volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

29 1533 30
medici. Rector renunciavit ordinis sui decretum,
post decanus medicinae, tertius canonici iuriß doctor,
quartus theologus. Ultimus verba fecit Clericus
parochus Sancti Andreae, 10 ) in quem omnis culpa
derivabatur, aliis a se amolientibus. Primuin magnificis
verbis extulit regis integritatem, qui fidei se
animosum protectorem hactenus gesserit. Esse aliquos
sinistros homines, qui hunc egregium animum
conentur pervertere, qui etiam conspiraverint in
exitium sacrae facultatis: sibi tarnen certam spem
esse nihil. obtenturos adyersus talem constantiam,
quam in rege esse novisset. Quantum attineret ad
negotium quod esset in manibus, se quidem fuisse
delegatum academiae decreto ad earn provinciam,
nihil tarnen minus sibi in animo fuisse quam adyersus
reginam quidpiam moliri, feminam turn Sanctis
moribus turn pura religione praeditam, cuius rei
argumente esse poterant iusta, quae matris suae
manibus post mortem persolvisset: se pro damnatis
libris habuisse obscoenos ' ') illos Pantagruelem, Sylvain
cunnorum, 12 ) et eius monetae : hunc interim
inter suspectus reposuisse, quod sine facultatis consilio
editus esset, magna fraude aresti, quo vetitum
erat, inconsulta facultate quidquam edere quod ad
fidem spectaret. Denique sibi hoc esse praesidium,
mandate facultatis factum quod in quaestionem vocabatur.
Omnes esse culpae affines, si qua esset,
quaritumvis abnegarent. Atque haec omnia gallice,
ut omnes intelligerent, si verum praefabatur: omnes
tarnen fremebant, eum obtendere ignorantiae suae
banc speciem. Aderant autem episcopus Sylvanectensis,
,s ) Stella, et quidam ex praefectis aulae regiae.
Ubi finem fecit dicendi Clericus, Parvus dixit
Tectum a se librum, nihil se dignum litura comperisse,
nisi oblitus esset suae theologiae. Demum
postulavit ut ederetur decretum, quo regi satisfieret.
Copus rector pronunciavit, academiam non agnoscere
censuram illam qualis qualis fuisset, quo 14 )
libellus censitus esset in libris aut damnatis aut
suspectis, non probare neque in se recipere. Vidèrent
qui id fecissent qua ratione se defensuri essent:
paratas fore in tempore literas quibus se academia
regi excusaret, ageret etiam gratias, quod se tarn
benigne paterno more compellasset. Allatum est
regium diploma, quo Parisiensi episcopo permittitur
praeficere quos velit singulis parochiis concionatores,
qui prius pro libidine illorum '*)• eligebantur, ut
10) Nie. le Clerc, doet. sorbonicus.
11) Apographa Bernensia hdbent: obscuros.
12) Sic in MSS. Beza substitua: amorum. Herrn,
omisit. 13) Quill. Petit (Parvus). Sylvanectes, hodie Senlis.
Petrus Stella (de VEstoile) Parlamento Paris, a eonsiliis.
14) Vide an legendum sit: qua, aut quod.
15) Sic MSS. et edd. Herrn, scripsit: theologorum,
quod an ex deperdito autographo sumpserit nescimus. Lectio
enim minime praeferenda videtur. '
quisque erat clamosissimus et stolido furore praeditus
quern illi zelum vocant, quo nunquam arsit
Helias qui tarnen zolo zelabatur super domum Dei. I6 )
19 bis.
CONCIO AOADBMIOA
NOMINE REGTOKIS UNTVERSITATIS PARISEENSIS NICO­
LAI COPI SCRIPTA ET BECITATA CAL. NOV. MDXXXCŒ.
(Huius concionis fragmentum ex autographo Genevensi edidiinus
Opp. T. IX. p. 873 seqq. coll. Prolegg. p. LXXIII. lam
integram nupemme reperimus eoaeva manu descriptam in
Oodiee Archivorum ecclesiasticorum ad S. Thomae Argentoratensis,
signato Varia ad hist, reform. Vol. IX. fol. 334 seqq.
Quam igitur ne diutins lateat hoc loco iaserimus, et quidem
ita ut in hoc codice legitur multam lectionis varietatem praebente,
sed typis cursivis hano notantes, lacunas asteriscis. Insoriptio
simpliciter refert : In Mud Matth. V. Beati pauperes
spiritu, cui alia manus supcrscripsit: Est concio nescio cuius.')
Magna quaedam res est ac longe praestantior
quam dici aut animo et cogitatione comprehendi
possit, Christiana philosophia. Uni haec homini a
Christo divinitus data est, quae veram et certissimam
felicitatem explicaret. Hac una nos esse Dei
filios intelligimus et credimus: haec suo splendore
et praestantia universam mundi sapientiam obscuravit.
Hac qui excellunt tantum prope reliquae
hominum multitudini praestare mihi videntur, quantum
homines beluis antecellunt. Nimirum quum
ii inaiora longe et praestantiora quam reliqui animo
complectantur. Admirabile enim et sanctum genus
illud philosophiae esse.oportet, quod ut hominibus
traderet Deus homo fieri voluit, quum immortalis
esset, mortalis. Vere profecto hoc mihi videor esse
dicturus, nulla re magis amorem Dei erga nos innotescere
* quam quod verbum suum nobis reliquerit.
Quae enim aut proprior aut certior cognatio
esse potuerit? Quod si caeteras artes et disserendi
rationem, naturae scientiam, atque earn quae de moribus
est propter utilitatem et laudamus et miramur,
quae potest cum hoc genere philosophiae conferri,
quod voluntatem Dei omnibus philosophis diu
quaesitam, nunquam inventam exponit? quod sola
Dei gratia peccata remittit? spiritum sanctum, qui
corda omnium sanctificat et vitam aeternam adfert,
omnibus Christianis pollicetur? Hoc Studium qui
non laudaverit, haud sane scio quid laudandum
16) Epistolam versus finem Octobris 1533 scriptam esse
patet, ex mentione rectoris Gopi ( Vide T. IX. prolegg. p. 73),
ex • epistola Sturmii supra laudata, aliisque pluribus argumentis.