02.06.2013 Views

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

433 1561 APRIL. . 434<br />

3376.<br />

JEANNE D'ALBRET A LE MAÇON.<br />

Elle l'invite ä organiser l'église de Tournon.<br />

•'• r: - v ;* ••• ; ;• Z::.<br />

8ä76:;l)>.';3226. : ...M ' /''"' ...'"' . ' "<br />

Ö) Souscription autographe. ' — Begina Navarrae est<br />

mùlïer exçelso aniroo et ardena in, hac causa religionis. (Langulet<br />

Epp.ïî. 180). — A la cène de Noel 1561 olle abiura à<br />

Pau la religion romaine et receust la reformée et après avoir<br />

fait confession de sa foy communiqua au saorement de la s.<br />

cène suivant la forme de la dite religion. (Bordenave, hist.<br />

de Seàrn et de Navarre publiée par P. Raymond 1873.) —<br />

Brantôme hommes iU. p. 471: La reyhe.de Navarre pour, lors<br />

qui estoit jeune belle et très bonneste princesse et qui ayv<br />

m'oit bien autant une dance qunnsermon,,changea bien après,<br />

car son mary se changea en catholique et elle se changea en<br />

hngnenotte très ferme. Comp. Le Laboureur, Mém. de Castelnàu<br />

I. 857 et N. 3315.<br />

Calvini <strong>opera</strong>. Vol. XIVII.<br />

(Manu scripta non exstat. . Edidit Beza Genev. p. 240, Laos:<br />

p. 503, Hanov. p. 564, Chouet p. 328, Amst.j>. 150. Anglice<br />

lëgitnr in edit. Philàd. IV. 183. et in Opp. Enozii éd. Laine<br />

VI. 123.)<br />

(Autographe de la Bibliothèque de Genève. Vol. 197, fol.<br />

37. — Orottet Chron. Pièces N. 51.)<br />

A Monsieur de la Riviere *) ministre.<br />

Monsieur de la Riviere lasseurance que iay de<br />

vostre bonne vie et doctrine me faict vous escripre<br />

pour vous fere entendre qu'en nostre ville de tournon<br />

jl y a ung assez beau commencement deglise<br />

assemblée et congregation de fidelles craignans et<br />

aymans Dieu, aspirans a ceste pasture spirituelle.<br />

Qui est cause que ie vous prye jncontinent la présente<br />

receue vous transporter en nostre dicte ville<br />

pour la y résider et leur presclier et anoncer tant<br />

sa saincte parolle que administration de ses sacremens.<br />

Et masseurant que vous en acquiterez si<br />

fidellement et avec telle ediffication que vous atirerez<br />

petit a petit les ygnorans a sa saincte congnoissarice.<br />

le îuy priant vous en faire la grace et vous<br />

donner augmentation d'icelles. De Pau ce xxiii 8<br />

jour dapvril 1561.<br />

i-i. . - ,. \., i .',. .:;••' La bien vostre<br />

... •-. . -, ,.;.:, Iehanne. 2 ) •<br />

^,Z^: . 1 ".'.V':|:_3éTi..:.' " :.:!' .......<br />

— ' ' "''"'^'OALyïNtT&'jtNQXO.. '•'•'<br />

Praemissa excusatione propter minus... .amicam<br />

expostulationem ex érrore in priore epistola insertam<br />

monefrne nimio rigore in reformations caetehnoniarum<br />

u^uf:d l Quatuor fere mensibus antequam postremae<br />

tuae literae ') mihi redditae sunt, altéras abs te<br />

acceperam, quibus anxie te purgabas, quod quum<br />

amicis et conterraneis tuis responsum dedissem super<br />

certis <strong>quae</strong>stionibus,<br />

de'moVtMÜxöre^pnäolerese testatür.<br />

2 ) aegre tulissem dé His<br />

me iterum rogari. Sic autem res habet: nisi mihi<br />

polliciti fuissent literas tuto perlatum iri, salteih exemplar<br />

apud me servassem. Sed quüm eorum culpa<br />

et parum consideräta spionsione fuissem nimis seoürus,<br />

dum aliquante pöst tempore dixerunt respöhsum<br />

illud, de quo asseruerant nihil timendum esse<br />

periculi, intercidisse, flagitartintqüo ut novum läborem<br />

dé integro susciperem: tiommötus sum, fâteor,<br />

et suspioiosüm esse rèspondi quod pètebànt,<br />

ac si me insidiose tentärent. Ne autem mireris täm<br />

aspere me loquutum fuisse, certo côgnoveram priüs<br />

illud consilium non fuisse ex eorum sententia. Ergo<br />

quum scirem illis minime esse satisfactum, probabilis<br />

coniectura animum meum- subivit, suppressum<br />

cupere ipsos quod non placebat, et ad me redire ut<br />

aliquid elicerent voto suo propius. Te vero dolose<br />

quidquam egisse neque dixi neque suspicatus sum.<br />

Et eodem momento evanuerat offensio ilia, ut nihil<br />

excusatione opus fuerit, Ac mihidolet, quod exciderat<br />

ex ore meo sic in animum tuum pénétrasse,<br />

ut putares malae fidei aut astutiae, a qua te^remo-<br />

;<br />

tum esse iudico, fuisse insimulatum. Facessat igitur<br />

' me(tus ille vel cura;: ; .,,, .<br />

Nunc ad tuas venio, quas mihi nuper attulit<br />

pius frater, 3 ) qui se hue contulit studiorum causa. -<br />

; Evangelium. ;apud vos tam felices laetosque progrèssus,<br />

facere, vehementer, ut par est, laetqr. Certa,mina<br />

4 ) vobis moyeri non novum.est: sed eo> olarius<br />

refulget Dei virtus, quod hactenus, nulli Satanae et<br />

iinproborum conatus obstiterunt,, quorniaus victrice<br />

1<br />

constantia. pergeretis in;;reotp cursu: quando ad re-<br />

Isistendum, uunquam fujssetis, pares,; nisi ecoelo; vobis<br />

opem tulis.6$t, ijle quj, superior, est totpi mundo,<br />

lu caerqmoniis confido tuum rigoremy quamvis multis<br />

displiceatj moderatum tarnen fore. 5 ) Danda<br />

quidenj, <strong>opera</strong> est, ut ecclesia sordibus omnibus purgetur,<br />

<strong>quae</strong> ex errore et superstitione manarunt.<br />

Sedulo etiam eniti oportet, ne foedentur Dei mysteria<br />

ludicris vel insipidis mixturis. Hac exceptione<br />

: 3377.1) deperdiiae sicut et guas altéras dicit.<br />

2) Fqrtassis haec respiciunt priores N. 3106 et 3128.<br />

lV3\ Jac. Kirkaldy (N. 3340).<br />

4) maxime ob severiorem disciplinant quam sanxit the<br />

General Assemly m. Bec. 1560 promulgato «wo Bnik of. discipline<br />

(Knox, hist, of tfie réf. in Scotland, Brandes Kn. 264).<br />

5) Ergo vel Calvino iüdice ultra metam iUe eurrebat.<br />

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!