volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

Si mihi optio daretur, Caesar, mallem equidem,
et me et meam operam impendere iis, quae tuae
maiestati grata esse queant, obsequiis, quam te audiendis
hisce meis excusationïbus occupare: quas
nunc propono, ut me ab eo quod falso est obiectum,
crimine liberem. Quanquam non unum sit
aliquod huius generis crimen. Audio enim adversaries
onerasse me omnibus iis quas et comminisci
et fingere potuerunt calumniis. Quod si illis est
liberum ita me calumniari: certe potestas mihi dari
debet propugnandae saltem meae innocentiae. Est
illud quidem bonis et malis commune, ut accusationibu8
obnoxii sint. Itaque, secundum eas ferre
sententiam, non audito reo, causaque non perspecta,
non posset non iniquum esse iudicium: simulque
aperta fuerit via, qua vel optimi quique, statim opprimi
possent. Quis enim tam innocens, cui desit
accusator? Caeterum prudentia et aequitas tua,
Caesar, faciunt, ut certo sperem non reiectum iri
iustam hanc meam et supplicem petitionem : nempe,
ut a tua maiestate venia mihi detur, si me molestum
esse tibi cogant adversarii, et audientia causae
nostrae non negetur. [pag. 4] Equidem scio,
nil nunc me pati, quod non ab initio perpessi sint,
quotquot Deum purius coiere voluerunt. Ac ne
longius exempla petantur: ex quo evangelium patefactum
est, fuit ea perpétua quasi omnium Chiïstianorum
conditio, ut omnium calumniis patuerint.
Ut iam (quod sine multis verbis commemorari non
posset, et alioqui ex historiis nemini non perspectum
esse potest) nil dicam de atrocibus illis criminibus,
quibus indigne fuerunt gravati: ut summo
apud omnes principes ordinesque odio, summaque
infamia flagrarent. Illud palam est, Satanam mendaciis
et calumniis non minus concucisse ') christianam
religionem, quam vi et crudelitate. Quod si
quando alias impiorum hominum audacia eo evasit,
ut minime puduerit falsum dicere adversus cultores
domini: nunc certe et impudentissime et confiden-
1) Sic typis expressum. Vide an legendum sit: concuasisae.
Calvini opera. Vol. X.
tissime id faciunt. De ethnicis non loquor, qui palam
adversantur ecclesiae et religioni christianae.
De iis loquor, qui sese cum ea consentire profitentur.
Quanquam nec illud novum sit. Ût enim
olim prophetae et apostoli nullas experti linguas
magis virulentas quam hypocritarum suae nationis,
qui quum gloriarentur populi Dei nomine, [pag. 5]
ferre tarnen non poterant doctrinam verain, qua
peccati et erroris arguerentur: sic quoque nunc qui
adversus Christianos gravissimo odio, vel rabie potius
ardent, ii sunt, qui quum simulent aliquem
cum ecclesia consensum, manifestos tarnen abusus
et verbo Dei plane répugnantes, volunt tueri: proptereaque
ferre nequeunt, ut ulla reformationis mentio
fiat. Itaque, si quis ea pietate et zelo esse videatur,
ut in meliorem statum restitui velit quod
vitiatum est : mox . ab iis tantum non discerpitur,
multo certe atrocius, quam si multorum criminum
capitalium reus esset. Neque vero, ut paulo ante
dixi, hos homines pudet, Tel improbissime quidvis
fingere, quod ne ullo quidem colore tegere possint,
modo quo iure, qua iiiiuria, innocentem opprimant.
Possem huius generis plurima, quae plus satis vulgata
sunt, exempla commemorare. Sed si tua maiestas,
Caesar, intelligere voluerit et dispicere, quid
in hac mea causa verum sit: quum ex uno facile
omnes discere poterit, tum exemplum, quod multorum
loco sit, in ea deprehendere.
Equidem quod ad me attinet, aequo animo ferre
debeo, si id nunc putiar, quod omnes olim tum
prophetae tum apostoli perpessi sunt. Neque enim
par est, meliori ut sim conditione. [pag. 6] Sed
illud tarnen me praecipue consolatur, quod filium
Dei, Dominum et redemptorem nostrum, quasi ducem
praeeuntem hic quoque sequar. Nimis enim
tener fuero si in huius comitatu esse unus recusem.
Nam et monentem apostolum audio, in hac nobis
vita progrediendum esse, modo per nomen bouum,
modo per infamiam. Occurrit praeterea Mosis
exemplum, ut non exhorream opprobria populi Dei.
Inprimis exhortationem illam audio, ut ducem. nostrum
imitemur, ad ignominiam usque cruois. Pos-
18