volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

XXVm EPISTOLAE.
exstiterint. HOG vero non cadit in paucas aliquot sohedas quas sola Bezae editio nobis servavit ex galliois
latinas factas, quarumque archetypa dudum deperdita sunt. Ubicunque vero horum nobis copia fuit,
latinam versionem, quamvis tribus saeculis unice cognitam, futuris quoque leotoribus commodare super-
Taoaneum duximus, eiusque bactenus tantum rationem habuimus, ut sicubiBeza liberius verterit, oasuve
aut de industria sensum mutarit, utrumque textum barum rerum curiosis proponeromus.
Gaeterum in latinis desoribendis usque eas leges observavimua quas ab initio sequi constitueramus
quum opus nostrum primum aggrederemur, quarumque in Prolegomenis tomi L pag. 50 rationem reddidimus.
In gallicis yero, quae saeoulo XYL minime regulis certis normaeque publico yirorum doctorum
consensu stabilitae adstricta erant, quam accuratissime singulorum autorum, imo singulorum documentorum
modum eervavimus, quamvis subinde yarium et saepissime evidenter falsum, atque ex negligentia
etiam obscurum dubiumque. Ubi plura eiusdem epistolae exemplaria ad manus erant, eaque quoad literaturam
sive aqdoyQayCav multifariam alteram ab altero disorepantia, semper antiquissimum expressimus|
reliquorum scriptura in iis tantum locis ad marginem collata ubi lectionis varietas ipsam sententiam
afficiebat, quod tarnen rarius factum videmus.
De ordine, quern nobis in disponendis epistolis tenendum praescripsimus, pauois te certiorem
facere possumus, vel potius omnino tacere. Neminem enim putamus esse qui aliam quam temporum
rationem babendam fuisse, aut babêri posse praetenderit. Quae et Bonneto placuit et Herminjardo:
quam etiam Lausannensis editor suo exemplo suaque industria commendavit, quamvis non per omnia
felici stilo usus, adeoque ipse Beza princeps sequuturus erat, nisi festinantius ad prelum accessisset, antequam
copias suas omnibus numeris absolutas ad manus habuerit, quas deinde convenienter ac libère
distribueret. Sunt tarnen non paucae schedae in quibus autorum raptim scribentium et de posterorum
commodo miriime cogitantium negligentia editoribus non levé negotium facessit, omissa scilicet vel omni
temporis vel saltern anni mentione. In bis suo loco restituendis et yindioandis iam alii plus minus féliciter
desudarunt. Inter caeteros commendamus industriam et sagacitatem viri cuiusdam doctissimi Geneyensis
qui plurimis buius generis epistolis notas suas adscripsit quibus sedulo excusais argumentas tempora,
quantum fieri poterat, accuratius definire praesumebat. Exstant scilicet inter calvinianos codices
Genevae asservatos, praeter eos quibus autographa continentur, etiam recentiorum exemplarium volumina,
fortasse in eorum usum transscripta qui yeteri literaturae minus assueti tamen Oalvini reliquiis frui gestiebant.
Atque haec apograpba eo quo diximus modo passim illustrata sunt. De origine et autoritate
illorum annotationum quaerentibus nomen Turretini scriptoris ex traditione bibliotbecariorum, ut videtur,
designatum est; sed an alterutrius duumvirorum celeberrimorum opera sic nobis uti contingeret, Francisci
patris an Ioannis Alpbonsi filii, de quibus potissimum cogiLabamus, id Genevae compertum non
habuimus. Iam vero ex libro infra laudando, Senebierii oatalogo MSS. Genevensium p. 290 didicimus,
neutri istorum illam acceptant referri, sed Samueli Turretino Michaelis filio qui saeculo XVII. vergente
academico munere fungebatur. Etiam Bonnetus et Herminjardus hoc nomine laudandi, qui multum
curae talibus studiis impenderunt: verum quum illi, Turretinum dicimus et Bonnetum, fere nonnisi de
ipsius Oalvini epistolis yerba faciant, hie vero recentissimus editor grande suum et splendidum opus yix
inohoaverit, quantum quidem ad tempora calviniana pertinet, multa nobis etiam pervestiganda restiterunt,
multa dubia solvenda, obscura et incerta elucidanda. In quibus, quamvis assidui et indefessi exploratores,
omne nos punctum tulisse minime gloriari possumus, et satis magnam copiam schedarum, omni
artis criticae acumine pro modulo nostro frustra adhibito, seponere debuimus, quas quo potissimum loco
collocaremus certis argumentis non potuimus diiudicare. Iam quo modo has nobis placuerit disponere,
accipe, bénévole Lector. Si aliqua probabili conieotura annus definiri posse yideretur quo epistola scripta