opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
Share Embed Flag
Download ePaper

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
02.06.2013 Views

$9 EPISTOLAE 3207—3210 100 "üt yero nunc res sunt in Gallia, si vel tantillum oöncesserint et illis data fuerit aliqua relaxatio, pura religio vires exiguo tempore oolliget, quas deinde minuere in omnium hostium arbitrio non erit. Ergo si quando 111. Principibus curae fuit fratrum Gallorum salus qui verae pietatis studium profitentur, nunc illis divinitus offertur occasio ut suam autoritatem ad eos iuvandos conférant. Oessare vero, ao nullum remedium tentare, valde periculosum esset, quia ubicunque res aliquantum tranquillas vident Guisiani, non minore rursus licentia quam ante saevire incipiunt. Deinde, nisi novi stimuli admoveantur, quidquid promisit regis consilium evanesoet. Sedulo igitur incumbere necesse est, ne malum eo usque pullulet ut non sit posthac sanabile. Haec vero postulationis summa, si placeat 111. Principibus, utilissima erit: nempe si primo commémorent gaudere se et Régi gratulari quod instituent concilium nationale 7 ) cogère ad purgandos abusus et corruptelas, quibus palam est sinceros Dei cultores ita offendi, ut mori centies malint quam perpetuo in eiusmodi sordibus tabescere. Hanc enim unioam esse ràtionem qua sedari possint omnes motus, quorum exitus tristis erit nisi Rex cum suo consilio prudenter occurrat. Deinde exponant, 111. Principes Regem eiusque consilium hortari ne ab hoc tam recto et utili 8 ) proposito désistant: se vero non operam suam offerre, quia clero papali suspecti sint, sed tarnen vehementer cupere pro virili sua incumbere in hanc causam, et officia sua Régi non defore, quacùnque in parte sibi fructuosa esse viderit. Tertio ob duas praecipue causas se venisse dicant legati, ut Regis securitati tranquilloque statui et publicae saluti consulatur. Hoc autem 111. Principes non censere aliter fieri posse quam si tollantur superstitiones quae exaspérant bonorum omnium animos, ita ut praeferant legitimum Dei cultum propriae vitae, et perfidos se existiment si consensus speciem ostendant ubi répugnât eorum conscientia. Secundum vero finem legationis esse, ne rigide tractentur qui cupiunt Deum pure colère atque ita se disiungere ab omnibus inquinamentis papatus. Verum si Régi sint obsequentes ut debent, neque turbas ullas excitent, sed privatim se contineant in fide quam sunt amplexi, ut tojerentur donec universae ecclesiae reformationi per idonea remédia prospectum fuerit. Hoc si Rex admittere volet cum suo consilio, 111. Principes iam esse propensos et libenter paratos fore ad manum porrigendam: sin vero praecise Rex agat cum suis subditis et iustam reformationem abnuat, ipsos metuere ne infeliciter 7) Quod hic Noster postulat de eo demum post mortem Jlegis Francisa serio cogitatum fuit- 8) virili S. succédât, atque ideo ipsos pro sua benevolentia et observatione, qua Regem et regnum Franciae prosequuntur, non tantum monere, sed etiam rogare et obsecrare, ne tanta paois stabiliendae occasio negligatur et pugnetur cum necessitate. 3208. CALVINUS LUBENIO. Vergerium notât, monet ut a Stancaro sibi caveant, epistolam proxime excudendam nuntiat, Gattiae statutn deflet. (Antographon non exstat. Legitur in Cod. Gen. 107», fol. 210, Cod. 107b, fol. 65, Ood. Bern. VI. 865 et Simler. Vol. 97. Anglioe in éd. Philad. IV. 112.) Oalvinus Ioanni Lusenio ') ministro ecclesiae Iwanovicensis. Quod Vergerium 2 ) cursitare scribis, colende nobis in Domino frater, et passim satagere ut suis mixturis puram religionem adulteret, pridem apud nos conquesti sunt tum D. a Lasco, 3 ) turn alii pii fratres quibus eiusmodi artificia displicent. Bed quia nostrum non est homini ad tortuosas actiones nato legem quietis imponere, rogandus est Deus ut eum compescat. Monendus etiam est Hlnstris D. Palatinus Vilnensis,*) ut ab illius insidiis sibi caveat: quod. nunc eramus facturi si tempus tulisset. Quamquam, ut futilis est ardelio, vix quemquam mediocri prudentia instructum secundo fallere poterit. Miramur vero eo audaciae fuisse provectum, ut in Ânglia s ) quoque aliquid tentaret. Verum quo magis se prodit, minus noxium fore putamus ubi innotuerit tam eius perfidia quam stoliditas. Stancari patronos •) aggredi visum non fuit, partim quia nobis ignoti sunt, partim quia facilius ad sanam mentem revocari posse speravimus, si nulla peculiari ignominia notati essent. Bi quid enim iudicio nostro déférant, ex nostris ad vos uteris "*) intelligent retro sibi 3208.1) Cf. N. 3168. 2) Même Februario in Polonia fuerat (Sitct p. 440) Maio ineunte in Suevia redux de fratribus Bohemis ad lutheranismum eonvertendis satagébat. (N. 3198.) 3) Cuius disceptatio cum Vergerio ad a. 1558 (N. 2822. 2834). 4) Apud Badzivilium (Blandratae patronum) Vergerius splendidissime exceptus fuerat (Siœt 439.) 5) Vide Lusenium l. I. 6) ibid. 7) Tom. IX. p. 337.

