volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

XTlri EPISTOLAE.
nationale de France, et publiée pour la première fois par A. Crottet, premier pasteur à.Tver don. 1537—1538.
Genève, Gherbuliee etc. 1850. 79 pag. 8. . .
Praefatio editoris lucide satis etsi non solide disputât' de génère et vita Ludovioi illins Tilleti
eiusque cum Calvino commercio, maxime eo tempore quo hic Parisiis relictis, anno 1533 vergente ad
amicos quosdam in agro Pictaviensi et yicinia sedentes se recepit. . Quum anno elapso Calvinus e Gallia
profugus Argentoratum et Basileam se conferret, denique etiàm Genevae pedem figeret, Tilletus ilU
comitem se addidit, usque dûm mutato animo in patriam redux denuo ad sacra cathplica se converterit
Quae discessio occasionem praebuit mutuis Ulis epistolis, quas hic numéro •sex Crottetus e codice •parisiens!
descriptas primus edidit. In quibus uterque adscititio nomine utitur. Textüm editor non omni qua par
erat àxofatç transscripsit : nos tarnen plurimis eius mendis neglectis ea tantum notabimus quae sensum
ipsum afficere videntur.
Exstat eiusdem autoris tertium aliquod opusculùm (Histoire des Églises réformées de Pons, Oemozac
et Mortagne en Saintonge. Bordeaux s. a.) in quo tarnen quae in nostrum usum convertere possi-,
mus non reperiuntur. Idem dicemus de eius Historia Ebrodunensi.
Multo maiofis momenti opus et cui inter ea quae hue usque recensuimus facile palmam tribueris,
illud est quod iam paucis tibi commendare übet, hoc titulo insignitum: . .,
Lettres de Jean Calvin, recueillies pour la première fois et publiées d'après les manuscrits originaux
par Jules Sonnet. Lettres françaises. Tome premier. Paris, Librairie de Ch. Meyrueis et C ie 1854,
XXXIX et 451 pp. Tome second 1854. 600 pp. 8.
Collectio amplissima et multis numeris laudanda epistolarum Calvini, quotquot gallico idiomate
seriptas reperire potuit doctissimus editor. Insunt 275 epistolae non numeratae, quibus acoodunt in fine
Testamentum Calvini, duae ultimae orationes valedictoriae, denique duae epistolae apocryphae. In notis
leguntur ex occasione adscriptae quinque aliae variorum. Bingulas editor annotationibus suis historioia
et chronologicis illustrarit, quarum rationem habendi nobis officium incumbet, ubi saepissime iis quae
docte et sagaciter Vir Clar. disputayit calculum adieoturi rarius eius coniecturas nimis incertas sub oensuram
vocare cogemur.
Pauciores epistolae hoc libro editae antea iam apud alios impressae fuerant, omnes vero ex codi-,
cibus manu scriptis satis diligenter denuo repetitae, iis tantum excéptis quae pridem typis vulgatae nuno
autographis deperditis nuspiam alias reperiuntur. Huius posterioris generis sunt decern. Multo plu-,
rimae ex thesauris Genevensibus depromptae: scilicet 197 ex codicibus bibliothecae publicae, viginti
très ex archivis civitatis, duae ex commentariis collegii pastorum, quatuor denique ex varus collectionibus
privatis. Praeterea adsunt viginti sex Parisienses ex bibliotheca olim regia, nunc nationali. Reliquae,
sunt: Bernen8es quinque, Neocomenses très, Francofurti, Sangallis, Gothae, Turici, Londini singulae
repertae, si rem ex editoris notis conficere licet. Verum in his nonnulli latent errores, et plures epis-i
tolae non uno in loco exstant, ita ut computatio ad amussim exigi nequeat.
Erat Bonneto in animo ut etiam latinas epistolas, quarum eo tempore locupletissima copia adhuo
in bibliothecis et archivis delitescebat, publici iuris faceret, quod ipse titulus gallicis praefixus sati*
innuere videtur. Sane penes virum honestissimum.non stetit quin consilium suum perficeret, ut ex alio
eius opere infra laudando colligere fas est. Verum in Gallia, quod et nos post alios experti siimus,
neque de bibliopolis eruditiora perhorrescentibus, neque de vulgo lectorum seria detrectantium spes magna
concipienda est, ut talibus conatibus praesto sint pro virili adiuvandis. Quid quod ipse hie Gallis desti-,
natus liber tam exiguo favore exceptus fuisse videtur, ut post paucos annos plurima quae nondum divendita
erant exemplaria vilissimo pretio venirent, vel potius venalia prostarent. •