opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

5 5 EPISTOLAE 3181—3183 56
postquam quatuor occidisset oceubuit : 9 ) reliquis qui
non ceciderant, Rex ignovit. ' °) Ex his de quibus
sumptum est supplicium, duo antequam morerentur
alloquuti sunt Cardinalem: dixerunt libenter sese
mori, neque sibi hanc mortem inhonestam ducere:
quod enim fecerint, id fecisse dolore et luctu tot
innocentium crudelibus suppliciis ^et tanto contemptu
Principum consanguineorum Regis interfectorum :
recte etiam facere Cardinalem, nam si ipsi fuissent
victores, idem constituisse facere: verum tu, Cardinalis,
inquit alter, evadere non poteris, decern
enim millia nobilium sunt, quorum nullus est qui
non idem iurarit facere. Duo captivi adhuc detinentur,
D. de Castello novo, ") des Koenigs Marstaller,
et D. de Mesire. ,2 )
Frustra igitur baec una ratio inita est: cuius
duae sunt causae : una quod iam lucente sole tarde
eo vénérant: altera quod non simul profecti sunt,
et parvis globis iter fecerint: tertio enim die ante
nunc decimum septimum, qui erat Iovis, occurrerunt
regii équités uni turmulae equitum, cum quibus
parvo proelio facto, qui non occubuerunt caeteris a
Rege venia data est: idem factum est postero die,
quo pugnatum est cum centum quinquaginta equitibus,
quos Rex alloquutus domum reverti passus
est. Sed quantus numerus omnium fuerit ignoratur:
nam qui in sylvis latebant, postoaque vidèrent
rem praeter spem evenire, fuga vitam quam
venia malebant conservare.
Post hunc diem Rex Conestabilio commisit
Lutetiorum urbem custodiendam, Aurelias Vélevïllano,
Turonum oppidum Sancerrati, Normanniam
Amiralio, Picardiam Principi Condiano, Campaniam
Nivernensi. Cum Rege eraDt eo die quo res acta
est, Mareschallu8 de S. Andrea et D. Sansarus,
caeterorum Principum nullus, praeter Andélotum,
quem Dux Guisianus neque salutare neque aspicere
voluit, vel propter veterem offensionem, vel quod
sciret aut suspicaretur eum conscium esse conspirationis.
Si verum est quod credebatur, Principes
9) Mortem viri aliter narrant et quidem inter se consentientes
La Place p. 35, La Planche p. 254, Castelnau p.
18, Mém. de Condé I. 328 etc.
10) Rie omnino fàttitur vir summits. Cui forte fraudi
fuit Edictum d. 17. Martii promulgation, quo isti se obstrictos
non putabant.
11) Le baron de Castelnau-Chalosse, gentilhomme de
grande maison et louable entre les hommes pour les vertus
desquelles il estoit doué. {Mém. de Condé I. 327.) Bediderat
se duci de Nemours sub fide iurisiurandi, nihilominus
vel inter atrocissima tormenta maximum ostendit constantiam
et fidei evangelicae sinceritatem. Sed hic quoque supplicio
affectus est. {La Place 34, La Planche 263, Castelnau éd. le
Laboureur I. 18. 386.)
12) le capitaine Mazères, qui et ipse periit eodem modo.
(C/, scriptores modo laudatos, et Journal de Bruslart in Mém.
de Condé 1. 11, Popélinière f. 169 v. Brantôme autor est
tum Ducem Guisium interficiendum sibi sumpsisse.
aliquot fuisse illius coniurationis, necesse duorum
alteram accidere, ut vel hi Principes adiungant se
illis qui adhuc in armis sunt, vel cogantur exspectare
vindictam Guisianorum. Est enim tota prope
détecta coniuratio: nam apud secretarium 13 ) Baronis
de la Benaudie multorum literae sunt inventae,
et idem multa de multis est confessus: et tarnen
ex his Principibus qui suspecta erant, nonnullis
commissae sunt civitatum custodiae. Metuendum
est ne Galli Anglorum exemplum sequantur: qui a
novo Rege deficiebant, et Reginam Mariam appellabant,
et sese adiungebant adversariis castris. Sed
omnes unanimiter confessi sunt, Regem non peti
his armis, sed solum G-uisianos.
Deus vestram Maiestatem sanam salvam prospérant
conservet. Argentorati 15. Aprilis 1560.
Sereni8simae Maiestatis Vestrae
fidelis famulus
loan. Sturmius Rector.
3182.
DEL CORRO ') CALVINO.
Scire cupit quo in statu sint res in ditione Regis
Navarrae, eo proficisci parabus.
(Ex autographo Ood. Genev. 109, fol. 213.)
Ecclesiae Genevensis pastori vigilantissimo, domino
meo ac patri amantissimo Iohanni Calvino:
Genevae.
13) Nomen ei erat La Bigne {de la Planche 254, Hist,
des Choses mém. 1599 p. 85).
3182.1) alias Oorranus, Hispalensis natus 1527 obiit 1591,
olim monachus. De eo vide Chr. Sepp., Geschiedkundige
Nasporingen III. 93 ss. Quando Hispaniam reliquerit incertum
est. Constat eum Genevae fuisse et, ut haec epistola
docet, Lausannae. Besä in Epp. theol. N. 59 Opp. III. 269
ad Corranum inter alia: Ambitiosos nescio quos mones ut
ostendant se tantum in Hispania laborasse quantum tu in
Gallia cni per totum quinquennium sub crucis onere inservieris.
Ex eadem epistola Bezae coUiges Corranum et Besam
eodem tempore Neraei commoratos fuisse {ab Aug. ad Oct.
1560). Porro Brandt, H. d. Ref. in de Nederl. 1. 403 testis
est Corranum m. Nov. 1566 Antwerpiae ministerio funetum
esse (op den waelschen preekstoel gebraght). Ex omnibus his
effieimus Corranum ab a. 1560 per triennium in ditione
Navarreni degisse, et hanc epistolam ante eius profeetionem
scriptam esse. Qxae hie tibi offerimus maxima ex parte
Viro doctissimo et coüegae coniunetissimo B. Eduardo Boehmero
debemus.