101 1560 IUN. 102 flectendum esse oursum. Âc ne amplius tergiversetur Stancarus nomen nostrum falso a vobis obtendi, forte exoudetur ante nundinas Francofordienses s ) nostra epistola, qua profitebimur nos prorsus a vesano eius dogmate abhorrere. Forro nostra responsio vos commonefacief nobis non probari quod de aeterno Christi sacerdotio scribitis, ac si prinoipio careret, quando sacerdos non minus quam recbneiliator creatus est. Quare si nostro consiliô obtemperatis aliqnid in ea parte mutandum erit, ne ansam calumniandi inde hostis arripiat. Illustri D. episcopo Cuiaviensi 9 ) scribere non vaeavit quia as- 8iduis scriptionibus distringimur. Nee vero credibile est, quanta nobis moles ex Gallia incumbat. Atque utinam miseris ecclesiis, quae illic saeyissima tyrannide premuntur dimidium saltern daretur eius libertatis qua frui scribis ecclesias polonicas, quamquam nonnulli sine gladio et armis novum tyrannidis genus exereendo Antichristum eiusque satellites propemodum aequant. Tot malis nisi medeatur e ooelo Deu8, horrenda omnibus ecclesiis dissipatio impendet. Quidquid tarnen accidat, constanter in cursu Tocationis nostrae pergamus. Vale, eximie vir et cari8sime frater. Dominus tibi semper adsit, te protegat et confirinet usque in nnem. Genevae 5. Idus Iunii 1560. 3309. OALVINUS STATORIO. Qui Lismanino suadente in gratiam Blandratae scripserat et nunc se ob earn rem excusabat. Oui Calvinus se ignoseere dicit, de Lismanino queritur. (Beperies in iisdem codicibus et locis nbi praecedentera. Angina non habet.) Quod excusas, 1 ) mi Petre, alieno impulsu ac mandato te scripsisse in gratiam Georgii, 2 ) facile admitto: quia etsi inique abs te laesus fui, banc 8) Quod tarnen non slatim factum est. Vide. Prolegg. T. IX. p. xxxB. Etiam Lismanims contra Stancarum scripsit epistolam d. d. Pinczov. 10. Sept. 1561 ad Stan. Kar ninscium {Sand p. 36) quam tarnen Lubien. p. 119 10. Dec. scriptarn dicit. 9) lac. Uchanski. Anglus nomen dioeceseos omittit utpote lectu difficilKmum. 3309.1) Ultima quam habuimus Statorii erat N. 3098, CM» tarnen respondit Noster N. 3134. Becentior aliqua. intercidisse yidetur. 2) Blandratae. Âlieno impnlsn, seil. Lismanini. tarnen culpam non libenter inseotor, ao ne meminisse quidem volo quam parum humaniter egeris minando et terrendo, nisi impurum canem blanditiis mulcerem. Quid enim erat aliud me reconciliare, nisi serviliter adulari impio et soeleratö apostatae et veniam deprecari ubi nullius mihi delicti conscius eram? Oaeterum quia D. Lismaninum, s ) qui tibi autor merit eius scriptionie, quasi digito monstras, libère per literas conquestus sum, inconsiderate nee recte vel ex officio amici feoisse quod Serveti disoipulum, 4 ) et virulentia non minus quam erroribus refertum, mihi praetulerit. Tibi vero, ufc meretur tua pietas, ingenium, eruditio et qua me colis observantia, sum amicior quam ut ob levem offensam abs te divellar. Itaque 6 ) Deum preoari non desinam ut te sustineat sua virtute, vires ad obeundum munus tuum sufficiat et prosperum suecessum det tuis laboribus, ac te cum uxore benedicat. Saluta etiam Tenaudum. 6 ) Genevae 5 e . Idas Iunii 1560. 3310. CALVINUS TARNOVIO. Excused prioris suae epistolae asperitatem, fingens se credidisse, non ipsum comitem sed eins secretarium pro suo lubitu eas scripsisse literas quibus ipse respondeat, et iam denuo eum hortatur ut stremmm se Christi aihletam profited audeat. (Seqnitar haeo praecedentes dnas in omnibus qnatuor codicibus. Adsnnt tarnen in Ood. 107» qnaedam correotiones ipsius Cnlvini mann scriptae.) Etsi me non latet, neque etiam infitior, illustris et generöse Domine, quum me acriter literae tuae *) pupugissent, vehementius forte quam decebat fuisse S) Lubien. p. 117. tradit eum inde a synodo Pinceoviana c. Blandrata famüiaritatem iniisse, donee in epistola sua ad Kam. {cf. praeced. not. 8) palam ad eum transiit. Hac occasione fatemur nos in Proleg. T. IX. p. 33 errasse quum eo tempore Lismaninum in Helvetia versatum diceremus. 4) Stoinii hist. orig. Unitar. in Polonia ap. Sand. p. 185.' Statorins in synodo Pinoz. 1561 dicit Blandratam a Calvino notatum quasi virus Servetanae impietatis aleret. Nos omnes, ait, nesoio quo paoto in haereseos suspioionem venimus qui cum Blandrata vivimus. Sed si haeretioi sunt qui patrem filium et Sp. s. credunt ex ss. literarum praescripto, me ex illorum numéro libens esse fateor. 5) quae sequuntur Calvini manu scripta sunt. 6) Biturigem. 8210.1) N. 3053.

