volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
07.06.2013 Views

XL EPISTOLAE. §. V. SANGALLENSIA. BASILEENSIA. ZOFINGENSIA. Caetera Helvetiae tabularia, in quibus explorandis eo maiore sedulitate uäi sumus quo rariores fructu8 làborum inde colligere nobis contigit, hoc loco raptim perourrisse suffioiet. Sic, ne temere illud dictum reputes, bis fuimus Sangallis, bis Basileae, altera vice circumspicientes numquid inter priora studia minus exercitatos fugerit. Bibliotheca civica Sangallensis, quondam -a clar. viro Ioàchimo Yadiano reipublicae consule oondita, cuius nomen et laudes etiam in hoc nostro thesauro calviniano non semel tibi occurrent, inter alia possidet satis insignem collectionem epistolarum a viris doctis saeculi XYI. maxime ad ipsum Yadianum datarum. Distributae sunt eae in duodecim volumina maioris formae duplici modo numerata, scilicet et per se speciatim Tom. I—XII., et cum aliis eiusdem bibliothecae manuscriptis Yol. 30—41. Ex singulis fere aliquot schedas nostras fecimus, praesertim vero ex Tom. IY—YUL et XII plures. Praefectum huius instituti, virum summe venerabilem Iacobum Wartmann humanissimum et officiosissimum expert! sumus adiutorem, eique grato manemus obstricti animo. Basileae primum in Archivis Antistitii plurimos documentorum evolvimus fasciculos, quorum liberum usum liberaliter nobis concessit vir doctissimus Samuel Preiswerk b. m. nuper ecclesiae patriae antistes. Sed curae et diligentiae quaerentium minime respondit eventus, et nisi limites nobis paulo extentiores constituissemus in colligendis historiae calvinianae fontibus, né rara quidem, verum omnino nulla tabularii huius, alioquin minime spernendi, vestigia in thesauro nostro relegeres. Pauciora suppeditabant Archiva civitatis. Magis prospéra fortuna usi sumus, non tarnen splendida, in bibliotheca publica eiusdem urbis, quam primum olim superattendente Frid. Dor. Gerlach Y. D. pervestigavimus, recentras iterum clar. Guilelmo Yischero duce quo nunc custode floret. Qui nobis summo studio eximiaque comitate exceptis ad copias suae curae créditas viam quam potuit expeditissimam aperire sollicitus, si non amplam messem in horrea nostra condendam, at certissimam persuasionem procura vit nullas in hoc quidem agro derelictas esse spicas quibus collectis alii post nos gloriarentur. Oalviniana proprie sic dicta, ipsius Oalvini dicimus epistolas, Basilea non possidet, quod sane incuiiae coaetaneorum tribuendum. Adsunt tarnen plura volumina et fasciculi autographorum saeculi XYI. ex quibus nonnulla in nostrum usum expiacari contigit quibus aegre caruissemus, maxime quaedam Oastellionis reliquiae. Denique non praetereunda est bibliotheca in aedibus curialibus ad S. Leonhardi deposita et nomina duumvirorum Freyi et Grynaei, Basileae quondam luminum, posteritati commendans. Habet et haec aliquot volumina manu scriptorum. Quam tarnen non pro lucro inde parto hic producimus, quippe quod omnino nullum merit, sed ut hac occasione débitas grates publice persolvamus viro summo veterique et probato amico Car. Rud. Hagenbachio, de historia eccleBiastica etiam illius saeculi et docte conscribenda et vel minus doctis accommodanda meritissimo. Qui quum videret nos frustra pulverem sàcri sui conclavis aspirasse, hoc damnum insigni dono compenBari voluit. Possidebat ipse editionem illam Institutionis quam Rihelius Argentoratensis Gallis destinatam a. 1539 sub nomine ALCVIUI exonderat (Prolegg. T. I. p. 33) cuiusque vix unum aut alterum exemplar aetatem tuhsse videtur. Hoc xHfjtijliov incomparabili muniôcëntia nobis in sui memoriam tradidit, exoptatissimum sane et vel inter rarissima eminens, verum quo ut datoris recordaremur usque devinctissimis opus non erat. Postremo loco inter bibliothecas helveticas, in quibus copias nostras adaugere potuimus, etiam

