opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
559 EPISTOLAE 3443—3446 560<br />
gendum manus, laboris et <strong>opera</strong>e gynaecii carissimae<br />
coniugis meae <strong>quae</strong> hilari fronte Praestantia tua<br />
accipiet, itidem ab animo perquam hilari, hoc est,<br />
intime in illam propenso et affecto profectum.<br />
Datum Vilnae xiiij. menais Iulii anno Domini<br />
M. D. LXI.<br />
Eiusdem Praestantiae tuae bonus amicus et<br />
frater in Christo Nioolaus Badeiwil Dei gratia in<br />
Oüika et Niesswiesch dux, dominus in Kleczko,<br />
Palatinus Vilnensis, magni ducatus Lithuaniae supremus<br />
Marchalcus et Archicancellarius Brzestensis,<br />
Kawnensis, Borissoviensis et in Magna Schawle capitaneus<br />
generalis etc. etc.<br />
manu sua N. R.<br />
3444.<br />
RADZIVILIUS BULLINGERO.<br />
Eiusdem argummti.<br />
(Ex Arch. Tnric. Pint. VI. Vol. 168, fol. 99, olim Bpp. Vol.<br />
25. — Simler Vol. 101.)<br />
Olarissimo eidemque doctissimo viro D. Henrico<br />
Bullingero ecclesiae Tigurinae in Helvetia pastori<br />
dignissimo et sincerioris religionis vindici et assertori<br />
incomparabili amico et fratri in Christo Domino<br />
nobis carissimo et observando.<br />
Clarissime idemque doctissime D. Bullingere, domine<br />
amice et frater in Christo carissime.<br />
Non.dubitamus, <strong>quae</strong> sunt praestantiae tuae in<br />
universa ecclesia Dei partes, qui etiam privatim in<br />
nostras Polonicas et Lithuanicas per olim sanctum<br />
Dei virum Ioannem a Lasco verbo Dei plantatas<br />
ecclesias voluntatis et propensionis affectus, turn<br />
cum multis piis et eruditis viris amicitia mutuis<br />
officiis inter se constituta, quin magnum dolorem<br />
acceperit ex intempesta clarissimi viri D. doctoris<br />
Cdlvini sive accusations sive condemnatione quam<br />
in praeliminari epistola Actorum apostolicorum nobis<br />
dedicatorum tulit de praestanti viro D. doctore<br />
Georgio Blandrata, ecclesiarum minoris Poloniae<br />
archipresbytero, nostro vero privato amico et compätre<br />
carissimo. Qua in re si vellemus singula<br />
Uteris persequi, quas perturbationes exprobrationesque<br />
et <strong>quae</strong> scandala ecclesiae nostrae a professis<br />
Dei et evangelii Iesu Christi hostibus perpessae<br />
sunt, tempus nos et oratio deficeret. Quum autem<br />
aliunde sat habeamus negotiorum iam publicorum<br />
gubernationem reipublicae concernentium, ratione<br />
magistratuum quos in hac republica apud serenissimum<br />
Regem nostrum gerimus, et iam bellicorum<br />
contra barbaricam immanitatem Moschorum a vicinis<br />
et confoederatis nostris Livonibus depellendorum<br />
brevius succinctiusque apud Praestantiam tuam rem<br />
hanc calamo geremus.<br />
Nam de meritis totius causae praesentis partim<br />
ex sermone huius servitoris nostri et verbi Dei<br />
ministri eruditi et pii viri Martini CsechowicB, quern<br />
ex professo ad Praestantiam tuam et ad ipsum D.<br />
doctorem Calvinwm ablegamus, partim ex Uteris<br />
bine inde ab ecclesiis et viris doctis scriptis, turn<br />
ex ipso processu purgationis et oonfessionibus D.<br />
doctoris G-eorgii Blandratae abunde Praestantia tua<br />
intelligere dignabitur, et quas partes quodque onus<br />
nobis in pacificando eo negotio ecclesiae Polonioae<br />
pariter et Lithuanicae imposuerunt, onus equidem<br />
nequaquam viribus nostris par, nisi vel singularis<br />
Dei benignitas vel excellentium et eruditorum virorum,<br />
membrorum Iesu Christi, pia nobis adfuerit<br />
co<strong>opera</strong>tio. Quum autem inter reliqua membra<br />
magnorum et praestantium virorum in ecclesia<br />
Dei singularibus donis ornata sit Praestantia tua,<br />
ad te potissimum, quocum et nobis et cum ipso D.<br />
doctore Calvino solidae amicitiae et benevolentiae<br />
usus intercedit, totum hoc negotium referendum<br />
esse putavimus, et pro organo mediatoris inter<br />
utrumque tarn ipsarum personarum quam causae et<br />
reconcUiationis ecclesiarum deligendum et cooptandum<br />
in Domino duximus.<br />
Duo autem nobis potissimum in hac tota controversia<br />
spectanda videntur. Primum ut virulentae<br />
opiniones et morbi hominis, <strong>quae</strong> intus alere D.<br />
Blandrata et ') D. Oalvino existimatur, detegantur,<br />
ut ab iis sibi caute caveat ecclesia Dei. Deinde ut<br />
vera pacis et concordiae ratio tarn inter ipsaB personas<br />
principales quam inter ecclesias nostras pariter<br />
et ve8tras constituatur. Illud enim inter caetera<br />
in hac materia existimandum Praestantiae tuae relinquimus,<br />
nihil gratius exoptatiusque istis ecclesiis<br />
futurum quam ut coalescat pax et silentium imponatur,<br />
quemadmodum ex illarum Uteris, quarum<br />
exempla hie servitor meus habet, Praestantia tua<br />
facile iudicabit. In hoc igitur <strong>omnia</strong> studia, consilia<br />
et conatus omnes vestri dirigendi erunt, ut et vulnus<br />
inflictum sanetur et pacatis animis, si quid<br />
scrupuli aut controversiae in doctrina restât, eruditorum<br />
collatis sententiis et intercessionibus, summa<br />
cum ecclesiae tranquillitate et mutua reconciliatione<br />
decidatur. Sat enim aliunde offensionum habet ecclesia<br />
Dei, sat afflictionum et aerumnarum suarum,<br />
potissimum vero in nostris hisce regionibus septen-<br />
3444.1) lege: a.
Change language