volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
181 CONSILIA. 182<br />
augere nunc quidem velim. Quod si mihi non denegas,<br />
ut vël perstringam aliquid eius, quo summa<br />
fere momenta verti video, sic accipe. Me quum a<br />
gratuita ilia poccatorum remissione, quae Christi<br />
Domini morte nobis parta'. ac eiusdem gratiae Obsignationen<br />
quae sacrosancto coenae mysterio nobis<br />
exhibenda et applicanda ab ipso Christo instituta<br />
est, in sacrificium illud sua vi operatorium, et mortis<br />
Christi per sese applicativum, et illam elementi<br />
adorationem (quid autem hoc sit, tacendo satis indico)<br />
oculos et mentem converto, plane aliter sentire<br />
non posse, quam quum ilia e coelo sint, ut<br />
omnino constat, ista ab hominibus (ne quid gravius<br />
dicam) pi'ofecta videri. Proiude nullius esse momenti,<br />
ubi de Deo colendo, ot veritate ipsius sine<br />
fermento retinenda agitur.. Sed et ista fortasse mi-<br />
.nus parce hoc loco, si mei captus et tenuitatis rationem<br />
tantum habeas. Tandem vero illud a te<br />
contendam, mi pater, ut si ad me audiendum usque<br />
propendere dignaberis, patruum tecum admittere<br />
grave non sit, quod, tibi non incommode cessurum,<br />
mihi non temere persuadeam. Bene vale, observande<br />
pater, ac tuum propter Deum subductitium<br />
tua benevolentia non magis indignum agnosce.<br />
AD PONTIFICIUM QUENDAM EXHOBTATORIA ET APO-<br />
LOGETICA. i)<br />
Quum de facie tibi ignotus sim, absurdum tarnen<br />
non videbitur, quod ad te scripserim, si tuos<br />
liberos istius consilii autores apnd te citavero. Hoc<br />
etiam ad illud valere cupiq, ut sine ullo excusationum<br />
circuitu te quamprimum hie compellem. Etenim<br />
hoc de te accepi, si quid ad te scriborem, non<br />
tantum a te placide admissum iri, sed neque molestum<br />
tibi futurum illud perlegere, et apud te deinde<br />
meditari et expendere. Illud earn de te spem<br />
mihi iniecit, ut quum pietatis semen in te subesse<br />
videam, eultura demum adhibita fruetum inde consequuturum<br />
suo tempore apud mc constituerem.<br />
Quum igitur ad te ipsum excolendum hoc scriptum<br />
pertineat, in primis hoc tecum reputes velim, nihil<br />
magis decere christianum hominem, quam ut dum<br />
abusus et corruptelas in Dei eultu (qui habetur)<br />
palpabiles notare potest, ac debet, det etiam operam,<br />
ne promiscuo consensu sese in illo coeno volutari<br />
sinat: inde potius discat sibi de Dei veritate inquirendum<br />
esse, ut in illa tuto acquiesçât. Alterum<br />
etiam addo, ut quod de nostra doctrina subiieiam,<br />
placide audias: brevi enim faciam, ut tanto facilius<br />
agnoscas quam viam sequamur, et quo illa etiam<br />
1) In editionibus omnibus seguitur praecedentem üidem<br />
a Beza ex galtico versa. Gen. p. 144, Laus. p. 318, Han. p.<br />
356, Chouet p. 195, Amst. p. 89.<br />
ferat.. Primum igitur satis constat quam plurimos<br />
in ignorantia et suporstitione haerere, quum ne<br />
oculos quidem ad lucem obïatam aperire sustineant:<br />
quorum te in numéro quum habeam, aperte significo,<br />
ut ad illud demonstrandum vel persuadendum<br />
tibi, longior a me exhortatio adhibenda non sit.<br />
Atqui illud unum praecipue christianum • hominem<br />
facit, si in oerta Dei colendi ratione sibi attendendum<br />
statuât, ne sponte decipiatur, in re praesertim tanti<br />
momenti, ubi aeterna animae salus vertitur. Notum<br />
est autem christianismum adulteratum eb corruptum<br />
fuisse, pastorum ecclesiae turn cessatione,'tum imperitia,<br />
ambitione, avaritia. Neque hanc degenerationem<br />
ad illorum vitam et mores restringo, quum in illa primas<br />
obtineat ipsius Dei veritatis in mendacfum et imposturas<br />
transformatio, cultus Dei innumeris superstitionibus<br />
adductis contaminatio, ordinis ecclesiae<br />
extrema perturbatio, usus sacramentorum conspurcatio:<br />
ut uno verbo finiam, stupenda et omnem<br />
sensum exsuperans inordinatio. Hoc vero si pauci<br />
animadvertunt, inde fit, quod régula Lesbia hie pro<br />
norma tantum obtinet. lam si religioni illi catholicae<br />
pura et nativaDei institutio opponatur, eadem<br />
illic conyenientia quae luc'is ad tenebras deprehen-detur.<br />
Quare ut quis istis de rebus vere cognoscat<br />
et sentiat, neque principis autoritati, neque consuetudinis<br />
praescriptioni, neque suo ipsius sensui standum<br />
est: consulendum verbum Domini, et quid<br />
illic mandet aut vetet. Nam neque Dominus in angulo<br />
loquutus est, et suam voluntatem turn summis<br />
turn infimis patefactam esse voluit. Illud vero ubi<br />
a te ipso obtinueris, ut patientem aurem Deo loquenti<br />
accommodes, illis quae verbo nobis tradidit<br />
acquiesças, unam salutis viam ab eo uno petendam<br />
et percipiendam tibi statuas, magnum tibi aditum<br />
' ad ea quae nostrum quemque tenere expedit pernoscenda<br />
comparaveris. Ad nostram doctrinam venio:<br />
quam plerique inauditam et inexploratam suo<br />
quodam praeiudicio damnant, occupati nimirum nescio<br />
qua opinione, quae aciem mentis ipsorum hac<br />
in re prorsus obtundat. Non attingo contumelias,<br />
et scelera etiam, quae nobis imponuntur, ut a nostris<br />
degustandis avertantur omnes. Atqui hoc unum<br />
nobis imputa ri potest, quod eos omnes qui Christi<br />
nomine censentur, adhuc misère palantes, ad sua<br />
illa signa, verbum Dei nempe revocare contendimus.<br />
Simul etiam evincimus, controversias omnes<br />
de Dei cultu ex verbo ipsius esse dirimendas, ut<br />
unusquisque teneat, quod a Deo esse constabit.<br />
Quid hie adversarii? Ecclesiam scilicet, ut Aiacis<br />
clypeum ementiuntur, ut sub ipsius larva secure<br />
lateant. Nee vero alia fuit ratio prophetarum et<br />
apostolorum, quum res ipsis esset cum illis, qui<br />
etiam ecclesiae nomen, et summam in ea autoritatem<br />
eadem mala fide usurpabant. Quid igitur?<br />
Novimus vero ecclesiam illam quae certo funda-<br />
12*