciatibus in vinculis<br />

affectum, et semimortuum pertraxerunt ad supplicium,<br />

nihil tale cogitantem, ut qui nullius mali<br />

facinoris sibi conscius esset. Oaeterum quoniam<br />

hie pius vir proditionis accusatus fuit apud Caesarem,<br />

et nonnulli alii boni viri, Dominus Dancey<br />

(ut vocant) vir bonus et potens, in aulam Caosaris<br />

profectus est, quo suam, martyris, et aliorum quorundam<br />

innocehtiam testetur, adversariorumque fraudem<br />

et iniquitatem prodat. Et audio iam canonicos<br />

aliquot .delatores falsos et huius caedis primos<br />

autores urbem reliquisse. Potens est Dominus convertere<br />

principum aminos, et illustrare cognitione<br />

verbi sui, ut tandem agnila veritate compescant furiosos<br />

istos homines quibus nihil tarn est cordi,<br />

quam ut optimum quemque perdant et sanguinem<br />

innocentium effundant sine fine. Vale in Domino,<br />

et saluta mihi eosdem Grynaeum et Carolostadium,<br />

simul et fratres omnes Gallos. 6 ). Nicolaus 7 ) plurimum<br />

te salutat et una te per Christum obsecramus,<br />

ut signifiées nobis amice et familiariter, si putas<br />

nos posse tibi ulla in re gratificari, quern ex toto<br />

pectore amamusin Domino. Monbelgardi, 16. Iulii 38.<br />

Tuus P. Tossanus.<br />

Si quid exstat de istis indueiis mitte ad me,<br />

nam Pignolus dicebat aliquid excudi ea de re quum<br />

istic esset, et s<strong>pars</strong>us hic est rumor Regem et Bernâtes<br />

necesse habere reddere Sabaudiam duci.<br />

129.<br />

FARELLUS ET OALVINUS VIRETO.<br />

Viretum amicos Basileae invisere nuper pollicitum<br />

hortantur ne id faciat, quippe cui ex hoc itinere<br />

plus periculi et invidiae, quam sibi ipsis laetitiae conflatum<br />

iri videatur.<br />

(Ex autographe) bibl. Genev. Cod. 106, fol. 15. Apographa<br />

habentur ibid. Cod. 196, fol. 85 manu Ionvillaei scriptum et<br />

aliud recentius Cod. 111, fol. 7 v. tum in Archiv. Bern. Ep.<br />

T. VII. p. 246 et inde ap. Simler vol. 45.)<br />

6) Calvinum praeterit quem scilicet Argentorati pro<br />

tempore commorari reseiverat.<br />

7) N. de la Garenne.<br />

Oarissimo fratri Petro Vireto ministro Lausannensis<br />

ecclesiae.<br />

S. Satis intelligis grafcius nihil hoo praesertim<br />

tempore contingere ab hominibus nobis posse, vel<br />

solo tuo aspectu nedum aliquot dierum colloquio.<br />

Ac partim abfuit quin mihi istius laetitiae fruendae<br />

immodica cupiditas Hinderet, ut te ad corripiendum<br />

mature iter potius cohortari studerem quam a suscepta<br />

sententia deducero. Grynaeo autem etFarello<br />

protinus in mentem venit quod res habet. Plurimum<br />

esse periculi ne plus invidiae tibi inde conflaretur<br />

') quam voluptatis ad nos rediret. Quaré<br />

obviam eundum, si qua liceret, censuerunt. Ego<br />

quoque monitus eorum sententiae accessi. Ergo,<br />

frater, hoc tibi cömmuniter deuunciamus, malle nos<br />

fruetu colloquii tui alioqui optatissimo in praesentia<br />

carere quam te materiam offensionis hie tarn alieno<br />

tempore ullis praobero, quos publici ecclesiae boni<br />

tibi esse propitios aut saltern non aperte infestos<br />

referat. 2 ) Plura libebat sed quae nonnisi certo<br />

nuncio committenda erant. Vale. Comitem*) et<br />

Iacobum nobis plurimum saluta. Basileae 20. Iulii.<br />

Farellus tuus. Oalvinus tuus.<br />

130.<br />

OALVINUS THOMAE GRYNAEO.<br />

Eogat ut arcam quondam variis rebus ad usum<br />

quotidianum necessariis refertam, quam ipsius frater<br />

apud Grynaeum Bernae deponendam curaverat, sibi<br />

quam primum fieri potuerit transmutât.<br />

(Autographon exstat in Bibliotheca Erlangensi satis difficile<br />

lectu. Edita est mendose in Ch. Th. de Murrii Anmerk. über<br />

Hrn. Leasings Laocoon 1769. Accepimua olim npographon a<br />

V. Cl. Aug. Ebrard in nostrum usum factum, sed postmodum<br />

cum authentico exemplari ipsi contulimus. Exstat aliud ap.<br />

Simlerum vol. 72 qui ex couiectura a. 1550 adscripsit. Sumpsisse<br />

se dicit ex antographo bibliothecae Trowiauac, quae ubi<br />

terrarum exstiterit nescimus. Textus quidum ab Erlangensi<br />

multifariam discrepat, ita ut si Trewianum istud ipsura Erlangense<br />

fuerit saepissime false descriptum dicas oporteat.)<br />

129. 1) Apud Bernenses nimirum quibus Lausannensis ministri<br />

cum exsidibus commercium suspectum esse poterat.<br />

Quidquid sit, Viretus nihilominus Basüeam vernisse videtwr.<br />

Gerte Calvinus (Ep. 1. Mart. 154 \) se cum Vvreto aliquando<br />

simul ibi commoratwm testalur, nee quando alias id fieri potuerit<br />

videmus.<br />

2) Haec paulo obscurius dicta S. infeliciter sic corrigere<br />

praesumpsit: quos publicae ecclesiae hono tihi caett.<br />

Calvinus dicit e re ecclesiae esse certos quosdam Vvreto propitios<br />

esse. Etiam quae mox sequunbur m apographo misère<br />

corrupta.<br />

3) Beatus Comte, Caroli successor Lausannae, mense<br />

Ianuario 153a in eius locum suffedus. Ruchat, V. 94.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!