opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

621 1561 AUGUST. 622
Nee vero tantum pronunciat, populum, ubi postliminio
reversus vires collegerit, urbemque et templum
exstruxerit, novis postea molestiis fore obnoxium :
Bed inter ipsa laetitiae primordia, vixdum gustata
gratiae suavitate, anxietati eum addicit. Iam calamitates
quae paulo post sequutae sunt, quarum
multiplex illic texitur catalogus, quum ad solum
auditum nunc expavescamus, quam putamus rudi
populo lugubres fuisse et acerbas? Templum videre
jprofanatum saerilegi tyranni audacia, sacra
probrose mixta foedis inquinamentis, libros omnes
legis in ignem coniiei, ut tota religio aboleretur,
quam horribile fuit speetaculum? (2 Mach. 6, 16. et
cap. 7.) Ad idem incendium raptari quieunque ingenue
constanterque profitebantur se perstare in
Dei eultu, qui poterant teneri et debiles sine ingenti
consternatione aspicere? Et hoc erat consilium
tyranni, ut immanitas ad defectionem minus
cordatoB adigeret. Sub Machabaeis quaedam visa
est relaxatio offerri, sed quae mox saevissimis cladibus
deformata nunquam luctu et moerore caruit.
Nam quum hostis et copiis et omni bellico apparatu
longe praecelleret, nihil potius fuit omnibus qui pro
defensione ecclesiae arma sumpserant, quam se abdere
in ferarum lustra, aut vagari per silvas in
summa egestate, rerumque omnium inopia. (1 Mach,
cap. 2, etc. et lib. 2. cap. 8. etc.) Accessit aliud
genus tentationis, quod se improbi et perfidi, fallaci
zeli iactantia, ut dicit Daniel, Iudae et eius fratribus
adiunxerunt. Quo artificio Satan infamia aspersit
manum a Iuda collectam, ac si latrunculorum
esset turba. Sed bonis nihil magis luctuosum, quam
dum sacerdotes ipsi, prout quemque rapiebat sua
ambitio, nefariis pactis templum et Dei cultum prodiderunt.
(Dan. 11, 32, seqq.) Nee modo venalis
fuit sacra ilia dignitas: sed empta mutuis caedibus,
atque etiam parricidiis. Hinc factum, ut omnium
ordinum homines, quamvis circumcisio et sacrificia
in usu suo manerent, corruptelis ita passim et impune
grassantibus tandem profanescerent: ut rarum
fuerit miraculum, quo tempore apparuit Christus,
regnum Dei exspectare. Paucissimi enim hac laude
insigniuntur.
Si in ilia indigna ecclesiae deformitate, in
multis dissipationibus, inter diroB terrores, agrorum
vastationem, aedium direptiones, mortis pericula,
pios animos sustinuit Danielis vaticinium, quum adhuc
obscuris umbris implicita esset religio et doctrina
fere exstincta, et sacerdotes ipsi, ut erant dégénères,
sacra omnia pessundarent : quam pudenda
erit nostra mollities, nisi haec evangelii claritas, in
qua Deus paternam faciem nobis ostendit, sursum
nos supra omnia obstacula attollat constantiaque infatigabili
fulciat? Sicuti enim dubium non est quin
tunc servi Dei, quae de exsilio Babylonico a prophetis
dicta erant, ad suam aetatem accommodarint
leniendo praesentium malorum dolori: ita nostrum
est oculos habere defixos in patrum miserias, ne
refugiamus ad earn eccleeiam aggregari, cui dictum
est: Paupercula, tempestate obruta et solatio privata,
ecce ego te suscipio (Esa. 54, 11. et): quae
alibi, postquam conquesta est dorsum suum fuisse
laceratum ab impiis, non secus atque ager sub sulci
tractu proscinditur, gloriatur tarnen continuo post
incisos fuisse illorum fanes a Deo iusto, ut non
praevaluerint. (PsaL 129.) Nee vero illorum modo
temporum exemplis ad spem et patientiam nos animavit
propheta: sed exhortationem a spiritu dictatarn,
quae ad totum Christi regnum extenditur nobisque
propria est, adiunxit. Quare nobis durum
non sit in eorum numéro comprehendi, quos igni
probatum iri denunciat ut dealbentur, quum omnes
crucis molestias satis superque compense* inaestimabilis
félicitas et gloria quae inde nascitur. Ac
quanquam haec plurimis sunt insipida: ne eorum
socordia et stupor nos segniores reddat, probe cordibus
infixum sit quod mox denunciat propheta,
(Dan. 11, ut supra) impios impie quidem acturos,
quia nihil intelligent: filios tarnen Dei intelligentia
fore praeditos, ut rectum divinae vocationis cursum
teneant. Fontem quoque brutae illius caecitatis,
quae vulgo cernitur, tenere operae pretium est, ut
nobis coelestis doctrina sapiat.
Neque enim aliunde fit ut Christum cum suo
evangelio maior pars vilipendât, nisi quod secure
sibi indulgendo, neque timoré ullo, nee malorum
suorum sensu, nee irae Dei horrore expergiscuntur
ad serio ardenterque appetendam, quae sola nos ab
aeterni interitus abysso eripit, redemptionem. Interea
vero delitiis, voluptatibus et aliis illecebris
capti vel potius fascinati, nulla tanguntur beatae
aeternitatis cura. Etsi autem multipliées sunt eorum
sectae, a quibus evangelii doctrina contemptim
despicitur: ac in aliis magis eminet superbia, in
aliis mollities, in aliis quaedam mentis ebrietas, in
aliis somnolentus torpor: reperiemus tarnen ex profana
securitate manare contemptum, quia nemo in
se ipsum descendit ad excutiendas suas miserias,
ut illis remedium quaerat. Prodigiosa quidem dementia
est, ubi nobis incumbit Dei maledictio iustaque
eius vindicta nos urget, excussa omni sollicitudine
nobis adhuc placere ac si nihil esset metuendum.
Atqui vitium plus quam commune est,
ut qui millies rei sunt dignique mille aeternis mortibus
frivolis caeremoniis erga Deum leviter defuncti
soporem, vel potius veternum, sibi obducant. Porro
quum denunciet Paulus mortiferum esse evangelii
odorem omnibus quorum mentes Satan fascinavit
(2 Cor. 2, 16): ut saporem eius in vitam gustemus,
necesse est ad Dei tribunal nos sistere et illuc subinde
citare nostras conscientias, quibus serio terrore
vulneratis reconciliatio, quam pretioso suo sanguine