volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

PROLEGOMENA. XT
eo magis hoc nomine appcllanda, quo minus tcmporum ratio in singulis describendis habita est, imo, ufc
quaeque scheda in editoris manum incident quam prelo non indignam iudicarot, sine mora caoteris
addita fuisse videtur. Habes igitur in toto volumine trecenta nonaginta et novem documenta, scilicet
299 Calvini autoris, octoginta et octo epistolas aliorum ad eundcm datas, duodecim denique extera.
Et hacc quidem do ordine epistolarum in hac cditione principe. Multo maioris momenti esset,
si de editoris fide |n transscribendis autographis citra omnem suspicionem constaret. Ipse autem fatotur,
fieri posse ut quaedam a se typis mandata apud eos qui authentica exemplaria in manibus habeant, non
perinde exstàre reperiantur, sive apices singulos, sivo dictiones, ac fortassis etiam sententias aliquas conferri
contigorit: addit se satis bonam fidem et diligentiam praestitam duxisso, vel cxpunctis nonnullis
quae nq6axai,Qa tantum, aut mere familiaria vidofcntur, aut denique minus ad rem ipsam pertinere. Quibus
bene pcrpensis summo viro iniuriam vix fecerit aliquis, dubiis do integritate, quam dicunt critici,
epistolarum calvinianarum ab eo editarum motis. Scd quousque in singulis licentia ista mutandi et
demendi, quam sibi iure quodam sumpsisse putabat, abusus fuerit, hoc difficillimum est dictu. Nam ex
quadringentis schedis eius thesauro insertis, non nisi sexaginta et octo hodio manu scriptas et authenticas
exstare videmus (Gothae quatuor, Neocomi sex, Sangallis unam, caeteras Genevae): reliquao omnes
perierunt, probabiliter a Beza typographo traditao. lam collatione instituta, quatenus talium subsidiorum
ope fieri potuit, sane hinc inde in impressis lacunas deprehendimus satis insignes, rarius quas dixeris
textus emendationes tales quas silentio praeterire non potuissemus, saepius falsas lectiones et nomina
propria viroruin suppressa, in quorum locum simplicitcr litcra N. succcssit, si quid non sine offensione
hominum evulgari posse videretur. Omnes etiam epistolarum inscriptiones omissae sunt. Ex quibus
facile conieceris quam multa hie criticorum curas sollicitare possent, et textum denuo edondum notis
marginalibus onerare, nisi subsidiis ad emendandum et supplcndum paene omnibus destituti essemus.
§. II.
EDITIO PRINCEPS GENEVAE 1575.
Gaeteris pro tempore neglectis ad cditionis principis externam formam paucis describendam transimus.
Titulus est:
IO'ANNIS I CALVINI | EPISTOLAE ET | RESPONSA. | QVIBVS INTERIECTAE \
sunt insignmm in Ecclesia Dei virovum | aliquot etiam Epistolae. | EIYSDEMI.
OALVINI | VITA A THEODORO BEZA | GENEVENSIS ECCLESIAE | Ministro accurate descripta. | INDEX
BEBVM INSIGNIORVM. | Omnia nunc primum in lucem édita. | (Emblem«) | GENEVAE, \ Apud
Petrum Santandreanum. | M. D. LXXV.
Emblema Santandreani illud est quod in Prolegomcnis Tom. V. p. 19 tibi ad oculum depinximus.
Forma libri est maxima. Folia liminaria quatuor praeter titulum exhibent dedicationem Friderico
Electori Palatino inscriptam, tum Admonitioncm ad lectorem supra tecum communicatam, porro dclectum
formularum viginti et septem ex varus variorum cpistolis (Calvini trcdecim, amicorum singulis) petitarum,
quibus in parte chartae exteriore nomina virorum ad quos scribebant honorifice salutantur (Adressformeln)
; quae eum in finem hoc loco praemittuntur, ne lector quod in corpore voluminis ei negatur omnino
deBideraret. Agmen claudit index epistolarum quae non sunt ipsius Calvini, verum aliorum autorum,
quorum numerus est triginta et sex.
Sequitur vita Calvini latine a Beza conscripta, ternionibus duobus cum dimidio absoluta, sive
foliis quindecim non numeratis: ad cuius calcem denique folio ultimo exhibetur Catalogus librorum a
B*