opera quae supersünt omnia. - ARCHIVE OUVERTE UNIGE

ii& EPISTÖLAE 3^70—3371 420
tràè ministri. Si nova habes, rogamus fratres. 7 )
Scàphusiae 8. Aprilis A. 1561.
T. H. d. Iacobus Riiger
ecolesiae Scaphusianae minister.
3371.
BLAÜRERUS CAL VINO.
Inter àlia et varia agit de controversies cum Heshüsio
et Brentii libro pro ubiguitate scripto et quaerU
(füo modo Iudaei tractandi sint in civitate chri-
sUanà, an forte, quae Lutheri sententia erat, ortmino
eiieiendi aut in servitutem redigendi.
(Ex autographe) Cod. Genev. 196, fol. 123.)
Summa pietate eruditioneque viro D. Iohanni Calvino
domino et amico suo colendissimo fratrique in
Christo longe omnium carissimo.
S. Pro tuis proximis multo maximam tibi
atiam habeo, mi colendissime carissimeque in
Somino frater. Non erat verb cur velut anxius
animi multis adeo paulo longius silentium tuum,
excusâtes, quandoquidem abunde te mihi excusant
labores illi tui, quibus universae christianae reipublicae
tantopere tamque féliciter commodas, quibus
ipse quoque magna voluptate nee minore etiam
ntilitate fruor, ut nolim te mei unius causa innumeros
alios, nisi ingens ratio subsit, vel tantillum
defraudare, praesertim quum tu, quemadmodum et
optimus Beza noster, quoties ad BuUingerum scribitis,
eum ut communia omnia habeat amanter oretis.
Id quod candide pfofecto ac bona fide hactenus
facit, porroque facturus, si huius eum in posterum
etiam admoneatis, qui me hac laboris apud TOS
parte commode levât, quod de nostris, hoc est Helveticas,
rebus omnibus diligënter ad TOS accurateque
perscribit.
Galliae res dubias etiamnum esse perpetuo audimus,
ubi tarnen persequutionis aestum deferbuisse
et datam ecolesiis praesentem tranquillitatem mul-
/ turn gratulamur, fore sperantes simul et omnibus
votis optantes ut m agis ao magis OhriBti regnum
illic et amplificetur et confirmetur, utque rex, quod
multis iam annis titulo tenus fuit, re ipsa fiat, christiànissimus.
De impendentibus iam rursuin Helveticis comi-
7) sic: desunt nonnulla.
tiis ') magna est multorum exspectatio, quae paoificus
noster Solomon 3 ) sic moderetur ut qui alibi
etiam gliscunt motus hinc fooilius oonquiesoant. Si
enim infeliciter ceciderint periculum est ne ingens
malorum agmen secum tractura sit ea infelicitas, et
noster etiam vicinus 8 ) hac occasione frétas se insolentius
efferat, exsultans in rebus illorum fcurbatis.
Quae in Eeshusium scripsisti 4 ) tantisper a
Bullingero nostro dum perlegerem, idque tumultüanter,
impetraTi. Unde quaedam etiam, praesertim
quae de optima ineundae concordiae ratione adiecistd,
meapte manu descripsi, ubi quum legerem nullam
futuram conciliandi dissidii rationem, nisi con-
stet, Christi corpus finitum esse coeloque comprehendi,
omnis mihi concordiae spes semel excidit,
quum simul intelligerem Brentiùm, a quo multi
docti ao principes nonnulli pendent, hoc nunc ex
professo agere cum suis, ut ubiquitatem carnis
Christi omnibus persuadeant. Librum Brentii s ) non
dubito quin legeris, in quo patrum sententias aliquot
adfert, eas soiUcet quas inTitas licet ac répugnantes,
facilius tarnen obtorto collo ad suum institutum pertrahere
se posse existimavit, aliis omnibus quae
clarissimae sunt in diversam partem consulto ac
fortiter praeteritis astuteque dissimulatis, quo fucum
faciat non rudibus solum et simplicioribus, Terum
etiam doctis, sed parum attentis et praeiudicata
opinione imbutis, ut credant veteris ecclesiae sanctissimos
antistites et doctores, quorum est praecipua
secundum apostolos et evangetistas autoritas, idem)
sensisse. Verum nihil hic cum suis proficiet, reclamante
mmirum propria ipsius conscientia. Neque
enim tam stupidus est Brentius ut non videat orthodoxos
hosce patres ab hoc dogmate prorsum abhorruisse.
Verum hue adductus est bonus Tir,
praesumpta de Lttthero persuasione, ut putet Toteres
omnes hypostaticam unionem duarum naturarum
in Christo non satis intellexisse, sed hoc uni datum
Lîdhero, ut mysterium hoc mundo explieet, ut multa
alia. Verum quum videat odiosum hoc esse, summos
illos viros erroris insimulare, maluit videri ipsorum
autoritate frétas ista docere, quam norum
ecclesiae dogma obtrudere Telle. Hinc sententias
aliquas sublegit ex illorum scriptis, quemadmodum
ex Uteris saoris, quae coloris aliquid habeant, quo
parum ooulàtos perstringat, nihilo meliore fide hic
agens quampapistae iniustificationisdoctrina: quam
quum operibus arrogant non absque scripturarum ;
et patrum autoritate hoc facere videri volunt. Non
ignoras quid alii etiam huiuB farinae doctores ad
3871. 1) Vide praecedentem not. 5.
2) An Vhristus?
3) An Sabaudus?
4) m. lanuarw/^Prolegg. IX. p. 42. (N. 3332i 333».)':
5) De personali nnione dnarnm naturarum (c. N. 3364).