volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

XL EPISTOLAE.
§. V.
SANGALLENSIA. BASILEENSIA. ZOFINGENSIA.
Caetera Helvetiae tabularia, in quibus explorandis eo maiore sedulitate uäi sumus quo rariores
fructu8 làborum inde colligere nobis contigit, hoc loco raptim perourrisse suffioiet. Sic, ne temere illud
dictum reputes, bis fuimus Sangallis, bis Basileae, altera vice circumspicientes numquid inter priora
studia minus exercitatos fugerit.
Bibliotheca civica Sangallensis, quondam -a clar. viro Ioàchimo Yadiano reipublicae consule oondita,
cuius nomen et laudes etiam in hoc nostro thesauro calviniano non semel tibi occurrent, inter alia
possidet satis insignem collectionem epistolarum a viris doctis saeculi XYI. maxime ad ipsum Yadianum
datarum. Distributae sunt eae in duodecim volumina maioris formae duplici modo numerata, scilicet et
per se speciatim Tom. I—XII., et cum aliis eiusdem bibliothecae manuscriptis Yol. 30—41. Ex singulis
fere aliquot schedas nostras fecimus, praesertim vero ex Tom. IY—YUL et XII plures. Praefectum
huius instituti, virum summe venerabilem Iacobum Wartmann humanissimum et officiosissimum expert!
sumus adiutorem, eique grato manemus obstricti animo.
Basileae primum in Archivis Antistitii plurimos documentorum evolvimus fasciculos, quorum
liberum usum liberaliter nobis concessit vir doctissimus Samuel Preiswerk b. m. nuper ecclesiae patriae
antistes. Sed curae et diligentiae quaerentium minime respondit eventus, et nisi limites nobis paulo
extentiores constituissemus in colligendis historiae calvinianae fontibus, né rara quidem, verum omnino
nulla tabularii huius, alioquin minime spernendi, vestigia in thesauro nostro relegeres. Pauciora suppeditabant
Archiva civitatis.
Magis prospéra fortuna usi sumus, non tarnen splendida, in bibliotheca publica eiusdem urbis,
quam primum olim superattendente Frid. Dor. Gerlach Y. D. pervestigavimus, recentras iterum clar.
Guilelmo Yischero duce quo nunc custode floret. Qui nobis summo studio eximiaque comitate exceptis
ad copias suae curae créditas viam quam potuit expeditissimam aperire sollicitus, si non amplam messem
in horrea nostra condendam, at certissimam persuasionem procura vit nullas in hoc quidem agro derelictas
esse spicas quibus collectis alii post nos gloriarentur. Oalviniana proprie sic dicta, ipsius Oalvini
dicimus epistolas, Basilea non possidet, quod sane incuiiae coaetaneorum tribuendum. Adsunt tarnen
plura volumina et fasciculi autographorum saeculi XYI. ex quibus nonnulla in nostrum usum expiacari
contigit quibus aegre caruissemus, maxime quaedam Oastellionis reliquiae.
Denique non praetereunda est bibliotheca in aedibus curialibus ad S. Leonhardi deposita et
nomina duumvirorum Freyi et Grynaei, Basileae quondam luminum, posteritati commendans. Habet et
haec aliquot volumina manu scriptorum. Quam tarnen non pro lucro inde parto hic producimus, quippe
quod omnino nullum merit, sed ut hac occasione débitas grates publice persolvamus viro summo veterique
et probato amico Car. Rud. Hagenbachio, de historia eccleBiastica etiam illius saeculi et docte conscribenda
et vel minus doctis accommodanda meritissimo. Qui quum videret nos frustra pulverem
sàcri sui conclavis aspirasse, hoc damnum insigni dono compenBari voluit. Possidebat ipse editionem
illam Institutionis quam Rihelius Argentoratensis Gallis destinatam a. 1539 sub nomine ALCVIUI exonderat
(Prolegg. T. I. p. 33) cuiusque vix unum aut alterum exemplar aetatem tuhsse videtur. Hoc
xHfjtijliov incomparabili muniôcëntia nobis in sui memoriam tradidit, exoptatissimum sane et vel inter
rarissima eminens, verum quo ut datoris recordaremur usque devinctissimis opus non erat.
Postremo loco inter bibliothecas helveticas, in quibus copias nostras adaugere potuimus, etiam