opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

683 BPISTOLAB 3513—3514 684
oàterva, et qui ab Hispania vénérant, productum
iri in theatrum arbitror, at qui olim fercula in
pompa gestabant. Denique si mihi credis, oolloquii
nulla te cura tanget. Si liberum Ulis esset conditioned
dare, aliqua forte esset umbratilis velitatio.
Nunc quum videant leges sibi imponi, 5 ) palam
omne certamen detreetabunt. Innabit etiaru Spiritus
eorum adventus legati 6 ): cuius terrores si discussi
fuerint, ut confido, prorsus actum est. Antequam
ad te perveniant hae literae, audita erunt
tonitrua. Fulmen, nisi admodum fallor, non vibrabit,
sed atrociter minabitur antequam discedat. Hoo
erit.vivum examen. Quod si fallendi causa se ad
certamen offerant Episcopi, iam habetis Petrum
Märtyrern, quem ex dierum supputatione tempestive
appuusse colligo. 7 ) De me 8 ) ne verbum faceres
quanquam vehementer te rogavi, non desinis tarnen,
lit video, aliquid tentare: quod meo iudicio non expedit.
Ac mihi data opera aditum praecludere volui
mea in Danielem praefatione: non quod me pigeat
laboris, aut ulla pericula defugiam: sed quia ubi
adsunt satis idonei et probe instructi, non magnum
praesentiae meae usum arbitror. Et certe omnes,
te et Merlino exceptis, satis sunt animosi. . De conditionibus
quid sentirem non scripsi, 9 ) partim quia
putabam serum fore consilium re iam transacta,
partim quia mihi summoperè placebat vobis concedi
quod fratres nostri postulaverant. Ego tarnen
si fui8sem eorum loco, veritus fuissem tarn duras
leges praescribere. De successu gratulor aliqua ex
parte: finem avide exspecto. Existimo te memoria
tenere quid tibi praedixerim, non esse metuendum,
quin maximo cum illorum probro e conclavi in quo
delitescunt ad vos erumperet praeolara victoria,
quamvis e sublimi vos despicerent. Ideo cavendum
esse ne, si in aequo iure tuendo essetis nimimn
pertinaces, culpa in vos reiiceretur. Augustana
confessio, ut sois, fax est vestrae furiae ad excitandum
incendium, quo conflagret tota Gallia. Sed
quaerendum est quorsum obtrudatur : quum semper
eius mollities cordatis displicuerit, autorem eius
poenituerit, et in plerisque locis accommodata sit
ad peculiarem usum Germaniae. Omitto quod eius
pes snperavit, et quem nemo ignorât esse omnino literarum
lmperitum. Summam legationis eins esse puto at autoritaté
pontificia interdicat episoopis ne quid in religions mutent et
ne cum haereticis disputent. Comités habebat lesuitarum generalem
lac. Laines, M. Ant. Muretum, Paulum Sadoletum
Varpentoractetisem episeopum laeobi nepotem etc. (Hist. eccl.
I. 554. Baum. II. 303.)
5) némpe conditiones a protestantibus propositas (v.
; JN. oxo.i).
6) Adfuit demum post secundam sessionem coUoquii d.
18. v. 19. Sept. (Baum. p. 303. Languet supra not. 4.)
7) Advenu 10. Sept. Vide ipsum infra.
8) N. 3497 dixerat: Quoties te require
9) cf. Besam I I
brevitas et obscura et praeteritis quibusdam maximi
momenti capitibus mutila est. Oaeterum absurdum
esset neglecta confessione Gallorum illam arripere.
Quid quod in futurum, tempus paratur hoc modo
dimicandi materia? quia nunquam maior pars a
confessione semel recepta discedet. Perinde nunc
disputo, ac si sincere confessionem illam ampleoterentur
Gardinalis et eius asseclae. Sed insidiae
vobis tenduntur, ut discussa praesenti actione omnia
conturbent. In eum finem editus fuit libellus
Basileae: cuius autorem suspicor BaMuinum et paéne
pro oerto habeo. 10 ) Nebulonem excipere ouperem
pro merito, ") sed privatis Uteris obruor: et si quid
alacritatis restabat elanguit. Pergam tarnen quoad
licebit. Audio etiam nescio quod avviayfia Lutetiae
fuisse exousum, de historiae ooniunctione cum iurisprudentia,
ubi odiose perstringeris. ,2 ) Nunc eum
suo Cassandro venenum aliquod coquere dicitur. la )
Iam vobis curae fuisse arbitror ut vestro subsidio
levaremur. Si cessatum fuit, properet quisquis venturus
est. Vale, iotegerrime frater, cum tota cohorte.
Dominus vos spiritu prudentiae et fortitudinis
gubernet, tueatur et benedicat labores vestros.
Collegae nostri plurimum vobis omnibus salutem
preoantur. Amici etiam, quos reoensere longum
esset. Utinam unus, quem mihi mors eripuit, esset
in numéro. 10. Septembris 1561.
10) De officio pii ac publicae tranqoillitatis vere amantis
viri in hoo religionis dissidio 1561. Autor Cassander, cuius
haec sunt verba: Sancte conflrmare possum, at qui oerto
sciam, Balduinum neqae impalsorem, neqne autorem, neque
adiutorem illius opusouli, immo neque oonsoium olio modo
fuisse, priasquam in lucent emissum esset, ao ne tunc quidem
de autore praeter suspioionem habuisse. (Defensio insontis
libelli, in Gassandri opp. p. 809) cf. Balduini Biga resp. 280:
Quum essem Ooloniae audio quendam, de quo nihil antea
quidquam audieram, libellum Basileae exousum, de officio pii
et publicae tranqoillitatis vere amantis viri in hoo religionis
dissidio iam ciroumferri in Gallia quem antor mihi narrabat
se Duysburgi delineasse etc. Nihitominus Beza pertinaciter
affirmât Balduinum in hoc libro partes suas egisse-, in sua
Resp. ad Balduini convicia in Tract theol. ed. 11. Vol. 11.
209. Vide etiam Reveling, Bald. p. 30 et Baum U. 374 qui
editionem Basileensem a OasteUione v. Curione procuratam
suspicatur. — Staehelin H. 347, perperam dicit librum a Beta
Calvino missum fuisse.
11) Calendis Oct. ad Besam: Exouditur brevis ad Balduinum
responsio. (Opp. IX. 561.)
12) Fr. Balduini De institutione historiae universae
et eius cum iurisprudentia coniunotione. P. 1561. 4. (Haag,
H. 33. Heveling, p. 25.)
13) Biga p. 280; Eemisit eodem me anno [m. Augusta,
teste Hevéling, p. 26] Bex in Germanism cam optimis mandatis,
iussitque ut quum ab aliis, turn vero a Oassandro, ad
quem propterea soribebat, elioerem si quid haberent boni
consilii ad dirimendas dissensiones quibus eoolesia misère distrahitur.