volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
291 APOJ<br />
nam iustitiam quam gratiam regenerationis et omnia<br />
salutis adiumenta in ipso solo qnaerenda esse: dum<br />
silet recti [pag. 43] usus explicatio, non simplex<br />
tan turn plebocula, sed qui videntur prae aliis acuti<br />
et intelligentes, haerent in signis externis quodammodo<br />
affixi: certe salutis suae fiduciain illis affigunt.<br />
Quae plus quitm noxia et mortifera est pestis. Ad<br />
haec tam multas nugas Dei institutis permiscuit et<br />
assuit hominum audacia, ut nihil purum sit a corrupteli8.<br />
Imo, quod foedius est, sacrosancta ipsa<br />
Dei instituta in fictitios quosdam et extraneos ritus<br />
conversa sunt, ut nihil fere genuinum retineant.<br />
Rursus plenae sunt caeremoniae orassis superstitionibus<br />
et idololatriis, quibus se polluere homini<br />
christiano fas non est. In precationibus ac litaniis,<br />
quas vocant, passim occurrunt impiae blasphemiae,<br />
quas horrori et detestationi esse inter Ohristianos<br />
omnes necesse est.<br />
De obsequio quod tuae maiestati semper exhibui,<br />
dixi paulo ante, nunc etiam testor, eo id me<br />
fecisse animo, quem Paulus exigit: nempe propter<br />
conscientiam, quod intelligerem id tibi deberi: non<br />
autem formidine poenae, quae alioqui immineret,<br />
atque omnino spontaneam plane fuisse, minime<br />
vero coactam meam subiectionem. Nam agnosco<br />
principes esse Dei ministros regendis in hoc mundo<br />
hominibus: eorumque sanctam et augustam esse<br />
[pag. 44] dignitatem, quia dum tam excellens opus<br />
Dei faciunt, sint eius veluti vicarii. Habere quoque<br />
ab eo ad coercendos improbos et conservandos<br />
bonos, his gladii, quo et uti recte possunt et omnino<br />
debent: proptereaque iis deberi tribu ta, vectigalia,<br />
et huius generis subsidia, ad sustinendos quos<br />
illi nostro nomine faciunt sumptus. Postremo iis<br />
nos parère debere, et subiectos esse, quum eos nobis<br />
Dominus praefecerit.<br />
Interim tarnen si iis superstitionibus, quas<br />
Jacöbus a Btirgrindia Lectori.<br />
)GIA 292<br />
conscientia mea non ferebat, quemadmodum et supra.<br />
Dei verbo repugnare ostendi, abstinuerim, ne<br />
contaminarer, proptereaque factum sit, ut quod minime<br />
volebam, tuàin maiestatem forte offenderim,<br />
Caesar: nihilominus tarnen cum Daniele profitehor,<br />
nihil me commisisse ; , quod tibi molestum esse debuerit.<br />
Ut enim Daniel quum non pareret principis<br />
sui edicto, quod ille malorum hominum consilio<br />
ediderat, nihilominus officium suum fecit, et obsequium<br />
quod illi debebatur reddidit: sic et ego oxistinio<br />
non minus vel officiosum vel morigerum esse<br />
me, ut qui nihil in te deliquerim: sed tantum reiecerim,<br />
quod Dominus non patiebatur me amplecti.<br />
Atque ut hanc meam excusationem accipias,<br />
Caesar, vehementer a tua maiestate peto: et eo<br />
quidem [pag 45] magis, quod nihil mihi gravius sit<br />
tua indignâtione. Si mihi consciuB essem iniustae<br />
alicuius offensionis', equidem me offerrem supplioio,<br />
potius quam tali tantoque lugentis animi moerore<br />
oppressus viverem. Sed quum satis constet, nulla<br />
iusta causa adversarios tuam erga [me] maiestatem<br />
irritasse: quidfäcerepossum, quam utetäte supplex<br />
petam, velis meam innocentiam cognoscere, et Dominum<br />
orem,. ut affecfcus erga te meos tibi patefaciat?<br />
Eos enim si propius inspexisses, Caesar, facile<br />
te placare possent. Saltern intelligeres, nil me<br />
unquam optasse, vel nunc etiam optare, quam sub<br />
tuo imperio vitam degere in iusto Dei timoré : quod<br />
si mihi Dominus aliquando tribuerit, ut audita cogr<br />
nitaque causa probes hanc meam excusationem,<br />
praeclare admodum mecum actum esse existimabo.<br />
Interim tarnen ea me reficiet maxima consolatio,<br />
rectam hic esse meam puramque coram Deo et eius<br />
angelis conscientiam: idque etiam hominibus manifestum<br />
fore, si perspecta fuerit aliquando compertaque<br />
Veritas.<br />
lam biennium fere praeteriit, ex quo apologiam<br />
hanc meam conscripseram, eo quidem consilio, ut Caesareae<br />
maiestati oblata, me purgaret a calumniis ac<br />
vindicaret, quas homines malevoli vel potius Christi<br />
sanaeque doctrinae hostes de me s<strong>pars</strong>erant. Sed<br />
.multa inter id tempus acciderunt, quae hactenus fuerunt<br />
obstaculo, quominus e manibus meis exiret. Toto<br />
enim anni decursu, gravi et continuo morbo vexatus<br />
fui ut de ineunda ratione cogiiare non licuerit. Tunc<br />
quoque aut paulo post'dissipatus fuit rumor, Gaesarem<br />
Argentorato, l Haec mihi perquam opportuna fuisset facultas, me et<br />
conscriptam a me defensionem eius maiestati offerendi.<br />
Verum quum haec spes me fr&strata essei,<br />
quia alio deflexerat: dedi operam, quoad in me fuit,<br />
ut Batisbonae •Uli offerretur. Atqùe hoc de re lega-.<br />
tos principum protestantium, misso Mue nuncio rogavi:<br />
qui has partes suscipëre non récusassent, nisi<br />
iam • aliqua suspicio orvri coepisset istorum motuum,<br />
qui postea sequuti sunt. Interea exspeetabam, dum<br />
componerentur controversiae, ac imperii ordines cum<br />
) ubi manebam, iter facturum esse. capite in gratiam redirent. Quae etiam optima fuisset<br />
opportunitas conciliandi mihi ad Caesaream maiestatem<br />
aditus. Sed videmus ut adhuc malum dura,<br />
1) Argentoratum ?<br />
magno • piorum omnium moerore ac gemitu: quibus
Change language