opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

117 1560 IUN. lis
private cupiditas. *) Nam quod obtendunt, certum
non esse qualis futurus sit huius episeopi successor,
nullius apud nos est momenti, quando inspeotio in
vestras ecclesias non Londinensi episcopo qualiscunque
sit, sed huic probo, fideli et sincero libertatis
vestrae patrono data est. Si quis alius aeque
idoneus ad manum esset, nostro tarnen iudicio praestat
nihil mutare: quia utile non est a vobis alienari
qui vos summo amore complexus est, qui tranquillum
ecclesiae vestrae statum tueri cupit, cuius
sedulitatem et virtutem in procuranda vestra quiete
estis experti, cuius denique autoritas vobis plusquam
neces8aria est. Quoniam autem hoc iam inter multos
fuisse agitatum credibile est, si quis forte ad
earn rumor pervenerit, et coniicias offensum esse,
deprecatoris partes suscipias, ut eorum stultitiae
ignoscat, qui inconsiderato zelo lapsi sunt. Certe
placandus erit, ut quo coepit favore ecclesiam vestram
prosequi non desinat. Si quos autem praefractos
esse cognoveris, mature admoneas, te non
ideo esse missum ut turbulentds eorum consiliis implicitus
vel abreptus communem populi salutem
negligas.
Amos 2 ) tuus nuper saevissimis quatridui torminibus
ita vexatus est, ut nulla fere spes vitae
esset residua. Npndum convaluit, sed doloribus sedatis
periculo liberates est. 3 ) Uxor tua paulatim
vires récupérât: domo egreditur et sperat fore posthac
satis vegetam. Vale, ôptime frater et fidelis
Christi serve, Deus tibi semper adsit et te gubernet
spiritu consilii et fortitudinis ac incolumem tueatur.
Saluta omnes amicos. 4 )
3217,
WARDESIÜS ') CALVINO.
Bogat ut ministri et professores in Bussiam
mitbcmtw.
(Ex apographo Cod. Paris. Dupuy 102, fol. 135.)
Olarissimo viro eruditione et pietate praestanti D.
Ioanni Oalvino ministro ecclesiae Genevensis vigi-
3216. 1) a prima manu : quae ex privat a cnpiditate orta esse
certum est.
2) Qallasii filius. Apographa praebent: Amor.
3) primum scripserat: paulatim vires récupérât.
4) Apographa recentiora adscribunt. 16. Iun. 1560.
3217. 1) Be hoc viro in nostris fontibus nihil legisse meminimus
quod tecum communicate possimus.
lantissimo domino ac fratri in Christo Iesu semper
colendo.
Gratiam et pacem a Deo patre Domini nostri
Iesu Christi T. H. ex animo opto, Scio, vir doctissime
et piissime, hoo a scribendo plerosque retrahere,
vel quod quibus scribunt ignoti sunt, vel
nullis officiis coniuncti. Ego vero iudico ita: maximam
esse causam omnibus fidelibus in Christo fratribus
cur ad te scribant, etsi aliae non intercédant,
quod quum et in Christo ita coniuncti sunt ut unius
capitis sint ipsi corpus, inter se autem membra,
suis quidem spatiis, corpori tarnen omnia insita.
Quum vero nos in terris Ruthenis, paene iudicio
omnium barbaris et militiae magis quam religioni
idoneis, iam divinitus consequuti simus gratiam, ut
visibilis apud nos etiam faciès exstet ecclesiae, et
cum vestra Helvetica ecclesia in eandem doctrinam,
professionem fidei, ritus consenserimus, retrahi non
potui quin meas literas ad te ecclesiae decus darem,
meamque et magnae partis Russiae fidem apud T.
H. te8tatam facerem, et pro ea coniunctione, quae
nobis est tecum et aliis membris Christi, implorarem
tuam opem et consilium. Non est opus ut doceam,
maximam ecclesiae vim et adiumentum in schoki
bene constituta esse, ut si quis ecclesiam imaginetur
absque schola constare posse, perinde sit atque si
vivere hominem posse arbitraretur absque anima.
Est autem iam coetus non poenitendus apud nos
discentium, sed doctores desideramus, qui tam artes
libéras doceant sobrie, quam sacras linguas et theologiam
pure profiteantur. Haec quum soribo sic
accipi velim, nos Piatones et Aristoteles non mo^
rari, sed qui sinceram philosophiam nostratibus tradant,
pro ingénus illorum non acutis scilicet, et qui
norint OQ&OTO/UÏV TOV Xoyov TTJC â\y&tlaç. His mediocribus
contenu erimus. Ac istorum copiam esse
apud vos audivi, partim domesticorum partim exsulum.
Quare pro pietate et necessitudine Christiana
dabis hanc operam nostrae ecclesiae ut virum
unum atque alterum nobis transmutas, qui praesint
scholae et doceant sacras in ea literas. Negotium,
deduoendi istos viros ad nos dedimus fratri in Christo
fideli et de ecclesia nostra bene merito Sebastiano-
Pechio 2 ) bibliopolae minoris Poloniae, qui has meas
literas ad T. H. perfert. Cui ut auxilio et consilio
hac in re ecclesiastica esse velis, nomine nostrae
ecclesiae etiam atque etiam rogo. Quae quidem.
nostra ecclesia se cupit debere tibi, vel ideo quoi
prae caeteris melius de doctis doctoribus et sinceris.
professoribus iudicare possis, atque adeo, quod est
tuum ecclesiae Studium, nobis communicare eos.
magis velis. Bene valeat T. H. et in gubernanda.
2) olim Lasci famulo.
8*