opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

95 EPI8T0LAE 3205—3207 96
8. Etsi multa quae scribam occurrant, venerande
frater, quia tarnen in tarn multiplici rerum
copia vix ullum finem reperio, haec mihi difficultés
magis obstat quam argument! penuria: quia nescio
unde potius inoipiam. Terum ne pigritia cessare
prorsus videar, quae maxime scire cupis breviter
perstringam. Gallis infeliciter cessisse inconsideratum
suum ardorem •) ad TOS perlatum esse non
dubito. Ab initio vaticinatus sum quod aocidit: sed
nescio quo fascini génère sic captae erant multorum
mentes, ut frustra impetum ilium sedare conatus
sim. Ântea meis consiliis se régi passi fuerant :
sed quum intelligerent totam hanc actionem mihi
non placere, nullum putarunt esse melius compendium,
quam si me fallerent. Quin etiam ex hac urbe 2 )
quidam me vel inscio, vel palam et fortiter réclamante,
profecti sunt. Quanquam rumor ille, quern
dicis apud vos fuisse sparsum, de aliquot millibus, 8 )
vanissimus fuit. Non enim plures septuaginta egressi
sunt 4 ) et quidem ex dimidia parte infimae sortis
opifices. Sicut autem eorum expeditio nunquam
mihi probata fuit, quia plus meo iudicio tentabant
quam Deus permitteret : ita consilio destituti rem
non legitimam stulte et pueriliter aggressi sunt.
Qui prae aliis erant innoxii poenam dederunt nimiae
facilitatis. Eodem fere tempore in quibusdam
Provinciae et Delphinatus urbibus nostri homines
templa occuparunt, 5 ) ac si votorum iam essent compotes:
verum ut temeritas nunquam firma est vel
sibi constat, iniecto terrore statim conciderunt: ac
zelus ille, quern frustra compescere studueramus,
primo armorum strepitu evanuit. Quoniam vero
palam et aperto marte non audebant congredi Guisiani,
blandis et fallacibus edictis 6 ) sub Regis nomine
paulatim fregerunt eorum animos, quorum
viribus erant impares. His insidiis plurimi illaqueati
sunt: et dum sibi privatim quisque consulit
dissipata fuit eorum societas. Nunc rebus aliquàntom
pacatis, atrooiter saevire incipiunt illi carnifices :
àc nisi eorum furori 7 ) obstaret bellum Scoticum, 8 )
longe deterior esset conditio piorum in Gallia. Nobis
vero et huic urbi praecipue minitantur : ubi existimant
conflari quidquid est turbarum, vel potius
3205.1) Negotium Ambosianum.
2) ex hac urbe om. edd.
3) Apogr. add. qui essent in armis.
4) Non enim plures fnernnt quam septuaginta et quidem
etc. Edd. Supra 60 dixerat.
5) cf. de la Planche p. 284, Hist. ecel. I. 342. 374. Eist,
des choses mém. Ed. 1599. p. 9i, de Thou l. 25. IL 810, supra
Valentiam iam nominavimus, adde Nemausum, Gastellanam,
Bornons.
6) Edit d'Amboise m. Martio promulgatum; édit de
Bomorantin m. Maio-
7) eorum furori om. edd.
8) Mém. de Castélnau p. 63—93.
captandi praetextus causa se ita sentire fingunt.
Hoc fere toto mense putarunt vicini 9 ) de nobis esse
actum: ego tarnen ut timerem, nunquam adduci
potui, nee sane videbam timendi causam. Si maiora
pericula urgeant, Dei praesidio freti eventum placide
exspectabimus. Quidquid accident, in salutem
nostram convertet coelestis pater: atque ut nostri
misereatur, aliquid etiam valebit totius ecclesiae
respectas. Ignosce 10 ) quod non propria manu, quia
ex lecto dictavi, ubi pro more dimidia temporis
parte decumbo, ut saltern horae aliquae mihi salvae
maneant. Vale, 11 ) praestantissime vir et frater
mihi ex animo observande. Dominus tibi semper
adsit, te gubernet ac tuos sanctos labores benedicat.
Vvretus et Besa et reliqui collegae mei te plurimum
salutant. G-enevae, 5. Galendas lunii 1560.
Io, Oalvinus vere tuus.
3306.
DANIEL CALVINO.
Filius eius a Calvino Aureliam remissus iam
iurisprudentiae operant navat. Ipse veteris amicitiae
memor gaudet eiusdem testimonium ab amico accepisse.
(Desoribimus ex Cod. Bern. 450, fol. 131 v. Alia exemplaria
exstant ibid, in Cod. 141, fol. 49 et Genevae in God. 109, fol.
167. Textns mnltum variât. Nos potiores tantum variantes
adsoribimuB.)
Franc. Daniel Io. Calvino S. D. •)
8. Tuas apatruelfrliteras accepi quibus si quam par
sit 2 ) tardiusrespondeam, his temporum procellis imputabis
quae indies crescunt. Faxit Christus ut brevi
tempore 3 ) ad sui gloriam omnia tranquilla reddat.
Franciscus cum fratre Petro*) iurisprudentiam tuo maxime
hortatu diligenter amplectitur et studiose colit: 5 )
9) omnes vicini T. S. et Edd.
10) Haee non propria mann T. S.
11) Vale. Quinto Cal. Inn. rel om. T. S.
3206.1) Inscriptionem se addidisse fatetur Daniel junior
qui epp. patris in God. 450 exstantes primus transcripsit et
sic servavit. Çaeterum haec respondet ad N- 3162. — Cod.
109; A Mr. Mr. despeville, la part ou il sera.
2) tardiuscnle quam par sit. 109.
3) tempore om. 109.
4) frater natu maior, nunc aetatis annum fere 30 agens,
advocatus et bailli de S. Benoit prope Aureliam (Eagen étude
litt, et hist, sur P. Daniel, trad. p. Paul de Félice Orl. 1876.
5) et studiose colit om. 109. 141.