volumnis xxxviii. pars prior. - Archive ouverte UNIGE

177 OONSILIA. 178
Deinde ut autoritas, quam sibi vendicant, illis
concedatur: nemo tarnen eorum liber est: quia iureiurando
adstrieti sunt ad obsequium papae, et romanae
sedi sunt addicti, quod ex diametro pugnat
cum libertate.
Oommodum remedium esset, si deligantur homines
ex ea parte quae ecclesiae reformationem tarn
in doctrina quam in moribus oupit et flagitat: quibus
etsi non esset vox definitiva, ut loquuntur, liberum
tarnen esset intercedere omnibus decretis et
determinationibus verbo Dei minus consentaneis : ut
iis etiam daretur audientia et admitterentur protestationes.
Ipsi vero osteuderent • iustas sibi esse
contradicendi rationes, quo minus acquiescèrent
episcoporum placitis.
Maxime vero intolerable est, papam praesidere
concilio tanquam caput, praesertim in hac nova qualitate,
ut ab eo et eius arbitrio dependeant omnia.
Atque ut primum locum obtineat omnium permissu,
ante omnia tarnen ratio postulat, ut se sub mittat
concilio per omnia, iuretque se observaturum quidquid
illic statutum fuerit: atque hoc modo se abdicet
dominatione quam sibi antehac arripuit, ut
tantum sit unus ex aliorum numéro. Rursum adigendi
essent episcopi ad proprium iusiurandum, se
obsequentes fore Dei vërbo, nee rationem habituros
praesentis status: ac si quae inventae fuerint corruptelae
tarn in doctrina, quam in caeremoniis et
moribus, earum se minime patronos fore vel fautores.
Modus procedendi omnino frustratorius esset,
si mos qui nuper invaluit retineretur: nempe ut
quicunque reformationem postulant, vel ore vel
scripto exponerent suam doctrinam, deinde ipsis absentibus
praelati quod libitum esset décernèrent.
Necesse igitur omnino est omnes adesse, ut quidquid
male et inscite deliberare vellent episcopi, corrigere
liceat: atque ita integrum sitcunctis erroneis
opinionibus obiicere rationes claras et validas.
Operae pretium etiam est ante omnia, statuere
quern ordinem sequi conveniat: nempe ut primo
loco excutiantur articuli doctrinae, de quibus inter
partes non convenu: inde transitus fiat ad caeremonias:
postremo de regimine ecclesiae agatur.
Capita doctrinae, de quibus hodie litigatur,
sunt de cultu Dei: an scilicet ad unicam et simplieem
normam scripturae exigi debeat, an vero fuerit
in hominum potentate et arbitrio leges ferro. Deinde
an eorum traditiones animas obligent mortis
reatu. Sub hoc capite comprehenduntur vota, prohibitio
coniugii, confessio auricularis, et res similes.
Deinde quaerendum erit et definiendum uhi fundata
sit salutis nostrae fiducia: meritone operum, an gratuita
Dei misoricordia servemur. Hinc pendet materia
liberi arbitrii, satisfactionum, purgatorii et similium
rerum. Fidei certitudini annexa est Dei
invocatio, et secum trahit quaestionem de intercessione
sanctorum.
In secundo capite, quod est do caeremoniis,
disputandum erit de congerie rituum, quam mutuati
sunt ab umbris legalibus: simul de numéro sacramentorum
et eorum accessionibus.
Tertium caput, de regimine ecclesiae, continet
definitionein officii episcopalis: ut sciatur quinam
sibi iure et merito hunc titulum vendicent. Hue
etiam pertinent gradus, ordines, primatus, et alia
similia.
lam vero non sufficeret habere concilium, nisi
universale fuerit: siquidem animus est sedare et
placare motus omnes et contentiones quibus turbatur
ecclesia. Verum quidem est, singulos reges et
principes, ut suarum ditionum turbis remedium inveniant,
posse cogère nationale concilium, si vicini
suum consensum et studia non adiungant. Verum
si partiale concilium cogatur, quod nomon universalis
obtineat, id nihil aliud erit quam ignem magis
ao magis accendere, augere pugnas, et creare novos
tumultus. Quare penitus necessarium est, eos omnes
qui reformationem expetunt, in concilium quod
habebitur consentire, ut ita tota christianitas coalescat:
qui vero sanctam unitatem et concordiam réfugient,
ut schismatici reputentur.
Calvini opera. Vol. X 12