101 1560 IUN. 102<br />

flectendum esse oursum. Âc ne amplius tergiversetur<br />

Stancarus nomen nostrum falso a vobis obtendi,<br />

forte exoudetur ante nundinas Francofordienses<br />

s ) nostra epistola, qua profitebimur nos prorsus<br />

a vesano eius dogmate abhorrere. Forro nostra<br />

responsio vos commonefacief nobis non probari<br />

quod de aeterno Christi sacerdotio scribitis, ac si<br />

prinoipio careret, quando sacerdos non minus quam<br />

recbneiliator creatus est. Quare si nostro consiliô<br />

obtemperatis aliqnid in ea parte mutandum erit, ne<br />

ansam calumniandi inde hostis arripiat. Illustri D.<br />

episcopo Cuiaviensi 9 ) scribere non vaeavit quia as-<br />

8iduis scriptionibus distringimur. Nee vero credibile<br />

est, quanta nobis moles ex Gallia incumbat.<br />

Atque utinam miseris ecclesiis, <strong>quae</strong> illic saeyissima<br />

tyrannide premuntur dimidium saltern daretur eius<br />

libertatis qua frui scribis ecclesias polonicas, quamquam<br />

nonnulli sine gladio et armis novum tyrannidis<br />

genus exereendo Antichristum eiusque satellites<br />

propemodum aequant. Tot malis nisi medeatur<br />

e ooelo Deu8, horrenda omnibus ecclesiis dissipatio<br />

impendet. Quidquid tarnen accidat, constanter in<br />

cursu Tocationis nostrae pergamus. Vale, eximie<br />

vir et cari8sime frater. Dominus tibi semper adsit,<br />

te protegat et confirinet usque in nnem. Genevae<br />

5. Idus Iunii 1560.<br />

3309.<br />

OALVINUS STATORIO.<br />

Qui Lismanino suadente in gratiam Blandratae<br />

scripserat et nunc se ob earn rem excusabat. Oui<br />

Calvinus se ignoseere dicit, de Lismanino queritur.<br />

(Beperies in iisdem codicibus et locis nbi praecedentera. Angina<br />

non habet.)<br />

Quod excusas, 1 ) mi Petre, alieno impulsu ac<br />

mandato te scripsisse in gratiam Georgii, 2 ) facile<br />

admitto: quia etsi inique abs te laesus fui, banc<br />

8) Quod tarnen non slatim factum est. Vide. Prolegg.<br />

T. IX. p. xxxB. Etiam Lismanims contra Stancarum scripsit<br />

epistolam d. d. Pinczov. 10. Sept. 1561 ad Stan. Kar ninscium<br />

{Sand p. 36) quam tarnen Lubien. p. 119 10. Dec. scriptarn<br />

dicit.<br />

9) lac. Uchanski. Anglus nomen dioeceseos omittit utpote<br />

lectu difficilKmum.<br />

3309.1) Ultima quam habuimus Statorii erat N. 3098, CM»<br />

tarnen respondit Noster N. 3134. Becentior aliqua. intercidisse<br />

yidetur.<br />

2) Blandratae. Âlieno impnlsn, seil. Lismanini.<br />

tarnen culpam non libenter inseotor, ao ne meminisse<br />

