volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
143 EPISTOLAE 87—90 144<br />
ingerere, qua praetexta quaelibet falsitas pro veritate<br />
censeatur. An hoc est Deum vere sanctificare,<br />
tahtuin déferre hominibus, ne sola eius Veritas inter<br />
nos regnet? Annon satis patres honorât qui eos<br />
nee reiiciendos nee contemnendos censet, etiamsi in<br />
multis lapsi reperiantur? Si non potest cphiberi<br />
humana lascivia quin longius semper evagetur, ubi<br />
semel habenae illi laxatae sunt, quern moduin, quaeso,<br />
tenebimus, ubi concessum fuerit extra verbi Dei<br />
finos nos egredi irapune posse? Neque vero id una<br />
in re faeis, sed ubique videris velle inter Christum<br />
et papam partiri medium quoddam regnum. Non<br />
dicimus, rem ita habere, ac no suspicamur quidem.<br />
Sed qui perspicaci versutia valent id sibi videntur<br />
olfacere: simpliciores, dum interprétantes s8 ) hanc<br />
esse retractation em, vehementer perturbantur. Initium<br />
feceras a commentariis inPsalmos, 34 ) opere alioqui<br />
praeclarissimo si quod aliud exstat: sed ilia sub<br />
alieno titulo pia vafrities uteunque tibi condonabatur.<br />
Quanquam, ut tibi ingenue fatear, id mihi nullo<br />
modo ferendum semper visum fuit, quod fidei iustificationem<br />
illic a fundamentis evertebas. Sed uteunque<br />
tolerabile censebatur, tarn pretiosum quali-.<br />
cunque ventulo * 36 ) thesaurum per totam Europam<br />
circumferri. Ut vero coepit tuus ille adversus<br />
Cenalem 36 ) libellus legi, nemo fuit piorum qui non<br />
aperte clamaret, rem esse indignissimam a tali<br />
evangelii praecone evangelium tot involucris obscurari.<br />
Liber est, quod nemo infitiatur, reconditae<br />
eruditionis refertissimus, eximia arte laboreque non<br />
mediocri conscriptus sed tot naevîs aspersus ut<br />
plurimi una litura correetum cuperent. Nee dubito<br />
quin idem animus tibi sit futurus, si scias quos in<br />
Gallia et Anglia fructus pariât. Quidquid postea<br />
edidisti aliquid faecis admixtum habet. Nee ulla<br />
dissentiendi libidine correptum iniquius ac malignius<br />
me de tuis scriptis arbitrari pûtes. Testis est Dominus,<br />
me differri non modo toto pectore, sed ipsis<br />
quoque visceribus, quoties mihi non convenire cum<br />
piis hominibus video, tecum praesertim cuius excellentissimas<br />
dotes praeter pietatem non possum non<br />
colère ac etiam suspicere. Sed quum me ad summam<br />
benignitatem composui, quaedam tarnen assentiri<br />
nequeo quin a conscientiae testimonio deficiam.<br />
Et sane admirari soleo, quid in hac parte tibi velis.<br />
Nam dum ad consensionem cum Luthero quaeren-<br />
33) Sic autographon. S. ut lectioni mederetur pro:<br />
dum, scripsit : autem. Quod recepit H. Probdbiliter Calvinus<br />
senbere voluerat: interprétant-, et currente calamo syntaxin<br />
verborum ineaute mutavit.<br />
34) 1529 sub Aretii Felini nomine editi, et Delphino<br />
dicati quasi a Gallo Lugdunensi v. Zwinglii Epp. 11. 316.340.<br />
35) vox dubia in apographis simpliciter amissa.<br />
36) Apographa male: Cerealem. Est Bobertus Cenalis<br />
episeopus apud Abrincatuos. Titulus libri est: Defensio adv.<br />
axioma catholicum i. e. criminationem Roberti ep. Abrincensis<br />
Arg. 1534. Baum, p. 496. 499.<br />
dam hortaris, tanti aestimas ut nihil debere nobis<br />
esse pluri8 affirmes, quam coniunotis animis et<br />
armis cum Satanae mendaciis confligere. In ista<br />
moderatione tarn dissimilis es Luthero, ut ipsum<br />
ista tua agendi ratione gravius offensum iri existimem,<br />
si in opera tua incideret, quam prius fuerit<br />
Zwinglii et Oecölampadii opinione. Nulla enim maiore<br />
invidia sacramentarios gravavit, quam dum fidei<br />
iustificationem ab illis everti obiectaret, aut certe<br />
deteri ac implicari.<br />
Haec apud te, amicissime et nobis observande<br />
frater, non sine gemitu conquerimur, quia ingentis<br />
ruinae exordia perspicimus in plerisque, si qua coepisti<br />
pergere instituas. Scis enim quantum in utramque<br />
partem valeant quos Dominus excellentiori<br />
doctrina, ingenio, prudentia ornavit et instruxit.<br />
Certe eo fastigii evectus es, oumque in ecclesia<br />
Christi gradum tones, ut plerique in te oculos convertant.<br />
Quare ne mireris, si abs te exquisitam<br />
quandam perfectionem morosius quam a oaeteris<br />
vulgo requirimus, quern scimus innumeris oportere<br />
praeire ac praelucere. Quo minoro iactura nos<br />
minuti homunciones delinquimus, eo maior nobis<br />
conceditur libertas. Vos autem, in quorum exemplo<br />
multo plus est noxae, maiori religione obstrictos<br />
tenere ecclesia debet. Dominus te conservet ac<br />
sua dona in te adaugeat, integerrime ac nobis carissime<br />
frater. Capitonem meo nomine non vulgariter<br />
salutari velim. Fwrellus ac duo alii collegae nostri<br />
utrumque salutant. Genevae XTT Ianuarii 1538.<br />
Calvinus tuus.<br />
Praeterieram quod postremo loco habendum<br />
non erat. Omnibus enim ministris qui vicinis ecclesiis<br />
praesunt interdictum fuit, ne quid haberent<br />
negotii nobiscum, aut ullo modo communicarent.<br />
Tide quo spectent ista dissidiorum argumenta, nisi<br />
ut ecclesiae penitus perdantur. Et id Coneeno acceptum<br />
referimus.<br />
88.<br />
FARELLUS LD3ERTETO.<br />
Deflet praefectorum Bernensium in agro Lausannensi<br />
erga Genevenses ministros hostilem animum,<br />
item Megandri casum et Anàbaptistarum latius grassantium<br />
insolentiam, Conzenique inimicitiam.<br />
(Ex autographo bibl. pastorum Neocomensium. Epp. Farelli<br />
fasc 1. Nr. 28. Exstat quoque in bibl. civic. Turio. B. 217.<br />
p. 81. et ap. Simlerum Vol. 44.)
Change language