volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

59 EPISTOLAE 33—34 60
infitietur, ne ipsi quidem ecclesiastici, in ordinem
mine multum irrepsisse vitiorum, et qui Christum
vere amant non possunt non summe dolore et detestari
plerosque illorum, quos oportebat esse salem
terrae et lucem mundi, quique ex munere suo debebant
omnibus praeire summa et vitae et doctrinae
sanctimonia, adeo gregem Domini negligere, ne dicamus
Tastare, quem sibi ille sanguine suo mercatus
est: quam facile fieri possit ut, dum solis ecclesiasticis,
et bis sine delectu, eognitio et iudicium
de religione permittitur, multi optimi viri rursus
improbitate quorundam, qui in hoc ordine loco et
nomine potius quam merito primas tenent, haereseos
accerserentur. 4 ) Nam quo quisque religiosior
est, hoc coeto 5 ) Christi et ecclesiae eius amplius
flag'rat minusque tum celum 6 ) dissimulare potest.
His itaque bonis et celantibus 7 ) pro -Christo viris
si excidit verbulum, etiam in manifestissimos abusus,
imo etiam seeiera et flagitia eorum hominum
qui ecclesiastici habentur, ipsi quum iudices sint,
quam facile clamitabunt dictum esse aliquid contra
rectam fidem, ecclesiam Dei vel eius traditiones?
Eo pacto innoxii piique homines, quorum quieti et
tranquillitati M. V. hoc edicto consulere statuit, in
gravius discrimcn eius edicti occasione inducerentur.
Quum igitur communi sensu humanitatis casus
nos etiam quorumlibet mortalium merito tangat,
deinde debeamus iis qui Christum Dominum pure
colunt ut fratribus et membris nostris in Christo
omnia, talesque plerosque deprehenderimus eorum
quos regno M. V. eiecit nuper illa tempestas in
religionis causa excita ut audivimus, per nimium
improbos et non ferendos homines, supplicamus
M. V., sola Dei ut * M. Y. dementia et misericordia
animati, ut, sicut illa semel benigna coepit, pergat
bonos et innocuos ' calumniis malorum plene eximere,
quibusque condonare intentata crimina instituit,
ita ea dignetur condonare et abolere, ut
neque quisquam contra conscientiam suam et in
iraecuperabile damnum nominis et status sui infamare
semetipsum cogatur eius mali quo nullum est
atrocius et aeque infandum, haereseos scilicet et
faotionis contra ecclesiam Dei, neque porro in periculum
huiüs sese coniicere. Utrumque vero hoc
M. V., nostra quidem opinione, commodissime cavebit,
si edicat vinctos liberari, exsules recipi, suspectus
et notatos nullis iudiciis iriquietari, accusatis
crimina intentata aboleri, et omnes istos immunitati
atque libertati civium regni M. V. restitui per publicos
L£. V. praefectos, adiunctis, si res ita poscat,
ecclesiasticis, citra tarnen professionem poenitentiae
et abiurationem dictorum et factorum contra
4) accusarentur.
ö) zelo.
6) hunc zelum.
7) zelantibus.
ecclesiam, quorum nimirum plurimi minime sibi
conscii sunt: sed qui nomine M. T. illis edicant ut
fidem sanctam Christi digne colant, et ecclesiam
catholicam eiusque constitutiones et traditiones omni
studio observent, regiam M. V. gravissime animadversuram
in omnes eos qui deprehenderentur seous
facere. Eo pacto nee cogentur innoxii sese immerito
infamare aut fruetu sanetissimae istius M. V.
indulgentiae carere, quam nunc publice omnibus,
qui modo deineeps pie et recte vi vere volunt, o'ffert:
neo deerit malis suus metus ex eiusmodi comminatione,
qua certe non minus licentia malorum absterrebitur,
quam ulla possit professione poenitentiae
et abiuratione errorum fieri. Tum, ne rursus
boni et vere religiosi viri eorum qui, ut orbis videt,
nihil minus quam veram Christi religionem et
vitam ferre possunt, improbitate opprimantur, dignetur
M: V. cognitionem de delatis et accusatis religionis
non iis committere, qui plane ipsi religionis
violatae tenentur, et manifosti hostes sunt omnium
ecclesiasticorum reformationem expetentium, sedviris
M. V. in religione omnique vita et solida quoque
eruditioue sie probatis, ut ab illis boni viri * exspeotari
possint. Verum in tanta causa 8 ) iudicium utque
9 ) in hac causa, hodie omnium nostrorum culpa
tarn perplexa et multis nominibus difficile, l0 ) concedantur
reis quae necessario in omni legitimo iudicio
concedi oportet, usus scilicet necessariorum
advocatorum et procuratorum iustumque defendendi
se spatium et Übertas. Hac ratione nee nocens
quispiam, qui posthac in religionem peceaverit, latere
aut evadere, nee innocens aliquis opprimi aut
infamari indigne poterit, et consequetur plene M. V.
fruetus huius sanetae indulgentiae suae quam u )
instituit et rehgioni atque ecclesiae per Gallias suum
honorem suainque tranquillitatem sarcire, et cavere,
ne indigne vexentur, qui aut veniae 12 ) non malitiose
admi8sorum aut quieti quoque bonorum virorum,
quum nihil scilicet deliquerunt. Digni sunt
istiusmodi itaque moderatione edicti, ut non dubitemus
M. V. futuram 1S ) quod Christus servator
noster, qui venit ut quaereret et salvum faceret
quod perierat, cuius clemens et indulgens iudicium
omnes expetimus, maxime comprobet et misericordia
sua largiter compenset, quodque M. V. singulari
gloriae sit apud omnes qui Christum vere colunt,
quod denique solatiae u ) sit civibus M. V.
mire afflictis, ac comprobetur eximie a reliquis quoque
bonis et'acquis. Sic nos istud vere regium et
8) sequentia miser ecorrupta, et aliquid inier eidissevidetw.
9) atque?
10) difficili.
11) vide an legendum sit: qua, vel per quam.
12) haec quid sibi velint non assequimur.
13) faoturam.
14) sie!