quidem volo quam parum humaniter egeris<br />

minando et terrendo, nisi impurum canem blanditiis<br />

mulcerem. Quid enim erat aliud me reconciliare,<br />

nisi serviliter adulari impio et soeleratö apostatae<br />

et veniam deprecari ubi nullius mihi delicti<br />

conscius eram? Oaeterum quia D. Lismaninum, s )<br />

qui tibi autor merit eius scriptionie, quasi digito<br />

monstras, libère per literas conquestus sum, inconsiderate<br />

nee recte vel ex officio amici feoisse quod<br />

Serveti disoipulum, 4 ) et virulentia non minus quam<br />

erroribus refertum, mihi praetulerit. Tibi vero, ufc<br />

meretur tua pietas, ingenium, eruditio et qua me<br />

colis observantia, sum amicior quam ut ob levem<br />

offensam abs te divellar. Itaque 6 ) Deum preoari<br />

non desinam ut te sustineat sua virtute, vires ad<br />

obeundum munus tuum sufficiat et prosperum suecessum<br />

det tuis laboribus, ac te cum uxore benedicat.<br />

Saluta etiam Tenaudum. 6 ) Genevae 5 e . Idas<br />

Iunii 1560.<br />

3310.<br />

CALVINUS TARNOVIO.<br />

Excused prioris suae epistolae asperitatem, fingens<br />

se credidisse, non ipsum comitem sed eins secretarium<br />

pro suo lubitu eas scripsisse literas quibus ipse respondeat,<br />

et iam denuo eum hortatur ut stremmm se<br />

Christi aihletam profited audeat.<br />

(Seqnitar haeo praecedentes dnas in omnibus qnatuor codicibus.<br />

Adsnnt tarnen in Ood. 107» qnaedam correotiones ipsius<br />

Cnlvini mann scriptae.)<br />

Etsi me non latet, neque etiam infitior, illustris<br />

et generöse Domine, quum me acriter literae tuae *)<br />

pupugissent, vehementius forte quam decebat fuisse<br />

S) Lubien. p. 117. tradit eum inde a synodo Pinceoviana<br />

c. Blandrata famüiaritatem iniisse, donee in epistola<br />

sua ad Kam. {cf. praeced. not. 8) palam ad eum transiit.<br />

Hac occasione fatemur nos in Proleg. T. IX. p. 33 errasse<br />

quum eo tempore Lismaninum in Helvetia versatum diceremus.<br />

4) Stoinii hist. orig. Unitar. in Polonia ap. Sand. p.<br />

185.' Statorins in synodo Pinoz. 1561 dicit Blandratam a<br />

Calvino notatum quasi virus Servetanae impietatis aleret.<br />

Nos omnes, ait, nesoio quo paoto in haereseos suspioionem<br />

venimus qui cum Blandrata vivimus. Sed si haeretioi sunt<br />

qui patrem filium et Sp. s. credunt ex ss. literarum praescripto,<br />

me ex illorum numéro libens esse fateor.<br />

5) <strong>quae</strong> sequuntur Calvini manu scripta sunt.<br />

6) Biturigem.<br />

8210.1) N. 3053.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!