PROLEGOMENA. XLr Zofingensem tibi sistimus. Ibi exstat certus aliquis codex N. 14 designates, duo volumina complectens, in quo fere 360 epistolae maxime ad Wolfgangum Musculum datae asservantur. lam Simlerus plurimas hino in suam collectionem retulit: nog singulis diligenter inspeotis in summa fere duodecim aut quindecim retinuimus inter quas très mere Calvini. Res non multi sudoris fuit, quum vir honestissimus ei bibliothecae praefectus, Car. Schauenborg, dioeceseos. diaconus, paratissima omnia nobis accommodasset, et satis otii supererat ut et loci amoenitate et hospitali amicorum commercio frueremur. §. VI CODICES PARISIENSES. Parisiis in ditissima ilia bibliotheca quae olim sub nomine regiae inclaruit, deinceps pro varus mutationibus rei publicae nunc imperialis nunc nationalis dicta est, plures exstant codices eo magis notatu digni quod quae iis continentur epistolae, etsi rarius autographae sunt, plerumque tarnen alibi non reperiuntur, ideoque nobis authenticorum exemplarium loco haberi debent. Unde et quo iure Lutetiam singuli pervenerint, vel in manus eorum a quibus postrema vice redempti sunt, nescimus. Ecce eorum notitiam. A. Collection Dupuy Vol. 268. Titulus promittit Epistolas theologorum quorundam protestantium ad Io. Calvinum et Th. Bezam. Atque ad hunc datae adsunt plurimae, item nonnullae ad Is. Oasaubonum. In fronte tarnen codicis leguntur viginti et una MelanchthoniB, Sulzeri, Gallasii, Sturmii, Martyris, aliorum ad Calvinum autographae practerque hunc locum alibi non occurrentes; turn etiam quinque documenta caeteroquin satis nota ad negotium de Consensu Tigurino pertinentia quae iam exhibuimus Tomo VII. B. Collection Dupuy Vol. 102. Cuius voluminis inscriptio haec est: Lettres de J. Calvin tant originales que copies. Lettres de divers docteurs audit Calvin. Summa omnium est centum et quadraginta, seil. 39 gallicae et 101 latinae. Autographae sunt duae Calvini ad Farellum et Märtyrern, et duodeviginti aliorum ad Calvinum. Caeterae omnes a recentiore quodam viro docto descriptae et ut plurimum uno tenore, non sigillatim, per quosdam fasciculos collectae et colligatae. Unde illas habuerit ipso tacente hand facile aliquis dicat: ultra centum in hoc numéro reperiuntur quas alibi non vidimus, gallicae Calvini sedecim, aliorum novem, latinae triginta et una Calvini, et quadraginta octo aliorum. C. Fonds français 2391 olim 8069 Baluze. Epistolae mutuae Calvini et Ludovici du Tillet, post huius reditum in Galliam et ad sacra patria scriptae, ternae utriusque, gallicae et apographae tantum, sed alibi non exstantes. Praefatiuncula praemittitur haec: S'ensuivent aucunes epistres de deux ieunes hommes francois qui s'estoient retirez de leur pais en Alemaigne, et y avoient habité quelque temps es pais qui ont reiecté l'obéissance du Pape de Borne, iusques a ce que l'un d'eulx, s'estant séparé de Vautre pour habiter quelque temps en autre contrée d'Alemaigne non toutesfois de diverse secte, finàblemeni s'en retourna en France: l'autre demourant en Alemaigne, en une viUe ou ü avoit prins charge de prescher: de laquelle quelque temps après il fut deschassé. Lesquelles epistres fment escriptes de l'un a l'autre, premièrement sur le faict du retour de l'un en France, et puis sur le faUst du deschassement de l'autre hors la ville ou il avoit esté receu prescheur. Editae sunt ab Atexandro Crottet de quo vide supra pag. XVEL et a Iulio Bonnet. Hunc solum codicem nobis Argentorati tractandum permiserunt bibliothecae Parisiensis praefecti, caeteris intra sua pomoeria evolvendis et describendis multum temporis et plus aeris impendere coacti fuimus. In eodem. codice exstat praeterea Buceri cum Tilleto commercium epistolicum de rebus fidei. Calvini opera. Vol. X -P. II. F

