volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

PROLEGOMENA. XXI
Oalvini epistolae. (Neue Nachrichten von dein berühmten spanischen Arzte Michael Serveto der zu Geneve
ist verbrannt worden. Helmstädt 1750. 4.) Alios duos titulos Tomo Till, nostro occasione oblata passim
memoratos hue vero non pertinentes praeterimus. Etiam de Rillieti Y. D. laboribus ibidem dictum est.
Ex iis qui historiam ecelesiasticam in sua amplitudine traetarunt, laudandus est Io. Henr. Hottinger
Turicensis, cuius hue pertinet Pars IV. saeculum XVI. complexa. 1654.
Etiam inter eos qui historiam reformationis saeculo XVI. in Helvetia faetae, vel speciatim ecclesiae
Grenevensis scripserunt, nonnullis ad illustrandam et confirmandam rerum gestarum expositionem
ipsa scripta authentica verbo tenus lectoribus proponere placuit, sane laudabili consilio usis. Primum
tibi hie sistimus Abrahamum Ruchat, olim literarum professorem in academia Lausannensi, cuius opus
ex parte impressum prodiit Genevae a. 1727 et seq. 6 tomis formae minoris. Nostris demum temporibus
integrum edidit L. Vulliemin. (Histoire de la reformation de la Suisse par A. Ruchat . . . Édition avec
appendices et une notice sur la vie et les ouvrages de Ruchat par L. Vulliemin: Première partie 1516à 1536.
i tomes. Seconde partie 1536 à 1566. Tomes 5 à 7. Nyon, Giral. 1835—1838. 8°.) Tria posteriora
volumina huius operis quae secundae partis titulo veniunt, e schedis autoris hic primum in lucem prodiere,
atque in his solis non paucae chartae, ad nostra castra pertinentes appendicis vice ad oalcem singulorum
tomorum addita reperiuntur. Quae tarnen unde sumpserit nuspiam indicat alioquin doctissimus
editor. Plurimae praeterea epistolae ex parte tantum descriptae, ita ut ad nostram rem vix ac ne vix
quidem facere possint. Quod tamen eo minus dolendum, quod paucissimis exceptis easdem in codicibus
Genevensibus, nonnullas etiam Neocomi reperiri contigït, adeo ut nunc iam apud Bonnetum legantur,
quum fere ad unam omnes gallicae sint. Habes tomo quinto viginti septem, septimo novem et septuaginta
documenta eius generis quod modo depinximus inserta. Caeterum opus historicum ipsum notitia rerum
locupletissimum multis modis ad illustrandum thesaurum nostrum epistolicum copias utilissimas suppeditat.
Pauciora praebet documenta inedita calviniana, epistolas vero ipsius reformatons nullas, opus
satis amplum et grave cui titulus est: Histoire de Véglise de Genève, depuis le commencement de la réforme
jusqu'à nos jours, par J. Gàberél, ancien pasteur. Tome premier. Genève, Cherbulieg. 1858. Posteriora a
viro praestantissimo édita volumina, quum recentiora tractent, hic negligimus. Priore vero multo cum
fructu nos usos esse passim ex annotationibus nostris disces.
Etiam Amadei Roget, viri doctissimi, opus nuper inchoatum (Histoire du peuple de Genève depuis
la réforme jusqu'à l'escalade. Genève, Jullien 1870) cuius duo prima tantum fascicula vidimus, documenta
ex Archivis Genevensibus deprompta passim exhibet, quae inter epistolas referre non dubitamus, prius
tamen ad authenticas chartas castiganda, quum editor in commodum lectorum formam textus prae antiquitate
asperiorem passim refingere constituent. Ipsa vero autoris lucubratio summis curis praeparata
egregium opus tibi promittit, si tarn bene inceptum ad finem perducere meritissimo viro contigerit.
Ne quid neglexisse videamur hos etiam titulos caeteris hoc loco addimus:
Mémoire sur l'établissement de la réforme et sur la constitution du calvinisme à Genève. Par
M. Mignet. 1834. 4. Quae hic exhibentur documenta ad Serveti causam pertinent.
Die Conflïkte des Zwinglianismus, Lutherthums und Calvinismus in der Bemischen Landeskirche
von 1532—1558. Nach meist ungedruckten Quellen dargestellt von Dr. C. B. Hundeshagen, a. o. Prof. der
Theologie in Bern (postea Heidelbergae, nunc Bonnae). Bern, Verlag von C. A. Ienni Sohn. 1842. Xu.
402. ss. 8. Appendix exhibet inter alia decern epistolas Calvini et sex ad eundem ab aliis datas, omnes
ex apographis archivorum ecclesiae Bernensis descriptas, sed plerasque non intégras. Quarum omnium
autographa Genevae exstant, saepius meliorem lectionem quam quae hic tibi offertur praebentia. Etiam
in annotationibus textui subiunetis longiora subinde excerpta invenies.