PROLEGOMENA. XLr<br />

Zofingensem tibi sistimus. Ibi exstat certus aliquis codex N. 14 designates, duo volumina complectens,<br />

in quo fere 360 epistolae maxime ad Wolfgangum Musculum datae asservantur. lam Simlerus plurimas<br />

hino in suam collectionem retulit: nog singulis diligenter inspeotis in summa fere duodecim aut quindecim<br />

retinuimus inter quas très mere Calvini. Res non multi sudoris fuit, quum vir honestissimus ei<br />

bibliothecae praefectus, Car. Schauenborg, dioeceseos. diaconus, paratissima omnia nobis accommodasset,<br />

et satis otii supererat ut et loci amoenitate et hospitali amicorum commercio frueremur.<br />

§. VI<br />

CODICES PARISIENSES.<br />

Parisiis in ditissima ilia bibliotheca quae olim sub nomine regiae inclaruit, deinceps pro varus<br />

mutationibus rei publicae nunc imperialis nunc nationalis dicta est, plures exstant codices eo magis notatu<br />

digni quod quae iis continentur epistolae, etsi rarius autographae sunt, plerumque tarnen alibi non reperiuntur,<br />

ideoque nobis authenticorum exemplarium loco haberi debent. Unde et quo iure Lutetiam singuli<br />

pervenerint, vel in manus eorum a quibus postrema vice redempti sunt, nescimus. Ecce eorum<br />

notitiam.<br />

A. Collection Dupuy Vol. 268. Titulus promittit Epistolas theologorum quorundam protestantium<br />

ad Io. Calvinum et Th. Bezam. Atque ad hunc datae adsunt plurimae, item nonnullae ad Is. Oasaubonum.<br />

In fronte tarnen codicis leguntur viginti et una MelanchthoniB, Sulzeri, Gallasii, Sturmii,<br />

Martyris, aliorum ad Calvinum autographae practerque hunc locum alibi non occurrentes; turn etiam<br />

quinque documenta caeteroquin satis nota ad negotium de Consensu Tigurino pertinentia quae iam exhibuimus<br />

Tomo VII.<br />

B. Collection Dupuy Vol. 102. Cuius voluminis inscriptio haec est: Lettres de J. Calvin tant<br />

originales que copies. Lettres de divers docteurs audit Calvin. Summa omnium est centum et quadraginta,<br />

seil. 39 gallicae et 101 latinae. Autographae sunt duae Calvini ad Farellum et Märtyrern, et duodeviginti<br />

aliorum ad Calvinum. Caeterae omnes a recentiore quodam viro docto descriptae et ut plurimum<br />

uno tenore, non sigillatim, per quosdam fasciculos collectae et colligatae. Unde illas habuerit ipso<br />

tacente hand facile aliquis dicat: ultra centum in hoc numéro reperiuntur quas alibi non vidimus, gallicae<br />

Calvini sedecim, aliorum novem, latinae triginta et una Calvini, et quadraginta octo aliorum.<br />

C. Fonds français 2391 olim 8069 Baluze. Epistolae mutuae Calvini et Ludovici du Tillet, post<br />

huius reditum in Galliam et ad sacra patria scriptae, ternae utriusque, gallicae et apographae tantum,<br />

sed alibi non exstantes. Praefatiuncula praemittitur haec:<br />

S'ensuivent aucunes epistres de deux ieunes hommes francois qui s'estoient retirez de leur pais en<br />

Alemaigne, et y avoient habité quelque temps es pais qui ont reiecté l'obéissance du Pape de Borne, iusques<br />

a ce que l'un d'eulx, s'estant séparé de Vautre pour habiter quelque temps en autre contrée d'Alemaigne non<br />

toutesfois de diverse secte, finàblemeni s'en retourna en France: l'autre demourant en Alemaigne, en une viUe<br />

ou ü avoit prins charge de prescher: de laquelle quelque temps après il fut deschassé. Lesquelles epistres<br />

fment escriptes de l'un a l'autre, premièrement sur le faict du retour de l'un en France, et puis sur le faUst<br />

du deschassement de l'autre hors la ville ou il avoit esté receu prescheur.<br />

Editae sunt ab Atexandro Crottet de quo vide supra pag. XVEL et a Iulio Bonnet. Hunc solum<br />

codicem nobis Argentorati tractandum permiserunt bibliothecae Parisiensis praefecti, caeteris intra sua<br />

pomoeria evolvendis et describendis multum temporis et plus aeris impendere coacti fuimus. In eodem.<br />

codice exstat praeterea Buceri cum Tilleto commercium epistolicum de rebus fidei.<br />

Calvini opera. Vol. X -P. II. F

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!